No. 332
Vrijdag 29 September 1916
Orgaan voor Leger en Vloot.
Oorlogsnieuws.
Onder redactie van D. MANASSEN.
Bij de Veldpost.
ZICHTZENDtNG'
DERDE JAARGANG).
DE SOLDATENCOURANT
REDACTIE EN ADMINISTRATIE PALESTRINASTR. 10, AMSTERDAM. DIT
BLAD VERSCHIJNT DRIEMAAL PER WEEK. LOSSE NUMMERS VOOR
MILITAIREN 1 CENT, VOOR BURGERS 8 CENT. ABONNEMENT BLI VOORUIT
BETALING VOOR MILITAIREN 0.75. VOOR BURGERS L. 50 P.K WARTAAL
Voor Adverteiititëri wende men zich tot oiwe Administratie, Palestriuostraat 10
Amsterdam. Prijs der Advertenttón per regel 80 cent. Voor Ingezonden Jlede-
deelingen op. de tweede, derde eu vierde p'agina dubb'I twirl. Bjj abonnement
reductie.
De strijd aan de Somme.
Iu de laatste dagen is op geweldige wijze
gestreden aan het Sommetroht, en na een
Hevige voorbereiding door de artillerie
heeft de Engelsche en Fransche infanterie
op verschillende punten aanvallen gedaan
en belangrijke voordeelen behaald. Naar
aanleiding daarvan geven we nog eens weer
een kaart van dit strijdterrein, waarop het
vroegere front (van 1 Juli) eu het nieuwe
na de jongste gevechten zijn aangegeven.
Hieruit blijkt, dat de geallieerden zich
in de eerste plaats hebben meester gemaakt
van Thiepvaf, waar de Duitscherp zich zeer
hadden versterkt, en waarom vaak en hard
nekkig is gestreden. Verder gold de strijd
der laatste dagen echter vooral de streek
van iVxartiiipuich tot Combles. en hij Averd
bekroond met de ijmemiug van dit dorp,
welke .inneming zoowel aan de Engel
sehen als aan de Franschen is te dan
ken, ofschoon de eigenlijke bezetting
door de laatsten soliijnt geschiea.
Trouwens, de Franschen hadden reeds
eerder het dorp Frégicourt bereikt en
ingenomen, dat wij niet op onze kaart vin
den, maar dat ten oosten aran Combles, on
geveer tusschen Morval en Raucourt, ligt.
Verder naar 't noorden hebben de Engel -
schen zich meester genfaakt van verschil
lende plaatsen, waaronder Morval, Les-
boeufs, Gueüdecourt en andere.
(Van onzen redacteur-)
Bij den dienst der Veldpost staat
niet, zooals bij de gewone post
op den A'oorgrond een A-lugge,
maar wel een veilige, gere
gelde verzending, rekening hou
dende met de buitengewone om
standigheden, welke ziclx in den
oorlog kunnen voordoen,
(Chr. Schreuder, Inspec
teur van de Veldkost, in
Nr. 318 van de Soldaten-
courant.)
Roven de grauwe theorie staat toch
jnaar altijd de klare praktijk. Hoe belang
wekkend ook de beschouwingen over de
Veldpost geweest zijn, die bevoegde schrij
vers als de heer Schreuder, inspecteur van
jde Veldpost, en de heer Benjaminse, direc
teur van het hoofdexpeditiekantoor A'an de
[Veldpost, ons in de Soldatencourant ge
geven hebben, toch is de werking en liet
ontzaggelijke nut van dit instituut in juis-
ten omvang en beteokenis eerst tot ons
doorgedrongen, toen wij de Veldkost op
Verschillende punten in volle actie hebben
gezien. De heer Schreuder, heeft o.nc wel
aan' zich verplicht, door «Zaterdag, 23 Sep-
door
HELENA RIP.
(Slot.)
Het roodgeboende, A*an groene zeep glim
mende gezicht verstrakte, toon zo met vinnigen
iblik het kmc! van top tot teen had gemonsterd
en met bedenkelijk gezicht nam zo do hoede-
doos aa.n bij het. natte riempje en droeg ze op
behoorlijken afstand van haar wit bolderend
Schort voor zich uit dé gang in.
Toen fie deur achter haar toezoog in zachte
suizing, kon Trees niet nalaten het matten
vierkantje te negeeren en ee» paar sliksporen
op liet marmerwit te strepen om die meid met
d r grooten mond en d'r kouwe drukte paf to
laten staan.
