0 DES SOIjDATENOODRANT van Woensdag
OP ZEE.
Binnenland.
Onze Koloniën,
Lederzaken.
rinezaken.
BIM ovemloer 1 O X 6
Wij zien hier den Turkschen militairen geneeskundigen dienst aan den arbeid;
gewonden worden vervoerd door hospitaal-soldaten en ziokendragers, onder toezicht
van officieren van gezondheid. Die zijn geen leden van het Roode Kruis, dit treft
men alleen aan in Christelijke landen, de Turken en andere Mohammedaansche
volken spreken van de Roode Halve Maan. Men ziet dit teeken ook duidelijk op
de mouwen der Turken afgebeeld. Echter komen er ook Duitscho hospitaalsoldaten
voor in Turkije en die dragen, zooals we zien, natuurlijk het Roode Kruis.
rie haar overschot aan munitie op te maken,
'doch de infanterie deed geen aanvallen.
Dit offensief bracht den Duitschers een
reeks teleurstellingen, zooals te verwachten
was. Wenschend door ons front te breken,
•en onze zwakke punten op te zoeken, deden
j'de Duitschers aanvallen in gesloten colonnes,
•.jdie alle werden gebroken tegen den muur
j van verdedigingswerken aan net front van
•JRiga, De verliezen van de tegenstanders
pwaren buitengewoon groot. Onder den regen
fiVan onze projectielen, en van ons krachtig
R'geweer- en mitrailleurVuur waren de vijan-
Idelijke colonnes genoodzaakt terug te trek-
Jiken. Daarbij werden zij echter tevens onder
Cons spervuur genomen en leden zij zware ver
bliezen.
Aan de Narajowka.
Aan het „Berl. Tagebl." wordt van. de
fëtfarajowka dd. 31 October geseind
f- Na verbitterden tegenstand, die den geheelen
«nacht doorduurde, heeft de vijand belangrijke
fchoogten verloren. Het front van deze nieuwe
aanvallen van de troepen van generaal von
jTGerok ligt tegenover het langgerekte dorp
j-Lipica-Dolna, tusschen de Bybelka en de Nara-
jowka. Het sluit zich dus in het noorden aan
taan het tooneel van den laatsten strijd aan de
^Narajowka. Het znidelijkste punt van de aan-
?val ^an gisteren was de zoogenaamde Russen-
tihoek, een vooruitspringende door den vijand
kjnet mijnwerpers en machinegeweren krachtig
('versterkte wig. Een laagte van 800 meter
'■breedte ten zuiden daarvan moest eerst aange-
f-vallen worden. Als de hoogte ton noorden van
deae laagte genomen was, moest zij ons van zelf
in handen Vallen of konden wij de Russen door
(.-machinegeweervuur eruit werpen. Bij zeer ne-
'->Telig weer begon om één uur het bombarde-
i^taeat van on zo batterijen. Na twee uur volgde
Tdaarop een roffelvuur gedurende een half uur.
^'•Daarna gingen de troepen tot den storm over.
jjiDen dag tevoren had men van het punt, waar-
"'op ik het gevecht bijwoonde, do stollingen van
i;de Russen in alle bijzonderheden nog kunnen,
(onderscheiden. Vandaag verborg een zwaar van
((kruitdamp en regen en nevel geweven gordijn
dit tooneel. Toch kon een half uur later de
telefoon melden, dat de granaatwerpers en de
-stormtroepen, die op hen volgden, de vijande
lijke loopgraven hadden bezet In den loop van
don middag werd de Russenhoek en de laagte
daarnaast genomen. De Russen boden wanho-
pigen tegenstand. In den loop van den nacht
hadden verschillende tegenaanvallen plaats,
waarbij de vijand zware verliezen leed. Voor
het front van twee bataljons heeft men zeven-
honderd doode Russen getef<T.
Schetsen uit het Oosten.
Een Duitsch soldaat, Kurt Reber, zendt
■uit het Oosten kleine schetsen aan de
,,Vcss. Zeit.", die soms heel aardig de vol
ken die daar vechten karakteriseeren. Hij
.vertelt:
In don avond zal epn bo storming plaats vin
den. Rechts de honveds. links de Duitsehe in
fanterie Om drie uur 's middagB begint de ar
tillerie met de voorbereiding. Een Oosten-
rijksch-Hongaarsche motorbatterij huilt er af
on toe tusschendoor. Zij schiet echter te ver.
Ik sta op den waarnemingspost bij den batterij-
commandant van een Duitsehe veldbatterij.
..Richtpunten, tien minder, vuur", wordt er in
de telefoon gecommandeerd. Het schot valt
midden in de vijandelijke loopgraaf. Belangstel
lend ziet do Oostenrijksche waarnemer toe. Ein
delijk, als de motorbatterij weer te ver gescho
ten heeft, roept hij in de telefoon„Bitte
scheen, Hcrr Hauptmann, wir- mussen in der
Elevation was abzwieken"-.
Dan is het schot raak.
Wij komen nit don trein. Kort te voren is
ons medegedeeld, dat de Russen binnen weinige
uren do plaats, waar wij aankomen, kunnen be
reiken. Wij moetert met de grootste voorzichtig
heid marciieeren. In de deur van het station
staat een Oostcnrijksch-Hongaarsch officier en
schroeft het geelkoperen schot van de deur af.
