Escros Esrnhard Shaw aan het front.
Binnenland.
Electrische
van
DE 8OI1DATENOO PR ANT van Zondag: SS Maart X X *7
Eon Duitsche U-boot of onderzeeër, die een Engolsch handelsschip aanvalt.
Ditmaal niet ond»r water, naar :t schijnt, tenzij de onderzeeër nog eerst duikt en
dan zijn torpedo's afschiet. Het lot van het handelsvaartuig is er niet minder
dreigend om. Want, bovon water kan de duikboot ook vaak nog haar kanonnen
afschieten of haar bommen werpen. We denken in elk geval, dat het lot van 't
Engelsci»o schip spoedig beslist zal zijn.
waar 'zich grootvorst Nicolaas Nieolajewitsj
bevindt en de regeoring is zeer beducht, dat
haar ook van die zijde moeilijkheden drei-
jgtn.
Vrouwen in oommissies.
PETRAGRAD. De gemeenteraad van Petro
grad heeft niet algcmeene stammen voor de
eerste maal vrouwen in verskillende uitvoe
rende commissies benoemd.
Oproep van de sociaal-revolutionairen.
BERLIJN. In een oproep van de Russi-
echo soc.-revolutionnairen, welke zich in de
«cherpste bewoordingen tegen de voorloopige
regeering richt, wordt, naar de „Lckal
iAnz.uit Stookholm verneemt, gezegd:
j ArbeidersGij zijt de dragors van de
Russische omwenteling. Gij wilt brood, vrij
heid, vrede. Vertrouwt mot op de beloften
■van de bourgeoisie. Gij hebt de belang
rijkste bedrijven van de oorlogsindustrie in
handen. Houdt u gereed d9 bevelen op te
volgen, welke het Arbeiderecomité tot 1
zal richten.
Wij eischeu de onmiddellijke inleiding
van vredesonderhandelingen, die onder toe-
richt van de arbeiders ten snelste moeten
worden doorgezet, en voorts de snelle ver
wezenlijking van het socialistische program,
met losmaking van allen van vreemden stam
van het Russische Rijk."
Het- manifest ia ondertoekend door
Tajeiösje en Tsjenkeii.
Volgens een bericht van do ,,Voss. Zoi-
tung" bevat het manifest van do soc.-clem.
partij den eisch tot vrede in den volgenden
yorm
liet Russische volk heeft geen belang bij
den huidigen, blocdigcn wereldoorlog." Het
snakt naar vrede en eischt, dat onmiddellijk
vredesonderhandelingen worden geopend.
Verschillende berichten.
PETROGRAD. In een brief üifc Mohilef, waar
da gewezen Tsaar vertoefde, wordt beschreven
hoe ridders ran do orde van St. George en offi
cieren en manschappen van de keizerlijke lijf
garde in optocht met on gr00te rood© vlag met
net opschrift vrijheid" en voorafgegaan door
een muziekkorps, dat de Marseillaise speelde,
naar het huis trokken, waar de Tsaar zich
bevond.
Vit rapporten van de hoofden van provin
ciale centra blijkt, dat de politie daar voorzien
werd van wapens en dat een legerorder zou
worden uitgevaardigd, tot demping van den
opstand.
Te Wiat-ka zün meer dan 1090 geweren ge
vonden en te Sardctof een geheel wapenma-
ga7jm in de kelders van de politieschool.
Een eigenaardig ioonee! speelde zich af bij
de parade der troc-pen te Kief tegenover het
stadhuis. De regimenten marcheerden op onder
de tonen der Marseille en droegen vaandels
met de opschriften„Leve de vrijheid", „alles
voor den oorlog", „leve de democratische repu
bliek", „oorlog tot aan de overwinning". Ook
werd de oude vlag van de Poolsehe revolntion<-
naire legioenen van 1863 medegevoerd. Het
Poolsehe regiment word levendig toegejuicht.
Finland.
PETROGRAD. Er is een manifest ver
schenen van de voorloopige regeeriifg,
waarin de Grondwet van het Groothertog
dom Finland wondt bevestigd en deze weer
geregeld in werking wordt gesteld.
In het manifest wordt beloofd, dat da
Landdag van Finland weer zal worden
bijeengeroepen, en dat zijn bevoegdheden
sullen worden uitgebreid. Tevens zal een
algemeen© amnestie worden afgekondigd.
DUflTSCMLAND.
Oproer te Berlijn?
Een onzer oorrespondentcn, schrijft het
„Handelsblad", aan de grens seint: Er loopen
overal hardnekkige geruchten, dat te Berlijn
een oproer zou rijn uitgebroken. Ook wordt
verteld, dat uit do grensplaatsen troepen
naar de hoofdstad zijn opgerukt. Zekerheid
Ontbreekt echter.
(Wij wisten reeds eenige dagen van die ge
ruchten, schrift de Redactie, hebben er ech
ter geen melding van gemaakt, omdat wij,
Over de techniek van den oorlog maakt
G. liernhard Shew na r.yn bezoek aan liet Wes
telijk front in de .Daily Ghronicle" eenigo
karakteristieke opmerkingen
„Iedere armatoelgelocrde zal u zeggen, dat
men over de oorzaken en de geestelijke recht
vaardiging van den oorlog moeilijk eenheid
van opvatting kan verwachten, maar dat er ten
opzichte van militair-technische vraagstukken
afechts één antwoord mogelyk is."
