Binnenland.
a
X3E3 ^QISNaT3^-jL-jE^.l>JC3'0 0:gg..,gk.J?>fcT'!iy van Vriidag S3 Notoir o.gtx-i 1917
belang is ora to ete:umcn voor een motie, die
alleen nis een motie van wantrouwen kon wor
den beschouwd.
De hoer RUTGERS betoogt, dat zijn motie
berust» op een uitlating van do Regeoring. Het
is spr. niet te dom om den Minister tv grie-
von. Als een ervaren parlementariër als do
lieer Lobman racent, dat do door hem gegeven
vorm do. jnisto is, neemt spr. dien vorm over,
•Hij wijzigt zijn motie in den aangegeven vorm,
yvaarbij een nader onderzoek wordt govrwigd.
Do heer NOLENS wpnseiit, waar do zaak
vau zoo groot belang 'is. do motie to doen
drukken cu ronddcelen. Hij stelt dus voor op
bet genomen besluit terug to komen en de
motie te doen behandelen op een nader te be
palen dag.
Do heer HUTGKltS verzot zich dahrtegen.
Hot voorstel van den lieer Nolens wordt
aangenomen met 29 tegen 23 stemmen.
Do .algemeen© beraadslagingen worden ge
sloten.
Rij do IVe afdeeling 'Bezoldiging personeel
militaire administratie) klaagt do lieer DUY-
MAER VAN TWIST over de traagheid in de
bevordering der kwartiermeesters.
D© MINISTER zegt, dat wat do spr. wildo
zou zijn do administratie aanpassen ann de
bevordering, terwijl het omgekeerde het geval
moet. zijn.
Do heer DüYMAER VAN TWIST repii-
fceert.
Bij art. 19 (bezoldiging enz. van do genie)
•bespreekt do heer ELAND do egalisatie van do
traktementen bij de vcrschillcndo wapens, waar
van het nadeel is dat do genie-officiereu weg-
loopen. Vervolgens bepleit spr. positieverbete
ring voor do opzichters van fortificaties.
Do heer KNOBEL sluit zich bij den vorigen
Bpr. aan en ondersteunt diens betoog.
Do lieer S MEEN GE maakt eenige onverstaan
bare opmerkingen over den veterinairen dienst
en betuigt instemming mot do vorige sprekers.
Do MINISTER herinnert er aan, dat de
'door hom voorbereide verbetering door de
mobilisatie niet kon worden tot stand gebracht.
Aan dit gewichtige vraagstuk kan spr. thans
zijn aandacht niet voldoende wijden. Daarvoor
dienen rustiger tijden worden afgewacht. Bij
do genie-officieren is altijd verloop geweest.
Zij zijn in de maatschappij een gevraagd
artikel.
De hoer DUYMAR VAN TWIST wijst op do
voordooien die de officieren bij do genie hebben
ten aanzien van do promotie in vergelijking met
do infajitorie-officieren, wier traktementen dus
pok dienen te worden verbeterd.
De heer ELAND repliceert.
Bij ut. 22 bepleit de lieer .TUTEN verbete
ring van de positie der muzikanten cn liccf-
femeden.
Do MINISTER wil den muzikanten eenigszins
tegemoet komen indien dit noodig is. In het
eenmaal aangenomen betalingssysteem voor de
hoefsmeden is thans moeilijk verandering te
brengen.
Bij art. 49 (kosten vallende op bet nemen
van maatregelen in het belang der ivmontee-
ring j 166,190) zegt do heer MARCHANT
j stemming to zullen vragen over dit nieuwe arti-
kei. Eerst na den oorlog dienen de maatregelen
bii dit artikel bedoeld te worden genomen.
Thans zijn ze van geen belang.
Do MINISTER verdedigt den post in het
belang van de fokkerij van legerpnarden. Het
totalise tor verbod deel die fokkerij stopzetten.
Eu voores is men begonnen met het fokken
van koudbloeclpaarden voor liet. werk op de
zware gronden, voor welke paarden veel vraag
is in Duitschland. Lukt de thans genomen
proef, dan zal geleidelijk liet thans aange
vraagde bedrag kunnen worden ingekrompen.
Het geldt hier een evident legerbelang. Reeds
sedert drie jaren kon goon aanvulling van
logorpaarden worden verkregen.
Bij art. 84 (traktement enz. militaire paar
denartsen) bespreekt de lieer KNOBEL do; reor
ganisatie van den militairen veterinairen dienst
en da promotie daarbij.
De MINISTER zegt, dat deze zaak niet in
de stukken is besproken. Voor ecu door den
spr. gonoemden persoon wil do Minister over
wegen of bevordering tot overste mogelijk is.
Bij art. 101 (hoofdcursus) dringt de heer
DUYMAR VAN TWIST aan op verbetering van
do positie van bet onderwijzend personeel aan
de hoofdcursus en op herstel van de vroege: e
toelagen
Do MINISTER acht dnt het daarvoor thans
- niet het geschikte oogenblik is.
Do hoer DüYMAER VAN TWIST dupli
ceert.
Bij art. 106 bespreekt do heer VAN DE
VELDE de positie van vier burgerambtenaren
bij de artillerie-inrichtingen te Delft.
"Do MINISTER zal do zaak nader overwegen.
Tc- ruim 6 uur wordt de vergadering ver
daagd tot Donderdagochtend half twaalf, als
wanneer de stemming zal plaats bobben over
artikel 49.
Oe telend in den reuzenstrijd.
Do verhouding tusschen de Yereenigde Sta
ten en do centraio mogendheden is nu, na drie
woken, dat do verscherpte duikbootenoorlog
duurt, nog vrijwel dezelfde. Do berichten uit
Amerika bereiken ons bijna alleen over do lan
den der Entente, cn zijn blijkbaar eenzijdig ge
kleurd. Er wordt daarin gesproken van een
nog steeds kritieken toestand in do "Unie, en
De Lampongsche fdoelei.
