at
Soldaten-Schimmenspel
Binnenland.
iarinezakeo.
iegerzaken.
•^~-g-^-B^a -^- .yjLJ <3.£35 OccGinlbCT X x ^5
Aan de Moldavische grens in het Trotus-
dal en moer naar het zuiden tot het Dof-
tiany-dal duren do gevechten voort. De
Russen bezetten wederom een reeks hoog
ten, de vijand biedt echter hardnokkigen
tegenstand en tracht door tegenaanvallen
•ijn positie te heratellen.
In Wallaehije duren de gevechten voort
op de wegen van Targovisto naar Ploesti.
van Tito© naar Boecharest en ten westen en
ten zuiden van de hoofdstad.
Onder den druk van overmachtige vijan
delijke troepen, die zonder ophouden de
Roeraonen aanvallen, trekken dezen terug
naar het zuiden.
Pogingen der Roemenen om het offensief
op do wegen naar Ploesti cu Boecharest tc
•tuiten hadden geen succes.
In de Dobroedsja geen veranderingen.
Aan de Zwarte Zee deden Russische
hydroplanes een aanval op het dorp Kara
moerad ten noorden van Constanza, waar zi
bommen wierpen, terwijl r.ij tevens een
kabelballon beschoten. De hydroplanes
keerden behouden terug.
BERLIJN. Offi-apolIn de Poesna-
Trotiu- en Us-dalTii deden de Russisch
Roemeensche troepeu krachtige doch ver-
goelsche aanvallen, die alle werden afge
slagen; bij Alt-Almira, ten N. van het
Oituz-dal, werden 350 man gevangen
genomen, S mitrailleur# buitgemaakt-
Bij do legergroep-von Mackensen, schreed
hot negende leger, den vij nd achtervol
gend en den tegenstand der achterhoed^
brekend, over den-spoorweg Boecharest
TargovistaFietroviba in oostelijke rich-
tan
Het- Donaulegcr volgde, na de aan de
Beneden-Arges op den in getalsterkte groo
teren vijand behaald3 overwinning, m
terug wijken cl en vijand, en trok met den
linkervleugel, strijdendo tot aan de rivier,
en verder daarover.
In dcc© gevechten heeft zich vooral de
27v inf an berio-di visie ondorschciden.
De oost-vleugol Blccgin de Donau-vlakte
bloedig een Rus9isch-Roezn«eneohen aan-
V"1
Het reeds gemelde aantal gevangenen
werd sedert 3 December met 12.500 man
uitgebreid. Bij hert negende leger zijn nog
2000 bij het Donnn-lerer 2500 man
vangencn binnengebracht. De la etsten
maakten deel uit van het 22e refriment in
fanterie en het 6e regiment artillerie.
In do Dobroedsja geen groote gcrvechte-
act'
De overtocht over don Donau,
In do Duitsche pers leest men de volgende
beschrijving van gezaghebbende zijde van
den overtocht over den Donau:
Nadat gedeelten ran het Zeventmrgacho leger
de laagvlakte ran "Wnlacbijo hadden bereikt,
was voer do legergroep van Mackensen het tijd
stip gekomen om den roeds lang beraamden en in
alle bijzonderheden voorbereiden tocht over den
Ronau fce beginnen.
Voor den overtocht had men de smalle plek
sran de grensrivier bij Svistor reeds maanden
geleden uitgekozen. Do hoog gelegen Bulgaar-
sche Donau-oever bebeorscht wijd en zijd de
vijandelijke 'stellingen. Boecharest ligt in noord
oostelijke richting ongeveer honderd kilometer
van Svistov af. Uit het noordwesten naderde de
cavalerie van generaal Von Falko.nha.yn. Het
raderwerk uit het noorden en uit het zuiden
begon in elkaar te pakken. De overblijfselen
▼an de verslagen Roemeonsoh© troepen tracht
ten nog te ontkomen. Zij hadden de verdediging
van den oever bij Svistov reeds opgegeven. Dit
was een snel behadld voordeel van grooto be-
teekenis.
Den Room een schen divisies, dio voor de troe
pen van Falkenhayn terug woken, maar wan do
groote rivieren nog taaien tegenstand boden,
trof do stoot van Mackensen zoo onverwacht in
de flank, dat hun nieuwe stellingen onmiddel
lijk sterk bedreigd waren. De verrassing had
ook hier weer een groote moreele uitwerking.
Terwijl de vijand nog geheel door de gebeur
tenissen in de Dobroedsja in bee'.ag genomen
werd, had men Toor zijn oogen, maar zonder
dat hij het- merkte, den overtocht over den Do
nau voorbereid. Het grensverkeer had men vol
komen afgesneden In do nachten ontstonden
zorgvuldig verdekte toegangswegen tot den
oever. Achter een masker T«roorg de stad baar
militair gezicht. Achter de hellingen werd in
alle stilte zwaar gesehut opgesteld. In het Be
ien® kanaal vonden Oostonrijkscb-Hongaarsche
monitors. Duitsch© patrouille en motorbooten,
pontons en stukken brug, die in elkaar konden
■worden gezet, een bergplaats. Langzaam had
men, met behulp van de spoorwegen do voorra
den aan ammunitie, materiaal en levensmidde
len, dio voor den overtroeht noodig waren, bij
elkaar gehaald.
door
JAN FEITH.
