a
JO E3 SOLDATKMCO O RAJJT trg>,rv Vrijdag Q
4 November 1916
Op het morferne slagveld.
strijd aan da Somme.
Vredesvooruitzichten.
O F ZEE.
Binnenland.
Leqsrzaken.
In hel Troliisdal.
nnezaS
Correspondentie.
De strijd in Roemenië.
Van bet Roemeenscho front geven wij
hierbij een kaartje van liet voornaamste
doel van liet gevechtsterrein. De troepen
van generaal Falkeuliayn, die over den
Predeal-pas en den Törzburger-pas Roe
menië binnendrongen, hebben zich ver
sterkt, bij Azuga en benoorden Kampoe-
loeng, om de aankomst der flank-colonnes
af te wachten, die door den Rooden-Toren-
pas, den Szurduk-pas en den Vnlkaan-pas
ten zuiden, den Tömöser-pas, den Altschans-
pas en dien Tölgyes-pas ten noorden van de
centrum-overgangen, de Wallacliijsche vlak
ten binnenrukken.
De zuidelijke colonnes zijn over de passen
keengerukt en bezetten Craiova, de
hoofdstad van westelijk Wallachije. De
noordelijke colonnes hebben de Roe-
meniërs in de dalen van de Alt. en
van de Jiu steeds meer achteruitgedreven
en door den Tölgyes-pas zijn de Duitsclie
troepen, na de Russen een nederlaag te
hebben toegebracht, eveneens in de vlakte
Tiet wordt nu tijd voor de Duitsche af-
deelingen, die bij Azuga en Dragoslavele,
ten noorden van Kampoeloengstaan, om
hun opmarsch voort te zetten/ nu zij op
hun rechter en linkervleugel door Duitsche
en Oostenriiksch-Hongaarsche colonnes ge-
Bteund worden.
Ons kaartje geeft de positie aan der
Duitscb-Oostenrijksche legers, die bij Azu
ga en Dragoslavele, ten n. van Kampoer
loong staan, en van de flankdekking, toen
die over Carbunesci naar Craiova oprukte.
Zoo hevig wordt gevochten aan de Somme,
geschiedt misschien alleen, omdat men een
zoo machtig mogelijken druk op de Duit-
sohers wil -uitoefenen. Of al deze maatregelen
zullen helpen? Het is zeer de vraag. De
Doiitsohers zijn nog steeds in staat om nieuwe
troepen te zenden tegen de Roemenen,
jen zelfs tegen de Serviërs in Monastir, zegt
men, en het lijkt er meer en meer op of
"Walachije, het' voornaamste, vierkante ge-
'deelte van Roemenië, waarin de hoofdstad
Boecharest ligt, door de centraleu zal wor
den bezet van de Zovenburgsche grens tot
den Donau.
Door de verschillende passen aan de
noordgrens van Walachije dalen de Duit
sche en Oostenrijksche troepen in de groote
laagvlakte, die zich uitstrekt tot aan den
Donau. Door de Tranasylvanisolie Alpen
heen, trekken zij op verschillende punten
Roemenië binnen: zij hebben ten deele
reeds de bergen achter den rug en zoo wordt
voor de Roemenen de verdediging van hun
land steeds moeilijker. In drie afdeelingen
als 't ware rukten de centralen op, die
echter steeds voeling met elkaar houden.
Het verst zijn zij reeds gevorderd in weste
lijk Walachije, waar zij binnendrongen door
den Vulkaanpas, in bet dal van de, Jioe,
hier bezetten zij eerst Carbunesci eh daarna
Craiova, de hoofdstad van dit gebied. Op
onze kaart is te zien, dat zij hier dus reeds
vrij ver gevorderd zijn. Verder drongen zij
over den Rote Turmpas het Alt- of Oltaal
binnen en verder door den Predealpas in
het Prahowa-dal. Daar hebben zij reeds,
moer naar 't Westen, Kampolung bereikt
en verder Azuga, op den weg naar Sinaja,
met het buitenverblijf der Roemeensche ko
ningen. Den weg door den Predealpas voert
recht op Boecharest aan. Van groot strate
gisch belang is echter het doordringen in
jWest-Walachijedaar hebben dé Duitsehers
de spoorwegverbinding over Craiova geheel
bezet. Een gevolg daarvan is. dat de Roe
meensche troepen, die westelijker staan, bij
Orsowa, thans geheel zijn afgesneden en dus
waardeloos voor de verdediging van hun
Vaderland. Ook in het Altdal, ten zuiden
,Van den Vulkan-pas vechten de centralen
reeds 40 K.M. van de grens. Over een
breed front staan dus de Duitsehers en
Oostenrijkers op het noorden en westen in
het Roemeensche land, en zij trekken steeds
.verder zuidwaarts. Zal het nu Mackensen's
troepen en den Bulgaten gelukken om den
hreeden Donau over te komen? Onwaar
schijnlijk lijkt dit niet meer, en dan kun
nen deze naar het noorden oprukken in
(Walachije en 't is mogelijk, dat net grootste
en rijkste stuk van Roemenië in 's vijands..
hand valt, dat Von Falkenhayn en Macken-
sen elkaar de hand drukken in Boecharest.
