No. 366
Zondag 17 December 1916
Dg man me! k 10,080 broeken.
Orgaan voor Leger en Vloot.
Oorlogsnieuws.
Onder redactie van D. MANASSEN.
De - Vredesvoorstellen.
Taminiau's JAM
DERDE JAARGANG.
SOLDATENCOIIRANT
EED ACTIE EN ADMINISTRATIE VALEBIQSSm 10», AMSTERDAM. DIT
BLAD VERSCHIJNT DRIÊMAAt PER WEEK. LOSSE NUMMERS VOOR
MILITAIREN l CENT, VOOR BURGERS HCENT. ABONNEMENT BIJ VOORUIT
BETALING VOOR MILITAIREN 0.75, VOOR BURGERS L50P.K WARTAAL
Voor Adverteutii-n wende men zich tot onze Administratie. Y&luriu*»traat 109
Amsterdam - Adv»rt.»>r-nit»i n«i r»o
jtii-n wendo men zich tot onze Administratie. Y
Prijs der Advertentiën per regel 30 c«ut. Voor lugrzunaen jicoe.
d eenogen o? de tweede, derde en viezde pagina dubbel tarief. Bij abonnement
redactie.
Wij geven hier een kijkje op de Roemeensche stad Jassy, waar thans, na de
inneming van Boekarest, de Boemeensohe regeering zetelt. Jassy is een eoht
Oostersone stad, wat men ook ziet aan da bouworde van vele huizen met hun platte
daken, aan de nauwe bochtige straten. Van de ongeveer 80,000 inwoners zijn er
bijna 60,000 Israëlieten. De stad was vroeger de hoofdstad van Moldavië, toen dit
een afzonderlijk hertogdom was, thans is het de hoofdstad van de provincie Jassy.
Het heeft een universiteit en drijft een levendigen graanhandel.
j Het a.s. Kerstfeest.
i; No. 370 van „De Soldatoncourant" zal met
iffiet oog op den Tweeden Kerstdag niet op
tjDmsdaa 20 Dec., doch op Woensdag 27 Dec,
(door onze expeditie verzonden worden. Daarna
»vqigt de verzending weer op do bekende tijden.
lil Ut!
Dat met het aanbieden door do central en
[van vredesonderhandelingen, do vrede zalf
nog niet in de wereld is, was dadelijk te be
grijpen. Vele bladen der Entente-mogendhe-
den verwijten aan 'de oantralen ,dat zij vre
desvoorstellen hebben gedaan, omdat zij zich
zwak voelden, omdat zij de overtuiging heb
ben, dat ze,.ondanks hun schoone zegepraal
dn Roemenië, den strijd, niet kunnen volhou
den, wie zoo over" denvijand spa-êekt,
anag toch zeker o>p zijn voorstellen niet met
gretigheid ingaan, dat zou eveneens ajs
zwakheid kunnen worden uitgelegd, 't Is
daarom niet verwonderlijk, dat de persstem
men, die we hebben weergegeven, uit Engel-
sche bron bijv., eenparig van oordeel zijn,
dat achter de Duitsche vredesvoorstellen iets
andei's steekt, dat zij ten deele uit gevoel van
ir,vak te voortkomen, ten deele een politieke
manoeuvre beduiden. Als ernstig gemeend
verlangen naaf den vrede moet men ze niet
opvatten.
Op deze wijze redeneetren, dikwijls met
groot© heftigheid en bitterheid, de
Franache, Russische en Engalsche bla
den. Ten minste voorzoover wij uit
de Reuter-telegrammen opmaken. Er
ai ju er bij," enkele, die een andere taal
spreken, die meenen, dat het een groote fout
zou zijn om botweg elke vredesbespreking af
'te wijzen. Ook al zien zij, zooals de „Daily
New3", in Duitschland's stap onoprecht
heid. toch mogen de regecringen der gealli
eerden niet dadelijk zeggen, dat zij niet wil
len en kunnen onderhandelen. Daaruit zou
voor de centralen een groote politieke over
winning voortvloeien, zooals zij nog niet be
haald hebben. Duitschland zou zich dan met
een gebaar van onschuld richten tot de neu
tralen en met een gebaar van vastberaden-
ho-' en wanhoop tot zijn eigen volk. Het
bovengenoemde blad zou willen, dat de ge-
al! .'.eerden als antwoord hunne voorwaarden
i(Uit het Fransoh, van Champimont).
Ik wilde juist mijn bureau verlaten, om te
gaan dejeuneeren, teen de bureauknecht Jo
zef me kwam aankondigen, dat zekere Louis
Demaro verzocht voor een dringend geval te
Worden ontvangen.
