s
r?3ï3 SOIiD ATEKTOO CRAWT vrcin bondag: 11 TLffstatrt 1917
Een Roemeensch feest.
Binnenland.
Lederzaken.
Marinezaken.
Correspondentie.
De 100.000'ie Zondag.
is
De spiroskoof.
Daas oorlog duurt raoJs zuoaug en wordt zoo fel en hevig gevoerd, dat nun op
elk irebied van krijgvoering telkens iets nieuws uitdenkt. Onze plaat hierboven geeft
daar weer een voorbeeld yan. Ze verplaatst 'ons in Bulgarye, in het bergachtig gebied.
Het vervoer van gewonden is daar niet gemakkelijk. Ziehier iets van eon veelgebruikte
manier: aan weerskanten van een paard een soort hangmat. Waarin do gekwetsten
vervoerd worden. Dat gaat zonder veel stooten en heel veilig, ook langs bergpaden.
enkele gelegenheid was om naar Holland over
to steken. De Maatschappij Zoeland had de
vaart gestaakt 011 de vrachtbooten mochten of
wilden geen passagiers meenemen.
Alle passagiers moesten zich direct bij do
politie aanmelden en deze allo vereischte bijzon
derheden over hun persoon en betrekkingen in
Jndiö geven. Het adres van waar de passagiers
kwamen, waar zij vorblyf hielden in Londen en
waar zij heen gingen, moest alles nauwkeurig
opgegeven worden. Bij verandering van adre3
in Londen moest dit direct aan de politie wor
den medegedeeld. Overigens mochten de Hol-
landers zich vrij in Lenden bewegen.
Direct na aankomst in Londen werd er werk
van gemaakt om het z.g. ..permit" te verkrij
gen. Dit is do toestemming van de Engelsche
Itegeering om uit Engeland to vertrekken. Een
zeer ernstig onderzoek werd ingesteld naar deze
aanvragers en men ontvangt de toestemming
vaak pas na ongeveer 14 dagen. Aan personen,
dia om de een of andere roden niet voldoende
vertrouwd worden of die niet voldoende inlich
tingen met bewijsstukken kunnen overleggen,
wordt deze toestemming wel geweigerd. Vele
van de passagiers van de „Grotius" waren zoo
gelukkig de toestemming roods den Ion Fe-
.bruari ie mogen ontvangen. Deze toestemming
was geldig tot 23 Februari, waarna weer een
nieuw „permit" moest worden aangevraagd.
Den I2n Februari kwam liet enkele passa
giers ter ooro, dat de HuilHolland-booten
met elke boot ongeveer 15 passagiers mee
namen. Telegrafisch werd plaats besproken;
enkelen waren zoo gelukkig op de eerste boot
plaats te kunnen krijgen4 passagiers van Deli
konden op de tweede boot, bij „Kirkham Ab
bey", plaats krijgen. Zij vertrokken ongeveer
22 Febr. naar Huil, vroegen hier een nieuw
„permit"' aan en scheepten zich den 22n Fe
bruari 's avonds in op de „Kirkliam Abbey".
Den 2Sn Februari 's oohtends vertrok deze boot
'met bestemming naar Holland. Naar welke
plaats in Holland deze boot zou gaan. was on
bekend.
Den eersten dag werd langs de Engelsche
kust naar Yarmouth gevaren. Hier werd op een
paar mij! van de kust geankerd. Den volgenden
dag ging de boot in Zuidelijke richting naar
een niet bekend, geheim gehouden, punt aan
de kust, ergens bij Harwich. Daar aangekomen
ging de boot met meerdere andere schepen weer
terug in Noordelijke richting wegens het door
een torpédoboot aangekondigde gevaar voor
drijvende mijnen. Op een onbekende plaats
langs de kust werd weer geankerd en gewacht
tot cr order zou komen om naar Holland te
vertrekken. Den 4n Maart- s' middags kwam een
torpédoboot mondeling order geven, dat het
vertrek was vastgesteld op 5 Maart 's ochtends
half vijf met vermelding van den koers dien het
sehip nemen moest. Onder slcdflï weer, bedekte
lucht en een eenigszins holle zee vertrokken
ongeveer 12 booten in de richting Hoek van
Holland. De eerst vertrekkende boot was de
„Copenhagen", de tweede de „Kirkham Ab
bey", daarna volgden dc anderen, alle begeleid
door cesige destroyers.
Ongeveer op driekwart van de reis werd dc
j.Copenhagen" gctropcdcerd. Door de passa
giers van de „Kirkham Abbey" werd gezien,
dat dc bemaunir in do booten ging, terwijl
als bij tooverslag 9 Engelsche destroyers van
alle kanten kwamen opdagen cn veel seinden
f met, lichten. Do „Kirkham Abbey" voer zonder
j oponthoud full speed door lungs do „G'open-
hagen". Voor hot Bchip kruiste nu in zig-zag
j lijn met een enorme snelheid oen groote des-
1' troyer.
Te ongeveer twee uur werd in mistig weer
rn onder een lichte sneeuwval gestopt daar de
kusten van Holland werden nangepeild. Daar
door de mist niets te ondorschoid.cn was, werd
met peilingen de richting langs de kust naar
Hoek van Holland gozoent en gevonden. Om-
fttreeks 4 uur liep het schip dc veilige haven
binnen, terwijl de destroyer terugkeerde. Om
ongeveer 6 uur kwam het schip behouden te
i Rotterdam aan en hadden de 4 medegokomen
passagiers van do ..Grotius" het groote genoc-
gen na een reis van maand het vaderland
weer te kunnen betreden.
