No. 397 Woensdag 28 Februari 1917 Orgaan voor Leger en Vloot. Oorlogsnieuws. Onder redactie van D. MANASSEN. ■Ons Oorlogsdagboek. James Clark's Vlucht. DERDE JAARGANG. SOLDATENCOURAN "REDACTIE EN ADMINISTRATIE VALEETÜSSTR. 10Ü, AMSTERDAM. DIT BLAD VERSCHIJNT DRIEMAAL PER WEEK. LOSSE NUMMERS VOOR MILITAIREN 1 CENT, VOOR BURGERS 3 CENT. ABONNEMENT BIT VOORUIT BETALING VOOR MILITAIREN 0.75, VOOR BURGERS/1.50P.KWARTAAL Voot' Advertentiên wende m^r. zich tot onze Administratie, VaJerinsatroat 109 Amsterdam. Prys der Adv*rter.tL-.n per regel 80 een'. Voor Ingezonden Mede- decltagen op de tweede, derde en vierde pagina dubbel tarief. By abonnement reductie. Een zeer gevaarlijk werkje wordt kier verricht op bet westelijk oorlog3terrein Engelseh-Indische troepen, zoogenaamde Sihks, voerden het uit. De atdeeling werd op buitengewoone krachtige wijze aangevallen door de Duitsche artillerie en het regende granaten. Daar, op een oogenblik, merkte de aanvoerder van het troepje der Éngelschen, dat de munitie opraakte de weg naar de voorraadwagens, ongeveer 200 M. verwijderd, was zonder dekking en dus levensgevaarlijk. Toch moesten er bommen en granaten zijn. D® luitenant riep vrijwilligers voor en een tiental Sihks gaven zich op voor dit werk, dat elk deelnemer er aan met den dood bedreigde. Ons plaatje toont, hos ds dappere mannen zich van hun taak kweten. Geen audiëntie. Blijkens bericht in de „Staatecouranfc1* tyerdt Donderdag a.s. door den Minister van Oorlog geen audiëntie verleend. Ds verspreiding van ons blad. Onderdeden, die met hst toogezonden aan tal Soldatencouranten niet toekomen, worden verzocht een grooter aantal te willen aanvra gen, opdat allo abonné's rageimatig een eigsn nxmvtpiaar kunnen bomachtigon. Wij brengen in bsrinnsring, dat troapen deden, die soms door een of andore oorzaak van ons blad verstoken zijn, sleohts e©n aan vraag tot ons te richten hebben om regelmatig, drlafnaa! psr week, eon pakket Soldatenoeuran- tcn te ontvangen. Nergens mag ons „Orgaa* voor leger on vloot" ontbreken. Da tsestanü ia ilea reuzenstrijd. Ecu nieuwe gebeurtenis, die ontroering brengt, ever heel ons volk! Zeven Neder-, lvndsche schepen getorpedeerd, en'dat die niet alle gezonken zijn, is zeker niet de schuld van den Duitechen duikboot-com- mnndaut:. Zeven schepen, die zouden zorgen dat vrij ons 7,00 noodig graan .kregen en die aangevallen werden, eigenlijk tegen oen af spraak in. Naar gemeld wordt toch, zouden de Nederlandsche sahepê-n, die te Falmouth lagen en die 'billijkerwijze nog niet konden alten onder de bepalingen van den ver scherpten duikbootenoorlog, Donderdag door de gevaarlijke zone mogen var«i, zon der dat zij zouden worden aangevallen. Maar nauwelijks waren zij bij de Scilly- «.ilanden, of een Duitsdia duikboot ver scheen en begon z© achter elkander te tor- pedeeren, alsof het een spelletje was. En het maakt wel oen ©enigszins zonderlingen indruk, dat op een druk bevaren punt, zoo dicht aan ds kust, dit werk, waarmee toah oenisrc tijd voorbijging, kon geschieden, zonder dat es» Engêlsch oorlogsvaartuig 7icii maar liet zdeii. Er is maar één lichtpunt in h«t heele geval, dat n.l. de bemanningen der «hepen ge,od schijnen. Trouwens, hier was door de„ duik'ocot-commandant niet geheel vol daan aan de bepalingen van den meecloo- genloozcn duikboot-oorlog: de schepen wei den gewaarschuwd, do mannen er op kre gen vijf minuten den tijd om zioh in de booten te wei-pen. Maar het geval blijft niettemin treurig, en ernstig. Aan crpzot 134e week. Van 19 tot 25 Febr. 19 Febr. In Australië treedt een coahbie- kabinet-Hughes op. Het. Fransche ontwerp tot her keuring van de vóór den oorlog afgokeurdeu wordt door den Se naat aangenomen en tot wet ver heven .Amerika vraagt aan O.