.f;< 4V#^
Een zending in den nacht.
iarinezaken.
Op het slagveld verdwaald.
50^3 PanT .pATErJOOURAWT Woensaag O September 1916
De strijd in Albanië.
O'er/fb
m <*V feraaS^.Vj
ifeL
if'fel'rjSK \yrf>.4
J»!fc
v^K9* tWw^iy'\y-14 .v*—A""t
iiOrasctropirzè? d'\.v
Mip/rZ^'T!"
- ^rT1 è^a%hUa;
Wi//zi*"'h,.---ï0r
y4gf
'vem
ontruiming te treffen. Iiermannstadt is
de zetel van de hoogere autoriteiten, die
allen,deze stad hebben verlaten en met hen
liet grootste deel dor bevolking, die onge
veer 30,000 zielen telt en die, behalve de
Roemoensche inwoners van eenige voorste
den, voor het grootste deel uit Duitschers
on Saksers bestond. Hermannstadt is,
sedert de Russen uit Oost-Pruisen werden
verdreven, de eenige zuiver Duitsche stad,
die in handen van onze togenstanders is
gevallen. Van een strijd om Hermannstadt
of van oen verovering kan - geen sprake
zijn. Het' Oostenrijksche legei'bevel heeft
aan de historische stad van de Zevenbur
gen en Saksers het lot van Görz willen be
snaren. De slagen, die komen, zullen zeker
niet in de mooie oude straten van deze stad
plaats hebben.
WEENEN. (Officieel.) Aan net xioe-
meonsche front: Vijandelijke artillerie
richtte Zaterdag hot vuur op Nagy Szeben
(Hermannstadt).
In het Gyergyo-gebied trachtten Roeme
nen de O.-II. stollingen te verkennen. De
O.-H. artillerie dreef de vijandelijke ver-
kenniugsdetachementen terug.
Overigens geen gebeurtenissen van be
lang. .De toestand is dezelfde gebleven.
Leg er front van aartshertog Karl: Tèn
westen van Moldawa sloegen O.-H. troepen
verscheiden aanvallen der RuBsen af.
Zondag begon de vijand ten zuidoosten
van Brzezany nieuwe gevechten.
Legerfront van prins Leopold v. Beieren:
Bij Zborof vervolgden de Duitsche troepen
van het leger van generaal 'Böhm-Ermolli,
bij het afslaan van een aanval der Russen,
den vijand tot voorbij zijn loopgraven.
GftfiEKENLAND.
Griekenland en de Entente.
ATHENE. Griekenland heeft de eischen
dei' Entente in hun geheel aanvaard. De
controle op de post- en tedtegraphisch© ver
bindingen is gisteren reeds van kracht ge
worden.
LONDEN. Do „Times" verneemt uit
Athene uit goede bron, dat koning Con-
stantijn aan de gezanten der Entente ver
klaarde, dat nu Roemenië aan den oorlog
deelneemt, hij bereid is de richting der
Grieksche politiek opnieuw in overweging
te nemen.
Het comité van nationale verdediging
te Salonikl.
PARIJS. Het plaatselijk comité van
nationale verdediging te Salouiki droeg aan
zijn president, kolonel Zimbrakakie, het
militaire bevel op:
Grieksche regimenten aangesloten bij de
geallieerden.
ATHENE Het bericht wordt beves
tigd, dat twee regimenten van de 11de
Grieksche divisie te Saloniki zich solidair
hebben verklaard met de geallieerde mo
gendheden.
Grieksche soldaten bij het Bulgaarsohe leger.
SALONIKI. Volgens een bericht uit
betrouwbare bron zijn 60 Grieksche solda
ten, behoorende tot het 83ste regiment
infanterie, dat in het kwartier ligt in het
westen van Macedonië, gedeserteerd en
overgeloopen naar het Bulgaarsche leger.
ALBANIË.
De strijd in Albanië.
WEENEN. (Officieel.) Ten oosten van
Vlora (Valora) drongen Italiaansche troe
pen opnieuw over de Wojoesa. Zij werden
grootendeels Zaterdagavond reeds terugge
dreven.
