Binnenland.
Le gerzaken.
37>!E3 SOXjI) A.'^EK'CO R A.KTT xrja.'jn Woemndag' -Sfe ■A.-p»2*il 3-3 !L V
in Mesopotamië.
Nog altijd zijn de Éngelsche
-laden vol van de verovering
van Bagdad en inderdaad is dat
ook een mooie voorwinning
voor de goallië.arden, niet hot
minst nu ook de Russen in
Perzië schijnen op te schieten
en do Turken eveneens Ker-
mansjak in hun handen moes-
ton laten. We geven hier nog
weer een kaartje van Mesopo
tamië, met den loop van den
Tigris, zooals die uitstroomt in
Perzische Golf. We zien daai-
op hoe het Éngelsche leger
oen fliuken marsch heeft moe
ten maken, voor zij, van ten
zuiden van Koet et Amara de
stad Bagdad kon bezet, steeds
de Turksche troepen voor zich
uit jagend. Do Éngelsche
troepen staan nu al een eindje
ten noorden van Bagdad aan
de Tigris meer dan 30 ipijl.
loop van de maand Maart maakten wij, bij
plaatselijke raids en gevechten en ook door
dat de vijand terugtrok 1239 Duitsche
krijgsgevangenen, waaronder 16 officieren.
Wij veroverden voorts drie veldkanonnen,
alsmede een hoeveelheid oorlogsmateriaal.
In het geheel hebben we gedurende de eer
ste drie maanden van dit jaar 4800 krijgs
gevangenen gemaakt, waaronder 78 officie
ren.
BERRLIJN. Officieel. Tueschen Lens en
'Atrecht zijn over een breed front onder
nomen aanvallen der Engelsohen mislukt.
Aanvallen van verscheidene bataljons op
het door ons bezette dorp Hénin-sur-Cogiul,
ten Zuidoosten van Atrecht, werden afge
slagen.
Tusschen den weg van Péronne naar
Goivreaucourt en de vlakte van de Emignon
hebben de Engelsohen in gevechten, waarin
rij gevoelige verliezen leden, hun linie twee
tot drie kilometer vooruitgeschoven.
Langs den van Soissons naar het Noord
oosten loopenden weg hebben onze batterijen
en machinegeweren de Franschen bij hun
opmarsch en terugtocht geducht bestookt.
De Franschen behaalden geen voordeel.
Aanvallen van onze verkenners ten oor
den van Reims hebben ons, zonder dat wij
verliezen leden, een aantal gevangenen ge
bracht. Des nachts trachtten vijandelijke
afueetingen ten Zuidwesten van Comb les,
ten Oosten van Sr-, Mik ie! en in het Parroy-
woud onze loopgraven binnen te dringen,
maar werden overal terstond verdreven.
RUSLAND.
Van h©4 Oostelijk oorlagsterrem
Aan het Cec'-crfront,
PETROG-RAD. Dc Rvr.cn sloegen zwak
ke aanvallen van do Duitecners ten N.
van Illuxt en in de buurt van Postaiwy af.
Op de rest van heb front geweervuur en
verkenningen
Een Russische aeroplane heeft bommen
geworpen op Wilna.
Ten Z. van Podgaitzv werd een Duitsch
vliegtuig naar benedou geschoten. De beide
inzittende Duitsche officieren werden krijgs
gevangen gemaakt.
BE P.LU X. Een gevecht mot Engelsohen
bij Héninsur Cojeul ton Z.O. van Atrecht
had een voor de Duitschers gunstig verloop.
Bij aanvallen op de hoogvlakte van
Vregny ten N.O. van Soissons leden de
Franschen een bloedige nederlaag.
Een socialistische verklaring.
PETP.OGRAD. Do socialistische bla
den bevatten nog steeds uitlatingen
ten gunste van voortzetting van den
oor'og ter verzekering van do verkregen poli
tieke vrijheid. Het soc.-Dr-m. orgaan „Ra-
fcotsjaja Gazeta" o.a. schrijft: „Wij vragen
niemand om vrede, wij verklaren integendeel,
dat niemand behoeft te denken, dat wij, na
het juk der Romanofs te hebben afgeworp-m,
dat der Hohonzollerns zullen versterken. Te
revolutie zal bereid gevonden worden de -^er-
kregen vrijheid met de wapens te verdedigen."
Prins Kropotkin.
LONDEN. Prins Kropotkin en zijn
vrouw zullen weldra naar Rusland torug-
keeren op verzoek van velo oude per
soonlijke cn politieke vrienden. Dezo
veteraan uit de revolutionaire beweging is nu
75 jaar. Hij woonde rustig te Brighton.. Eon-
en-veertig jaar geleden ontsnapte hij uit de
Russisoha bastille en do laatste dertig jaren
woonde hij onafgebroken in Engeland. Hij is
vol dankbaarheid jegens zijn geadopteerd land,
dat hem toejuichte en troostte in zijn balling
schap. Hij was vrij naar Rusland terug te kee-
ren seders de afkondiging van de algemeene
amnestie op 31 October 1905, toen de bïjeen-
Toepïng van de Doemn den ex-Tsaar werd afge
dwongen. Hij weigerde echter terug te gaan,
onèat nog aan z<-o vele duizenden die in ge
vangenschap in Siberië of bal ingschap smacht
ten, de terugkeer naar het geboorteland was
ontzegd. Thans ie alles veranderd en hij ver
langt nu zeer naar zijn hereoniging met zijn
geliefd land.
Ceen interventie.