Tk kende, dien snuiter. Wij waren Landslui,
oude schoolmakkers. Tezelfder tijd als ik was
hij naar Parijs gekomen, maar het ging hem
dn den beginne niet vóór den wind, terwijl'ik
weldra werd verbondon aan don „Quotidien
ïllustra", liep hij nog alle redacties af, zonder
ergens plaats te vinden, heel sobertjes levend
ivau hetgeen nu en dan van hem opgenomen
artikelen opbrachten, en steeds bedreigd, het
geringe kostgeld, dat zijn vader voor hem be
taalde, to zien opgeheven.
Mijn eerste gedachte was, Jozef te laten
antwoorden, dat ik was heengegaan, maar
Itoch getroostte ik mij hem te ontvangen.
,,Laat hem binnen komen. Jozef", zei ik.
„Daar die mijnheer evenwel waarschijnlijk
komt om me geld te vragen, heb je hier een
5 frankstulc. Als ik bol en ik vraag je, me wat
geld te leenen,. dan moet je me dit stuk aan
bieden en zeggen, dat clit alles is wat jo
ïbezit.."
„Mijnheer heeft gelijk met die voorzorg te
nemen... want de vreemde heer zit erg slecht
in zijn kleoding. Zijn pantalon vooral is..."
Do burcauknecht ging heen, buiten .~«.ue
^verbolgen dat een man, die zoo'n verschoten
en versleten broek droeg, het dorst wagen de
kameraad van defS redactie-secretaris van den
„Quotidien Illustró" to zijn.
De man word binnengeleid.
,Jn, mijn waarde", zeide hij, nog voordat
Ik mijn mond had geopend. „Ja. mijn waarde,
xfe kom bij je aankloppen. Maar het eeldt eeri
geheel exceptioneel geval. Ik verzoek je om
een louis 1), omdat ik dion precies behoef. Ik
30, goudstuk vgm 20 francs.
stelden, voorwaarden, dia zwaar mogen mjn,
maar tevens billijk moeten wezen.
De „Manchester Guardian" denkt er on
geveer evenzoo over. toestand is te ern
stig om in, de voorstellen alleen een zet in
het diplomatieke spel te tien. Er moet een
onmiddellijke gedachtenwisseling plaats heb
ben tusecken de geallieerden, zulk een ge
dachtanwisseling to weigeren, zou de Enten-
temogendheden in het ongelijk stellen in de
oogeu van alle neutralen. Onderhandelen
do geallieerden wel, dan zal zeker de vredi
partij in Duitschland versterkt worden,
dat kan men slechts wenscken.
De Fransehe minister-president Briamd is
de eerste, die op do vredespogingen van
Duitschland openlijk in de Kamer heeft ge
antwoord. 't Zijn zeer mooie en gloedvolle
woorden, die hij gesproken heeft, dat zal
niemand ontkennen, maar den weg, die te
volgen ia, he ik: 'j nog niet duidelijk gele
zen. Hij stemt overeen met vele Fransehe
en Engelscke bladen, dat èr in de aanbieding
van vredesvoorstellen een valstrik moet wor
den gezocht, een diplomatieke zet. Die val
strik ia, dat Duitschland met zijn voorstel
len de geallieerden wil scheiden, oneemgheid
onder hen verwekken. Maar, zegt Briand,
dat zal niet gelukken; de geallieerden blij
ven even eensgezind als zij totnogtoe waren.
Met geen enkel woord is in deze rede te
lezen, dat de voorstellen dadelijk af-gewazon
moeten worden. Men moet in Frankrijk, in
Engeland, in Rusland uiterst voorzichtig
zijn, verder trouw aaneengesloten blijven en
met elkander bespreken, wat in dit geval is
te doen. Zoo luidt feitelijk de meening van
Briand.
Dit lijkt ook de meaning van den Italiaan-
echen minister-president Sonnino, die even
als de Fransehe premier, ©enige woorden in
't parlement heeft gezegd over do vredesaan-
bieding. Afwachten is ook volgens hem de
boodschapde geallieerden moeten gezamen
lijk optreden en overeenkomstig h-andclen en
een bespreking dient dus in elk geval vooraf
te gaan. Dit zou onmogelijk'zijn, indien de
machthebbers der afzonderlijke landen dade
lijk hun eigen particuliere gevoelens te ken
nen gaven. Dit vrij bezadigd antwoord van
Sennino zal wel de algemeen# stemming der
geallieerde regeeringen weergeven en wij
kunnen er ons, ondanks de heftige persstem
men, die nu ook uit Rusland en
Japan komen, op voorbereiden, dat
eerst besprekingen, van diepgaanden aard
zullen plaats hebben, voordat Duitsch
land antwoord krijgt op zijn voorstel
len, Of dit antwoord zóó zal luiden,
heb zelfs 2i frank noodig,maar ik heb nog
wat om de som vol to maken eu dan rest me
nog genoeg voor een dejeuner -— hij liet me
werkelijk drie flankstukken zien van
avond, voor het diner, zal ik je don louis
terugbrengen. Als ik hem vóór zevenen niet
heb teruggebracht, dan ben je voor altijd ian
mij ontslagen; dan machtig ik je me door je
bureau jongens van de deur te laten smijten,
als ik me"hier mocht durven vertoonen. Het
spijt me, dat ik je niet kan moêdeelen, wat ik
denk uit te voeren met je loüis. Maar dit kan
ik je toch zeggen, dat het een kolossalen han
del geldt, versta je, een kolossalen handel!"
