-HM LEER.
V. 1. WD,
k k 1®
m
S
':K
W\
mé.
0. TREURNIET,
KOMMIEZEN GEVRAAGD!
Schaakspel.
D© oppassers hier zijn gezelligo kameraden;
Ik zal hierbij hun baantje eens verraden!
Eensfc krijgen we onzen sergeant v. d. Leed en,
Een beste vent doch slaapt alleen beneden.
Dan korporaal van Engelen, ook H. S. soldaat,
Die ons jammer genoeg als sergeant weer ver-
laat.
Ook korporaal Zweedijk hierbij niet te vergeten,
Die voor zijn sergeant-examen heeft zitten
zTweetcn.
Naast mij ligt onze vriend Van Dam,
Een gediplomeerd verpleger uit 't gasthuis te
Amsterdam.
D begrjjpt, die werd natuurlijk gauw korporaal,
En gaat misschien ook met de gouwen strepen
aan den haal.
Aan den anderen kant ligt Rienus De Ouden,
Die mocht 't baautjo van algemeen corvee be
houden.
Daarnaast vinden we G. H. Renters. oppasser
van zftal drie.
Die Kwatta en sigaren verkoopt, onverschillig
aan wie!
Over mij ligt Simon de Kouwer,
Hij -is badmeester, dus ook kachelaanhouder.
Naast hom ligt Harrie van Engt, do kamer
wacht,
Die voor ons al menig kliekje heeft wegge
bracht.
Dan krijgen wij Piet van der Velde
Oppasser zaal vijf en woont dicht bij de Schelde,
Nu heb ik ze allen van ons kamertje gehad;
Er üjjn er nog drie, die ik liaast vergat.
Dit zijn Roeland, oppasser zaal drie,
Die slaapt op zaal vijf, waar hij altoos verblijft,
En Piet van Oorschot niet tc vergeten
Invallend corvéër, waarvan hij niet zal zweeten.
Zelf ben ik oppasser zaal vijf,
Wat me best bevalt, maar waai; 'k zoolang niet
meer blijf
Want iedere maand wordt do dienst veranderd
Zoodat wij ruilen met elkander.
.Wij kunnen hier nog al goed met elkaar om
springen,
Al hebben ze mij ook al onder mijn kr'b laten
zingen.
Doch ik schoot weer gauw op een andere krib
En dacht bij mijn eigen krijgen jullie maar de
pip'.
Avonds spelen wij nog al eens een pandoertje,
Maar voor een praatje ben ik nog een boertje.
Oppasser Zuidweg is Magazijnchef geworden,
Wij breken ze stuk en hij geeft nieuwe borden.
No, mijnheer de Redacteur, ik eindig met
mijn gedicht,
Waai ik krjjg nu een te slaperig gezicht,
Om nog meer regels bij elkaar te krijgen
Dus zal ik voor dezen keer maar verder zwijgen.
Verder groet ik mijn kameraden uit Harderwijk,
Die met in de loods lagen vier maanden
tegelijk,
Zij weten sn waarheen ik verzeild ben geraakt.
De dienst is hier beet en 't eten ook goed
Jlaar wat men 't liefst aan heeft, is 't burger-
goed,
M. S. v. BOVBN, IT.-S.
Militair "Hospitaal,
Middelburg.
gaat.'Het is echter moeilijk In deze stelling een
bevredigende voortzetting voor Zwart te vinden.
c. Pf3h4 c7—oG
9. Lb5c4 dfc_U5
10. Lc4_b3 LcBeG
11. Lg5 x fG g? x f6
f2-(4. i.bi x ca
in een partij SpielmannPerlis liet laatst
genoemde dezen afruil na, echter met tot zijn
voordeel, want de Looper kon in deze stelling
met tot zijn recht komen, terwijl het Paard
een belangrijke rol vervulde.
13. b2 x c3 eG x f4
14. e4 x do c6xd5
Heter waro hier geweest 14. Pd5lt.
Iido:, cd516. Dhö. Na deu tekstzet is hot
zwarte spel vrijwel hopeloos, door den ge-
ïsoleerden d-pion, die voortdurend door den
Looper wordt, bedreigd en den geïsolecrdcn
dubbelpion op do f-lijn moet liet sped verloren
gann.
15.
Ddlho
Stelling na 15. -
Dd8e7
DdSc7
O burgerpet!
Wijst: O Tanncnbaum.
(Van landweerm. H. G. Carlier.)
O burgerpet! o burgerpet!
Mijn cenigste verlangen,
Wat zie 'k altijd met groofco spijt
U ongebruikt thuis hangen.
Aan het symbool van den burgerstand
Heb- ik 't soldatenhart verpand.