Doch in dat geval is Roemenië's lot beslist,
pen lot, dat gelijken zal op dat van Servië.
De operaties der centralen in Roemenië
(vormen het belangrijkst feit der laatste da
gen op de oorlogsterreinen. Op het oogen-
blik komen er uit de Dobroedsja geen be
richten van belang; ook in Macedonië is, na
de inneming van Monastir, niets bijzonders
gebeurd. De geallieerden beschouwen deze
inneming steeds als een belangrijk feit, de
centralen en Bulgaren weeklagen er echter
niet over. Volgens hen hebben de Franschen
In de Daily Chronicle'' geeft de beroem-le
Engelsche schrijver H. G. Wolls zijne indrukken
weer van de verwoesting die de oorlog op het
westelijk front heeft veroorzaakt.
,',Als ik «enig schouwspel moest aanwijzen,
dat als typeerend voor de bijzondere afgrijselijk
heid en hot kwaad, dat de moderne wijze van
oorlogvoeren, welke Duitsehland uitgewerkt
en de wereld opgedrongen heeft, kan worden
beschouwd, dan denk in niet dat ik een der
groote grehitcctura!© ruïnes zou kiezen, die de
meeste Bchrijven? het meest schijnen geïmpo
neerd te hebben. Ik heb d. vernieling en de
ruïnes der beroemde kathedralen van Arms en
Soissons en de groote kerk van Saint Elbi, en
cok de photographieën van de lakenhal van
Vlieren in zijn tegenwoordigen toestand ge
zien. maar dat alles heeft mij niet diep go-
troffen.
Maar wat mij yeel meer verdriet deed. is dc
vernieling van dorpjes zooals Fricourt cn Doin-
pierre en de verschrikkelijke toe*umd, waarin
de ve'den en tuinen èr om heen verkoerenen
mijn bezoek aan het sjioorwcghtation to Arras
wekte bij mij een aandoening, alsof ik het lijk
van een paa-vermoorde toor my zag
Voor ik de hernomen dorpen in de eigenlijke
gevechtszone bezocht, dacht ik dat do ontrui
en Serviërs met Monastir nog niets gewon
nen, achter die stad, op zich zelf van weinig
strategisch belang, liggen de hoofdstellingen
der Duitsehers en Bulgaren en daardoor
zullen zij niet zoo licht hcenbreken. Hier
begint dus weder de positie-oorlog en voor
dat de Serviërs weer in Belgrado zijn, zal
het nog een lange, lange weg wezen.
Van 't Sommefront wordt alleen melding
gemaakt van zwaar artillerie-bombardement
aan de Ancre. Aan het Oosterfront gevech
ten aan de Stochod, bij Nowo-Alexinets, in
de Bosch-Karpathen, maar alle vrij onbe
langrijk. Op het Karstplateau artillerie-
activiteit, schermutselingen en afgeslagen
aanvallen.
BELGIË.
Tusschenkomst van den Paus.
Naar men weet, schrijft ,,De Tijd", wer
den voor eenige weken to Hasselt 18 Belgi
sche burgers door de Duitsche militaire
overheid ter dood veroordeeld. Aanstonds
heeft de Nuntius van Brussel, in naam van
Z. H. Paus Benedictus XV, stappen ge
daan, om voor deze veroordeelden genade te
hekomen. Dank zij deze hooge tusschen-
komst werden slechts vier der 18 veroordeel
den ter dood gebracht, te weten: de heeren
Kusters, Dubois, Wauters en Mossart. Aan
al de anderen, ook aan burgemeester Go-
lenvaux van Namen en aan de twee geeste
lijken Burlet en De Rijck, werd genade ge
schonken.
DU1TSCHLAND.
Von Jagow vraagt ontslag.
BERI.UN. Naar men verneemt, heeft
de minister van bmtenlandsche zaken von
Jagow om gr- '"^-dsredenen ontslag ge
vraagd. Tot zijn opvolger zal waarschijnlijk
de onderstaatssecretaris Zimmermann be
noemd worden.
ENGELAND.
Militaire dienst in Canada.
LONDEN. Uit Toronto wordt aan de Ti
mes" gemeld, cla(, de Canadeesche regee
ring besloten heeft geen mannen van mili
tairen leeftijd meer in openbare diensten
aan te stellen, tenzij zo in het leger gediend
hebben en daaruit eervol zijn ontslagen of
vrijgesteld zijn van militairen dienst wegens
ongeschiktheid of omdat hun diensten voor
den staat van hooger belang zijn in hun
gewone betrekking dan in het leger.
FRANKRIJK.
Van het Westelijk Oorlogaterrein»
Het Engelsch-Fransche offensief
LONDEN. Dinsdag den gcheelen dag
hevig vijandelijk artillerievuur ;aan baide
oevers van de Anc: 3. Elders niets belang
rijks.
Maandag hebben onze vliegmachines met
goed gevolg s&mengewerkt met onze artille
rie. Twee onzer machines worden vermist.