Aan boord van het ondergegane Engelsche
Btcomschip „Copenbagc" bevonden zich de
Ncderlandeehe gezantschapssecretaris te Lon
den, J. E. H. baron van Nagell, en diens
echtgenoot©, bonevens de koerier van het de
partement van buitenlandacho zaken graaf
y,\ van Limburg Stiruni. Bericht-is echter
In de Fortnightly Review komt een be
langwekkend verhaal voor van het loven
der Roemenen op het land, waaraan wij de
volgende beschrijving der viering van het
feest der Drie-eenheid ontlocnen.
Het is de taak der flacai, den dans te
•bpenèn. De leider begint, nadat hij en zijne
kameraden de paren gerangschikt hebben.
St. George's-dag is de dig, waarop de Roo-
meensche moeders hare huwbare dochters
in de wereld brengen. Een meisje wordt
eerst dan geacht voor een huwelijk in aan
merking te komen, als zij in het openbaar
haar intrede in do gezelschapskringen heeft
gedaan en „joaca'n hora" op het dans
feest heeft gedanst. En pas wanneer haar
uitzet gereed en haar bruidschat vastgesteld
is (wat in den regel geschiedt, als zij onge»
veer vijftien jaar oud i6) mag een meisje
luisteren naar minneliederen en bidt zij:
.."Fa ma, Doamno, ce mi-i face numai nu-mï
da c© nu-mi place" („Doe met mij, wat
gij wilt, Heer, maar geef mij niet dat, waar
van ik niet houd"). Do militaire dienst
duurt leng in Roemenië en ia het algemeen
houden de jongelieden ervan, te trouwen en
zich te vestigen, vóór zij opgeroepen worden;
en de meeste meisjes, die net feest bijwonc-n,
1 zullen dan ook getrouwd zijn vóór het feest
van de Rus3alii (Heilige Drie-eenheid).
..Twee derden gag .haar hebben ook reed?
ontvangen, dat allo drio in Welstand to Lon
den zijn teruggekeerd.
Onderscheiding,
Namens liet bestow* van de Yereeniging
„Het Nedcrlandsche Zeewezen" is een sex
tant, door c-en oncl-zeeofficior ter beschikking
van dat bestuur gesteld,- uitgereikt aan den
eer J. W. de Bruine, leerling der Zeevaart
school jn hefc „Zeemanshuis" alhier, die in de
Februarizitting van de commissie ecu zeer g"ed
examen heeft afoelogd voor 3e stuurman bij de
groote stoomvaart.
Be „ir. B. 30".
De Duitseho onderzeeboot „17. B. 30", welke
onlangs to Vlissingou is binnengebracht, arri
veerde, geconvoyeord door een torpédoboot, te
Helievcels'uis, waar zij voorloopig ligplaats
heeft genomen in de koopvaardijhaven.
Een torpedoijootjager vernietigd.
PARIJS. (Offic.) De torpedobootjager
„Cassini" werd den SSsteu Febr. in de Mid-
dellandscho Zee getorpedeerd en zonk na
twee minuten.
Honderdzeven man zijn om het leven ge
komen en vier-en-dertig gered.
Avontuur van een neutraal schip.
De „Daily Chron." bevat naar Reuter meldt
een relaas vau den gezagvoerder van hot
Noorsehe schip „Ragna", die verklaart dat hij
op weg van Amerika naar Denemarken door
storm averij kreeg en besloot een Britsche ha
ven aan te doen. Een Duitsche duikboot echter
die de „Ragna" ontmoette weigerde toe te
laten dat het schip naar een Britsche haven
ging tot hot ondergaan van herstellingen en
wilde dat het 6cliip om de Shetlands zou varen.
Do bemanning weigerde echter om de Shet
lands to varen, cjnaar kon gelukkig worden
overgenomen door een ander schip De „Ragna"
werd vier dagen later in zinkenden toestand een
(Engelsche) haven binnen gebracht.
De „Minas".
BERLIJN. Aan boord van het don
15en Febr. op weg naar Saloniki in den
grond geboorde troepen transportschip „Mi-
nas" bevonden zich, volgens mededeeling
van de twee door den Duitschen onderzeeëT
opgevischto Italiaansoho soldaten, een ge
neraal, drio kolonels, twee majoors en 1000
man van drie verschillende regimenten, die
bij het hoerschende stormachtige weder met
heb schip zijn gezonken.
In den grond geboorde schepen.
BERLIJN. In de Middellandsche Zee
werden in den grond geboord, negen
stoomschepen cn drie zeilschepen, ge
zamenlijk metende 32,000 ton; t. w. den 14den
Fobr. het Italiaaneche stoomschip „Torino"
(41596) met katoen en maïs van Alexandria
naar Genua, den 20sten Febr. het bewapende
Engelsche transportschip „Rosalio" (4237 t.)
met munitie on haver van New-York naar
Saloniki", den 21ston Febr. het -bewapende
Engelsche stoomschip „"VVathfield" (3012 t.)
met 4-500 t. magnesium op weg naar Engeland,
den 22sten Febr. -Óen Fransch stoomschip van
ongeveer 1C00 t., den 23ston Febr. het bewa
pende Engelsche stoomschip „Trojair Prince"
(3631 t.) mot 5200 t. kolen van Cardiff naar
Algiers, een bewapend vijandelijk transport
schip van ongeveer 5000 t. met een lading ko
len en het Grieksohe stoomschip „Viktoria"
(1338 t.).
Oproep van Paus Bensdictus XV ten bate der
slachtoffers van tien corlog in Litauen.
Men schrijft ons uit Lausanne:
Op pauseljjk bevel zn! op 20 Mei a.s. in
gansch de Roomech-Katholiek? wereïd. dus cok
iii Nederland, ceu weldadigheids-Zondag wor
van hare ouders bevelen gekregen omtrent
den levensgezel, dien zij moeten kiezen.
