Espera nto-Cursus
'P ZE!
Lederzaken.
XDE! SOUjDATSMCOORAWT van ~%J I'll rfripr SO meteurt 1917
jslrze/.'sJtlfioWe i\./
r y 1 U -.m,
£Jinns
?ny
ih*\ 3
Aan do Narajofska.
Mierivszczoyt o>.
lipnica-dslrik
qpistelpjkï
^^foSha/ce
ïsjL- 3-
^Zswaïow r
f&jicz 'ttorozghka '-^/s
tyn, Lipnica-Dolna, Halicz enz., zijn in de telegrammen
Van hot Oostejijk front
komen iu den laatsten- tijd
jnaav heel weinig berichten,
en wat. or nog komt, is in
den regel van minder belang.
Slechts op enkele punten
wordt nu en dan gevochten;
in het noorden bij Riga en
ver ton zuiden van de Pri-
petmoerassen, nl. aandeXara-
jof'ska Aan deze rivier doen
beurtelings de Centrale» en
Russen aanvallen; van weers
kanten dringen zij soms iu
de vijandelijke loopgravon,
bezetten daarvan een enkele
maal een stuk, maar hard
vooruit komen ze noch aan de
cono noch aan den anderen
kant. Overigens moeten we
dit front in 't oog houden,
ook vroeger is er hardnekkig
gestreden en de namen Roha-
yaak genoemd.
De Tsaar.
„Rjelsj", dafc als orgaan van Miljoekof
een officieus karakter heeft gekregen, geeft
een karakterschets van den afgezetten
Tsaar, waarin deze genoemd wordt „een
willooze zwakkeling, die geheel onder den
invloed van zijn vrouw stond". Hét blad
Régt daarvan
„De Tsaritsa reisde vaak naar het hoofd
kwartier, deed direct staatszaken af, en be
sliste over de benoeming van ministers. Het
eigenaardige, slappe karakter van den Tsaar
bleek het best in de laatste regceringsdagen.
Toen tot zijn afzetting reeds besloten was,
toonde hij een volkomen onverschilligheid
en sliep en at hij rustig."
Het spoorwegkaartfa van don Crootvorst.
Toen de Russische grootvorst Michael,
zco verhaalt de correspondent der „Köln.
Ztg." te Kopenhagen, dezer dagen van
Gatsehina naar Petersburg wilde reizen en
daarvoor zijn salonwagen wilde doen zetten
in den trein, kreeg hij van de arbeiders
commissie, die hij om vrijgeleide vroeg, ten
antwoord ..Burger Michael Romanof heeft
niet de minste aanspraak op welke voorrech
ten ook, of op een afzonderlijken wagen.
Ais hij naar Petersburg wil gaan, moet hij,
als ieder ander reiziger, aan het loket een
kaartje nemen. De arbe ders-commis?ie kan
h- ui dan een ongestoorde reis naar Peters-
burg toeseggen".
OU:TSCHL AfJD.
Prins Friedrtoh Kan t.
LOXDEX. Do „Daily Express"' vernoemt,
dat prins Friedrich Kar! van Pruisen, die in
C' Tï iuriiletnechi is neergeschoten aofcter de
Engelsche linies, aan zijn wonden is bezweken.
ENGELAND.
Een ontploffing in een munitie-fabriek.
LOXDEX. Het Persbureau berichtEr
heeft Dinsdagochtend een ontploffing plaats
gehad in een munitiefabriek in Ncora-En-
gsland. Belangrijke schade werd niet aan
gericht. Ec-n doode, negen gewonden, waar
van drie ernstig.
FRANKRIJK.
Van hf': Westelijk Oorloasterrein,
Het Engelsch-Fransch offensief.
'PARIJS. Tueschen Somme en Oise be
schoot de vijandelijke artillerie hevig de
Fransche stellingen op het front Rcupy-
EssignyBenay. Verschillende aanvalspo-
giugen van den vijand werden door het
Fransche vuur gestuit.
Ten Z. van de Oise zetten de Fransche
troepen hunne vorderingen voort. Het ge
heels lager gelegen deel van het Coucy-bosch
en de dorpen Petit Barisis, Verneuil en
Coucy-la-Volle vielen in handen der Fran-
schen. Hun voorge3choven posten bereikten
met slechts geringe vei liezen punten ten W.
van St. Gobain en het hooger gelegen deel
van het Coucy-bosch. In de streek ten X.
van Soissons maakten de Franschen goede
vorderingen ten N. van Neuville sur Margi-
val en ten X.O. van Leuillv.
BERLIJN. Officieel. Tengevolge van
het regenachtige weder bleef aan lie*,
gelieele front de gevechtsactie gering.
Aan de van Bapaume naar 'het noord
oosten leidende wegen kwam het tot ge
vechten in de voorpostenlinie Noreuil-
Lagnicourt, en eveneens bij Equancourt
ten noordoosten van Peronne. Roisel aan
de ColognebeeJc is na herhaalde vergeef-
sclie aanvallen door den vijand bezet. In
do bosschen tusschen do Oise en Coucy le
Chateau stieten sterke Fransche strijd-
krachten op onze dekkingstroepen, die den
vijand verliezen toebrachten en dan wegens
dreigende omvatting uitweken.
De terugtocht dor Duitschers.