BERLIJN. (Officieel.) In het Somme-
gebied heerscht zware mist. De gevechte-
act.ie was Dinsdag geringer.
ming door de bevolking slechts van tijdehjken
«ard was en dat zoodra het gevechtsfront meer
in de' richting van Duitsehland teruggedrukt
kou zjjn, de burgers der vernielde dorpen weer
terug zouden kojnen om hunno huizen te her
bouwen en liunnc akkers opnieuw te gaan be
werken. Maar ik heb nu gezien dat niet al
leen de huizen en de dorpen bijna onherken
baar zijn vernield, maar zelfs de velden niet
meer bestaan.
Het zijn wildernissen van grnnaattrecJiters.
De bewerkte humus is naar onder gewoeld en
groote massa's ruwe aarde ggen daar over
heen.
Geen gewone pl .4 kan deze verstarde zee
bewerken, oru nog niet, te gewagen van de orok-
ken hout, de afgrijselijke massa's verward .jzer-
draad, ruwe brokken van groote projectielen
en een groote massa niet-ontplofte granaten,
die overal door den chaos Leen verspreid zijn
Op verschillende plaatsen is dezo puinmassa
geel gekleurd door de inwerking der krachtige
ontplofiingsmiddelen en er door heen kronke
len zich loopgraven van acht, tien, twaalf voet
diep tel Dezo zullen water- en modderpoelen
worden, waarin het vee zal \-allen.
Het is niet denkbaar, det er op die gronden
waar de strijd gewoed heeft eenig gewas zal
kunnen groeien, nog vele. vele jaren lang.
Er is nergens meer couige schaduw. De hoo
rnen langs de wegen zijn versplinterde stomp
RUSLAND.
Van het Oostelijk oorlogsterrein.
Het Russische offensief.
PETROGRAD. Geweervuur en artillerio-
ducl, het hevigst aan de Stochod in de atreok
van MaJ&porsk
Vijandelijke lichte en zware Artillerie be
schoot <do buurt van Garboesof Goekalow-
tsje ten westen van Nowo Alexinetsj.
In de Woud-Karpathen deed de vijand
vijf werst ten noorden van de sliad Pnewi
een aanval, die echter afgeslagen werd.
ITALIË.
Aan het Italiaansche front.
ROME. (Bericht van den Opperbevel
hebber.) Artillerie-activiteit op eenigo ge
deelten van het Trentino- en Guilia-front.
Op den Karet hebben den 20sten Nov.
kleine gevechten tuaschen infanterie^afdee-
lingen plaats gehad. De Italianen maakten
eenige krijgsgevangenen.
In den nacht van 20 op 21 Nov. deed de
vijand tweo aanvallen op de Italiaansche
stellingen op hoogte 26 ten noorden van
Volkovnial. Hij werd telkens teruggesla
gen.
WEENEN. (Officieel.) Een aanval in
lichte colonnes op de door de O.-II. troepen
onlangs veroverde loopgraven ten zuiden
van Biglva werd afgeslagen.
Italiaansche verliezen.
WEENEN. Dit hot oorlogspersbureau wordt
gomoklt: Volgons een nioLofficieel statistiek
verloren de Italianen sinds liet begin van den
oorlog: gedood elf generaals. '118 kolonels cn
oversten, 194 majoors, 1014 kapiteins, 882
eerste-, 3248 tweede luitenants; van 1 tot 15
Nov. sneuvelden drie kolonels en oversten, elf
majoors, 27 kapiteins, 29 eerste- en 70 tweede
luitenants.
OOSTENFtUK-HONGARUE.
In Zevenburgen.
PETROGRAD. In Zevenbergen In het
dal van de Alt (Alacta) zette de vijand den
aanval met dezelfde kracht voort. Onder
den druk van den vijand trokken de Roe
meensche troepen langzaam, al strijdend,
terug.
In het Jioe-dal, waar de Roemenen door
een overmacht werden opgedrongen, trok
ken zij terug in de richting van het station
Filiasi.
WEENEN. (Officieel.) Ten oosten van
de Alt vatten de O.-H. troepen voet op de
hoogten ten oosten van Scaneni.
Ten noorden van Kampoeloeng zette de
vijand zonder resultaat zijn aanvallen voort.
GRIEKENLAND.
De strijd in Macedonië.
SOFIA. Officieel. Tusschen het Pres-
bameer en de Tsjema en bij het
dorp Paralevia Slaba artillerie- en
infanterie-ac'.ie zonder veel belang.
Zwakke vijandelijke aanvallen bij de
dorpen Groenitsjti, Tirnoua en Toeche wer
den door ons vuur en in tegenaanvallen af
geslagen. Aan Weid© zijden, van de Vardar
zwak artillerievuur en patrouillegevechten.
Onze artillerie schoot een vijandelijke vlieg
machine neer, welke neerviel in het Var-
dardal; wij maakten de beide aviateurs ge
vangen. Aan den voet van de Belassitza
Plaiüna en aan de Stroema zwakke artille
rie-actie.
Aan de kust heerscht rust.