BERLIJN. De „Vorwarts" meldt: Het
bcluux der s.-d. partij zond gisteren aan
Eaperarsio-Gursus
K. BLOK,
Profes'jro dc Esperanto.
LES I.
C3
Uitspraak:
Alphabet: a, b, c, d, e, f, g, g, h,
j, k, 1, m, li, p, r, 8, t, u, v, z.
Klinkersa, e, i. o, worden eemgszins
lang uitgesproken, u klinkt als oe, komt
steeds in verbinding voor met a eu e, dus
aü, spreek uitaauw e i spreek uiteeuw.
Medeklinkers: b, d, f, h, j, k, 1, m, n, p,
r. e, t, z, wordeu uitgesproken als in 't
Nederlandse h.
c wordt uitgesproken als ts, zooals in
tsaar
als tsj, zooels in tsjilpen.
g als een zachte k (Dorische gn+V
als dzj, zooals in h t E seh gent
leman (spreek oit dzjon'lem. q.
h als oh, zooals in kachel.
.Is zj
t als sj.
minister Staunting te Kopenhagen het vol
gende telegram:
,,De Russische socialisten te Kopenhagen
brachten ons eon voorstel tot vrede over, waar
in -e verwachting werd uitgesproken, dat iedere
bemoeiing met de ontwikkeling der Russische
revolutie door ons schorp zou worden bestre
den. De sociaaldemocraten in Duitschland zijn
het daarmede volkomen eens. Zij hebben zich
bij de jongste besprekingen in den Rijksdag
volkomen in overeenstemming daarmede uitge
sproken. Ook do andere partijen en de ltijks-
regeering verklaarden zich krachtig tegen elke
bemoeiing met de binnenlandscke aangelegen
heden van Rusland. De Duitsche sociaaldemo-
oratio wenscht het Russische proletariaat geluk
met het behaalde succes op den weg naar poli
tieke vrijheid. Zij wenscht dringend dat de po
litieke vooruitgang van het Russische volk er
toe zal bijdragen, dat de wereld spoedig den
vrede herkrijgt, waarvoor de Duitsche sociaal
democratie sedert het uitbreken van den oor
log strijdt. Wij verzoeken u, deze mededeeling
in het blad ..Sozialdemokrata" te publiceeren
en door te zenden aan Tsjeidsje en de Doema
te Petersburg."
TURKIJE.
In Mesopotamië.
LONDEN. Een concentreerende bewe
ging, welke de vijand in Mesopotamië be
proefde, mislukte. De beweging van oen
vijand van Deli Abbas uit werd gestuit. Zijn
troepen zijn thans in vollen terugtocht.
Wij vielen de troepenmacht van Sjat-el-
Adham Donderdag aan en bezetten na een
hevig gevecht de gelieele stelling.
Verschillende tegenaanvallen van den
vijand mislukten. De vijand liet 124 on ge
wonde manschappen en vele gewonden in
onze handen achter en trok weer naar den
rechteroever terug,
In Palestina.
KONSTANTINOPEL. Aan het Sinai-
front houden de Éngelsche achter-hoeden
zich thans bezig met de versterking
van hun. stellingen. Door onze vliegers
is vastgesteld, dat tal van Éngelsche
wagencolonnee terugtrekken in zuidweste
lijke richting. Volgens de jongste mede-
deelingen over het gevecht bij Gaza
onderscheidde ook het 79e regiment zich
hier bijzonder. Bij de opruiming van de
slagvelden bleek dat do Engelsohen meer
dan 3000 dooden achterlieten. Men meldt
dat tot dusver 150 Éngelsche gewonden op
genomen zijn in een van onze hospitalen en
dat nog steeds nieuwe gewonden worden
aangebracht. Het aantal vermeesterde mi
trailleurs steeg tot twaalf, dat der automa
tische geweren tot twintig. Gevangenen ver
klaren dat de Eugelschcn groote moeilijk
heden ondervonder met do proviandeering
en bij het verlcrijgen van water.
LONDEN. In Palestina heeft een gevecht
van eenige groote beteekenis plaats gehad, in
de buurt van Gaza. De Éngelsche wapens be
haalden daar oen volkomen succes. De vijande
lijke legermacht van ongeveer 20.000 man werd
verslagen; de vijand leed zware verliezen en
de staf van do divisie en de bevelhebber wer
den ge van een genomen.
LONDEN. Allo bladen zien in do overwin
ning in Palestina van generaal Mux-ray een
nieuw groot Britscih succes en een zeer be
langrijke winst. Zij beschouwen de overwin
ning bijna als een met succesbekroonden
kruistocht. Do Times" zegt- Gen. Murray's
troepen gaven den Turken een les, die door't
geheele Oosten haar weerklank zal doen ge
voelen en waardoor do Duitsche verwachtin
gen ih het Heilige Land voorgoed vernietigd
zijn. De Daily Mail" schrijft: De geallieer
de legers trekken konvergeerend op in Azië
tegen Turkije. Deze nieuwe opmarsoh geschiedt
door totaal verschillende legermachten, ge-
heel afzonderlijk van die van Bagdad en van
de Russen. Do uren van de Turksche tyrannic
zijn geteld.
Vrettesvooniitzichlen.
De verklaringen van Czemin.
WEENEN. Do uitlatingen van den minister
van buitenlandscho zaken Ozernin over het
vredesvraagstuk worden door de geheelo pers
op sympathieke wyze besproken en beschouwd
als een belangrijk commentaar op do rede van
den Daitschen rijkskanselier.