Bij gebrek aan beter ging ee op don paraplu-
bak zitten, toen ze inzag dat aan bet keus
maken binnen vooreerst geen eind kwam. De
lekkende en druipende paraplu's zette ze er
kalm naast en zóó, de ellebogen gesteund op
de- lambrizeering, rustte zo uit, en las "do wel
kom step reukeu, die op do diverse borden de
aandacht vroegen, verdiepte zich toen in een
reproductie van Jan Steen, een tegenhanger
van het bordencomplex.
Een heidensehe pan, daar is 't bij ons thuis
nik», bij as we in do stemming zijnvónd
Trees gapend.
Terwijl a© conclusies trok roet half gesloten
9 Overgenomen uit „De Nieuwe Courant",
teurber j.l.onze vriendelijke en hoffelijke
leidsman te Avillen zijn, bij ons bezoek aan
de Veldpostkantoren te Amsterdam,
's-Gravenhage, Oudenbosch en Breda, en
aan de expeditiekantoren te 's-Graven-
hage en te Breda.
Eaten wij dadelijk een samenvattenden
indruk geven en wel dezen, dat op buiten
gewoon zorgzame, nauwkeurige en conscien-
tieuse wijze gewerkt wordt, om den dienst
der Veldpost aan zijn bestemming te doen
beantwoorden: eeiE~ veilige eu geregelde
verzending van a-lles voor heel onze gemo
biliseerde Weermacht bestemd. Een ont
zaggelijke taak bij de groote massa's, welke
begrijpelijkerwijze aan de Veldpost te A-er-
werken worden gegeven, een taak, ook
weer gausch en al verschillend van den ge
wonen dienst der posterijen, die immers de
vaste woonstee van den belanghebbende als
adres opkrijgt, en dus den geadresseerde
regelmatig en gemakkelijk zal kunnen be
reiken. Hoo geheel anders is de taak van
de Veldpost, hoeveel meer zorg moet zij
aan de behandeling A'an de adressen be
steden en hoeveel meer zorg baren haar
dié adressen tegelijkertijd, Hier geen vaste
steden en dorpen, geen duidelijke straat
namen met nummers, waar de post de -aan
oogeu A*an moeheid werd ze opgeschrikt door
tikken op het- ruitje van de deur.
Toen ze opendeed Herd- haar oen taartên-
doos in de handen geduwd.
Asjeblieft, van Vuren, twintig taartjes.
Voor ze nog iets kon zeggen, ketste de deur
voor d'r neus dicht eu zag ze den banketbak
kers jongen Avegfiotsen. Toen besloot ze de doos
maar voorloopig op 't gaskastje neer to zetten.
Ze kon niet nalaten even het deksel op te wip
pen en 's te kijken. Met grage oogen zag ze
den verleidelijkên inhoud, do rose geglaceerde
goezen, de wit-besuikerde tompouces en luchtige
schuimvierkanten en pyramiden der delicieuses,
en kleurige erêrne ail beurre bespoten petit-
fours.
Binnen duurde de tweestrijd npg \-oort...
Toen impulsief, A-crbomvereord door de zoo
voor liet grypen liggende heerlijkheden- stak ze
d'r wijsvinger uit naar de lokkende roomgar-
ne.ering en streek met d'r nagel drie kleurige
klontertjes af-, wipte ze op d'r uitgestoken tong
en streelde d'r gohemelto met langzame! keu
rende smakjes.
Toen ze eenmaal de smaak beet had, vond ze
met slim overleg het trucje uit, dat deed smul
len zonder voel schade nan te richten en den
niets vermoedende in de val liet loopen.
Met brntalen overmoed om de gelegenheid
ten nutte te maken, wipte ze de soezendeksel-
tjes op en smeerde met haastige likken den ge
len inhoud op haar verlekkerde, smakkende
tong.
Haar doortastende wijsvinger peilde de room-
laag a"an negen soesjes, het geglaceerde boven
stuk weer plakkend op het leeggelikto deeg
bakje, zopdat uiterlijk zich geen spoor van den
aanval vertoonde.
haar zorg toevertrouwde stukken kan doen
afgeven. Maar niets anders dan cijfers en
cijfers en nog eens cijfers. Konden onzé
mobiliseerde jongens de Veldpost eens, ge
lijk wij, in haar volle werking gadeslam,
wat zouden zij A'oortaan toch een zorg be
steden aan goed© adressen met duidelijke
cijfers volgens de voorschriften geplaatst.