Het hartje der jong© en verlegen meisjes,
die nu in het openbaar worden voorgesteld,
klopt natuurlijk hevig. De etiquette eischt,
dat de aanvoerder der flacai haar ten dans
zal voeren. Hij neemt haar bij de hand en
geleidt haar naar den voor haar uitgezoch-
ten makker. In Roemenie danst een man
niet met een meisje; hij „danst haar", on
geveer zooals een jongen een hoepel laat
draaien, en hij doet dat zeer elegant en sier
lijk. In dit land van den dans geldt alleen
hij voor een goed danser, die niet alleen
zelf met gratie de bewegingen uitvoert,
maar er ook voor zorgt, dat zijne danseres
zich gemakkelijk en vlug bewegen kan. Hij
moet dan ook groote vaardigheid van geest
hebben, want de verzen waarmede de dans
do hora begeleid wordt, worden altijd
uit bet hoofd gezegd en bevatten of bijten
de öf vleiende opmerkingen aan het adres
der verschillendo leden van het gezelschap.
In den regel begint de hofmakerij tus-
schen hen, dio eikander uitgezocht hebben,
rijdens den dans. Do eerste wijze, waarop
©en man zijne bewondering voor een* meisje
to kennen geeft, bestaat hierin, dat hij haar
aen zakdoek uit de hand neemt. Hierbij
verzet zich hot meisje, want het zou
ongepast ziju voor oen meisje, om
den zakdoek zonder verzet te laten weg
nemen. Hij bereikt natuurlijk zijn doel.
.maar daarmede met tevreden, .worstelt hij
den gehouden ten bate der Litauers, dio in
nood zynin bitterder nood zelfs dan de Bel
gen. Met het oog hierop zal binnenkort aan
gan6ch dc ROomsche geestelijkheid in Neder
land eer. pauselijke oproeping toegezonden wor
den, waarin erop gewezen wordt dat sedert heb
begin van den oorlog ook Litauen is geworden
tol een terrein van aanhoudende worstelingen
tuwche'n de Russen en do Duitschers, en op
vreeselijico w.ijzo heeft geleden ten gevolgo der
onmensch©! ij ke slacht: ngen.
Paus Benedietus XV hooft den slacht:ffers
van den oorlog in Litauen to hulps willen ko
men, gelijk hij reeds gedaan heeft: voor dc
slachtoffers in Polen cn andere landen. Aan
mgr. KarovioiuB, bissohop van Snmog t wer
den 10.000 gezonden, begeleid van een brief
vau kardinaal Gasparri, secretaris van Staat.
Zomertijd.
Ingediend is een wetsontwerp tot tijde
lijke afwijking van de wet van 23 Juli 1908
tot invoering van een wettelijk;.; tijd.
Artikel 1 bepaalt: Van 16 April 1917
af tot 17 September 1917 wordt de in arti
kel 1 der Wet van 23 Juli 190S bedoelde
wettelijke tijd met één uur vervroegd.
Art. 2 luidt: De overgang geschiedt in dier
voege, dat, wanneer de middelbare zonnetijd
van Amsterdam op 16 April 1917 tweo uur
av nwijst m den voormiddag, het wordt geacht
to zijn drio uur op dien voormiddag, cn dat,
wanneer het volgens deze wet zou zijn drio uur
voormiddag op 17 September 1917. do ti.jd-
regeling naar den middelbaren zonnetijd van
Amsterdam wederom wordt ingesteld.
Bijzondere maatrogelen lichting 1318.
De Minister van Oorlog heeft ten aanzien
van do lichting 1918 het navolgende bepaald:
Bij den kouringsraad kunnen do ingeschre
venen, die zich voor do zeemilitie opgeven, ook
opgeven, wanneer zij liet liefst zouden worden
ingelijfd, in liet tijdvak vair 35 September
of in hot tijdvak van 1012 December 1917.
Do gelegenheid voor militieplichtigen, dio hun
boroepi maken van de buitcnlanclscim zeevaart
of van do zeevisscherij buitenslands, om hot
geneeskundig onderzoek omtrent hun geschikt
heid voor den dienst bij de militie voor een
garnizoenscommandant of den commandant dor
mariniers to Rotterdam to ondergaan, staat
slechts open tot 12 Maart n.s.
Do vrijstelling van geestelijken enz. en dio
wegens persoonlijke onmisbaarheid moet, voor-
zocvor do grond tot vrijstelling op 21 Maart
aanwezig is, op den gewonen tijd, d. w. z. tus-
schen 21 Maart cn 1 Ajuil, worden aange
vraagd. Ontstaat de grond tot vrijstelling na
21 Maart, dan is het gewcnscht, dat do aan
vraag terstond geschiedt.
Do ingeschrevenen, dio hun wenschen betref
fende voorkeur voor inlijving bij een bepaald
korps of bij do zeemilitie niet bij den keurings-
raad hebben kenbaar gemaakt, kunnen hun
wenschen alsnog vóór 10 Mei bij den burge
meester opgeven.
Do aanmelding voor den rijkspostduivendienst
en voor den motordiensfc moet geschieden vóór
15 April onderscheidenlijk hij den directeur van
den Rijkspostduivendienst en den commandant
van de Motorafdeeling te Delft.
INDISCHE LEGER.
Ongehuwde personen en weduwnaarszonflcr kin
deren. Nederlanders niet jonger dan 17 cnnietouder
den 36 jaar, kunnen een zesjarige verbintenis bjj
genoemd Leger aangaan; handgeld 400
Gegadigden kunnen zich daartoe aanmelden,het
zij bjj do Agenten voor den Kolonialen Militairen
Dienst te Amsterdam, Den Haag, Rotterdam,
Yenlo, Amersfoortj Breda, Zwolle, Groningen,
Hengele (G.), hetzjj op het Gemeentehuishunner
woonplaats, alwaar bescheiden worden verstrekt
en reisgeld oin naar Kjjmegen te reizen.
