1916
No.
Orgaan
Vrijdag 17 November
en Vloot.
voor Leger
Onder redactie van D. MANASSEN.
Valsriosstraai 100, Amsterdam.
Het bevel vanJtoning lacob.
JiISL)ACTUS IS.N* AUAUN1ST RATI IS VALERIUSSTR. 109, AMSTERDAM. DIT
BLAD VlSRSCIir.INT DRIEMAAL PER WISISK. LOSSE NUMMERS VOQR
MI LLTAIREN 1 CENT, VOOR BURGERS 3 CENT. ABONNEMENT BIJ VOORUIT
BETALING VOOR MILITAIREN 0.75, VOOR BURGERS 1.50 P.K WARTAAL
Voor Advertentiön wefide rnen rich tot onzo Administratie, Valeriosatraut 109
Amsterdam. Prjjs ^er Advvrtentk'n per regol ÜO cent. Voor Ingezonden Mede.
deePngea op de tweede, derde en vierde pagina dubbel tarief. Bjj abonnement
redactie.
DERDE JAARGANG.
Hier zie? tvij een afdeeling Engelscbe troepen, die gereed staan om een aan
val te doen op de Duitscliers Zij zijn uit hun loopgraven gekomen en wachten op
het bevel om voorwaarts te stormen. De Engelsche kanonnen zijn intusschen nog
aan het werk en over de hoofden der.aanvallers heen vliegen de granaten fluitend
door da lucht. Op den achtergrond zien we vaag de Engelsche pribkeldraadvers'peringen.
)Ul
Uien name nota van het nieuwe
adres van de Redacüe en Admini
stratie van „De Soidatencourant":
OUDE COURANTEN.
V/Ie overgebleven exemplaren van de „Solda-
tanoourant" voor onzen navraagdienst terug
wH z&rilen, wordt baleafd verzocht cilt FRANCO
v to willen doen. Met drie stuks tegelijk gaat dat
portvrij aio drukwerk on anders franco per post-
pakketdienst of spoor.
Mot vracht belaste zendingen worden door
onze administratie niet aangenomon.
Ons Volk en ons Leger.
Gelukkig zien wij den laatsten tijd steeds
meer en meer de belangstelling voor ons
leger toenemen. Meer en meer wordt de ken
nis van tal van militaire toestanden eh za
ken een algemeen eigendom.
Helaas echter moeten wij bekennen,-dat
wij in dit opzicht nog bij lange na niet be
reikt hebben wat wij noodzakelijk achten
als voorwaarde voor een goed leger met eon
gozo.nden goest en daarmede »ook voor ons
vaderland, waarvan dat leger toch een der
levensfactoren is. Wel weten wij, dat door
ijverige, met warme vaderlandsliefde beziel
de menschen ontzettend veel gedaan wordt
om de toewijding aan en belangstelling in
ons legor bij de burgerij aan te wakkeren.
De vereeniging Ons Legerdie dit doel tot
haar richtsnoer gekozen heeft, zij daarom
steeds van otize hulde en medewerking ver
zekerd. Maar. wij zijn nog lang niet aan het
beoogde doel!
Soldaten, gij zijt de mannen, die hierbij
zoo enorm veel vruchtdragend zaad kunt uit
strooien, waarvan gij den oogst immers zelf
zult plukken. Door uw woorden, door uw
daden moet ons volk leeren mede te leven
en mede te voelen met zijn leger. Door u
moet het overtuigd worden van al het goede,
wat er in zit, van het feit dat uwo belangen
J)e jonge baron van Gilkersholm zag er ont
daan uit.
Waarschijnlijk zou men denken, dat daar
weinig reden voor was. Hij was erfgenaam van
een van do rijkste en voorspoedigste landgoe
deren in Schotland.-. Hij was aan den vóóravond
van zijn een-en-twintigsten verjaardag, en. een
keur van adellijke families was beneden in de
groote. zaal vorzameld om hem oor te bewijzen.
De -waarheid echter was dat zoo juist het
familiegeneim voor hem ontsluierd was.
Want zooals alle oude Schotsche huizen,
hadden ook de Gilchrists van Gilkershohn linn
familie-geheim,, dat slechts geweten werd door
het hoofd des huizes en den notaris van do
familie, en de erfgenaam werd eerst op den
vóóravond van zijn eeu-en-twintigstcn verjaar
dag daaromtrent'ingelicht.
't Publick was natuurlijk zeer nieuwsgierig
naar een dergelijk geheim, maar 't was toch
niet uitgelekt. Wel had men opgemerkt, dat
allo jeugdige erfgenamen, zoodra het geheim
hun geopenbaard was, hals over kop in 't huwe
lijk traden, hoezeer zij zich daar soms vroeger
tegen hadden verklaard, en uit dit feit had'
men de vreemde legende gesponnen, die om
trent Gilkersholm in omloop was.