O burgerpet! o burgerpet 1
U wijd ik mijne zangen.
O burgerpet! o burgerpet 1
Al zijt gij ook verschoten,
Door uwe dracht, zoo licht en zacht,
Heb ik het meest genoten.
Geen kepi, dat mij zoo voldoet,
Geen stalen helm beschermt zoo goed.
O burgerpet! o burgerpet!
Nooij; zal ik u verstooten.
O burgerpet! o burgerpet!
Gij brengt ons: arbeid, vrede...
"Vw heerschappij maakt alles vrij,
Gij hebt den strijd vermeden.
Zoo ver van loopgraaf, prikkeldraad,
Verstikkend gas of handgranaat.
O burgerpet! o burgerpetl
Gij hebt daar niet geleden.
O burgerpet! o burgerpetl
Versleten of met gaten,
F.ens opgezet, staat g'altijd net,
Wie zou u kunnen haten?
Al steken haren ook er door,
Toch kies ik er geen kepi voor.
O burgerpet! o burgerpetl
De hoop van de soldaten.
H. G. CARLIER, 3-29 L.W. I.
Komt Paatje neg niet?
(Van kan. Ie kl. Saalk.)
In een eenzame hut, bij 't gloedrood van d'
haard,
Zit een jonge vrouw met haar kind;
(Jok hun man en vader moest naar 't slagveld
toch heen,
Wat werd hij door hen teer bemind!
„Mijn moetje, waar ia toch mijn paatje wel
heen;
Reeds lang is hij weg; roep hem nou."
En 't kind barst ia een langzaam geween,
*'fc Welk snijdt door het harte der vrouw.
„Zeg moe"; en het scheien is reeds weer ver
stomd,
„Neemt paatje een kanon voor mij mee?
Laatst heeft hij het beloofd, toen wij wandel
den, ja;
'k Zag ze in een winkel; wel twee.
Oók nog 'een geweer en een prentenboek
AVaar zooveel soldaatjes in staan
Zou pa dat nou heusch voor mij meebrengen
moe?
Waar is hij toch heengegaan?"
Zoo praat de kleine voort en begreep toch maar
niet
Waar moetje om schreien moest gaan.
Neen, het bégreep het leed niot der arme
I 4 H
li
fÉ>
1
Si
IS
i
I
'mi t
ei
Élff
i
m
1
EOS
Wit.
,«Zwar^ drc'st na 10 Dc3;; °°t
10 Deo; waarna de witte Dame terug
moet, immers na 16. Deo; 17. Deo:, fe5:;
zou Zwart niet alleen van zijne zwakke
pionnen bevrijd zrjn, maar zelfs een fraaie
pionnen-keten in het centrum bezitten
16. d3d4
A\it kan onmogelijk beide bovengenoemde
dreigingen pareeren, door den tekstzet wordt
Zaterdag werden op de Friesche Klei in aller
ijl schepen geladen met aardappelen waarvan
hot vervoor ,verboden is. Maandag kregen de
schippers bevel hun schepen te ontladen en de
aardappelen weer naar het land te brengen.
Vrouw verdronken.
Do 2S-jarige vrouw van schipper Bon is
Dinsdagmorgen op deu Rijn bij AVageningen
over boord gevallen en verdronken.
Over de grens gekemen.
Tov Maastricht zijn weer zoven uit Duit-
scho krijgsgevangenschap ontvluchto Russen
aangekomen.
Maandag kwamen te Winterswijk twee ont
vluchto krijgsgevangenen aan, een 27-jarigo
Rus, die op 22 Juli 1915 bij Ostrolenk, en een
27-jarigo Franschman, die op 27 Aug. 1914 to
Saint Pol dicht bij Baccaret gevangen genomen
was. Zo waren bij de ijzerwerken van Husten
nnu het werk en hadden 16 nachten geloopen.
Van do Franschman was het nu reeds de 4de
maai dnt hij een poging tot ontvluchten had
gewaagd.
Maandag kwam te Oldenzaal aan do Frnn-
sclio krijgsgevangene Frocku Gatlion van hot
130o reg. inf. Hij was ontvlucht uit het gevan-
genlager te Hauieln (Hannover).
Bij Enschede kwamen twee Russische mili
tairen over do grens, die te Minden in do
kolenmijnen hadden gewerkt. Ze waren voor 7
dagen ontsnapt. De eene, die twee jaar in
krijgsgevangenschap was geweest, had reeds
vier keer getracht over de grens te komende
andere, die 6edert Augustus 1915 was gevan
gen genomen, twee keer. Beiden zijn uit Siberië.
