Ëarsnezaken.
Correspondentie.
Uit Leger en Vioet.
Uit onze Moppentrommel.
Onbestelbare stukken.
T5ÏG gjf>T .PATEIVrCOPFt AKT Van 5Z5or>dag 9 5 Maart X 01 *7
9
Een plaatje op zijn pas. Rusland staat zeker wel op den voorgrond deralgemeene
belangstelling, welnu, we zien hier een transport van Russische troepen. We vermoe
den, dat onze lezers ze ook dadelijk als zoodanig zouden hebben herkend, aan de zware
pelsmutsen en do lange jassen. Het ie een transport troepen, dat naar het front
gezonden wordt, waar in het voorjaar, dat is dus heel spoedig, de strijd wel weer
zal beginnen. Zullen deze mannen harder vechten voor het regime in Rusland, of
krijgen ze ook genoeg van een oorlog?
Militairen als gevangenbewaarders.
Tot versterking van het personeel, belast
met de bewaking van gevangenen, wier aantal
in verband met het groot aantal gearresteer
de smokkelaars aanmerkelijk toeneemt, zullen
betrouwbare militairen tijdelijk ter beschik
king worden gesteld van do directeuren van
de huizen van bewaring.
Aan de militairen, die als zoodanig dienst
doen, zal dezelfde vergoeding en toelage worden
toegekend als aan de militaire buitengewone
kommiezen. („Avondpost".)
Tweedo Kamer der Staton-Generaal
Indische Marlnsbegrooting voor 1917.
Bij do 10de afdoeling (Departement van
Marine) stelt de heer BIOHON VAN IJSSEL-
MONDE bij de behandeling der Indische be
grooting op den voorgrond, dat de verdediging
van Imlië»is een plicht van Nederland tegen
over de inlandsche bevolking, tegenover ons
zei ven, tegenover onzo voorgangers, aan wie wij
dit kostelijk bezit te danken hebben. Do kos
tenverdeling geschiedt geheel ondoelmatig en
stelselloos. Men stelt b.v. een depotschip voor
geheel ten laste van Indië. Wij moeten enkele
steunpunten in staat van verdediging brengen,
vandaar uit kunnen verkenningen met vlieg
tuigen enz. worden ondernomen.
Gezorgd dient verder te worden voor goed
personeel en goed ge&chooldo officieren. Wat
het materieel betreft, valt aan slagschepen
van den eersten rang voor ons althans in de
naaste toekomst niet te denken, weder door
ons gebrek aan personeel. Voor spreker blijft
bet de vraag of we reeds vast zitten aan een
vierden kruiser. In elk geval is do aanbouw
van meerdere kruisers in het vlootplan opge
nomen. Daartegenover stelt spreker het voor
deel van meerdere onderzeebootenmaar ook
torpedojagers wenscht spreker te zien aange
bouwd. Verder zal noodig zijn specialiseering
in onderzec-torpedobooten en onderzeo-mijnen-
loggers. Do e n d erzeobooten moeten van groo-
ter type zijn'dan de thans aangebouwden. Ook
in Duitschland is men in die richting gegaan.
.Spreker betoogt, dat de onderzeebooten voor
verkenningsdienst minder geschikt zijn dan de
kruisers; waar zijn de Duitsche kruisers op
don Oceaan gebleven Hoe geschiedt do vor-
kenmngsdienst in do Noordzee? Door vliegtui
gen, maar bovenal door onderzeebooten.
Verder zijn noodig onderzeeschc voorraad-
schepen. Voor ai dit kleine materieel is noodig
een eigen werf van aanbouw. Men betaalt
thans aan particuliere werven reuzenwinsten.
Nooit was de band tusschen do particuliere
werven zoo innig als thans. Zij verdeelen den
buit onderling, en halen wat er to halen is.
Spiv eindigt met het oud-Hollandsch spreek
woord: Praatjes vullc-n geen gaatjes!
De MINISTER VAN MARINE, de heer
RA ?IB0NNET, acht de thans gevolgde wijze
ran kosfenverdehling voor do Marine niet
onwettig. Bij de Vlootwet zijn de hulpdiensten
oe. de vlootbasis gerekend ten laste van Indië
te komen.
Ar.n de opleiding wordt gedaan wat mogelijk
is De Minister verzoekt hier zijn rode af te
breken, hij komt thans tot de esseritieele pun
ten van de verdediging van Indië.
Do VOORZITTER zag liever, dat do Minis
ter verder ging.
De MINISTER zal dan zoo kort mogelijk
zijn. Slagschepen zijn kostbaar, maar hun
kracht is steiiig aan de kosten geëvenredigd.
Wat de kruisers aangaat, stelt da handels
oorlog andere eisehen dan de oorlog tegen
oorlogsmöterieel. Bij den handelsoorlog kan
men volstaan met militair minder hoogstaand
materieel, met zwaardere machines en rhindere
manoeuvreervaardigheid. Men kan met onder-
zeehooten minder verkennen, dan.met kruisers,
want de onderzeebooten moeten lang te voren
een gunstige positie hebben ingenomen om
oorlogsschepen aan te vallen. Overigens kan
een leeuw een zwaarder geluid voortbrengen
dan een muis. Kruisers kunnen zwaarder, ver
tier dragende installaties voor draadlooze tele
graphic aan boord' hebben en vliegtuigen mee
nemen. Het is ons 'ook niet te doen om de
verbindingen van den vijand af te snijden,
gelijk Duitschland tracht te doen met zijn
duikbooten, maar om onze eigen verbindingen
open te houden. De Minister gelooft zeker dat
zicli allerlei toekomstmogelijkheden voor de
onderzeebooten laten denken, maar het komt
alleen aan op wat wij op het oogenblik voor
onzo eigen omstandigheden moeten bouwen.