Eens, zoo luidde het verhaal, was een van do
lairds" van Gilkersholm een ongemeen
trotsch man, en diens zoon had oen schaapher-
dersdothter Hef, die hij op zijn eenentwintig-
sten verjaardag tot zijn bruid wilde maken.
Wat! Wil je ons huis onteerenl? riep de
vertoornde vader,toen hij or van hoorde, en
zóó hevig was do slag, dien hij in woede zijn
zoon gaf, dat deze onmiddellijk dood was.
Do echaapherderadochter werd krankzinnig
van verdriet. Maar in haar ellende zwoer zij
een duren eed:
Gij trotscho grijsaard, ik zweer u, dab ik
éón vap de orfgenamon van Gilkersholm op zijn
esnentwintigsten verjaardag zal huwon, al
moet ik ook wachten tot den dag des oor- 1
deels.
En jboo zit dan volgens 't verhaal, in een
geheime kamer van Gilkersholm, do schaap-j
herdersdochter, en wacht, eouw na eeuw, tot- i
dat een jonge baron haar op zijn eenentwin-
tigflten verjaardag tob zijn vrouw zal maken, j
Mma* oóó afschuwelijk en terugatoafcend is de
naar kracht en macht door uwe meerderen
bevorderd worden. Gij moet het zijn, die
thuis met verlof zijnde, de uwen weet te
overtuigen, dat do belangstelling van de
burgerij in ons leger, d. i. het medeleven
met de dienstbelangen van den soldaat, noo-
dig is om in dat leger een frisschen, opge-
wekten geest te- handhaven.
Wij militairen moeten allen weten, dat
de burgerij voelt, dat wij eeii deel uit haar
midden vormen, dat wij in tijden van oorlog
a-ls een onverbreekbare muur sullen staan
tusschen haar en de vijandelijke legerdrom
men. Met die wetenschap toegerust, zullen
wij allen dan ook met meer plichtsbesef,
met meer toewijding onze dagelijksche taak,
de voorbereiding voor tijden van gevaar,
kunnen vervullen.
Nogmaals, soldaten,gij zijt het zelf, die
het allermeest kunt bijdragen tot het berei
ken dezer idealen. Maar ,,hoe" zult gij vra
gen. Wel dcc..in de allereerste plaats den
dienst nu eens niet door een zwarten bril,
maar door een kriftalhelderen te bekijken,
door niet te zoeken naar een. enkel duister
punt -- maar de groote lichtplekken te zien.
Gij.zul't toch wel begrijpen, dat in een zoo
on zettend groot samenstel als ons leger is,
met den besten wil van de wereld niet olies
goed kan zijn maar er is zooveel te waar-
deeren en te prijzen dat het u niet moéilijb
kan vallen dit te vinden.
Kom, laten wij u een eenvoudiger recept
voorschrijven: „Kanker niet"-. Leer begrij
pen dat wat men van u vraagt eene nood
zakelijkheid is. Leer belangstellen in uwen
arbeid. Wij weten wel, dat liet erg mensche-
lijk is te verlangen naar het einde van eene
oefening, dat gij liever zijt ingedeeld bij een
reserve, die rust, dan Ipij eene groote pa
trouille-maar tracht dit te veranderen.
Probeer al uwe aandacht en die uwer ka
meraden samen te trekken op de Stefening,
dan zult gij zeker opgewekter in deiïazerne
komen en ook opgewekter met verlof gaan.
De toon, waaro.p gij thuis vertelt van uw
dienst, getuigt dan van meer waardeering, is
vroolijlcer, en ziet, dan is ook het zaad, waar
over wij in 't begin spraken, reeds gezaaid.
Wees gerust, het groeit vanzelf eh de oogst
komt ongemerkt in uwe handen. Die oogst
zal zijn een samengaan van Leger en Volk,
een oogst, dien wij zoo ontzettend noodig
hebben, omdat onzehoogste belangen er
mede gemoeid zijn.
cons mooie sckaapherdersdoeliLer nu geworden,
dat elke jonge baron, die haar zag, in doods
angst het eerste'het beste meisje trouwde, om
aan haar te ontsnappen.
Onze beid nu wa-s de kamer van zijn vader
binnengestapt met een jolig gezicht, benieuwd
naar'do plechtige onthulling.
Zijn vader, een knappe, Schotsche edelman,
zat aan de tafel naast den notaris.
't Spijt me, Norman, zei de oude heer,
dat ik je even weg moest roepen uit den
VTooIijken kring, maar zooals je weet is het
oogenblik gekomen, waarop je het. familie
geheim kennen moet. Je hebt waarschijnlijk
al eenige van de vreemde verhalen, die om
trent Gilkersholm in omloop zijn, gehoord.
Evenwel is in die alle een grond van waarheid.