Vijandelijke vliegers wierpen bommen
op onz© stellingen bij Orfono en de brug
bij Boeck, maar zij verkregen geen resul
taten.
ROEMEMiÊ
Craiova genomen.
WEENEN. De opperbevelhebber van
het leger deelt officieel mede: Craiova, de
hoofdplaats van westelijk Wallachije, is
Dinsdagochtend in bezit genomen."
(Craiova, gelegen aan de spoorlijn Ver-
ciorova-Chitila-Boecharest had in het jaar
1899 ruim 45.000 inwoners en is het centrum
van een levendigen handel.
In de nabijheid van de stad versloeg do
Wallachi&che woiwode Mircea in 1400 een
gedeelte van het Turksche leger en den
Sisten Oct. 1853 streed hier de Russische
voorhoede, die de stad had bezet, met de
Turken. Red.)
De strijd in Roemenië.
BERLIJN. Da troepen van de centrale
mogendheden moesten onmogelijke moeilijkhe
den bij de doorbraak naar do Wa-
lacln'jsche vlakte overwinnen, welÈb leidde tot
de bezetting van Crajova; zij moesten passen
ruim 2000 M. hoogt© doortrekken met vor-
plegings- en munitiekolonnes en overigen trein,
elke berg moest afzonderlijk worden omgetrok
ken, beklommen, veroverd; de artillerie in het
bergterrein zonder wegen in stelling worden
gebracht. Üit dit alles blijkt de taaiheid, disci
pline en offerwaardigheid der troepen van do
centrale mogendheden. De Roemeniërs streden
veel gunstiger positie, daar het terrein hun
bekend was en zij steun kregen van de bevol
king. In acht dagen won Falkenhayn's leger
terrein over 90 K.M. en staat nu diep in de
korenschuur van Roemenië.
De Duitsch-Oostenrijksche operatiën in
Roemenië.
BERLIJN. Over de doorbraak naar
de Walachnsche vlakte schrijft Osborne
in do ..Voss. Zeitung" a. o.In een
schitterenden cn volkomen verrassenden aanval
bracht Falkenhayn zijn leger over het randge
bergte tot diep in 's vijands land. Wie de mach
tige toppen van het Yulkangebergto en den 15
jes geworden, die niet zooveel levenekraoht
meer hebben, dat er een blad aan zou kunnen
groeien.
De dorpen cp dit breede gevechtsterrein zijn
niet vernield. Zij bestaan niet meer.
BERLIJN. Over de la-atste gevechten
aan do Somme wordt van militaire zijde
geschreven
De plaatselijke aanvallen van de laatste "we
ker. brachten het Engelsch-Fransche leger niet
Verder. Nadat de eigen bladen zich tegen deze
Strijdwijzo hadden uitgesproken en verklaar
den, dat succes op die wijze niet was te ver
krijgen, beproefden de Engelschen het on
langs opnieuw mot massa-aanvallen, waarbij zij
op groote schaal gebruik maakten van koloniale
troepen. Het is niet aan te nemen, dat dezo
method© lang gevolgd zal worden, want do
aanvallen op 18 en 19 dezer kostten den Engel
schen al te groote offers. De Zweedscho kapi
tein Nyheter schat de Engelsche offers per
K.M. in de laatste maanden op 46.000 man.
tegen 16 000 in Juli.'Naar voorzichtige schat
ting bedroegen de Engelsche verliezen van 1/7
tot 1/11 minstens 600,000 mag.
K.M. langen Szurdukpas ziet, kan de gewel
dige prestatie van een doorbraak en den op
marsch door zulk terrein beseffen. Op 10 Nov.
bpgon do offensieve beweging, waarbij het in
lievige gevechten voorwaarts ging. Tamelijk
hard moest onze linkervleugel bij Borabosti
vochten, waar do Roemeniërs een sterke stel
ling, ■voorzien van gepantserde torens, hadden
gereed gemaakt. Onze zware artillerie ver
nielde do vijandelijke steunpunten. Eon pant-
sertoren is door een. voltreffer weggeslingerd,
do koepel van éon andéren werd weggevaagd.
Zonder ophouden ging liet nu verder."De ver
slagen Roemeniërs verzamelden zich nog eens
mot ijlings aangetrokken versterkingen op de
hoogten ten zuiden van do spoorlijn Turgu Jiu
Pjopeni; in gevechten van 1517 Nov., welke
evenals de slag bij Turen Jiu als do vierde
grooto slag van Falkenhayn zal voortleven,
werd de Roemeensche weerstand gebroken. Wij
behecrschen reeds hot gewichtige kruispilht van
de spoorwegen Bombcsti—CrajoVa en Crajova
Orsova.
SERVIË.
De verovering van Monastir.