Hot volgende is overgenomen uit eon be
kend werk van dr. R. Broersma: ,,De Lam-
pongsche districten".
,,De toekomst van eer. land cis de Lam pongs,
waar weinig Europeanen cu Clii/ieezon bun be
drijven bobben en do Li!and;cho iKVolking
Torroweg de overhand heeft in het gobruik van
gronden en bosfchc.i. hangt natuurlijk ren
nauwste temen met dc'u aanleg en do behoef
ten des volks en vervolgens me*, i'.e geschiktheid
der hulpmiddelen tot verkeer en bedrijf."*
Nu is, wat da medewerking van het volk
zelf betreft, de Lain pon go r nog ai conser
vatief aangelegd. Do hoofden zijn over het
algemeen zoo min voorstanders van scholen
ais van spoorwegenbouw.
Daarentegen is er een© andere macht in
<Io Lampongscho gemeente, die des le meer
<lo komst van hot nieuw© toejuicht. Die
macht is de ongehuwd© vrouw-, hot meisje,
do moelei (spreek uit mocli).
„Nergens in den archipel," schrijft dr.
B., „vindt men volksmeisjes als do Lam-
pongschozoo vrijmoedig, zoo vol smaak,
zoo knap en zelfbewust. Inderdaad is zij
persoonlijk en maatschappelijk een bijzon
dere verschijning, oen bekoring altijd voor
vreemd eu eigen. Palembangsck© en Ban--
tamfch© hoeren waren er Heeds op uit,
Lampoegsche meisje in hon hof staatsie op
te nemen, en de -Lajnpongers zelf bewaken
hun dochters als oen kostbaar bezit."
Er ia wel eens in woorden van minder
•waardcering over do Lampongi< he geschre
ven. Zoo zou zij 'i niet, zoo nauw remeu
met, do zedelijkheid. Maar, volgens dr. B.
gi:ig 't met de zin nel Ijaü der Lampcn-
tcho als met do luiheid van den Lampoa-
ger; zij werd schromelijk overdreven en
]iep van schrijfpen tot schrijfpen. De Lam-
pongsche moelei is zich hare aantrekkelijk
heid fcösmfc. is ca hoeft daar-
dit is zeer wel mogelijk, maar kritiek was do
toestand zeker van liet ©ogenblik af, dat de
Vereen ig lo «Slaton de diplomatieke betrekkin
gen afbreken. To tin.;:' -»• is or sedert- niets ge
beurd. dat ons niorw moet doen Treezen voor
geweldiger vWm\- nioreu. voor en oorlog
tuseclnVn Amerika ©n Puitsddaml bijv.
'1, Blijft als toen, no.A steeds to vree zon, dat
die oorlog niet te vermijden ivtnaar dnt pre
sident Wilson dien liefst wil vermijden, schijnt
duidelijk en is zeker oen heuglijk feit.
Te ontkennen valt niet, clivfc er dingen zijn,
die. het Amnrikaauseho volk cn zijn prcridmit
den weg opdringen nanr den krijg. In do aller
eerste plaats reeds do verlamming vau don
handel; (ie Aineriknanse.ho scheepvaart staat
bijna fn.il, althans met Europa, en op ontzag
lijk© wijze stapelen zich de handelswaren op,
dio voor verzending gereed liggen. Voor hot
Amerikaans oho volk is dit zeker een onduld
bare toestand on or zullen maatregelen moe
ten worden genomen om daarin verandering
to brengen. Hot schijnt, dat de-regeoring der
Yereenigde Staten wil beginnen met de uit
varende handelsschepen to bewapenen mocht
zoo'n bewapend handelsschip in gevecht gera
ken met een Duitscho duikboot of in den
grond worden gehoord, dan zou de vloot op
gecommandeerd worden om do handelsschepen
to begeleiden en ts beveiligen.
Zooals men ziet, is president "Wilson blijk
baar wel huiverig om den oorlog te beginnen
cn wil hij dien liefst zoolang mogelijk vermij
den. Wilson zelf is een vredelievend man en
zou het afschuwelijk vinden de rampen van
den grooter. oorlog lo vermeerdoren en ook
over zijn eigen volk te brengen, doch boven
dien is het nog lung niet zeker, dat do open
bare meening in Amerika algemeen voor den
oorlog is. Dat er oorlogzuchtige» zijn in de
Vereenigde Staten is duidelijk, wij lezen al
van een besluit van ex-president Roosevelt
om in geval van een krijg, een leger van
260.000 Amerikanen uit to rusten, die op de
slagvelden der geallieerden zullen meevech
ten. De toestand in do Unie is dus steeds zeer
wisselvallig, maar dat, drio weken lang na heb
begin van don verscherpten onderzeescheu
oorlog de vrede is bewaard gebleven, ds zeker
■belangrijk.
Omtrent het resultaat van dien duikbooten
oorlog zelf loop en de berichten van de beide
partijen zeer uiteen. In /-ngelscho telegram
men lezen we steeds, dat- do uitwerking er van
zonder voel beteekenin is; do Duit-obers Serwe-
rej» van talrijke schepen, vijandelijke vooral,
maar ook neutrale, dio eiken dag getorpedeerd
worden. Dab do Eugolschen geen volledige
lijsten geven, daardoor zouden we die der
tegenpartij beter kunnen control eer enis t©
begrijpenzij zouden daardoor in de kaart
van den vijand spelen en :t eigen volk ontmoedi
gen. Het is daarentegen'in Duitschlands belang,
dat er zooveel mogelijk schepen vergaan en de
handel der geallieerden steeds meer verlamt. Het
gevolg van dit alles is, dat wij neutralen er
zeer moeilijk do hoogte van krijgen, hoe de
toestand eigenlijk is. Dat do handel sedert
weken verlamd is, voelen we zelf aan den
lijve, maar of dat zco zal Wijven, of het
DuiUdiland'mogelijk zal ziin om het verkeer
van de neutrale met de geallieerde landen wer
kelijk stop te zetten, is' een andere quacstie.