En dan mag men toch wel vertrouwen op de
ervaring van ons personeel, en nagaan of de
duikboot voor Indië blijkt te voldoen.
Aan een Staatswerf voor klein materiaal
voor Indië valt niet te denken. De particuliere
werven halen er volstrekt niet uit, wat er
maar to halen valt. Iflj hebben groote moeilijk
heid met hun personeel.
Bij onderafdeeling 106 (Verdere uitgaven
voor de militaire Marine) licht de heer
BICHON VAN I.JSSELMONDE een amende
ment toe om den post met f 500,000 te ver
minderen, zijnde de eerste termijn voor den
bouw van een depotschip voor onderzeebooten,
waarvan de totaalkosten op f 3,000,000 ge
raamd zijn. De strekking van het amendement
is niet te besluiten tot den aanbouw van een
of meer depotschepen. Omtrent de waarde van
do depotschepen zijn de gevoelens in marine
kringen verdeeld. Een depotschip is zeer duur.
Bovendien wil do Minister „enkela" van die
schepen aanbouwen. Men komt dus tot een
uitgaaf van eenige malen drie milhocn. Voor
dat groote bedrag kan men meer gevechts-
wnarde verkrijgen. Een transportschip is moei
lijk verdedigbaar. Boter waren onaerzeesche
voorraadschepen.
De behandeling wordt voortgezet.
Hr. Ms. „Holland".
Blijkens bij het departement van Marine
ontvangen bericht is Hr. Ms. „Holland" den
20sten deze? van Las Palmas vertrokken met
bestemminsj; naar Vigo.
Cepensionnscrd.
Eervol gepensionneerd wegens lichaamsgebre
ken de officier-machinist 2e klasse bij den
marinestoomvaartdienst W. H. Wel ter.
ONZE CORRESPONDENTIERUBRIEK
per brief wordt niets beantwoord. Alle vragen
nvDiden regelmatig en zoo spoedig mo
ge I ij l< en geheel kosteloos door ons op
de beurt afgedaan, zoodat het overbodig is nog
weder eens bij nader schrijven antwoord te ver
zoeken.
Wie bij zijn vraag 3 oent postzegels insluit
krijgt apart „De Soldaïancourant" toege
stuurd, waarin het antwoord op zijn vraag voor
komt.
R. IC., Veldleger. Waar het balansverlof een
bijzender verlof was, hadt ge tijdens uw ge-
heele verlof nergens reclit op.
A. D., Bergen op Zoom. Zoo hij niet voor
den militairen dicn&t wordt afgekeurd, heeft
hij nergens aanspraak op; keurt men hem even
wel af en is het ongeval werkelijk in en dooi
den dienst geschied, dan heeft hij recht op pen-
C. L., Den Haag. De jaarwedde als sergeant
gaat in op den dag, dat men als zoodanig in
functie treedt. De jaarwedde wordt aan het
einde van iedere maand uitbetaald. l>e toelage
tot tegemoetkoming in de kosten van eerste
aanschaifing van kleoding en uitrusting by
aanstelling tot beroeps- of militie-onderofficier,
bedragende 50, wordt uitbetaald aan het einde
der maand, waarin de betrekking is aanvaard.
P. D. A., Putte. Naar ons werd medegedeeld
was bij de worstelwedstrijden in Den Haag v.
d. Berg overwinnaar, terwijl hij de wedstrijden
kort daarop in Duitschland v. d. Berg gelegd
is door Steürs.
R., Gasthuis Bergon-op-Zoom. Indien gij met
verlof zijt geweest in een plaats, waar in vre
destijd niet volgens vaste regelen in den mili
tairen geneeskundigen dienst wordt voorzien,
moet gij de kosten zcif betalen.
K., te Roermond. Richt langs den hiërarchie
ken weg een verzoek tot ruiling of overplaat
sing tot den Opperbevelh. van Land- en Zee
macht. Ruiling zal wellicht eerder worden toe
gestaan dan overplaatsing.
G. H. W., Valkenswaard. Ondanks ingewon
nen Inlichtingen terzake zijn wij niet te weten
kunnen komen, wanneer de door u bedoelde ver
loting zal worden gehouden. Wendt u eens tot
den geestelijke dei- R.-K. Militairenvereeniging
te Valkenswaard om inlichtingen. Om der ge
volgen wilk kunnen wij de verloting niet in
ons blad plaatsen.
K. S-, troepen in Zeeland. Gij wordt niet
ingedeeld bij den landstorm, doch bij de militie;
alle ingeschrevenen voor de militielichting 1018
worden behoudens enkele uitzonderingen bij
de militie ingelijfd, daar de meeste vrijstellin-
genzin komen te vervallen. Uitstel zal u niet
verleend worden.
J. P., Zeeland. Gij kunt u niet rechtstreeks
verbinden bij de luchtvaartafdeeiing; gij moet
bij een ander wapen een vrijwillige verbinte
nis sluiten en kunt dan bij de luchtvaar tafdee-
ling gedetacheerd worden ter opleiding tot vlie
genier. Gij wordt dan voor minstens drie jaren
hij do luchtvaartafdeeling werkzaam gesteld.
Wanneer gij u als vrijwilliger verbindt, ont
vangt ge voor het eerste jaar dienst 50 pre
mie voor het tweede jaar 30 en voor elk der
volgende jaren f 20. Do uitkeering der pre
mie geschiedt bij jaarlijksche vooruitbetaling.
Hot personeel der luchtvaartafdeeiing draagt
op den kraag een rotatiemotor met luchtschroef.
Zie ook L. O. '16 Deel A no. 41.