Czemin, aldus de bladen, heeft hot posi
tieve programma van do centrale mogendhe
den ontwikkeld, volgens hetwe.k de grovtc we
reld-oorlog beëindigd kan worden op een allo
partijen bevredigende wijze; een programma,
dut van den vijanden der centrale mogendhe
den niets onoervols oischt en den twijfel aan de
oprechtheid cn de loyaliteit der centrale mo
gendheden uit den weg ruimt. Czernin had
ctriter ook ter internationale overweging hot
denkhoold gegeven om de vredesmogelijkhedon
te doen onderzooken zonder dat aan de oor
log voerenden zou worden belet hun vermeende
Oorlogskansen nog verder to beproeven. Do woor
den van Czernin zijn tot de geheeie wereld
gericht, tot ieder die dezon mermahmoordonden
ooi-log hoe eer hoe liever beëindigd wenscht te
zien.
Do centrale mogendheden zullen in Rt be
wustzijn van hun kraoho, gesteund door hun
volkswezen, waaraan Czernin zulke schoone
ontroerende woorden heeft gewijd, hun verde
digingsoorlog voortzetten, gesterkt door hel: be
wustzijn dat bet voortdurend in de bres sprin
gen voor den vrede, zooals dat door hunne lei
ders geschiedt, hen den dank en de sympathie
waarborgt van het niet door haat en veiove-
ringszucht verbiindo deel der openbare mee-
OP ZEE.
Motorschip „Hesiia" getorpedeerd.
Men seint ons uit IJmuiden:
Het motortankschip „Hestia" van Rot
terdam naar Thameshaven bestemd, en dat
deel uitmaakte van het convooi, bestaande
uit 14 schepen, dat Vrijdagavond van den
Nieuwen Waterweg naar de Theems ver
trok, is Zaterdagvoormiddag ongeveer 4
uur door een Duitsche duikboot tot zinkeu
gebracht. Een boot met 13 inzittenden
werd opgepikt dwars van Scheveningen
door den IJmuider zeillogger Julie" en
te IJmuideu aangebracht. Een andere boot
met 13 inzittenden, waarvan zeven Chinee-
zen, wordt nog vermist.
(Het motor tankschip „Hestia" behoort
aan de Ned.-Ind. Tankstoombootmaafc-
schappij te 's-Grhvenhage. Het schip was
958 ton groot en eerst verleden jaar te
water gelaten. Red.
Onzo berichtgever te IJmuidon vernam om
trent het tot. zinken brengen de volgende bij
zonderheden:
Het motorschip „Hestia", had behalve de
gewone bemanning ook nog vijf passagiers
medegenomen, die als assistent-machinisten
waren aangemonsterd.
Na het vertrek uit den Nieuwen Waterweg
mot dertien andere Echepeu tegelijk, 6tuurde
het schip eerst naar het Maas-Vuurschip, en
zette da»ma koers naar het Westen. Op on
geveer 32 mijlen afstand gekomen, werd de bcot
Zaterdagmorgen 3.50 plotseling door een duik
boot aangevallen. Deze begon met gewone ka
nonnen te schieten, doch de meeste kogels wa
ren te hoog gericht en misten hun doel. Op
eens schoot hij een torpedo af, welke dwars in
het schip kwam en door de pompkamer heen
ging. Men zag de kleeren uit de stalen hut
koffers, welke in de pompkamer geborgen wa
ren, door de lucht waaien.
Bit angst om te verdrinken, want het schip
begon dadelijk te zinken, wilden allen tegelijk
in één boot, welke gevierd werd, springen,
doch de stuurlieden wisten er orde onder te
krijgen, zoodat zich slechts veertien man in de
éóne boot begaven.
De kapitein blocf tot het laatste oogenblik
op de brug. Hij werd door den luchtdruk met
den roerganger togen het dek geslagen.
Toen de tweede boot te water was gelaten,
ging de kapitein daarin, als laatsto die hot
schip verliet. In deze boot, waarin twaalf per
sonen zaten, werd later nog den man uit de
andere bcot opgenomen, dio daaruit waar
schijnlijk was overboord gevallen.
In elke boot zaten nu dertien personen. Men
roeido dadelijk van de gevaarlijke plek weg uit I
angst met 'het zinkende motorschip te wordc-n
medegozogen. Op eenigen afstand zag de ka-
pitcinsboot,, dat het schip drijvende bleef. Men
ging terug om te trachten het alsnog te red- j
den
Toen de boot dicht bij de Hestia" was. be
gon de duikboot weer te schieten, zoodat men
de pogingen om het schip te redden moest op- j
geven.
De commandant van de duikboot, welke nu j
naderbij kwam, vroeg eerst in de Éngelsche
en later in do Duitsche taal naar don naam, j
de bestemming, de grootte en de lading van i
het tot zinken gebrachte schip. Nadat hij vol-
doende inlichtingen had gekregen, wilde hij
den steven wonden en wegvaren. Aan het ver- I
zoek van don kapitein of hij hen tot bij de I
Nedorlandscho kust wilde brengen, wilde hij
niet voldoen.
Gelukkig was de scheepsboot met voldoende
levensmiddelen uitgerust, zoodat men voorloo-
pig goên gebrek had. Onder zeil koerste men
toen naar de vaderlandsche kust en zag Za
terdagmiddag op ongeveer 11 mijlen van Sche
veningen een vissch'ersvaartuig.
Naderbij gekomen bleek dit do zeillogger
Julie" uit IJinuiden te zijn, welke de ver
kleumde schipbreukelingen liefderijk opnam.
De logger voer naar IJmuiden en bracht
de schipbreukelingen daar aan.