Te Glanorbrug kwamen twee Duitscho
jongens van 16 en 17 jaar over de grens,
van wie de een aanzegging had gekregen dat hij
zich voor den dienst moest beschikbaar stellen.
Duizend Belgische kinderen naar Nederland.
Te Roosendaal is aangekomen een klein
duizendtal Belgische kinderen uit de ste
den en omstreken van Dinant, Charleroi,
Antwerpen, Lier enz. Zij werden in goede orde
afgehaald en verder bezorgd door het Comité
der „Santé de l'Enfant." Een groep vertrok in
de richting van Vlissingen, een andere in die
Stoomondo in den Atlantischen Oceaan op
10 gr. .51' N.br. en 56 gr. 25' W.I., nam ik
den 22en Juli '16 het volgende verschijnsel
waar
Te 3 N.M. (AV. T. a.b.) vertoonde zich plot
seling iets voorlijker dan dwars een lang,
schijnbaar drijvend voorwerp, ongeveer 50 M.
aan S.B. van het schip. Het vertoonde zich
als een lange boom; aan 't eene eind dik en
naar het andero eind steeds dunner wordend.
De uiteinden gingen in het water over.
Do kleur was lichtgrijs.
Do doorsnede kan missohien op z'n grootste
dikte ongeveer 2 voet geweest zijn en de
lengte (die moeilijk te schatten valt) tusschcn
20 en 25 M.
Toen het iets achterlijker was dan dwars,
kwam er plotseling oen verticale beweging in
en verdween 't onder de oppervlakte van 't
water. .Met den kijker word nog getracht, iets
inoer te zien, maar zonder resultaat. Alleen de
plaats was to zien, waar het dier onderdom
pelde.
Boven op het dikste gedeelte, wat men. don
kop zou kunnen noemen, waren een paar ver
dikkingen, wat eonigszins den indruk van
oor en maakte.
De lucht was helder bewolkt; golvende zee
en deining.
Van liet oogenblik af, dat ik het dier voor
't eerst zag, totdat het onder water verdween,
verliepen waarschijnlijk ongeveer 2 minuten.
yain Arnhem, nog een andere naar Wijk aan
^eoi velen worden in de omstreken van Ro
te zijn. J sendaal ondergebracht. („Tijd")
lZee.' .«"s-iK*
Dc7
Do onlusten In Dj'ambi.
(O f f i c i e 1.) In de Djambische
Benedenlanden is het rustig. Van Loepa
Aoer (aau de Batang Hari, westelijk van
de hoofdplaats Djambi op een rechten
afstand van ongeveer 22 h K.M.) tot
Moearo Tembesi zijn de doessoens verlaten,
behalve Rantau-Poeri, waar
weg SaillyRancourt, aan het bosch van St.
Pierre Vaast en aan de zuidoostelijk hiervan
aftakkendo bdschstrookcn werden, ten deele in
een handgemeen, afgeslagen. Een officier en
123 man werden gevangen genomen, twee mi
trailleurs vielen in onze handen; Engelsche
offensieve bewegingen bij Thiepval en do hoeve
Mouquet werden gemakkelijk afgeslagen.
In de Dobroedsja.
LONDEN. De „Daily Chrou." meld;
Rome, dat daar een particulier telegram
ontvangen uit Potrograd over den grooten slag
in de Dobroedsja. Do vjjand wordt aangevallen
van noord, west en zuidwest uit, terwijl do
Russische vloot van do zoo uit aanvalt. Het
schijnt, dnt do vijand een algemcenen terug
tocht wilde beginnen naar de linie Roestjoek-
AV.-.rna, maar do toestand vnn het terrein is
kritiek, daar het land door do regens in een
ontzaglijk moeras is veranderd.
De strijd met Roemenië.
BERLIJN. Officieel. In het Gürgenydal de
den do Rocmeniërs herhaaldelijk tevergeefs
aanvallen. Ten weston van Parojd behaalden
zo voordeden. Wij staan voor Fogaras.
Ten westen van Caineny (aan den zuidelij
ken uitgang van den Roode-Torenpas) hadden
als naweeën van den slag bij Hermannstadt
gevechten plaats met verspreide Roemeensche
troepen. Meer dan 100 man zijn gevangen ge
nomen.
Vijandelijke offensieve bewegingen in het
Hötzinger-gebergte hadden geen succes.
Ten westen van do Oborocahoogte wonnen
onze bondgonooten terrein.
aanval
onttrokken.
Legergroep-MackensenDe bij Rahovo ten
zuiden van Boerbarest over den Ponau ge
trokken Roemeensche strijdkrachten hebben
zich door snelle vlucht aan den omvattenden
der Duitscho en Bulgaarsche troepen
Het Russische offensief.