-H. een duidelijke en definitieve verkla ring omtrent zijn standpunt in zake den duikbootenoorlog. De torpedeering van de Neder landsche schepen „Ootmarsum" en „Tl'ompenberg" wordt gemeld. Volgons een officieel© mededee- ling mogen tot nader order alleen Britsclio en geallieerde schepen do haven van Plymouth binnenval len. Ilet. Nederlandsche s.s. „Drie bergen" is getorpedeerd. Te New-York hebben betoogin gen plaats tegen de duurte. Minister Carson spreekt in het Lagerhuis, de minister van ma rine in de Duitsche begrotings commissie over den verscherpten duikbootenooxlog. Van Duitsche zijde wordt de in vrijheidstelling van de Ameri- kaansche zeelieden van da ,,Yar- tew.daj«" gemeld. «0 ai bij de Duitsche regeering valt moeilijk te ge- 100ven; aan een eigendunkelijke handeling van dsn duikboot-commandant behoeven we misschien ook niet te denken't kan zijn, dat. des© de nieuwste instructies nog niet had ontvangen, dat rijn draadloos toestel onklaar va®, of dat hij onder water was, toen dé bepalingen werden rondgeseind. De ontroering door heel het land kunnen wij ons begrijpenmaar wij mogen ons daardoor niet laten verleiden tot opgewon denheid. De regeering zal rich wel om op heldering wenden tot. de Duitsche regee- rnifr; zij zal de mak kalm en waardig af doen, en dieselfde kalmte en waardigheid moet ook hot. Nederlandsche volk taonen. De tijden zijn te ernstig, de wereldoorlog neemt san te fél en hevig karakter aan, om lichtvaardig het zwaard, uit de schee/de te trekken. Dat er ergernis, dat er veront waardiging wordt gevoeld bij velen, men kan het zich voorstellen, maar de krijg is nu in sen periode gekomen, dat het lijden oJ oorlogvoerenden zich ook meedeelt aan de neutralen, niet aa.n cms alleen! wij zullen misschien nog veel moeten ver dragen, van de eene en de andere zijde, maar dat mag ons dö bezinning niet doen verlie zen. Onze regeering heeft een zeer zware taak; ons volk voor gebrek te behoeden, en voor iets. dat nog veel erger ia. don oorlog wij moeten allen ons best doe», haar daarin, op welke wijee ook, ter rijde te staan. Uit Engeland hoeren we thans een an dere stem dan we gewend rijn, over het. resultaat ran den duik boo ten-oorlog,' oen stem vol pessimisme en verheien bezorgd heid. En 't is niemand mincjer dan de eerste minister Lloyd George, dooi- wiens mond die stem spreekt. Inderdaad, in eeh groote redevoering in 't Lagerhuis schilderde deze Engelsche minister den toestonddoor den verscherpten duikbootootrlog, voor heb Brit- scbe rijk iti 't leven geroepen, als zeer ernstig af. Al wordt het. niet ronduit ge zegd, het is wel duidelijk, dat de gevolgen van den onderzeeër-oorlog sieh roede nu. na nog geen maand, geducht laten gevoelen. Engelanddat over 't geheel minder voedsel voor zijn bevolking voortbrengt dan andere 'landen van denzelfden omvang, zal mis schien voortaan groofcendeels op eigen pro ductie zijn aangewezen. Zeker za.l de toe voer door de duik booten nooit, geheel kun nen worden afgesneden, maar wel zóó be perkt, dat de Engelsche regeering Zal moe ten overgaan tot spoedige en meedoogen- locae maatregelen. Die gelden in de eerste plaats den landbouw, die uitgebreid moet worden en goed gereglementeerd, maar zij zullen ook den invoer beperken van veie niet volstrekt noodig© artikelen, opdat voor Een nieuwe Order an Council aangaande de neutrale scheep vaart. wordt afgekondigd. Gemeld wordt, dat op 1 Maart allo kolenmijnen en eenige kana len door de Britsche regeering zullen worden overgenomen. Zeven Nederlandsche schepen