A. D., Roostoren. De landstormjaarklasse
1908 zal vermoedelijk voor een gedeelte in April
en -.oor het overige in hoofdzaak begin Juni
onder de wapenen moeten'komen. Uitstel wordt
niet verleend. Indien de beid© broeders lan
ger dan 8J maand in dienst zijn, kan, zoo do
belangen van den dienst zich er overigen» niet
tegen verzetten, aan beiden zakenverlof ver
leend worden.
H. D. D. Rijen. I. Een termijn is niet vast
gesteld. II. Naar onze moening was het rap
port nog geldig. Waar gij waarschijnlijk nog
in opleiding bent voor boogeren rang, geven
wo u in overweging mot het oog op verdere
promotie, in uw straf te borustcn.
II. S., Delft. Zec-r zeker kan ook do door u
bedoelde jongohng dien rang behalenbij moet
daartoe eerst een der cursussen bij het wapen
der Inf. (thana is er slechts één centrale cur
sus) on vorvolfeenB den hoofdcursus te Kampen
doorloopen.
H. C. N., Tilburg. Volgens het daaromtrent
bepaalde door den Opperbovelh. van Land- en
Zeemacht mogen alleen de te veel genoten
dagen van afwezigheid van uw oerstvolgendo
verlofbeurt (en) worden ingehouden.
Th. v. B., Oudenbosch. I. Als gij optreedt
als soldij-genietonde vaste kok hebt ge over
de dagen, dat ge tijdens uw dienst uit de
menage inedeëet, recht op 0.35 vergoeding
wegens gemis van levensmiddelen. Eet ge niet
uit da menage mede, dan hebt ge aanspraak
op f 0.70 per dag.
II. Naar onze meening kan u tot nader
order een periodiek verlof van vier of drie
dagen worden verleend, naar gelang ge al dan
niet gezinshoofd of hoofd van een zaak, enz.
zijt.
G. d. J., Rilland Bath. I. Wendt u recht
streeks tot den comm. dor luchtvaartafdeeiing;
eerst moet gij een proeftijd van hoogstens drie
maanden doormaken. Voldoet ge, dan moet ge
als werkman een verbintenis sluiten van min
stens twee jaren.
II. Indien gij de plaats inneemt van een
werkman, dio organiek bij het detachement of
de oomp. is ingedeeld, hebt gij recht op hoog
stens 0.50 of 0.35 toelage, naar gelang gij
als zelfstandig werkman of als hulp optreedt.
Th. S., Vlieland. Aangezien de lengte van
de spiraal in het eene geval langer is dan de
lengte der rechte lijn, is bet aanf-al treden in
het eerste geval grooter dan in het andere
geval.
A. J., Losser. Ingevolge het gestelde in punt
n van art. 48 van het ,,R. v. A. 1916" hebt ge
recht op vrij vervoer.
C. S. de J., Amsterdam. Aangezien gij uit
do ménage hebt medegegeten, hebt ge geen
recht op 0.70 vergoeding wegens gemis van
levensmiddelon; dat niet ingekocht is voor u,
is zeer juist.
P. M., Den Haag. I. Over de dagen, dat gij
den korporaal-kok vervangt of optreedt als
vaste-kok bij de B-batterij, hebt gij, indien ge
niet uit de menage mede eet, recht op
0.70 vergoeding wegens gemis van levens
middelen per dag. Deze bepaling is reeds van
kracht van af 1 Januari 1916. H. Een jaar
wedde genietende korporaal-kok heeft alleen
dan recht op mobilisatietoelage ad f 0.10 per
dag, als hij nachtverblijf houdt buiten zijne
woonplaats. (Zie punt 10 sub A van L. O. '16
Deel B No. 18).
J. v. D., Den Helder. Periodiek verlof, dat
samenvalt met een opgelegde straf, komt te
vervallen.
A. B., Hengelo. Tijdens uw afwezigheid met
verlof wegens ziekte hadt ge recht op soldij
(zonder mobilisatiotoelage) en z.g. menagegeld.
Ook gedurende uw tegenwoordig verlof hebt
ge aanspraak op soldij (zonder mobilisatietoe
lage) en z.g. menagegeld.
J. H. M. v. H. Oudenbosch. Zeer zeker kunt
gij de reiskosten en de herstellingskosten van
het rijwiel terug ontvangen; laat de administra
teur onder overlegging van twee aanvragen om
teruggave van uitschotten (één voor het ver
voer en één voor do herstellingskosten) het door
u uitgegeven bedrag aan het Rijk in rekening
brengen.
L. H. Amsterdam. Zoover ons bekend is,
kunnen zij, die in gebouwen of barakken ge
legerd zijn, waar geen gevallen van nekkramp
voorkomen, met hunne familieleden en ken
nissen op de gewone wijze correspondeeren.
Zij, die in besmette gebouwen of barak-
kern liggen, kunnen uit den aard der zaak,
zoolang de lokalen besmet zijn, niet corres
pondeeren. Wendt u desnoods om inlichtingen
tot den commandant van het Depot VlIIe Inf.
Brigade aldaar.
R. Veldleger. I. Mocht ge meenen ten
onrechte gestraft te wezen, wendt u dan
tob den naasthoogeren commandant van uw
compïescommandant. II. Waar gij volgens
uw comp.commnt. onwettig van uw ver
lof bent achtergebleven, kunnen de te veel
genoten dagen van afwezigheid op uw eerstvol
gende verlofbeurt(en) worden gekort. III. In
ieder geval hadt ge tot den vierden dag uwer
afwezigheid reent op soldij, mobilisatietoelago
enz. menagegeld.
H. V. Leur. Zoolang gij nog geen 8£ maand
in dienst bent, hebt ge geen recht op land-
bouwverlof. Voor overplaatsing kunt ge langs
den hiërarchieken weg een verzoek richten tot
den opperbevelh. van Land- en Zeemacht.