BERLIJN. Officieel. Front-Leopold van
Beieren: Na de bloedige mislukking van de
aanvallen voor de stellingen van liet leger
Tersztynaski, ten westen van Loezk, op 2
Oct., leden de Russen hier Dinsdag een nieuwe
zware nederlaag. Met de zekerheid en -da
kalmte van den overwinnaar ontvingen .da
troepen van de generaals Schmidt von Kno-
belsdorff en Von der Marwitz den herhaalde-,
lijk aanstormenden vijand. Geen vootbreed
grond 13 verloren. Met duizenden werden
weder do gevallen Russen geteld.
Eerste luitenant Von Cassel, door den Vize^
feldwcbel AVinduck ten zuidwesten van Röwno
met een vliegtuig overgebracht en na verloop
van 24 uren weer afgehaald, heeft op ver
schillende plaatsen den spoorweg Eowno-
Brody door mijnontploffingen vernield»
Do strijd In Macedonië.
SALONIKI. Officieel. Dinsdagmorgen vroeg
trokken wij uit onze nieuwe stellingen hij Ka-
razadalcoi en o-n w»"-1
nikoj,
Twee
ten zuiden vnn den ,reK naar Seres.
Hulgaarscho tegenaanvallen Werden
(s morgens afgeslageneen dprde werd
nn'rnm tl "f ,frTch° «'rijclkraehtea onder-
nomen. De strijd duurt voort, 'a Vijand, eer.
liezen zijn zwaar. J
de Koloniale Reserve te Nijmegen bestaat gelegenheid voor 19a
behalve Rant3u-Poeri, waar de bevolking I zioh te verbinden bij hot Nederlandsch-Indisch War a - 011011 om
gedeeltelijk is teruggekeerd. In Soerolan* waarnemer en cellar L Il ™den tot
Slecht, zooals onmiddellijk blijkt,
17. Tal—dl!
immers na
staat Zwart's Dame buiten spel, de Hoo
per b3 beveiligt Wit's Damen vleugel afdoende.
Nu blijkt de zwakte van Zwart's 14en zet, als
Zwart 14.-Pdö:; had gespeeld, gevolgd
door 15. Ldöcdö:; dan zou nu Wit's Da-
menvleugel, zonder de bescherming van dezen
Looper, weldra vernietigd worden.
17. TaS—d8
18. Tdld3 Dc3c7
Het nemen van den pion heeft Zwart twee
zetten gekost, en daarmede is de' pion te
duur betaald.
19. g2g4
Dreigt met Th3 en Pf5, hiertegen is niets
meer to doen.
19. f4 x g3 e. p.
Belet don Toren op h3 te komen, maar geeft
hem het veld g3, en dit is al even erg.
Td3g3f, Pe7g6
Tf 1 x f6 Dc7e7.
Tf6xg6f f7 x g6
Ph4 x g6 De7a3
PgGe7f Kg8h8
Dh5e5f Tf8—f6
Deof6±
Voor een correspondentie-partij
levendig en snel beslist.
21.
22.
24.
25.
26.
Probleem No. 12 van P. H.
bijzonder
4
Wiliams.
„Moe, heb ik soms kwaad gedaan?"
„Moe, nou komt paatje zeker heel vlug?
Het is alreeds half tien!"
Doch hoe de kleine ook keuvelt en vraagt,
Hij had paatje voor 't laatst gezien.
Maar moetje begreep zeer goed het verdriet,
Dat lmn geiden en 200 zo° velen als zij,
Werd berokkend; maar alles ten spijt
Bleef zij wachten en hopen als wij.
„SAALK",
Alle berichten, deze rubriek betreffende, te
richten aan den heer B. J. van Trotsenburj,
Johannes Verhulststraat 78, Amsterdam.
a
b c
Zwart,
d e
f
g h
UB
IBS
wM
in i
mm
111
1
JU
n
Wm.
S
IBJI
HP
B
ïftf
m
a b c d e f g
Wit.
Wit begint en geeft in twee (2) zetten mat.
AVitKhl, Tg2, Thö, Le7, Pcö, Pgl, d2, d4,
e4, g4.
ZwartKf4, Pb-5, Pgö, f6.
Bovenstaand probleem werd opgegeven
den probleem-oploasiugswedstrijd, oio Maan
dag 25 Sept. onder leiding van den heer Jos.
de Koning door do Amsterdamscho Schaakclub 1
gehouden werd. De winnaar van den eersten
prijs, do heer D H. Dijkman, gebruikte 27 mi
nuten bedenktijd. Misschien vinden onze oplos
sers het interessant den door hen gebruikten
tijd met dien van den heer Dijkman to verge
lijken. Alen bedenke, dat men op een derg<
ken wedstrijd alle varianten moet uitwerk
Opl. van No. 11 (B. Bos, Oosterhout.)