Het is echter in de werkelijkheid precies
andersom. Stelt men aan het front buitengwoon
ingewikkelde en eigenlijk-onoploebaro vragen
omtrent de ethiek en de psychologie van den
oorlog, dan zullen vijftig mensehen u hetzelfde
antwoord geven, vooral als zij dezelfde krant
lezen. Maar als men de technisch© experts een
eenvoudig© vraag doet omtrent hun eigen wa
pen, dan krygt men antwoorden, di© merk
waardig ver uiteen loopen. Als het antwoord
in een cijfer kan worden uitgedrukt, dan zegt
de ©en b:jr. 100 en de ander 20.000.
„Iedere tooneelschrnrer kent dat verschijn
sel," merkt Shaw op. IIy moet over technisch©
vraagstukken als hij tec-hnische onderwerpen j
aanroert, dikwijls deskundigen raadplegen; en j
iedere deskundige geeft hem ©en ander ant- J
eastsi ikSuacs fe? ö»s<s b« 1
mot het oog op den geest, die in het algemeen
in Duitscnland hc-erscht, aan do juistheid
twyfeldcn. En dio twijfel wordt versterkt door
liet feit, dat 0112e correspondent t© Berlijn
on s nog pas een uitvoerig telegram
over allerlei gebeurtenissen toezond, wat hem
zeker niet toegestaan zou zijn als er werkelijk
ernstige ongeregeldheden to Berlijn heersoh-
ten.)
FRANKRIJK.
Van he g i'oatelijk Oorlcgaterresn..
Het Engelsch-Fransoh offensief.
Fransch legèrbcrlcht.
PARIJS. Officieel. Bij St. Quentin
schermutselingen tusschen patrouilles ten
noorden van Dallon. Tusschen Somme
en Oise deed de vijand in den loop
van den dag een aantal hevige tegen
aanvallen, .teneinde ons van den ooste
lijken oever van het St. Quentin-kanaal te
verdrijven. Op het Clastres-Montescourt-
frout werden achtereenvolgende aanvallen
van tien vijand gebroken door ons mitrail-
leurvuur, waarbij de vijand zware verliezen
leed. Eveneens werden levendige gevechten
geleverd ten westen van La Fère, welke
eindigden met een volkomen nederlaag van
den vijand. Ten zuiden van de Oise trokken
onze afdeeiingen op enkele punten over de
Aillet'te. Ten noorden van de Aisne her
nieuwde de vijand zijn aanvalspogingen
tusschen den weg naar Laon en de rivier.
Dr.e aanvallen op de lijn Vregny-Chivres
werden tot staan gebracht door ons afslui- 1
tiagsvuur. Bij Siuth(ï) aan de Aisne nam
onze artillerie vijandelijke troepen onder
flaukvuur en bracht deze zeer zware verlie
zen toe.
Vrij hevige artillerie-actie in het Woevre-
gebied.
In bet'gebied der Maasheuvels deed de
vijand vergeefecïie aanvallen tegen de
Romainvillehcove in den sector St. Mihiel,
Verder niets bijzonders.
Aan het legorbericht is de volgende me-
dedeeling toegevoegd
Alle binnenkomende rapporten bevesti
gen, dat de vijand stelselmatig de ontruim
de streek plunderde en verwoestte, meeren-
deels zonder militaire redenen.
De terugtocht der Duitschers.
BERLIJN. De Engelsche en Fransche
troepen gaan in het ontruimde gebied
tegenover de versluierend© Duitsche ach
terhoeden slechte langzaam vooruit. Op ver
schillende punten gingen de geallieerden ertoe
over z:ch in te graven. Hun verliezen blijven
aanzienlijk Ten noordoosten van Peronne cn
op don noordelijken oever van de Aisne, waar
de Franschen Donderdag tweemaal met verliezen
werden teruggedreven, kwam hot tot hevige ge
vechten. De ontruiming van Noyon, evenals
van alle plaatsen, geschiedde in* de grootst©
orde zonder eenige gewelddadigheid.
Ten zuidoosten van Berry-au-Bac drong ©en
patrouille door in do vijandelijke loopgraven,
on keerde terug met vijf gevangenen en een
mitrailleur.
De beteekenis van den terugtocht der
Duitschers.
Meu schrijft aan het „Handelsblad":
De laatste dagen zijn er verschillende po
gingen gedaan *om eene verklaring te geven
voor het terugtrekken der Duitschers aan
Ancre, Somme en Oise. De één beweert, dat
men troepen wil vrij maken voor een be
slissing op een ander oorlogstooneel. Zulks
lijkt mij niet waarschijnlijk. De toestand in
Duitachland is dusdanig, dat alles in het
werk moet worden gesteld om dit jaar een
beslissing te verkrijgen. Een dergelijke snelle
beslissing is alleen mogelijk door een reu
zen-overwinning op heb West-front. Aan
liet aangekondigde hoofd-offensief tegen
Italië hecht ik geen geloof want al mocht
'net ook gelukken om zelfs de Po-vlakte
t© veroveren, zoo is daarmede in dit jaar de
oorlog nog niet uit. Tegen Saloniki doet men
wijselijk niet veelmen moet nooit trachten
een leger te verdrijven, dat slecht staat,
want dan jaagt men het naar een betere
plaats. Roemenië en het Oost-front schijnt
men ook met rust te willen laten, daar de
troepen, vrij gekomen na het Roemeensche
woord dat hij van een ander heeft gekregen,
wordt hem verzekerd dat die ander een weet
niet is. Tenslotte komt de tooneelschryver tot
d© ineening, dat wetenschap een quaestie van
smaak en fantasie van den geleerde is.