woiden bij de Scilly's getorpe- deerd. Lloyd George kondigt in het La gerhuis drastische maatregelen aan tob besparing van schoeps ruimte door groote beperking van de invoeren. De Rijksdag staat een crediefc toe van 15 milliard. President Wilson besloot den Senaat tegen 5 Maart in buiten gewone zitting bijeen te roepen. De Éngelschen bezetten aan het Ancre-front het dorp Serre. De Turken erkennen hun échec aan de Tigris. den toevoer van levensmiddelen grooter© laadruimte verkregen wordt. Tot cp zekere hoogte kan men uit de rede van Lloyd George opmaken, dat de Duit sche duikbootoorlog succes heeft, doch het is niet het sucoes, waarop men te Ber lijn had gerekend: de neiging tot vrede is in Engeland geenszins grooter geworden, integendeel, alles wijst er op, dat men riem daar schrap zet om de nieuwe moeilijkheden het hoofd te bieden en den rij and toch de neerlaag toe te brengen. De vrede schijnt zelfs verder verwijderd dan ooit: in Duitsch- land ook bereidt men zich voor op her nieuwden ha-rden kamp; een nieuw oorlogs- crediet is aangenomen, een nieuwe oorlogs- le-enïng is in 't vooruitzicht. En in de-Duit sche parlementen spreekt men weer van annexatie-plannen, van schadeloosstellingen bij de vredesluiting, gelooft men dus aan de overwinning! Uit de Vereenigde Staten niets bijzon ders dan alleen het bericht-, dab president Wilson tegen 5 Maart het Congres in bui tengewone zitting heeft bijeengeroepen. Welke bet eekenis daaraan is te hechten, weten we nog niet. Broeit, er iets in Ame rika 't Is mogelijk, ofschoon de officieele berichten over 't geheel nog al vredelievend luiden. Maar daar staat tegenover, dat de nieuwe Oostenrijksohe gezant zijn geloofs brieven nog altijd niet heeft kunnen aan bieden en de verhouding tussohen de Ver eenigde Staten en de Donau-monarchie dus nog "niet standvastig is. Elke dag echter kan tot een oorlog drijvendezer dagen zijn de Amerikaauschs schepen Orleans" en .Rochester", op weg naar Bordeaux, in de gevaarlijke zone gekomen; bijna geheol het Amerikaansche volk en vele anderen zullen met spanning uitzien, of hun iets overkomt. De Araerikaansche passagiersboot Phila delphia.daarentegen is met vele reizigers, schoon veel minder clan waren ingeschre ven. behouden in Engeland aangeko men. Van de oorlogsfronten geen nieuws van heteekeuis, behalve e&n nieuw succes der Eugeischeu aan de An ore; aan béide zijden dezer rivier werden de Duitsohers genood-. Kaakt belangrijke stellingen te ontruimen. Bovendien maakten de Éngelschen vorde ringen bij Miraumont over een breedte van;, een" mijl en ten zuiden van Serres over een breedte van anderhalve mijl. Verder overal, cp de verschillende fronten, artillerie-actie en patrcraillegevechten. Zeven Nederlandsche schepen getorpedeerd. Door den minister van buitenlandsche zaken is een telegram ontvangen van den Nederlandschen gezant te Londen, houden de dat deze een telegram heeft ont.vn.ngen van de Soilly-eilanden van kapitein De Ko ning van het Nederlandsche stoomschip „Noorderdijk", dat de schepen ..Noorder- dijk", „Zaandijk, „Jacatra", „Bandoeng", „Eemlancl" en „Gaasterland", die 22 dezer van Falmouth te zamen waren vertrekken, te 5 nam. van den 22sten door een Duit sche duikboot zijn getorpedeerd. De minister heeft dadelijk telegrafisch inlichtingen gevraagd omtrent het lot der bemanningen. Wij vernemen, dat bij de Holland-Ame- rikalijn bericht is ingekomen, dat de bs- manningen van cle „Noorderdijk" en de „Zaandijk" gered zijn en geland te St.