VEREENIGDE STATE»
Wilson over Amerika's toekomstige positie.
LONG BRANCH (New Jersy). In
een hier ter stede gehouden redevoe
ring, waarin hij de benoeming tot
candidaat der Republikeinen voor het
presidentschap aanvaardde, verdedigde
president Wilson krachtig zijn buitenlancl-
schc politiek en zoido, dat de Vereenigde
Staten liunne traditioneele politiek van'
isolatie niet kunnen blijven voeren en, of
zij willen of niet, een groote rol in de wereld
zullen moeten spelen.
Geen spoorwegstaking.
WASHINGTON. De Senaat nam liet
wetsontwerp tot, invoering van den acht
uren-dag aan, hetwelk Vrijdag door het
Afgovajardigdenihuis is aangenomen.
Als gevolg daarvan hebben de vertegen
woordigers van de spoorwegarbeiders de
stakingsorder ingetrokken.
OP ZEE.
Do „Zeearend".
Naar men ons mededeelt is het IIol-
landsche stoomschip Zeearendgela
den mqt stukgoederen, door een Duitsche
duikboot door een bom tot zinken gebracht,
19 mijl W.N.W. van het lichtschip
„Maas".
Een boot der maatschappij „Zeeland"
beeft de geheele bemanning gered en te
Vlissingen aangebracht.
'(De stalen motorboot „Zeearend", groot -162
br. tons, gebouwd in 1913, behoorde aan do fir
ma Vermeer v. d. Arend te Rotterdam.)
Men meldt ons nader uit Vlissingen
Met do mailboot „Koningin-Regentes", dio
te zeven uur binnen kwam, arriveerden be-
halvo do 48 passagiers ook mode do 12 opva
renden van hot vrachtschip „Zeearend" van
do firma Van der Meer on Van der Arend
to Rotterdam, dat Donderdagnacht van Rot
terdam was vertrokken met stukgoed voor Lon
den. Toen het schip heb lichtscliip „Maas"
was gepasseerd 'en hiervan 19 mijl venvijderd
was, werd het gevolgd door don Duitschen on
derzeeër nummer 20, die bevel gaf om to stop
pen on de papieren tor inzage te geven. Hierna
werd bevel gogevon liet was toen Vrijdag
middag halfeen om in 10 minuten in do
booten te zijn. Kapitein Voltmau en, zijn
mannen voldeden hieraan. De Duitschors
lieten hierop de boot door bommen zinkon cn
in vijf minuten was heb schip weg. De sloe
pen werden door den onderzeeër op .sleeptouw
genomen en naar hot vuursohip „Schouwen-
bank" gesleept.
De bemanning was er slecht over te spreken,
dat de Duitschers hen 6 uur in de booten mot
ruw weer lieten dobberen in stede van beu
aan boord te nemen. De commandant had be
loofd een draadloos bericht naar Nederland te
seinen, dat er schipbreukelingen op (ie
„Scliouwonbank" waren, maar deed dit niet.
Daardoor- werden de mannen niet afgehaald,
maar moesten wachten op do mailboot. De be
handeling op het lichtschip kon niet genoeg
worden geprezen. Allen vertrokken te 7.46 naar
Rotterdam.
Een Hollandsch schip door oen
Zeppolin bestookt.
Men meldt ons uit IJnvuidpn:
Het in den nacht van Zatorda.g op Zondag
van Londen te IJmuidsn aangekomen s.s.
Vliestroom'van de HoMandscihs Stoom
boot- Mij., is ouder de Engelsohc kust- door
een Zeppelin met bommen bestookt. Zater
dagnacht om drie uur lag het schip voor den
mond van de Theems voor anker, toen een
/groote Zeppelin laag boven bet schip kruiste
en vier bommen naar beneden wierp. Alle
kwamen echter naast het schip terecht. De
ontploffing was zóó hevig, dat vele metaal-
deelen op het dek terechtkwamen.
Een vloot der geallieerden voor don Piraeus.