E. R., Roosendaal. Zoo uw vroegere echtge-
noote zich met uw voornemen kan vereenigen
zal er naar onze meening geen bezwaar tegen
bestaan. Wendt u desnoods tot een advocaat.
C. K., Haarlem. De eerstvolgende opleiding
vangt begin April aan; het is geen militaire
school, doch de Amsterdamsche Huishoudschool,
aan 't hoofd waarvan een burger-directrice
staat. Indien gij een opleiding wilt volgen,
kunt gij zulks verzoeken aan uw compies. com
mandant.
J. J., Den Helder. Na 't verlaten van het
hospitaal moet gij uw vier strafdagen nog uit
dienen.
J. A. B., Batli. Wij hebben niet gezegd, dat
men steeds korporaal-kok wordt, doch, dat zij,
dio zich willen verbinden als zoodanig, zulks,
indien er vacaturen zijn, kunnen doen.
L. v. D., IJmuiden. Uwe vraag is in zoo'n
ruimen zin gesteld, dat wij die niet kunnen be
antwoorden. Gij behoort nauwkeurig op te ge
ven, wat ge wenscht te weten. Het al of niet
hebben cener vaste levenspositie heeft geen in
vloed op het met onbepaald verlof gaan.
G. B., Zwolle. De vergoeding wordt over het
algemeen toegekend van af den dag, waarop
het verzoek bij den burgemeester is ingediend.
Indien men door het gemis der vergoeding
sehuiden hoeft moeten maken, kan ze van af
vroegeren datum worden toegekend, b.v. van
af den datum Tan opkomst onder de wapenen.
Richt zoo noodig een bezwaarschrift tot de
commissie van voorlichting in zake bezwaar
schriften wegens vergoeding aan koetwinners
voor uwe provincie. Het bezwaarschrift te rich-
ten tot den Heer Voorzitter in dc hoofdplaat»
der provincie.
A. J. T., Dordrecht Daaromtrent is on* nog
niets bekend.
J. 8., Werkendam. Indien dc grens van toe
laatbare alwezigheid nog mot bereikt is, kan
naar onze meenmg u wel vorlof verleend wor.
1 den, en doet het nieta terzake, of uw andere
broer reed» verlof gonoten heeft.
A. T. Rilland. Indien gij landstormplichtig
en langer dan maand in dienst zijt, kan <lo
duectio don M. v. O. verzoeken u in het ge
not van onbepaald verlof te stellen. Zijt go
militicplichtig, dan kan desniettemin eon ver.
zoaji worden ingediend, doch zal zulks vermoe
delijk met veel baten.
8. Vr., Tilburg. Indien gij nog één of meer
minderjarig© kinderen te uwer verzorging hebt,
behoort aan u de toelage voor gehuwden to
worden toegekend. Waar omtrent de verhoo
ging der mobilisatietoelagon voor gehuwden
nog mote officieels bepaald is, kunnen wjj u
derhalve niet zeggen, cï gij ook op die verhoo
ging recht hebt; bovendien ia het nog niot eens
zeker of de mobilisatietoclage wei verhoogd
wordt.
J. K., Hilvarenboek. Gedurende de eerst©
vier dagen van uw verblijf in de kantonnements-
ziekenmrichting hadt ge rocht op dc mobilisa
tietoelage indien go tusschen uw verblyf in dc
kantonnementsziekeninrichtmg on dat in het
hospitaal één of meer dagen dienst hebt ge
daan, hadt ge ook de eerste vier dagen van uw
opname in het hospitaal aanspraak op dc mobi
lisatietoclage. Deze toelage moet worden uit.
betaald door het onderdeel, waartoe ge vóór
opname behoordet.
J. d. B. Breda. Zie ons antwoord bij C. K.
te Haarlem in dit blad.
J. W. R. Amersfoort. Tijdons uw goheela
verlof hebt gij rocht op soldij (zonder mobili
satietoelage) en z.g. menagegeld. Zoo gij vóór
uw verlof geen vier dagen aan den dion6t ont
trokken bent geweest, hebt ge bovendien de
eerste vier dagon van het verlof nog recht
op mobilisatietoclage.
•J. J. W. v. H. 's-Hertogenboscb. I. Zoover
ons bekond is, wel. II. Administratieve hulp
verschaft men zich door personeel van het
eigen troependeel daarvoor te bestemmen. III.
Gij kunt langs den hiërarchiekon weg een ver
zoek terzake richten tot den opperbevelh. van
Land- en Zeemacht. IV. Hangt hoofdzakelijk af
van het aantal beschikbare krachten; zijn deze
aanwezig bij het ©igen troependeel, dan heeft
uwe aanvrage zeer zeker geen succes.
C. J. M. Dordrecht. Waar nog verscheidene
militairen vóór u misschien op de lijst voor
komen, zult ge nog niet in aanmerking komen
en moet ge derhalve rustig uwe beurt ai-
wachten.
S. L. v. E. Domburg. Indien gij niet de
plaats vervult van een werkman, die volgens
de organisatie bij het bataljon of de compag
nie is ingedeeld, hebt ge geen recht op eenige
H. V. Veldleger. I. Volgens de gewijzigde
L. O. '16 Deel B nr. 131 kan aan hen, die
langer dan 8} maand in dienst zijn, een bij
zonder verlof voor den geboelen duur van het
examen worden verleend. H. Richt langs den
hiërarchieken weg geen verzoek voor overplaat
sing tot den opperbevelh. van L. en Zeemacht.