Mijne opmerkingen over d© techniek van den
oorlog zijn daarom niet op het gezag van des
kundigen gebaseerd, maar op myne eigen©
burger waarnemingen en op mijn gezond ver
stand dac men nomen moet zooals het is.
In d© eerste plaats dan als de grootc kanon
nen ook maar bij benadering zoo nauwkeurig
schoten als men beweert, zou de oorlog in twee
dagen afgeloopen zijn. De legers zouden elkan
ders communicaties kunnen afsnijden, met
bijna geone kosten. D© posities di© de Engel-
flenen thans bezetten, waren tot voor korten
tijd in handen der Duitschers, die ze natuurlyk
precies kennen, terwijl de Engelschen door
vliegerwaaracmingen d© Duitsche stellingen in
alle bijzonderheden bestudeerd hobbeo. Wan
neer men nu Aagnat, dat een kleine granaat al
twaalf man kan doodon of een spoorweglijn ver
nielen kan. of een straatwee zoodanig onbruik
baar zou kunnen maken dat er ©en paar uur
aan de reparatie moet gewerkt worden, dan is
het begrijpelijk «lat ce Engelsche belasting
betaler, wetende dat een schot van een groot
kanon zelfs wel 1000 kost, uitrekent dat men
met vyf millioen granaten het geheele Duitech©
volk gPO JfftPPiS dppdgfl pfx fr^Lf granv
offensioj, blijkbaar zijn vervoetd naar het
\Y eaten.
Eon ander beweert, dat Duitschland, be
vreesd voor een offensief, zijn frontlijn wil
inkorten on daardoor versterken. Daaraan
hecht ik evenmin geloof. Zelfs na een terug
tocht tot. de lijn LaonArrae, wint men
«leohts 35 K.M. frontbreedte uit. Dit weegt
niet op, tegen het groote terrein-verlies, dat
daarmede gepaard gaat en wel op oen punt,
van waaruit men steeds oen ernstige be
dreiging uitoefende op het hart van Frank
rijk (Parijs). Bovendien moet men in het
oog houden, dat- de Entente vermoedelijk
per 1000 M. gemiddeld meer soldaten be
schikbaar heeft dan Duitschland, zoodat bij
een front-inkrimping de Entente tor plaats©
een aanmerkelijk grootere reserve vrij krijgt
dan Duitachland, zoodat de verhouding dan
wel eens nog ongunstiger kon worden.
Een derd© beweert, dat de overmacht der
Entente zóó groot is geworden, dat Duitach
land reeds wijkt voor de dreiging. Zulks ligt
allerminst in den Duitechen aard.
Een vierde vermoedt, dat Duitachland
hier den bewegingsoorlog wil herstellen en
daarom, alvorens tot den aanval over te
gaan, de Entente uit de loopgraven lokt.
Ik vermeen, dat deze profeten het dichtst
bij de waarheid zullen zijn.
Ik, voor mij, geloof, dat de Duitschers
terugtrekken, teneinde op hetzelfde terrein
een reusachtige poging te wagen om door te
breken, hetzij in de richting van Parijs, het
zij in de richting van de kust; misschien wel
beiden. We dienen bij deze manoeuvre in
het oog te houden, dat de groote Hinden
burg de opperste leiding heeft en dat men
dus op het West-front één van die geniale
manoeuvres kan verwachten, die hij op het
Oost-front zoo dikwerf heeft toegepast, zij
het dan ook in eenigszins gewijzigden vorm.
Is dit zoo, dan kan men binnen korten tijd
tusschen Arras en Laon een reusachtigen
slag verwachten en dan zouden de Duit
schers thans bezig zijn met een nieuwe groe
peering hunner strijdkrachten. De nieuwe
groepeering zal dan dusdanig zijn, dat ernor-
me reserves worden samengetrokken èn bij
La FèreLaon, èn nabij Arras, reserves,
die gevormd worden deels uit de terugtrek
kende troepen, deels uit nieuw aangevoerde
legers. Dit worden dan twee vleugel-groe
pen, waartusschen een ijle, zwakke front-
groep kan worden opgesteld.
Ik stel mij voor, dat de nieuwe Duitsche
opstelling kan bestaan uit 3 gedeelten:
le. De lijn SoitsonChawrySt. Quen
tin als linker-vleugel.
2e. De zwak bezette lijn '**t. Quentin.
tot een punt aan de nweg BapaumeCam-
bray als centrum.
3e. De lijn vanaf dat punt tot Arras als
rechter-vleugel. Zoodra die opstelling is be
reikt, kan men een hevig offensief krijgen
en een doorbraak in de richting van Amiens
en wel door beide vleugel-groepen.
Volgens de berichten, zou men den indruk
krijgen, dat de wegen-vernieling nabij de/
Oise niet- zoo ernstig is als bij de Somme,
waaruit dan zou volgen, dat de hoofdstoot
is te verwachten vanuit den vleugel La
FèreLaon.
Prins Frederik Karei van Pruison.
BERLIJN. Een der Duitsche vliegtuigen,
door prins Frederik Karei van Pruisen als
vlieger bemand, is van een tocht over d|
vijandelijke linies tusschen Atrecht en Pc'
ronne, niet teruggekeerd.