- Mary op de Scilly-eilanden. Da „Eemland" en de „Bandoeng" moe ten nog drijvende zijn. Van de bemannin gen rijn 200 op Penzance geland. Ook de rest van de bemanningen most in veiligheid zijn. Blijkens bii de directie van den Kon. Holl. Llo>d van de kapiteins ontvangen be- poon Herbert Morris. (2 (Slot:- In korten «tonden wij op bet perron van het station. Er p.tond jnish oen trein op vertrek cn Cowley nam mij mede naar het eind ervan, terwijl hij xcido; „U weet w»t gtoartlichten zijn, nigtea*!?" ...Ja, de lichten acljterop den laatst-en wagen van een avondtrem. Zij dienen, om wanneer een trein mocht stilstaan, een eventueel© bot- sing te voorkomen." ,,0h, niet alleen daarom. Zij dienen ook als signalen en geven dc richting van den trein aan, aan de wachters in de blokhuizen, opdat deze kunnen weten, dat. dc juiste trein gepas seerd is. B.v. zie je, dat. in dit geval er een rood licht is m het midden van den wagen en een groen licht aan beide kanten „Ja „Nu, dat beteekent, dat do trem naar Bns- ton gaat., do aftakking volgende bij Fenhurst. En. let wel, iedere nachtseinwachter moet er op'letten, wanneer een trein passeert, dat de staartlicbten correct zijn in overeenstemming met de beschrijving van den trein, die van hes voorlaatste blok gesignaleerd is." I „Dat begrijp ik, maar wat zou hij doen, in- .die» ze n'ei> 'n ode waren?" „Dat is juist het belangrijke puntdan zou hij onmiddellijk naar het volgende blokhuis seinen „Siop, onderzoek trein" en de baan wachter daar zou den trein tot- stilstaan bren gen en onderzoeken, wat niet in orde is. Laai ons iets gaan gebruiken en daarna weder bier terug komen, want ik moet u nog iets uitleg gen." „Toen wij terug kwamen stond een andere trein op vertrek. Wij liepen weer naar hc-t einde ervan." „Slechts één rood licht in het midden" zeide ile tot Cowley. ..Juist, dat is de 10 W. express naar Sill- munster, die slecht-s te Welfund ongeveer 80 mijl hier vandaan stopt. Doch hu wilde ik u vragen, of u iets bijzonders aan dezen wagen, den lnatsten bemerkt." „Neen, niets bijzonders. Behalve, dat dit een gewonen, wogccn is., tetwjjl üku gewoonlijk een richt zijn de „Eomland'en de „Gaaster land" getorpedeerd en zijn de bemanningen behouden op de Soilly-eilanden geland. Bij de directie van den Rotterdamschen Lloyd is een telegram ontvangen van kapi tein "Van Houten van de „Menado". Ook dit schip is getorpedeerd, doch de reederij hoopt dat het nog drijvende is. De opvaren den zijn behouden geland op de Scilly-eilan den Volgens bericht uit 's-Gravenhage is de „Menado" te Falmouth, binnengesleept-. (Het .„Bandoeng", van den Rotterd. Lloyd, was van Java met stukgoed, het s.s. „Jacatra", eveneens van den Rotterd. Lloyd, van New-York met regeeringsgraan naar Rotterdam bestemd. De s.s. „Eem land" en „Gaasterland", van den Kon. Holl. Lioyd, waren van Amsterdam in bal last resp. naar Buemcs Ayres en New-York vertrokken om regeeringsgraan te halen. Het s.s. „Noorderdijk", van New-York met regeeringsgraan naar Rotterdam, en het s.s. „Zaandijk", van Rotterdam in ballast naar Philadelphia bestemd, waren volgens door de directie der Holl. Amerika Lijn ontvangen telegram 22 Febr. 3 u. 15 nam. Kcilly gepasseerd. Indien de „Bandoeng" eu de „Eemland" nog in veiligheid moch ten v.jrdeu gébracht, dan is door deze ramp een inhoud van 20,644 Bruto en 13,027 netto tons verloren gegaan.) Naar aanleiding van de torpedeering van .Hollandsebe' schepen werd op uitnoodiging van de Regeering te Den Haag een confe rentie gehouden met de reeders. De samen komst. werd ook bijgewoond door den heer C. J. K. van Aalst; president van de N.O.T. Een RegeerIngaverklaring. Ojfistel.Toöu de onbeperkte dmkboo- tenoorlog werd afgekondigd, heeft de Ne derlandsche regeering niet. alleen haar be reids openbaar