LONDEN. Onz© correspondent in het
Fransche hoofdkwartier in Macedonië meldt
van 19 dezerNa de vermeestering van
hoogte 1212 was het duidelijk dat de Bis
tritsa-linie niet langer behouden kon blijven
en Woensdag den geheolen dag kon men
dan ook do langs den weg naar Prilep terug
trekkende vijandelijk© colonnes zien. Pc
achterhoede hield de loopgraven tot een
laat uur nog bezet, maar bij het aanbreken
van den dag bleek dat de vijand zijn terug
tocht voortzette. Fransche cavalerie trok
toen met snelheid vooruit en kwam Mo
nastir ©ven na negen uur 's morgens bin
nen, juist toen de Bulgaarse he patrouille
de stad aan den anderen kant verliet. Een
Bulgaareche batterij die den terugtocht
moest dekken, wierp bommen op do buiten
wijken, waardoor een vrouw en drie kin
deren werden gedood en bleef verder den
geheolen dag den weg naar Prilep onder
vuur houden. Zij deed echter geen poging
om do stad t© verdedigen.
Do Russen volgd©n de Franschen op de
hielen en een Italiaansch contingent volgdo
spoedig. Eenige honderden Bulgaren wer
den in de heuvels ten zuiden en zuidoosten
van de stad gevangen genomen. De stad
was weinig beschadigd. De Bulgaren schij
nen de inwoners vriendelijk te hebben be-
bandold. maar dezen hadden zeer te lijden
"onder de schaarscht© aan levensmiddelen.
De geallieerden werden met geestdrift
ontvangen toen ze de stad binnenkwamen.
De bevolking verzamelde zich in de straten
en bood den binnenrukkenden troepen bloe
men aan. Als bij tooverslag verschenen
overal Servische vlaggen. Spoedig na liet
middaguur deed de Fransche infanterie
haar plechtigen intocht in de stad met
muziek aan het hoofd en ontplooide vaan
dels.
De Duitsch-Bulgaarsche verliezen bij Monastir.
LONDEN. Do „Daily Tolegr." verneemt
uit Rome. dat naar particulier© berichten
do verliezen van Duitsehers en Bulgaren bij
Monastir meer dan 30,000 man hebben bedra
gen. Na den algemeenen aanval werd het Oos-
tenrijksche contingent bij Monastir vervangen
door Duitsche troepen onder generaal v. Below.
De Oostenrijkers trokken in Albanië terug.
Do vijandelijke troepen loopen op him terug
tocht naar h'et bergachtig district van Prilep
efnstig© gevaren en hebben waarschijnlijk
geen levensmiddelen en munitie.
Een Amerikaansche vredesstem.
LONDEN. Do „Times" meldt uit-
Washington: De New-York Times" komt
vandaag met eau beschouwing, dat de tijd
vrijwel rijp is voor den vrede. Het bla.d
imbliceert het eerste van oen reeks artike-
en van oen zijde „welker bevoegdheid in
beide halfronden zal worden erkend". De
schrijver, die zich „Cosmos" noemt, be
toogt, dat de tijd is gekomen om te over
wegen of de oorlog niet weldra kan worden
beëindigd ,d°°r internationale overeen
komst, waaraan ook de Vereenigdo Staten
zullen deelnemen.
In het eerste artikel wordt in de
eerste plaats uiteengezet, dat Duitsehland
meet erkennen, dat het niet kan winnen
en dat de geallieerden moeten beseffen, dat
zij alleen kunnen winnen tot een prijs die
nauwelijks noodlottiger zou zijn dan een
nederlaag. In de tweede plaats wordt be
toogd, dat de overeenkomst tusschen do
jongste uitlatingen van Grey en Bethmaim
Hollweg toont, dat. „het niet onmogelijk
kan zijn een formule te vinden ter waar
borging van do vrije ontwikkeling van alle.
staten, groote en kleine, als leden van een
enkele familie van natiën, dio zoowel den
Britschen minister van buitonlandsche za
ken als den Duitschen rijkskanselier zou
kunnen bevredigen".
De schrijver wijst er op, dat. aan de Ver
een igde Staten de taak is opgedragen om
deze en dergelijke uitingen van de leidende
staatslieden met elkander in verband te
brengen.
Er is geen twijfel, dat de theorie van
oen remise in den oorlog hier (in de Ver-
oenigde Staten) meer en meer aanhang
vindt.
Dolfijn".
Lloyds meldt, dat het Nederlandsclie zeil
schip „Dolfijn" gezonken is.
Te Groningen is bericht ontvangen, dat de
„Dolfijn", een tjalk, thuisbehoorende te Veen-
Het succes bij Beaumont-Hamel en Beau-
courb heeft do Engelschen in een moeilijke
positie gebracht, daar de Duitsche arfcilleric-
waarneming over de hoogten van Serre be
schikt en de in do veroverde stellingen samen
gedrongen troepen onder het Duitsche artillerie
vuur Staan. Een poging om zich uit
dezen neteligen toestand te redden, moes
ten de Engelschen echter met nog zwaarder
offers bokoopen, zonder iets te bereiken. De
onder storm cn regen over de modderpoelen
ageerende aanvalskolonnes bleven in do slik
steken en werden door de Duitscjio artillerie
en mitrailleurs neergeschoten.