De Fransche Kamer.
PARIJS. Na behandeling van inter
pellaties over de algemeen© politiek der
regeeriug nam de Kamer ©en motie van
vertrouwen in de regeering roet. algcmeene
(440) 6temmen aan.
RUSLAND.
Van het Oostelijk oorlogsterrein
Aan het Oosterfront.
PETROGRAD. In de richting Lida aan
de BeTesina in de buurt van de dorpen Za-
berwina Potasjnia deed de vijand na een
langdurige artillerievoorbereiding een aan
val op de Russische stellingen en bezette
deze. Door eon tegenaanval werd hij weder
verdreven uit het dorp Potasjnia, terwijl de
rost van den sector in zijn handen bleef.
Ton N.W. van Brody deed de vijand, na
een vuurvoorbereiding, een aanval op de
Russische stellingen in de buurt van Bal-
doera. Na een hardnekkig gevecht werd hij
teruggedreven naar zijn loopgraven.
Op de rest van het front wederzijdsch
vuur en schermutselingen tusschen ver
kenners.
BERLIJN. Officieel. Bij Sahresina, ten
O. van de Lida, drongen onze troepen over
4 K.M. ba-eed te in de voorste Russische loop
graven en tot de tweede linie door; zij ver
nielden de verdedigingswerken en keerden
terug met 225 gevangenen, 2 revolverkanon
nen,^6 mitrailleurs en 4 mijn werpers.
TURKIJE.
Na den val van Bagdad.
Do correspondent van de „Times" to Athene
bericht, dat er na de Turksohe nederlagen in
Mesopotamië te Konstantinopcl belangrijke
besprekingen zijn gehouden. Er zou besloten
zijn Klein-Azië zoo krachtig mogelijk t© ver
dedigen. Tot dit doel zouden, zoo de Duit
schers liet goed vinden, de Turken hunno troe
pen, die thans bij Riga, in Galieie, Ma
cedonië en Roemenië 6t2«n, terugroepen, om
ze voor do verdediging van het Ottomannsoh
grondgebied te bezigen.
Naar verluidt, zou de troepenverplaatsing
reeds begonnen zijn en zal de geheelo manne
lijke bevolking onder de wapenen worden ge
roepen.
ten por dag een weg zouden kunnen onbruik
baar maken. Als hy dit alles overweegt, be
grijpt hij niet hoo het komt dat de oorlog nog
niet Uit is en gelooft hij dat de soldaten hun
best niet doon en dat de koningen en de oor
logswinstmakers den strijd onnoodig verlengen.
Als amateur en burger mag ik niet zeggon
dat de oorlogswerktuigen niet nauwkeurig wer
ken. Maar ik mag wel zeggen dat ^de dingen
dio gebeuren zouden als zij wel nauwkeurig
werkten, niet gebeuren, ofschoon de solda
ten ongotwyfeld wel wenschen dat zij zullen
gebeuren. Als dat wel zoo was dan zou ik dit
verhaal niet meer kunnen vertellen.
In werkelijkheid moet men ongeveer 6000
granaten wegschieten om de kans te hebben
dat één hot dool raakt. Wi© dus niot een
overvloed aan munitie afvuurt, vuurt eigem-
lijk in het geheel niet.
Toen ik Iliohard Straus® het laatst ontmoet
te stonden wij samen op de binnenplaat® van
een Londensch huis te luisteren naar een
orkest van vreemde instrumenten uit Barce
lona, die door hun geweldig fortissimo ons mid
denrif in trilling brachten. En wij riepen:
„nog harder'. Maar de donderend© batterijen
aan de Sommo waren nog beter dan het orkest
van Barcelona. En ik dadht plotseling dat
ik daar nu graag Strauss bij mij had gehad,
om er samen van te genieten. Want aan het
koftt hwt R99 zjjij vjjaftd ggg, cfsdwwp /tugt
PERZIÈ.
De Russen in Perzië.
PETROGRAD. In d© richtingen Dj ©v on roet
en Bagdad wordt de vervolging van den vijand
voortgezet. Op de rest van het front geslaagde
verkenningen,
VEREÈNIGDE STATEN.
Do Voreenigde Slaton on Duitschland.
WASHINGTON. Naar aanleiding van
geruchten, dat e©n neutrale Europse-
scho mogendheid vj.11 plan zou zijn
haar bemiddoling aan te bieden in
hot geschil i.ussolien Duitachland en
de V. S„ verklaren regeerings-ambtenaren,
dat zij dit beschouwen als een nieuwe poging
van Duitschland om verdeeldheid te zaaien
in heb Congres en Wilson in moeilijkheid te
brengen.
Van gezaghebbende zijde wordt ver
klaard, dat geen voorstellen tot bomiddeling
in overweging zullen worden genomen,
tenzij Duitschland den on beperkten zeeoor
log opgeeft.
OP ZEE.
Onze scheepvaart.
Het stoomschip „Zuiderdijk" van de
Holland-Amerikalijn, dat met een lading,
bestaande uit 28.625 quarter tarwe, 600
paitken lijnmeei en 153 pond lijnkoeken,
via Halifax naar Nederland was vertrok
ken, is in dep Nieuwen Waterweg aangeko
men.