I.
Mag ik j'.-llio hier iets vertellen van een
der nieuwste vormen van sold aten-ontspan
ning?
Ds legergroep-afdeeling O. O. („Ontwik
keling en Ontspanning") zit «r wel achter;
maar eigenlijk zijn het twee grapperaakers,
{üe er zich hebben voorgespannen.
En höè aller-aardig5t zo dit godaan heb
ben, en wat ze wel bedacht hebben, wilde
ik in d© ..Soldatencourant' 'vert-elfSïi
Mr. F. Couvée heoft rich aan het teeke-
nen gezet van Chinee©cho schimmen, en d©
res.-luitenant C. Kamp is aan het verzen
maken geslagen. Samen hebben zo aldus een
ynilitair schimmenspel ineen gezet, xóó aar
dig als er zelfs bij de ouwe Chineezen, dio
bun naam dan toch aan hot schimmenspel
echonken, geen vreerga van te vinden kan
gijn.
De teekenaar is een silhouet-kunstenaar
van uitgesproken talent; hij weet evengoed
een Twentschen boerenjongen t© t.ypeeren,
als den overste van hot regiment te paard;
en oen maannacht aan de grenswacht ademt
een even etil-mooi© stemming, als zijn fcoo-
neeltje van het inwendigo eener chambréo
bet rumoer weergeeft, dat als naar de leven
de natuur gecopieerd schijnt.
Zijn modewerker de dichter heeft de af-
geloopen jaren niet voor niets bij den troep
gediendin z'n jolige hart is hij zelf Jan
Soldaat gebleven. En dan verstaat hij de
bizon dor© kunst, een droog-koraiek gedicht
in elkaar te rijmen, zoodat hot schijnt, alsof
de geesten van onzen Schoolmeester en die
van den grooten wijsgeer-rijmelaar Wilhelm
Bu»ch, wel links en recht» van zijn schrijf
tafel bobbon gezweefd, toon hij den tekst
schreef Tan do lotgevallen van zijn soldaat
Bots Broun.
Eon kostelijk tweetal, den© toekon aar
fcn schrijver!
En oen heerlijke charge hebben ze weten
fce leveren op een Twen toeken boerenkinkel,
di* al» landstormpliobfcige ran s'a boerderij
Eon verkenning van tien tegenover gelegen
oever liet dc lmr.sen voor het waagstuk gun
stig schijnen. Hot was sléchts onzeker, of dc
vijand toch nog met ran do toebereidselen had
vernomen en versterkingen had aangevoerd.
Nog weinige dagen to voren lag het Bulgnnr-
•cho landstadje Svistov onder zwaar artillerie
vuur. 's Nachts Jmeltcrden.de vijandelijke'ge
weren onrustig over het water.
Na don va! van Crajova kwam voor do ton
zuiden van den Donau opgemarcheerde verbon
den troepen het tijdstip van handelen. Sterke
Duitsche en Bulgaarscho, Turksche on Oosten-
rijk-Hongaarscho strijdkrachten zetten zich in
beweging. Men had or voor zorg gedragen, dat
behalve liet sterke leger, dat in cie Dobroedsja
don veldtocht moest voortzetten, aan den Do
nau «en nieuw leger ontstond, dat den overtocht
kon tot stand brengen.
Den 23en November lag con dikke mist over
hot gde water van de rivier. Toen vond, om
den vijand te misleiden, tegelijkertijd op ver
schillende plaatsen van den Donau de aanral
plaa.s. De demonstraties bepaalden zich ech
t-er niet tot een kanonnadeor worden eilan
den hf.vt en op vorschiliesido plaatsen do
vijandelijke oever bereikt. Zoo bleef de vijand
in het onzekere, wier do hoofdaanval zou
plaats vinden en wr.ar hij dus versterkingen
moest- heen zendon. De overrompeling was
volkomen gelukt. De Duitsche en Bulganrsohe
regimenten bereikten bijna zonder verliezen
don Iiocmecnschen oever en in weinig© uren
hadden zij de vork aangelegde vijandelijke
stellingon in bezit.
Den eersten dag werd oen smal, don twee-
dor. dag oen broeder brnggehoofd aangelegd en
onder bescherming daarvan gebruikte mon de
radeloos© onzckerh.'-ir] van den vijand om een
veerdienst in te richten, bruggen to slaan, de
verbindingslijnen to beveiligen en het geheeld
leger op den andoren oever to brengen.
Nadat, na uw co dagen van koortsachtigen
arbeid, do opmarsi-h cn het bruggehoofd vol
tooid en do basis dor operaties zelfs tegen de
sterkste vijandelijke tegenmaatregelen beveiligd
en de- Donnu voor den toevoer geen gevaar
en geen hindernissen meer opleverde, begon
do opmarsch.
GRIEKENLAND.
Do toestand in Griekenland.
LONDEN. Do „Times" meldt uit Athene
van Zondag, dat naar men daar aanneemt,
de overeenkomst van de zijde der Grieksche
regoering omtrent de overgave van zes bat
terijen oen einde maakt aan do controle
der geallioerdc-n op do Grieksche spoorwe
gen, posterijen cn telegraphic. Do Franscho
troepen die bij de gevechten gevangen wer
den genomen rijn vrij gelaten en zijn onder
escorte teruggekeerd. Alle Fransche con
tingent-en zijn naar den Piraeus gegaan. De
legatie wordt door Orickscho troepen be
waakt. De orde is volkomen hersteld. De
stad kroeg Maandag weer het normale uit
zicht.