M. J. 8. te Ede. Voor ons blad niet ge
schikt. Een inzending moet als zoodanig goed
zijn, en ook voor anderen gretige lectuur vor
men. I
Verkeerde Jas meegenomen. -
j Wie is do persoon, die Zondagavond 18
Maart in den trein een verkeerde jas meenam
De jas is grijs en is met groote witte letters
genummerd met 234,18 A. I. In de zakken
bevond zich een paar glacé handschoenen, een
doos sigaretten, een stuk zeep en een doosje
lucifers. Onderget. heeft de jas in zijn bezit
die genummerd is 2134 H. S. De eigenaar ge
lieve zijn adres bekend te maken, zoodat het
ruilen der jassen plr.ate kan hebben.
Korporaal E. DE VRIES,
18 R. I. 1 Bat. 1 Oomp.,
Veldpost 4.
Bevorderingen, mutaties enz.
Den 15en Maart zijn de milicien-korporaals
E v. d. Sandt en M. H. Elferink, van het Res.
Bataljon D. 2e Compagnie, bevorderd tot mil.-
sergeant.
Voor de militairen te Amsterdam.
(Fan onzen eigen verslaggever.)
Zou er wel één genotmiddel zijn, dat zoo
groote voedingswaarde tevens heeft, als sui
ker? Wij gelooven het niet. Volgens de geleer
den bestaat suiker bijna geheel uit koolhy
draten, dio ons lichaam noodig heeft, zij is
z-ebr licht verteerbaar, gaat geheel in het
bloed over. Natuurlijk kunnen wij van suiker
alleen niet leven, want ons lichaam heeft ook
eiwit en vet noodig. Daarbij „.verzoet" zij
ons het leven, en wij vinden suiker wel een
der onmisbaarste artikelen in ons dagelijkseh be
staan. Reeds daarom was de lezing voor de
militairen te Amsterdam in het R. K. Gym
nasium aan de Hobbemakade op Woensdag
j.l. belangrijk, want de heer dr. H. C. Prin
sen Geerlings sprak over suikercultuur. Als
gewoonlijk een voordracht mot lichtbeelden,
die de lezing verduidelijkten.
Wij hebben dezen avond veel geleerd om
trent de suiker en haar bereiding. Een onder
werp als dit, waarbij zooveel technische vraag
stukken te pas komen, js niet gemakkelijk te
behandelen. Dr. Prinsen Geerlings wist zijn
auditorium echter te boeien en met groote
aandacht, en belangstelling hebben we geluis
terd. Hij vertelde ran de suikercultuur in
haar vollen omvang op een vooral zakelijke
manier, die geen oogenblik boven de bevat
ting van den gewonen toehoorder ging, maar
die zeer begrijpelijk was. Geen lange uit
weidingen, wel een enkele maal een humoris
tische zet, die deed lachen.
De spreker van den avond vertelde ons en
bet ons zien, hoe wij aan de twee soorten van I
suiker komen, cue we kennen -. de beetwortel
en de rietsuiker. Zij komen beide van planten,
die buitengewoon suikerhoudend zijn, de heet- I
wortel bijv. bevat niet minder dan 12 tot 17
pCt. suiker in zijn sappen, het suikerriet nog i
Waar 't van komen kon.
Dichter: „Ik ben niet erg wol, dokter.
Mijn inaag deugt niet."
Dokter (nadat hij don patient onderzocht
hcoït)„U ia dichter, zegt u? Laat mij uw
pennohoudcr eens zien... Hoe lang hebt u
daarop zitten kauwen?"
'n Geluk.
ZoontjeMoedor, is de inkt waar pa mee
schrijft onuitwisclibaar P
Moeder: Neen.
Zoontje: Daar ben ik blij om, want ik
heb juist don inktpot op Het karpet laten vnllén.
Zijn xneoning.
„Vader, ik bob onderweg een hoefijïor go-
vonden I"
„Gooi weg, jongen!"
„En zo zeggen, dat het geluk beteekent?"
„Ja, alleen als er een paard aan zit."
Verkeerd begrip.
Commissaris van politie: „En welk voor
wendsel gebruikt uw man om u telkens te
slaan f"
Het slaohtoffer: „Hij gebruikt geen voor
wendsel, meneer; hij noemt 'n stok!"
Verkorte sportetijl.
Do beroemde automobilist Baron van dor
Stauk hoeft gisteren op een distontierit tus
schen Brussel cn Bordeaux het wereldrecord
en den nek gebroken.
Aanbevelenswaardig.
Pem.: nhoudater: „AU keninjoen van u ms
kamers buiten zoeken, dan hoop ik dat u ::ar>
me zult denken".
Vertrckkendo pensiongast: „Dat lxdoof ik
n, maar ik kan me niet herinneren, dat ik op
'i oogenblik tegen iemand icta heb!"
In het restaurant.
Gaat. Die erwtensoep lykt wel snert.
K^jlnor. Wat zegt u van do snort?
Gast. Dat dio «nort niet veel soep* is.
Geen wonder.
Barbier: „Uw haar begint erg grys to wor
den, mynheer"
Klant: „Verwondert me niks, onder jouw
langzame behandeling".
Als in oudon tijd.
Hij bevond zich op verboden terrein en ont
moette den eigenaar van den grond.
Weet u dat u bier op mijn land wandelt?
vroeg de eigenaar.
Uw landfl Wel ik heb persoonlijk geen
land ontvangen, en ik ban du# wol gc-Jwongèn
op dat van 'n ander t« jagen. Maar hoe kwam
u aan 't lapje grond?
Dat erfde üt van mijn voorvaderen.
En hoe kwamen die er aanP
Die hadden or orn gevochten.
Goed, besloot de ander. Dan zal ik
er nu ook om vechten.