En wat zouden zij1 vooral hun betrekkingen
doordringen van de wenschelijkheid, neen,
den plicht, om voor nauwkeurige adreKgv-
a-ing te waken en niet door onnauAvkeurig-
heid en slordigheid dikwijls, de taak A'an de
Veldpost te bomoeilijken.
Zeker, het is waar, gelijk de beA-oegde
schrijver in de laatste artikelenreeks over
de Veldpost in de Soldatencourant op
merkte. Het aantal onbestelbare stukkeu is
door den langen duur der mobilisatie niet
meer zoo groot als iu den beginne, maar
toch konden ons bij onze bezoeken nog heel
wat onmogelijk te achterhalen adressen wor
den getoond, en moesten wij constateeren,
hoeveel vlugger de sorteerders door hun
bergen brieven, briefkaarten en drukwer
ken zouden kunnen heenkomen, wanneer
de cijfers zoo kloek en a-ierkant geschreven
waren, dat op het eerste gezicht de bestem
ming van het stuk aan duidelijkheid» niocs
te wenschen overliet. Op dit laatste punt
komen wij straks terug. Wat het eerste
de Onvoldoend geadresseerde' stukken
betreft, de Veldpost besteedt zelfs hier
aan minutieus© zorg door geen poging on
gedaan te laten, die dé bescheiden mis
schien nog in handen van den belangheb
bende brengen kan! Bij de facteurs A->n
een bepaald onderdeel gaan zulke stukken
rond, registers en aanteekeuingen wórden
geraadpleegd of.men misschien den naam
ook Aunden kan, eu als men maar eeiig
vermoeden heeft, gaat zoo'n zending weer
naar een, ander regiment, waar het pogru
opnieuAv een aanvang neemt. Eerst daar
na krijgen de expeditiekantoren de onbe
stelbare stukken dan va-n vele vervolg-
adressen voorzien als onbestelbaar"
terug. Al deze moeite, al deze zorgen, docr
de met arbeid overstelpte postbeambten en
eveneens door de facteurs, en al difc opont
houd' zoude kunnen worden a-er meden, war
neer slechts liet mihtaire adres goed ge
steld was. Daarvan hebben wij bet ge wie. t
voor den goeden gang A-an den dienst n
\-ooral ook de bet-eekenis voor de gemobi
liseerde belanghebbenden nu afdoende lee-
ren kennen.
En thans mogen wij A'an ons reisje iets
verhalen.
't Was zokcr een vriendelijk idee van
den heer Schreuder om bij de expeditie
van de Soldatencourant" te begimien.
Waren wij zoo dichterlijk aangelegd als
vele inzenders, die hun ontboezemingen
door publiceering in de „Soldatencourant"
aan de a'ergetelheid ontrukken, wij zouden
aan de Veldpost reeds lang onze schoonste
poëzie hebben gewijd om de goede zorgen,
die zij van meet af aan de „Soldaten
courant" heeft geschonken. Want wij zijn
een klant, die haar heel wat arbeid heeft
verschaft. Driemaal in de week, des Dins
dags, Donderdags en Zaterdagsmorgens
komt pjfard en wagen Bij het te Amster
dam gevestigde Veldpostkantoor no. 10
met de vracht Soldatencouranten aan, alles
zorgvuldig in vele kleine en groote pakken
a'erpakt en van de militaire adressen voor
zien. Onder leiding van den energieken
directeur, den heer Sant, voor wiens
nimmer verflauwende medeAverking wij
hier gaarne onze erkentelijkheid uitspre
ken komen dan dadelijk alle hens aan
dek. Eerst worden de pakketten gesor
teerd in verschillende groepen bijeengezet,
om het werk te bespoedigen en te verge
makkelijken. De directeur is met de dis
locatie onzer Weermacht op de hoogte,
d.W.z. hem is bekend, waar de verschil
lende troependeelen zich bevinden. Zoo
krijgt elk pakket of elke in een postzak
bijeengebrachte zending zijn nader adres
en zoo spoedig als maar mogelijk is gaat
heel deze leetuurmassa, die wel 60 post
zakken vult. naar de treinen op reis naar
de bestemmingsplaatsen in alle oorden van
ons Vaderland. De verschillende Veldpost
kantoren voor zoover niet rechtstreeks
naar bestellingsplaatsen kan worden gezon
den krijgen dan weer hun deel tot ver
dere distributie onder de troepen. Enkele
Terwijl de afgezant© van de zaak Veerkéns
zoo op aangename wijze den tijd doodde, wikte
en woog mevrouw binnen, onbewust van de uit
werking van haar lang treuzelen, of ze ien
grooten hoed a-an goudkleurig tegalstroo zou
nemen, opgemaakt met zacht kleurende befjes
in paars tot donkerrood a*ervloeiend of de
chique toque, een "bolletje van theerozen en
wijd-plooiende tullen ruche in de hoogte sire-
ve.nd, gesteund door laitonstaafjes als een af
rastering van het rozefaperkje.