De vent had me doen lachen. Daardoor ont
wapend overhandigde ik hem het gevraagde
goudstuk, en op mijn woord, ik geloof zelfs
dat ik hem to dejeuneeren zon- hebben ge
vraagd, als hij niet zoo slecht gekleed was
geweest. Maar werkelijk, met zulk een broek...
Te 7 Ti ren kondigde de bureau-knecht met
'n tikje eerbied aau
„.Mijnheer Demare."
„Getrouw aan mijn woord", zei de leener,
breng ik je den geelvink terug. En daar ik
weet, dat je nog te arbeiden hebt. ga ik er
van door maar niet zonder je mijn hartelijken
dank te hebben betuigd." -
„En is je handelszaak gehikt?"
„Ten volle!"
„En hij liet me een vijftigtal franks zien,
welke liem r.a do teruggave van den louis nog
restten.
„Ik maak je mijn compliment", zei ik.
„Heb jo bij do ^paardenrennen gewed!"
„Zoo gek ben ik niet."
Ik merkte op, dat hij een nieuwe pantalon
aan had, die hem wel 20 of 25 franks had
moeten kosten, en de reden van den eerbied
van don bureau-knecht werd me duidelijk. De
snuiter had zijn dag niet verloren laten gaan
Den volgenden morgen bracht hij een ac
tueel bericht, een mededeel ing over do Bank
van Leenimr. geloof ik.
Dat was interessant, ik nam zijn kopy aan.
Toen hij heenging, megkte ik tot mijn verba
als de Japansche pers wil, dab al. daarbij
Duitschland niet in zijn positie van voor den
oorlog mag worden gelaten, is zeker nog
zeer de vraag. Dan komt er stellig ditmaal
van den vrede niets terecht. Het beste voor
die taUooaen, welke naar vrede smachten,
ia af te wachten, wat de tijd brengt.
Een bespreking van de voormannen der
geallieerde staten zal vrij zeker volgen. Een
botte afwijzing van iedere mogendheid op
zich zelf is niet te verwachten. Welk besluit
door de geallieerden te zamen zal worden
genomen, is nog lang niet zeker, en
een bselissing kan nog wel eemigen tijd op
tich laten wachten. Ook schijnt de Engel-
sche premier Lloyd George ernstiger onge
steld, dan men eerst dacht en ook dit kan
een algemeen besluit vertragen. In Duitsch
land verwacht men dan blijkbaar ook niet
een zeer spoedig antwoord. Een Berlijnsch
blad meent, dat het best nieuwjaar kan wor
den, voordat het antwoord der geallieerden
komt. Waarschijnlijk is dat ook beter; tijd
brengt dikwijls raad, en een overhaasting als
waarmede de krijg losbarstte, ia allerminst
raadzaam voor vredesbesprekingen.
Het is geen wonder, dat de gebeurtenissen
op het oorlogsveld op den achtergrond ge
raken, nu de groote vraag: zal er vrede ko
men of niet '1 aan de orde van den dag is.
Daar komt bij, dat er heel- weinig belang
rijks schijnt voor te vallen. Dat er minder
hevig gevochten wordt, nu de vrede in de
lucht hangt, zouden we niet gaarne willen
beweren. Het slechtere weer, de intrede van
den wintertoeht zullen daartoe wel meewer
ken. In elk geval hebben we weinig nieuws,
dat belangrijk is, te melden. Maar de strijd
gaat toch door. In Roemenië rukken de cen
tralen in Walachije verder op naar 'b Oos
ten en hebben daarbij een belangrijk suc
ces behaald; de Bulgaren in de Dobroedsja
naar 't noorden. Ook in de buurt
van Monastir en aan de Stroema heb
ben gevechten plaats, zonder veel ander
resultaat blijkbaar dan 't afslaan van vijan
delijke aanvallen.
Op het westelijk oorlogstoerrein zijn En-
gelsche troepen bij Atrechfc tot in de vijan
delijke loopgraven doorgedrongen en hebben
den vijand groote verliezen toegobrachb.
Daarentegen poogden de Duitsfihers Hulluch
aan te vallen, maar slaagden hierin niet.
Heb Fransehe bericht maakt melding van
levendig geschutvuur aan de So mme zoov.-c!
als bij Verdun.