Thans is bericht ontvangen, dat
hot stoomschip „Beeoeki" van den Rotter-
damschen Lloyd met 3600 ton tarwe voor
de regeering, hetwelk eveneens via Halifax
de reis naar Nederland mankt, te Bergen
is biunengekomen.
De „Healdton" getorpedeerd.
Men meldt ons uit IJmuiden
Donderdagavond werden door den stoom
trawler Java, schipper Leendert Bruin, van
de Hollandsche Zeovisseherij te Vlaardingen,
in IJmuiden dertien opvarenden aangebracht
van het Amcrikaansclie tankstoomschip
Healdton, dat op reis vaq Philadelphia naar
Rotterdam, eergisteravond zonder waarschu
wing nabij ïerschellingerbank getorpedeerd
was.
Uit de mededeelingen, van d© geredden en
de Nederlandsche zoevisschers, stipt onz© be
richtgever te IJmuiden de volgende bijzonder
heden aan
Het tankstoomschip Healdton behoorde to
New-York thuis, stond onder commando van
kapitein Christophersen en was met een© la
ding van 7000 ton pertoleum onderweg van
Philadelphia naar Rotterdam. Ter bevordering
van de eiligheid was de Noordelijke route ge
volgd. Van Bergen af, welke haven het schip
laatstelijk aandeed, gebeurde niets bijzonders,
totdat Woensdagavond ongeveer kwart over
acht door een duikboot een verraderlijken aan
val op het stoomsohip werd gedaan.
Zonder gsheel boven te komen en zonder
eenig© waarschuwing vuurde d© duikboot twee
torpedo's af op het stoomschip. Do 6uhoten
raakten midscheeps, zoodat het schip onmid
dellijk door de gevoarhjke lading en de ont
ploffing in het roaahineruim in brand geraakte.
In drie booten wilden de opvarenden zich
redden. Aan twee booten, respectievelijk met
13 en 7 inzittenden, gelukte het om van het
schip vrij te komen, doch een dorde sloop met
21 inzittenden kenterde dadelijk en d© inzit
tend© personen zijn zonder twijfel allen ver
dronken. De opvarenden van den trawler had
don het vuur van het brandende schip heel
in de verte opgemerkt, doch dit voor het
Noorderlicht gehouden, al leek hun dit zeer
sterk toe.
Donderdagmorgen vernam men eerst dat 't iets
geheel anders was geweest. Men was namelijk
bij het vuurschip Terschellingerbank visschen-
de, toen mon een scheepsboot waarnam, welke
onder zeil was. Het besluit tot staking van
de visschery werd dadelijk genomen en men
stoomde in de richting van de boot, welk© naar
de Nederlansche kust koerste. De krachtig©
Noordoostenwind dreef dez© boot echter zoo
hard voort, dat ze moeilijk was in t© halen.
D© inzittenden, van wie sommigen slechts
in hunne onderkleed!ng en door do vermoeie
nissen zeer uitgeput waren, hadden geen
kracht meer om zelf langszijde van den trawler
te komen.
Het kostte schipper Bruin dus zeer veel zee
manschap om do boot zoo te nadoren, dat deze
niet overstoomd werd.
Toen d© trawler d© boot langszijde was ge
komen, sprongen eenig© Nederlandech© vis-
schers over en brachten de boot daarna bij
den trawler. Zoodra de inzittenden met veel
moeite op het visschersvaartuig overgebracht
waren, vielen ze op dek flauw van uitputting.
Men deed hen te goed met spijs en drank en
hielp hen aan droge kleeren. Ofschoon do traw
ler eerst Dinsdag uit den Nieuwen Waterweg
ter visscherij vertrokken was, gaf schipper
Bruin bevel de terugreis te aanvaarden.
De bemanning bestond uit zeelieden van
verschillende nationaliteit, zoo waren onder de
geredden o.m. Spanjolen, Noren, een Fin en
ook de Nederlander Ar ie Slikker uit Rotter
dam.
De aanval geschiedde juist na hot aflossen
van de wacht, toen verschillend© stokers en
matrozen zich stonden te wasschen. Zoodoen
de waren velen slechts zeer dun gekleed en
laat het zich hooren dat do meesten in hunne
onderkleeding waren en dientengevolge verba
zend van d© koude hadden te lijden.
Allo bezittingen gingen verloren. Do duik
boot was na den aanval weer ondergedoken en
verdwenen, zonder naar de schipbreukelingen
om te zien.
De bemanning telde in het geheel 13 Ame
rikanen, van wie slechts zes gered werden.
Ook verdronken twee Nederlanders, Van der
Does en Lensvelt, beiden uit Rotterdam. De
chef-kok, d© Nederlander Slikker, behoorde
ook tot de bemanning van de „Carpatian", die
onlangs getorpedeerd is. Met drio anderen
werd hij toen van alle opvarenden gered.
hem misschien moet doodon. Haten is een van
do dingen die men beter thuis kan doen
en waarvoor men dan ook in den regel thuis
blijiifc.
De Duitschers antwoordden niet. Zij vuren
niet meer terug, alleen omdat men op lien
vuurt. Zij denken waarschijnlijkeen granaat
gespaard is een granaat gewonnen. Zy schie
ten blijkbaar alleen als zij iets willen raken.