En daar komt het. maar op aan. Dot doel is
Engeland uit re hongeren. Toegegeven, dat de
tijd daarvoor kort was, maar men merkt daar
nog niet veel van. Er mm nog altijd neutrale
schepen, die in het gobiokkoerud gebied varen,
dat kunnen zelfs do Duitecli© berichten, niet
ontkennen, maar zij maken er zich van af
met, als een Wo'ff-teiegi am, lo zeggen, dat
één zwaluw geen leiito maakt. Intuv'ohen is
hot in sommige Duitscho bladen op to merken,
dat "men oen invloed vnn don duilcbooten-
oorlog reeds minder hoog schat, dat men in
ziet, dat de zoo vurig begeerde vrede daar
door nog niet zoo gauw komt, nis men had ge
hoopt. Zelfs zijn er, die twijfelen, of Enge
land wel door den bawger gedwongen kan wor
den tot den vrede, oji dezen meenen, d it men
liever Frankrijk cn Italië geheel moest af
sluiten van den Britschen bondgenoot en hen
zoo dwingen tot een afzonderlijken vrede. Zij
achter dit. blijkbaar mogelijk, maar of het wer
kelijk gelukken zou, mag gevraagd worden,
waar de-scheepvaart in het Kanaal bijv. nog
weinig of niet is geschaad.
Vau de fronten geen nieuws van eenige be-
teekends. Na de vrij felle actie op hot Avester-
front, 'waarvan we in een vorig overzicht mel
ding maakten, is er een sv.ilte gevolgd. Moge-
li-ik heeft het mistige weer daaraan ook schuld.
TV© lezen thans van slechts weinig be teekenen-
de gevechten in Oost en M est en aan het Ita
lian nsche front.
EHGELANO.
Mc-er mannen voor dsn eigenlijken corïogs-
dionat.
LONDEN. De ..Times" zet uiteen, dat het,
noodig zal kunnen zijn den militairen leef
tijd van ,41 tot',50 te verhoogen, indien de
herziening van de vrijstellingen van man
nen beneden de 30, waartoe thans besloten
is, niet het voldoende aantal mannen levert
noodig voor, de militaire eischen van het
oogenblik, mannen ii.k physielc voor het
gevechtsfront geschikt.
De „Daily Express'.' verneemt, dat de
adjudant-generaal, sir Nevil Macready, een
regeling heeft ontworpen, waarbij vrouwen
door den schijn van wulpschkeid niet altoos
kunnen ontgaan.
Wol is de zoodlei evenals de boedjasg of
meranei (jongen) belust cp 'n verzetje.
Maar daar zijn ze immers jong vocrr Komt
er bezoek over do rivier of langs den weg,
de moelei's staan met do meranei'a in haar
gevolg ais een vroolijk troepje gereed om
den reiziger too ts wuiven, indien hij voor
bijgaat, te begroeten on in te halen, zco
hij toeft.
Wordt bezoek aangekondigd van den con
troleur of een ander ambtenaar, dan moge
het kamponghoofd wat zorgelijk kijken
wie weet wat roesali hem Ir? wachten staat
de meisjes zorgen welgekleed en versierd
bij den ingang van de kuötpong te zijn of
wachten san de rivier bij. de „tangga
radja" (de trap om van de rivier over het
vlot nasr den hoogou co. er te komen) in
blijde afwachting van wat komen kan. Al
licht blijft de bongo bezoeker .oen nacht in
het dorpshuis (hesat) over en zal het
's avonds dansen en „mandjsw" ziin.
Do dans van den Lamponger is liet
„menari".
,,Voor het-menari komen meestal twee moc-
lci's en 'twee meranoi's. in stand gelijken, te
gelijk o}>. ito mocloi'a gaan achter eiknor
staan, do m^ranci's- cvenzooop ©enigen af
stand tor zijde. Do meisjes staan onbeweeglijk,
alleen met V i:-4:t© armen on mot de han
den voeren zij b- •.veilingen uit. Op do vinger
toppen worde a .«rooide of verzilverde doppen
(taiiggai) K'zit.. welk© in o-n boog en puntig
uitloopcii. 'De m.eranei's zijn minder stil, zij
lm weten de voeten on do knit.'.in, bewegen het
lichaam, nm.-iv toch kouit het ook bij hen op
armen en iif.nden nan. It;; do mocc-is is de
onbeweeglijkheid cok van het g.e!aat in het
'k-U. nfv.-n ktianfn zien. Ar du.» is l;et sij
de ionirölii,go:i/.ij doea denken arm <x:n huldo
en "een vciian:;<-n, heel de uitdrukking van be
weging; en go'aat in ree! moer aio vau opge
wektheid en dranz."
Toch zou, volgens den Lamponger zelf,
zullen worden gesteld in de plants van man
nen, waar dat. maar in het Britsche leger
mogelijk is, zoowel in Engeland zelf al3 in
Frankrijk, ten «indo aldus mannen vrij te
krijgen voor het gevechtsfront, .welke man-
r.c!n thans dienst deen bij do administratie,
als koks, oppassers cn chauffeurs.
FRAMKRMK.
Van hot WoBleüJk Oorlogstoi-roln.
Het Enselsch-Franccïi offensief.
BERLIJN. Officieel. Leger -prins
AihrexhtEen Dinsdag voorin.na artil
lerie-voorbereiding ingezette aanval der
Engolschon mislukte, ten W. van Mee-
sines. Een officier en 6 man bicven in onze
handen.
Leger kroonprins Rupprecht: Aan het
front in Artois werden eenige Engelsche
verkenningstroepen afgeslagen.
Op den Noord-oever van de Ar.ere over
rompelde ©en patrouille een Engolschon
post en bracht zeven gevangenen mode. Na
oen korte vuur-voorbereiding namen onzo
troepen een steunpunt ten K. van Lo
Trausloy en namen de bezetting, 30 man,
gevangen.
Leger Duitsche kroonprinsIn Cham
pagne en de Vogezen verliepen kleine onder
nemingen voer de Franschen zonder succes.