BERLUN. Tussohen At recht en do
ALsne duurden de bewegingsoperaties
van kleinere en grootore ar'deolingcn met
en zonder artillerieondersteuning met
■wisselenden uitslag voort. Zoo gelukte het den
vijand zich na een nachtelijk, steeds heviger
wordend artillerievuur. Dinsdagmorgen om zes
uur meester te maken van een hoogte ten
oosten van Yanly Vrancourt en onze zwakke
afdeeüngen aldaar iets terug te dringen, ter
wijl wij hen een boerderij aan den straatweg
Bapaume Kamerijk in Let dorp Raisel weder
ontrukten, welke de vijand reeds eer.'gen tijd
in bezit had- Onze artillerie bracht den vijand,
die zich op talrijk© plaatsen verschanste, door
yuurovervallen verliezen toe.
Ten zuiden en ten oosten "van Serancourt
wonnen do Franschen eenig terrein. Onze
tegenaanvallen hadden volledig succes; zij
leverdon ons, niettegenstaande de aanzien
lijke versterking, welke de vijand
richting Jussq aantrok, honderd krijgsge
vangenen, mitrailleurs en een snelvuurkanon
op; de vijand leed zware verliezen.
Ten westen van La Fère is de toestand
onveranderd. De artiMerioactie was slechts op
enkele plaatsen tussohen het Kanaal van La
Bassée en Atrerbt levendiger.
LONDEN. Een correspondent in hot En-
gelsche hoofdkwartier seint van 27 Maart:
Niettegenstaande het voortdurende sleohte
weder heersdhto er in de laatste 24 uren
groote activiteit op het gedeelte van het
Westelijk front, waarop do oogen van de
wereld thans gevestigd zijn.
Door de verovering van Lagnicourtis de
Engelsche linie tueschen Beauniotz en de grens
van den Croiselles-sector van den Engelschen
opmarseh, die do vijand ons krachtiger dan
wnar ook betwist, gelijk gemaakt.
De vijand beschouwde deze stelling blijkbaar
als ecne van groot belang, die zijn dekkings
troepen moesten handhaven, daar hij gedurende
den namiddag uit de richting Queant een
tegenaanvalmet eon groote troepenmacht
deed. Onze troepen konden echter met succes
al hun aanwinsten verdedigen cn de aanval
liep dood
Later op den dag werd nogmaals een poging
gedaan om de plaats te hernemen, maar toen
waren eonige der Engelsche veldkanonnen voor
uit gebracht ter ondersteuning en toen de
Duitschers in het open veld kwamen, voor zij
een poging zouden doen om do Engelsche stel
lingen te bestormen, werden zij met granaat-
vuur ontvangen, dat hen spoedig uiteen dreef.
Lagnicourt is een zeer kostbare plaats ge
bleken voor de Duitschers.
Maandag trachtte dc vijand opnieuw met
een sterke troepenmacht de groote hoeve ten
N. van Beaiunetz-les-Cambrai te nemen en na
krachtigen tegenstand te hebben genomen,
trokken de onzen terug ntiar het dorp. Spoe
dig daarna kwamen zij echter met versterkin
gen terug en ofschoon do Duitschers góed van
bommen waren voorzien en dapper vochten,
worden zij in korten tijd weder verdreven, na
ten gevolge van do superioriteit onzer eigen
bommenwerpers zware verliezen to hebben ge
leden.
Do dorpen Fortille en Lougavesnes werden
Maandag door onze owvolerio genomen. Het be
zit van Longa vronen heeft onze linie tusschen
Roisel en Nurlis belangrijk verbeterd.
De Fransche opmarseh.
Keuter's correspondent bij het Fransche
Koissons-leger meldt nog naar. Renter's bsjz.
dienst bencht d.d. 2ü .Maart dat het plateau
van Urouy, op welks zuidelijke helling het
Fransche Soinoxulèger zich niettegenstaande
's vijands hevfg verzet een weg baant, de
zuidwestelijke hock is van het uitgestrekte
Laonplateau. Het plateau wordt onderbroken
door talrijke kleine ravijnen, waarvan de hellin
gen vaak door geboomte bedekt zijn. Waar men
ook kijkt, overal ziet men ruïnes van vroeger
vroolij i dorpjes omgeven door boomgaarden,
waarvan echter, evenals overal elders, alle boo-
men zijn geveld of zoodanig beschadigd, dat zij
niets meer kunnen voortbrengen. Het plateau
wordt in noordoostelijke richting doorkruist dooi
den straatweg van Maubcuge, waarlangs de
Franschen de Duitsche achterhoede volgden Ter
linkerzijde, vrijwel parallel, loopt een diepe,
lange vallei, nv t oen spoorlijn, die loopt langs
de dorpjes Ynülerv, Margival, Xeuville-sur-
Margival, en plateau doorsnijdt. Bij Yuillery
ligt de vernielde brug, de z g. Bont Rouwe,,
waarover vroeger de weg'van Maubeug© over het
ravijn leidde. De bmgsteliing, welke ongeveer
-500 voet hoog ligt en beschouwd wordt als de
sleutel van het gcheele Crouy-pleteau, is op
schitterende wijze door de Franschen genomen
op 22 Maart, niettegenstaande 's vijands hevig
verzet. De aanvallende troepen bestonden voor
een groot deel uit jonge soldaten uit deze'
streekhet gezicht van dc vernielde boerderijen
en boomgaarden maakte hen zoo woedend, dat
niets tegen hun aanval kon standhouden. De
Duitschers spanden alle krachten in, om de ver
loren positie te heroverenop de tweo volgende
dagen deden zij telkens drie tegenaanvallen,
zonder succes echter; nochtans hebben zij de
hoop niet opgegeven, de strijd woedde heden
middag nog voort om de stelling. Ondertpsschen
dringen de Franschen dwars door het spoorweg
dal naar links eu winnen snel noordwaarts -ter-
remz:i dringen nu de Duitschers in oostelijke
richting van den top, die de dorpen Marei val
en Neuville s. Margival beheersclit, terwijl zij
beneden in het dal hedenmorgen een sprong
voorwaarts deden. De Duitschers verdedigen
hardnekkig eike duimbreed grond en elke ter
reinwinst van de Franschen wordt gevolgd dooi
een tegenaanval, waarin de Duitschers, vruchte
loos echter tot dusver, vele menschen opofferen.