1. Tc2, dreigt 2. Pc7±
1. Tc2, Pe8; 2. Le8:t
Taö:2. Pc7±
ba5:2. Tc5±
Pc2: 2.Ld3±
Voor een eerste compositie lijkt ons deze op
gave inderdaad zeer verdienstelijk, do sleutel-
zet is aardig, immers deze maakt de dreiging
mogelijk, daar nu na Pc7 het veld cl is afge
sloten voor den zwarten Koning.
Incident in do Rechtzaal.
Een 17-jarig jongmenseh werd te Amsterdam
door de Zesde Kamer der Rechtbank veroor
deeld tot drie maanden gevangenisstraf wegens
rijwieldiefstal. Zoodra het vonnis was uitge
sproken, viel de jeugdige beklaagde op den
groncj en begon zich hevig te verzetten tegen
de rijksveldwachters. Den eenen veldwachter
bracht hij een bloedende wond aan de lip toe,
den ander beet hij in de hand. Door drie rijks
veldwachters werd de beklaagde, die zich hevig
bleef verzetten, weggebracht. Dg moeder van
den beklaagde, die het incident bijwoonde, viel
in zwijm.
Een erfenis in do loopgraven.
Een jong Fransch artillerist, lich
ting 1915, heeft een zeldzame vondst
'aan. Bij het graven van een hol-
woning bij de Somme, stootte hij op
stalen trommel, die hij eerst voor
eon nieuwe, gevaarlijke uitvinding van de
Du it sellers hield. Hij bracht die bij den
kapitein, die de cassette opende. Ze bevatte
papieren van waarde voor een bedrag van
een millioen. francs en een testament, waar
in een aantal menscben met groote lega
ten en de eerlijke vinder met 100.000
francs begiftigd werden. De erflater "bleek
een rijke boer te zijn, die een landgoed in
die streek had en-bij. heb naderen van den
vijand zijn roerende goederen op die wijze
voor zijn erfgenamen trachtte te bewaren,
omdat bij ervan overtuigd was, dat hij het
einde van den oorlog niet zou overleven.
J" Inderdaad is hij eenige weken, nadat de
streek, waar hij woonde gevechtsterrein
werd, als slachtoffer van een bom gevallen,
nadat hij geweigerd had de streek te ver
laten.
De jonge artillerist, wien zoo ineens
100.000 f ra uc3 in den schoot zijn geworpen,
weet natuurlijk niet, hoe hij het hoeft.
Hij voelt zich in den zevenden hemel, hoe
hij zich in de hel aan de Somme be
vindt.
Lijkverbranding op Ball.
Uit Singaradja schreef men aan de Loc.:
„Einde vorige week heeft er weer eens oen
flinke lijkverbranding plaats gehad. Er waren
een dertig houten kistjes, welke met hun vier
pooten en op kop en staart gelijkende versie
ringen den indruk maken van primitieve na
bootsingen van monsterlijke dieren. In elk
kistje werden de overblijfselen van een over
ledene gedaan, nadat deze met een groote lad
der uit den top der „wada" waren gehaald.
Deze „wada" is een met bont papier, betee-
kende doeken en kleurige slendangs versierde
toren, waarin do lijken worden geborgen en
daarna gezamenlijk naar de eigenlijke ver
brandingsplaats worden gedragen door oen
honderdtal hulpvaardige Baliëra, vooraf ger
gaan door clown-achtig geschminkte speerdra
gers (acht) en door de gamelan. Het lijk van
jongsten datum was ongeveer negen maanden
oud, zoodab na wegneming van de witte doe
ken en do matten, slechts een hoopje vuilo
lappen benevens het geraamte te voorschijn
kwam. De lappen werden zorgvuldig in een
Goede opl ontv. van N. 11 van C. Baalber-
gen, Noordw'ijkA. C. C. van Scventer, 's-Hcr-
togenbosch; H. Schouten te Schoonhoven; J.
van der Nooyer, Roozendaal.
Alsnog goede opl .ontv. van N. 10 van N.
Duives te Venlo.
De navolgende partij werd gespeeld van
22 Aug. 1915 tot 30 Januari 191G in het cor
respond ent ie-tourn ooi, uitgeschreven door
„Deutsches Wochcnschaeh' Do annotatie is
gedeeltelijk naar die van M. Blüniich in „Deut
sches AVochenschach" van Augustus 1916.
Vicr-Paardempel.