In het Britsche Lagerhuis heeft Robert
Cecil meegedeeld, dat de geallieerden -aan
Griekenland nieuwe eischen zullen stellen,
tem eind o tot een oplossing van den onbevre-
digenden toestand te komen.
Verklaring van Briand.
P A~R.LT SMinister-president
Briand
de vre
de vol-
o verwin-
terwijl
de Kamer omtrent
des voorstellen van Duitschland
gende mededeoling: „Na zijn
ning te hebben geproclameerd,
het intusschen nieuwe pogingen in het werk
stelt om ze te behalen, zendt Duitschland
ons door de ruimte eenige woorden toe,
over welke ik mij nader moet uitlaten. (Toe
juichingen.) Gij hebt de rede van Beth-
mann Hollweg gelezen. Over den tekst,
dien ik niet heb, kan ik geeu officieele mee
ning uitspreken, het valt echter te betwijfe
len of degenen, wier bemiddeling is ge
vraagd, de taak zullen aanvaarden, die bij
velen, die vertrouwen, ongerustheid zou
kunnen wekken.
Ik zal aan de Kamer later officieel de
juiste gemeenschappelijke opvatting van de
geallieerden mededeelen, het is echter mijn
plicht om mijn land nu reeds te behoeden
voor een mogelijke vergiftiging. (Toejui
chingen.)
Wanneer een land, dat tot de tanden ge
wapend is, zijn geheele burgerbevolking mo
biliseert, op gevaar af zijn gedesorgani-
zing op, dat hij weer een andere nieuwe broei,
aan had.
Twee dagen later kwam hij het geld voor
zijn artikeltje in ontvangst nemen en ver
scheen op mijn bureau, om mij. de hand te
drukken. Werktuigelijk keek ik naar zijn pan
talon hij had alweer een andere aan, even
eens nieuw 1
Op do dagen die volgden en waarop ik hem
zag. droeg hij telkens een nieuwe pantalon!
Eu het curieuste was, dat hij nog^ altijd de
zelfde, erg verschoten jaquette
Allengs deed de vent me de onwillekeurige
gewoonte aannemen, om naar de pantalons der
menschen te kijken. En na vagelijk gedurende
verscheidene dagen dc pantalons van het lager
personeel van het blad te hébben bekeken» van
de bureaujongens, bureajfknechts en zelfs van
do bedienden aan de loketten van abonnemen
ten, advertenties" enz., constateerde ik tot mijn
ontzaglijke verwondering, dat die lieden van
zeer bescheiden conditie nooit tweemaal de
zelfde pantalon droegen. Daar varen er zelfs,
die dagelijks twee verschillende droegen!
Ik begon te begrijpen, de speelbal van een
bijzondere zinsbegoocheling te zijn, en ik be
sloot zorgvuldig die ziekte, welke mij belache
lijk zou hebben gemaald;, te verbergen. Maar
ik voelde heel goed. dat het me geweldig aan
greep. Dat was blijkbaar een vorm "an vervol
gingswaanzin. Eu het broeken-c .filé duurde
voort daar waren er van alle kleuren en ■wor
men eenige pasten goed. en anderen waren
een weinig de kort of te laug. Men kou zien,
dat het „gemaakt goed" was, doch sedert dat
begonnen was, wat een enorme hoeveelheid
verschillende broeken had mijn zieke verbeel
ding gemeend haar te zien voorbijtrekken
Ik besloot eindelijk in het grootste geheim
een specialiteit te gaan raadplegen,, niet voor
pantalons, maar een voor zielsziekten. Hij was
geenszins verrast door deze bijzondere soort
van verstandsverbijstering, sprak van neu
rasthenie, overspanning, en liet me 3 louis be
talen.
seerden handel en zijn bewoners te ruïnee
ren, wanneer zijn ovens staan te gloeien ter
vermeerdering van zijn oorlogsmaterieel
wanneer hij met terzijdestelling van het vol
kenrecht de bevolking van een bezet land
wegvoert en noodzaakt voor hem te werken
en ik zou mijn land niet toeroepen: „Laten
wij voorzichtig zijn", dan zou ik groote
schuld op mij laden." Levendige toejui
chingen.)
Men stelt ons voor over vrede te onder
handelen, terwijl België, Servië en Fran-
ache departementen bezet zijn. Met on
duidelijkheden en vaagheden, met plechti
ge woorden tracht men ongeruste gewetens
j en harten in landen, die rouw dragen over
zooveel dooden, in beroering te brengen.
(Toejuichingen.)
Wat hooien wij in die rede? Eerst een
zelfde kreet om de neutralen en het Duit
sche volk om den tuin te leiden: „Niet wij
hebben den verBchrikkel ijken oorlog gewild
hij is ons opgedrongen". Op die kreet wil
ik voor de 100ste maal antwoorden: „Neen,
gij waart de aanvallers, gij moogt het toege
ven of niet. De feiten zijn daar om het e
bewijzen. Het bloed komt op uwe hoofden
en niet op de onze". (Levendige toejuichin
gen.) Ik heb het recht op die plomp ge
spannen valstrik te wijzen.