LONDE. De „Times"' verneemt nit
Athene d.d. 4 Deo.: Gistermiddag ontstond
een nieuw alarm toen 1300 man Fransche
troepen landden en geruchten liepen dat
Grieksche troepen naar den Piraeus zouden
oprukken en dat admiraal Fournet de stad
zuil bombardeereu. Na een conferentie tus-
schen den admiraal en de Britsche en Fran
sche gezanten gingen de Fransche troepen
eer aan boord. 's Avonds bezochten de
vier gezanten van de Entente den Griek-
schen minister van buitenlandsche zaken,
Daarna werd een communiqué uitgegeven
ter geruststelling van d'^ bevolking. Kolonel
Zimbrakakij, de vroegere politiechef
Athene, is in hechtenis genomen.
LONDEN. Volgens de telegrammen uit
Athene vielen de "geallieerde troepen in een
hinderlaag op 1 Deo. Toen zij de stellingen
bereikten, welke zij zouden bezetten, waar
van van te voren aan de Grieken kennis was
gegeven, zagen zij zich omringd door 25,000
man Grieksche troepen, voordat nog een
schot was gelost. Men was aan het onderhan
delen, toen plotseling aan den zuidkant een
Grieksche mitrailleur het vuur opende. Het
vuurgevecht breidde zich naar het oosten
uit, waar de Grieken met mitrailleurs op
het Zappeion schoten van uit de paleistui
nen, terwijl admiraal Fournet met zijn offi
cieren op de stoep stond, omringd door 250
Britsche mariniers, die versterkt waren met
150 Fransche soldaten, die oe-öigen tijd ge
leden in het Zappeion zijn gelegerd. De
overgave of vernietiging van het Zappeion-
garnizoen na afloop van den wapenstilstand
verd alleen verhinderd door het ingrijpen
een Fransch oorlogsschip, dat eenige
juifitgorichto projectielen nabij het palei-
deed inslaan.
Aan Britsche zijde werden acht man ge
dood en veertig gewond. Vóór dit incident
weigerden hohderd Fransche mariniers ten
zuiden van do stad zich over te gevenzij
trachtten zich met do punt van do bajonet
een weg tc banen, doch Bleehts dertig v
mochten de kust tc bereiken.
Sinds den wapenstilstand hebben do Grie
ken weer het toezicht aanvaard op de poste
rijen en telegrafie en op de spoorwegen. Za
terdag zijn duizend Venizelisten in de gevan
genis gezet.
Do Grieken mobiliseeren thans blijkbaar
teneinde samen te werken met de Duit-
schors, die, naar zij verwachten, binnen
kort Monastir zullen aanvallen. Zelfs wordt
gemeld, dat zij een aanval voorbereiden op
den Piraeus.
De strijd in Macedonië.
PARIJS. Ten oosten van de ïsjerna be
reikten do Serviërs, hun succes van 3 Dec.
vervolgend. do omstreken van Straviua.
Allo vijandelijke tegenaanvallen werden
afgeslagen met voor den vijand bloedige
verliezen.
Op 3 en 4 Dec. vermeesterden onze bond-
genooten vijf kanonnen en drie bommen
werpers.
Ten noorden van Paralova zijn de
Franaoh-Servische troepen eveneens vooruit
gegaan.
OP ZEE.
wordt weggeroepen, om 's Konings rok
aan te trekken, te worden afgeexereeerd,
dan tot de verantwoordelijke taak van
grenswacht in Stroopersland te worden ge
roepen, zich daar buitengemeen weet te
onderscheiden vervolgens bij het regiment
belandt, en zijn militaire loopbaan besluit
.met een schitterende prestatie als militair
waarnemer, benevena bommenmikker uit
een vliegtoestelhetgeen hem promotie,
decoratie, en wat niet het minst beteekent,
daarenboven ook nog groot-verlof bezorgt.
Ziedaar in een paar woorden de lotgeval
len van onzen Bats.
Maar het volledige relaas van den. Ach-
terhoekschen soldaat is zóó bizonder ver
makelijk op touw gezet; de t-eekoningen,
welke op het witte scherm vertoond worden,
xijn zoo raak van type; en de toeschou
wers, welke het voorrecht hadden do eerste
opvoeringen in het Brabantach» bij te wo
nen, waren zóó ingenomen met dit eerste
militaire schimmenspel, dat ik de redactie
dit blad heb gevraagd, of ik van de
pakkende lotgevallen ran soldaat Bate uit
voerig verslag mocht geven, waarbij hier en
daar een reproductie van eenige der ver
toonde echim-poppetjes als silhouetje tus-
sohen den tekst zo- --orden opgenomen.
De „Kediri".
Dc bemanning van be o gezonken stoomschip
Kediri" is, meldt do ..N. R. Ct.'k aan boord
van hef. stoomschip ..Rindjani", dat 2 dezer
v«n Las Primas naar Rotterdam is vertrokken.
Schopen in beslag genomen.