Vrjjwiiligers. Militie. Landweetplichtigen en
Landstormplichtigen, thans in militairen dienst,
kunnen voor zes Jaren overgaan of voor twen, drie of
4 Jaren worden gedetacheerd, premie 4G0.— voor
zes Jaren en voor detacheering voor den duur van
2- 3 of 4 Jaren, resp. ƒ300.400.en ƒ500.
Gehuwde onderofficieren met een klein gezin
kunnen voor 3 of 4 jaren worden gedetachesrd ot
voor zes Jaren overgaan.
Om gedetacheerd te worden, moet men 8J maand
indienstzjjn Aanmelding behoort te geschieden bjj
den Compagnies-Commandant of den sergeant-
majoor, die dan wel voorfaetoverigezal zorgdragen.
Handgeld en premie worden by definitieve aan
neming in hun geheel uitbetaald. Aanbrengpremie
voor burgers, die nog niet hebben gediend ƒ10.eu
voor hen die in dienst zjjn en geen rangbekleeden
20-Als aanbrenger kan ieder militair (geen
familielid zjjndc) optreden. (Adv.)
Buitengewoon Krediet.
Blijkens het Voorloopig Verslag nopens het
Wetsontwerp tot aanvulling cn verhooging van
liet VIdo hoofdstuk dor Staatshegrooting voor
het dienstjaar 1917 (Buitengewoon Krediet)
worden bij het afdcc-lingsondcrzoek in verband'
met do in da toelichting gegeven specificatie
van het bij artikel 1 van dit wetsontwerp aan
gevraagde» bedrag van f 3,300,000 eenige op
merkingen gemaakt.
De in uo specificatie voorkomende post van
f 750,000 voor traktementen, soldijen en toe
lagen, gaf aanleiding tot een vraag om nadere
inlichtingen omtrent do mobilisatietoelftgo bij
de Marine. Voorts weuschten eenige leden te
vernemen, of do marineschepclingen ook oen
duurt© toeslag zullen genieten en of de kosten
daarvan in dozen pest zijn begrepen. Zij her
innerden cr aan. dat in 1016 dit wel het geval
is geweest, maar meenden te weten', dat do
schepelingen, in Nederlandscb-Indië dienende,
daarvoor toen niet in aanmerking zijn ge
bracht, Dc wonsch werd uitgesproken, dat
ditmaal allo schepelingen, die wat hun loon
n-.et haar, tot hij haar cck den gordel heefl
ontnomen. Als dit geschied is, dan is hel
naar goed op weg om een echtpaar te wor
den.
De „hora" wordt in een kring gedansl
of, als er' zeer veel paren zijn, in twee of
drie kringen. De mannen vatten de vrou
wen bij den gordel, do vrouwen de manner
bij de schouders, steeds sneller en opg©
wondener worden do bewegingen, de kring
draait en cirkelt in bet rond, terwijl de vers
jes weerklinken. Onder den invloed van mu
ziek en wijn worden do zigeuners woest, do
snerpende Kreten en het gestamp der dan
sers en toeschouwers prikkelen hen tot
steeds grooter inspanning, totdat de atrnos
fcor trilt van do' hartstochtelijke harmo
nieën.
De leider van het orkest verandert de wijv
cn de maat naar zijn eigen grillen. Twee
scherpe tikken mot den strijkstok zijn het
waarschuwingsteeken, dat er eene verande
ring komt en ofschoon zijne makkers niet
vooraf weten, welke melodie er volgen zal,
vallen zij reeds bij, de eersto noot zonder
haperen in en de dansers volgen eveneens
zijno leiding.
Do Zigeuners kunnen in dit land nooit
zeggen, dat zij gespeeld hebben voor lieden,
die niet dansten. De Roemeniërs zijn ge
boren dansersj evenals do zigeuners geboren
muzikanten zijn. De natuur, en niet de
kunst, is hunne leermeesteres geweest en
het resultaat is betooyerend» Tenslotte laten
betreft daarvoor in aanmerking komen, dezen
toeslag zouden ontvangen.
Bij den post voor buitengewone uitgaven
voor porsoncel van do kustwacht wezen som-
migo ledon pp den buitengewoon zwaren dienst
van .dit personeel. Zn drongen er nogmaals op
aan, dat hierbij hot driëploogenstoleel zou
worden ingevoerd, een denkbeeld, dat dh
Minister vroeget heeft afgewezen mot het oog
op do kosten, maar dat toch alleszins nadere
overweging waardig werd geoordeeld.
Van verschillende zyden worden nndoro in
lichtingen gevraagd omtrent 's Ministers voor
nemen- vliegtuigen, en motoren aan to schaffen.
Do toelichting tot dun liierop betrekking heb
benden post wordt ingeleid mot do modo-
dccling, dat ten. gevolgo van het mislukken
der pogingen om vliegtuigmaterieel uit hot
buiumiand to betrokken, op dat gebied achter
stand is ontstaan. Moet lueruit worden opge
maakt dat do beletselen tegen liet betrekken
van dit materieel uit het buitenland thans
I:ebben opgehouden to bestaan? Of i-. Int do
bedoeling vliegtuigen c-n motoren binm-udands
to maken? Verscheidene led-u ver! arden,
dat zij zieli daarover ten zeerste zouden ver
heugen. Zij konden zich kwalijk voorstellen,
dat aanmaak van motoren voor vliegtuigen
binnen onze grenzen mot mogelijk zoude zijn.
Hot is gebleken, dat onze- industrie ook in
staat is motoren voor automobielen to vervaar
digen: zou het aan onze industrie dan onmoge
lijk zijn, zolfs indien zij krachtig door do Re
geering wordt gesteund, motoren voor vlieg
tuigen aan to maken?