Hemel, vader, u wilt toch niet zeggen
dat cr hier wezenlijk ergens een oude heks op
gesloten zit2
Neenlachte zijn vader. Maar de zaak
is deze, Norman. Sedert onheugelijke tijden
bewonen de Giisehrits, nu al Gilkerholm. Maar
tijdens de regeering van koning Jacob IV, aan
't einde der vijftiende eeuw, ontstonden er
twisten omtrent de opvolging, doordat enkele
der toenmalige lairds" ongehuwd stierven.
Deze twisten verveelden den koning zoodanig,
dat hij een wet gaf„dat de „laird" een go-
huwd man moest zijn. En als de erfgenaam
op rijn eenentwintigste jdar nog geen vrouw-
heeft, dan zal hij op dien dag het eerste meisje
nemen, dat hij ziet, 't zij dat rij ledlijk of
mooi zij."
Wat! riep Norman ontsteld.
Ja, Norman, zei zijn vader, de vrouw
'ie je het eerste na middernacht zult ont
moeten, moet je bruid worden, als je tenmin
ste niet vóór dien tijd een andero keus doet.
Maar vader, is een dersreljike dwaze in
stelling van een reeds eeuwen begraven koning
nü nog van kracht? Dat kan toch niet, notaris?
Meneer Norman, antwoorddo de laatste,
die bepaling is hekaas tot den" huldigen dag
geheel wetskrachtig gebleven.
Nu danl riep Norman boos, *lan vind
ik, dat u me tenminste tijdig van die absur
de wet op de hoogte had moeten brengen.
Dat zou ik ook zeker gedaan hebben, mijn
jongen, zei zijn vader vriendelijk, want ik
weet'te goed, welk een stap van beteekenis een
huwelijk in 't leven van een jongen man is.
Maar 'b is tevens beschreven, dat we niet vóór
den avond voor zijn eenentwintigste!» verjaar
Nog een enkele waarschuwing: Kr groeit
kaf tusschen hetgeen door ons gezaaid ia!
Dat kaf moet met alle kracht door ons uit
geroeid worden. Maar gij wilt weten .wat
dat voor kaf is? Dit kaf heet „laster" en
wij vinden het nog steeds in enkele couran
ten en tijdschriften, die er bepaald werk van
maken om allerlei takken van dienst van
ons leger af te breken en zwart te maken
voor het oog van de groote menigte. Zelden
of nooit vinden wij daarbij eens een opbou
wend woord of een welwillende beschouwing.
De meesten onder ons hebben wel eens on
dervonden wat een verlammende gevolgen
het op ons heeft geen enkelen keer $en pluim
of goedkeuring te ontvangen, maar steeds
gewezen te worden op kleine fouten of on-'
•willekeurige tekortkomingen. Dezelfde in
vloed zal ons Leger ondervinden van boven
bedoelde kritieken. Laat ons daartegen ge
zamenlijk optrekken door zelf in onze ge
sprekken datgene naar boven te halen wat
goed is en waardeering verdient. Daarmede
dienen wij ieder* voor ons zelf niet alleen een
legerbelang, maar ook een volksbelang.
Ons Volk moet en zal er van overtuigd
worden, dat het in ons leger maar niet zoo
zoo is, maar dat daarin waait een geest van
opgewekt'plichtsbesef en trouw aan Konin
gin en Vaderland.
P. W. PIETERS,
Eerste-Luitenant der Huzaren.
Ge toestand in den reuzenstrijd.
A ail het. Sommefront is eens weer zeer Imrrt
nekiug gestreden en iiiet inderdaad belangrijke
resultaten ten gunste van de geallieerden, zon
der dat, laten we dit er dadelijk bijvoegen, het
Westerfronfc er belangrijk door is gewij
zigd. Tun eeu doorbraak is nog geen
sprake, ofschoon de strijd aan de. Jjinme
nu meer dan vier maanden duurt. Maar
or waren er, die dachten, dat het offen
sief er doodliep en (ht er tegen den Vinter
niets belangrijks meer zou voorvallen. Die zoo
dachten, blijken nu zich vergist te hebben. De
Franschen bij Sailliscl. maar vooral de Engel-
sc-lien aan de Ancre hebben vorderingen van
beteekenis gemaakt. Wij behoeven daarvoor niei
de Engelscbe staf berichten to lezen, ook de Duit
sche geven het toe. Een telegram uit Berlijn
meldt, dat de Duitscliers uit Bèaumont leHamel
en St. Pierre Divion met de aansluitende stel
lingen werden verdreven. Zelfs deelt dit tele
gram mee,dat de gevechten daar ook aan de
Duitschefs zware verliezen kostten. Wat zij ech
ter niet zeggen, is, dat de Engclselien aan de
Ancre een groot aantal krijgsgevangenen maak
ten het Engelsche bericht meldt, dat er reeds
meer dan vijf duizend binneninvamen en dat
de strijd nog voortduurde.