AVit: M. Bliimtch. Zwar: K. Dittrich.
1. e2e4 e7eö
2. Pgl—f3 PgB—fG
3. Pblc3 PbScG
4. Lflb5 LfSM
Hier komt sterk in aanmerking het pionnen-
offer 4. Pd4; afkomstig van Rubinstein.
Na den tekstzet krijgt Zwart een mcoiliik spel.
5. 0—0 O—O
6. <32d3 d7dG
7. Lelg-5 Pc6e7
Dit voert tot een verzwakking van Zwart's
KnoinaavleufléL .w&araas zijn spel ten jonde
De heer H. Schouten te Schoonhoven wensch-
te gaarne een correspondentiepartij te spelen.
Is er missohien onder onze lezers iemand, die
bereid is met den heer Schouten te spelen?
Gaarne zullen wij desgewenscht onze bemidde
ling verleenen, misschien wordt de partij ge
schikt om later in deze rubriek te publiceeren.
Correspondentie. H. S. te S. Wij zouden
gaarne aan uw verzoek voldoen,
oogenblik ontbreekt ons de tijd.
H. B. v. AV. te S. AVij zullen do opgav
onderzoeken.
Korpl. Ch. v. d P. te 's-G. Het reglement
geeft wel inlichting hieromtrent, immers de
eerste regel van het schaakspel is zeker wel
deze, dat ieder om do beurt één zet doet. dus
geen twee zotten tegelijk, niet waar? Het op
spelen van twee pionnen tegelijk is dus ver
boden. Vermoedelijk is dit veel voorkomende
dwaalbegrip hierdoor ontstaan, dat sommigen
het opspelen van één pion bij de ojx>ning -ver
twee velden hebben verward met het opspe
len van twee pionen tegelijkertijd
Wat is de sleutelzet van het probleem
mandje gestopt en de 'smerige- beondermasea
met door den pedanda (priester) bereid wa
ter besproeid. Dit moet zoo iets als wassching
voorstellen.
Hout en petroleum doen na het rijkelijk
neerwerpen van offeranden (vruchten en be-
werkto pisangbladeren) het oyerigo werk.
Velen der gestorvenen waren reeds zoolang
geleden begraven, dat thans geen overblijfse
len te vinden waren en men een langwerpig
plankje met een er op geteekend poppetje in
een lapje wikkelt om het daarna evenals do
werkelijke overblijfselen met het schijnbaar
gewijde water te besprenkelen. Het lange tijds
verloop tusschen dood en verbranding is voor
oen groot deel aan de groote kosten van een
dergelijk feest te wij'ten. Want het is voor do
Baliers nu eenmaal een „feest" met heel veel
ramoh-rameh" (pret).
Wanneer deze verzameling van mensehelijke
overblijfselen en hunne plaatsvervangende
plankjes benevens offeranden, hout, klapper
olie, arak, petroleum, enz. goed aan 't brnn-
den is, wordt ook de „wada" in brand ge6to-
maar op het I ken. Deze, een kleine tien meter hoog, vormt
een prachtige vuurzuil met wijduit lekkende
•lammen.
bleef nog één feestelijkheid over, n.I.
het sorteeren van de donkere hout-asch en de
witte beenderen-asch, welk laatst© des avonds
in grooten optocht onder luid gejuich en ge
zang, voorafgegaan door de onmisbare gamelan
naar ze© wend gebracht om aldaar met eenigo
offers van het eiland to worden verwijderd.
Ook ditmaal lokto de verbranding eenigo
Europeanen, die hier niet al te veel afwisseling
hebben. Nog steeds ontbreekt hier elke verma
kelijkheid.
goen (Djambi) keerde de bevolking even
eens terug, vergezeld door verscheidene
hoofden. De toestand is onbevredigend
boven Moearo Tembesi en in Boven-Tabir,
tusschen Moearo Tembesi en Moearo Tebo.
In Boengo is de toestand goed, en tamelijk
goed bovenstrooms Moearo Tebo. Uit de
Toengkal-streek kwamen onbevredigende
berichten; een deel der bevolking heeft
zich aangesloten bij de opstandelingen van
de Batang-Hari. Onze troepen ondervinden
weinig tegenstand, doch vinden bijna alles
verlaten. De oorzaak van den opstand is
nog onvoldoende bekend. De oorzaak van
den opstand is nog onvoldoende bekend.
Volgens kolonel Kroesen schijnen de leden
van de voormalige Sult^nsfamilie daaraan
geen deel te hebben, doch speelt waar
schijnlijk de Sarikat Islam daarin" een
groote'rol.
In de watersnoodstreken.