ATHENE. De vloot der geallieerden,
die aan den Piraeus' is aangekomen, be
staat Hit 'kruisers, transportschepen en
heeft ook een groot aantal watervliegtui
gen overgebracht.
hh
De foloemenkomngin in het lend
der bSoenien,
Onder dezen titel schrijft de bijzonder©
correspondent in Den Haag van de „Daily
Express" eon waardcerond artikel over
II. M. onze- Koningin.
Hij wijst er op, dat thans voor het eerst
weder sedert' het uitbreken van den oorlog de
verjaardag van H. M. feestelijk mocht gevierd
wórden en zegt dan, dat het Nedcrlandsche
volk zich verheugt met en trotsch is op de
Koningin, die er zooveel toe heeft bijgedragen
óm Nederland, ondanks de vele dreigende ge
varen en de groote moeilijkheden buiten den
dor leg te houden.
„Het volk van Nederland weet dit en is
zijn Koningin oneindig dankbaar. De Hollan
ders zijn geen geestdriftig ras, maar zij zijn
niet koel en het zou een ernstige dwaling zijn
te gelöoven dat zij als fiatio onvaderlands
lievend zijn omdat zij van handel en winst
maken houden. Zij zijn integendeel zeer ge
voelig voor alles dat Nederland betreft en
Houden er in het geheel niet van, dat men
critiek op hen oefent. Zij zijn een dapper
en knap volk en zoo men hun een oorlog op
drong, behoefde men er niet aan te twijfelen,
dat zij geduchte vijanden zouden zijn voor het
land, dat roekoloos genoeg zou zijn om met
hunne neutraliteit, hunne onafhankelijkheid
en hun gehechtheid aan hun vorstenhuis te
spotten." -
„Wilhelmhia is waarschijnlijk een der popu
lairste Koninginnen, die ooit op een Europee-
sche troon hebben gezeten. Zij heeft alles
en niets gedaan oip die populariteit te
winnen. Niets van die goedkoope en thea
trale soort, niets wat vertoon heet, niets
in dep stijl der Ilohenzollerns vóór den oorlog.
Maar zij heeft alles gedaan om haai' volk te
doen begrijpen, dat zij zijn ware leidster is, dat
niets haar zoozeer ter baj'te gaat als de
welvaart der zeven millioen onderdanen, die
het haar moeilijke taak is, gelukkig en wel
varend te houden."
Van ons leger zegt de schrijver, dat het
twee jaar geleden 400,000 man sterk was,
doch thans tot 650,000 man is gestegen. De
infanterie was steeds goed, maar de artillerie
niet en er was gebrek aan munitie. Thans is
het leger zoowel wat manschappen als wat
artillerie betreft eeno geduchte etrijdmachine.
Laat -zij die een aanval willen wagen, maar
opkomen. Zij zullen ontvangen worden zooals
zij verdienen.
De Koningin heeft er veel toe hijgedragen
om het leger zoo krachtig te maken.
Ook wat de buitenlandsche politiek betreft
heeft zij steeds krachtig gewerkt en geen offi
cieel antwoord aan een der groote mogend
heden hecfi „Plein, 27" verlaten dan nadat zij
het gezien had.
Vervolgens wijdt de schrijver uit over wat
H. M. gedaan heeft om in dezen moeilijken
tijd hulp te verleenen aan de eigen onderdanen
en aan de vreemdelingen, die ze behoefden.
„En de Belgische vluchtelingen uit do eerste
oorlogsmaanden weten wat zij aan het vrien
delijk hart van de Koningin van Nederland
verschuldigd zijn. Dat mogen zij nooit ver
geten."
De dofensiomseting In Batavia.
De correspondent van de „Tel." te Batavia
seinde gisteren:
Tienduizend personen van alle rossen kwanjen
op Koninginnedag in het Deeapark te zamen,
allen getooid met oranjekleurige bloomen en
vlaggetjes. Geestdriftig gestemd en 'voorafge
gaan door muziek, kwamen do Bataviascho ver
1 eonigingen met haar vlaggen op het terrein, te
z&mcn met de Amboineesche soldaten.