Ze had de lampekap omgespeld om bebre
lichtvalling in den spiegel te hebben en draade
met den handspiegel heen en weer om het effect
der modelhoedjes op haar modern kapsel jan
alle kanten te bewonderen.
Voor de kachel in behagclijke koestering ian
den rossigen gloed lag Black, -staaröogend net
glazigen, abstracten blik naar de wisseling Ier
hoeden, waarvan beurtelings de een op <en
stoel en de ander op het geonduleerd kapel
rustte.
Toen met een plotselingen naijver op «ju
coquette meesteres en een besliste voorbede
voor de elegante Parijzer toquex die als en
kunstige met bloemen versierde tulband ijn
oogen streelde, maakte Black zich met ;?n
sprong meester A-an het gedistingeerde, heAer-
kelijke modelhoedje en maakte zich er mee (lit
de voeten, wel wetend dat 't hem niet -au
harte gegund zou zijn.
Met een smartelijk geslaakt gilletje re:de
mevromv, toén ze op het punt stond ten gjn-
ste van do toque te heslissen en die tusscher.de
glinsterende tanden van den wegstuivenlen
hond zag, Black achterna de gang in.
Hemeltje nog toe! Do hoed de tocje!
Helpl
Veldpostkantoren waren nu met hun res
pectieve divisiën mee op manoeuvre in
Noord-Brabant, maar dat was voor goede
en vlugge bezorging geen beletsel. Integen
deel de eigenlijke ooHogspraktijk van de
Veldpost kon nu des te beter Avorden
beoefend. De Soldatencouranten voor ma-
noeuvreerende onderdeelen bestemd en dus
nu door den directeur van het Veldpost-
kantoor nr. 10 niet naar een bepaalde
plaats te verzenden, gingen thans naar het
expeditiekantoor van de Veldpost te
Breda. Daar vonden wij toen wij daar
een uur a'oor middernacht arriveerden
heel watpakketten a'oor manoeuvreereude
onderdeelen bestemd, terug.
Hoe kwamen deze nu op hun bestem
ming? Dat ging aldus in zijn werk. De
directeur van dft expeditiekantoor, de heer
De Bruyn, kreeg van de direpteuren der
met hunne divisiën en eavalerie-brigade
medetrekkende Veldpostkantoyen telegrafi
sche opgave van de plaats, waar zij de
postzendingen tegemoet zagen. Zoo werkte
alles in de puntjes en konden de ambu
lante Veldpostkantoren zorgen, dat onze
manoeuvreerende gemobiliseerden bij alle
onderdeelen in het bezit kwamen, niet
alleen van de „Soldatencourant", maar
natuurlijk ook van alle andere voor hen
bestemde correspondentie, stukken en
pakketten.
Wat blijkt hieruit tevens Dat, zoo men
slechts trouw de a-oorschriften volgt, de
Veldpost, gelijk ons motto aangeeft, in
staat is, een a'eilige en geregelde verzen
ding, ook naar een in beweging zijnde
legermacht, te bewerkstelligen. Wie daar
toe behoort en zijn correspondentie niet
ontvangt, heeft dit dan te wijten aan het
feit, dat deze verkeerdelijk door den afzen
der a'oorzien is van een plaatsnaam. Iu dit
geval komt het door de zorg van de gewone
post ter aangeduide plaatse aan, waar dan
de op manoeuvre getrokken geadresseerde
niet meer te a'inden is. En de gewone post,
niet met de dislocatie en de beweging der
troepen op de hoogte, kan nader adres
niet- aangeven.
Wat onder deze omstandigheid a-an ma
noeuvreerende groote troepenmassa's op
het Breda'sche expeditiekantoor te doen
was, laat zich denken. Op de lange tafels
in de flinke ruime localiteit, welke een
afgehuurde tooneelzaal bood, lagen de
brieven, kaarten en couranten tot bergen
opgestapeldVoor een leek scheen het een
afschrikwekkende chaos, waarin geen orde
te brengen viel. Maar de rappe handen en
het geoefende oog van onze postbeambten
schaften raad. Vlug werden, bij het zien
slechts van het adres, de stukken in groe
pen gesorteerd, al naar mate divisie en
regiment, waarvoor zij bestemd waren.