Deze overwinning der Engekchen, men
mag er dien-naam aan geven, aan do Ancre
heeft overeenkomst met,die der Franschen bij
Douaumont. Het lijkt er op, dab de Duitscliers
hier eenigszins verrast, in elk geval,'dat de
Engelschen met groote troepenmachten op een
betrekkelijk zwak punt zijn gestooten. Bij liet
reusachtige front, waaraan Duitscho troepen
staan: in 't Oosten, in 't Westen, in Zeven
burgen, in Roemenië en zelfs in Macedonië, is
heb geen wonder, dat zij moeite hebben alle
punten met een troepenmacht te bezetten, die
tegen eiken aanval, voor clko verrassing be
stand is. Het Duitsche leger is, vooral thans
onder von Hindenburg, in voortdurende 'bewe
ging. Er gaan troepen van Verdun naar de
Somme, maar ook van 't Oosten naar 't Wes
ten, van de Russische grens naar Zevenburgen
of de Dobroedsja. Daarvoor zijn ontzaggelijke
legers üoodig, en de opmerking is gemaakt, dat
von Hindenburg steeds meer tracht zijn man
nen te vervangen door mitrailleurs. Overal aan
het Duitscho front vindt men tallooze van deze
oorlogswapens en heb schijnt daardoor mogelijk
om hier zeer felle aanvallen af te weren, ginds
zelfs hevige aanvallen te doon, die den vijand te
dag. den erfgenaam in mogen lichten.
Kom, meneer Norman, bemoedigde de
notaris, in uw geheeïe familie is van geen
ongel'ukldg huwelijk sprake. De web heeft den
uwen geen ongeluk gebracht.
Maar Norman verliet zeer ontstemd de
kamer. Hij had geen lust, dadelijk weer in de
drnkto van de balzaal to komen. En hij ver'
stopte zich in een kleine kamer, waar hij. onge
zien door de anderen, over-zijn moeilijkheden
na koil denken.
Daar zit ik nu aan den grond, mompelde
.Als ik niet 't eerste meisje truow, dat
ik na. middernacht zie, dan verlies ik naar alle
waarschijnlijkheid Gilkersholm. En als ik met
een van die schapen trouw, (hij keek min
achtend naar do balzaal) dan verlies ik Gwen
dolen.
Hier was dus 't geheim van den jongen erf
genaam.
Gwendolen was een heel mooie en bekoorlijke
weduwe van om en bij de dertig, veel ouder
'lan Norman dus, en hij was geheel onder den
indruk van haar koninklijke schoonheid en be
minnelijke gratie. Hij werd smoorlijk verliefd
op haar, en zijn enthousiasme amuseerde
mevrouw do Lisle, En waar zij er van hield ge
amuseerd te worden, had zij hem niet ontmoe
digd.
Wacht maar tot ik een-en-twintig ben,
kon hij hartstochtelijk uitroepen, dan zal
ik je voor de lieelo wereld de mijne noemen.
Gwendolen glimlachte dan. Natuurlijk was
Norman van plan geweest zijn vader en moeder
alles van haar te vertellen, maar... maar...
waarom zien ouders er altijd zoo ontoegankelijk
uit, als je met dergelijke mededeëlingen be
ginnen wilt?
En zoo had hij zijn liefdesgeheim nog steeds
stil gehouden, en nu was Gwendolen in 't
Zuiden van Engeland. en hij, hij was
gedoemd om onmiddellijk een keus te. doen!...
Was ooit een sterveling in eeu treuriger dilem
ma.?... Hij keek weer naar de zaal, waar 'l
gecostumeerde bal zijn gang ging.
Ik zou wel 's willeu weten, hoeveel van
die meisjes me toch, haar lieve blikjes zouden
geven als ik arm was, dacht hij bitter... Zijn
toestand maakte hem cynisch.
O, daar is Mysiemompelde hij 't volgend
oogonblik, toen een jong meisje met vroolijko
oogen voorbij danste. Dat frischt je op, als
je er eens den ziet, die tenminste niet hier is
om mij in haar netten te
rug doen deinzen. zooals de Roemenen maar
al to wel hebben ervaren. Maar èn bij Douau
mont én aan de Ancro nu, zoowel als op ver
schillende andere punten is gebleken, dat dit
stelsel ook zijn gevaren heeft, ca dat Duitsgji-
hmd moet doorgaan met zijn geweldige troepen
verplaatsingen. Zoo zullen er nu van elders
wel weer naar de Somme gaan, van Roemenië
bijv. en een zegepraal in het Westen, al brengt
zij ook geenszuia een beslissing, kan zoodoende
tengevolge hebben, dut andere bedreigde pun
ten der geallieerden of hun tegenstanders wor
den ontlast.