Hij heeft een schrikwekkende revolver in zijn
gordel' en ziet er zeer grimmig uit. In de buurt
hoort men reed: hot infnnterievuur. Dc toestand
is vrij onbehagelijk ..Wat doet go dan toch?"'
vragen we hom. ,,Nou, ik ontruim", zegt hij.
En hij schroeft verder.
Ik spreek met een p3ar Russische officieren.
Zij vragen angstig of zij nu werkelijk in de ge
vangenis komen. Ik stel hen echter gerust en
schilder hen hot gevangeukatnp in do schoonste
kleuren. Wen heeft daar sportvelden, muziek-
voorstollingen en cantines. Zij konden zich geld
van huis laten sturen of haddon zij misschien
yat geld bij zich 5
Dan grijpt de kapitein van den staf in zijn
.portefeuille en biedt mij zeer discreet een hon-
dovd-rocbcl-biljet aan. Meer had hij helaas niet
bij zich. Maar of dat genoeg was.,..
Een 'gedeelte van het csrndron is bij een
TV-olsclie waarzegster in kwartier, die onophou
delijk uit de vuisten der ulanon de toekomst
meet voorspeller. Met oen gewichtig gezicht
vertaalt Kaczmarek wat zij zegt. Den ulaan Fi
scher spoort zij tot voorzichtigheid aan, men
staat hem naar liet leven, Dan zegt Fischer in
grimmige woede: ..Dat is de Köppcs, de drecki-
ge Ringkadett".
En daarbuiten barsten de Rifssische gra
naten...,
ITALIË.
Aan hot Italiaanccho front.
WEENEX. (Officriol.) Op de Karst
trientten <Io Italianen Zaterdag hunne
aanvallen voornamelijk op de O.-H. stel
lingen in het zuidelijk gedeelte van de
hoogvlakte. Het gebied rondom .Taniano
was ditmaal het brandpunt van den strijd.
Dc O.-H. loopgraven aldaar werden van
den vroegen ochtend af levendig onder vuur
•genomen. Telkens vcor het optreden der in
fanterie nam het vuur in kracht toe. Alle
aanvallen, ook de laatste, die nog te acht
-uur 's avonds werd gedaan, berden roet
zware verliezen aan de zijde van den vijand
yovf- 4* O.-H. limes afgeslagen.
Op de andere gedeelten van het slagfront
duurt het artillerie-gevecht met onver
zwakte kracht voort.
ROME. In Vallarsa in de zone van de
Monte Pasubio en op het Asiago-plateau
Zaterdag ,veel actie van de vijandelijke
artillerie.
In het Travignolo-dal deed de vijand na
een divei-sieve actie op den Colbricon be
proefd te hebben aoh tereen volgens vijf
hevige aanvallen op de stelling ,,Heb obser
vatorium" op de hellingen van de Cirna di
Bocche. Nadat hij telkens met zware ver
liezen was teruggeslagen, deden de Italianen
ten slotte een tegenaanval met de bajonet
vele
joegen zij den vijand uiteen. Onder de
e lijken, die op het gevechtsterrein ge
vonden werden, waren er vier van officieren.
In de zone ten oosten van Görz en op den
Karst versterkten de Italiaansehe troepen
de veroverde stellingen ondanks de pogin
gen van den vijand om hen in dit werk te
storen. Door kleine offensieve operaties
breidden zij het door hen bezette terrein
op den sector ten zuiden van den weg van
Oppacchiazella naar Casta^navizze uit en
maakten nog ongeveer 200 gevangenen, die
voor het meerendeel gewend waren.
In de acties van 1 tot 4 Nov. vielen 8982
gevangenen, waaronder 270 officieren in
handen der Italianen, waardoor het aantal
gevangenen sedert 6 Augustus op het Giu-
ha-front gemaakt, tot 40,363 is
OOSTENRIJK-HONGARIJE.
In Zevenburgen.
BERLIJN. (Officieel. Front van aarts-
her tor/ Karl: In noordelijk Zevenburgen
behaalden de Russen in den Fölgyes-sector
plaatselijke voordeelen.
Aan het zuidelijk front zijn de Zaterdag
begonnen gevechten tusschen den Altschanz-
en den Bodza-pas nog aaii den gang.
De Rosca-hoogte is door de Duitschers
heroverd. Door de verovering van Clabu-
cetu Bacciului werden de tot dusverre be
haalde successen voorbij den Predeal-pas
voltooid. De geheele, buitengewoon krach
tig versterkte en met verbittering verdedig
de Clabucetu-stelling is thans in handen der
Duitschera.
De troepen der bondgenoot-en hebben daar
met inbegrip van do gisteren aangebrachte
14 officieren (waaronder een regiments
commandant) en 647 manschappen in het
geheel 1747 Roemenen gevangen genomen
en acht kanonnen en 20 mitrailleurs buitge
maakt.
Bij de opruiming van het gevechtsterrein
ten noordoosten van Kampoeloöng werden
alleen tusschen het Argesului- en het Tor-
gului-dal ongeveer 1000 Roemenen begra
ven.
In den nog voortdurenden aanval ten
zuidoosten van den Roodotoren-pas en in het
voor de Duitschors gunstig verloopen ge
vecht ten westen van den Szurduh-pas met
tot hier doorgedrongen Roemeensche af dee
lingen werden 150 man krijgsgevangen ge
maakt.
PETROGRAD. Aan het Zevenburgscht
front: De pogiugen van den vijand om de
Roemeensche troepen aan te vallen in het
dal van de Olt-rivier werden door artille
rie-vuur gestuit.