Dubieuse en niet dadelijk terecht te bren
gen stukken gingen naar een andere hand,
die hieraan weer bijzondere zorg besteed
de. Toch zou het zeker drie, vier-uur in
den nacht worden, voordat men zich dooi
de reuzenstapels hier uit het geheele
land te zamen vloeiende had heenge-
werkt
De heer De Bruyn, die tevens chef van
de Veldpost aran het Veldleger is, gaf ons
enkele sprekende cijfers. In gewone omstan
digheden werden op zijn kantoor op een
werkdag gemiddeld 45,000 stuk3 en op een
Zondag gemiddeld 12,500 stuks verwerkt.
Nu, door de manoeuvres, kreeg zijn expe
ditiekantoor 63.000 stuks te verwerken en
op den dag van ons bezoek, Zaterdag j.l.,
zou dit cijfer zeker de 70,000 halen. En dan
de palcketpost van een 300 colli per dag.
Na de intrekking der verloven groeide dit
aantal tot 1200 pakketten per dag, terwijl
het Vrijdag vóór Pascheu, 3200 en Zater
dag vóór Paschen 3400 bedroeg.
Voor ons bleef het meest interessante Van
den Averkkring van dit expeditiekantoor het
bundelen voor de Veldpostkantoren der
manoeuvreerende divisiën en het zenden
steeds van deze bundels naar punten, die
de directeuren van deze kantoren telefo
nisch en telegrafisch opgaven.
Te Breda in een aangrenzende locali
teit naast het expeditiekantoor, is ook
het Veldpostkantoor Nr. 13 gevestigd onder
leiding van den directeur Zandée, die hier
zorgt voor de troepen ter plaatse en in den
omtrek, gelijk het Veldpostkantoor Nr. 3,
onder leiding van den directeur Gasau, dit
te Oudenbosch doet. Beide kantoren hebben
De meid kwam uit de keuken, ging niet uit
haar tred, toen ze mevrouw in ongewone haast
de trap op zag trippelen, maar uitte zich
kalm
Heeremetijd, wat heeft u nou opeens. Die
hond bakt je ook telkens wat -nieuws, is dat 'n
menscli doen. schrikken.
Help toch, ik inoet m'n nieuwen hoed
hebben, de hond is er mee van door, hijgde me
vrouw kortademig boveu aan de trap.
Toen volgde Ree, brommend over haar ge
stoord thceunrtje en heeseh zich aan de trap
leuningen naar boven. Trees, die bijtijds de
doos had gesloten en Aveer naar den paraplubak
was geretireerd op het alarmsein van mevrouw,
gluurde geïnteresseerd door de tochtdeur, na-
likkend haar kleverige vingertoppen.
Ze doorzag het gevalletje en verkneukelde
-zich over de jachtpartij boven, over de woede
van mevrouw, die d'r hond geen baas werd en
OA*er het pruttelen van de laksche meid. die
mee kon draven tegen wil en dank.
De jonge, speelsche hond in dolle uitgelaten
heid, aangehitst door de achtervolgers, hield
een wedren door het heele huis, stoof vloer-
matjas onderste boven, onvermurwbaar voor de
smeekingen van zijn meesteres, die met ge
mengde gevoelens de losgerukte theerozen zag,
die hij als spoor achterliet.
Toen hij geen kans zag om te ontkomen,
stormde hij de studeerkamer binnen, waar tot
zijn geluk de heer des huizes ontbrak en stoof
onder de chesterfield, waar hij on meed oogen
loos de tulle van het laitongeraamte stroopte
en de rozenbladen afritste en rondstrooide.
Mevrouw met overslaande stenj fortissimo
commandeerde te vergeefs, verviel dan weer in
vleitoon en lokte honingzoet in verbeten woede
wij bezocht, en in beide kantoren vonden
wij alles even eenvoudig als accuraat gere
geld. Voor zoover de facteurs voor hun
bataljons en compagnieën de zendingen
niet kunnen komen afhalen, worden deze
van genoemde Veldpostkantoren uit per
postautomobiel naar-de onder zulk een kan
toor ressorteerende kantonnementen oA-erge-
bracht en daar aan de facteurs afgegeven.