PARIJS. De bladen berichten, dat op
grond van een besluit van de regeering der
geallieerde staten beslag is geïegd op de
Grieksche schiepen, dio in de havens van
Frankrijk en zijn bondgenooten geankerd
zijn.
Benoemingen bij de Admiraliteit.
LONDEN. Admiraal Sir Burnoy, die in
den slag bij Jutland het eerste eskader
commandeerde en kapitein Lionel Halsey
ziin benoemd resp. tot tweeden en vierden
Zeelord.
De Noorsche koopvaardijvloot.
Van het begin van den oorlog tot einde
Nov. zijn 242 Noorsche schepen met te
zamen 325.415 ton door oorlogsincidenten
vernield, daaronder 1S2 stoomschepen van
2SI.628 ton, 60 zeilschepen van 43.78*7 ton.
De schepen waren verzekerd voor 145.7 mil
lioen kronen, waarvan 142.4 millioen voor
rekening van do stoomschepen kwamen. In
do laatste drie maanden zijn 93 schepen
(145.295 ton), verzekerd1 voor 97.5 millioen,
vernield, n.l. in September 25, in Oct. '32,
in Nov. 36.
Hofberichten.
H. M. de Koningin heeft met ingang van
15 December benoemd tot grootmeester van
Hr. Ms. Huis, om dienst te doen bij de
Koningin-Moeder, den kamerheer jhr. mr.
R. E. W. van Weede, blijvende hij belast
met do betrekking van hofmaarschalk van
de Koningin-Moeder; tot kamerheer, cm
dienst te doen bij de Koningin-Moeder, den
kamerheer in buitengewonen dienst jhr. mr.
W. Röcll.
Kamerlid voor Haarlemmermeer.
Bij de verkiezing voor een lid der Tweede
Kamer to Haartemmermesr, in do vacature
van Wichen, is gekozen de heer mr. J. B. Bo-
mans, advocaat to Haarlem.
De heer Bomans is thans het jongste
Kamerlid.
Verkiezing Eerste Kamer.
De Provinciale Staten van Groningen ko
zen tot lid der Eerste Kamer (vacature-G,
Zijhna) den heer J. B. Wpe ter dijk.
vrijz.-dem., te Uithuizermeeden, oud-lid van
Ged. Staten en voorzitter van den Groninger
Landbouwbond. met 23 stemmen. Verder
verkregen de heeren jhr. O. Q. van Swinde-
ron 3, W. II. Vliegen 10, H. J. Schönfeld
4, H. J. Knigge 1 en Westerdijk 3 stemmen.
Minister Van Gijn.
Met zekerheid kan thans worden medege
deeld, dat de .Minister van Financiën, ror.
dr. Ant. van Fijn, zijn verzoek om ontslag
aan H. M. de Koningin heeft ingetrokken.
Do Amerikaanscho gezant. Mu.*iitlebur®au.
R e u t e r seint uit Washington: I Do Min r n*»-w -
President Wilson hoeft -ie onidngaui. Dei. benoemd ui lid ei,'olm jeereUril 'ren
vrage van den gezant in Nederland, den hof munitieSureaii, den gep. kol. der art. VT. F.
hoer Van Dijlce, aangenomen. van Hoogstraten. („St.-Cfc.")
Uit Washington wordt aan het persbu
reau Vaz Dias geseind, dat John Barotfc, I aar C IU"e'
voormalig gezant to Buenos-Aires, vermoe- ro°i~ het ]c-ger in Oojfc-Tndic bestemde
delijk dr. Van Dijkc te 's-Gravenhage zal ZPn g^ondhcid 2a klasso II. I. Levi#
opvolgen. 'j f December mot het stoomschip „Sitoc-
I bondo" zijn bestemming volgen.
Kcionol Scheitus -j-.
To Breda is dezer dogen in den ouderdom
van 89 jaren overleden do hoor A. I'. Schei
tus, gepensioneerd kolonel dor infanterie.
De overledene begon ziin militaire loopbaan
nis cadet aan do Kon. Mil. Academie, vanwaar
hij op 30 Juni 1856 aangostold werd tot twee
de 1 uitennant der infanterie.
Bevorderd tot Je luitenant werd de hoer
Scheitus op 16 Juli 18-58; tot kapitein op 11
Juni 1867; tot majoor op 30 September 1881;
,tot luitenant-kolonel op 16 Mei Is-T>, in welken
rang hij later overgeplaatst werd bij den Pro
vincialen Staf. In 1802 werd de hoer Scheitus op
rijn verzoek gepensioneerd, eenigon tijd daarna
werd hem de rang van kolonel verleend.
Sedert 2 Februari 1S93 was kolonel Scheitus
lid van den gemeenteraad van Breda en van 13
Juni 1S96 tot Sept. 1915 wethouder dier ge
meente.
De overledene was Ridder in dc orde van den
Nederlandsclien Leeuw.
Ambulance voor Roemenië.
De Nedcrlnndsehe ambulance, dio binnenkort
naar Roemenië vertrekt, bestaat uit do heeren
dr. J. Doorenbosch nis leider, H. Doorenbosch,
radioloog, cn dc zusters P. Dorst, Elsonburgh,
Adrie Schipper, Marie Waldhnus, allen gediplo
meerd verpleegster. In samenwerking niet
Rumeenselio verpleegsters hopen do Hollandscho
zusters pionierswerk te verrichten en den volon
zieken en gewonden soldaten toe zogen to zijn.