gemaakt protest daartegen doen hoonsn. maar er tevens bij de Duit sche regeering op aangedrongen, da-t sou worden zorg gedragen, dat geen crp dat oogenblik van of naar Nederlandsche havens onderweg zijnde schepen van den nieuwen maatregel hét slachtoffer zouden worden. De Duitsche regeering verklaarde rich be reid aan dat verlangen tegemoet te komen, onder toevoeging evenwel, dat het haar on mogelijk was, absolute veiligheid te garan deeren. Van de te Falmouth liggende Nederland sche schepen waren de „Jacatra", de „Me- nado", de „Bandoeng", de „Noorderdijk", d® „Z?.andij.k", de „Eeml&nd" en de „Gaaoterland" in staat gebruik te maken van een gelegenheid, die hun van Duitsche zijde werd geboden, om op 22 Februari de haven te verlaten. Zij moesten rich daartoe, te zamen blijvende, westwaarts uit het on veilige gebied verwijderen en verder buiten d:S gobisd blijvende hun weg vervolgen. Blijkens berioht van den Nederlandschen gezant te Londen zijn de schepen 22 Febr. te zamen vertrokken, doch moest de ,,Me- n&do" met «na.chine©chade de reis reeds spoedig opgeven en gesleept naar de En gelsche haven temgkeeren. Een andere tele gram van den gezant meldt thans, dat de zes overgebleven schepen des namiddags te 0 uur door een duikboot zijn getorpedeerd, zonder dat de scheepspapieren werden in- ge- ien De laatst ontvaugen berichten houden in, dót de „Eemland", de „Bandcwng" en de „Zaandijk" neg drijvende zijn, dat 200 leden der bemanningen te Penzance zijn ge hand, en dat men aanneems dat- ock de rest der bemanningen veilig is. Alle opvarenden gored. In aansluiting aan het officieel# bericht kan thans gemeld worden, dat alle opvaren den van de getorpedeerde Nederlandsche schepen in veiligheid zijn. Onze correspondent te Rotterdam meldt: Wij vó' nemen dat in verband met de tor pedeering onzer schepen de reeders d3r vaar tuigen, die tot vertrek gereed lagen, beslo- goed eren wagen aan het eind riet." „Heel goed, dat is ook zoo gewoonlijk. Doch ik heb bemerkt, dat deze etxra waggon iedere Dinsdag en Vrijdag wordt, aangehaakt, tenge volge van een geringe toeneming van het ver voer en deze wordt achter den bagagewagen aangekoppeld." ,,Nu, wat zou dat?" „Wacht tot Vrijdag en u zult zien. Wacht mij dan hier bij het plaatsburean, niet later dan 10 uur. Tot- zoolang dan. Het is beter, elkaar tot dien tijd niet te zien." „Ik ontmoette C'owlev op den afgesproken tijd. Hij droeg een feasch eu een persoon met een laDgen baard, vergezelde hem. Wij namen drie kaartjes naar Si 11 munster en wandelden het perron op. We hielden hij den laatsten waggon stil en stapten in de allerlaatste coupé Toen riep Cowley den conducteur en vroeg hem: Laat niemand mee-r in deze coupé toe en waarschuw ons in Sillmunster." ,,In orde mijnheer" zeide de conducteur, terwijl Cowley er voor zorgde, dat hij ons allen Om 10.48 ging liet sein en de trein zette zich in beweging. Juist op dit oogenblik opende onze metgezel de deur aan de zijde, het verst van liet perron en sprong uit de coupé. Hij liet echter iets achter in den vorm van een valschen baard en bakkebaarden en zijn kaartje. Dus bleven er twee van ons over, echter met drie kaartjes. Nu opende Cowley zijn tasch en haalde den inhoud te voorschijn. Deze bestond uit twee treinlantaarns van ge wonen vorm, met groene en roodo glazen van binnen, welk© verlichting gedraaid kon wor den. ..Nu zult ge direct zier. waarom ik dit werk riet alleen kon doen. zcidc hij. terwijl hij de lantaarn in orde bracht en aanstak, toer ton hebben het vertrek op te schorten. Voorts vernemen wij dat behalve Holland sebe Assurantiemaatscbappijen ook de Duit sche met aanzienlijke