Bethmann zeide: „Wij willen aan onze
volken alle middelen tot welvaart döen
deelachtig worden, die zij kunnen wen-
schen" en aan de andere volken werpt hij
als aalmoes toe, dat hij wel zoo goed wil
zijn h©n niet te vernietigen. Na den slag
aan de Marne, na Verdun durft men zoo
iets aan het roemrijke Frankrijk aanbieden,
aan Frankrijk, dat nog rechtop staat. (Toe
juichingen.)
Een dergelijk document moet men over
denken en dan nagaan, welke bedoeling het
heoft. Ik heb het recht van deze tri
bune te zeggen: Het is een manoeuvre,
waarmede men tracht de geallieerden te ver-
deelen, de gewetens te verontrusten en de
volken te demoraliseeren.
De Fransehe republiek zal onder soortge
lijke omstandigheden niet minder doen dan
indertijd de Conventie." (Algemeene toe
juichingen.)
Minister Sonnino over de ontvangst van de
nota.
ROME. Aïn het eind van de Ka
merzitting verklaarde Sonnino, onmid
dellijk antwoordend op een vraag van
Basiini, onder grooie aandacht van de
Kamer, dat do Zwitsersche gezant hem
de nota van de Duitsche regoering en
haar drio bondgenooten had overhandigd,
an welke nota vredsonderkandelingen wor
den voorgesteld.
Ik heb den Zwitserschen gezant geant
woord, dat ik natuurlijk overleg moest ple
gen met mijn collega's en met de andere
regeeringen der geallieerde landen over het
antwoord op dezo nota,.die eveneens onder
de vier vijandelijke mogendheden is over
eengekomen. Ik zou den vragenden afge
vaardigde en anderen die vragen willen
stellen, willen vragen deze discussie niet
voort to zetten. (Algemeene instemming.)
Immers in een zoo teedere zaak is het van
behang dat de geallieerden volkomen eens
gezind handelen, niet alleen wat de hoofd
zaak betreft, dat spreekt van zelf, maar ooi:
wat betreft de nuances vau vorm {alge
meene instemmingen dat zou onmogelijk
zijn als ieder dadelijk a priori zijn persoon
lijke indrukken wilde betuigen. Ik heb
hieraan niets toe te voegen. {Zeer levendige
bewijzen van algemeene instemming.)
Basiini dankte den minister voor de on
middellijke beantwoording van rijn vraag
en om zijn instemming te betuigen met de
verklaring van den minister wilde hij hier
verder niet3 aan toe voegen. (Zeer goed!)
De zitting werd opgeheven.
Be-nar Law over het aanbod.
LONDEN". In het Lagerhuis zeide
minister Bonar Law, terloops sprekende
nen duren. In mijn omgeving begon men mijn
wankelende gezondheid op te merken. Einde
lijk, toen ik mijn maatregelen nam voor een
langdurige afwezigheid, vast besloten om een
groote reis te gaan maken, landen tebezoe
ken, waar mijn nachtmerrie mij niet zou kun
nen volgen, Schotland b.v., of Midden-Afrika
bracht de bureauknocht dien dag had Jozef
weer een nieuwe broek aanDemare bil mij
binnen, zonder zelfs hem te hebben aangediend
en niet alle kenteekenen van het diepste ont
zag.
Bij den eersten oogopslag zag ik, dat De
mare een nog „onuitgegeven" pantalon aan
had. Dat kon niet missenMaar een ernstiger
verergering van mijn ziekte nam ik waar, nu
ik Demare ook een nieuwe jftpiejte zag dra
gen 1 Als de jaquettes nu ook nog gingen mee
doen, dan restte me niets meer dan om opslui
ting iu een gekkenhuis te vragen. Met verwil
derden blik wees ik hem een stoel aan.
„Wel ouwe jongen", zei hij „wetend daï je
belang in mo stelf kom ik je een goede tij
ding brengen. Ik heb een betrekking gekregen
aan de Gazette des Records", als financieel
redacteur... We zijn nu confraters."
Ik stamelde eenige vage woorden van gel uk-
wen selling.
„Bovendien", ging hij voort, „ben ik je nog
een verklaring schuldig van mijn plotselinge
welvaart sedert vier of vijf maanden. Je her
innert je den dag, waarop ik een louis van je
leende, welken ik jo zeer nauwgezet dien
zelfden avond hob terugegeven. Ik heb teem
gezegd, dat het toen voor mij gold een'gewel
digen slag tc slaan Thans, nu mijn eigen be
lang me niet meer bindt, om het beroepsge
heim te bewaren, kau ik je alles zeggen... Ik
was heel eenvoudig handelaar in pantalons!"