In den nacht van 18 op 19 Nov. werden de
aanvallen op het geheele front van Serre tot
Harlencourt herhaald. Het gelukte slechts op
één punt Grandcourt binnen te dringen, doen
reeds 's morgens werden de Engelschen met
handgranaten verdreven. De in het voorter
rein voor een doorbraak gereedstaande cava
lerio kwam natuurlijk niet in actie. Evenmin
liep de actie van den stormaanval begeleidende
„tanks" op iets uit; één werd door een vol
treffer ten zuiden van Grandcourt vernietigd.
Do Duitsehers maakten bij tegenaanvallen in
de laatste week 22 officieren en 900 man ge
vangen en veroverden 31 mitrailleurs en wel
alleen op 18 Nov. elf officieren, 370 man en
20 mitrailleurs.
Evenmin als de Engelschen behaalden de
dam. groot 80 ton, kapitein Eppinga, op reis
van Kristiania naar West-Hartlepool, getorpe
deerd is.
De „beutschland".
Naar de ..Kölnisclie Zeitung" uit Wash
ington verneemt, is de botsing tusschen de
„Deutschland" en de gezonken sleepboot
niet, zooals éérst vermoed werd, aan opzet,
doch slechts aan' een ongeval to wijten. Er
zijn eenige scheepsplaten ingedrukt en aan
beide zijden van den boeg zijn lekken ont
staan. Verder is hét vaartuig niet bescha
digd.
De resultaten van het door de Ameri
kaansche regcering ingestelde onderzoek om
trent de gezonken sleepboot- wordt geheim
gehouden.
Een telegram uit New-York meldt: De
„Deutschland" is vertrokken
NEW-YORK. De ..Deufscihland"
passeerde Rhode Island Dinsdag 4.18
's middags, koersende naar het oosten.
Men verwacht niet, dat liet achip zal duiken
voordat Point- Judith is gepasseerd.
Gezonken schepen.
BERLIJN. (Officieel.) Een onzer
dttikbooten boorde op 14 November,
in het Engelsche Kanaal, een Fransch
bewakingsvaartuig, klaarblijkelijk een tor
pedojager van de Arc- of Sabre-klasse, in
den grond, benevens zes vijandelijke handels
vaartuigen.
Dezelfde duikboot, boorde het Noorsche
s.s. „Ullvang", dat krijgsmateriaal voor de
Fransche regeering aan boord had, in den
grond.
[De „Ullvang", groot 639 ton bruto, ge
bouwd in 1912, behoorde aan de üampsk.
Akties. „Ulvang" te Hangesund. Red.]
De handelsoorlog.
BERLIJN. In de maand October zijn
1164 vijandelijke handelsschepen, samen
metende 306,500 br. register tondoor on
derzeeërs en torpedobooten der Centrale
mogendheden opgebracht of in den grond
geboord of door het stooten op mijnen ver
loren gegaan.
Verder zijn 72 neutrale handelsvaartui
gen, samen 87,000 br. reg. t„ wegens het
vervoer van contrabande "naar den vijand in
den grond geboord.
De schepen, sedert het begin van den oor
log door de oorlogsmaatregelen van de Cen
trale mogendheden te loor gegaan, meten
te zamen 3,322,000 ton, de Engelsche sche
pen aUeen 2,550,000 ton.
Verloren schepen.
LONDEN. Volgens de Times" blijkt uit
opgaven van de Liverpookche assuradeursrer-
eeniging, dat in October Ï13 schepen met sa
men 266 053 ton nis verloren worden geboekt,
tegen 63 schepen met 159.686 ton in October
1915 en 48 schepen met 138,429 ton in Octo
ber 1914.
H. M. de Koningin in Noord-Brabant.
Men berichtte ons Woensdag 22 November:
H. M. de Koningin zal Donderdag cn
Vrijdag enkele plaatsen in Westelijk Noord-
Brabant bezoeken. H. M. vertrekt Donderdag
morgen naar Breda en zal Vrijdagmiddag naar
Bergen-Op-Zoom gaan. Do terugkomst is be
paald op Vrijdagavond. De reis van H. M.
draagt geen officieel karakter.
Na aankomst te Breda begeeft II. M. zich
naar het excercitie-terrein nabij do Chassé-
kazerne. alwaar het cadettenkorps benevens de
officieren en leeraren der Kon. Mil. Academie
staan opgesteld. Door de cadetten der infante
rie zullen daar eenige gevechtsoefeningen ver
richt worden, waarna H. M. zich naar do Kon.
Mil. Academie begeeft, ten einde op 't terrein
dier instelling oefeningen van de cadetten der
andere wapens bij te wonen.
Tegen een uur verlaat II. M. Breda.
Uit de Staatscourant.
Bij K. B. is, ing. 1 Dcc. aan res. Ie luit.-
kwartferm. C. de Jonge, v/h 3Q6te bat.
landw.-ihf., op aanvrage, op grond dat hij in
verband met zijnen leeftijd'voor dc waarn. v/d
mil. dienst niet meer ten volle geschikt is, eer
vol ontslag uit den mil. dienst verleend en hem,
met instandhouding van het vroeger toege
kende voortdurend pensioen ad f 381 'e jaars,
och nader voortdurend pensioen veil, van f 96
's jaars.
Indienststellïng landstorm jaarklassen 1909 en
1908.