bedragen bij de getor pedeerde schepen en ladingen zijn betrok- Verklarïng van den Duischcn gezant. Om verkeerde indrukken naaT aanleiding van het torpedeeren van de Nirterlandsche stoomschepen „Jacatra", „Bandoeng", „Noorderdijk", „Zaandijk", „Eemland" en „Gaasterlamd" bij de Scilly-eilanden op 22 Februari te 5 uur nam. dooi een Duit sche duikboot te voorkomen, stelt het Duit sche gezantschap het volgende vast Met het- oog op den toestand van de Ne derlandsche schepen in Engelsche havens werd de termijn om uit te varen, die <jp 5 Februari was afgeloopen, tor op S Fenraiari de® middags verlengd. Nadat, deze termijn door de Nederlandsche schepen niet had kunnen worden benut, werd hun als laatste, mogelijkheid om de Engeische havens met zekerheid, te kunnen verlaten en naar het westen uit het versperde gebied te sioomcn, een tijdstip niet later dan middernacht van 10 op 11 Februari gegeven. Daar om rede nen, die .aan Engeland waren te wijten, ook acze termijn niet kon worden benut, heeft Duifechland. dat met het oog .op den toe stand van Nederland en zijn scheepvaart, bereid was het verlaten van de Kngoischc havens naar mogelijkheid te ondersteunen, weer op 14 Februari den reeders de vol gende verdere «vmoeseiee gedaa.n De Nederlandsche schepen te Dartmouth en Falmouth kunnen uitvaren hetzij op 22 Februari of op 1" Maart. Op 22 Februari kan hun slechts betrekkelijke veiligheid ge waarborgd worden. Eerst- op 17 Maart kan volstrekte zsekerheid worden gegeven, daar vóór dien datum niet. alle Duitsche strijd krachten desbetreffende instructies met vol le sekorhrid konden hebben ontvangen. De schepen varen gezamenlijk in de voor het Amerikaanache pansagiersverkeer aange boden vaargeul naar het westen uit het ver sperd© gelded en daar buiten daaromheen. Tegen mijnengevaar kan geen waarborg gegeven worden. Reeds op 6 Februari was den reeders ver trouwelijk medegedeeld, dat h'et versperde gebied in grooten omvang met mijnen was bezaaid. Aan de reeders der uitgevaren en door een uiterst betreurenswaardig samen werken van ongelukkige, doch buiten onze macht liggende omstandigheden te gronde gegane acbepen. was mitsdien bofeend, dat rij op 22 Februari slechte op betrekkei ijk©, d.w.z. van gelukkige of toevallige omstan digheden afhankelijke veiligheid konden rekenen Hetaelfde begrip van betrekkelijke vei ligheid geldt- ook thans nog voor de vrije vaargeul in de Noordzee, welke Duitsch- land evenzeer om aan de Nederlandsche be hoeften tegemoet te komen door verande ring der grenzen van het versperde gebied heeft ingesteld, terwijl zoodanige of derge lijke tegemoetkoming van Éngelschen kant tot heden nog in geen enkel opricht heeft plaat® gehad. Op 3 Februari werd 11.1. den reeders bekend gemaakt, dat liet nieuw vrij gegeven gebied in de Noordzee na drie dagen betrekkelijk veilig was, maar dat vol strekte zekerheid tegen aanvallen zonder waarschuwing eerst na 30 dagen, dus onge veer op 5 Maart., nou bee taan. Dezelfde bepaling geldt ook voer de te Port Said liggende Nederlandsche schepen, di© door bijzondere tegemoetkoming van Duitschen kant door herhaalde verschuiving van den termijn onlangs een nieuwen ter mijn ^an uitvaren hebben toegestaan ge kregen Van Wolffs bureau te Berlijn ontvingen wij een soortgelijke mededeeliug, als reeds van het Duii«*he gezantschap in Den Haag. Hat slot dtarran i» ©enigszins tndars gefor muleerd. Het luidt- ^Idus: „Van het aanbod op 22 Februari to voren zouden 18 schepen gebruik maken om den weg gemeenschappelijk af te leggen. Dit bericht werd op 16 dezer te Berlijn- ontvangen. De reeders dezer 13 schepen kregen nogmaals de uitdrukkelijke