Voorts zouden eenige leden gasrno zien, dat
do Rcgooring desgewensc-ni door nodorlog-
ging van opgaven ter griffie aan dc Kamer
eenige inlichtingen verschaltc betreffende' do
sterkto van het vliegwezen, en ook omtrent de
overneming van „geïnterneerde" vliegtuigen,
dio hoeft plaats gevonden.
Met betrekking tot het. beding, voor dit
ondordeol uitgetrokken, f 560,000 voor vlieg
tuigen en motoren alleen, vroeg men, wat voor
dio.som zal worden aangeschaft.
Do specificatie van do besteding van het
vroeger toegestane krediet van f 2,900,000 gaf
aanleiding tot de vraag, wat de juisto betee-
kenis is van den post „In naturn nan. do ber-
gingsmaatsehappij afgestane ankers, enz.
f 1500". Hoe afstand van ankers geld hoeft
kunnen kosten, verklaarde men zoo dadelijk
niet to kunnen begrijpen.
Commissie eindexamen Edelborsten.
Bij Koninklijk besluit van 7 Maart is be
paald, dat de commissie, belast moe het al
nemen van het eindexamen aan de adelborsten
der lsio afdeeüng bij het Koninklijk Instituut
voor de Marine re Willemsoord, in dit jaar zal
zijn samengesteld als volgt:
lid, tc-vcns voorzitter, de gepensioneerde
vic-admiraal G. F. Tydemau, inspecteur van
hot militair onderwijs .bij de zeemacht;
leden, de kapiteins ter zee J. F. Nijlaud,
F. te Yeltrup en A. O. de Joncheere, de kapi
tein-luitenant ter zee A. \V. Tirion, do kapi
tein-luitenant ter zee titulair J. W'oltorbeek
Muller en de luitenant ter see 1ste kl. H. J.
Hartkamp
advisoerend-lid, de kapitein ter zee J. J.
Oudemans, commandant van het Koninklijk
Instituut voor de Marino te "Willemsoord eu
directeur van het onderwijs aldaar;
plaatsvervangende leden, do kapitein tor zee
A. Pieren en de luitenant ter zee lsto kl. A.
W. Boeke;
eeeiclaris, de luitenant ter zee 2e kl. P. S.
van 't I-Laaf f.
ONZE CORRESPONDENT!ERUBRIEK
Por brief wordt nists beantwoord, Alle vragen
worden regelmatig en zoo spoedig mo
ge ij K cn geheel kosteloos door ons op
09 beurt afgedaan, zoadat het overbodig is nog
weder eens bij nader schrijven antwoord te ver-
soeken.
Wie bij zijn vraag 3 cent postzogols insluit
krijgt apart „Da Soldatencourcnt" toege
stuurd, waarin het antwoord op zijn vraag voor
komt.
J. d. J., Achtmaal. Periodiek verlof, dat
samenvalt met een opgelegde straf, komt te
vervallen,
Al. A„ Borgen-op-Zoom. Gij badt slechts tot
en met den vierden dag van uwe afwozigheid
recht op soldij, mobilisatietoelago en z.g. me-
nagegcld. Do vergoeding-kostwinnerschap had
men van af den eersten dag van uw verlof kun
nen inhouden.
A. M., Helle voet sluis. Indien go mot verlof
waart en ziok achtergebleven zijt, hebt go yan
af den eersten dag van uw verlof geen recht op
vergoeding. De M. v. O. kan, zoo daarvoor bij-
zondcro redenen -bestaan, bepalen, dat gij de
vergoeding tijdens uw verlof behoudt.
J. Tr., IX Inf. Brigade. Zoo go geen gezins
hoofd of hoofd van een zaak, onderneming of
bedrijf ziji, hebt ge slechts éénmaal por maand
re.cht op tweo dagen verlof en wel <>p Zondag
en Maandag. Wanneer go wel gezinshoofd, enz.
zijt, moogt ge éénmaal por maand mot drio da
gen verlof, n.l. op Zaterdag, Zondag cn Maan
dag. In beid© gevallen muogt go daags vóór
uw verlof zoo vroeg vertrokken, dat go uiter
lijk uwe bestemming vóór 10 uur 's avonds
kunt bereiken. Als gezinshoofd, enz. moogt ge
bij gunstig gedrag en dienstijver des Dinsdags
per eerste reisgelegenheid terugkocrcu. Aan
uw broeder wordt meer verlof verleend, dan
volgens do order van den O. van L. en Zee
macht is toegestaan; waaraan dit te dank: is
kunnen wo u niet modedeelcn. Men kan ais ka
der wegens gegronde redenen ook wel naar act
veldleger worden overgeplaatst richt u tot den
Opperoevelh. van L. en Zeemacht, zooals we u
reeds in ons vorig antwoord mededeelden.
J. F. H., Kampen. Hoewel wij niet geloo-
vcn, dat u vergoeding zal worden toegekend,
kunt go daarvoor schriftelijk een verzoek rich
ten tot don burgemeester uwer woonplaats.
de speellieden de strijkstokken van ver
moeidheid vallen, de voeten worden loom,
maar de dans duurt voort; als do haan
kraait en do sterren boven do bergtoppen
in het licht van den dageraad verbleekt zijn,
gaat het opgewonden, hijgende, vermoeide
en bezweete gezelschap uiteen en... niet naar
bed, doch aan het werk.
In dit jaar valt de lOO.OOOste Zondag
sinds de Christelijke jaartelling. En dat
zal zijn Zondag 8 Juli 1917. do eerst© dag
van de lOO.OQÖsfco week na Christus.