Om tecluiischo redenen wordt, het huishoude-
'ijk personeel ginds ter plaatse aangeworven.
welke do plannen van don Minister ziin na
op 1-3 Jul; jJ gevallen beslissing tea ascrJ
van de opleiding der .-uDpi ran i-adc I hors te u
adsp rfin-t-mach misten.
1 erscheidono loden gaven als hun oordeel
konnon, dar. de hoogo koelen van het inters
).i geen redelijk© verhouding staan tot de
■•■uitaten woJko liet voor do uitbroiding van
i.orps of. Kieren oplövon. Men vroeg hoe.
Irerlinpn .r thx.s rerWijvra e» Aarop
.OI'IIMm- lll.in».,., 1 7
TWEEDE SAMER.
Marineb'jgrooting voor 1917,
Voorlcopig Verslag.
(Vervolg en slot.)
P O S i der officieren. Wederom
wp.-d geklaagd over de goring© promotiekansen
der officieren. Men meende dat bij Je demobi
lisatie eon groot tekort zou ontstaan.
Gevraagd werd hoe "s Ministers divisie-
En zoo ea ik hier dan oververtellen, aan
de hand van luit. Kamp's tekst en verlucht
met eenige van Mr. Couvée's karikaturen,
de vole en zoor uiteenloopende gebeurtenis
sen van Bats Breurs, beginnende met 't ver
laten van zijn ouderlijke woning in Twente,
zijn aankomst en dril op het depót, zijn
indeeling bij het Veldleger, zijn detachee
ring aan de smokkeligo grens, om te be
ëindigen met zijn garnizoenstijd in Bra
bant. waarbij zijn avonturen ter chambréo
al even breed worden uitgemeten als de
slot-apotheose, zijnde Bats' glorierijk<
hemelvaart per vliegmachien, waaruit hij
echter weder ter aarde daalt, om door den
generaal gedecoreerd en naar huis te wor
den teruggezonden, om er met z'n Trien in
het huwelijk te treden.
In deolonker-gemaakte zaal vertoont zich
op het lichte scherm het decoratief, dat bij
heb voorspel past; namelijk een Twentsch
landschap, waarin de boerderij prijkt, be
woond door de ouders van den boerenzoon
Bats Breurs. 't Is nog vroeg in den och
tend, de haan kraait, gelijk zulks behoort;
langzaam begint de zon aan den oosterkim
te gloren.
En de eerste persoon, ten tooneeüe tre
dende, is de boerenvrouw, do moeder van
onzen hoofd-persoon, vrouw Breurs, haar
boezelaar voor do oogen. want zij snikt en
lamenteert, dat haar Bats bij koninklijk
bevel werd opgeroepen, om als landstorm-
pi ichtige dienst te doen. De explica
teur schildert in bewogen bewoordingen het
verdriet der moeder m' zuiver Twentsch
dialect:
Minsen, minscn'fis tocli wat!
Heel mien saddoek is al nat!
's Krioten kan 'k haost niet meer loaten;
'k Bin te noar joa om to proaten,
Hij 't wel geheurd, wat is gebeurd?
Dat mien zoune dienen mot
en genoeno neet mit an lot,
'k docht in gcél niet, dat ze 'twisten!
„Vrouw, wij kan oen zeun niet misten;
„Zoo'n gezond© boorenkerol
,,Ts je reinst© laandstormperel",
Schreef de Konegin van 't Loo,
en nou mot y noar 't Depoot.
Haar wee-klagen heeft in alle vroegte
van dozen ged©nkwaardigen dag do boer
derij op stelten gezet. Ook haar zoon, de
onder de yrapems gpipepes fipüjja»K m out
fit de Staatscourant.
Bij K. B. is ing. 1 Dec. 1916 benoemd tot
res. lo luit. bij zijn tegenw. korps, dó rose. 2de-
luit. J. O r d i n g, 5de reg.
Militair vaardigheids-diploma.
De opperbevelhebber heeft ter bennis van
de autoriteiten der landmacht gebracht dat aan
ongeveer 2100 officieren, onderofficieren, kor
poraals en manschappen het „militair vaardig
heidsdiploma" is uitgereikt, welk resultaat be
vredigend kan worden genoemd.
Aangezien bij meerdere deelneming aan
lichaamsoefeningen nog beter resultaten kun
nen worden verkregen en het van groot belang
wordt geacht om de opgewektheid tot deelne
ming aan die oefeningen te blijven bevorderen
is bepaald, dat bij voortduring van de mobili
satie, in 1917 tweemaal gelegenheid zal worden
,;ogeven om het diploma te verwerven, nl. in
Hei en Sept.
Alle militairen die een militair vaardig-
heidsdipioma verwerven, krijgen een c-xtra ver
lof van vier dagen, waaraan vrij vervoor per
epoor enz. worde verbonden en rekening zal
worden gehoüden_met de wcnsclien van belang
hebbenden.
Voor officieren dip zich aan het onderzoek
tot verkrijging van het diploma onderwerpen
is het reisbesluit 1916 van toepassing.
(,,Avp.")
Attestatie üe vita.