Op den rechtervleugel van het slagveld tusschen
Vregnv en Chivres spannen de Duitschers allo
Verachten in om hun stelling vast te houden,
waarvan de kern het fort Condé is. Hun front
hier is gedekt door een glacis, dat door mitrail
leurs wordt bcheerscht; deze stelling is bijzon
der sterk. Overal op dit front beschikt de vijand
over veel artillerie, welke goed verborgen is
opgesteld in ravijnen achter de infanterie; de
vijand heeft het voordeel hier te vechten op
een terrein, hetwelk hij gedurende tweo jaar
grondig hooit kunnen bestudeeren en waarvan
hij allo afstanden precies kent.
Een protest togen de vernieling in het
entruimde gebied.
PARIJS. De Fransokö regeering pro
testeert bij do neutrale regieringen
tegen d© niet te qualifioeeren syste
matische vernieling, die op last van
•het Duitsche militaire ojjperbevel in clo
stroken, die de Duitscho 'troepen hebben rndo-
ten ontruimen, heeft-plaats gehad.
De regeering der Republiek verzamelt
thans onloochenbare bewijzen voor de daden
van barbarisme, die het Duitsche leger met
een doortastendheid, welke blijkt geeft van
zijne woede, bedrijft, zoodoende de heiligste
rechten der menschheid met voeten tre
dende. Deze bewijzen zullen de neutrale
regoeringen toegezonden worden.
Duinkerken beschoten.
BERLUN. Officieel. Een onzer torpedo-
bootgroepen beschoot in den nacht van '25 op
26 dezer de inrichtingen der-oorlogshaver.s
van Duinkerken van zeer dichtbij. Er wer
den 200 schoten afgegeven.
Een vijandelijke zeestrijdmacht werd ner
gens aangetroffen. Onze terpedobooten zijn
zonder letsel weder in de haven terugge
keerd.
RUSLAND.
Van het OosieSijk oorlogsterrein
Aan het Oosterfront.
PETROGRAD. In de huurt van het
dorp Postawy ontwikkelde de vijande
lijke artillerie grooter activiteit dan
gewoonlijk. Ten Z.O. van Baranowit-
sji, in do buurt van DareveijLaboezy,
deed de vijand, onder bedekking van artil
lerie- en mijnenvuur, tweemaal osn aanval
op de Russische stellingen aan den weste
lijken oever van de Tsjara. De eerste aan
val werd afgeslagen. De tweede, die ge
paard ging met een gasaanval, gelukte. Iu
dezon aanval schoten Duitsche luchtschepen
twee Russische in brand.
Iu de buurt van het dorp Swojatitsji ten
O. van Baranowitsji en ten N.W. van
Kimpoloeng schoten de Russen tweo Duit
sche luchtschepen naar beneden. Deze vielen
binnen de Russische linies. De aviateurs
werden krijgsgevangen gemaakt.
BERLIJN. Officieel. Front-Leopold.
Bij Smorgon werden Maandag vele Russen
met een mitrailleur uit de vijandelijke loop
graven gehaald. Ten zuidoosten van Bara
nowitsji slaagde een goed voorbereide,
krachtig doorgezette offensieve beweging.
De aan den westelijken oever van de Sytsja-
ia gelegen Russische stellingen tusschen Da-
rowo en Labasy werden bestormd. Meer
dan 300 Russen werden gevangen genomen;
4 mitrailleurs en 7 mijnwerpers werden buit
gemaakt. Ten westen van Loezk, ten noor
den van den spoorweg IloczofTarnopol en
bij Brzezany deden Russische bataljons na
hevige vuurgolven aanvallen, die echter
net zware verliezen werden afgeslagen.
Front-aartshertog Joseph. Ten zuiden
van het Trotosoel-dal verijdelde ons afweer-
J vuur een in voorbereiding zijnden aanval.
Tegen de Magyaros-kam oprukkende Rus-
j si sell e strijdkrachten werden teruggeslagen.
V£REÊN!GDE STATEN.
Toebereisalen in de Vereenïgde Staten.
WASHINGTON. President Wilson heeft
machtiging gegeven tot aanwerving van
personeel voor :1e vloot, dat op oorlogsterkte,
17400 man, zal worden gebracht.
Het ministerie van marine zou onlangs con
tracten hebben afgesloten voor den aanbouw
van 24 snelvarende torpedobooten (35 knoopen)
MEXICO.
Cevaren in Mexico dreigend.
H a v a s meldt uit New-York, dat er uit
Mexico dagelijks verontrustende berichten ko
men en weet te vertellen, dat in llcxioo een
groot leger tan Duitichers Havas spreekt
•zei!'* van 150 a 200.I/O man wordt bijeen
gebracht. Iu elk geval zou Mexico (Carranza i)
i .mis n iktair en fiuancieel onder Duitschen in
vloed staan.
CHDNA.
Vortrek van den Duitschen gezant.