In de richting van de Jioe zet de vijand
onder den druk der Roemenen zijn terug
tocht naar het noorden nog steeds voort.
De Roemenen namen vijanden gevangen
en maakten vier kanonnen en eenig oor-
logsmatcricel buit.
ROEMENIË
De strijd in Roemenië.
PETROGRAD. In Roemenië heeft het
tot stand komen van den Ruitschen op
marsen in de vorige week aan het Roemeen
sche leger de gelegenheid gegeven op het ge
heele front het offensief te nemen en 2000
man eevangen te nemen. De Duitsehe poging
om hat offensief te hernemen is overal mis
lukt, behalve in het dal van de rivier de
Alt (de Aloeta) waar zij twee dorpen kon
den nemen. Onlangs hebben de Roemeniërs
een overwinning behaald in gevechten bij
Bratotsjef en in het dal van de rivier de
Giu, waar zij de terugtrekkende Duitschers
achtervolgen
LONDEN. De Times" verneemt dd. 2
Nov. uit Boekarest, dat het weer wat ver
beterde, het is koud en gunstig voor de ver
dediging der Karpathenpassen. De Roeme
niërs wisten zich to handhaven in het Pra-
hovadal en bij Dragoslanek.
De Duitsch-Oostenrijkers concentreeren
thans hun krachten in een aanval in het
Alutadal. De successen der Roemenen in
het Jiudal duren voort. Generaal Belajef, de
nieuwe Russische vertegenwoordiger in het
hoofdkwartier, verklaarde zich zeer voldaan
over de vooruitzichten van de Roemeensche
verdediging van de Karpathen. Hij achtte
den geheelcn militairen toestand bevredi
gend
In do Dobroedsja.
SOFIA. In dc Dob roe/lx ja: E-en zwakke
vijandelijke aanval werd door artillerievuur
afgeslagen
Aan de Donau bij Oker.itza, Rceetsjoek,
Zimniisj en Guighen beiderzijdsche artil
lerie-actie.
Zaterdag zette een eekader monitors, dat
een eiland tegenover het dorp Pirgas had
bezet, een;ge afdeelingeii aan dep tegen
overgelegen oever aan wal. Dezo namen
twee 57 m.M. kanonnen, vier munitie
wagens en 150 bommen en joegen een
compagnie, die op hen was afgezonden,
op de vlucht.
GRIEKENLAND,
Do toestand in Griekenland.
LONDEN. Do .Morning Post" verneemt
uit Athene dd. 4 Nov.: Tien officieren van
het Trikala-regiment, die over land de reis
naar Saloniki aanvaard hadden, werden
door vliegende detachementen, uitgezonden
door het Grieksche hoofdkwartier te Larissa,
vervolgd en bij Kozani gegrepen, waarna zij
onder sterk escorte naar Kalabaka werden
teruggebracht, waar zij nog in de gevange
nis zitten. Twaalf andere officieren, die ge
arresteerd werden toen zij in Piraeus scheep
gingen naar Saloniki, werden in de gewone
gevangenis te Athene gezet; een verblijf in
de speciale gevangenis voor officieren werd
hun ontzegd. Ook werden vele soldaten hier,
te Patra9 en elders gevangen genomen, om
dat zij gepoogd hadden naar Saloniki te
vertrekken.
Het koninklijk decreet van Maandag,
waarbij voorloopig alle officieren van zee-
en landmacht, die zich bij Yenizelos aan
sluiten, uit het officierskorps verwijderd
worden in afwachting van hun ontslag na
krijgsraadvonnis, is een -onbetwistbaar feit.
Katerina bezet.
ATHENE. Da troepen der geallieerden
hebben Katerina, een Grieksche plaats
tussohen het. gebied, door Yenizelos beheerd
en liet overige Griekenland, waar Grieksche
troepen en revolutionairen in botsing zijn
geweest, bezet teneinde bloedvergieten
tusschen de aanhangers van Venizelos en de
troepen der Grieksche regeering te ver
hoeden.
De Duitsehe onderzeeërs.
ATHENE. Admiraal Fournet ver
zocht toestemming van de regeering
om een flottilje liohte schepon, die
de Fransche vlag voeren zou en met Fran-
sc-he zeolieden zoude bemand worden, te ge
bruiken ter bescherming tegen Duitsehe on
derzeeërs. Een Zaterdagochtend onder
voorzitterschap van den Koning, gehouden
ministerraad besliste, dat het verzoek van
den admiraal onaannemelijk was, daar Het
gelijk zou staan met een opgeven van de
neutraliteit.
De K. I beschoten;
De ,.K. I." en de sloepboot Witte Zee"
zijn op hun tocht 'naar Ned.-Indië, eerst ean de
Fransche kust door een Fransch patrouille
vaartuig, later bij Gibraltar van Engclsche zijde
beschoten. De ,,N. R. Ct." ontleent aan „De
Toekomst"' nog eenige bijzonderheden
„Ofschoon do beide vaartuigen door de vlag
die zij voerden duidelijk herkenbaar waren,
heeft mon èn aan de Fransche westkust door
een Fransch patrouillevaartuig, èn hij Gibral
tar van Engelsche zijde, zonder verder onder
zoek op onze marine-vaartuigen geschoten. Do
granaten vielen op korten afstand in zeo. Na
eenigen tijd zag men blijkbaar de fout in, en
het. vuren hield op. De betreffende Fransche
en Engelsche oonunandanten hebben 't echter
niet noodig gevonden excuses aan te bicden,
en zich op do hoogte te stellen, of de Neder-
landsche schepen misschien getroffen, resp.
beschadigd waren en of hun, bij de voortzetting
der reis, misschien gevaar dreigde."