Te IJmuiden werd Zondag door de marine-
autoriteiten een eerste verhoor afgenomen.
Gered werden kapitein J. M. van 't Hoen;
2a machinist F. Sohaefsma3e. march iniat
J. Weber4e machinist B. Boogaard; marco
nist A. Anthonisse, de assistent-machinisten
(feitelijk passagiers) ITeidwoiler, Dieulevite
cn Roorda, alsmede vijf Chineesche opvaren
den.
Jr. de boot welke nog vermist wordt zaten
de le stuurman K. La Fovro; 2e stuurman
I'. de Waard; 3e stuurman F. Muiderhout;
le machinist j. J. Cupido; do assistent-machi
nisten (ook passagiers') H. G. Karstens cn
van Ree*, a'smede zeven Chineezen. Van deze
zoogenaamde assistentemacJiinisten waren vier
die lia oen Britsche haven moe-ten verder
rrizen (nnnr wij vernamen naar West-Tndië).
De heer van Rees was de assistent marine-
supcrintendant van de reederij in Londen en
had ene korte Tacantie in Nederland door
gebracht.
Als een bijzonder veretandigen maatregel
hoorden wij het voorschrift van do reed or ij
rijzen, dut' de ruimen na lossing van dc olië-
adiug dadelijk gasvrij moostou worden ge
maakt.. Ware dit niet gebeurd dan zou liet
schip zeker in vlammen zijn geraakt.
Het motor tankschip Hostia was eerst in het
vorig jaar op do werf van Gebroeders Pot.
in Bolnes gebouwd. Het had een motor van
do Nederlandsche Fabriek te Amsterdam.
Do inhoud bedroog 958 bruto ton. Eon zus
terschip, de „August Kassier", werd do vorige
week oveneens door con duikboot beschoten
doch kon zwaar beschadigd in eeno Britsche
haven binnenloopen. Bij die ramp verloren
eenigfi opvarenden (twee NeUerlandsche machi
nisten en vier Chineezen) het leven.
De „Princess Melita".
(O f f i c i e e i.) Up 7 Maart stelde het de
partement van marine het Nederlandsche
(Haagsche) Correspondentiebureau voor Dag
bladen in staat, onder vermelding dat de vor
kregen inlichtingen van dit departoment af
komstig waren, het volgende aan de pers mede
te deelën omtrent de „Princess Molita"
„In den avond van 5 dezer is het Britsche
koopvaardijschip ..Princess Melita" binnen
dcu Hoek van Holland gobomenbij onder
zoek Week het schip bewapend te zijn. Den
gezagvoerder werd order gegeven, onmiddellijk
weder naar zee te vertrekken. Het schip ver
trok hierop naar zee.
Den volgenden morgen keerde het stoomschip
terug en verzocht een zwaar zieken opvarende
aan den wal te mo<*en afgeven en drinkwater
voor de reis naar Engeland te mogen laden.
Beide werd toegestaan, onder beding den mees
ten spoed te betrachten. Daarna stoomde het
schip weder naar zee. In den morgen van
7 Maart keerde het schip echter terug en ver
klaarde de gezagvoerder kanon en affutage
overboord te hebben geworpen. Na grondig
onderzoek bleek, dat inderdaad geen kanon of
affuit meer aan boord waren en werd mitsdien
vergunning veriaend naar Rotterdum op to
stoomen."
Naar aanleiding van in de pers tot uiting
gekomen vragen nopens d© juiste toedracht
dezer aangelegenheid, kan worden medege
deeld, dat het communiqué dè feiten geheel
heeft weergegeven zooala ze zi:h hebben toege
dragen. Het schip is den Hoek van Holland ge
naderd doordat het onderzoekingsvaartuig zich
wegens een sneeuwstorm binnengaats had ver
plaatst.
Door aan de „Princess Melita" order te
geven het Neierlandsehe rechtsgebied onmid
dellijk te verlaten op straffe van interneering
bij niet-opvolging van het bevel, handelde het
onderzoekingsvaartuig tegenover dit zich
rechtstreeks naar een Nederlandsche haven be
gevende schip zooals reeds in vroegere geval
len is gehandeld tegenover oorlogsschepen van
beide partijen, die dit rechtsgebied binnen
voeren, ter plaatse waar Ncderiandsche bewa
kingsvaartuigen zich op dat oogenblik bevon
den. Toen den volgenden dag de „Princess
Melita" het verzoek deed tot toelating om eon
zieke af te geven, is dit verzoek ingewilligd
uit overweging ran menschlievendheid en op
grond dat het volkerenrecht ook ten aanzien
van oorlogsschepen binnenkomst in een onzij
dige haven tot het ontschepen van zieken en
gewonden toelaat. Bij do derde binnenkomst
van do „Princess Melita" was het schip, waar
kanon en affuit van boord waren verwijderd,
geen bewapend handelsschip meer en werd der
halve behandeld als ieder ander ongewapend
handelsvaartuig.
De „Oldambt" en de „Midsland",
"Uit Hamburg wordt aan do ,,N. R. C." ge
meld
Hot Nederlandsche stoomschip „Oldambt"
met levensmiddelen van Rotterdam naar Lon
don werd 28 December aangehouden en naar
Zeobrugge opgebracht. Het. prijsgcrccht heeft
liet schip pnjsverklaard, eenige deelen van dc
•lading vrijgegeven.
Inzake het stoomschip „Midsland" xnet stuk
goederen naar Newcastle heeft het prijsge-
recht beslist, dat het stoomschip wordt prijs
verklaard. De vordering van de reederijbe
halve vrijlating een schadevergoeding van
10.000 mark per maand sii^art November, is af
gelezen.