De opkomst van landstormpliehtigen der jaar-
klasse 1909, die zou plaats hebben in het tijd
vak van 18-20 December a.s„ wordt tot later
uitgesteld. Nader zal worden bekend gemaakt
wanneer de opkomst van do jaarklassen 1909
en 1908 moet geschieden.
Door deze kennisgeving vervalt hetgeen om
trent de opkomst van die jaarklasse reeds
werd bekend gemaakt.
Landstorm.
Do minister van oorlog heeft bepaald, klai
de inschrijving dor landstormpichtigen der
jaarklaase 1917, zoo ecnigszins mogciijk, op
1 December a.s. moet worden voltooid.
De keuring zal vermoedlijk in Januari a.s.
plaats hebben de indienststelling bij «Ie zee
macht van 21—23 Februari en van 35 Sep
tember, bij de landmacht in de tweede elft
van April en voor een gedeelte in Mei.
Nasr Oost-lndië.
De voor den dienst in Ooet-Indië bestemde 2e
luit.-kwartiermeester F. A. Gits zal 26 Ja
nuari met het stoomschip „Vondel" zijn be-
Btejnming volgen.
Verschillende Berichten.
De bij den generalen staf overgeplaatste
Franschen succes. Hun nog in den avond van
19/11 beproefde aanval tegen het St. Pierre
Vaast-bosch werd bloedig afgeslagen.
De beslissing aan het Sommefront is reeds
lang gevallen: elke doorbraak is tot mislukking
gedoemd.
In cl© „Voss. Zeit." eohrijft Bonnlioff
d.d. 7 November nib het Trotusdial
...Voor de soldaten opent zich in een bont
geverfde schutting een poort en nu staan zij
op Roemeenschen bodem. Een paai^ stappen
verder loopt de pas over oen kolossale ijzeren
brug over de rivier. Deze is eën zeldzaam
verschijnsel op het oorlogsterrein totaal on
beschadigd. Bij hun terugtocht hebben do Roe
menen de bruggen in het TrotAisdal niet laten
springen. Ongeveer tien K.M. achter de grens
sluiten lage heuvels het dal af, juist voorbij do
uitmonding van de Soclta in de Trotus. Zij
vormden, voor zij door de Hongaren bijna zon
der strijd genomen werden, een sterke versper
ringslinie van de Roemenen.
Deze verdedigingswerken zjjn buitengewoon
uitgestrekt. Het terrein is voortreffelijk geko
zen en toch maakt allea een verouderden in
kapiteins der artillerie C. A. Prins cn H. A.
F. G. van Ermel Seherer zijn resp. bestemd
tot adjunct-chef van den staf der IYe divisie
en om toegevoegd te worden aan den comman
dant in do stelling van Den Helder.
De bij de bereden artillerie tot kapitein
bevorderde le luitenant* J. 51. ridder van Rap-
pnrd en P. \V. Bc.1^ blijven voorluopig in huu
tegenwoordige betrekking gehandhaafd.
(„N. It. Ct.")
Ontploffing aan boord van een
torpedojager.
Onz© berichtgever t© Soerabaja seint d.d.
19 Nov.
Aan boord van den torpedojager „Lynx"
is een stoompijp ontploft.
Twee inlanders werden gedood, twee
Europeanen en drie inlanders zijn ernstig
gekwetst.
Aan do Telegraaf werd nog bericht, dat
de ontploffing op den torpedojager „Lynx"
werd toegeschreven aan den slechten toe
stand van het materieel.
De „Lynx" behoort tot de nieuwere
torpedojagers, die deel uitmaken van het
Nederlandsch eskader in Indië. In 1911 met
de „Hermelijn" op stapel gezet op de werf
der Kon. Mij. „De Schelde" t© Vlissingcn,
werd hij t«geli]k met laatstgenoemd schip
iu dienst gesteld en naar Ned.-Indië uit
gezonden, waar die schepen den 2en Novem
ber 1913 te Sabang aankwamen.
Een deskundige, bij wien wij naar aan
leiding van dit ongeval informeerden, ver
moedde, dat hier gedacht moest worden aan
het springen van de hoofdstoompijp. Derge
lijke ongevallen doen zich moer voor en wor
den veroorzaakt door het vibreeren van de
pijp, welke clan gewoonlijk ter plaatse van
de flensvei-binding springt. Op oud of slecht
materiaal behoeft oen dergelijk ongeval nog
niet te wijzen.
Uit de Staatscourant,
Bij beseh. r. d. Min. v. Marine is off. v.
gez. 1st© kl. J, Bosman mot 24 dezer gepl.
bij de marinekazerne te Amsterdam.
ONZE CORRESPONDENTIERUBRIEK
Par brief wordt niets beantwoord. Alle vragen
word9n regelmatig en zoo epoeciig mo
ge I ij k en geheel kosteloos door ons op
de beurt afgedaan, zoodat het overbodig is nog
weder eens bij nader schrijven antwoord te ver
zoeken.