Het is- niet zoo gemakkelijk om dat uit te
rekenen, omdat de mannen der wetenschap
het er nog niet over eens ziju, of hefc jaar
4 na Chr. een schrikkeljaar was of niet. Ge
meenlijk wordt elk jaar van onzo tijdreke
ning, na Christus geboorte, dat door vier
deelbaar is, als een schrikkeljaar be
schouwd. Intusschen is hefc bckeud, dafc do
invoeging van de schrikkeldagen iu do eerste
helffc van do eerste eeuw, toen rekening
werd gehouden met de kalenderherzieniug
van Julius Caesar, eenigszins onregelmatig
ging. Het is nog niet uitgemaakt, welke
jaren van den tijd van 45 vóór Christus tot
4 na Christus eigenlijk srlirikkeljarctt waren.
In wetenschappelijke kringen helt men over
naar de mertiing, dafc het jaar 8 na Chr. hefc
eerste schrikkeljaar na .Chr. .was. [Volgons
Mocht dit niet baten richt dan een bezwaar
schrift tot do commissie van voorlichting in
zake bezwaarschriften wegens vergoeding aan
kostwinners voor uwe provincie. Het bezwaar
schrift to richten tot den hoer voorzitter dor
commissie in de hoofdplaats dor provincie.
G. d. T„ Amersfoort. Gij geniet reeds de
hoogsto soldi j, dio men u kan toekennen sinds
1 Januari 1915 wordt in plaats van 5 c-ts 3 cis.
soldijverhooging toegekend.
K. v. Dr., Ede. I. Omtrent het vertrek mot
onbepaald verlof der onbereden korpsen der
mil. lichting1912 is nog niets officieels
kond. II. Go kunt dan weer voor bijzonder ver
lof in aanmerking komen.
F. "VV. J., Chaam. Officieel is het dragen
van een pjatto pot, zoo go geen onderofficier
zjjt, niet toegestaan.
L. M. H„ Vlissingcn. Zoolang do militie ge-
lieol of ten deolo buitengewoon onder do wa
penen is, zult go vermoedelijk niet uit don
dienst worden ontslagen.
lt., Amersfoort. Gij badt alleen do coisto vier
dagen van uw afwezigheid recht op soldij, ir.o-
hiliaatictoelag© en z.g. menagogold gij hebt
dus ontvangen datgene, waarop go recht hadt.
A. G\, Waspik. Daar wij de beweegreden"
omtrent hot met weggaan met onbepaald ver
lof der lichting 1911 op 10 Maart niet kennen,
kunnen wij thans uwe vraag niet beantwoor
den.
O. M. Deventer. Flot antwoord is roods ver
meld onder „M. Doren ter" in ons bla-d van
4 .Maart (no 399). Ter aanvulling van dot
antwoord doelen wo U nog mede, dat de
standplaats van liet depót Delft is; waar gij
echter na africhting wordt geplaatst, kunnen
wij uit don aard der zaak niet zoggen.
P. d. N. Putten. Gij hobt tijdons uw verblijf
in het sanatorium recht op 0.04 soklij per
dag, uit te betalen door het onderdool, waar
toe go vóór opname in hot hospitaal behoor-
det. Wondt II tot don directeur van - liet
sanatorium, of dezo maatregelen wil nemen,
dab gij uw militair ondergoed van do compie,
waartoe ge behoort, ontvangt.
A. d. V. Roosendaal. Bij het leger hier te
lando bestaat géén gelegenheid voor eene op
leiding als door U bedoeld.
P. J. G. Dordrecht. I. Indien uw a.s. echt-
genoote een eigen huishouding opzet en haar
door uw verblijf onder de wapenen voldoende
middelen tot levensonderhoud ontbreken en
aangenomen kan worden, dat gij met do in
komsten, die ge vóór opkomst onder de wape
nen genoot, in haar onderhoud zoudt kunnen
voorzien, heeft uwe a.s. echtgenoot© na haar
huwelijk recht op vergooding. II Gij behoeft
geen toestemming te vragen.
G. Dr. Leen warden. Waar uw verlof des
Maandags ingaat, behoeft men U Zaterdags
niet oj) zoo'n tijdstip to laten vertrokken, dat
ge vóór tien uur 's avonds uwe bestemming
kunt bereiken ging uw verlof op Zondag in,
dan hadt ge recht cp één verlofdag meer.
Thans hebt ge recht op vier dagen verlof per
maand. Zoo go niet ingekwartierd zijt met
voeding, hebt ge recht op vijf dagen z.g. me-
nagegeld.
A. F. R„ Amsterdam. Wendt u tot den
sergeant S. M. Stibbo in de kazerne dor ves
ting-art.. Amsterdam, of tot den heer A. Stibbe,
Oude Waal no. 15, Amsterdam.
No. 25, to B. I. De woonplaats van het door
TT bedoelde Kamerlid is 's-Gravonhapebij
adresseering als volgt: Aan den heer... ,Iid der
Tweede Kamer, te 's-Gravenlmge, zal een
eventueel schrijven wol tor plaatse worden be
zorgd. II. Het bedrag van een ponsioen zal,
indien Biet gebrek niet in en door den dienst
is ontsbaan, ongevoer f 200 bedragen.
Mil. R. 2-IH-15 R. I. De uitslag van die
verloting is ons tot nu too "nog' niet medege
deeld.
J. M., Maastricht. Indien uwe werkzaam
heden belangrijk verzwaard of uwe verantwoor
delijkheid aanzienlijk vergroot zijn, hebt ge
recht op hoogstens f 0.50 toelage per
dag. Bij de compagnie mag hoogstens aan u en
uwe hulpen f 0.75 toelage por dag worden be
taald.
F. T.,*Drunen. Daar gij niet bij een bereden
korps zijt ingedeeld, hebt gij op geen meer
dere soldij recht, dan ge thans geniet.