De Frauschen hebben liet in dc laatste dagen
rustiger gehad nan het Sommefront; bun tele
grammen gewagen zelfs van betrekkelijke
kalmte. Dit neemt echter niet weg, dat er
krachtige artilleriegevechten plaats hadden, bo-
halve" bij Sailly Sailliscl'bij Pressoir, Biaches
en La Maisonnette. Ook bij Verdun werd ge
streden, bij Douaumont en Vaux nam het ge
schutvuur in hevigheid toe. Aan 't voorgoed^
betrekken der winterkwartieren denkt men dus
bier ook nog niet.
Trouwens nog nergens. Op alle fronten wordt
met groote hardnekkigheid de strijd voortge
zet, al zij het dan niet altijd met belangrijk
resultaat aan de eene of andere zijde. Van het
Italiaansche front hoorden we in den laatsten
tijd al heel weinigniet veel meer dan een bui
tengewone actie der Öostonrijksche vliegers,
die op verschillende Italiaansche plaats mi bom
men wierpen, volgens eigen zeggen met groot
succes, volgens de Italiaansche berichten waren
er slachtoffers noch schade. Overigens in Trente,
aan de Tircolsche grens, vooral artillerie-actie
en op het Karstplateau enkele infanterie-ge-
veehten, waardoor kleine bochten in de linie
wertjen glad gestreken.
Bijna evon kalm is de strijd in de laatste da
gen aan het Oosterfront. De berichten vandaar
worden korter en spreken van weinig meer dan
van schermutselingen. In Zevenburgen hebben
de centralen eenige vorderingen gemaakt in het
01 (dalRussische en Roemeensche berichten
geven dit toe en de Oostenrijksche sproken
van eeu 1600 krijgsgevangenen. Bij Tölyges
moesten de Russen verscheidene hoogten ont
ruimen. Bit den Balkan geen nieuws, noch uit
de Dobroedsja noch van het Macedonische front.
In de reeds# besproken gevechten van 10 tot
12 November hebben do Franschen in Mace
donië, naar hun berichten meededen, bij de
1500 gevangenen en 25 kanonnen en veel ander
oorlogsmateriaal in handen gekregen. Maar van
de laatste dagen wordt alleen van zwak artille
rievuur cn van schermutselingen van patrouil
les gewaagd.
Lu' Duitschland wil men blijkbaar „burger
lijke dienstplicht" invoeren. Dat wil zeggen,
dat zij, die niet naar 't front gaan, gedwongen
zullen worden toch mee te werken aan de be
hoeften van den oorlog binnenlands. Vooral
natuurlijk aan do ammunitiefabrieken, maar
ook op allerlei ander gebied. Er moeten in deze
dagen geen leegloopers meer zijn, geen rente
niers,- die nog kunnen werken, moeten rustig
van hun geld leven, geen gepensioneerden, ten
zij heel ouden, hun geld in vadsigheid verteren.
Hoe men dat zal inrichten, staat nog niet vast,
zal de Rijksdag er over bijeenkomen.
.Men zal eerst een beroep doen op vrijwilligere
voor medewerking vooralle mogelijke diensten,
maar bijzonder groob schijnt bet vertrouwen
op de algemeene offervaardigheid niet te zijn,
want mcu spreekt van ..dienstdwang". Het ge
brek aan arbeidskrachten moet in Duitschland
dan ook nijpend zijn en zou ook do aanleiding
wezen voor het wegvoeren van Belcrische arbei
ders naar 't binnenland van Duitschland. Hoe
de burgerlijke dienstplicht zal worden ingericht
is nog niet duidelijk, zooals we zeiden, wel schij
nen de vrouwen er buiten te zullen vallen.
DUITSCHLAND.
Burgerlijke dienstplicht,
BERLIJN. De ,,Berl. Zeit. am Mittag"
schrijft: ,,De Boudsraa-d zal dezer dagen een
voorstel te behandelen krijgen, bij hetwelk
in aansluiting aan het denkbeeld van mili
tairen dienstplicht een verplichting tot ar
beid in openbaren dienst zal worden vastge
steld voor allen, die niet reeds op grond v^n
den weerplicht tot dergelijke diensten opge
roepen werden.
Mysie Henderson was de dochter van den
deftigen, ouden, dominee van Gilkersholm, en
de trouwe"- bezoekster van Elsie, Norman's
mooie maar gebrekkige zuster, die geen dag bui-
ten_ 't opwekkende gezelschap van Mysie kon.
Norman kreeg een inval.
Als ik dat eens probeerde! dacht hij en
voor 't eerst sinds 't gewichtige onderhoud
'kreeg zijn gezicht een vroolijker uitdrukking.
Hij begaf zich tusschen 't gewemel van 'b
bal: en al de mamas keken in spanning naar
den jongen man, die nu 't geheim kende, en
gaven heimelijkewenken aan haar dochters;
immers: nil zou de erfgenaam zijn bruid kie
zen!