Om 9 uur opende de president, de lieer 's Ja
cob de meeting, en lichtte do motie, die do on.
middellijke weerbaarheid van Indië vraagt, toe.
Hij werd geestdriftig toegejuicht.
Op dat oogenblik waren op hot congres to-
gomvoordig liet bestuur van de vcreeniging
„Safokat Islam", het regentenverbond Boedioe-
tomo, twee Chinèesche veroenigingen en vele
anderoin totaal 34 vereenigingen, Ook waren
er tal van aanzienlijke inlandsche autoriteiten,
zoo de broeder en de zoon van den Soenan.
Er worden elf redevoeringen gehouden. Het
oersfc sprak do regent van öcrang. Hij gewaag
de onder toejuichingen van de zegeningen, dio
de Nedcrlandsche regeering door alle eeuwen
heen over Indië had gebracht. Hij spoorde do
aanwezigen aan tot samenwerking ten opzichte
van de weerbaarmaking van Nederlapdsoh-In-
dië en eindigde met de woorden„Er is geen
enkele reden om van' meester te veranderen.
Hoera voor de Koningin van Nedorlundsch-ln-
dië!" (Toejuichingen.)
Ook de vertegenwoordiger van de Sarekat
Islam hield zulk een geestdriftige toespraak.
Al zijn aanhangers onderstreepten zijn woor
den met applaus.
Op dezelfde enthusiasto wijze spraken even
eens de elf volgende woordvoerders, onder wie
zich de broeder van den Soenan, en. voor het
overige nog tal van andere inlanders bevonden.
Daarop verzocht de president van het congres
dengenen, die 't niet met liet doel' der bijeen
komst eens waren, hiervan blijk te geven, door
zich te verwijderen. Niemand ging evenwel
heen. De president verklaarde toen de motie
voor aangenomen met algcmeene stemmen.
lil deze motie wordt uitdrukking gegeven aan
de onwrikbare 'overtuiging, dat het een levens
belang voor Nederlandsch-Indië za? zijn, spoe
dig in staat te wezon, zichzelf te verdedigen.
(Geestdriftige toejuichingen).
Nadat de voorzitter de bijeenkomst had ge
sloten, bewoog, do mcnschenmassa zich voort
langs do drukko straten, -waar ik Menadonee-
sche soldaten volksliederen hoorde zingen.
De gouverneur-generaal, graaf Van Limburg
Stirum, ontving reeds in den namiddag een de
putatie, die hem de resolutie ter hand' stelde;
ze is eveneens geseind aan de Koningin, minis
ter Pleyt© en aan het parlement.
De.indruk, dien ik van de meeting heb gekre
gen, is zeer sympathiek geweest. De stem
ming was er geestdriftig en ze is volkomen ge
slaagd, zonder dat er een enkele wanklank viel
te bespeuren.
Hetzelfde succes beeft de meeting te Sema-
rang gehad. Hier werden 8000 handteekeningen
verzameld.
Van uit Singapore gaven 222 Nederlanders
telegrafisch van hun adhaesie blijk.
De Baftaviasche motie.
Uit Batavia ontving het Ilaagsclie Cor
respondentiebureau een afschrift geseind
van het telegram, hetwelk aan de Koningin
is verzonden door den voorzitter van het
Comité Indië Weerbaar, den heer s'Jacob.
Het luidt als volgc
„Do meeting op Uwer Majesteits geboorte
dag in den jare 1916 bijeengeroepen door bet
comité „Indië weerbaar", kwam bijeen in het
Deeapark, Koningsplein 46, "Weltevreden. Tal
rijke Europeesche, Inlandsche en Chineesche ver-
eenigingen zonden vertegenwoordigers naar de
meeting. Het aantal bezoekers van alle rassen
werd geschat op 10 tot 15 duizend. Tegelijker
tijd werden dergelijke meetings gehouden te
boerabaja, Seniarang, Bandoeng, Soekab'oemi
en andere plaateen. Op deze meeting werd met
algemeen© stemmen de volgende resolutie
aangenomen
„Aangezien de verdedigbaarheid van Ned.