Naar AmWj^a.
Do stoomschepen „Westardyk" en „Maar
tensdijk" van do Holland-Amerikalijn zullen
waarschijnlijk op Goeden Vrijdag a.s. in ballast
naar Amerika uitvaren om via Halifax graan te
halen.
Het s.s. „Zijldijt" van dezelfde maatschap
pij vertrekt vermoedelijk met dezelfdo bestem
ming over eenige weken
Cetorpsdaarde schepen.
BERLIJN. Blijkens de rappoiden van
teruggekeerde onderzeëers zijn in de
nxaand Maart tot dusverre behalve de
reeds gemelde nog 34 stoomschepen,
twee zeilschepen en 14 visschernvaartuigen
(6amen metende 90,000 ton) aan de Duitsche
ondorzeeëra ten offer gevallen en wel 24 Engel-
echo schepen, drie Fransche, één Portugeesch,
13 Noorsche, één Nederlandsch en één Deenseh.
En verder vier schepen, wier naam niet uitge
maakt kon worden, waaronder een Éngelsche
hulpkruiser van minstens 8000 t.
Een Duitsch kaperschip,
NEW-YORK. Een telegram uit Rio
de Janeiro bericht, dat de „Cambronno"
don 7den Maart het kaperschip ont
moette op 21 gr. W.L. en zeven gr.
Z. B. Het schip had mijnen aan boord, waar
uit to verklaren valt, dat er in dcu jongsten
tijd zooveel schepen aan de Braziliaansche
kust zijn vernietigd on was bovendien bewa
pend met twee 105 m.M. kanonnen en zestien
mitrailleurs. Eet voerde drie masten cn was
voorzien van een draadlooze installatie.
De equipage bestond uit 64 man. De com
mandant was graaf Ukner. Het schip was den
22stcn Dec. uit Duitschland vertrokken onder
escorte van een onderzeeër. Het heette „See-
adler", had provisie voor 18 maanden aan
boord en een grooten voorraad munitie.
Kwam een handelsschip m zicht, dan werd
de Noorsc-he vlag geheschen en weder vervan
gen door de Duitsche, wanneer de prooi dicht
genoog in de nabijheid was gekomen
V. als w.
ij, <J, x, j en tv bestaan in Esperanto niet.
Algemeene regels:
Elke letter behoudt steeds haar alphabe-
tisohen klank.
Alle letters worden uitgesproken Soifo,
spreekt uitsoo-ie-foo
Er is slechts één manier waarop een
zuiver uitgesproken woord kan worden
gezegd.
In ean enkelvoudig woord komen n i m-
mer twee gelijke letters naas!- elkaar voor.
Wanneer men dus, zooals in 't woord j.
littuko, twee gelijke letters naast elkaar
ziet, dan wil Jat zoggen, dat dit woord
.samengesteld is, in dit geval uitlit
en tulro men moot. dus uitspreken liettoeko,
terwiil men duidelijk de twee dceleu, waar-
uit !t woord bestaat, moet laten hooren.
Klemtoon.
De klem'oon valt 8toed3 op de voor
laagste lettergreep.
Men dient dezen regel wel in acbt te
nemen, daar anders de gesprok-u Hal haar
eenheid en welluidendheid zou verü./.rn.
Het Esperanto «oed uitgesproken, kliekt
zeer mooi, do 1 niet hard m en $ti telt h t
göhuur evenals e«n zuidelijke taal.
Voorbeelden voor do uitspraak
novo neevroo.
kaj kaaj
konstruajo koonstroeaazjoo.
GRAMMATICA
Z lfs'andigo naamwoorden
Alle zHfatai.dfge naamwoorden eindigen
in 't enkelvoud op o; bijvoorbeeld: patro
vader; tablo tafel.
B ij v o e g'6 ij li e naamwoorden:
Alle bijvoegelijke nnamwodi-den eindig' n
in 't enkelvoud op a; bijvoorbeeld: granda
groot; f'orta sterk.
B ij w o o r d e n
A 11 o woorden van meer dan één letter
groep, op e eindigende, zijn bijwoorden
bijv. patre vaderlijk; rapide vlug.
Werk w oorden:
Alle werkwoorden eindig'-n in de onbe
paalde wijs op i; b.v. ami beminnen; pensi
denken.
Gewichtige gevolgtrekking:
Uit hot bovenstaande v/gt. lat. wanneer
n één woord in Enper nxto k*nt, mm
u or beeld kmuende het vs oord k<m.n
toornen, daarvan weglatende de uitgang i
en die vervangende door de uitgang o, geeft
het zelfstandige naamwoord kolero toorn;
vervangende de uitgang i door a, ontstaat
hot bijvoegelijke naamwoord koléra toor
nig en eindelijk krijgt men door de uit
gang e het bijwoord kolere op toornige
wij ze-
Zoo ook van£oji zioh verheugen,
kan men afleiden: gojo vreugde; i oja
verheugdgoje op vroolijke wijze.
Deze mogelijkheid ora naar wensch van
een enkel woord meerdere te maken is één
der oorzaken van den greoten rijkdom van
't Esperanto-Woordenboek. Voor 't dagelijksck
leien zijn 2000 stamwoorden ruim voldoende
(zie Esperantuslëutel met Aanhangsel).
Oefening 1.