En ik blijf volhouden, dat ondanks al d©
verwoesting die zij aangericht hebben, si echts
nu en dan oen granaat toevallig hot werk
heeft gedaan. Tepslotte gaat alleen de man
roet de bajonet rechtstreeks op zijn doel af
en is de artillerie nuttig om de prikkeldraad
versperringen uit den weg to ruimen. Want de
dagen der snijtangen zijn voorbij. En een
officier die zijn troepen „over de borstwering"
laat gaan vóór het prikkeldraad weggeschoten
is, zal, als hij met zijn© mannen meegaat,
spoedig dood neerliggen.
Tan gevolge van dit alles ziet men met ver
bazing de wegen vol troepen en transport
middelen op weg van en naar d© loopgraven,
of spoortreinen die zoo oponlijk rijden als
waar ook elders, of batterijen di© van alle
camouflage-middelen ontdaan zijn. D© Duit
schers kennen die wepen zo.-» procice als moge
lijk ia. En toch was ik daar veiliger dan
's avonds na donker in Londen."
Opk de krachtige on^lof rijsmiddelen ga
Van Terschelling meldt men ons nog, dat
daar een sloep binnengebracht is door Nedor-
landsoho torpodobootenDe «loep was met ne
gen mannen van boord gegaan. Eén is onder
weg overleden, een ©Ader werd zwaar gewond
op Terschelling aangebracht.
Een mijn in 't net.
De stoomtrawler IJM, 145 „Do Twee" van
de roederij met gelijken naam is Donderdagmid
dag met een in do netton opgevischt© mijn aan
boord to IJmuiden teruggekeerd. Do stoom
trawler hoeft voorloopig ligplaats genomen
aam den steiger in hot binncn-toeleidingska-
naol en is onmiddellijk onder militair© bewa
ring van de in rijksdienst zijnde sloepboot
„Billiton." gesteld. Thans zou de mijn door
een mnrinesioep van boord worden gehaald,
waarna toestemming kan worden verleend om
do vissclicrshuvon binnen te stoomen.
Mijnenvegers gezonken.
LONDEN. D© Admiraliteit bericht, dat
twee schepen, di© mijnen opruimden, op
mijnen zijn geetooten ©n gezonken. Van de
opvarenden van het ééne schip kwam nie
mand om het leven, van die van het andere
verdronken veertien man.
Een schip der „Danton"-klasse getorpedeerd.
Met de vernietiging van een slagschip der
,,Danton"-klasse wordt het verlies der Enten
te, zoo wordt van Duitsche zijde "gemeld, aan
oorlogsschepen, met uitzondering van hulpkrui
sers en hulpsohepen, op 850.000 ton gebracht;
dat is zooveel als de geheele tonneninhoud der
Russische en Japanscho vloot, bij het begin
van don oorlog, samen, en slechts 60,000 ton
minder dan die der Yereenigde Staten, de
derde der wereld, bij het begin van den oor
log.
BERLIJN. Officie©!. Op de plaats waar
het-op 19 dezer in de Middellandsche Ze©
in den grond geboorde Fransche slagschip
ten onder ging werd door duikbooten een
kist opgevischt, die brieven bevatte, waar
uit bleek, dat het. gezonken schip het Fran
sche linieschip „Danton" is.
Gezonken sohepen.
Volgens te Christiania ontvangen telegram
d.d. 17 Maart is de Noorsche bark „Colling-
wood", van Buenos Ayree met graan naar
Christiania bestemd, tot zinken gebracht. De
bemanning werd gerod en t© Penzance geland.
Volgens te Christiania uit Parijs ontvangen
telegram is de bemanning van het getorpedeer
de s.s. „Blaamanden" gered.
Da „Möwe" terug.
BERLIJN[. Oflici&el. De hulpkruiser
„Möwe", commandant burggraaf Doh-
na-Schlodien, ia van een tweeden kruis
tocht in den Atlantisbhen Oceaan, die
eenige maaqden duurde, in een Duit
sche haven teruggekeerd. Het Bchip
heeft 22 stoomschepou en 5 zeilschepen,
inet 123.000 ton inhoud, waarbij 21 vijan
delijke van wie er acht gewapend en 0 in
dienst der Engelsche admiraliteit waren,
en vier vijandelijke zeilschepen opgebracht.
De hulpkruiser „Möwe" bracht 593 ge
vangenen mede.
Kennisgevingen
VOOI
Verloving, Ondertrouw,
Geboorte, enz,
Invitati&n. Dankbetuigingen, Menu'®
Programma s, Balboekjes, Visitekaarten,
Luxepapiér, Artistiek Stempelwerk
8. van Mantgem, Hofleverancier
tingel 562. hoek Vijzelstraat, Amil
H.WI. do Koningin geeft het voorbeeld.
Naar wij vernemen heeft H.M. de Ko
ningin zoowel op het Loo als op hare parti
culiere landgoederen onder Wassenaar en in
de tuinen van haar paleizen in het Noordein
de en in het Bosch te 's-Gravenhage de
daarvoor geschikte terreinen doen beplan
ten met gewassen, welke zich voor de volks
voeding bij uitstek leenen ten einde de
productie daarvan zooveel mogelijk te ver
meerderen.
Bezoek van Z. K. H. Prins Hendrik
Z. K. H. Prins Hendrik zou Zaterdag bij zijn
verblijf te Amsterdam in verband met d© uit
reiking der De Ruytermedaille, ook een bezoek
brengen aan hot gebouw van dc Industrieele
Club aan den Vijgendam.
Comité „indië Weerbaar".