De „N. R. C." voegt hieraan toe:
Deze gebeurtenis is inderdaad zeer pijnlijk.
Het vertrek van de beide booten was in de
Staatscourant bekend gemaakt, en geregeld
zijn er in dat blad en in de Xederlandsclie pers
berichten verschenen, omtrent den tocht. De
beide schepen zijn meer dan eens van de En
gelsche kust gesignaleerd. Alle zeevarenden
konden dus van dezen tocht, in de ongewone
combinatie van een sleepboot en een duikboot,
op de hoogte zijn. Niettemin is er. ondanks do
schepen de Xedcrlandsche vlag duidelijk ver
toonden, op los geschoten. En toen eerst aan
de Fransche kust de fout was begaan, is zij
bij Gibraltar herhaald. Dit alles wijst bij de
commandanten der schuldige schepen op eene
roekelooze onverschilligheid, die met die van
sommige kapiteins van Duitsehe duikbooton op
één lijn inag worden gesteld. Onze regecring
heeft, naar De Toekomst meldt, over deze ge
beurtenis aan de Fransche en de Engelsche re
geering opheldering verzocht, en die zal wol
worden verkregen. Maar men mag toch ver
baasd zijn, dat geen der beide mogendheden er
van haar kant prijs op gesteld heeft, eene vraag
van onze regeering te voorkomen.
De „Oldambt".
Wij vernemen nog, dat de donkeyman
van het schip ternauwernood is -ontsnapt,
daar nog geen minuut nadat hij van boord
in de boot was gekomen, de ontploffing dei-
in de boot gebrachte bommen plaats had.
De vlucht der Duitschers had zoo -snel
plaats, dat zij de twee man die voor de
plaatsing der bommen in het schip waren
aangewezen, in den steek moesten laten.
Deze zijn dan ook krijgsgevangen gemaakt.
Op zee.
Men meldt ons uit Vlissingen
Met de mailboot ..Prins Hendrik" zijn
54 passagiers aangebracht, onder wie een
zoon van loodsschipper Vader, alhier, die ge
varen heeft op het Noorsclie schip „Sola" als
tweede stcwart. Dit 6500 ton groote schip van
New-York naar Havre onder weg met rubber,
ïjzerdraad, ijzeren staven en meer contrabande,
is Maandagmorgen half zes op 95 mijl van de
«Seilly-oilanaen door twee Duitsehe onderzeeërs
aangehouden. Do bemanning kreeg oen half
uur om weg te Tooien, waarna het schip werd
getorpedeerd. Twee der booten waren te voren
reeds door storm vernield. In ieder der twee
crgcbleven booten namen 13 man plaats. Dc
eerste boot kwam na 45 uur, de tweede, waarin
Vader zat, na 57 uur te Engeland aan. Tijdens
deze bange uren hooft de bemanning ontzet
tend geleden. Men leefde op zeewater en be
schuit telkens Bloegen zeeën over en meu sliep
zoo goed on kwaad rIs het ging, liggend in het
water. De jongen heeft dan ook nog steeds he
vige krampen over het geheele lichaam en is
veel magerder geworden. Over de behandeling
in Engeland sprak hij met grooten lof. Hij werd
goed verzorgd, geneeskundig onderzocht en van
goede kloeren voorzien. Van den winter krijgt
men mij niet moei- op zee, aldus eindigde do
jongen zijn verhaal. Onderweg had men meer
malen zonder resultaat getracht de aandacht
van passeerende schepen te trekken door een
stok met een hemd eraan als vlag te gobruiken
voor seinen geven.
Engelsche kleine kruiser vernietigd.
BERLIJN. (Officieel.) Den 23sten Oct.
vernietigde een der Duitsehe onderzeeërs
ten westen van Ierland een Engelschen
kleinen kruiser van een ouder type met
twee achooreteenen
LONDEN. I>e Admiraliteit deelt mede
Het officieelo bericht van den Duit-
schen marinc-etaf omtrent het in den
grond boren van een kleinen Engel
sche kruiser van oud type aan de westkust
van Ierland door een Duitschen onderzeeër
heeft betrekking op den mijnenveger Ge
nista", welks teloor gaan reeds den 26en
Oct. word bericht.
Een onderzeeëër verloren gegaan.
BERLIJN. (Officieel.) Den 4den Nov.
's avonds is de onderaoeer ,,U 20"
in den mist ten noorden van Booli-
jerg op de kust van Y^est-Jutland vastge-
loopen. Alle pogingen van onmiddellijk te
hulp goroepen torpedobooten om het schip
los te krijgen bleven vruchteloos en wij lie
ten het daarom den Sen Nov. 's namiddags
in do lucht vliegen, nadat de bemanning
door de torpedobooten aan boord was geno
men.
Scheepsramp in de lersche Zee.
LONDEN. In de lersche Zee is een pas
sagiersboot, de „Connemara" in aanvaring
gekomen met de kolenboot „Retriever",
bcido zijn gezonken. Er waren 50 passa
giers en een equipage van 31 man aan
boord'van de „Connemara". De „Retrie
ver", oen kolenboot, had een bemanning
van 13 koppen.