mededeeling, dat vóór 22 Februari geen besliste veiligheid bon worden t gezegd, dat. een ambtenaar van ndsche legatie naar Falmouth was gewaarborgd, en dat het onzeker.waa of allo in het t© passeeren gebied optredende duik booten het draadlooz© bericht zouden ontvangen. Daar bij werd verder opgemerkt, dat tegen het mijnengevaar buiten het aangegeven gebied geen waarborgen zouden worden gegeven. Ten slotte namen 8 schepen het risico van den tocht op zich. Als de Nederlandsche be richten juist zijn, dat deze tiebt schepen zijn vergaan, dat een er van bij de Engelsche kust op ec-n mijn is geloopen en de andere zeven in den namiddag van 22 Februari op dca ofgo- sproken weg zijn getorpedeerd, dan wordt dit ernstig betreurd, maar do verantwoordelijkheid tyeft de reeders. die er de voorkeur aan gaven hunne schepen hij dc betrekkelijke veiligheid op 22 Februari te doen vertrekken, in plaats van de reis uit te stellen tot 17 Maart, op welk tijrjstip volkomen veiligheid toegezegd was. Een bericht onzer duikbooten is nog niet ontvangen." Berichten uit Engeland, Reutar seint uit Londen: Er waren geen inlichtingen ingewonnen bij de Engelsche autoriteiten omtrent de beste wijze van varen of omtrent voorzorgs maatregelen, die genoipen dienden te wor den, de schepen vc-rtrokken op speciale in structie direct van de Nederlandsche re geering. Er wordt g de Nederland gegaan en daar persoonlijk met de kapiteins had gesproken en hun speciale instructie had gegeven hoe zij moesten gaan. De schenen hadden, naar men meent, het gewonp scheepslicht op en bovendien waar schijnlijk nog andere lichten, die de sche pen helder verlichtten. Nadat zij op korten afstand van Fal mouth waren gekomen, werden zij aangeval len door een Duitschen onderzeeër, drie wer den in den grond geboord en vier zwaar be schadigd. Het is wellicht nuttig de bijzonderheden omtrent de schepen en hunne lading mede te doelen: De „Eemland" (drijvende) kwam flen 25sten Jan. te Falmouth in ballast aan op de uitreis. De ..Gaasterland" kwam te Falmouth den 30ston Jan. met baiiast op de uitreis. De „Bandang" kwam den 2den Febr. te Falmouth aan op zijn thuisreis met de mail aan boord, maar geen passagiers. De lading bestemd ongeveer uit: 550 ton veevoeder, 2200 ton copra, 1100 ton oliezaad, 150 ton koffie, 600 ton tabak, 200 ton diverse goe deren. De ..Noorderdijk" (gezonken) kwam den 4den Febr. op haar terugreis te Falmouth om met de mail, maar zonder passagiers en een lading van 5100 ton tarwe en 335 'ton bloem voor de Nederlandsche regeering en andere goederen de Zaandijk" (drijvende) kwam in ballast op haar heenreis den 6den Febr. te Falmouth aan; de Jacatra" (go- zonken) kwam te Falmouth op haar terug reis den 7<Ien Februari zonder mail en pas sagiers. maar met een lading van 7500 ton tarwe voor de Nederlandsche regeering; de „Menado" (naar Falmouth gesleept) kwam te Falmouth aan den llden Febr. op haar terugreis. Zij had noch mail, noch passagiers aan boord, maar de volgende lading: 2700 t. copra, 400 t. veevoeder, 265 t. lijnzaad, 450 t. tabak en 100 t. diversen. Er dient opgemerkt, dab de op do thuis reis zijnde schepen alleen levensmiddelen ge laden hadden, twee, geconsigneerd aan de Nederlandsche regeering, tarwe, de andere hadden voornamelijk olie, koffie en tabak aan boord. Zij kwamen van de Neder landsche kolonies of a jutrale landen en gin gen naar een neutraal land. Zij voeren on der bepaalde orders van de Nederlandsche regeering, vooraf gegeven in overeenstem ming met ontvangen constructie© of volgens overeenkomsten met de Duitsche regeering. Alle wareu te Falmouth aangekomen na de de afkondiging