Aan het N.-O.-front van Verdun slaagde
een overval van een veldpost, die op klaar
lichten dag werd opgelicht.
PARIJS. Vrij levendig© az*tillerieactie
tusschen Oise en Aisn© ©n in den sector Avo-
court: Ten noorden van Flirey on ten westen
van Watterviller slaagden wij in coups de
main tegon de Duiteche loopgraven. Wij
maakten gevangenon. De nacht was kalm
aan de rest van het front.
LONDEN. Ilaig bericht: Onder be
dekking van hevig artillerievuur, dat
onze loopgraaf totaal vernielde, ver
overden vijandelijke af deelingen met bo-
hu!p van „Flammenwerfer" Maandag
avond een onzer kléine voorgeschoven pos
ten ten zuiden van Le Transloy. Wij dron
gen in den nacht de stellingen van den
vijand ten oosten van Armenticres en ten
oosten van Yperen binnen en brachten
greoto schade toe aan zijn versterkingen.
Wij bombardeerden krachtdadig do loop
graven van den vijand bij Sail'y-Sallisel,
La Bassée, Messmes en Wytschaete.
Do gsvechton aan het Westfront
BERLIJN. Bij de gevechten in hot
Ancrédal op Zaterdag 1.1. zetten de En-
gelschcn na hevig© artillerioroorhereiding
drio divisies in over "een front van zes K.M.
Het gevocht bij Moulin Ruïne ten noorden van de
Ancre en de daarop aansluitende loopgraven
waren het toon eel van hijzonder verbitterde,
den geheelcn dag heen en weer golvende ge
vechten, in den loop waarvan wij dit gedeelte
ven onze stelling"aan de Engelsehen prijsgaven.
Zondag was het betrokken weer, waarvan wij
gebruik maakten om talrijke welgeslaagde kleine
ondernemingen »n overvallen uit to voeren,
terwijl de' vijandelijke patrouilles geen succes
konden behalen.
In den nacht van 17 op 18 Febr. was het
op het front in België zeer levendig. Drié
pogingen van den vijand om op het Yperenfront
in onze stellingen te dringen, mislukten door
ons vuur; op één punt kwam het tot een hand
gemeen, waarin do vijand eveneens met aan
merkelijke verliezen werd teruggeslagen. Tegen
vier uur 's middngs werd een krachtig vuur
geopend tegen een gedeelde van ons front ten
zuiden van de lijn LnngemarkYperen. Na
een demonstratie op andere punten, zette de
vijand hier door, doch werd ook teruggeworpen,
waarbij hij gevangenen in onz© handen liet.
In den avond van 17 Febr. had een Duitscho
onderneming ten noorden van Wytschaete en
noordelijk van het kanaal CominesYperen
succes.
Het Jaarfeest van Yerdun.
PARIJS. De bladen herinneren,
dnt Dinsdag do verjaardag was van het
Dmtsche offensief tegen Verdun. Dinsdag
vóór een jaar werden de eerste Fransche
linies, het bosch van Caures en D.innunvsnt .;•:-
nomen. Mnar spoedig kwam de tegenslag. Zes
dagen na de opening -van de poort, welke d©
Duitsohers zou moeten doorlaten, was deze weer
gesloten. «Sedert vochten de Duitschers weken,
mannden tegen do Fransehen. En plotseling
kwam de dag, dat do Fransche verdedigers
van Verdun liet Dmtsche leger terugdreven
tot do plaats, van waar uit liet begonnen was.
RUSLAND.
Van hst Oostelijk ccrSogsterreln
Aan het Russicoha front.
BERLIJN. Officieel. Front-prins Leo
pold: Op enkele gedeelten was de Russische
artillerie actiever dan op de vorige dagen
voornamelijk ten z. van het Dryswjaty-meer,
en op den oosbeever van de 'Narajowka.
Front -aartshertog JozefIn de Karpa-
then sneeuwjacht, waarin wij eenige onder-
nemiugen met succes volbrachten. Een
met den dans niets worden uitgedrukt, ter
wijl dr. B., wat den oorsprong, betreft, van
©eu hoofd, dat geacht werd veel van adat-
zaken te weten, vernam, dat de Bantam-
sche heeren (do Lampong3 maakten vroeger
e?n enderhoorighoid van Bantam uit) vroe
ger wel eeus verlangden, dat de Lampong-
scho jongelui het „tandag-' van Java zou
den nadoen. Dat dansen ir. niet zco een
voudig en zoo konden de Lnrapongers er
niofc gemakkelijk in thuis worden. Uit do
half- en niet-geslaagde proeven zou het
menari zijn voortgekomen.
IIet mandjaw, dat in den regel op het
raemjri volgt, ia oen rustiger bijeenzijn,
waarbij de bccdjangs in oen rij tegenover de
moolei's plaat* nemen.
,,Dc meisjes rollen sigaretten, vragen daar
voor tabak aan do jongens wanneer eigen voor
raad is uitgeput'. Het is als het ware het be
zoek, dat do jnnaens ran do meisjes brengen
on waarbij zij vrijelijk met elkaar .spreken cn
briefjes wiü'eolen. Do joligeö begint op een ecn-
vöudig wit papier iets te zotten, wat oen groot,
oen beleefdheid inhoudt. TTij vouwt zijn papier
on reikt liet met een potloodje over aan het
meisje. Zij leest, zint een oogenblik en .schrijft
enkele woorden terug op hetzelfdo papier. Zoo
gaat het over en weer on al schrijvende komt
mon tot duidelijkheid. Tiet geheim der briefjes
v.-ordt door allen geëerbiedigd. Het briefje, met
oen beleefdheid begonnen, eindigt vaak met
stoute wcnschen cn afspraakjes. Er worden ook
briefjes geschreven buiten het mandjaw om en
door den jongen schrijver aan het meisje Over
handigd, waar hij haar alleen aantreft. Mij is
verzekerd; dnt er briefjes worden gewisseld,
waarvan do inhoud vrij ondeugend is. Dat is
trouwens ook het geval wei met do pantoens,
dio de meisjes te zomen zingen."