Tot dusverre is, voor zoover bekend is,
slechts één persoon gered.
LONDEN. Acht-en-veertig lijken van de
„Connemara" zijn op het strand gespoeld,
waaronder dat van den kapitein en de ver
minkte lijken van drie vrouwen en een
kind. Verscheiden lijken zijn herkend, an
dere waren onherkenbaar.
LONDEN. De botsing tusschen de „Con
nemara" en de „Retriever" had juist plaats
buiten Carlingford Bar, in het gezicht van
Greenore. De „Connemara" kwam na over
de ondiepte heen te zijn, in oen zwaren
wind mot hevige zeeën, tusschen de rotsach
tige kusten van het Kanaal. De „Retriever"
had eveneens met zwaar weer te kampen
gohad. De lading was driftig geworden en
maakte het schip gedeeltelijk-onhr.rdelbaar,
met het gevolg dat het tegen „Connemara"
aanliep en deze in twee minuten zonk. De
„Retriever" bleef nog vijftien minuten
drijven. Pogiugen werden "edaan, om de
booten uit te brengen, maar de zware zee
sloeg over de schepen en belette dit. Een
matroos slechts van de „Retriever" slaagde
er in de kust te bereiken.
Tal van lijken zijn aan wal gespoeld van
mannen, vrouwen en kinderen; het strand
is bedekt met wrakhouten en met lijkeu
van schapen en runderen.
De „Deutsohland".
BERLIJN. Over de reis van de „Deutsoh
land" zegt de „Lokal Anzeiger", dat uit
telegrammen uit New-York blijkt., dat de
handelfiduikboot „Deutsohland" ondanks de
vaak zware zeeën niet de geringste schade
heeft gekregen. Aan boord was alles wel.
NEW-LONDON, Kapitein König, com
mandant van de „.Deutsohland", heeft ver
klaard, dat hij de „U 57" verwachtte om
de ..Deutschland" geleide naar het vader
land te geven.
NEW-YORK. De correspondent van
de „Evening Mail" te New-London
verneemt, dat een Duitsehe oorlogs-
diukboot. Kiel spoedig na de „Deutcch-
laud" verliet, en binnen een week te
N.-London wordt verwacht. Dit- vaar
tuig zal op dezelfde wijze als de „U 53"
in de omgeving van Nantucket optreden
oil schepen in den grondboren, wanneer
de „Deutschland" de terugreis aanvaard
heeft.
Aankoop van geïnterneerde sciiepon.
LONDEN. De „Times" vernoemt uit Bue
nos Ayres, dat de onderhandelingen over
den aankoop der Duitsehe en Oostenrijk
sche stoomschepen in de havens van Argen
tinië, door de Argentijnsche regeering zijn
begonnen.
De getorpedeerde Criekscho schepon.
ATHENE. Admiraal Dartige heeft aan
de Grieksche regeering medegedeeld, dat
uit het onderzoek gebleken is, dat de
„Angheliki" en de „Kiki Issaia" door een
Duitschen onderzeeër zijn getorpedeerd.
Dezo mededeeling heeft groote opgewon
denheid veroorzaakt. De Duitsehe legatie
wordt door militairen bewaakt.
De „Marina".
WASHINGTON. Naar mate nadere
bijzonderheden bekend worden omtrent liet
zinken van de „Marina" wordt de toestand
te Washington ernstiger. Het stoomschip
zou, volgens mededeeling van de slachtof
fers in den grond geboord zijn zonder waar
schuwing en de bemanning\ zou in open
booten aan haar lot zijn overgelaten. Het
feit, dat zes Amerikanen bij -de torpedee-
ring het leven hebben verloren, maakt 'het
gevol nog ernstiger.
Do bemanning van de „Ivanhoe"
DRONTHJEM. Het blad „Nidaroe"
bericht: De ,,U 6" heeft Zondagoch
tend te La wik in de Tana-fjord 16
man van het stoomschip „Ivanhoe" uit
Dronthjem, dat twee dagen geleden 40 zee
mijlen ten oosten van VardÖ in den grond
werd geboord, aan wal gezet.
Het schip was met ean lading planken op
weg naar Engeland.
H. M. de Koningin Moeder aan een
gevaar ontsnapt.
Door den sterken wind knakte Zondagmiddag
omstreeks halfeen in het Haagsche Bosch, op
eon gedeelte gelegen in het. verlengde van do
Laan van Nieuw Oost-Indië, een zwaro boom
af. Het vallende deel kwam met donderend ge
weld op den grond neereen ondeelbaar
oogenblik tevoren was het rijtuig waarin do
Koningin-Moeder gezeten was, de plaats van
hot gebeurde gepasseerd, zoodat Hare Majesteit
op gelukkige wijze aan een zeer dreigend ge
vaar is ontsnapt.
Het gebeurde veroorzaakte ook overigens
geen persoonlijke ongelukken.
Mr. M. Tydeman Jr.
De heer nir. M, Tydeman Jr., lid der
Tweede Kamer der Staten-Gencraal te
Breda, is Zaterdagnamiddag onder ITilvsren-
beek, met eenige heeren op jacht zijnde,
plotseling overleden, waarschijnlijk aan
hartverlamming.
Men meldt ons uit Den Haag:
Do heer Tydeman was Zaterdag to Hilvaron-
beek op de jacht en is, naar wij vernamen,
door eon plotselinge ongesteldheid getroffen
en onmiddellijk daarna overleden.