van'de zoogen. Duitsche blokkade, drie aa afloop van de respijtda gen, zoodat er geen sprake van kan zijn, dat het gevaar greoter was geworden door de vertraging, veroorzaakt door da Engelsche autoriteiten. De schepen, die op de heenreis waren, voe ren alle m ballast om levensmiddelen voor Nederland te halen, twee der terugkeeren- de schepen hadden mails aan boord, die natuurlijk vernietigd zijn. Renter voegt aan het bovenstaande toe: draaide hij de groene glazen voor en zeide „Juist drie mijen voor wjj aan het- signaal huisje bij den wissel van Brïston komen, stent een blokhuis. Gij neemt het rechtsche raampje, ik noem dat. aan de linkerzijde. Zoodra ik het signaai geef, houdt gij de lamp uit het ater, er voor zorgende, dat het licht niet den kant van de locomotief opschijnt, terwijl ge de lantaarn zcovpr mogelijk naar achteren h. at-, ..Ah. jnisfc ik.... De baanwachter zal dus..." de baanlichten op een trein voor Sill munster zien en onmiddellijk het signaal seinen „Stop en onderzoek trein Doch let op klaar?" „Wij hielden de heide groene lichten nït den coupé en stoomden juist voorzij bei signaal- huisje. Toen de trein daarna e« n bocht maak te. zagen wij de lichten van het buisje ver flauwen. „Snel binnen er mee!" schreeuwde zijn met gezel. Hij ooofde de lampen. ..Hier dichtbij gaan wij over een rivier. Ah. hier is zij juist.. Weg er mee," en hij gooide de lampen de een na de andere over de brugleu ning in de rivier ouder ons. ..Het blokhuis is aan den linkerkant, wan neer wij dus stilstaan zal ieder naar dien kan*, kijken. Wees gereed, de andere fleur te ope nen. Clark zal wachten. Mooi zoo, de rem wordt- aangezet. Ja. zeide hij, zijn hoofd naar buiten stekend. „Een rood licht, het sein staat op onveilig. De tr^p vermindert zijn vaart en wij hebben ons doel bereikt.'' Bij het blokhuis stopte de trein geheel cn ik zag nu een man op handen en voeten naar de rechterzijde der trein kruipen. In vijf tellen wns hij in onzen coupé, zette zich neer met de V3lsche bakkebaarden in den hoek. „Wat 's aan dc hand schreeuwde dc conducteur tot den seinwachter. ..Er i» treseind de trem te late» «oppen. daer de staartliehïen niet in orde zijn". De conducteur sprong uit den trein en liep naar het eind. „Zij hebben gedroomd, want alles is in orde. ..Dat zou ik ook meenen" zeide de wissel wachter terwijl ook hij de lichten aan den trein in oogenschouw nam. „Ik zie niets ver keerds". „Alles in orde'" schreeuwde de conducteur tot dc-u machinist cn voort gingen ge naar Sillmunster. waar de conducteur ons kwam waarschuwen cn ons allo drie uit den trein zag j stappen. i ..Lcnoegelijke reis heeren". 1 „Dank je. Waarom hield je stil?" ,.Oh, de een of andere domme baanwachter i dacht, dat de staartlichten niet in orde waren, j dat is 2lles". „Staartlichten? Wat zijn dat?'' vroeg Cow- !t-y onschuldig. j „L'.chun aan het eind van den trein" lachte dc conducteur. ..En waren die niet in orde?" ..Och ja, mijnheer. Dat gebeurt nooit. Ik •onirolecr ze altijd voor het vertrek." ..Doch niet altijd daarna'fluisterde Cowley - f. t;ój cn langzaam gingen we het station uit." Ei ic v- :-der weinig te vertellen. Clark nam con vroege ochtendtrein naar Liverpool en stak naar Ierland over, vanwaar hij smedig naar Qucenatown ging om aldaar de eerstvolgende lioot naar Amerika te nemen. Cowley had goed gerekend. Dc- politie, die den volgenden morgen kwam oni Clark te arrestearen was van mcening. dat hii slecht® een uur of twee geleden ontvlucht kón zijn en droomde in 't geheel niet, dat hij reeds zoo ver kon wezen.

Krantenbank Zeeland

De Soldatencourant. Orgaan voor Leger en Vloot | 1917 | | pagina 1