J. A. Gr., Haarlem. Ge hadt hoogstens dc
eerste vier dagen uwer .afwezigheid recht op
z.g. menagegeld.
J. v. Z„ Rotterdam. Zoo ge ziek van verlof
zijt achtergebleven, hadt go tot 24 Februari
(datum van opname in de ziekeninriehting)
recht op soldij (zonder mobilisatictoolage) en
z.g. mcnagegeld.
J. B„ Vaals. Do indoeling bij oen andere
ploeg zal uit hoofde van don dienst geschied
zijn. Indien ge niet ingekwartierd zijt met voe
ding en op dén dag van terugkeer (vijfde ver
lofdag) niet aan den middagmaaltijd hebt deel
genomen, hebt ge recht op vijf dagen z.g.
mcnagegeld,
J. v. d. H„ Breskens. Daar gij ons niet
medegedeeld hebt volgens welke instructie op
do werving ge u destijds verbonden hobt, kun
nen wij u niet zeggen, of ge, indien go u nu
onmiddellijk weer verbindt, premie zult ont
vangen. Ge krijgt in ieder geval premie, indien
ge u zes maanden na eindiging uwer verbinte
nis opnieuw verbindt.
Q. S„ Den Hang. Indien u verlof verleend
wordt tot herstel van gezondheid, hebt go over
den geheelen duur van het verlof recht op
soldij (zonder inobilisatiotoclage) en z.g. mena-
gegcld, en behoudt ge de vergoeding voer
kostwinnerschap.
H. H„ Amraerzoden. Ge kunt tot den rijks
ontvanger, onder wiens kantoor uw woon
plaats ressorteert, een verzoek voor vrij ver
voer richten; het verzoek indienen hij uw
Compies-eomm. Omtrent het vertrek mot onbe
paald verlof der mil.lichting 1912 is niets
officieels bepaald.
W. K., Leeuwarden. Waar thans de mil.
lichting 1911 later mot onbepaald verlof zal
vertrekken, dan aanvankelijk bepaald was,
Kennisgevingen
voox
Verloving, Ondertrouw,
Geboorte, enz.
InvltatiSn, Dankbetuigingen, Menu's
Programma s, Balboekjes, Visitekaarten,
Luxepapier, Artistiek Stempelwerk
B. van Mantgcm, Hoüevcranciar
öinrfel 562. Uoek Vijzelstraat, Amet,
kunnen w ij u met zekerheid niets omtrent hefc
vertrek der mil.lichting 1914 mededoeloD.
H. Pr., Edo. N aar onzo mooning behoeft go
na uw gevangenisstraf weer geen ÜJ maand in
dienst to zijn, om voor periodiek verlof in ann-
merhing to kunnen komen. In de betrekkelijke
verlofsorders is geen sprake van SJ maand
onafgebroken dienst, doch van 9J
maand dienst. Op uwe soldijverhooging daafen-
i tegen hebt go nog geen recht, want daarvoor
go gj maand onafgebroken gediend heb
ben.
j u. v. D„ I\oudr:chom. Zij, dio do nieuwe
uniform hebben, mogen alleen dan een lange
pantalon dragen, als zulks door den officier
van gezondheid is voorgeschreven.
W. S. V„ Harderwijk. Gij hebt geen recht
op een gratificatie, doch do M. v. O. kan u op
voordracht van den commandeerenden officier
een vergoeding toekennen. (Zie art. 50 en ad.
art. 50 „R, v. A. 1910".)
A. K„ Roosendaal. Tijdens uwo afwezigheid
wegens ziekte hebt gij recht op soldij (zonder
mobihsatietoelage) on z.g. menage-geld. Do eer
ste vier dagen van uwo afwezigheid hadt go
ooit recht op inobiliRatietoolagc. Van af den eer
sten dag van hot verlof hebt go geen aanspraak
nicer op vergoeding-kostwinnerschap. De M. v.
O. kan evenwel bepalen, dat ge dc vergoeding
behoudt, indien, daarvoor bijzondere redenen
bestaan.
J. L. v. d. M„ Den Bosch. Voor opberging
van uw dienstklcoding en uitrusting moet u uit
den aard dor zaak van rijkswege gelegenheid
gegeven worden; voor uwo particuliere goede
ren moet gij echter zelf zorgen, doch nu kan do
eompies. comm. bepalen, ten eindo diefstal niet
in do hand te werken, dut gij u voor deze zaken
en kist aanschaft. Wenscht gij dat niet te doen,
dan laat ge het, maar dan zult go uwe particu
liere goederen weg moeten brengen.
C. Kl., Amersfoort, Voor overplaatsing kant
ge langs den Iri rarchieken weg een verzoek
richten tot den Opperbevelhebber van Land- en
Zeemacht.
H. H„ Utrecht. Tijdens uw verblij? in het
hospitaal hadt go do eerste vier dagen boven
uw hospitaaisoldij ad f U.04 ook recht op f 0.10
mobihsatietoelage per dag. Zoo go met drio Xte-
ken verlof tot herstel van gezondheid zijt ge
weest, hadt go over den geheelen duur van
uw verlof recJit op soldij (zonder mobilisatie-
toelage) en bovendien iederen dag op f 0.35
menagogold. Wondt u tot uw eompies comm.
en zoo noodig tot don M. v. O.
J. V.Breda. Zoo gij verlof tot herstel van
gezondheid krijgt, behoudt ge tijdens dit verlof
uwo vergoeding voor kostwinnerschap; bij ach
terblijven van verlof wegens ziekte gaat do ver
goeding niet door.