Met inachtnamo van 't bovenstaande en
gebruik makende van de woordenlijst, voor
komende in den Eaperanto-sleutel, de vol-
gende woorden te vertalen
j afcenti, atento, atenta, atenteekzamcni,
ehzamOJio, ekzamena, ekzamene. homo, homa,
home; karesi. kareso, karesa, karesebrui,
brii". brubrue movi, movo, rnova, move;
i<ro: ,p trowpe.
Or o J
Ka-ai ruóii oeze oaie.iinj in good Hol-,
In dan grond geboord zijn o.a. dc Gladys
Royle" (-3268 t.), do „Charles Gounod"
(3100 t.), do „Rochefoucault" (3/50 t.), de
„Auioinina" (4000 t.), dc „Dupoix" (3000 tl.
de „Lady Island" (4500 tdo „Rohwgoth"
(5500. t.) en de „Hogarth'.
Laatstgenoemd schip had gepoogd te ont
snappen, maar zich eindelijk overgegeven, na
dat vier man van de equipage gewond waren.
H. CV1. do Koningin-MoGder op do
HuisvlijMentociisteiling.
H. M. do Koningin-Moeder heeft Zaterdag
middag een bezoek gebracht aan do Militaire
Huisvüjt-Tentoonsteiiiüg van heb garnizoen
van 's-Gravenhage en omstreken, in het ge
bouw der Academie van Beeldende Kunsten.
H. M. werd ontvangen en rondgeleid door ge-
neraal-majoor Klevnhens, hoofd der afdeebng
„Ontwikkeling cn Ontspanning vnn do gemobi
liseerde troepen", majoor der grenadiers Van
Bel, voorzitter der tentoonstelling, kapitein
Phaff en reservc-luiicnairt jhr. Van den Berch
van Heemstede, leden der commissie. De Ko-
nmgin-Mceder schonk een gift voor de plaatse
lijke Nationale Vereeniging iot steun aan mili
ciens en kocht verschillende voorwerpen ver
vaardigd door de militairen.
Cndië weerbaar.
De deputatie Indië Weerbaar is Vrijdag de
ga-st geweest van de vcrconiging Ons Leger
te Rotterdam. Zij was volledig opgekomen be
halve Abdoel Mceis, afgevaardigde van de
Sarekat Islam, door ziekte vorhinderd.
De deputatie werd aan het station der elec-
trische ontvangen door het hoofdbestuur met
den oud-assistent-resident, den heer P. J. F.
van Heutsz. Nadat Wilton's Machinefabriek en
Scheepswerf, alsmede de Heincken's Bierbrou
werij v. aren bezocht en met groote belangstel
ling bezichtigd, had een maaltijd plaats in het
Maashotel, waaraan behalve door do deputatie
en verschillende militairen ook werd deelgeno
men door den algemeenen stationscommandant
den heer H. W. Lansdorp.
Do heer F. M. Wilton, president van „Ons
Leger", bracht een dronk op H. M. do Konin
gin uit en stoldo voor ecu huldetelogram aan
H. M. te richten.
Daarna werd door verschillende aanwezigen
het woord' gevoerd om er vooral op te wijzen,
dat de naam Indië Weerbaar zeer zeker be
trekking heeft op de defe-nsiobelangen van
Indië, maar op deze niet alleen. Men wenscht
Indië ook weerbaar te maken op intellectueel
en economisch gebied. Medo werd er de nadruk
op gelegd, ook door de Indische gasten, dat
Indië steeds ioyaal is geweest en niets liever
wenscht dan onder leiding van Nederland te
blijven. Maar Nederland moet daarbij ook zijn
groote stuwkracht in dienst van Indië etellen,
dat daaraan zoo groote behoefte heeft.
Uit allo redevoeringen kwam vooral dit naar
voren en het bleek ook in particulier gesprek
dat Indië wenscht niet langer b e z i t te zijn
van Nederland, maar kolonie, om één te
wezen met het moederland, opdat men in de
toekomst niet zou spreken van Nederland met
6 milüoen inwoners dat ook koloniën heeft,
maar van een grooter Nederland met 86 mil-
lioen inwoners, een grootmacht, die in de
werold zou worden gerespecteerd.
Er hecrschto aan den disch groote geestdrift.
Engeland's woord on ons brood.
De „Nieuwe Courant" schrijft onder dit op
schrift
De Uitvoerende Commissie van do N. O. T.
heeft in do ochtendbladen van Zaterdag bekend
gemaakt, dat zij op do vrije terugkomst van de
20 schepen, die op 17 Maart van hier naar
Halifax uitvoeren, zonder verplichting om een
Engelsch© haven aan te doen," meent te kunnen
rekenen, in dia van Engeland voor 'die schepen
verkregen toestemming om uit te varen tan
einde in Amerika een gedeelte van het aldaar
door onze ltogeering aangekochte graan te
gaan halen, ligt immers opgesloten, dat deze
schepen ook met dit graan naar ons land zullen
kunnen terugkeeren, zonder zich bloot te stel
len aan een toqjedeering in het acor Duitsch
land gevaarlijk verklaarde gebied.
Wij willen het hopen. De willekeur waaraan
ons land thans door Engeland onderworpen
wordt ter zake van heb halen van het aan
onzo Regeering in eigendom toebel'.oorende,
uitsluitend voor de voeding van onze eigen be
volking dienende graan, is van dien aard. dat
men zich over een verbreking van de overeen
komst betreffende de 20 schepen nauwelijks zou
behoeven te verwonderen.