Ik sprong van mijn leuningstoel op,
„Blijf bedaard", sprak hij^ „en luister"
„Daags vóór den dag, waarop ik bij je kwam
aankloppen was er in de „reu de Tivoli" ver
koop vau een ontzaglijken voorraad nieuwe
kleedmgstukken, afkomstig van een dier ge
mankte kherenw inkels, je weet welmet liet
uithangbord „Eindelijk hébben we failliet ge-
Ik wist heel goed, dat dit met lang zou kun- 1 Kiacrgnil" .Het program van de _voIgeude Jagen
over do vredesvoorstellen, dat de regeering
nog geene vredesvoorstellen heeft ontvan
gen, doch het thans reeds wenschelijk achtte
de volgende verklaring af te leggen
Asquith gebruikte dezo woorden
De geallieerden willen, dat er voldoen
de herstel van het verleden en voldoende
veiligheid voor de toekomst zal zijn. (Luide
toejuichingen.) Dat is nog de politiek en
dat is nog het besluit van Zijner Majesteit»
regeering. (Hernieuwde langdurige toe
juichingen
Een nota van den Paue,
BERLIJN. De „Lokal A,nz." verneemt
uit Zurich, dat in aansluiting met het
vredes-aanbod der midden-Europeeeche mo
gendheden. de paus een nota zal zenden aan
de oorlogvoerende staten.
Meeningen uit Amerika.
LONDEN. De „Morning Post" ver
neemt uit Washington.- Bernstorff ver
klaarde dat dei vredesvoorwaarden geheim
zullen blijven tot do gevolmachtigde ver
tegenwoordigers iu conferentie bijoen zijn
gekomen.
LONDEN. De „Morning Post" verneemt
uit Washington, det Bernstorff thans het
Amerikaansche publiek nader heeft inge
licht over Duitschland'3 beweegredenen om
op dit tijdstip vredesvoorstellen te doen.
Duitschland verwacht alle oorlogvoerenden
bijeen te brengen „in de hoop, dat een
vrijo gc-daclatenwisseling over de oorzaken
van den oorlog en beginselen, waarvoor de
mededingers 'strijden, zal leiden tot eenige
fundamenteole overeenstemming, welke don
weg tot den vrede kan banen."
Verder zette hij uiteen, dat Duitschland
niet verwacht, dat de geallieerden van te
voren zullen toestemmen de voorwaarden
aan te nemen, welke Duitschland mocht
stellen, noch dat Duitschland tegenvoor
stellen zal verwerpen.
Nevens Bernstorff's verschillende uitla
tingen, is er nog. oen andere verklaring,
welke waarschijnlijk ook wei van hem af
komstig is, n.l. dat Berlijn hoopt, dat de
Amerikaansche gezanten in de Entente
hoofdsteden van Wilson instructies zullen
krijgen om de regeeringen, waarbij zij ge
accrediteerd zijn, mede doelen, dat het
Amerika hoogst aangenaam zal zijn, indien
„de Entehteregecriiigcö do. 'mceet 'ernstige
aandachti zouden willen scheuken aan de
voorstellen van de centrale mogendheden."
Volgt nog een andere mcdeclteling, vol
gens welke president Wilson van oordeel is,
dat de Duitsche vredesvoorstellen gelegen
heid kunnen bieden aan de League to en
force peace" om op te treden.
LONDEN. De „Newyork Times" ver
neemt van den correspondent te Washing
ton Bernstorff en andere Duitsche agenten
zoggen, dat Duitschland hoopt, dat presi
dent Wilson een vredesconferentie te
'a-Gravenhage zal bewerken.
Uit de Duitseho pore.
Do „Frankf. Ztg." zegt. in een bespre
king van het vredesvoorstel:
„Geen der beid© partijen Ugv op den grond,
en een uitweg kan alleen gevonden worden door
overeenkomst. Dat is dan ook de zin en do be-
teokeais van de nota van den Rijkskanselier:
wij eischen niet en bevelen niet als overwin
naars, maar wij stellen voor en wachten ant
woord en tegenvoorstellen. Daarop zal het aan
komen, of de Entente in denzelfden geest
denkt, dat de vrede een overeenstemming moet
zijn, die mei het oog op den toestand moet
werden tot stand gebracht. Is dat het geval, dan
zal zij onderhandelenweigert zij offÖerhande-
liugen, dan zal men daaruit moeten opmaken,
dat zij geen overeenstemming wensebt, dat in
tegendeel haar oorlogsduel werkelijk de nog
niet bereikte nederwerping van Duitschland et;
zijn bondgenooten is, en dat* zij meent den
vrede, dien zij wil, door onderhandelingen niet
to kunnen bereiken, maar door de wapens te
kunnen dwingen.