Wie bij zijn vraag 3 cent postzegels insluit
krijgt apart „De Soldatencourant" toege
stuurd, waarin het antwoord op zijn vraag voor
komt. Geef steeds uw juiste cn volledige mili
taire adres op. Vragen van burgers worden
NIET beantwoord.
Ce verspreiding van ons blad.
Onderdeden, die met het toegezondon aan
tal Soldatencouranten niet toekoman, worden
verzocht een grooter aantal te willen aanvra
gen, opdat alle abonné's regelmatig een eigan
exemplaar kunnen bemachtigen.
Wij brengen in herinnering, dat iroepon-
deelen, die soms door een of andero oorzaak
van ons blad verstoken zijn, slechts een aan
vraag tot ons fo richten hobben om rogelmatig,
driemaal per week, een pakket Soldatencouran
ten te ontvangen. Nergens mag ons „Orgaaa
voor leger en vloot" ontbroken.
B. K., Oudeaboscb. Daar gij militieplichfcig
zijt. kunt ge niet opgeleid a orden tot vliege
nier, en waar we uit uw schrijven opgemaakt
bobben, dat hot u juist daarom to doen is,
vervallen zoodoende urre andere vragen. Red.
J. v. D., IJoozendaal. Zoo door uw verblijf
onder do wapenen voldoend© middelen tot
levensonderhoud ontbroken aan uw pleeg
ouders, jjobben deze ingevolge art. 84 der M.
W. recht op vergoeding wegens kostwinner
schap. Zoo doze geweigerd is door den be
trokken burgemeester kan uw pleegvader een
bezwaarschrift richten tot de commissie van
voorlichting inzake bezwaarschriften wegens
vergoed:ng aan kostwinners voor do provincie.
Dit bezwaarschrift to zonden aan den voorzit
ter van die commissio iu de hoofdstad der
provincie. Red.
Ph. Br., Aardniburg. De soldaat, di© in de
plaats gesteld is van eon workman als be
doeld onder ten vijfde B. van de'tabel Litt.
A„ behoorendo bij het boekwerk R. b. o. m.
geniet 0.50 toelage per dag. Militaire hulp-
arbeiders, dio aan vorenbedoelden soldaat wor
den toegevoegd ontvangen 0.3-5 toelage per
dag. Dus over hot algemeen geniet alleen de
soldaat die als bataljonskleermaker optreedt
en de aan hem tocgevoegden toelage. Waar
bij een compagnie geen kleermaker organiek
is ingedeeld, hebt gij volgons het bovenstaan
de nergens recht op. Red.
F. S„ Dubbeldam.' Daar uw verlof langer
dan vier dagen geduurd heeft, hebt go vol
gens a. van punt 13 van de gew. L. O. '16
B 131 en de beslissing van don rijksontvan
ger hoogstens recht op vrij vervoer. Zoo even
wel in do beslissing van don rijksoaD.ang'r
vermeld is geworden, dat het vrij verr
ook slechts van toepassing was oor con verlof
van hoogstens vier dagen, dan hebt ge ievf ns
geen" recht op vrij vervoer. Red.
J. W. R., Ede. Gij behoort langs den hiër-
arehïeken weg een verzoekschrift tot ruiling
te richten aan den Opperbevelh. van iand- cm
zeemacht, onder overlegging van een ver
klaring van uw kameraad, dat- hij genegen
met u te ruilen. Voorts moet ge duideiij
uiteenzetten in uw verzoek, om welke reder.-" m
ruiling zeer gewensebt is. Red.
J. W. R., Ede. Wendt u om inlichtingen
tot den heer '1'. Ruys, artistiek leider vüm
..Het Militair Tooneel". nfdeeling Ontwikk
ling en Ontspanning, Algemeen Hoofdkwar
tier. Red.
druk. Zij zijn al te zeer naar de voorschriften
van de militaire leerboeken van voor den oor
log geconstrueerd. Dat ziet men vooral aan de
hindernissen. Men heeft geen partij getrokken
van de ervaringen van den oorlog. Men ziet
nog wolfskuilen en zware onpractische granaat-
schermen, die den soidnten een gevoel van ge
ïsoleerdheid geven en daarom moreel een on-
gunstigen invloed hebben.
Do taktiek van de Roemenen bewijst in vele
opzichten, dat zij weinig partij getrokken heb
ben van de ondervindingen der laatste twee
jaren, ofschoon ieder officier een boek van
twee deelen meegekregen had met den titel
„de ervaringen van den wereldoorlog op alle
oorlogstooneelen
...De Hongaren hebben zich snel aan het
moeilijke terrein gewend. De tegenstand van
de Roemenen in dit gebied is echter cok, sedert
zij hun eigen land verdedigen, veel taaier ge
worden en de verdedigingsgordels worden
steeds dichter. Tegenover het leger Arz staat
het Roemeensche noordleger, dat aanvankelijk
onder bevel van generaal Prnsum stond. In het
begin van den strijd had dit leger een groot©
breedte. Het reikte ongeveer aan het Altoz-
gebied tot aan den Tölgiyos-pns. Nu krimpt hei
steeds meer mar het zuiden tezamen in het
Uzdal-Trotusgebied.