En in een wip was de landheer uit 't zicht.
iets meer, als wc ona niet vergissen. De natuur
heeft die suiker natuurlijk aan de planten ge
geven, omdat zij die noodig hadden voor hun
ontwikkeling, voor de vorming van hun vruch
ten vooral. Het eor6t werd van den beetwortel
verteld, de suikerhoudende plant in de gema-
tigdc gewesten, zoo ook in ons land. Zij is een
tweejarige plant, die in den grooten zwaren
wortel in 't eerste jaar 6uikcr verzamelt, dat
zij in hot tweede gebruikt voor de vorming van
dc bjoemen en het zaad. De mcnsch laat het
echter niet zoover komen, tenzy men het zaad
wil winnen, maar haalt aan 't einde van 't jaar,
September of October, den wortel uit den grond.
Wij kregen nu eerst den groei der bcctwortol-
plant te zien, hoe ze gezaaid werd, behandeld
terwijl zij in den grond zit en eindelijk daaruit
werd gerooid, hoe de beetwortels naar de fabrie
ken werden gebracht, daar schoongemaakt van
modder en ander vuil en eindelijk, hoe op een
zeer vernuftige, door de wetenschap uitgedachte
manier, het sap er werd uitgetrokken.
Toen we zoover waren, werden we naar de
warme gewesten verplaatst, want het suikerriet
wil alleen daar gedijen. Wy zagen een der
groote suikerplantages op Java, waar er zijn
van 45U0 bouws (ongeveer 36W) H.A.) en groo
ter en wij woonden al de zeer interessante werk-
zeamheden bij voor het planten, het onderhou
den, het oogsten van het suikerriet. Een moei
zaam werkje, maar dat rijke vrucht oplevert.
Want het suikerriet bedruipt, z-ooals de heer
Prinsen Geerlings zei, geheel zich zelf
zijn breede bladen dienen voor vood6el der kar
bouwen of buffels, die de wagens trekken,
waarop het naar de fabrieken wordt vervoerd,
het uitgeperste riet wordt als brandstof gebruikt
in de suikerfabrieken zelf.
Met zou ons te ver voeren, en ons ook niet
mogelijk zijn, hier geheel uit te leggen, hoe
de behandeling is; hoe de machines er uit oen,
die in de Javaansche suikerfabrieken gebruikt
worden. Uok hier echter, als bij de beetwortels,
zijn het de sappen, waarom het eigenlijk is te
doen, en die krijgt men hier op een andere
wijze, n.l. door het riet, dat eerst geknakt
wordt, uit te persen door het tuaxhen
zware rollen te laten doorloopen, zoodat
bijna al het sap er uit verwijderd wordt en op
gevangen in vergaarbakken.
In beide gevallen verkrijgt men dus suiker
houdend sap. Zooals men bij 't suikerriet
brandmateriaal overhoudt, geeft dc beetwortel
ons nog de zoogenaamde pulp, een uitstekend
veevoeder. Doch het sap is in beide gevallen de
hoofdzaak en dit wordt nu vorder behandeld in
de suikerfabrieken. De vraag is, hoe men daar
uit dc suiker haalt. Gemakkelijk is dit met, en
de wetenschap en de techniek komen er aan te
pas .'t Eenvoudigste, 't gemakkelijkste, zou
men zoo zeggen, was, het sap te verhitten
het water verdampte dan en de suiker bleef
achter. Doch zoo gaat dat maar nier. In dc
eerst© plaats is dit sap in heide gevallen, maar
vooral dat van den beetworteleneen vieze, troe
bele brij, die er zeer onoogelijk en onsmakelijk
uitziet. Daar weet men raad op, men voegt er
kalkwatcr aan toe, bij het beetwortelsap meer
dan bij dat van suikerriet, en krijgt dan onder
in de ketels een zwaar bezinksel, terwijl boven
op een schuim drijft met nog eenige ongerech
tigheden. Midden in den ketel zelf bevindt zich
dan een zuivere bruinachtige vloeistof, die men
door een vernuftige constructie overbrengt in
andere ketels of pannen.
Nu kan men tot de verdamping overgaan.
Doch ook daarbij is groote voorzidlUighaid
en overleg noodig. Want door eenvoudig on
der de dikke vloeistof een vuurte te stoken,
zou men dio laten aanbranden en verbranden
zelfs, kreeg men hoogstens een donkere, taaie
massa. Men verwarmt de ketels door damp,
door zeer bijzondere machines en haalt uit het
sap zoo het water. Dan houdt men de sui
ker over. doch nog niet onze witte, fraai ge
kristalliseerde' suiker, waarmede wij onze koffie,
thee en andere dranken en eetwaren verzoe
ten, maar de bruine en bastaardsuiker. Door
behandeling met waterdamp echter. in_ een
centrifugaal-machine, weet men op zeer inge
nieus© wijze het nog aanwezige water en de
kleurstof uit de suiker te halen en vangt men
deze op als onze bekende kostelijke witte
suiker.
De zeer belangwekkende voordracht werd
meermalen met een iang applaus begroet. Dr.'
Prinsen Geerlings heeft niet alleen getoond,
dat hj het niet zoo licht begrijpelijke onder
werp volkomen meester was, maar hij
toonde ook meer dan eens, hoe hij
de suikerbereiding een goed hart toe
draagt en hij geraakte bijna in geest
drift voor de suikerfabrikanten, die niet. als
vele andere industrieelen hun fabrieksgehei
men, hun nieuwe of verbeterde machines ver
borgen houden, maar daarvan gaarne Biede
nd eel ing doen ter verbetering der gewichtige
suikerindustrie.
Luitenant-generaal Neeteson.
Men deelt ons mee:
Luitenant-generaal Neeteson, inspecteur
van den Landstorm, herdacht j.l. Woensdag
zijn 50-jarigen militairen diensttijd.