„Vele omstandigheden in de vijandelijke lan-
betrof den verkoop van 10.000 gemaakte panta
lons. Er was slechts weinig volk op uen ver
koop, wijl de verplichting om de broeken bij
partijen t<5 koopen, vanwege de groote hoeveel
heid. monigen particulieren kooper terughield.
„Ik merkte op, dat de broeken in partijen
van tien tegen 40 sops (een gulden) per stuk
werden toegewezen. En de afroep er had blijk
baar haast, want telkens en telkens viel de
hamer.
„Bij ondervinding wist ik dat „ma tante"
(de bank van leening) 5 a 6 frank leent op een
broek, die nog in goede conditie ie. Mijn plan
lal dus voor ae hand. Met jóuw louis werd ik
eigenaar van een partij broeken voor 20 frank,
plus 5 pCk.. dus 21 frank.
„Onmiddellijk snelde ik naar „oome Jan"
en bood er die broeken ter beloening aan.
Maar ik leed bijna schipbreuk in de haven.
Men leende niet op nieuwe goederen. Ik ver
dedigde me, ik hield staande, dat ik ze gedra
gen had, moor dat ik uiterst netjes was op mijn
goed, zoodat men weinig og niet kon zien dat
het gedragen was. Daar ik bewijzen kon dat
ik geen kleermakersgezel was, gaf men ooglui
kend toe. Bij een paar succursalen zette ik
nog eens tweemaal drie broeken van do hand,
en de tiende behield ik voor mij zelf. Gemid
deld had men mij 7 frank op elke broek ge
leemd. De dag was dus goed geweest.
„Den volgenden dag hézas ik twee partijen
broeken, doch, geleerd door de ondervinding,
bracht ik het einde van den dag en een ge
deelte van den avond en nacht door me>t de
broeken te dragen, de eeue na de andere. Dat
was lastig. Ik kwam dan ook al spoedig op het
deukbeld van ze eenige uren door anderen
te laten dragen, en eerst schuchter, later zon
der omwegen, leende ik voor één dag broeken
aan gafgons eu kantoorbedienden en verlangde
alleen discretie van hen. Ik had hun gezegd.
dat ik die proefneming noodig had. om me te
vergewissen van de deugdelijkheid van. heit
kledingstuk, daf men ..en gros" op mijn ate
liers maakte voor „Zuid-Amerika."
„Naar gelang mijn „handel!" zich uitbreid
de. bracht ik er verbeteringen in aan. Ik had
mijn mensahen, die do broeken verpandden:
ik héb er tot eea zestigtal per dag ia mijn
Eist bij Arnhem.
den schijnen er tcgon te spreken, dat men daar
thans een spoedig eindo van den oorlog ver
wacht. Do oorjogsdictator Lloyd George is rc-
ker niet aan hot bewind geroepen, om spoedig
vrede te sluiten. Ko ook in andere landen her
inneren do stemmen van regeerder* en parle
mentaire meerderheden niet aan bet klinken
van vrcdesklokken.
„En toch is hei. moeilijk te golooven, dat bet
voorstel der Centralen met een „neen" zal wor
den beantwoord of door uitvluchten cn voor
wendsels illusoir zal worden gemaakt. De ver
antwoordelijkheid voor de volken en da mengch-
heid dunkt ons te zwaar, dan dot een regee
ring die mot eea licht hart kan aauvaarden.
Wellicht zal men opmerken, dat men goon vre
desonderhandelingen kan aunknoojicn, zoolang
men de voorwaarden niet kent. Maar iedereen
zal inzien, dat dit geen steekhoudende rode-
neering kan zijn. Onderhandelingen van dien
aard kunnen natuurlijk slechts met succes wor
den ingeleid, al» de voorstellon, die ieder der
beide partijen to doen heeft, eri die toch
slechts voorstellen zijn en geen gerccdzijnde
voorwaarden allereerst worden besproken
door hen, die daarerver tot eensgezindheid
moeten komen.
„De brandende zon der openbare bespreking
is voor de teere plant, die nog groeien moet,
niet goed, en het doel van het voorstel is, de
vertegenwoordigers der beide oorlogvoerende
partijen eens aan een gemeenschappelijke con
fer e«atio-tafel te brengen. De wederzijdsche be
spreking moet het middel zijn om misverstan
den en dwalingen weg te nemen on den verte
gen woordigcra d©r Wide groepen duidelijk to
maken dat er ondanks den oorlog nog gemeen
schappelijke belangen zijn, waarvoor men niet
blind mag wezen De samenkomst voor do be
raadslagingen bindt ook geenszins en laat ieder
der partijen vrij, de conferentiezaal te verla
ten, lie Entente moot bet gemakkelijk vallen,
op dit vredes-denkbeeld ia te gaanwant het
voorstel van de Oentral<>n geeft hun hot niet
geringe voordeel, om zich op de gemeenschap
pelijke conferenties door hun groote getal
sterkte niet materieel, maar wel door bun dia
lectiek te doen gelden. De Duitsche voorstellen
zullen ook al, kent men zo nog niet zoo
gematigd zijn als de toon der Duitsche nota.