Dat brief schrijven is dikwijls een go-
u.-bücts inleiding voor oen moor vertrouwe
lijke» omgang cu vcor heimelijk© bezoeken
in het nachtelijk uur. Dan wacht heb
iiioiUö op hot afgesproken geluid on komt,
als zo dit hoort, voor dc houten tralies van
oen der vensteropeningen, zooals elk Lam-
poagsch huis er een paar hoeft-, „Dan, zit-
Russiech blokhuis, ten z. van Smobrea,
word nadat de verdedigers gevangen geno
men /waren, vernietigd.
PETR-OGRAD. (Bariaht van den
Groot-en Generalen Staf.) Een vijande-
lijko afdeeling ter sterkt© van ongeveer
oen bat ai Hon deed een aanval op oen sector
van do Russische stelling in do buurt van
.Slavs'nfcine ten noordw. van Podgoritza. Zij
word ondor geconcentreerd vuur genomen
cn genoodzaakt naar haar loopgraven terug
to trekken
Don 18en on 19en Febr. leverden Russi
sche vliegers in do buurt van Smorgon een
reeks gunstig voor do Russen verloopen ge
vechten aan vijandelijke aeroplanes.
Eon Russisch luchtschip geraakt© in ge
vecht met twee Duitsehe machine'? en nood
zaakt© deze terug te trekken op haar basis.
EGYPTE*
In Maaopotamiö.
KON STANTIX OPEL. Tigrisfro.it: Den
1 Reien Febr. infanterie- ea mitrailleursvuur bij
Fellahiden volgenden dag nam de vijand de
Turkflche stelling aldaar ondor krachtig vuur.
Sinaï-froni.Den loden Febr, werd een vijan
delijk vliegtuig genoodzaakt achter de Tnrk-
aclio linies te landen. Het toestel verbrandde,
maar de bestuurder werd krijgsgevangen.
Op de andere fronten niets belangrijks.
De strijd ln Egypte.
LONDEN. De bevelhebber an
de troepen in Egypte meldt, dat
er .nadat bcricliten waren ingekomen, dat. de
Turken de klcino posten te Nckhl en Bir el Has-
6 ana op het Si na i-scii iereiland hadden hersteld,
tegelijkertijd acties tegen beid© plaatsen op
touw werden gezet. Te Bir el Hassana deed
mon een onvorliocxlschen overval en het ge-
licelo garnizoen, bestaande uit drio officieren
en '21 man, werd gevangen genomen.
Heb garnizoen van Nekhl, dab bestond uit
ongeveer 100 cavaleristen, vluchtte Jnngs een
.waterloozen weg naar Akaba en liet 11 gevan
genen in handen der Engelsehen. Dezen maak
ten, ook geweren, ka-nonnen, munitie-, ontplof-
fingsmiddelon, levensmiddelen en een veldka
non buit. De Engelsclien leclcn geen verliezen.
VERE2MISDE STATER.
De Desr.scho Antiilan Amerikaansch.
WASHINGTON. De Kamer heeft het
wetsontwerp aangenomen, waarbij 25 mil-
lioen dollars beschikbaar worden gesteld
voor den aankoop van de Doensche Antil
len. De senaat zal waarschijnlijk binnen
enkele dagen het ontwerp aannemen.
De wet op de spïonnage.
WASHINGTON. Het door do regeering
ingediende wetsontwerp op de spionnage :s
in den Senaat met 60 tegen 10 3tammGn_
aangenomen.
Het bevat krachtige strafbepalingen op
samenzweringen tot schending van do neu
traliteit van Amerika en het spionneeren
omtrent zaken, de nationale verdediging be-
treffendo.
Het wetsontwerp regelt het gedrag en de
bewegingen van geïnterneerde soldaten eu
zeelieden en bedreigt bedriegerijen met pas
een met straffeni Andere artikelen maeh-
tigon den president munitie en schepen, die
"->» veiwoeren, bestemd voor een vijand van
een natie met welke de Veroenigde Staten
op voet van vrede zijn, in beslag te nemen,
vast to houden of verbeurd te verklaren.
Een betoogins tegen do duurte.
LONDEN. De „Times" meldt uit New-York,
dat drie h(»nd.»rd vrouwen in den City-Hall ver
schenen en verlaging van de prijzen der leren-s-
middelen eischten. De politie verdreef do
menigte en arresteerde dc leidster, Mario Ganz. I
LONDEN. Da „Times" meldt uit New-York,
dat de vrouveubc-toogïng een uitvloeisel was j
ven ongeregeldheden die den avond te voren
plaats hadden ten gevolge van de heogere I
prijzen die door de groentenventors worden ge- j
vraagd wegens de prijsverhooging door de I
groothandelaars. De vrouwen vielen de groen-
tenverhoopers aan. vernielden hun groenten
door bijlende Stoffen en k-.ntclden hun karren j
in dc goot.
Een complot.
Do geheime poli'.ie te New-York heeft de
hand gelegd op twee mannen, dio getracht i
hebben kaarten, photcgrafieln enz. van militair
belang uit Engeland en Ierland te krijgen, die
zo dan naar Amerika zonden, vanwaar ze1 naar j
Dnitsciilund werden geëxpedieerd. Vijftien man J
moeten in het geheel bij do zaak betrokken i
zijn. De kaarten waren met een. specialon inkt
getoekend, zoodat de teekening eerst zichtbaar
werd na een scheikundig© behandeling.
'P ZEE.
Noderlandecho schepen getorpedeerd
Bij de directie is van de kapiteins van do
„Ootmarsum" (2312 tou) van de Stoom
vaartmaatschappij „Oostzee" te Amster
dam en van de „Tromponbcrg" (1608 ton)
van do stoom bootmaatschappij „Hilligers-
bsrg" to Amsterdam bericht ontvangen,
dat beide schepen tot zinkon gebracht, zijn.