Indië tegen een vijandelijken aanval driiigend
en onbetwisbaar vereiseht wordt door de be
hoefte aan veiligheid in het belang van een
spoedige en harmonische ontwikkeling in de
toekomst van land en volk hetwelk zonder
onderscheid door de bewoners van alle rassen
wordt erkend en aangezien de ondervinding
van do laatste twee jaren op het wereldtooneel
iedere natie de onverbiddelijke les opdringt in
staat te zijn om zich zelf te verdedigen en be
reid om zoo noodig baar onafhankelijkheid met
eigen kracht en energie te handhaven en aan
gezien de tegenwoordige toestand van de ver
dediging van Ned. Indië ieder, die zich verzet
tegen de mogelijkheid van een eventueele
overweldiging met alle noodlottige gevolgen
daarvan, vervult met gevoelens van de diepste
teleurstelling en onrust, acht de meeting het
noodzakelijk te verklarenHet is de vaste
overtuiging van de meeting dat het een levens
belang is om Ned. Oostelndië spoedig en af
doende in staat te stellen zich te verdedigen
te land en ter zee. De 'meeting hoopt'oprecht,
dat deze overtuiging gedeeld moge worden
door Uwe Majesteit, Hare Regeering en fle
■Staten-Generaal, bij het vervullen van de taak,
welke reeds ter hand is genomen, n.l. om
Indië goed verdedigbaar te maken.
Van hetwelk heb comité „Indië Weerbaar"
hel ast is mededeeling te doen in Nederland
aan Uwe Majesteit, aan Z. E. den Minister
van Koloniën en de Staten-Generaal en in
Indië aan Z- E. den Gouverneur-Generaal."
Ops'oerigo beweging
'Albanië, het Balkangebïed aan da Adria-
tiecke Zee, is ten deele door Oostenrijkers,
ten deele door Italianen bezet. Deze laat-
sten hebben zich meester gemaakt van de
.havenstad Valona, waarop de Oostenrijkers
het gemunt hebben. Sedert vele maanden
echter hebben we niets gehoord van gevech-
avond krachtige aanvallen der Franschen
doodgeloopen.
Aan de rechterzijde van de Maas zijn op
het voorbereidingsvuur op het front Thiau-
montVaux alleen \djandolijko aanvallen
ter weerszijden van den weg'van Vaux naar
Souville gevolgd. Zij worden afgeslagen.
RUSLAND.
Van het Oostelijk oorlogsterrein.
Het Russische offensief.
PETROGRAD. Aan den sector ten
zuidwesten van heb dorp Toboly aan de
Stochod ging de vijand tot den aanval
over, maar werd telkenmale' teruggedreven
door heb vuur der Russische infanterie.
In de richting van Wladimir Wolhynsk
in de buurt van Sjelmof Korytnitza duur
den Zaterdag verwoede gevechten voort.
In de richtingen van Zolotsjewsk en Ga-
litsji trokken de Russische troepen al strij
dende vooruit, inaakten zich meester van
verscheiden stellingen van den vijand en
noodzaakten hem terug te trekken naar
het westen. De vijand biedt hardnekkigen
tegenstand in tegenaanvallen, aan welke
de Russen overal het hoofd bieden.
In de richting van Korosmez maakten de
Russen zich meester van eenige hoogten ten
zuiden van Woronenki.
BERLIJN. (Officieel.)
Fro'iit van prins Leopold v. Beieren: Ten
noorden van Zborof ging een talrijke Rus
sische legermacht opnieuw tot den aanval
ever. De onder bevel van generaal v. Eben
staande troepen sloegen henn echter, ten
deêle in een bajonetgevecht, totaal af.
Front van aartshertog Karl: Ten oosten
en ten zuidoosten van Brzezany (in Galicië,
aan de Zlota Lipa) ontwikkelden zich plaat
selijk begrensde gevechten. De vijandelijke
aanvallen werden afgeslagen. Het gevecht
is op enkele plaatsen nog aan den gang.