Do Min .r. Kol. brengt ter kennis van gop.
officieren en onderluitenants van het Ned.-
Ind. leger, die ten gevolgo van hunne indoe-
ling bij liet leger hier te lande buiten hunno
vaste woonplaats vertoeven cn daardoor do ge
bruikelijke attestatie de vita in den aanvang
van Dec. niet zullen kunnen bekomen, dat zij
hun pensioen over het vierde kwartaal zullen
kunnen- doen ontvangen door eon daartoe door
hen aan te wijzen gemachtigde.
Hiertoe zullen zij vóór den lOden dezer aan
Afd. Cs (Mil, pers.f van het dep. v. Kol. eene
door hen geteekende opgave hebben in t© die
nen, inhoudende plaats en dngtookening van
verzending der opgave; naam en voorletters,
benevens vroegeron rang van den gepension-
neerdevaste woonplaatsnaam en voorletters,
woonplaats en nauwkeurig adres van de(n). ge
machtigde e-n handteekening van den gepen-
sionneerde.
Aan de gemachtigden zal alsdan vanwege- hot
dep. van Kol. ©ene kaart worden gezonden, te-
ger. afgifte waarvan, zij bij den betrokken be
taalmeester of den Rijksontvanger in hunno
woonplaats het pensioen kunr.en ontvangen, na
voor ontvangst en kwijting te hebben getee-
kend. („St.-Ct.")
Wijziging Legerorder.
In punt 15, I van L. O. 1916. B. 131 („St.-
Ct." van 15 Mei, no. 114), wordt do volgende
ijziging aangebracht:
In plaats van: „de landweorpliehtigen" moet
worden gelezen: „de dienstplichtigen".
regeling werkt
Id land.se he s c h e p ol i n g n. Ge
vraagd werd oi dc Minister over deze opleiding
en har© recuitaten nadere mcdedeelingcn kan
doen.
Verder werd d© aandacht gevestigd op den
zwaren arbeid der onde r" officier© n-
machinedrij vers on stokers.
Benige leden vroegen of do Minister nine- den
tijd gekomen acht om d© vrijwillig©
ma rin «-r eser visten geheel of gedeel
telijk mefc onbepaald verlof naar huis to zenden.
"Werden wederom do gebruikelijk© gegevens
omtrent, de aanneming en het verloop vaji hot
personeel op prijs gesteld, velen zouden ook
thans gaarne 's Ministers beschouwingen ver
nomen, waartoe het sinds December 1914 in-
geroerde instituut der matrozen K. D. hem
aan leiding geeft.
De opmerking werd'gemankt, dat wil dez©
werving slagen, onnoodigo maat regelen van
hinderlijken aard moeten worden vermeden.
Verschillend© punten: Inlichtin
gen werden gevraagd omtrent da v u u r 1 e i-,
dingsoefeniugen. Gaarne vernam men
welke resultaten oefeningen en proeven hebben
opgeleverd.
Was men wel ingelicht., dan zouden in ver
band met de reorganisatie van het onderwijs
to llellevoetsluis en verplaatsing van onder
wijzers, die daar overcompleet werden, een
tweetal hurgeronuerwijzers, bij de Marine in
dienst, ontslag hebben ontvangen, zonder aan
spraak op pensioen. Een hunner was ruim
veertien, jaren in dienst bij de marinierskazer-
n© to Willemsoord. Men verzoent inlichtingen
cn eena tegemoetkom end o houding, zoo op
formeolo gronden pensioensaansprakon niet gel
dend kunnen worden gemaakt.
Eenige leden vroegen or aan do nagelaten
betrekkmgen van hen die hot leven lioten bij
rampen, gedurende den tijd der mobilisatie
voorgevallen, een bijzonder pensioen werd toe
gekend, en zoo niet, of op ander© wijze in hun
nood werd voorzien.
Korps ingenieurs der marine.
De voorgesteld© verhooging van de traktemen
ten der ingenieurs vond- instemming.
Sommigen betwijfelden editor zeer, of da weg
dien de minister wil inslaan, om to zorgon dat
vacatures tijdig worden aangevuld, juist is.
Men meende dat de minister beter* zijn doel
zou bereiken door don ingenieurs zooveel mo
gelijk ©en zelfstandigen werkkring te geven.
Inlichtingen werden gevraagd met betrek-
Icing tot aanschaffing en scort der w'a ter-
vlieg t u i g en. Met leedwezen constateerde
men, dat in den aanmaak ervan hier te lando
nog niot is voorzien.
Positie van hot personeel der
werven. De loonsverhooging, waarvoor een
belangrijk bedrag wordt «u'.tgotrokken, gaf
aanioiding tot erkentelijkheid, hoewel sommigo
leden d© regeling niet voldoende aolitten.
Andermaal werd op een regeling der pen-
sionneering in den geest van do voorwaarden
yan d© Staatscommissie voor do arbeidsvoor
waarden der Ivijkswerklieden aangedrongen cn.
verzocht ooli do regeling van hot ziekengeld
to wijzigen in den geest als ten vorigan jar©
werd bc-pleit. Nog andere wenaohen werden
voor genoemd personeel geuit.
Nieuwe gebouwen. Het bedrag van
150.000, dat eene zweminrichting t© Willems
oord zal kosten, werd door sommigen buiten
mate hoog geacht. Men verzocht overlegging
van ï'hmnen.