't Is mijn beurt, Mysie! zei hij. Maar
ik ben wat moe om te dansen. Laten we 't
uitzitten, goed?...
En eer zij recht wist wat er gebeurde, was
zij met- hem alleen in een aangrenzende kamer.
Wat is er, Norman? vr< -g Mysie, die met
vrouwelijke intuïtie- begreep, dat 'er bizonders
was.
Ik zit in een vreeselijk moeilijk parket,
zei bij somber, en ik wou jou vragen, me
te helpen.
Is het....? begon zij.
Jawel, viel hij in de rede, dat ellendige
geheim. Ik kan je de bizonderheden niet ver
tellen, maar ik moet hedenavond nog een vrouw
kiezen.
Heusch?
Ja, Mysie, en 't ergste is, dat de vrouw,
die ik liefheb niet hier is ,maar in Engeland.
Mysie werd iets blecker, maar zo vroeg al
leen
Waarom vertelde je dat niet aan je vader?
Dat kon ik niet, Mysie, want ik heb
haar jawoord nog niet.
En wat verlang je nu van mij? vroeg zij.
Wel, er is één manier om me te redden.
Als jij en ik zeggen, dat wo ons verloofd
hebben.
Norman! riep ze, en schoof zoo verschrikt
van hem af, dat hij moest gHmlacben.
Wees maar niet bang, lachte hij, 't is
maar tijdelijk. Morgen zal ik Gwendolen zoo
heet zij schrijven, en haar het jawoord
vragen.' Zoodra flat komt, verbreek jij onze
verloving, onder een of anfler voorwendsel.
Ik begrijp 't.
Dan ben ik weer vrij en lean Gwendolen
trouwen- Wil je t' doen, Mysie?
In het algemeen genomen is 't de bedoe
ling alle in het rijk aanwezige krachten, die
voor zuiver militaire doeleinden in aanmer
king komen, in nog grooter mate daft tot
dusverre, ja, zoo mogelijk, geheel en al vrij
te maken' voor deze militaire doeleinden en
hen te vervangen door anderen, die "het
werk, dat zij tob dusverre hebben gedaan,
zullen verrichten.
De volledige inhoud van heb ontwerp staat,
volgens door ons ingewonnen inlichtingen,
op het oogenblik nog niet vast. Met eenige
zekerheid kan echter aangenomen worden,
dat van een verhooging van den leeftijd
voor den militairen dienstplicht evenmin
sprake is a!s van een onvoorwaardelijken
burgerlijke dienstplicht voor vrouwen.
De principieele toepassing van den bur
gerlijken dienstplicht zou in de eerste plaats'
ten gevolge hebben dat allen tbt arbeid in
het openbaar belang opgeroepen zullen wor
den, die een inkomen trekken zonder een
beroep uit te oefenen, of die een beroep
uitoefenen, dat niet in het openbaar belang
en in het belang van de handhaving van het
economische leven gedurende den oorlog is.
Jyle ouderdomsgrens voor dezen dienst
plicht zal vermoedelijk het 60ste levens
jaar zijn.
Oorspronkelijk.was de bedoeling den bur
gerlijken dienstplicht bij verordening in te
voeren, daartegen zijn echter terecht zeer
groote bezwaren gemaakt, zoodat d» regee
ring besloten heeft om, wanneer het ont
werp in den Bondsraad behandeld is, den
Rijksdag weder bijeen te roepen, ofschoon
deze eerst enkele dagen geleden tot het mid
den van Februari verdaagd is. Te verwach
ten is derhalve, dab de Rijksdag binnen
acht a veertien dagen weder bijeen zal ko
men ter behandeling van het nieuwe ont
werp.
Het ligt voor de hand dat de burgerlijke
dienstplicht zelfs wanneer hij alleen de
manlijke bevolking en de vrouwelijke in
het geheel niet of slechts onder bepaalde
nauwkeurig omschreven omstandigheden
zou treffen, zeer diep zal ingrijpen in het
economische leven van honderdduizenden.
Hij onttrekt zgnder eenïgen twijfel aan de
vrije arbeidsmarkt krachten, die tot dus
verre een réservoir zoowel voor de leger-in-
dustrie in den uitgebreidsten zin des
woords, als voor de burgerlijke industrie,
voor ambacht, handel en landbouw, vorm
den. Hij gaat uit van het denkbeeld dat
weder slechts een logische uitbreiding van
den algemeenen dienstplicht is dat in een
oorlog, vooral in een oorlog als de tegen
woordige, waarin het gaat om zijn of niet-
zijn, alle aanwezige krachten uitsluitend
aan het algemeen belang, het voeren van
den oorlog en het behalen van de overwin
ning dienstbaar moeten worden gemaakt.
Hoe langer de oorlog duurt, hoe meer de
beteekenis van dit beginsel tot het bewust
zijn is doorgedrongen en niemand zal du3
aaizelen de organisatie van alle krachten ter
practische uitvoering van het beginsel on
voorwaardelijk te billijken. Het belang
van het individu moet wijken voor het wel
zijn van het geheel."