PEKING. Do Duitscho gezant met zijn
staf is naar Sjanghai vertrokken, waar zij zich
zullen inschepen op de „Rembrandt", met
bestemming naar, San Francisco. Door de
Yoreonigde Staten zullen ze dan waarschijn
lijk verdor naar Nederland reizen.
door
H. BLOK,
frofesoro de Esperanto,
19
VOORWOORD.
Wat kan het toch vreomd loopen in de
wereld. Een vijftiental jaren geleden, toen
de Esperanto-taal zich in Nederland eerst
begon baan te breken, kostte het mij en ook
andere Èsperantisten dikwijls heel veel
moeite, een gunstig artikel over de nieuwe
taal geplaatst te krijgen. Thans gaat er geen
week om, of er komen aanzoeken bij me in
voor het schrijven van rubrieken in en over
Aperauto, hot geven van schriftelijke zoo-
?1 als mondelinge cursussen, het ver3tyek-
3 van ini:chtingen, adressen enz. enz.
t is een zeer verblijdend teoken. Een
er bewijs voor den bloei van het Espe-
:o is nauwelijks mogelijk. Trouwene.
feit, dat aan dsa cursus, welke in 1915
in dit blad door mij werd gegeven, door
ruim 3000 gemobiiifeerden werd declgcno
men. spreekt ook voldoende. Voor mij zelf
bracht die cursus echter een minder aange
naam voorwal. Ik was toen n.l. ook gemo
biliseerd c-n moest met al mijn vrijen tijd
tusschen den dienst door woekeren om de
vele -correspondentie, die inkwam, af te
doen. Dat was dikwijls zóó erg, dat menig
maal mijn krib totaal onder de stapels
brieven bedolven was. Op zekeren morgen,
toen om 10 uur een half uurtje rust was
gegeven, gin? ik naar de chambres en vond
daar natuurlijk weder eene massa brieven.
Als vanzelf begon ik ze te openen en te le
zen, dacht noch aan dienst, noch aan tijd
en eerst om twaalf uur, toen de hoornblazer
schetterend door do gangen verkondigde,
dat koffiehalen was, flitste het door mijn
brein, dat ik om half elf weer bij dejj dienst
had behooren te zijn. 's Middags moest ik
op rapport korren en ik kree? 14 dagen
kwarter-arret. Dat was werkelijk n:'et te
veel en ik had ze dubbel en dwars verdiend,
doch dat neemt niet weg, dat ik danig ver
Do „August Kessïer" getorpedeerd.
Volgens een dezer dagen door do direc
tie van de petroleum-maatsckappij „Co
rona", een onderafdeeling van do Bataaf-
sche Fetroleum-maatechappij, te 's-Graven-
hago ontvangen bericht, is het tankstoom
schip van dio maatschappij. „August Kess-
ler" getorpedeerd op 40 mijion ten oosten
van Start Point (zuidkust van Engeland).
De bemanning, met uitzondering van twee
Hollnndsche machinisten en vier Chineeschc
werklieden, is gored. Het schip is drijvende
gebleven eu iu veiligheid gebracht.
Engeland en onze scheepvaart.
Uit Rotterdam kwr.meh berichten dat dc
Engelsche Regeering thans geweigerd zou heb
ben de Nedcrlandsche schepen in hot vervolg
to IInlfAx te laten onderzoeken. Ze zouden
in liet vervolg weder alle een Engelsche haven
moeten aandoen.
De .Y. Ct. kan meedeelen, dat van een defi
nitief besluit van de Engolsc-he Regeering in
dezen nog geen sprake is. Wel zijn do ver
gunningen, aan de op 17 Maart uit Amster
dam en Rotterdam uitgevaren graanschepen
oin direct naar Halifax te gaan, sedert niet
.door andore gevolgdmaar in rcedersltringen
acht men de mogelijkheid, dat dit zal ge
schieden, volstrekt niet uitgesloten.
De „Princess Melita'T
Do „Nieuwe Courant" is or eindelijk in ge
slaagd do ware toedracht te vernemen van het
geen er met do Princess Melita" is gebeurd,
toen zij voor do eerste maal, bewapend, binnen
Nedorlandsch zeegebied gekomen is.
Dio toedracht is van belang omdat do van
Berlijn uit opgezette persbeweging tegen Ne
derland, dat zijn neutraliteitsplichten heet te
hebben geschonden door de „Melita" niet te
interneeren, uitgaat van de stelling dat dit op
grond van onze Neutraliteitsverklaring onmid
dellijk bij het eerste, immers opzettelijke, bin
nenvaren van het schip in het Nederlandsche
zeegebied had moeten zijn geschied.
Ziehier was gebeurd is.
De gewapende koopvaarder „Princess
Melita" (blijkbaar tot het nemen van een
proef hierheen gezonden), heeft, zoodra het
aan de grens van onze territoriale zee go-
komen was, zich gewend tot het daar ge
stationeerde Xederlandsche bewakiugsschip
en gevraagd of het, zooals het was, in
den Waterweg zou worden toegelaten. De
commandant van het bewakingsschip heeft
geantwoord dat hij dit niet kon beslissen,
maar dat hij de Melita" naar den Hoek
zou brengen, opdat de autoriteiten aldaar
de zaak zouden uitmaken. Daar aangeko
men, werd de „Melita" aangezegd dat zij
als behoorende tot de met ooriogsschepen
gelijkgestelde vaartuigen niet kon worden
toegelaten en werd haar bevolen het Necler-
landscho watergebied onmiddellijk te verla
ten, waaraan zij voldeed.