Bij zijn bezoek ean Zaandam maakte de Mi
nister van Landbouw, dio vergezeld was van
den inspecteur, den heer Kakebeeke, en den
heer De Nobel, zuivelconsulent, een auto
tochtje door de oostzijde langs d© kistdammen
naar de gren3 vau de AVijdo "Wormer en be
zichtigde Z.Exc. de landerijen uit hot over
stroomde gebied.
De indruk welken do Minister kreeg was over
het algemeen heel gunstig.
Cotorpedoerd.
Volgens een draadloos bericht verkeerde
Woensdag het dien nacht naar Manchester
vertrokken stoomschip „Serula" bij den Noord-
hinder in nood.
Een nader telegram meldde, dat het schip
7 mijl West van den Noordhinder was getor
pedeerd.
Uit do Staatscourant.
Benoemd bij den 3taf der artillerie tot ma
gazijnmeester te Gorinchem de majoor C. C.
d'E n g e 1 b r o n n e r van het 2e reg.
vestingartillerie; bij het 2e reg. vestingartil
lerie tot majoor do kapitein L. H a n a u 'van
het lo vesting; bij de vestingartillerie tot ka
pitein de le luitenant J. AV. Peppel man
van Kampen van liet 4e vesting.
Benoemd tot korpsadjudant de ritmeester
A. v a n M e u s van het 3o regiment huzaren.
Bovorderd tot kolonel.
De correspondent van het „Hdbld." te Soe-
rabaja seint, dat de luitenant-kolonel der in
fanterie, plaatselijk commandant te Tjimaki,
S. H. Sc hutstal van Woudenberg
is bevorderd tot kolonel.
Naar Oost*lndïë.
De voor den dienst in Indië bestemde 2e lui
tenant der Genie F. van Suchtelen zal 3 No
vember met het stoomschip „Prinses Juliana"
zijn bestemming volgen.
Benoemd tot vaandrig.
De reserve-sergeant C. de Lange van het
19e regiment infanterie is benoemd tot vaan
drig bij het 17e regiment infanterie, doch tot
nader order dienstdoende gesteld bij het 7e
regiment infanterie.
Do reserve-sergeant J. J. Noortwijk is be
noemd tot vaandrig bij het 22e regiment infan-
ter ie cn daarbij ook dienstdoende gesteld.
Het Engelsch-Fransche offensief.
PARIJS. Officieel. Ten noorden van de
Sommo voltooiden de Franschon de verovering
van do sterko loopgravenlinies der Duitschers,
gelegen tusschen Morval en het St. Pierre
Araastbosch. Zij maakten ongeveer 200 krijgs
gevangenen, o.w. tien officieren.
Ten zuiden van de Sommo levendige Duit
scho artillerie-actie bij Belloy-en-Santerro. El
ders is het rustig. j
Het slechte wéér belette vliegeractiö op het
grootste gedeelte van het front.
LONDEN. Officieel. Sir Douglas Haig
seint; Eaucourt l'Abaye is geheel in onze
handen.
Ten Z. van do Ancre hevige artillerie-be
schieting.
BEI! LIJN. Officieel. Legergroep Rupprecht
van Beieren. Aan het slngfront ten noorden
van do Sommo in den loop van Woensdag aan
lievigheid toenemende nrtilleriestrijd, die in de
sectoren Morval cn Bouchavesnes des namid
dags tot het hoogste steeg. Krachtige Fran-
sclio aanvallen op onzo stellingen aan den
waarnemer en peiler bij de Vesting-artillerie.
Zij, die als adspirant-waarnemer of hulppeiler worden aangenomen, moeten een
verband aangaan voor den duur van zes jaren, onder genot van een handgeld van f 5,00.—
(VIJFHONDERD GULDEN). Ook in dienst zijnde militairen'van-het Nedërlemdache
leger kunnen aangenomen worden.
Eischen, waaraan moet worden voldaan, zijn
Ie: lichamelijke geschiktheid voor den militairen dienst in Nederlandsch-IndiS,
2e: zich vlot kunnen uitdrukken in de Nederlandsche taal en deze goed begrgpen,
3e: in 't bezit zijn van bevattelijke geestvermogens, blijkende uit het behoorlijk w^er*
geven met «igen woorden van een onmiddellijk tevoren gelezen verhaal'of-bericht
van kleinen omvang,
4e: het schrijven van een goed leesbare hand,
5e: het goed lezen van do Nederlandsche taal, zoowel van gedrukt als van geschreven
schrift,
6e: kennis hebben van de vier hoofdregels van de cijferkunst, blijkende uit eenvoudige
toepassing op geheele getallen.