Do bemanningen zijn behouden te Brix-
ham geland.
Bij het ministerie van buiten!andsch©
zaken is een telegram ontvangen van onzen
consul-generaal to Londen, dat do stoom
schepen Ootmarsum" en „Trompenberg"
dcor een Duitschen onderzoedr tot zinken
zijn gebracht. D© bemanningen, ten getale
van 54 koppen, zijn gered.
Nader vernemen wij nog, dat de opva
renden van de Trompenberg" en de
Ootmarsum" werden opgepikt door een
Noorsch stoomschip.
Beid© schepen waren uitgovaren om in
Amerika een lading voor de Nederland-
sche regeering in to nemen. Thans waren
zij op weg van Cardiff nanr Las Palmas
met een lading kolen voor Engelsche reko-
ning.
Mot betrekking tot de beide schepen deelt
<le ,.N. B.. Ct." nader mede, dat van een
verplichte kalenlading voor Engclsahc rekening
go n sprake is geweest.
Naar de „Tel." verneemt, zijn da casco's
van de getorpedeerde „Ootmarsum" en „Trom
penberg" op do Amstordamscho beurs voor een
bedrag van 900.000 elk verzekerd.
Schepen binnengekomen.
Dinsdagmorgen zijn te IJmuidcn binnengeko
men de Nederlandsche stoomschepen „Mars"
niet erts van Hue!va en „Folmina" met ge
zaagd hout van Froderikstad. Deze schepen
waren door den dikken mist opgehouden eu rap
porteerden tijdens hun reis over do Noordzee
niets bijzonders ontmoet te hebben.
Da beschieting der „La Campino".
Zooals v.ij reeds meldden, word liet.s.s.
„La Gampine'' in liet Engeïsch© Kanaal twee
maal door een Duitsohcn onderzeeër beschoten.
Hieromtrent vernam „De Maasbode" nog vau
de bemanning
Op Zondag 11 Februari was dc „La Cam
pino" op weg naar de Downs. Het vaartuig was
13 Februari van Baton Itougo naar Rotterdam
vertrokken, geladen met petroleum voor dc
American Petroleum Company. Dien Zondag
bevond men zich !s middag om 1 uur in het
Kanaal op 5 mijlen van Falmouth en in het
gezicht van de Engelsche ku3t, toen men plot
seling een ios schot voor d:n boeg kreeg. Er
werd met volle kracht doorgestoomd, waarop
een scherp schot volgde.
Het proejetiel sprong tusschen do brug eu den
voormast, gelukkig zonder iemand ts raken.
Do kop van hst projectiel spreng op 00 meter
van hot schip aan bakboordzijde.
Na deze waarschuwing werd gestopt en zag
men aan stuurboordzij een Duitschen onder
zeeër bovenkomen. De gezagvoerder gelastte
den eersten stuurman met 4 matrozen in ©cn
sloep naar den onderzeeër te roeien om de
papieren te toonen.
De gezagvoerder van den onderzeeër, een
ongeveer 20-jarig jongincusch, liet een iijn uit
werpen, waaraan de papieren bevestigd werden.
Door het water heen trok men do papieren aan
boord van dh duikboot.
Wiji den gazs.gvoerder v..a den onderzeeër
bleek dat de „La Campir.e" vóór de afkondi-
ging van den verscherpten duikbootoorlog ver
trokken -was, kreeg men vergunning dcor tc
varen.
De Duitsché onderzeeër salueerde met de
vlag en de „La Campino" ging verder naar de
Downs. Daar werd verslag uitgebracht aan de
Engelsche autoriteiten, en u orden do over
blijfselen van het projectiel in beslag genomen.
Zonder wederwaardigheden kwam men te
Hoek van Holland, doch daarna kwam men ten
gevolge van den mist op een bai.h. ten gevolge
waarvan het vaartuig eenigszins scheef kwam
te liggen. Een deel van de lading vloeide
daarbij over boord. Bij hot hoogwater kwam de
„La Csmpine" weder vlet cn kou de reis naar
Botterdam voortzetten.
Gezonken schepen.
CHRISTIAN IAHet- ministerie van
huitonlandsch© zaken heeft bericht ontvan
gen van do torpedcoring van do stoameeho-
ptn „Torgnyt" van Chrisiir.uia (734 t.),
,,Dnl Böat-tio'uit Agere (1327 t.), ,.Ru-
tcfjell" uit ChrE'mr.ia (1744 t.), „Csbo"
van Ohristiania (1254 t.) eu „Juno" (2416
ton).
LONDEN. Lloyds meldt., dit dc schoe
ners „Terre Neuve", „Mayola" en „Do-
rovky" gesonken zijn.
In t»e Zwarte Zee,
PETROGRA D. Een Rut-'echo onder
zeeër boorde bij den Bosporus eon klein
stoomschip en acht, zeikciicpen iu der.
grond.
De cfuikbootenactie on do Eneslsclis
sohoepvaart.
LONDEN. Tegenover de beweringen
van Duitsc-h© zijde over den duik-
ten dio twee gescheiden door enkele laties
en babbelen fluisterend in het eenzaam
uur, dat vrijheid laat aan de jongo harten. 1
Eu als er ooit iets ernstigs viel af t© spre
ken, een schaking bijvoorbeeld, dan was dat
uur wel het aangewezene." Het Fensterln
op z'u Lampongsch
Eon eigenaardigheid van do Lampongs is j
dat do jongelui er hun eigen organisatie i
hebben. Dit komt vooral good uit bij fees- 1
ten, ldeins, zoowel als 'greote.
„Wanneer do karbouwen of geiten zijn go-
slacht, wordt ecu gedeelte aan de mocici's ge-
pi ven ter bereiding. De moelei s on lur.ranci's
eten te zamon. Zij hebben vooraf vergaderd, do j
modei's onder haar „toewa (oudste) moelei",
du nicranci's onder hun president „toewa mera-
noi". Die presidenten zitten meestal in het
midden allen uitten op den grond en mo
gen bij kleinere adatvergrijpen boeten opleg
gen, fciims we'! één gulden. i)a boeten worden
iijj goiegenlieid vrooiijk verteerd. Groot© vor- j
grijpen komen natuurlijk voor den proatiii j
adat."