Voqr ons was het aardig, overal weer onze
blauwe pakketten met Soldatencouranten
aan te treffen, die wij 's morgens te Amster
dam ter verzending hadden zien gereed ma
ken en die nu slechts wachtten op het afha
len door de facteurs of op de vordere ver
zending per auto, ora onzen vrienden het
begeerde nieuws te brengen.
En „last not least" op ouza doorreis naar
Oudenbosch en Breda heeft onze leidsman
gelukkig niet nagelaten, ons een kijkje te
gunnen in het Veldpostkantoor Nr. 1 te
's-Gravenhage, dat tevens hoofdexpeditie-
kantoor van de Veldpost is. En ook hier
troffen wij, onder het leidend oog van den
directeur, den heer Benjaminse, alles in
volle actie, een groot aantal facteurs ge
schaard langs de breede tafels, sortcerend
hun pakken met correspondentie a'oor batal
jons en compagnieën.
Hier valt uit den aard der zaak nog apart
een gewichtig werk te verrichten, want a-an
het Departement van Oorlog en dat van
Marine, van het Algemeen Hoofdkwartier
van den Opperbevelhebber van Land- en
Zeemacht en van de a-erschillende militaire
bureelen, komen dagelijks een 6 a 8000
stuks binnen, welke door dit expeditiekan
toor eveneens met de geheele dislocatie
op de hoogte naar hunne bestemmingen
worden verwerkt. Wat ontvangen Avordt als
Yeldpostkantoor beloopt een 30 a 40000
stuks per dag. Wat a'erzonden wordt als
hoofdexpeditiekantoor wordt door bovenge
noemd cijfer slechts zeer gedeeltelijk aange
duid, omdat a*ele corporaties en particulie
ren, die b.v. alle officieren van het Neder-
landsche leger willen bereiken, er 'hun zen
dingen komen toevertrouwen. Zoo waren er
juist een 8000 stuks drukwerk gedeponeerd
van de Nederlandsche Roode Ster (Het
ftoode Kruis voor de dieren) welke stukken
a-oor officieren van ons leger bestemd waren,
maar, slechts van naam en het wapen van
den geadresseerde voorzien, nu stuk voor
stuk tot nadere adresseering door de han
den moesten.
Wil men nog enkele cijfers van djt kan
toor: in Mei 1916 behandelde het 970,000
poststukken, in Juli van dit jaar ruim
900,000. Eu zoo deelde directeur Benja
minse ons mede, dat zijn hoofdexpeditie
tevens veldpostkantoor No. 1 ongeveer 1/7
te behandelen krijgt a'an alle veldpostkan
toren te zamen en 1/4 gedeelte van het
totaal aantal aangeteekende stukken, post
wissels en postpakketten. Per maand ver-
zendt het ongeveer 4000 postAvissels en 5000
postpakketten, welk laatste cijfer in April
j.l., tpen de a-erloven waren stop gezet, tot
13,000 steeg. A propos, aa'anneer de afzen
ders a'oor wat betore verpakking der post
pakketten wilden zorg dragen, zou de taak
der Veldpost worden verlicht en menigen
ontvanger teleurstelling worden bespaard
door de slechte conditie, waarin nu wel
vele zendingen den consument bereiken
moeten
Bij dit beknopte overzicht moeteu wij
het. na alles wat in de Soldatencourant
reeds oa-er de Veldpost is geschreven, wel
laten. Moge het ertoe bijdragen, om onzè
Veldpost in nog ruimer kring bekend te
maken. Zij heeft, naar de heer Schreuder
in ons blad a-an 27 Augustus 1916 heeft
uiteengezet, nog geen lange geschiedenis,
maar is wel snel tot een ont-zaggelijk en be-
lan'gAvekkend instituut gegroeid. De voor
treffelijke wijze, waarop zij zich tot dusverre
tijdens deze mobilisatie van haar taak heeft
gekweten, mag met a-ertrouwen doen a-er-
wachten, dat zij ook bij onverhoopten Aver-
kelijken oorlogstoestand teü volle berekend
zal blijken te zijn voor de taak, die haar
dan te Avachten staat.
D ^1.
Amsterdam, 25 September 1916.
met onnatuurlijke stembuiging
Black, Blackje, kom 's Inj de vrouw, kom
dan, 'n zoete hond is-'t-ie toch! Allo!
Maar Black vertrouwde het zaakje niet en
bleef waar hij was.