Do „Princess Melita" is dus gedurende
haar gansehe eerste verblijf in Ncderlandsch
watergebied onder Nederlandsch goléide en
bewaking geweest. Zij heeft van het eerste
oogenblik af onder rechtstreeksch toezicht
gestaan en kon derhalve niet gezegd worden
(zooals de Duitsche pers doet) in strijd
met de Neutraliteitsverklaring ie hebben
gehandeld, waarop krachtens art. 3 als
straf interneering staat.
I Haar positie is dus ook niet voor verge
lijking vatbaar met die der Duitsche duik-
booten, welke binnen Nederlandsch gebied
werden aangetroffen en opgebracht om te
onderzoeken or haar verblijf aldaar te wijten
was aan averij of aan gesteldheid der zee,
die haax tegeu haar wil binnen Neder
landsch zeegebied hadden gedreven of wel
1 die haar overvallen hadden, toen zij zich
reeds iu onze territoriale zee bevondenKon
het eerst gestelde worden aannemelijk ge-
I maakt, daji werden zij vrijgelaten (het is
met een Duitselie duikboot bij den mond
der Schelde geschied)gelukte het niet. zoo
moest intern eering volgen, gel'jk dezer
dagen gebeurde met de 30" en de
„U. B. 6".
Do ,,N. Ct." voegt hieraan toe:
Met een „verwijdering op eerste aanmaning",
als waaraan wij gisteren naar analogie van het
Kon. Bosl. van 30 Juli 1914 dachten, heeft men
in het geval van de Melita" niet te maken
gehad. Geheel volgens regel en gebruik heeft
het vreemde, aan een oorlogvoerende natie be
hoorende „oorlogsschip", in ons gebied uitslui
tend vertoefd onder directe bewaking van onze
Marine.
Ten slotte nog dit.
Het is ons alweer onbegrijpelijk dat van
regoeringswege (in casu van wege het dep. van
Marino) bet Nederlandsche en buitenland-
sche publiek van deze voor ons alleszins be
vredigende toedracht onkundig is gelaten. Dag
aan dag moeten wij in de Duitsche pers lezen
dat ons land in het geval van de „Melita" zijn
neutraliteitsplieht heeft geschonden. Een af
doende feitelijke weerlegging van deze veront
rustende beschuldiging heeft Marine in de hand.
Maar het land mag het niet weten; het is
„ambtsgeheim".
Zijn de officieelo mededeellngon, welker aan
kondiging ecnigen tijd geledon op een betere
rogeeringspubliciceit deden hopen, bij sommige
departementen na een wel zeer kortstondige
praktijk, al weer afgeschaft?
In de- „Yossisclie Zeitung" schrijft vice-
admiraal Kalau von Hofe over het gebeurde
met de „Princess Melita" en eindigt aldu3
„Voor de Duitsche oorlogvoering ter zee is
het uit meer dan één oogpunt van het hoogste
belang, te weten, hoe de Nederlandsche regeo-
ring haar onzijdigheidsbepalingen toepast en of
men er op aan kan, dat ze in allo omstandig
heden bij haar eigen officieel en bindend opge
stelde beginselen zal blijven.
„Voor 't overige heeft de Nederlandsche re-
georing volkomen 'het recht, bare voorschriften
te veranderen. Zoo kan zij bijv. gewapende
koopvaarders voortaan als onschuldige handels
schepen in haar havens toelaten en ook oor
logsschepen veroorloven zich daar op te hou
den. Zij moet dat dan echter tijdig aan de oor
logvoerende partijen meedeelen en dan moet
zij zich niet verwonderen, als de Duitsche oor
logsleiding maatregelen neemt, om de dan uit
Nederlandsche havens dreigende gevaren tijdig
het .hoofd te bieden."
Een redding.
Havas seint uit Parijs
Het „Petit Journal" bevat het relaas van de
rcddiug in den nacht van 20 op 21 Februari van
de bemanning van het Nederlandsche stoomschip
„Tenbergen", dat door een Duitsche duikboot
werd getorpedeerd. De redding geschiedde door
een Fransohc reddingboot „Amiral Rouss'n".
Het was vreeselijk weer, de ze» was woest en er
woedden hevige sneeuwjachten. Met ontzagge
lijke inspanning bereikte men' het stoomschip,
waar het water réeds de ruimen cn machine
kamer was binnengedrongen. Op de brug zag
men 32 man, ontdaan en rillend.
Het „Petit Journal" vertelt dan van den ge
weldigen strijd tegen do ontketende elementen
om do Nederlandsche zeelieden aan den dood te
ontrukken. Eindelijk waren de mannen overge
bracht op de reddingboot en in twee sloepen van
do „Tengbergen". Het was middernacht. Er
woedde ecu ware storm en de beide sloepen
stoord was en me voornam om, zoodra de
Cursus met al den rompslomp daaraan ver
bonden, zou zijn afgeloopen, verder met 't
geven van schriftelijke Esperanto-cursussen
op te houden. Edoch, daar gewerd mij ver
leden week een briefje van den hoofdredac
teur van „De Soldaten courant", den hoer
Manassen, waarin deze den wensch te ken
nen geeft, weder oen reeks Esperanto-lessen
in zijn blad te doen opnemen. Wat de reden
daarvan is? Niets meer of minder, dan dat
vanaf begin 1915 de stroom van aanvragen
cm toezending van de nummers der „Solda-
tcnco irant", waarin do Esperanto-cursus is
opgenomen, nog steeds niet heeft opgehou
den. Bijna dagelijks komen bij de redactie
nog verzoeken in. Do betreffende nummers
zijn echter geheel uitgeput, zoodat men dc
aanvragers telkens moet teleurstellen. En
dat niet alleen. De gemobiliseerde» van dien
tijd zijn thans bijna allen naar hunne haard
steden en in hun werkkring terugreV: 1 en
anderen hebben sindsdien hunne plaatsen in
het )e?er ingenomen. Ten einde nu o-Mc die
nieuweien met de zoo hoogst nuttige en
praktische wereldhulptaal bekend te maken
en om de ouderen voortaan een vérgeefsoh
vragon te besparen, heeft de redactie be
sloten tot net doen verschijnen van eou
tweeden Esperanto-oursus. Ja, wat zou ik
doen? Enfin, u ziet, ik -heb mijn voornemen
laten varen en zit zoo. ongemerkt alweer
midden in het „Voorwoord" van den nieu
wen cursus.