Mr. Tydeman werd den 6 Maart 1854 to
Ticl geboren. Hij studeerde te Utrecht, waai
hij in 1880 promoveerde tot doctor in do
rechtswetenschap op een dissertatie: Bijdrage
tot de geschiedenis der bodemerij. Na zijn pro
motie vestigde hij zich als advocaat en procu
reur te Breda. In 1883 werd do heer Tydeman
benoemd tot schoolopziener in het district
Zévonbergen, welke betrekking hij tot in 1894
bekleedde. Ia Breda werd hij eerst kantor
rechter-plaatsvervanger, later rechtor-plaafte-
vervanger.
In December 1891 werd hij in het kiesdistrict
Ticl als opvolger van mr. II. J. Dyckmcester,
tot lid der Tweede Kamer gekozen. Het
district vernieuwde telkens zijn mandaat, zoo
dat hot in December o..s. vijf en twintig
jaren zou zijn geleden sinds hjj in 's Lands
Volksvertegenwoordiging zitting nam.
De heer Tydeman was secretaris van de N_
derlandsehe groep der Interparlementaire TJnie
en leidde in 1913 t© 's Gravenhage de Interpar
lementaire conferentie. Voorts was hij voorzit
ter van de Nederlandsche ai'deeling der Neder-
landsch Belgische commissie, voorzitter van de
Vrij Liberale partij en van haar Tweedo Ka
mer-fractie.
Als -commissaris der Nederlandsche Hcide-
Maatschappij en ook in privé hield hij zich met
Ontginning en boschcultuur bezig. Verder
was lirj nog voorzitter der Radon van
Beroep voor de personeel© en vermogensbelas
ting, lid van het college voor de zeevisschcrijon,
lid der Staatscommissie van de jacht en van
die voor de electriciteit.
De Regeering erkende de verdiensten van
den lieer Tydeman door hem te benoemen tot
ridder in de orde van den Nederlandschen
Leeuw en commandeur in de Ordo van Oranje
Nassau.
Kapt. J. S. A. Bergacker f.
Te 's-Gravenhage is op 44-jarigen. leeftijd
overleden de kapitein der infanterie J. S. A.
Bergacker, werkzaam bij het Bureau voor bui
tengewoon militair vervoer aan don Generalen
Staf.
De teraardebestelling zal geschieden Woens
dag a.s. te 11 uur op do begraafplaats Oud-
Eik en Duinen.
Oranjeboek.
In den loop dezor maand is weder de ver
schijning van' een Oranjeboek te vervrach
ten.
Onlusten In Indië,
(Officieel.) Bij het Departement van
Koloniën zijn de volgende berichten ont
vangen:
De resident van Palembang seint dat
twee verzetsleiders uit de afdeoling Rawas
zijn gevangen genomen. De resident van
Djambi telegrafeert dat in Bangko alles
rustig was; de bevolking keerde in hare
dorpen terug en verrichtte heerendiensten.
Rio Depati meldde zich bij den controleur.
Een der moordenaars van den controleur
Walter meldde zich te Sarolangoen
(Djambi).
(Officieel.) In de Ajar Hitam-streek
namen marechaussees Raden Boerocg met
13 volgelingen gevangen en tevens 5 Beau-
montkarabijnen in beslag.
Onze correspondent te Soerabaja seint
ons
De resident, van Palembang seinde, dat
i verzetsleiders in Rawas Dahanam alias
Raden Keling en Semagoes zijn gevangen
genomen.
Volgens een telegram van kapitein La
Lau te Sarolangoen heeft Rio Samat, een
der moordenaars van controleur Walter,
zich overgegeven.
Generaal Do Rochemont.
Onze correspondent te Soerabayn bericht, dat
do generaal-majoor der genio G. F. do Roche-
mont togen 2 April pensioen heeft aange
vraagd. Hij besprak plaats naar Europa op de
flVondel", die 11 April vertrekken moet.
De Indische aeroplanes.
Onae airrespondent te Soerwbsya seint,
dat het legerbestuur een telegram heeft ge
zonden aan de Nedorlandsche com lissie
voor keuring van vliegtuigen te San Fran
cisco met een betuiging van afkeuring.
De commissie moet alle onderdeden der
machines van haax keurmerk voorzien.
Men meldt uit Weltevreden aan de „Tel"',
dat de gouverneur-generaal bevolen heeft maat
regelen te nemen, dat in Indië voorti\an twee
dekkers kunnen worden vervaardigd. Eon daar
vervaardigde tweedekker heeft prachtig vol
daan. Men heeft alleen gebrek unn motoren en
nu is verzocht in dc koloniën Gnome-motoren in
te voeren.
Uit de Staatscourant.
Bij K. B. is benoemd, bij het personeel van
den genoesk. dienst der landm., tot off. van
gez. 2e kb, de student in de genecsk. (arts) J.
J. Preuniger.
Bij K. B. ia tijdelijk benoemd, bij het
personeel van den genecsk. dienst der landm.,
tob res. mil.-apoth. 2e kl„ de laaidweerpl. le-
luit. H. H. van der Zoo de Jong, van
het 19e bat. landw.-inf.
Bij K. B. is pensioen verleend aan M.
Tb Kom mors, wed. .J, S t iiivenvoï t-,
werkman 2e kl. (zadelmaker) bij het 3o reg.
vold-art., 233: W. A. J. M., A. L. J. en J.