BELGIË.
Luchtaanval op Oostende.
LONDEN. De Admiraliteit bericht:
Marine-aëroplanes hebben den 12en Novem
ber een aanval gedaan op Oostende. Er wer
den een groot aantal bommen geworpen op
het Atelier dc la marine en op oorlogssche
pen in de haven.
ENGELAND.
De staking In Australië.
LONDEN. Uit Sydney wordt aan de
Times" gemeld, dat 30.000 mijnwerkers
Zij zweeg eventeen zuchtte ze diep
Heb je haar wezenlijk lief, Norman?
Of ik haar liefheb? Ik kan niet zonder
baar leren.
Norman ge'oofdA-zelf in wat bij zei.
Dan, zei ze, terwijl ze haar hoofdje boog,
dan zal ik 't doen, Norman.
Hoewel de dagen, die op zijn een-en-twintig-
sten verjaardag volgden vol feestelijkheden
waren, was Normau toch alles behalve geluk
kig. Er was meer aan zijn plannetje vast dan
hij verwacht had.
Ik liad niet gedacht, dat Mysie zóó popu
lair was! mompelde hij, denkende aan 't
enthousiasme van 't volk, toen de aanstaande
nieuwe meesteres van Gilkersholm zich voor 't
eerst vertoonde..
En zijn vader had hem den avond zelf de
liand op den schouder gelegd en gezegd
God zegene je, mijn jongen. Ik ben je
dankbaar voor zoo'n keus.
Maar 't ergste waren zijn moeder en zuster
geweest.
O, Norri.e, ik ben zoo blijhad de laatste
geroepen, terwijl ze baar armen om zijn hals
sloeg, ik was zoo bang. dat je met een
groote dame zou trouwen, die niets van een
arme gebrekkige wilde weten.
Geen wonder, dat Norman zich de ellendig
ste van alle bedriegers voelde, en dat hij zijn
kamer op en neer liep als een gevangen dier.
En teen bracht de knecht hem een pakje; hij
herkende Mysie's hand. Hij openie het en
vend een briefje aan hem zelf. gericht-, naast
een stapeltje andere brieven.
„Lieve Norman", luidde de brief, „ik kan
het niet langer uithouden. Ik voel me alsof
ik" de heele wereld bedrieg, en ik durf niet
meer op Gilkersholm komen. Mijn hart bloedt,
als ik mijn vadei avond en morgen voor ons
hoor bidden, en weet dat alles een grap is
En je vader en moeder, die m(j als een ondank
bare coquette zullen beschouwen, a!s ik ons
engagement afbreek En Elsie! 't Zal haar
zco'n vreeselijk verdriet doen. Vanavond g3 ik
hie£ weg. om nooit terug te komen. Hierin
gesloten zijn brieven voor mijn vader, voor
den „laird" en voor Elsie, die je hun kunt
geven, als je antwoord van Gwendolen heb.
Ik verbreek daarbij ons engagement. Ynor-
loopig ga >k nsar Sb. Blanes, waar ik familie
heb. Mijn beste wenschen voor jou en Gwen
dolen; je zult wel willen gelooven dat die
staken. Honderden stoomschepen zijn op
gelegd. De wolveilingen zijn geschorst,
omdat geen schoepsruimte kan worden ver
kregen. De meerderheid van de mijnwor-
kere besloot alle kolen besmet to verklaren,
betgoon zal beletten dat treinen en trams
rijden. De leven smid delen aanvoer is be
perkt en 'de prijzen vliegen omhoog. In een
groote niijnwerkersvergadering is besloten
bij de staatsregeoring er op aan te dringou,
dat zij den aebturigon arbeidsdag voor d©
verschillende ploegen zal invoeren.
FRANKRIJK.
"Van het Wettelijk Oorlog«>terre!n,
Het Engelsch-Fransche offensief
PARIJS. Krachtig artillerie-duel in de
buurt van Pressoir, van Biaches en La Mai
sonette.
In kracht toenemende kanonnade bij
Douaumont en Vaux.
PARIJS. De Engelschen hebben in
hun aanval ten n. van Thiepval, in
een eector waarin nog niet gevochten
was en waarin zij nog voor de eerste
Duitsche linie Bt-onden terwij] zij
tusschen Ancre en Somme reeds de derde
linie gepasseerd zijn, een belangrijk
succes behaald. Zij namen overal de eerste
verdedigingslinies, die met buitengewone
zorg waren versterkt, en bezetten belang
rijke dorpen en loopgrayen ten n. van
Serre, waardoor de saillant op den Duit-
schen rechtervleugel belangrijk werd ver
kort. De Duitscliers leden ernstige verlie
zen. Deze offensieve beweging, die sedert
weken werd voorbereid, was door de slechte
weersgesteldheid, mist en regen, vertraagd.