U een groot volledig relaas te geven van
de voordcelen, welke het Esperanto biedt,
vooral aan degenen, die na den oorlog met
het buitenland in verbinding willen komen,
u eene opsomming te geven van de ver
spreiding en bet gebruik dezer taal in allo
de el en der wereld, zoowel in het dagelijksche
leven, op de scholen, enz. als voor handel
ir.durtrie en verkeer, ik acht dit niet
noodi? om de eenvoudige reden, dat u zulks
bijna iederen dag in artikelen in de
I 'en kunt lezen. Trouwens, zoo nu en dan
zul cn ook in dit blad bijzonderheden om-
tr""t h-f Esperanto worden medegedeeld.
Hot ligt nn in mijne bedoeling, in een
achttal lessen eu eene Inleiding de
dansten op vreG6clijke w jjze op de golven. Een
er van eloeg om en opnieuw moest het reddings
werk beginnen m de duisternis. Toon de dag j
aanbrak, was er geen Bloep to zien. In tusschen
bracht de gezagvoerder van de reddingboot
eerst de uitgeputte go redden aan wal cn daama
ging do boot weer uit om do vermiste sloep .to
zoeken. Hoewel de reddingsmanschappen met
hun bevroren handen nauwelijks meer do riemen
kunnen hanteeren, willen zij hun pogingen niet
opgeven. Na lange uren van zoeken, waarin men
vaak zich afvroeg of de poging niob moest wor
den opgegeven, werd de schoone taak beloond
en vond men de sloep, waarin de mannen met
ijs bedekt onbeweeglijk lagen. Pc sloep werd
op sleeptouw genomen. Zoo werden van de 32
man van de „Tengbergen" 30 gered.
Twee Engelsche torpedobootjagers verloren
gegaan.
LONDEN. De Admiraliteit bericht, dat
dezer dagen een Engelsche torpedobootjagor
in het Kanaal op een mijn is gestooten en
gezonken. Vier officieren eu 17 man wer
den gered.
Ben andero torpedobootjagor is ge
zonken na een aanvaring met een stoom
schip. Daarbij verloor één man heb leven.
De „Asturias".
LONDEN. De Admiraliteit bericht;
Het Engelsche ho6pitalschip „Asturias",
varende met outsoken scheepsliohten en
met alle kenteakenen van het Roode
Kruis schitterend verlicht, is in den
nacht van 20 op 21 Maart zonder
waarschuwing getorpedeerd. Elf militairen
werden gedood, drie anderen, waaronder
een militair verpleegster, worden vermist
en 17 werden gewond.
Van de bemanning werden 20 personen
gedood; 22 gewond, terwijl er negen, waar
onder een hofmeester, vermist worden
Dit schip behoort tot de vaartuigen, opge
somd in het jongsfco Duitsch telegram over
de prestaties der onderzeeërs.
LONDEN. Het hospitaalschip werd tegeu
middernacht getorpedeerd. De torpedo trof
heb achterschip, beschadigde het roer en
drong door in de machinekamer, waar de
machines werden ontredderdhet electri-
sche licht ging dientengevolge overal uit.
Het schip had ongeveer 900 ziokeu geland
aan boord waren do bemanning, militaire
doktoren en eenige verpleegsters. Da nood
seinen werden beantwoord door een pa
trouilleboot, we'ke een aantal sloepen met
overlevenden op sleeptouw nam. Tusschen
de drie- en vierhonderd personen werden
aan land gebracht en verzorgd door de be
volking velen hadden maar weinig kleeren
aanenkelen waren bij de ontploffing ge
kwetst, terwijl drie na de landing sterven.
Andere opvarenden werden gered door een
tweede patrouilleboot en een torpedoboot-
jager.
Het eersto bewapende Amerlliaansche schip in
Engeland aangekomen.
LONDEN. De ..St. Louis", het eerste
bewapende Transatlantische schip, is met
een aantal pc-^sagiers van New-York te
Liverpool aangeko oen. Onderzeeërs waren
niet gezien.
De „Möwo".