Voor rlo gehuwde mannen wordt bij zulke j
feesten afzonderlijk gekookt en aangericht, I
do gehuwde vrouwen kók-én en passen op de
kinderen en neuzen nu eu dan wei even bij
het feest.
Bezoeken en feesten zijn 'echter niot da
gelijks voorkomend© evenementen in' de
LarapongScho samenleving. Het leven gaat
daar gemeenlijk zeêr osntopig zijn gang.
„Öok op Java kan oen desa afgelegen zijn,
maar er is wél altijd een weg, voor karretjes
geschikt, cn vaak is ren epoor dichtbij, zoodat
do mcnsclicn een enkele maal do naburige
hoofdplaats kunnen bezoeken zonder dagreizen
te moeten afleggen om winkels of pasar of j
bioscope to zien.
In dc Lampnngs; beschikt lang niet elke kam-
pong over een rijweg, men heeft zich tevreden
c s: ellen met oen boschpad of met de tra go
vaart op de rivier."
Zelfs pasars, markten, ziin zeer spaar
zaam over het gewest gezaaid, zoodat do
Lara pon gsche dan ook het sober genoegen
van den pasargang niet kent,»
..Wanneer de eerste uren' zijn verstreken mee
i>adcn en kleorcn wasschen en met de zorg voor
don eersten, ach zoo eenvoudige» maaltijd, dan
rest de lange, lange dag van cel rust cn ledig
heid. Men k;:n toch niet nitijd tapis" (Lr.m-
pongsch..; sarong) weven en baadjes maken! Al
leen wanneer er peperoogst. is thuis gekomen,
kan daaraan wat arbeid worden gevonden. Iet-s
heerlijks is het, wanneer een deel van het gezin
soms ook het heolo, ver buiten do kampong
naar de ladang gaat."
Dq Lamponger verbouwt zijn rijst op
iadangs, ontgonnen bosch terreinen, die dik
werf vor van do kampong zijn gelegen.
„In'liet golijkvloersoho leven is de werktijd op
(Le ladang een prettige afwisseling. De ontgin
ning is werk voor het manvolk, maar het au-
dere, vooral het snijden d©r padi, wordt door
vrouwen en meisjes verricht. Soms kunnen zij
weken ja maanden blijven en met do vrijheid
vau het buiten-zijn is het kF no armelijke
hui»je van liet eu strdo een heerlijk palcis, ver
geleken bij den d ©gei ij keu houten woon in do
kampong". 'Over dag is er werk op de ladang:
wloden of snijden, alles wordt samen gedaan
onder praat en scherts met de kennissen. Het
jonge volk getroost het' zich graag, zoo het
ver moet gaan om water te vinden, water dat
vaak niet eens helder c» zindelijk is. Gp en om
dc ladang, in en bij het stüla bosch scheppen de
jongeren hun vertier en hot maakt hun den
wdiraalstGÈ cogst zoet."
Na 't huwólijk is 'b voor do Lam pon g-
scho met allo heerlijkheid van feesten en
iadang-vsrbliji' gedaan. Waar hier en daar
nog do adab-djoedjoer bestaat, volgens wel
ken door den candidaat oen huwelijksprijs
moot worden betaald, kan zi j vaak niet eens
haar eigen keuzo volgen. Zij wordt dan
oigondora van den man, dio haar oen jaar
lang tot do geboorte van haar eersteling
vrijwel opgesloten houdt, terwijl zo
daarna ock steeds op den achtergrond blijft,
zij, die als moelei eens den toon aangaf iu
het dorp. En sterft de man, dan gaat zij
in streken waar nog de hand gehouden
wordt aan don adat-,,samalang", over in
het bezit yan een broeder, veelal den oud-
bootoorlog, die de handelsactiviteit van do
geallieerden, in het bijzonder Engeland, zou
bobben verlamd, zij opgemerkt, dat van 1 tot.
14 Febr. in do havens vau het Vereenigd
j Koninkrijk aankwamen 4053 Britsche, 227 ge
allieerde, 497 neutral© schepen, samen das
•1777. Er vertrokken 3928 Britsche, 252 geci
teerde, 3G1 neutraio, dus totaal 4514 schepen.
Gemiddeld kwamen van 1 tot 11 Febr. per dag
aan 290 Britsche, 16 geallieerd©. 35 neutrale,
totaal 341 schepen. Er vertrokken gemiddeld
per dag 280 Britsche, 16 geallieerde, 28 neu
trale, totaal 822 schepen. Bij deze cijfers zijn
niet inbegrepen visschersschepen, .de kustvaar
ders cn de schepen van minder dan 100 ton.
in die veertien dagen was liet effect van do
duikbootactie dnt minder dan oen schip per
honderd aangekomen en vertrokken schepen
verloren ging.
Hofberichten.
Dinsdagavond had ten Koninklijke P -
leize in het Noordcinde do gala-maaltijd
plaats ter ©ore van den buitengewone»
ambassadeur van Z. M. den Keizer van
Oostenrijk, apostolisch Kor.in? van Hon
garije, waarbij, behalve Z. D. H. de Vorst
von Sehwarzonbarg, en Graaf Festetics, be
nevens do gep. generaal-majoor Kiork de
Reus, aau de missie toegevoegd, aanzaten
do gezant en do ieden van het gezantschap
van Oosten rij k-IIongarijo, do Minister vau
Buiten]andscho Zaken eu enkele leden van
Harer Majesteits hofhouding.
H. M. de Koningin heeft den buiten-
gewonen Oostenrijksch-Iiongaarschen am
bassadeur. den Vorst von Scharzenburg,
het Grootkruis der Orde van den Neder-
landschen Leeuw verlosn'fl cn het comman
deurskruis der Orde van Oranje-Nassau ge
schonken aan Graaf Festetics von Tolna,
die van de missie deel uitmaakt.