In de Karpathen was de actie der Russen
gisteren voornamelijk gericht op de Magura
en de hoogtestellingen ten zuidoosten daar
van; 'zij hadden geen succes. De Ploska-
hoogte, ten zuiden van Zielona, echter
bleef na verscheiden vergeefsche bestormin
gen door den vijand in diens handen.
Aan weerszijden van de Bistritz in het
Boemeensche 'grensgebied kregen Duitsche
en O.-H. voorgeschoven troepen voeling
met vijandelijke.
De strijd in WolhyniiJ.
BERLIJN. Over het Duitsche succes
van Zaterdag bij Swinioecchy in Wolhynië
behaald, waarbij volgend het legcrbencht
1100 Russen gevangen genomen wer
den, melden de oorlogscorrespondenten,
dat, ofschoon de Russen een achtvoudige
overmacht inzetten, de dag met een Duit
sche overwinning eindigde. De verliezen der
Russen waren bijzonder groot. Op vele
punten konden de Duitsche en Oosten-
rijksch-Hongaarsche troepen niet meer over
de stapels Russische lijken heen vuren.
•Voor één bataljonsfront lagen ongeveer
2000 doode Russen.
BULGARIJE.
Roemenië en Bulgarije.
BERLIJN. (Officieel.) Tussehen den
Donau en de Zwarte Zee zijn Duitsche en
Bulgaarsche troepen over de grenS van do
ten in Albanië. In de laatste dagen is het
daar weer wat levendiger, zijn de tegen
standers er slaags geweest. Volgens een
Oostenrijksch bericht, trachtten de Italia
nen op te rukken naar 't Oosten, maar
werden zij teruggeslagen.
Dobroedsja getrokken. De Roemeensche
grenswacht is met verliezen aan haar zijde
teruggeslagen.
Aan het Macedonische front geen ge
beurtenissen van belang.
PARIJS. Aan het Stroema-front en in'
de zone van het Doiranmeer eenige vrij
hevige artillerie-acties.
Patrouilles van de troepen der geallieer
den deden een groot aantal verkenningen
op den linkeroever van de Stroema, ten
noordwesten van Koetoeroez.
Een aanval' der Bulgaren bij Zborfka
werd door infanterievuur van de Serviërs
afgeslagen. De vijand leed zware verliezen.
e Bulgaarsohe terugtocht.
LONDEN. De Daily Chion." verneemt
uit Athene d.d. 31 Aug.: De Bulgaren be
gonnen hun terugtocht van Sorovitsj gis
terenmiddag; zij trekken terug op de défi
lés van Kirli Derbend en Baniza. Laat in
den avond kwam gisteren Servische cava-
lcrig voor Sorovitsj en constateerde, dat de
vijand zijn stellingen op drie belangrijke
punten van zijn front heeft ontruimd, nl.
Tsjaltsilar, Selenitsj en Patele. Zijn terug
tocht naar het heuvelachtige terrein oost
waarts en de hoogten bij Fiorina eh de
Monastirvlakte duurt voort; de Bulgaar
sche voorposten bij Kastoria zijn noord
waarts teruggenomen. Volgens een ander
bericht versterken de Pulgaren zich op de
Banizahoogtea, terwijl afdeelingen Bulga
ren terugtrekken op Kroessogratsj in de
vlakte van Fiorina. Gisterenmiddag deed
een Bulgaarsche colonne, gesteund door
artillerievuur, een aanval op Gornisjeno,
om te trachten deze plaats te heroveren.
De poging mislukte, nadat- de vijand zware
verliezen had geleden. De Serviërs oefenen
op dit punt van het front zwaren druk,
hoewel huu opmarsch'een weinig vertraagd
werd door het zware artillerievuur op de
Gornisjevoheuvels, waardoor de Bulgaren
huil terugtocht dekken. In een ravijn nabij
Gornisjevo ontdekten de Serviërs drié ach
tergelaten Kruppkanonnen, Alles wijst op
een terugtocht van den vijand op Monastir.
roemenië
Oostenrijk en Roemenië.