Blijkens een aan het Correspondentiebureau
verstrekte opgave van 28 Maart liggen op het
oogenblik te Halifax, in andere Amcrikaansche
en in Éngelsche havens vast elf Nederlandsche
schepen met een gezamenlijken inhoud van ruim
65,000 ton arwe en bijna 18,000 ton bloem of
meel, alles voor Nederland bestemd en eigen
dom van de Nederlandsche regiering. Zij kun
nen niet naar ons land komen twee van de elf
niet, omdat zij zich in Engclscho. havens bevin
den, ou hoewel vrij om te vertrekken, bet er
begrijpelijkerwijs niet op wagen zich in een
zeegebied te begeven, waarvan na de Duitsche
wandaad van 22 Februari zelfs een „betrekke
lijke veiligheid" doodsgevaar bctoekcnt, en de
negen andere niet, omdat zij geen vrijstelling
kunnen verkrijgen van de door do N. O. T.
vóór den verscherpten duikbootoorlog namens
onze scheepvaart aanvaarde verplichting.
Sommige van die schepen liggen daar sedert
18 Februari. Do kostbare inhoud begint dus al
licht tot bederf over te gaan.
De „N. R. C't." beeft dezer dagen met oen
stelligheid, waarop geen tegenspraak is ge
volgd, verzekerd, dat Engeland heeft doen we
ten, dat het niet verder geneigd was tot tege
moetkoming betreffende do vaart over Ha.:-
fax in plaats van over een Éngelsche haven,
omdat hoe de beslissing van onzo rcgeerlng be
treffende het niet toelaten van bewapende
koopvaarders in onzo havens beschouwde als
een onvriendelijke daad. Dit beteckcnt, dat een
zuivere toepassing van nontraliteitsrecht van
onze Ilegccring beantwoord wordt met e-en
handeling, die gelijk staat met het brengen van
Nederland order de uithongeringspolitiek,
waaraan Epgc'and het vrjandeüjko Duitschland
heeft onderworpen.
landsch hesft vertaald, br2nga man za weder
in Espsr2nlo over cn vergelijke ze dan
met het oorspronkelijke. Op deze wijze
is men zijn eir;en meester; evenzoo moet
men handelen met alle volgende In dezen cursus
voorkomende oefeningen
De uitwerking komt in de volgende les.
Meervoud:
Men vormt liet meervond van een zelf
standig naamwoord of'een hijvoegelijle naam
woord, door een achtervoeging van de letter
i; b.v. bona patro goede vader; bonnj
patroj goede vaders; blanlcaj cevaloj
witte paarden.
Geslacht:
In Esperanto bestaat (evenals in het
Engelsch) geen grammaticaal geslacht.
Waartoe dient 't ook immers een geslacht
te geven aan voorwerpen als de tafel, de
stoel, de kachel of aan driren, waarvan de
sex8 niet bepaald is: de spreeuw, de raaf?
Het geslacht in Esperanto is het natuur
lijk geslacht.
Vrouwelijk:
In Esp nnto stelt men zich tevreden
met aan elk manlijk wez n een overeen-
l komstig vi ouwelijk te geven, of door 't
vrouwelijk vaa een soort aan te duiden
Het beteokoiit ook schending tegenover ons
land van het liaagscho Verdrag nr. XVIII
nopens de rechten on verplichtingen der onzij
d;ge mogendheden in geval vaa zee-oorlog, oj.
welk verdrag onze Nou t ra litoitsverklaring i.-
rust on waarvan art. 26 luidt:
,.Do uitoefening door een onzijdig© mo
gendheid der door dit Verdrag omscli-
vcmi reohten kan nooit als ©en minder
vriendschappelijke daad bceohouwd worth ri
door eon der beide oorlogvoerenden, dio
do desbetreffende artikelen aanvaard hob-
ben."
"Wij vergeten niet dat Nederland nog niet
staat voor een oflïciéol en definitief besluit van
Engeland om onzen graantoevoer zonder ceuige
aannemelijke reden (want het onderzoek naar
'•e lading der schepen k a n te. Halifax geschie
den) af to snijden. Maar intusschen is het
broodrantsoen in ons land met ingang van 2
April roods verminderd moeten worden ten ge
volge van de onzekerheid, waarin Engeland ons
laat betreffend© rio vraag, lioe en zelfb of het
de vaart over Halifax voor onae schepen alsnog
verder deukt te regelen en tce te staan 1).
Ja, er dreigt, wanneer men de cijfers der voor
raden en der benoodigde aanvoeren nagaat, dio
onze minister van Landbouw in ziin redevoe
ring van 7 Maart j.l. gaf, binnen enkele maan
den, zoo niet eerder, hier te lande broodsgebrek
te ontstaan, indien Engeland dez& onzekerheid
laat voortduren.
Zoo is op dit oogenblik de toestand en de
gevoelens die ons volle jegens Engeland bezielen
en die wij nooit and'*'s dan vriendschappelijk
hebben gewenscht, kunnen niet nalaten dear-
Van den cngünstigen invloed te ondergaan. Wij
herinneren ons den loyalen weerstand dien Lord
Robert Cecil namens Zijner Majesteit's regec-
ring, niet later dan verleden Dinsdag in het
Lagerhuis opnieuw heeft geboden aan den aan
drang van zekere partij om ter uiterste door
voering van do uithongerings-politiek tegen
Duitschland, aan allen toevoer van levensmid
delen over zee naar de onzijdige landen, een
eiondo te rfiakon. Zulk oen maatregel, zoide the
noble Lord, zou niet gemakkelijk overeen te
brengen zijn met de Éngelsche opvatting be
treffende de rechten der kleine volken en bo
vendien niet baten daar dan alle eigen land
bouwproductie van die landen naar Duitsch
land zou'gaan, terwijl onder de tegenwoordige
omstandigheden het gedeelte dier productie dat
Engeland uit Nederland ontvangt nagenoeg
even groot is als voor den oorlog 2). Welnu, in
die Éngelsche regceringsopvatting, welke no -
eens nadrukkelijk en officieel werd uitgesproken
nadat aan de bewapende „Melita" het verb'.i f
in den Nieuwen Waterweg geweigerd was, s
het niet denkbaar, dat een geschil over de in
elk geval volkomen rechtmatige handhaving,
der Neutrality itsworklaring door onze Rogei-
ring, verandering zou brengen. Van zulk een
geschil gebruik te maken om op ean bevrien-
den staat een politiek toe to passen die zij
zelv© openlijk als <*irechtmatig proclameert,
zou beneden de waardigheid der Britsche Re
geering zijn.