Bezoek van Z. K. H. den Prins.
Z. K. H. Prins Hendrik zal Donder
dag 22 dezer te Amsterdam can ver
gadering vaa do veroeniging „Het Oranjo
Knus »ijwonen. Z. K. H. zal daarbij verge
zeld werden door gansraal-majoor Koclemaus
Boynen, lid van her héofdcomité van Het Nc-
derlandseho' Roodo Kruis.
De Prins is tevens voornemens, dien dag da
Balineesche tentoonstelling in Arfci et Amici-
tiaa, en zoo mogelijk ock de Bosbeomteatcon-
stelling te bezoeken.
Ds minister van financier.
Mr. dr. Anten van Cljn heeft ep grond vsn
gebleken diepgaand verschil met een Minister
raad omtrent do taak cn da verantwoorde!i]>
heitl V2n den Minister van ^tpanciën, zijn ont
slag aan de Koningin aangcbGden,
Ce nlouwe Wlifiister vsn Finar.ei'itr.
Naar wij" vernemen is in da plaats van
mr. Van Gijn tot minister van Financiën fcc-
noomd mr. M. W. F. Traiib, oud-minister van
Financiën.
Ds heer Treub zal neg dszo wesk zijn ambt
aanvaarden.
Vertrek van Baron Vsn Qiskra.
Do afgetreden Oosten rij ksch-Hongaar-
aehé gezant bij Hr. Ms. Hof, baron Von
Giskra, verliet Maa-nEagochtond te 11.40
par Hc-11. Spoor mot zijn gozin do Raai
den tie, zich begovonda naar Amsterdam,
orn na een kort verblijf aldaar uit ons land
to vertrekken
Barones Giskra en haar dochter werden
overstelpt met bloemstukken enkkïno
reisgeschenken.
Gooéraal L. van Lier. f
Hier ter stede is, 05 jaar oud, overleden do
heer L. van Lier, gepensionaeerd gencraa.-
majoor van <icn Geucesvimdigen Dienst, oud
chef van het .Militair Hospitaal.
De heer Van Lier word den 13den September
1851 te Utrecht geboren en werd iu 1S76 arts.
Iïij doorliep in t'i-n militairen gcnoeskumligeji
dienst do verschillende rangen cn werd a!s
kolonel met den rang van gcuoi aal-majoor ge
pensioneerd.
Smds tal van jaren had hij zitting in
het bestuur van verschillende vereenigïngen,
o,a. in „Kiildervoeding". Hij stond aan het
hoofd van een der cc-nsuitatkbursaux van de
Amsterdamscho Vereeniging tot bestrijding dei
tuberculose en was ouden„urziiter van do ver-
eeniging-Ccnlraal Israolioiisch Krankzinnigen
gesticht in Nederland.
Yan Lier was nek commissaris van het Roede
Knits in de stel!mg van Amsterdam, en be
stuurslid van „De Plautuge-buurtvetecni-
ging."
De begrafenis zal plaats ho'd'-cn Vrijdag 23
Februari' om halfdrio des middags op .de Is-
rablietiselic begraafplaat-s to Mr.iclcrbefg.
SchoGpvaarf-srjooiiijkhetlen.
Het Correspomiéntiehurean schrijft r
Nauwelijks is hot onzo Regeering met voel
moeit© en zorgen gelukt, do door heb bekende'
vasthouden door dc Britsche autoriteiten vnn
een veertigtal Nederlandsche stoomschepen
nog
sten, van don overli Hne. z! zou so c
zco graag oen ander Vriiien volgen.
Spreekt 't niet haast vanzelf, dat der
inoeiei al dio adat-instellingeu, welke haar
ton slotte geheel van hare vrijheid beroo-
ven, alles behalve naar den zin zijn?
„IVanneor do Inidscho rogcerïng liet vroeg r
bad kunnen inzien, nu zij om rust te vci-
j zwakken of te verbreken c- n verbond hebocu
I gesloten met do morlei. Is ï.et niet tcrkeiic:! I.
dat er to Mouggala ecu paar meisjes ondc;-
j ivijzcres zijn'op d» inlsndLche sdiool on dat c:
I in 1914 twee meisjes l:c'»Vn gevraagd i:.-
andscho klerk te mogen worden cp hot -
stuurskantoorDio mei-jes wilden do vrijbc
welke schrijftafel eu buren u-uren liaar zcudén
laten, verkiezen bovon do gonouchten wolk.-
oen Laar pa ©-orJ huwelijk zou kunnen bren
gen. Dat is een toeken^ dat wijst naar cn
nieuwen tijd voor liet gewest, waarmede do Rr-
geeruig kan rekening bondon bij het bespre-
ken van haar korrs. Meer dan circulaires cu
residentsinziohten vnn vroeger jaren, welko
do barricaden van lijdelijk verzet tegeh adat-
bémooienia niet leenden nemen, zal een gou
vernement bereiken, dat in do kaart der moc-
lei's speelt. Geef haar sneller verkeer en go'cT
haar bezigheden als uitweg voor haar vernuft
en haar vrijheidszin en go behoeft geen
storm meer to loopen op do muren van clcn
adat."
„Do moolei," zoo besluit schr. het'
hoofdstuk „Moelei en Bcodjang, da hcop
van staat" in zijn geschrift, „is het sieraad
en de muziek van heb Lainpongsche leven
zij is de bloem der Lampcngsche maat
schappij; welnu, zij kan zijn de sleutel,
waarmee aan hot newest een betere toekomst
wordt ontsloten."
Moge der moelei, wanneer zulk een
sehoono rol haar zal zijn toebedeeld, har©
taak zooveel mogelijk worden verlicht. Ligt
hier niet een ir.ooi arbeidsveld open voer
heb particulier initiatief, werkend in den
geest der Kartini-vercc-mging voer Java?