BERLIJN. Do to Berlijn vertoevende
commandant van do „Miiwe" vertelde
nog de volgende typische bijzonder
heden. In den Atlantische» Oceaan maakte
de „Möwo" liet Engotedho admirali-
teitsohip onschadelijk, dat kort te voren twee
Engelsche kruisers dio op do „Miiwe" jacht
maakten, had voorzien van kolen, munitie cn
voorraden. Overal kwam den commandant de
buitengewoon drukke draad'Ioozo telegrafie
der tegenstanders te stade; dagelijks werden,
tot zesmaal toe, door de Engelsche en Fransche
stations waarschuwingen tegen den Duitschen
kaper uitgegeven. De Duitscho admiraliteit
had zich eveneens en met goed succes de
moeite gegeven, om met dit schip draadlooze
verbinding te onderhouden; dit gelukte voort
durend. Óp den len Januari viel het volgen
de voor: De manschappen van do „Möwe"
waren juist aangetreden, om de toespraak
van den commandant aan te hooren en diens
nieuwjaarswensch te ontvangen, toen een
draadloos telegram binnenkwam, met de ge-
lukwenschen van den chef der admiraliteit
aan het schip en de dappere bemanning. Tege
lijkertijd kwam het bericht, dat het in den
Atlantisehen Oceaan gekaapte schip „Yarow-
dale" gelukkig te Swinemtinde was aange
komen, hetgeen een levendig gejuich deed ont
staan. Zeer kenschetsend voor den toestand
van het oogenblik waren de waarnemingen
van den commandant over de qualiteit van
Engolsche officieren eu manschappende
kapiteins zijn meest allen grijsaards, velen
zijn ziekelijk en zwak, een was half verlamd.
Het goode personeel is thans geheel door de
Engelsche oorlogsvloot en haar hulpkruisers
in beslag genomen. Hot aantal man schappen
der Engelsche vloot heeft thans bijna 100.000
bereikt. Men heeft bijna nooit moeilijkheden
gehad met de 1400 gevangenen aan boord.
Slechts eens kwam er onrust onder hen, toen
de „Möwe" in een scherp gevecht geraakte
met den gewapenden stonmer „Otaki". Het
opmerkelijkste, zegt graaf Dohna, was het
onderscheid in het zeevorkeer bij thuis- en
uitvaart. Bij de uitreis, die nog voor de af
kondiging van den scherpen duikbootoorlcg
plaats had, waren tal van schepen op den
Oceaan. Bij de thuisreis was de zee als schoon
geveegd. De duilcbootoorlog vertoonde zi
buitengewone uitwerking. De neutrale vlag
was bijna geheel van de zee verdwenen.
Binnpnlant?.
Tweede Kamer der Staten-Generaal.
Dirjrietoeslagen aan Rijks-ambtenaren
en -beambten.
De Tweede Kamer behandelde Dinsdag
avond de wetsontwerpen tot wijziging en
hooging of aanvulling en verhooging van de
hoofdstukken II, III, 1Y, V, I, VII B, IX.
X en XI der Staatdbegrooting voor 1917 enz.
Esperantó-taal met u to behandelen. In het
Woensdagmimmer van deze courant zal tel
kens één les voorkomen. Alles, wat u te
doen heeft is die lessen goed te bestudeeren
(één uur per dag is voldoende). Do regels,
de voor- en achtervoegsels leert u uit het
hoofd en de oefeningen moeten steeds alle
door u gemaakt worden.- U moot die verge
lijken met de uitwerking, welke door mij
steeds in elke volgende les zal worden gege
ven, zoodat u uw eigen meester is. In les VI
zal ik een thema geven, welke u aan mij
kunt toezenden en welke u dan gecorrigeerd
en voorzien van de noodigo op- en aanmer
kingen van mij terug ontvangt.
Iedereen, van welken rang of graad ook,
gemobiliseerd of niet, mag aan dezen cur
sus deelnemen en mag do in les VI lo geven
thema mij te zijner tijd doen toekomen.
Alhs is geheel kosteloos!
Ik geef u in overweging u direct aan te
schaffen:
le. Een goed cahier.
2e. Een "Esperante-sleutel met aanhang
sel, zijnde eeu kleiu Esperanto zakwoorden -
(tegemoetkoming wegens duïrte van levens
middelen aan hiervoor iu aanmerking komende
ambtenaren en boaovbten).
Daarbij komt torens aan do ordo'de mc
van den heer J. ter Laan (Rotterdam), 1
dendo
„De Kaaner, overwegende dat de salaries
van hot personeel, werkzaam b\j de directe
lastingen, invoerrechten en accijnzen, ve<
ver hot tot den actieven dienst behoort, i.
gend verbetering dient te ondergaan, j,
over tot do ordo van deji dag."
Do lieer Ketelaar diende met de heeren R.
huyzcn, Koster, HeLsdingen, Knobel en Bi.
\n lm Jsselmomlo de volgende motie in
,,Do Kamer van oordeel dat hot wensch
is, onder do tegenwoordige moeilijke om--
digheden aan door het Rijk gepcnsior.ee.
ecu duurtetocslag toe te kennen, noodigt
Rogoering uit voorstellen daartoe aan de -
ten-Generaal voor to loggen en gaat over tot
do orde van den dag."
Na do algemeeno beschouwingen doelde de
minister van oorlog, de heer Bosboom, ter ge
ruststelling van don heer Duymaer van Twist
mede, dat do duurtetoeslag niet alleen voor
het beroepsper-sonool zal worden gegeven, maar
tevens voor het niet beroepsper&oneel, met
name aan do reserve.
De stemming over de motiën werd bepaald
op Donderdagmiddag.
Do wetsontwerpen worden aangenonvn zon
der hoofdelijko stemming.
Verbetering.
(OFFICIEEL). Het Ministerie van Bui-
tonlandpche zaken deelt mede, dat ceno
onjuistheid is ingeslopen in het commu
niqué van Vrijdag 23 Maart, betreffende
de torpedeering van de 7 Nederlandsche
>chepen.