J. v. S., Haag. Van verjaren kan eigenlijk
nooit sprak© wezon; want dient men een opge
legd kwartierarrest niet uit, b.v. door desertie,
dan houdt faeu bij terugkeer bij do voor desertie
op to loggen straf er rekening mede, dat gij het
korps destijds onwettig verlaten liebt, terwijl
go gestraft waart. Uw kwartierarrest komt dan
stilzwijgend to vervallen. Wettelijke bepalin
gen omtrent hot verjaren van disciplinaire
straffen kennen wij niet.
K., Veldleger. Bij aanstelling lot sergeant
wordt iu per dag ingehouden van uw ver
goeding. II. Voor rechtskundig© kwesties moet
gij u tot een advocaat wenden.
1'. G., Veldleger. Momenteel kunt ge zulks
niet te weten komen, tenzij ge u tot den inspec
teur dor infantcrio vervoegt. Deze inspecteur
bepaalt wio tot de opleiding toegelaten wordt.
Is zulks bepaald, dan wordt bot tor keuuis ge
bracht van de divers© logerautoriteiten en te
vens daarbij medegedeeld, wanneer voor de be
trokken onderofficieren de cursus aan de school
voor verlofsofficieron een aanvang neemt.
J. v. K„ Leiden. Verzoekt uw eompies. comm.
om aangewezen te mogen worden voor dc oplei
ding tot hospitaalsoldaat.
S. de B., Weerdingo. Gij hadt slechts tot en
met den vierden dag uwer afwezigheid recht op
soldij, ïnobilisatietoolago en z.g. mcnagegeld.
W. F., fort Altena. Gij kunt liet verzoek
ichten tot den rijksontvanger, onder wiens kan
toor ressorteert do gemeente, waarvóór gij zijt
ingelijfd.
L. H. N., Namen. Wendt u tot den burge
meester der betrokken gemeente, met verzoolt to
mogen vernemen, om welko redenon men u
kort en of gij soms woder in het genot van
1 20 per dag gestold kunt worden.
K. W. A.. Nieuw-Nftmon. Zoo gij met alge
meen "verlof waart en toen wegens ziekte van
uw vader achtergebleven zijt van. verlof, badt
gij tot en met den vierden dag van uw. verlof
to rekenen van den eersten dag van het u aan-
-::n'<f>liik verleende verlof, recht op soldij, mo-
hilisatietoclago en z.g. mcnagegeld. Waart go
daarentegen met enkele dagen bijzonder verlof
cn zijt go toen wegens ziekte van uw vader
achtergebleven, dan kondb go nergens aan
spraak op maken.
W„ Veldleger. I. Men mag n zonder kaart
geen brood geven. II cn III. Naar onze mee
ning hadt ge öf des Zaterdagavonds, of des
Zondagsmorgens gelegenheid moeten hebben
om u in het bezit van eon broodkaart te stellen.
J. B. Z.j Veldleger. Richt een bezwaarschrift
tot don heer voorzitter der commissie van
deze hypothese was de lste Januari Anni
Domini 1 een Zondag en dus zou de 8ste
Juli 1917 de eerste dag van de 100.000ste
week van onzo tijdrekening zijn.
De hoffelijkheid in onzen briefstijl is tegen
woordig niet moor van dien aard, dat we
er wegens papiernood op moeten bezuini
gen: ïn Frankrijk ia dat anders. Do mooie
zin, dien men aan het slot van zoovele han
delsbrieven kan vinden: „En attendant le
plaisir de vous lire, agréez, chers messieurs,
l'assurance de 'notro parfait© consideration"
en v/at er nog meer voor moois op volgen
kan, is lang genoeg om iu dezen zuinigen
tijd bekoi-fc te worden.
De Matin heeft uitgerekend, dafc die over
dreven beleefdheidsbetuiging niet alleen
veel papier, maar ook veel tijd en dus veel
geld kost. Een correspondent besteedt alleen'
daaraan niet mindeo: dan drie dagen, negen
uur en zes minuten per jaar; een tijd, dien
hij (of zij) gevoegelijk tot wat beters zou
kunnen gebruiken. In tien jaron kan de
cofrespondent na hefc supprimccren van de
formule een lieele maand van zijn leven
bespaard hebben. En waarom zou hij 'fc
niet doen? Do geadresseerde kijkt immers
naar die zinsnede toch al niet meer om!
Men weet, dat Charivarius in deze schrif
telijke beleefdheidstermen ook yerandoring
tracht te brengen. Maar die zijn veel een
voudiger en in elk geval nemen zij minder
plaats en tijd.
Met behulp van een zeer eenvoudig
instrument; n.l. een flesch, van boven
gesloten, en waarin van onderen twee
openingen zijn, de spiroskoop, kan men
de kracht van do longen meten. Door
do eene opening loopt waterdicht een me
talen buisje, dafc een eind naar boven om
buigt. Dóór de andere opening loopt ecu
tweed© buisje, dat eon gummi-slang draagt,
die in een mondstuk eindigt. Denken we ons
de flesch gevuld met water, dan kunnen we
't mondstuk in den mond nemen, en beproe
ven de luohfc uit onze longen in den spiros
koop te blazen. Hefc gevolg zal zijn, dat de
lucht door 't water naar boven borrelt ©n
dan 't water wegporsfc uit 'fc eerst genoemde
buisje. Op deze wijze kan men vergelijken
wie „het meest© adem heeft", m.a.w. de
longen-capaciteit van verschillende menschen
vergelijken, en ook constateeren, waar deze
te klein is. Maar in dit laatste geval kan,
onder deskundige leiding, beproefd worden
telkens ©en groot-ere hoeveelheid water uit
do flesch weg te blazen en op dezo wijze de
longen tot normale werking te brengen.
Naar verluidt, heeft een Parijsoh dokter,'
J. Pesolier, met difc ingtrnanopt.goed© resul-j
taten .verkregen,;