De vijand gaf zich, na een bJoedigen strijd,
over toen hij zag omsingeld te zijn, in St.
Pierre-Divion.
In Beaumont-le-Hamel wordt de strijd
nog voortgezet; in den avond boden de Duit-
schers, krachtig door mitrailleurs gesteund,
wanhopigen tegenstand.
Latere berichten melden, dat Beaumont-
le-Hamel eveneens genomen is. Behalve oen
groot, aantal gevangenen, namen de geal
lieerden ook een belangrijk© hoeveelheid
oorlogsmaterieel.
LONDEN. Haig bericht: Het dorp Beau-
court is in handen der Engelschen. liet aan
tal gevangenen lied raagt tot dusver meer
dan 5000 en er komen nog steeds nieuw©
aan.
Dinsdag werd een vordering gemaakt ten
oosten van de Butt© de Warlencourfc; al
hetgeen de Engelschen beoogden werd vrij
wel bereikt.
BERLIJN. Oficieel. Legergroep Hup-
preekt. Ter weerszijden van de Ancre
hadden Maandag verbitterde gevech
ten plaats. Door geconoentreed vuur
van hgt zwaarste kaliber voorbereid, wer
den tegen onze in een hoek naar het zuid
westen vooruitspringende ^tellingen krach
tige Engelsche aanvallen ingezet, waarbij
het den vijand met aanzienlijke offers ge
lukte ons uit Beaumont le Hamel en St.
Pierre Divion met de zijwaarts aansluitende
liniën naar dezo reeds vooruit gereed ge
maakte stuitstelling teruj* te dringen. Da
taaie verdediging braóht ook ons zware ver
liezen. Aan andere plaatsen van het An-
crefront van oostelijk Hebuterne tot zuide
lijk Grandceurt werden de Engelschen, waar
ze binnengedrongen, waren, door versche
tegenbewegingen van onze infanterie weer
teruggeworpen
Fransche aanvallen in den sector Sailly
Saillisel mislukten.
Aan de Ancre.
LONDEN. Do deskundigen zijn het er
over eens, dar de Maandag ten noorden
van de Ancre behaalde terreinwinst een
oprecht zijn waar ik je al do vriendschapj die
ik hier had, opoffer, omdat... ja, ik zal 't je
schrijven, hoewel ik 't je nooit had kunnen
zeggen... omdat ik je lief heb, Norman. Je
ongelukkige Mysie."
WatMysie had hem liefEn ze had alles
voor'hem over I En die andore?... O, was
zijn kleine, trouwe Mj-sie hem eigenlijk niet
veel liever dan die koele, statige schoonheid
ginds?
Norman sliep dien nacht al hoel slecht en
den volgenden morgen kreeg hij een briefje
van Gwendolen
„Beste jongen", las bij, „laat me je felicï-
■teeren met je verloving, waarvan ik hier hoor
de. 't Is heel verstandig van je, dat jo een
lief, Schatsch deerntje trouwt, maar... 't ie nog
zoo kort geleden, dat je heilig van plan was,
mij to trouwen. Ik hoop voor je meisje, dat je
nu niet weer zoo spoedig verandert. Heb je
gehoord van mijn engagement met kapitein
Rupert?
Hartelijke groeten van Gwendolen."
„P.S Daar juist komt je huwelijksaanzoek,
'fc Is al to belachelijk, beste jongen. Neen, bij
nbder inzien heb ik geen lust Londen te ver
laten voor jouw sombere birgen. Adieu G."
Norman kon nauwelijks zijn oogen gelooven.
Gwendolen verloofd, met dien ouden heerl
Maar dab was bij vrij, en.... Alysiel
't Was een lange w,<g naar St. Blanks maar
Norman's paard had nog n ,ifc zoo hard ge-
loopen. En 't geluk diende hera want in de
hoofdstraat van 't oude stadje zag hij onmiddel
lijk Mvsie.
Mysio, Mysie! riep hij, rijn paard aan 't
straatjóngen toevertrouwend, ik heb gróót
nieuws..-» Gwendolen is verloofd met een an
deren man. inysie, als je wilt (hij nam haar op
straat "n* zijn armen), dan voeren wi^ samen
den wil van koning Jacob uit
O, Norman, Norman! snikte 't meisje,
dat evenals hij alle omstanders vergat.
En toen bewees de oude schoenlapper van St.
Blanes, dat hij een man van takt was.
Ga weg, bengels, riep h" tegen een paar
straatjongens, die' nieuwsgierig toekeken, en
toen naderde hij 't paartje, kuchte diskreet en
zei
Neem me niet kwalijk, meneer de baron,
maar o Jiebt. een langen rit gehad, 't Zou soms
kunnen dat u graae wat rusten wou in de
kamer achter mijn wink<fl?