De leden van het Comité „lndië Weerbaar"
zijn op bezoek geweest in het vlieg
kamp t© Socsterberg. Zij werden ontvangen
door den majoor Walaardt Sacré, commandant
van het vliegkamp, en maakten een rondgang
over het terrein, waarbij een vliegtuigenloods
werd bezichtigd en een der machines tot in
onderdeelen werd uitgelegd. Daarna gingen
een aantal toestellen d© lucht in. Van de gele
genheid om een tochtje me© te maken werd
door de heeren Van Hinloopen Labbertonka
pitein Rhemrev; Abdoel Moeis en F. Laoh,
alsook dor mr. F. M. Pleyte een dankbaar ge
bruik gemaakt.
Dank zij het buitengewoon heldere weer kon
de omtrek tot op verren afstand worden opge
nomen. De lunch werd in de officieracantine
gebruikt, waar de heeren dc gasten waren van
heb officierskorps.
In den namiddag werd de terugreis naar Den
Haa-r aanvaard.
Het gemeentebestuur van 's-Gravenhage
heeft Donderdagmiddag do hoeren in de gele
genheid gesteld een demonstratie van de
brandweer op hot Rijswijksohe Plein bij te
wonen daarna is een bezoek gebracht- aan do
gemeentegasfabriek.
Vrijdagochtend zou de deputatie in de gele
genheid worden gesteld om, na door den oud-
G.-G. Idenburg te zijn voorgesteld, een exem
plaar der bekende motie t© overhandigen aan
de voorzitters der Eerst© en Tweede Kamers
der Staten-Generaal.
H. M. d© Koningin-Moeder zou het comité
's middags te vijf uur in audiëntie ontvangen.
Leperz a ken.
Mutaties.
Bii K. B. zijn benoemd bij het personeel
van den geneeskundigen dienst der Land
macht, tot tijdelijk militair-tandarts, de
ven Shaw een groote teleurstelling. Zij ma
ken veel lawaai, eloan diep© gaten in den
grond en werpen een hoop ^ommel omhoog.
Maar dat geeft niets. Als een granaat eerst
het dak van een huis verniolt en het ,dan bij
do ontploffing weer omhoog blaast, dan doet
zij overbodig werk. D© muren blijven in den
regel staan. Wat men noodig lieoft is een
ontploffingsmiddel dat in zijdolingBch© rich
ting werkt."
De Noorweegsclie officier Fridtjof Anderseu
heeft een methode uitgevonden, met behulp
waarvan hij door middel van electriciteit
kanonnen op een afstand kan bedienen. Er
is reeds een commissie gevormd, die, ge
steund door de twee grootste electriciteits-
firma's van Noorwegen, de uitvinding
zal exploiteeren. Het systeem heet tele-
pointager Alle kanonnen, die nan het elec-
trisch net zijn aangesloten, kunnen door
een eenvoudige manipulatie ingesteld en
bediend worden. De artillerist kan rustig
in rijn bomvrije schuilplaats, ver van zijn
kanonnen^ frijvQoybeeld op een plek2 vaa-
roservo-sergeant N. J. J. Groter van
het 7do Regiment Infanterie en de land-
Btormplichtig© L. C. M. Robbers van
het- wapen der Artillerie, cn is bepaald, dat
genoemd© tijdelyk© militair© tandartsen in
rang z'.illcn zijn gelijkgesteld met dien van
tweede-luitenant; benoemd bij bet reeerve-
pers^ieel der Landmacht, bij het personeel
van den gonoeskundigcn dienst, tot reserve-
officier van gezondheid der 2e klasse de heer
P. C. Itömer, arts.
Landöouwverlof.
Het- Tweede Kamerlid, de hoer tsnoeck
Henkemans, heeft d.d. 12 Maart 1917
de volgende vragen tot den Minis
ter van Ooi log gericht betreffende het ver-
leenen van verlof gedurende het voorjaar aan
militairen, die hot landbouwbedrijf uitoefenen:
In verbind niet het gebleken groot gebrek
aan werkkrachten bij den landbouw, die in
dit voorjaar, gedurende weinige weken, een
buitengetooon groote Koeveelheid arbeid moet
verrichten buitengewoon groot,- zoowel ten
gevolge van de langdurige vorst, waardoor
do arbeid later begint dan in nadere jaren,
als ten gevolge van do zich gelukkig out-
wikkelendo volksbowoging, tot het op ruimer
schaal verbouwen van voedingsgewassen
veroorloof ik mij do volgende vragen te rich
ten tot den Minister van Oorlog:
lo. Ia het den Minister bekend, dat vele
commandanten bezwaar maken dit voorjaar
zeer ruim to zijn met het verleenen van ver
loven aan militairen, dio het landbouwbedrijf
uitoefenen, op "rond der overweging, dat wèl
een legerorder bestaat omtrent het verleenen
van zoodanig© verloven in den hooitijd en in
den oogstt d miar niet voor den zaaityd.
2o. Zou de Minister bereid zijn met het
oog op het groote volksbelang, dat liier op
het spel staat, alsnog al het mogelijke te doon,
ten. eind© onverwijld het verleenen van zoo
danige verloven op ruime schaal te bevor
deren
De Minister van Oorlog, de heer Bosboom,
heeft daarop d.d. 21 Maart 1917 liet volgende
geantwoord:
lo. Neenhet is in tegendeel den Minister
gebleken, dat over het algemeen de aange
wezen commandanten een juist© opvatting van
hun taak in deze belangrijke aangelegenheid
hebben. Een legerorder voor den zaaitijd werd
bereids uitgevaardigd. (Beschikking 26 Febr.
j.l., Bureel Verloven aan dienstplichtigen
No. 98, opgenomen in de Nederlandsche Staats
courant van 26 Februari j.l. No. 4S.)