M s r i n ©-a ttaches. Dez© h(j Nota van
Wijziging ingevoegd© post, geeft de Commissie
van Rapporteurs aanleiding tot de vraag,
waarom aan den attaché te Londen niet even
zeer als aan de attachés te Parijs en te Berlijn
ilgemeone opdracht wordt gegevoD,
"?UI verin ij ven en waarop
kosten por leerling moeten worden gesteld
6ym..»u« K. on .porl.elt««l
WJ e m o o r d. oacl.ojd,,,,, bptv
ieldeu of do oplading vno ondoreijstradii
op gymnastiek- on sportgebied wol doordai i
en in samenwerking met. Het Departement, vr
Oorlog goechiodt.
Eenige leden waren van meening. dat -
Minister tc veel gew icht hecht aan hot gr.
nastiekondcrwijs bij do marine ©n dit tot o,
te hoogc-n trap van volkomenheid wenscht -
I© voeren.
GeeMelqke belangen. Sommige
den wezen er op, dat do bevordering dor vr
worging van <1© geestelijke belangen van h
personec! te zeer tot Den Helder woi-dt -
per/ct. /lij drongen er op sou, aan deze zo,
ook buiten genoemde plaats de volle aanda-"
te wijden.
P O 8 11J e d r tooiliöB, Aansedro-
Kon wordI op bctai„is vin hot vol. loon an
locoson, dio m don d.oa.t siok of.voraond li-
geworden.
Andermaal kwam do benoldiginir r,n h.
!£rako V°0r"' V"n tC' 1°Serc P"s<n"
-Mot roldoanin* liad n Teraomen. dat d-
-•linieter bereid m ,]0 I/oodsponsioenwet te be
zien. Men vroeg of dez© herziening spoedig is
te verwachten.
De wensth van hot personeel om het diplo
ma van uerdon-scuurmcn ter koopvaardij ve-
phcht te stellen bij indiensttreding als mr
troon, vond steun. h
Opneming in I n d i Herhaaldelijk
werd in den loop van het jaar in tijdschrift
en andere vorhandolmgon gewezen op den
achterstand, dio valt waar te nemen in de op
neming van verschillende vaarwaters in onrr
Indische bezittingenwolko achterstand na
deehg werkt op do belangen van scheep vaan
en handel. Men zoude gaarne 's Ministers in
zichten in deze belangrijke zaak willen 'ken
nen.
Verhooging Marine-begrooting voor 1316
Suppletoire Indische begroeting yoor 191S.
Voorloopig Versing.
Bij het afdeelïngsondcrzoek spraken verschei
dene leden er hunne verwondering over uit. dat
de Regeering, die blijkens do Mem. van Toe',
zonder uitstel stappen wil doen tot versterking
van de vloot in Indie, dit voorstel indiende op
een tijdstip, dat de Kamer op reces pieegt i
gaan. Waarom geschiedde do indiening niet
eerder, indien do behandeling van dc begrooting
voor 1917 niofc kon worden afgewacht, zoo weru
gevraagd. n
De vraag word gesteld In hoeverre er zeker
heid bestaat dat met den bouw van het nieuwe
materieel kan worden aangevangen, of deze be
regeld kan worden voortgezet cn op tijdige vol
tooiing met ecaig vertrouwen kan worden ge
rekend.
Men meende, dat de werven geen gelegenheid
zouden biedeh voor den bouw van dit materieel
en men vreesde, dat gebrek aan tijd de beste
ding van het cventucol toegestane krediet-
dat voor 1916 zeker niet op j 2.600.000 zal zijn
t© stellen ten ecncnmal© onmogelijk zal
maken. Men stelde inlichtingen ten deze op
prijs.
Yoor zoover het voorstel verband houdt met
het beleid en de plannen van do Regeering in
ruimeren omvang, verwijst <1© Commissi© van
Rapporteurs naar de ernstig© bezwaren, door
verscheidene leden te berdo gebracht en dc op
merkingen, dienaangaande weergegeven in het
Voorloopig Verslag betreffende de Marinebe-
grooting voor 1917.
Voorts vernam men o.s. gaarne of spoedig
voorstellen van de Regeoring zijn te verwach
ten omtrent viootbasis en steunpunten voor de
marine in Indië.
Eindelijk zoude men gaarne de meenuig ook
van den Minister van Koloniën leeren kennen
omtrent do vraag of met vooralsnog beperking
tot kleinmaicrieel in het bijzonedr onderzeeboo
ten de voorkeur verdient boven den aanbouw
van groot-ere schepen.
Hr. Ms. „Holland".
Blijkens een aan het Departement van Marine
ontvangen bericht, bevond Hr. Ms. „Holland"
zich op 5 December, 's middags 12 uur op
j 60° 59' N.B. en 2° 6' W.L.
waakt. Én nu zal hij zijn moeder troosten
en antwoorden:
Moeder, moeder, is dat zweeten
'k heb de broek mij strak 'o eten.
Vour de roize bin 'k nou kloar;
Mó'k oe zoïf toch niet zoo noar
Kriegt mien hemp moar uit do kaste,
biont do worst er good an vaste
©n dan alles noar de tram.