Lord Robert Cecil zal dus wel spoedig eijn
woord gestand doen. De tijd dringt.
1) Gisteravond werd weer uit Rotterdam be
richt, dat de stoomschepen „Westerdjjk" en
„Maartensdijk", van do Holland-Amcrika Lijn,
w a a r s c hij n 1 ij k op Goeden Vrijdag in bal
last naar Amerika zouden uitvaren, om via
Halifax graan te halen £n dat de „Zijldijk",
van dezelfde maatschappij, vermoedelijk
met dezelfde bestemming over eenige weken
zou vertrekken.
2) In denzelfden zin liet blijken een „Rou-
ter"-telegram van gisteren Leverton Harris,
parlementair secretaris van het departement
van Blokkade, zich uit: De Nederlandsche uit
voer naar Engeland was veel grooter geworden,
die naar Duitschland veel kleiner. Van October
tot December 1916 had Engeland veertien maal
zooveel kaas uit Nedorlaud gekregen als in. do
overeenkomstige maanden van 1915.
Uit de Staatscourant.
Bij besch. v. d. Min. v. Oorl. zijn, ing. 1
April, aangesteld tot schrijver op jaarloon bij
zijn dep., de vaste-kncht F. J. van der
Chijs cn de tijd. schrijver M. H. M.
Bakker.
Bij bcschi v. d. Min. v. Ooi'log zijn, ing.
1 April, b/d Topogr. Inr. benoemd tot pliotogr.
3de kl.de id. 4de kl. P. van Eyk; tot
drukker 3de kl., de id. 4ao kl. H. Eoop-
m a n, tot stcensiijper J. H. A m s e n, thans
als zood. in tijd. dienst.
Benoemd tot vaandrig.
De reserve-sergeant L. W. F. Wolf is aan.
gesteld tot vaandrig bij het 22e regiment in
fanterie.
De reserve sergeant ÏI. J. Vermeulen
van het 7e régiment infanterie is benoemd tot
vaandrig bij het 15e regiment infanterie en
wordt dienstdoende gesteld bij het 6e regiment
infanterie.
Wenken ter voorkoming van branden.
Do Opperbevelhebber van Land- en Zee
macht hoeft do volgende order uitgevaardigd
De gevaarlijke tijd voor bosch-, heide- eu
veenbranden breekt thans weer aan.
in dezen tijd van hot jaar kan reeds na en
kele droge zonnige dagen dit gevaar zeer groot
zijn.
Ik draag daarom alle troepencommandanten
op, door het personeel onder hun bevel de
ui!torste voorzichtigheid tc doen betrachten,
zoowel bij hot gebruik van vuur cn licht in dc
lichte gebouwen eu barakken, waarin troepen
gehuisvest zijn cn waarin het namvezige stroo-
legcr tot brandgevaar aan leid.ng kan geven,
als bij hot aanleg.'en vaa wachtvuren, het weg
werpen van einden sigaar, brandende lucifers
en dergelijk©. Officieren en kader zijn gehou
den met de meeste nauwgezetheid tegen ioe!:> -
loos omgaan met vuur of brandende voorwerpen
t-3 wai'n cn kra b: in te grijpen bij elke
overtreding in dit opzicht.
Voor het geval bo'th-, heide- of veenbrand
mocht worden waargenomen, zullen do comman.
dan ten.zooveel hun slechts mogelijk is ten
snoo::i"s*o hulp verlocuen, teneinde de schade
te beperken.
door de uitgang o van h:t zMffftaucüg naam
woord te vervm een door ino; b.v. Ht.roo
held, heroino heldin; patro va- r. p i-
Trino moeder; bovo os, bovino k<
Opmerking:
Men moot er op letten, dut het "bijvc-g - -
lijk naamwoord, wanneer 't vóór e n v:>
we lijk zelfstandig naamwoord staat, n
verandert wat het geslacht betreft; b. v
bona patro goedevader, bona patrino
goede moeder; bela kokino mooie. kip.
Afstammelingen:
De afstammelingen, de jongen van rei
soort worden aangeduid door de o van In
zelfstandig naamwoord te vervangen dco.
ido; bijv. Rcgo koning, re£ido kim
van den koning of prins; bovo os, bovn
kalf.
Lidwoord:
In Esperanto is slechts óén bepalend lid
woord: la, steeds onveranderlijk, zoowel voc
het mannelijk, vrouwelijk, onzijdig, en kt
en meervoud. Er bestaat geen onbepaald li -
woord. Een, eene, enz. worden nietvertaa;
(één, telwoord, in tegenstelling van twee
wordt vertaald door unu); b. v la patro
de vader, patro een vaderla patrino
de moeder, patrino con moeder.
(Wordt vervolgd.)