Kee, de meid. schetterde in kalme waardig
heid haar seheldrepertoir over de lieveling van
het huis uit. die bij haar altijd in een zwart
blaadje had gestaan, omdat ie geen tucht
kende en je altijd een kotol stoofde als 't hek
van den dam was.
Met beslistheid schoof mevrouw, die zag dat
Kee's vocabulair al even weinig liitweNlte, de
sofa van z'n plaats, posteerde Kee aan den
anderen kant omden halsstarrige te kunnen
grijpen.
Eindelijk had mevrouw 'm te pakken,
sleurde ze haar lieveling aan den halsband
uit den hoek en nikte uit alle macht aan de
zwarte dot in z'n bek.
Toen vond Kee 't oogen blik gekomen om
ook een handje te helpen en scheurden ze samen
de pruiken tulle en stengels, het restje van de
Parijzer chique, uit de reherpe tanden rij.
Vijf-en-twintig gulden, jammerde me
vrouw, vijf-en-twintlg gulden kost me dit vod!
Is 't niet om te huilen!
Vijf-en-twintig gulden en geen hoed, be
aamde Koe laconiek, terwijl zo den hond er van
langs gaf.
Trees met d'r neus voor een opening in het
matglas van de tochtdeur zag den terugtocht,
mevrouw voorop met het droevig overschot van
het kunstig modeproduct, de hond druipstaar
tend in den ijzeren greep Tan Kee. die 'm aan
zijn halsband meesjorde naar zijn hoken
alle hoop op een fooitje doofde langzaam.
Mevrouw ia verkropte efgernis over het
De toestand in den reuzenstrijd.
Jh do laatste dagen ia het weer bijzonder goed
geweest in westelijk Europa. Komt hot daar
van ten dooie, dat do strijd aan het IMvPi-
front weer feller is uitgebarsten Bij dc Hornrn"
hebben althans, na eonigo verslapping, die do
laatste week acheen ingetreden, rorwiedo
gevochten plaats gehad. aanvallen gingen
uit. van do Engelsthen on Franschen on dezen
hebben belangrijke voordeeion behaald, --
misschien do belangrijkste sedert het begin
van het groote offensief van 1 Juli. liit
de telegrammen weten wo nog niet hot
aantal kilometers, dat de troepen dor
geallieerden zijn vooruitgolootaenmaar dat
hun succes a-an grooto betcekeni* is, blijkt uit-
rlo A-eroyering van twee steunpunten der Duit-
sche linie, Combles en Thiepval, en daarnaast
van vele andero plaatsen.
Belangrijk is niet hét minst do bezetting an
Thiepval door do Engelschen, bovendien hebben
deze dc hoogtekam ten oosten daan*3n mot dc
Zollem-redoute veroverd. Deze kaïn was buiton-
gowooii versterkt en dat do Duitachers die toch
in handen van den vijand moesten laten, is w. J
een bewijs, dat zij hier in do miuderheid wa
ren. Men weet, hoelang de Engelschen reed k
beproefd hebben zich meester to maken van
Thiepval welke felle aanvallen oo de vorstor-
kingen daar gedaan zijn, maar hoe do Duit-
schers zelf ook zeer gcod de strategische waar
de van dit punt begrepen en het met roan en
macht verdédigden. Dat het nu toch is moeten
vallen, kan niet anders dan van groote' bete
kenis zijri.
In Combles zijn dè Franschen hinnengedron-
gCft en hebben dit bezet. Doch het wiu. hier,
dat Engelse-hen Cn Franschen zij aan zij stre
den; de eersten kwamen Maandag rce*Ts
het westen de plaate een groot zeer vi rstevkc
dorp, naar 't schijnt hitmen, dc laatetcn
drongen door van het zuiden en hadden Dins
dag het kerkhof bezet. Ook Comble* was blijk
baar voor de Duityhers een zeer gewrikt
punt, dat blijkt wel uit dc hevige cn
volhardonde aanvallen der geallieerden, uit
de krachtige verdediging door d<- Duit-
schers. Combles is blijkbaar ook eerst
gevallen, nadat dc geallieerden zoor.l
ten noorden als ten zuiden van de plaats ston
den; de Engelschen berichten a-an de inneming
van verschillende plaatsen tusschen Martin-
puich en Combles, de Franschen waren Maan
dag reeds ie Frégicourt, dat ton oosten
van Corablos ligt. Do aanval op Combi»-
wz.» duv wel yco.' bereid ea het was du.d.iiil-
het doel der geallieerden om zich van dij
plaats meester te maken. Dat hot hun is ge
lukt, bewijst dus hun meerderheid hier. De
Fransche telegrammen spreken van een bijzon
der goed gelukte verovering van de pla«;:-: do
geallieerden hebben hun doel hier bereikt in
evenveel uren al« zij er dagen voor bestemd
hadden. Meer dan 1200 ongowondo krijg«g«--
vangenen werden gemaakt, bovendien was <ie
oorlogsbuit zeer groot. In onderaardsehc gan
gen hadden do Duiteehers een ontzaglijke hoe
veelheid ammunitie en levensmiddelen opge
slagen. Er zijn ook door de Engelschen vele
gevangenen gemaakt in de verschillende plaat
sen, dio zij innamen zij spraken Dinsdag reeds
van 1ÖO0, maar er kwamen er elk oogenbük
meer binnen.