Maar daarme© komt eerst recht, het af
scheid. Zelden had er iets dus aandoenlijks
plaats. Alle snuit en snottert. En wel het
moeilijkst valt het afsclre-id nomen van
Trijn, zijn vrijster, esn stevige, knappe boe
rendeern uit den Achterhoek, zelfs als
zwart© schim op het lichte dook een aantrek
kelijk personnage, die de laatste oogon-
blikken benut, om afscheid t© nemen van
haar Bats op een manier, welke de dichter
op kiesche wijze aldus aangeeft
Trijn, de meid, het goede kind,
dat haar Bats zoo zeer bemint,
Spoedt zich, om hem, to geleien,
en nog stiekum wat t© vrijen
En als dit is afg<
scheid in het groot plaats
een meer algemeone oparaent worat, gegeven, i MaJ| yoor ü8 H0||and".
Ligt het in de bedoeling in de naaste toe-
komst ook elders marine-attachés aan de ge- i direetour-gonoraal dor postcrijon en tele-
zantschaproen t© rerbinden, met name to Wash- Cr3'ie brengt ter kennis van belanghebbenden
ington cn to Tokio? Vobrta werd gevraagd j In T,erband "iet de ongoregoldo data van
waarom thans eerst tot de benoeming van dez©
attachés wordt overgegaan.
internaat van adspiran t-e del-
borsten te Dordrecht: Men vroeg
Door het vroeg© ochtenduur,
raakt nu alles overstuur
Moeder snottert-, Trijntje stottert,
Bats zelfs trekt al met z'n lip.
Ja, een windei legt de kip.
Bruun, het paard, schudt stom z'n kop;
't Koebeest trekt da mcllik op;
Varkens, schapen, geiten, bokken,
Hector, allen zonder jokken,
vangen aan te jammerklagen,
of een iijk zij uit gaan dragen.
't Is reeds 't. toonbeeld van ellende:
Let thans op, daar komt de bende 1
Die bende bestaat uit al heb gedierte, dat
esn Twentsohe boerderij aan lavende have
herbergt: koeien en paarden, geiten en var
kens, kippen en eenden. En dit alles is even
aangedaan, en alles voegt zich tot een lang
gelid van weonende rouwdragers, om Bate
uitgeleide fce doen, als eindelijs het unr van
vertrek geslagen lv?sft.
Over het fcccneeltje rijdfc do klepelende
tram aan. Bats moet instappen. Hij wuift
zijn vaarwel. Allen, die achterblijven, wui
ven hun vaarwel fcérug. En 't lijkt maar
good, dat de tram eindelijk wegpult, want
tegen zulk een Twentsche tragedie is zelfs
het mannelijkste hart laat staan dat van
Bats Breurs! niet bestand.
Als. hot scherm opgaat voor het volgende
bedrijf, is de toeschouwer verplaatst in het
depot, waar boer Bats nu zijn eerste op
leiding tot soldaat ontvangen zal. Maar hij
is hardleersch. En wat erger is, z'n moei
lijk verstaanbare Twentsche spraak, aange
duid als „mou-mon", maakt hem bijna on
verstaanbaar.
Do kapitein werd al wanhopig,
alles lachte om mou-mou.
Hij bepaalde, dat voorloopig
Bats privaatles krijgen zou.
De sergeant nu moet hem drillen.
Ach wat staat die Bats te rillen,
D© sergeant doet dus wat do sergeants
is. Do twee poppetjes uit het schimmenspel
staan daar geheel volgens d« dichterlijke
beeldspraak; tegenover elkaar, de een
drilt, da ander rilt. En met vervaarlijk go-
luid hoort men den eerste foeteren:
„Sectie halt!... Op de plaats rust!... Ik
heb je niet gezegd, dat jo op de plaats moest
springen! Je schijnt me te vroolijk fce zijn...
.Geef acht!»., Laat mp nou 'jjs kijken, éi je
fvaart dor atoomschepen, wanrmed© -
voor en over Engeland thans wordt verzonden,
n it vooraf kan worden opgegeven, op welke
data brievenmalen voor het op 1 December j.l.
hoog kunt springen ...Looppas! 'fc Lijkt
naar niks!... Grooter maken j© aanloop!...
Looppas!... Ik z-ie 't al-weer! We moeten
weor van voren af aan met gymnastiek en
athletiek beginnen. Diepe kniebuiging!...
Eén herstelDiepe kniebuiging loop
pas!... Zio zoo! daar wor je lenig van. Als
't -goed gaat zal ik je laten inrukken, want
je loert 't toch nooit!... Voorwaarts gaan
met dijheften 1 Voorwaarts gaan met onder
been heffen. Voorwaarts gaan met één been
van den grond. Voorwaarts gaan met beide
bsonou van den grond. Voorwaarts gaan-
mefc droog-zwemir.cnVoorwaarts gaan zon
der boenen. Voorwaarts gaan sondsr romp...
Versa mei enIn gerukt me rsch
Inderdaad maakt Bats rechts-omkearfc,
ingerukt marsoh. Hij heeft het ver ge-
braohfc; hij zal het wellicht nkjfc verder
brengen in z'n depót.
En .nu wachten hem in het volgende be
drijf hier in het volgende hoofdstuk
zijn belangrijke avonturen als geoefend
man, die' ter verantwoordelijke bezetting
dor grenswacht wordt aangewezen
(Wordt vetvdlgd.)