A. Goleynse, kinderen van nu wijlen J. Ga
le y n s e en nu wijlen L. C. Hogcrhoide,
wachtm. bij de Kon. marechaussee, f 220; C.
M. SI ij kerm an, wed. P. J. Z ij f o r s,
burgercorveeër bij het 3e rog. huzaren, 143
A. K o e m a n, wed. W. Moester, werk
man bij het Staatsbedrijf der art.-inr. te
Zaandam, 301.
Bezoek van generaal Snijders.
Dc Opperbevelhebber, generaal Snijders,
heeft, vergezeld van generaal-majoor Pop,
sous-chef van den generalen staf, en van
overste majoor Carpentier Altïng, hoofd van
de etappe-directie, de rubber-fabriek „Vrede-
stein" te Loosduinen bezichtigd.
Inlijving militjelióhting 1917.
In het tijdvak van 16—20 December 1910
zullen van de miiitiolioliting 1917 worden inge-
1. de dienstplichtigen toegewezen aan het
eerste bataljon van een der regimenten grena
diers en jagers of van een der overige regimen
ten infanterie;
2. de dienstplichtigen toegewezen aan de
compagnieën wielrijders.
In deze inlijving zullen niet worden begrejien
do dienstplichtigen die in liet bezit zijn van het
in art 70 der Militiewet bedoelde bewijs van
voorgeoefendheid: dezo zullen twee maanden
later worden ingelijfd.
Alleen om zeer gewichtige redenen waar
onder in dit geval ook 6tudiebclangen kunnen
worden gerekend kan aan deze in te lijven
dienstplichtigen uitstel van eerste oefening
worden verleend, indien zij daartoe alsnog ten
spoedigste zelf hun verlangen bij (ongezegeld)
verzoekschrift aan den Minister van Oorlog te
kennen geveft, met overlegging van een deug-
dolijk bewijsstuk omtrent het werkelijk bestaan
van de reden der aanvrage.
In het verzoekschrift behoort to worden ver
meld de gemeente voor welke do dienstplich
tige is ingeschreven, alsmcdo het korps en
korpsonderdeel waaraan hij is toegewezen.
De dienstplichtigen zullen echter rekening
moeten houden met de mogelijkheid, dat het
uitstel wordt ingetrokken, zoodra da omstan
digheden daartoe aanleiding mochten geven.
l-s.vot.")
Ceen rauwe melk.
Hoewol reeds door verschillende autoriteiten
de aandacht gevestigd is op de wenschc-lijkhcid
geen rauwe melk aan den troep te verstrekken,
heeft de Opperbevelhebber van Land- en Zee
macht in Tiet feit., dat zich thans bij een der
onderdooien meerdere typhus-gcvallen voordoen
ton gevolge van hot gebruik van ongekookte
melk, aanleiding gevonden den autoriteiten der
landmacht to verzoeken de noodige maatrege
len te doen nemen, ton eindo het gebruik van
rauwe melk togen te gaan. In het bijzonder zal
moeten worden zorg gedragen, dat do melk in
de militaire keukens, cantines en tehuizen niet
anders dan gekookt of gepasteuriseerd in con
sumptie komt.
Wordt gepasteuriseerde fabrieksmelk ver
strekt, dan zullen de officieren van gezondheid
geregeld in do fabriek moeten controleeren, of
de pasteurisafcie op de juiste wijze geschiedt.
Beschikken do cantines niet over materieel
om de melk te koken, dan zal dit-, zoo noodig,
uit liet Centranlfonds aangeschaft moeten
worden.
Yarlof verleend.
Afr1 ('°n reservo~l° luitenant der grenadiers
v' n> toegevoegd geweest aan don
benoemden gouverneur van Suriname, is ecu
nader verlof verleend van drie maanden, ten
einde door den Minister van Koloniën te wor
den toegevoegd aan het Surinnmc-Studiesvndi-
caat.
Naar Oost-lndlë.
De voor den dienst in Oost-Indië bestemd®
officier van gezondheid 2e kl. H. L a u t e u-
b a c h zal 15 November met hot stoomschiu
„Buitenzorg" zijn bestemming volgen.
De 2e-luitenant der genie J. B. A. B r li
ning, bestemd voor het leger in Ned.-Indië,
zal 17 November met liet stoomschip „Kawi"
zijn bestemming volgen.
Naar Wost-lndië.
De le luitenant dor iuf. Indische leger
J. v ander Zee, die gedetacheerd wordt bij
de landmacht in West-Iudië, is bestemd voor
Suriname.
Uit de Staatscourant.
Bij beseh. van don Min. vau Marine zijn de
na.voigende piaatsingen gelast., met Ui dezer:
luit. ter zee le kl. A. C. vau Braam
Houckgcest. als eerste-offic.er a/b. Hr.
Ms. „Heemskerck" luit. ter zee le kl. J. E.
van Hoogenliuyze als cerste-oüficier
a/b. Hr. Ms. „Kortenaer" luit. ter zee le kl.
J. C. P. E e f t i n c k Scliatfcenkerk,
onder intrekking zijner aanwijzing voor Hr.
Ms. „KortenacF a/b. Hr. Ms. „Noordbia-
bant".
Samenrattingen van schepelingen.
De Regeering heeft in een Nota de opmer
kingen beantwoord, die blijkens het Verslag
bij het afdee'.ingsonderzoek in de Tweede Ka
mer over -het wetsontwerp tot aanvulling van
het Crimineel Wetboek voor het krijgsvolk te
water, ter voorziening in een gebleken leemte
ten opzichte van samenrottingen van schepe
lingen, waren gemaakt.