De opperbevelhebber vau land- on zeemacht,
generaal S n ij d r begaf zich cUu voor
middags met eene deputatie van de officieren
van hot Algemeen© Hoofdkwortier naar het
bureau van luitcnont-goncraal Neeteson, om
dezen te complimcnteerc-n met zijn gouden
dienstfoest.
Insgelijks kwam de Minister van Oorlog, ver
gezeld van zijn adjudant, den kapitein van den
Generalen Staf, jnr. R e 11, den luitenant,
generaal geluk wonschen, terwijl voorts onder
scheidene opper- ©n hoofdofficieren ran hunne
belangstelling deden blijken.
Begrafenis generaal Punt.
Groot was de belangstelling die Woensdag
middag betoond werd by de teraardebe
stelling op Oud-Eik en Duinen te 's-Gravon-
hage van den gop. generael-majoor der artil
lerie K. D. Punt
Op de begraaf plan ta waren tegenwoordig
generaal-majoor Kemper, de 8ouo-ohef van den
Generalen Staf generaal-majoor Pop, de kolonel
plaatselijke oommandnnt De Ridder, de kolonel
der veldartillerie De Bruyn, de luit.-kol. Laata-
man, v. d. Grindten en jhr. Róell, de majoor
der Kon. Maréchaussé© Vermeulen cn de ma-
ioor der artillerie Mnbhont. Voort# de gep.
uit.-gen. De Waal, oud-inspecteur der bereden
artillerie cn de gep. gen.-maj. Oolgaardt,
de gep. generaal-maioor der cavalerie jbr.
Van der Wyck, <16 voorzitter van do
Nationale Veroeniging tot bevordering van
de paardenfokkerij in Nederland Baron van
Voorst tot Voorat, de gedolegeerde commis
saris van het Conoours Hippiqno te 's-Graven-
hage Van Hoboken, de heer Heidema, hoofd
redacteur van „Het Paard" en Hasselman,
secretaris van de Regeling6commis»ie voor de
paardenfokkerij in Gelderland, benevens tal
van gepensionneerde en actief dienende offi
cieren van verschillende wapens en dienst
vakken.
Aan de geopende groeve werd, bij afwezig
heid van den generaal-majoor Aberson, inspee.
teur dor bereden artillerie en van den hoer
Gooszen, voorzitter van de keuringscommissie
voor de paardenfokkerij, die beiden verhinderd
waren tegenwoordig te zijn? het woord gevoerd
door generaal Kemper, die den overledene
schetste als eon 6ieraad van het Nederlandocbe
leger en van het wapen der artillerie, die bui
tengewoon voel heeft gedaan toot de paarden
fokkerij in het algemeen en voor het remonte-
wezen van het leger in het bijzonder.
De gep. generaal majoor De Bordes sprak
ccn kort woord tot afscheid aan zijn onrergete-
lijken vriend en de overste v. d. Grindten hul
digde den overledene namena eenige officieren
als een braaf kameraad ©n trouw vriend.
D© stiefzoon van den generaal bedankt©
namens de familie voor de laatate eer.
Militaire Hulsvlijttontoonstelling te Ass«n.
Ie Luitenont-Adj. G. A. Adriaansen,
secretaris der Kegeiings-Commiasie, schrijft
ons op Vrijdag uit Assens
Hoewel bescheiden in omvang, biedt deze
tentoonstelling die Zondag 25 en Maandag 26
Maart van 10—5 in den foyer van het Concert
huis wordt gehouden, vel© fraaie werkstuk
ken.
Hoofdzakelijk zijn vertegenwoordigdde
afd. houtsnijwerk, metaalarbeid, rietvlecht
werk en schilder-werk.
Gelet op den korten tijd van voorbereiding,
do vele troepenverplaatsing, landbouwverlo-
ven enz., is toch nog het aantal inzendingen
uit de drie noordelijke prcvinciëën ongeveer
200. Daaronder trekt o.a. de aandacht aardig
vlechtwerk door manschappen op de grons-
waohtdetachementen vervaardigd. Deze ten
toonstelling ondervond niet alleen van de
militaire autoriteiten, doch ook uit de krin
gen daarbuiten veel belangstelling. Niet min
der dan 22 medailles werden beschikbaar ge
steld buiten nog eenige bijdragen in geid.
Zoo werden b.v. geschenken buiten -die van
den Opperbevelhebber cn afd. O. en O. ont
vangen van: den Commissaris der Koningin
een verguld zilv. medaille; den territorialen be
velhebber idem; den commandant 8 L. W. I.,
een zilveren medaille; <icn commandant depót I.,
id.; de Vrijz. Godsd. Ver. id.; Offic.eren Res.
Bat. 1, idem; het blad „De Huisvlijt", een
verg. zilveren medaille.
Ook de heer Schuiten te Groningen en El
lens, directeur der Rijksrietviecntscbool te
Noordworde. hebben steeds grooten steun aan
de HuisviijtbewegiDg onder de militairen hier
in het Noorden verleend.
Deze tentoonstelling, die een voortentoon-
s tell ing is van de Centrale Huisvliitten toon
stelling die vanwege den Opperbevelhebber in
de volgende maand in Den Haag wordt geor
ganiseerd. zal Zaterdagsnaxniddags 3 uur door
den territorialen bevelhebber worden geopend.