2o. Aan bet vastgestelde verloven-percen
tage kan voorehands geen uitbreiding worden
gegeven. In vele bedrijfstakken begint thans
werkloosheid te heerschen, welke omstandig
heid aan het landbouwvak ten goede zou kun
nen worden gebracht. Meer dan 7000 geïnter
neerden, voor dat werk geschikt en genegen,
kunnen nog beschikbaar worden gesteld.
Indeeling landstormjaarklasse 1908.
Van de landstormjaarklasse 1908 zullen de
dienstplichtigen als volgt worden in dienst ge
steld
1. in het tijdvak van 2931 Mei: de land-
stormpliehtigcn, toegewezen aan de zeemacht;
2. in het tijdvak van 15 Juni:
a. de landstormplichtigen, toegewezen aan
de infanterie (hieronder begrepen grenadiers en
jagers) en bestemd, hetzij voor hospitaalsol
daat, hetzij voor ziekendrager;
b. de landstormplichtigen, toegewezen aan d©
infanterie (hieronder begrepen grenadiers en
jagers), wier geslachtsnamen beginnen met een
der letters A tot en met Q en S
c. de landstormplichtigen, toegewezen aan
de pontonniers;
d. de landstormplichtigen, toegewesen aan do
genie
3. in het tijdvak van 1014 Juli:
a. do landstormplichtigen, toegewezen aan de
infanterie (hieronder begrepen grenadiers cn
jagers)wier geslachtsnamen berinnen met
een der letters R en T tot en met Z en die niet
bestemd zijn voor hospitaalsoldaat of voor zie
kendrager
b. de landstormplichtigen. toegewezen aan de
pantserfortartillerie
c. de landstormplichtigen, toegewezen aan d©
torpedisten
4. in hot tijdvak van 1620 Juli: de land
stormplichtigen, toegewezen aan de vesting
artillerie. („St.-Ct.")
STOÏSCHE leger.
Ongehuwde personen en weduwnaars zonder kin
deren^ Nederlanders niet jonger dan 17 en niet ouder
den 36 jaar, kunnen een zes|arigo verbintenis b\j
genoemd Leger aangaan; handgeld 400
Gegadigden kunnen zich daartoe aan melden,hat-
zjj by de Agenten voor den Kolonialen Militniren
Dienst te Amsterdam, Den Daag, Rotterdam,
Venlo, Amersfoort, Breda, Zwolle, Groningen,
Hengele (G.), hotzjj op het Gemeentehuis hunner
woonplaats, alwaar bescheiden worden verstrekt
sn reisgeld om naar Nymcgcn to reizen.
Vrijwilligers, Militie, Landweerpl^chtigpn en
Landstormplichtigon, thans in militairen dienst,
kunnen voor zes 'arm overqsan of voor twee, drie ot
4 jaren worden gedetacheerd, premiè/400.—voor
zes Joron en voor detacheering voor den duur van
2, 3 of 4 Jaren, reap, ƒ300.—ƒ400.— en ƒ500.
Gehuwde onderofficieren met een klein gezin
kunnen voor 3 of 4 iaren worder. gedetacheerd 01
voor zes Jaren overgaan.
Om gedetacheerd te worden, moet men SJ maand
in dienst zyn Aanmelding behoort te geschiedenbjj
den Compagnies-Commandant of den sorgeant-
majoor. die don wel voorhetovcrigc-zalzorgdragen.
Handgeld on premie worden bjj definitieve aan
neming in hun geheel uitbetaald. Aanbrengpremie
voor burgers, dio nog niet hebben gediend ƒ10.—en
voor hen die in dieast zyn en Reen ran£ bekleeden
20-Als aanbrenger kan ieder militair (geen
familielid zjjndei optreden. (Adv.)
waar hij het terrein kan overzien, verblijven
en vandaar mt kan hij het geschutvuur
sneller en zekerder bedienen, dan nu moge
lijk is. D© bedieningsmanschappen behoeven
de kanonnqn alleen maar t© laden en af to
vuren. De Noorweogsch© pers wijet op de
practisclie beteekenis van d© uitvinding en
haar waard© voor d© kustverdediging van
het land. Veronderstel een vijand wil de
kust forceer en. Oogenblikkeilijk kan de
waarnemer in zijn verborgen schuilplaats
snel ©11 automatisch op liet do©l richten.
Elko vertraging en elke vergissing wordt
daardoor vermeden. De bediener^ van hot
kanon kan dan altijd nog kleine wijzigingen
in do schootsrioliting brengen. Men denkt
op deze wijze veel munitie te sparen, ter
wijl de kanonnen minder gauw zullen
slijten.
Do uitvinding is door de militair© auto
riteiten onderzocht en bij wijze van proef
aanbevolen veer de verdediging van d©
Noorwcegsdi© kust.
Bovendien heeft dezelfde Andersen een
nieuwen afstandsmeter geconstrueerd, die
in nauwkeurigheid alle tot nu toe gebrui
kelijke instrumenten uioe^ overtreffen-,