In de nota wordt gezegd, d?t inderdaad de
herhaling van ernstige ongeregeldheden, als
welke de onmiddellijke aanleiding tot de in
diening vormden, door oen strafbepaling op
het voetspoor van do artikelen 108 en 110 van
het Wetboek van Militair Strafrecht zooveel
mogelijk dient te worden voorkomen. Pract-isek
komt deze wetsvoordraeht neder op de ver
vroegde invoering van de genoemde artikelen,
van liet door do wetgevende mnckh vastgestelde
Wetboek van Militair Strafrecht.
De Nota bovnt voorts oen lijst van de dis
ciplinaire straffen welke aan mindere schepe
lingen kunnen worden opgelegd. Do Regeering
i3 van ineeniug, dat uit die lijst ten duide
lijkste blijkt, dat dc toelaatbare disciplinaire
straffen ter rppro«ie van 6amonrcttingen als
welke deze wetsvoordraeht u il beteugelen, ten
eenenmalé onvoldoende zijn te achten. Te
recht steilen h.i. de voorstanders der indie
ning van dit wetsontwerp, dat ernstige fciteq,
als zich te Soerabaja hebben voorgedaan, toch
wel naar ieders meening ceue strenger® straf
verdienden dp.n eeno der bedoelde disciplinaire.
Met name, en hierop zou de Regeering bij
zonderen nadruk willen leggen, onder de te
genwoordige buitengewone omstandigheden,
waarin hoc hooge belang cener krachtige
handhaving van militaire tucht en orde met
kracht naar voren treedt. De tegenwoordige
buitengewone omstandigheden stellen voorts
bijzonder scherp in het licht de nadeelen van
een middel, hetwelk door het, marine beet uur,
bij gebreke van eene alleszins deugdelijke mi
litaire straf- en tuchtwctgeving. moer dau eens
op collectief indiseiplinairo schepelingen is
moeten worden toegepast, nl. het ontslag en
masse wegens anti-militaire gedragingen. Het
ondoelmatige en onbillijke van dit middel,
springt in het oog. Vooral in tijden als deze.
Of vraagt de Regeering moet het niet
ondoelmatig worden geacht wanneer het mari-
nebestuur wordt godrongen, nog wel in tijd.
van oorlogsgevaar, om hot dienstverband van
zeker aantal schepelingen, die bij eene deug
delijke strafwetgeving voor den dienst had
den kunnen zijn behouden en zich dan zelfs
wellicht niet eens zouden hebben misdragen,
te verbreken En is het, niet onbillijk, dat do
ontslagenen alsdan, in tegenstelling met zoo
vele anderen, vooral thans niet langer mili
taire plichten tegenover den Staat hebben te
vervullenZonder nog te spreken hiervan, dat
de militaire dienst, welke door de ontslagenen
had kunnen zijn verricht, als een gevolg van
hun wangedrag op de eeno of andere wijze op
anderen zal moeten worden gelegd.
Het betreft hier niet een gelegenlieidsmaat-
regel in den zin van een maatregel, welke
enkel in eene buitengowono constellatie van
omstandigheden haar oorsprong en rechtvaar
diging vindt en met die constellatie weder be
hoort te verdwijnen. Integendeel, het geldt
hier een maatregel, welks noodzakelijkheid
reeds in 1903 door den wetgever, geheel los
van min of meer toevallige aanleidingen, door
de vaststelling der artikelen 108 en 110 van
het Wetboek van Militair Strafrecht word
erkend. Wil men van een golegenheidsmaat-
regel spreken, dan lean dat alleen zijn irw dit
opzicht, dat van pen maatregel, welks nood
zakelijkheid vaststaat, nnnr nnnlgiding van eeno
min óf meer toevallige gelegenheid, de dade
lijke invoering wordt voorgesteld. De vraag is
dus niet of er voldoende aanleiding bestaat
voor het opnemen in onzo militaire wetgeving
van eene strafbepaling als de ontworpene, doch
enkel deze of met die opneming niet tot de in
voering van het Wetboek van Militair Straf
recht kan worden gewacht.
Ten aanzien van deze laatste vraag overweg©
men nu, dat, hoowel'de indiening van een ont
werp van wet tot invoering van het Wetboek
van Militair Strafrecht on van do Wet op do
Krijgstucht binnenkort kan worden verwacht,
geenszins vaststaat, datbedoeld wetsontwerp
ook binnen zeer korten tjjd tot wet verheven
zal worden. Immers bedoeld wetsvoorstel is
zeer omvangrijk en ingewikkeld, zoodat de be
handeling daarvan zelfs in het gunstigste ge
val nog vrij wat tijd zal vorderen.
Onder de tegenwoordige buitengewone om
standigheden kan intusschon het risico van
eene herhaling van gebeurtenissen als die te
Soerabaja, zonder de mogelijkheid van ©ene
afdoende repressie, bezwaarlijk gedurende wel
licht geruimen tijd worden bestendigd.
De regeering wijst cr op dat aan het mid
del van ontslag en masse groote bezwaren
kleven en do kracht der ontworpen bepaling
vooral te zoeken is in de preventieve werking
welke daarvan op de mindere schepelingen zal
uitgaan.
Het nieuw voorgestelde artikel 92 a vat