Van den volzin luidende
„Onder dagteekening van 6 Maart dceld-
do Duitsdhe gezant mede, dat zijne -egerrL;
b'reid was, do bemanningen der 7 sehencu
schadeloos te stellen voor do door hen ge'e-
(fen materieole verliezen, en zich bezig hield
met de vraag om aan do verliezen der rce-
ders'tegemoet te komen door hun, zoo zij
dat wenschten, den aankoop van Duiteob.
schepen, nadat do vrede zou zijn gesloten,
te vergo'ixakWijken"
moet het slot als volgt worden ge'ezen
,,on zich bezig hield mot do vraag om zr
de verliezen der reoders tegemoet te komen
door hun, zoo zij dat wenschten, den aan
koop van Duitsche schepen, welke zij zou
den kunnon gebruiken nadat de vrede zou
zijn gesloten, te vergemakkelijken."
Uit de Staatscourant.
Bij ♦besch. van den Min. v. Oorlog, zijn
ing. 1 April benoemd tot bode b./h dep. van
Ocriog, do vast© knechts O. AV. G. Alt-
ma n n on F. van de V ij v e r, tot vaste
knecht, do tijd. bed. A. Weerman, R. T i i-
1 c m a en P. Stikkelorum.
Mutaties.
Bij Koninklijk Besluit zijn benoemd bij het
reservcpcrsoncel der landmacht:
a. Bij het wapen der infanterie, bij het 18e
regiment, tot reserve-eerste-1 ui tenant, de
reserve-tweede luitenant E. d o It o v, van het
korps
b. bij do infanterie der landweer, bij het 34sto
bataljon, tot landweer-oerste-luitenant, dc lar.d-
wcer-twcedo-luitonaiit J. P. T i s s o t, van
dat bataljon.
Vergoeding voor Inkwartiering met voeding enz.
Krachtens het Koninklijk besluit van 23
October 1915 (Staatsblad no. 442) brengt de
minister van oorlog ter algomeenc kennis, dat
da schadeloosstellingen, bedoeld in de punten
2o, 3o eu 5o van artikei a van het Koninklijk
besluit van 10 November 1892 (.Staatsblad no.
253) tot uitvoering van de Tnkwo rtieringswet,
zooals dat besluit sedert herhaaldelijk is ge
wijzigd, te rekenen van on met 1 April tot en
met 30 September 1917 voor de militairen, dio
geen buitengewone kommiezen zijn en voor
andere personen, die uit den aard van hunne
'betrekking geacht worden bij het krijgsvolk to
behooren, worden vastgesteld op dezelfde be
dragen als sedert 1 October 1916 algemeen
gelden.
(soa bedoeling van deze. order is blijkbaar
dat de vergoeding voor inkwartiering met voe
ding 90 cis. per man en per dag zal bedragen.)
Do militaire vergoedingen.
De minister van oorlog heeft aan de burge
meesters medegedeeld, dat geen uifckeering van
vergoeding volgens kostwinnerschap mag plaats
hobben aan de betrekkingen van een naar den
krijgsraad verwezen militair, indien deze dien
tengevolge zijn gewonen dienst niet verricht.
Wanneer geen onttrekking aan den dagelijk-
sciien dienst plaats heeft, zullen de militaire
autoriteiten nopens do verwijzing naar den
krijgsraad geen opgaaf inet betrekking tot do
kostwinnersvergoeding aan do burgemeesters
doen.
Most uit militaire gebouwen.
De Minister van Oorlog brengt ter kennis,
dat hij bevelen heeft gegeven om de privaat-
mest, welke iu militaire gebouwen ter be
schikking komt en niet nooclig is voor de be
mesting van militaire gronden, meer recht
streeks dan tot dusver ten bate te doen komen
van de teelt van voedingsgewassen.
Hij noodigt daarom zoowel vereenigingen
van land- en tuinbouwers, als Rnksland- cu
tuinbouwleeraren uit om zich met hunne wen-
schen of tot het plegen van overleg te wenden
tot de commandanten van garnizoenen en kan-
tonnementen, welke nabij hunne plaats van in
woning zijn gevestigd, teneinde, zoo mogelij.:.
te komen tot eene regeling voor de beschik
baars telling van <lien mest.
Hij vestigt er voorts de aandacht op, dat h
do bedoeling is, dat onderhandsche schrilt -
lijke overeenkomsten zullen worden aangegaan,
dat de inhoud van deze overeenkomsten niet
mac schaden aan de belangen van den militai
ren dienst zulks ter bcoordeeling van de nr-
ütaira autoriteiten en dat bij elke overeen
komst een prijs zal worden vastgesteld, welke
verband houdt met de voor andere meststoffen
geldende prijzen. (St. Ct.)
boekje, dat voor het maken der oefeningen
en thema's onmisbaar is. De prijs daarvan
is slechts 7A cent per stuk, franco per post.
84 oent, verkrijgbaar in eiken goeden boek
handel of bij den uitgever W. Zwagers,
Nieuwe Binnenweg 460, Rotterdam.
3e. Een dosis wilskracht en ernst, tenein
de den cursus tot het ©inde te volgen.
Tot het geven van alle gewenschte inlich
tingen ben ik steeds gaarne bereid. De cor
respondentie zal door mij in een aparte
Esperanto-rubriek van dit blad behandeld
worden, waartoe alleen de eerste letter v?n
naam en plaats van den vrager zal worden
aange«haald.
Aan mijne cursisten, vrienden en Kennis
sen van cursus „Soldatenoour1 ut' 10
mijne hartelijk© groeten ©n «bi handdruk.
H. BLOK.
adres: Keizersgr. 406,
Amsterdam.