Gegadigden moeten bij de Koloniale Reserve mondeling en schriftelijk bewijzen
afleggen van te voldoen aan de onder 2e tot en met 6e gestelde eischen.
De opleiding tot kanonnier-waarnemer en kanonnier-hulppeiler heef^ plaats in
een koel klimaat te Batoe-D]adjar en duurt ongeveer 4 k B maandenvooraf wordt
onderricht gegeven in hetgeen elk militair moet kennen.
Na ongeveer 2 maanden wordt uitgemaakt wie voor hulppeiler en wie voor
waarnemer zullen worden opgeleidvoor hulppeilers worden de besten gekozen.
Bij goed gedrag, bekwaamheid, ijver en plichtsbetrachting worden de adspiranten
na afloop van den cursus aangesteld tot kanonnier le klasse-waarnemer of kanonnier
le adspirant-liulppeiler.
Indien aan alle eischen van gedrag en geschiktheid wordt voldaan, kan in gunstig
geval (het kau dus wel eens langer durén) na 4 maanden een kanonnier 2e klasse
adspirant-waarnemer of ad spirant-hulppeiler, bovorderd worden tot k'apopnier le ^sijie-
waarnemer of tot kanonnier le klasse adspirant-hulppeiler. Nav 5 maanden kan 'de
gegadigde bevorderd worden tot kanonnier le klasse-hulpppiler.
Na 11 maanden kan de bevordering volgen tot körporaal-hulppeiler en n& 17
maanden tot sergeant-peiler.
Zij die niet geschikt worden bevonden voor waarnemer of hulppeiler moeten op
andere wijze hun dienstplicht volbrengen. Het peil- en waarnomingspersoneel kan te
allen tijde op verzoek overgaan bij hot gewone personeel der vesting-artillerie en volgens
den gewonen weg bevordering mahen.
Nadere inlichtingen kunnen worden ingewonnen bij de Koloniale Reserve te
Nijmegen en bij de agonten voor den Kolonialen Militairen dienst te^Gronlngen, Nieuwe
Kijk in 't Jatstraat 49a; Amersfoort, Berkenweg 7; Breda, "Wilhelminasingel 38a;
Venlo, Prinsenstraat 13; Hengelo (Gelderland), Vordonscheweg 515; Amsterdam,
Loojjersgrachfe 14; Rotterdam, Binnenrotte 130; Den Kaag, Loosduinsche weg 297
en Zwolle, Groenewcg 88a.
De Commandant der Koloniale Reserve,
W. J. DE VOOGT,
KoloneUtitulair.
lecraar M. 0. Boekhouden,
Julianalaan 71, Naarden.
Opleiding voor alle examens op
administratief-comptabel gebied
Schriftelijke cursussen voor
Praktjjkexamens en Akte 11. O.
dat
toezond, toch niet 1. De4t? Dat zou een -
leelijko sleutelzet zijn. Maai; is dan 1. Dc4f I gesteld naar aanleiding van het vc
neen nevenoplossing J haal van een inzender,-
Is dit de zeeslang?
Deze vraag wordt in „Het Ned.
Zeewezen"
ver-
Tabak- en
Sigarenfabrikant.
Westeinde
OEN HAAG. Tel. H. 2959.
Reeds laren Cantina-leverancier.
KADER EN i¥fANSCHAPPEN,
uw eigen belang eisoht
dat ge spoedig
proefles aanvraagt van onze schriftelijk.* lesaen in
Fransch, I Dullsch, Engelsch1
kcnen.istenocrnfl. - Boekhouden, 5 Nederl. Taal en Re.
lik ongeveer w n to, „fk n!?.*. j on8chrllven. 5 Aardrijkskunde; l tot 5, elk
*-P - e k. De iessen^worden geleid door Leeraren M. O. en hoofdonderwijzers. Voor positiever
betering, examenopleiding
enz-de goedkoopste studie. Cursus „Zelfontwikkeling", Bilderdijkstr. 88 Amsterdam.
Alles wat U van Koek en
Banket behoort te weten is,
dat het komt uit dé Fabriek
van
J. J. A. v. d. BURG,
Z, O. Binnensingel 1 F,
DEN HAAG.
KOOPT Bil OE ADVERTEERDERS
UI DE SQLDATENCOURANT.
(Salaris 6001470 gld. 'sjaars).
Wie in Mrt. '17 zeker wil zijn Kommies te wor^pu, mpet
onze schrifteL privaat-lessen volgen ad 50 c.t. per weèk.
Vraagt gratis prosp. met honderden attesten van geslaagdêu.
Nederlandsche Postschool, Amsterdam.
Oudste en moest ervaren.lnrlchtlng.VQOMchrlRet,.oridyw|j».