Een doorbraak schijnt dit nog niet te zijn
de stafberichfcen spreken er althan* niet van.
Zal deze zegepraal van invloed zijn op oen
spoedige beslissing? Dat is nog de vraag: de
Dnitschers zullen wel reeds rekening hebben
gehouden met een mogelijk verlies van Combles
en Thiepval, c-n zij zullen achter de verlofen
versterkingen nieuwe loopgraven hebben aan-
gflegd, maar die kunnen niet zoo sterk ziin
als de ingonomene. En do geallieerden zijn
blijkbaar a-an plan niet te rusten op deze lau
weren. Er waj weer een grootscho aanval op
touw gezet, die helaas opnieuw aan duizenden
mannen het leven heeft gekost. Want drie
dagen lang is volgens de berichten op vreesi-
lijke wijze gestreden; het- geschutvuur was
geweldiger dan ooit in dezen geweldigen oorlog
en dat wil wat zeggen! Een Duit&ch stafbe-
richt verklaart, dat hier een oorlogsmateriaal
werd gebezigd, als in een arbeid van veio
maanden door de industrie van een geheele
wereld werd «ver vaardied. Combles !a- vol ge
vallen Duitschers, melden de Franschen.
Bij Verdun hebben de Duitschers aanvallen
gedaan én gepoogd bij Thiaumont en Fleury,
de vaak genoemde plaatsen, door te dringen
het is hun niet gelukt. Het Fransche sper
vuur en do Fransche ^nitrailleurs dreven hen
terug. De Fransche berichten mak'en ook ge
wag van een groote activiteit in de lucht.
Maandag hebben do Fransche vliegers niet
minder dan 47 luchtgevechten geleverd; do
vliegers hebben op tal van plaatsen bommea
geworpen en Duitsche vliegtuigen neergescho-"
ten.
schadepostje, zonder een woord te spreken, bel
de Kee om de docs met den vruchtenhoed weg
te halen.
Alle animo was nu geweken voor nummer
twee.
Kee begreep, nam zwijgend de doos hij het
a icze, afgesleten riempje en bracht ze naar het
loopmeisje, dat weer op liet a-loermatje stonri
in gedwee afwachtende houding.
Eén gelioue scheepte Kee knorig.af. die
veinede bet dralen, het fcoïtje hengélen niet
te zien.
Trees, vke begreep, dat. ze nu van houding
veranderen kon, dat- er niets megr to verlie
zen was. boorde een vinnigen blik in het staal
blauw tegenover haar en wees op de doo6 op 't
gaskastje.
De taaretjes benne d'r al. en lekkere zeg!
Compliment van mij, de 6oezen hebbe ze niet
gevuld.
Ook goochem!
Toen begreep Kee 't fijna a-an de zaak «n
flapte nijdig de deur voor den neus van hei
brutale nest dicht.
Trees ging weer denzelfden weg terug, langs
de lichtende huizen en de sluitende winkels,
zette zich schrap tegen de windvlagen, dte'haar
deden rillen in de tlnnne, versleten plunje cn
haar wit gezichtje tot grijs vervaalden, ze fejok-
te voort in elkaar gedoken, stil mokkend over
haar pech-dag, die geen stuivertje voor het pil
lendoosje had opgeleverd.
Maar als een lachprjkkelende herinnering
brak telkens door de bitterheid heen. de ge
dachte aan dc vuile voeten op 't geschuurde-
marmer. de leeggelikte soezen en het stukgebe
ten zomerhoedje van de „kale" mevKuiw.