Het Duitsche volk wil eerlijk vrede, en niet zij
drukken de wenschen der groote meerderheid
uit, die uit een buitenmatig krachtsgevoel
eischen stellen, welke een tegenstander eerst
na eer. volkomen nederlaag toegeeft. Het Duft-
soho volk acht don vrede op zich zelf van groote
politieke msaikle, ook al zal het geen afstand
doen van do voorwaarden, die het voor de ver
zekering van zijn bestaan en zijn recht in do
wereia noodig acht."
V De Engelscho pers.
LONDEN. De „Westminster Gazette"
zogtzegt, dat het Duitsche vredesvoorstel
bovenal aanduiding geeft van den toe
stand waarin de vijand zich than» be
vindt; maar ook ia het naar alle waarechyn-
l;jkheid eene poging om verdeeldheid to zaaien
tussehen de geallieerden. Redelijkerwijs velt
er uit op te maken, dat de reserve» der cen
trale mogendheden niet genoeg zijn voor do
nieuwe verplichtingen, die haar opgolegd wor
den en dat zij weten dat de buit aan levens
middelen uit Roemenië onvoldoende i« om
hen de winter en de lento door te heipon. Wij
kunnen daarom dezen stap van militair en
economisch oogpunt als een bemoedigend
toeken beschouwen. Maar het zou overijld zijn
te veronderstellen, dat wij veilig kunnen vol
staan met hef voorstel als een noodkreet af te
wijzen.
Duitschland weet, dat de oorlog bij de neu
tralen greote ongerustheid teweeg brengt en
het beroep ie dan ook in de eerate plaats
c-er tot hen dan tot ons gericht. Do geal
lieerden mogen daarom niet weigeren een
Toorstel dat hun op regelmatige wijze voor
gelegd wordt, aan tc hooren, maar zij moeten
duidelijk zeggen, dat hunne overeenkomst om
slechts gemeenschappelijk te handelen onaan
tastbaar is en dat- geene voorstellen ook maar
de geringste kans nebben om in overweging
te worden genomen, zoo die zouden inhouden,
dat een van hen de anderen moet verraden
of dat zij hun plan om te zorgen dat recht
dienst gehad! Ten ennde te vermijden, dat een
te groote toevloed aan de bank van leening
wantrouwen wekte, verkocht ik bele^ibrie:jca
voor een frank, waardoor weer broeken werden
gelokt."
".--oiang de bron, waaruit ik putte, niet
bel :d zou wezen, zou alle» goed gaan. Op ze
keren dag kreeg ik de lucht van gevaar. Ik
aarzelde niet, maar ging den curator van het
fai-lii'scmcnt opzoeken. Ik zei hem, dat cr nog
3000 broeken bloven te verkoopen, dat de
reeds verkochte 7000 broeken den kooper had
den verzadigd, du» dat de koers van 2 frank
per broek zou gaan dalen. En ik stelde hem
voor, aan de veiling in één slag een einde te
maken, hem 600 frank aanbiedend voor bet
restant.
„De koopwerd gesloten: de concurrentie
was in het ei gestikt. Dien dag, ouwe jangen,
heb ik de 3traf beloop en van het artikel van do
burgerlijke strafwet, dat opkoopir.g verbiedt.'
Nu is de zaak uit. De bank van leuning,
volgestopt ,-ret pantalons, is in opstand ge
komen, men beeft mijn personeel gedreigd,'hen
te zullen arresteeren. Acht duizend van die
kleedingstukken slapen in de bergplaatsen
van „ma tante" ik heb er de succursalen mee
•erstelpfc. do hoofdbank mee overstroomd.
Eindelijk ben ik verplicht geworden mijn zaak
I naar het platteland te verplaatsen. Alle kos-
j ten afgerekend, heeft elke pantalon mij netto
1 vijf frank winst bezorgd. Totaal 40.000 frank!
Als je some een leenig bij me wilt aangaan...
En thans, nu ik niet nopdig heb arm te doen.,
om mijn kleeren lnvijt te raken, heb ik een
mooie jaquette en nog eenige andere toiletar-
tikelfm gekocht. Er resten nog een honderdtal
broeken. Ik liei; er gezonden aan liefdadige
vereenigi mg en:k heb er weggegeven aan hoe!
je personeel. Je ziet dan ook, met welke on
derscheiding ik in je bureelen word behan
deld... Komaan, ouwe jongen, zou ik er je een
genoegen mee kunnen doen, als ik er een
stuurde, geheel naar je sestaJre berekend, vaat
mooi EJboeuf laken?... Dan heb je slechts te
spréken."
Ik was genezen.
Arme bank van lcening!