Tot bijwoning daarvan bobben toegang, be
halve de genoodigden, alle officieren met
hunne dames. Aan hen wordt van 35 door
de regelingscommiasie een thee-concert aange
boden, waartoe eenige dames en enkele leden
Lyst No. 25 van de op de verschillende Veldpostkantoren aanwetige
onbestelbare stukken, welke de rechthebbenden alsnog ondes-
vermelding van het nummer dezer lijst, door tussokenkonisb
van de Redactie van de Soldatencourant kunnen opvragen.
b. Brief br. Briefkaart c. Courant d. Drukwerk
Plaats van
afzending
's-Gravenhage
Goch-Boxtel B
's Hertogenbosch
Volledig adres
EXPEDITIE KANTOOR VELDPOST B.
Mil.-korp. J. v. d. Maas, 1 Comp. VI sectie
afd. A. Kromhoutkazerne, Utrecht.
Militair J. Sack, Maliesingel, Loods en
Utrecht.
VELDPOSTKANTOOR No. 1.
Mil. Joosen, 3 Comp. 3 Bar. Det. Veld-
pioniors, Veldleger
Landstormpl. Joseph Boshuizen hij de afdec-
ling Wielrijders 's-Gravenhage.
1 Breda, J._C.. 3 Reg. V.ejdleger, P.en Haag. br.
Aard
van
het
stuk
Antwerpen
H engelo-Arnli em
Sohoonorwoerd
's-Gravenhage
Spekholzerheide
Sittard
Rotterdam
Den Bosch
Twjjzel
Beverwyk
Culemborg
Rotterdam
Ti el
Waalwjjk
Stadskanaal
Nijmegen
Rotterdam
Groenlo
Varsseveld
Utrecht
Almelo
_5iiburg
VELDPOSTKANTOOR No. 3.
Everaerb, A,, 4-1II-14 R. I.
Kervel, 3-II-3 R. I-
Leeuw, F. B. de, 3 cie. Inf. Ill Div.
Maes of Moes, 4-II R. I. 2 x
Roukens, Johan, Korp. Hosp. Sold. 3 cie.
Suackers, W., 111-13 R. I., Roermond.
VELDPOSTKANTOOR No. 4.
v. d. Berg, C. D., 4-II-16 R. I.
Brugman, W., 4e Cie.
Bniinsma, D., 1-1-9 R. I.
Dekker, Cor, IV Divisie.
Dekker, W., P-III IVe Divisie,
do Dekker, J., Ie Cie. 4 Bat.
v. d. Eyden, H., 1-III-18 R. I.
Fryling, M., 2-1-20 R. I.
Fischer, J. P., 2e Rat., 1 R, T IV Divisie,
Janssen, Lamb., 1-111 IVe Divisie.
Kamp. A., 3-III-18 R. L
Kolkman, FI. H. J., 1-1 IVe Divisie.
Luymens, H., IV Divisie.
Meynders, H., 4-III-20 R. I.
Toenhak. H., 1-1-2 R. I. IVe Divisie.
..ScJjuu£ie6&, B-, R. B
Deventer
Amsterdam
Amsterdam
Amersfoort
Udenhout
Njjmegen
Wapeningen
Amsterdam
Eindhoven
Harlinger.-
Nieuweschans
Souburg
Amsterdam
Schuurman, T., 1-II-18 R. I.
Smit, J., Veldlegér, Tilburg.
Vreeken, D., 4-III IV Divisie.
Wegerif. J., 2-III-18 R. I.
Weyl, K., 3-III IV Divisie.
VELDPOSTKANTOOR No. 7.
L. Becht, sergt. 4-III-3 R. I-, nagez. 40
L.W.I.
VELDPOSTKANTCOR No. 11.
Sergeant F. Aalders; 4-III-23 R. I.
G. Feurkens, Wachtmeester Cav. Brig.
Mil. W. Kool, le Cav. Recr. Depot, Kamer
B 192, le Regiment, Amersfoort.
Mol. J. W. Neys 3 Res. VI 23 R. I.
Den Heer Broed Werff 's-Hertogenbosch
23 Niemve bij de compie gekregen.
VELDPOSTKANTOOR No. 12.
Sergt. F. J. Faav, 25 R. I. 2 sectie 3o Bat.
•k> Div.
Mil. M. do Groot, Troepen in Zeeland.
Mil W. v. d. Hoonaard. 24 R. Grenadiers,
2 stuks.
Amsterdam
ValkenburgZ.n.
Delft
Groede
Venlo
Vlissingea
Hilversum
Nieuwdorp
Oudgastel
Maastricht
Ams erdam
's Hertogonboacb
Rotterdam
's Hertogenbosch
Mil, J. Ysekoper, l-VLI-25, Schoenmaker.
Mil. H. de Knikker, Troepen in Zeeland.
W. J. Schepen, 24 R. I. 2 Cie. 2 batterij.
J. W. Tapfer, 4 Comp, Sluis, pensionnaat.
J. Ubbing, 25 R. I.
Sergeant Valk Dishoek. 1 Comp.
M. Verbeek, 1 Comp. 3 R. I. Veld-art., Oost-
kapelle.
R. Vereecken, 38 L.W.L
VELDP08TKANTOOR No. 13.
Antwerpen, C. 3 C. 3 B. 14 R. 3 Div.
Boon. Josef, 4 Comp. Hl Bat. Veldpost,
Oudenbosch.
Comens, Const., 1 Bat. 6 R. 3 Comp. 3 Div.
Hamilers, Leon, Kloosterkazerne Breda.
Hofstra, T., 17 R. I. 3 Comp. 3 Bat. 3 Dir.,
Roosendaal.
Roos, N"., 4 2 8 1 Veldleger.
Verbeek, C„ 17 R. I. 2 Bon. 2 Cie. m Div.,
Etten.
Vorts. H. v. d„ Kloosterkazerne Breda.
»Wouda, Gerrit. 6 R.r2 Bat. 4 Comp. 4 PiT-,
2 stuks.'
br.
br.
br.
br.
b,
br.
br.