BERLIJN. Het „Berl. Tagshl." verneemt
uit het oorlogsperskwartier, dat in Zeven
burgen de eerste voorbereidende operation
nog niet zoover zijn, dat van eigenlijke
veldslagen kan worden gesproken. Slechts
op het uiterste zuidwestelijke deel van het
front zijn de Roemenen op tegenstand ge-
stooten. Oostelijk van Orsova en noord
oostelijk van Ilerkulesbad loopt een berg
kam met meer dan 1200 meter hooge top
pen langs de landgrens; deze bergrug werd
Donderdag tegen tamelijk hevige aanvallen
der Roemenen met succes verdedigd. Ver
der naar het oosten hadden de verdedigers
van den Rooden Toren-pas zich reeds twee
dagen tevoren vrijwillig teruggetrokken.
Zij hadden den pas, die gemakkelijk omge
trokken zou kunnen worden, slechts eenige
dagen vastgehouden, aangezien volgens het
plan van het legerbevel, na Kronstadt ook
Hormannstadt voorloopig diende ontruimd
te worden. Door de standvastigheid der
grenswachten op de pashoogten won men
den tijd, om kalm de voorbereidingen tot
Het eerste wat zijn aandacht trok was een
man die voorover op den grond lag. Hij zou
erop hebben kunnen zweren, dat de man be
woog cn pen geweer op hein richtte. Trone
ging overeind staan en schoot tweemaal op
hem, tot hij ontdekte dat hij een lijk met kogels
doorboorde.
Toen ging hij vlak op den grond liggen om
het mnchincgoweervuur dat op zijn schoten
volgde te ontwijken en wachtte tot dat opge
houden had.
Een eindje van Trone af lag een doode sol
daat in een houding alsof het een daar neer
gesmeten ledige zak was. Het machinegeweer
hield geleidelijk op en do jongen kwam weer
overeind, keek in liet rond en luisterde schérp.
Ergens dichtbij kon hij het geluid van hamers
en van spadon hooren en hij maakte daaruit
op, dat er een groepje soldaten aan grondwerk
bezig was. Het was onmogelijk uit te maken
tot. welke partij zij behoorden. Het konden
Duitschers zijn.
Da loopgravenreeksen waren daar zeer ver
ward en saillanten staken hier en daar als
vogelbekken naar voren en op sommige plaat
sen liep do bors'twering terug tot op een 500
meters afstand van de tegenoverliggende.
Nooit heeft iemand zich. zoo verlaten gevoeld
als die arme, met modder bedekte infanterist
Trone op dat oogenblik.
En do nacht was vol geheimzinnig gefluister,
geluid, gekraak en geritsel. Geesten leken
over de woeste aarde te zwoven en de lucht
leek vol zonderlinge wezens.
«De voorworpen in de onmiddellijke nabijheid
namen vreemde, groteske gedaanten aan, vol
komen in overeenstemming met de groteske,
fantaisio van den oorlog
Plotseling meende Trone ergens dichtbij hem
de scherpe klik van een geweergrendel te
hooren. Hij keek om en rende terug naar do
loopgraaf, waar hij pas uitgekomen .was. Het
leek nu een heelen afstand, dien hij moest af
leggen en hij liet zich over de borstwering rol
len en kwjtm boven op iets zachts terecht, dat
plotseling de bekende éloeken begon uit te
stooten.
„Wat heb ik nou an de band Wat
mót dat hé Beu je lieelemaal
schreeuwde een ruw uit zijn slaap gewekte sol
daat, die uit de modder opstond.
Toen Volgde er ophelderingen en tien minuten
later was Trone terug bij zijn bataillon.
In een artikel in het „Journal" be
schrijft Jean Dagay een nachtelijken tocht
in een vliegmachine, dien hij met een mak-
kor ondernam om bómmen te werpen op een
vijandelijke fabriek.
„Als'een eenzame groep in den nacht", zoo
begint hij zijn belangwekkend verhaal, „onze
lampen gericht op de kaarten, ontvangen wij de
laatste "bevelen.
Wij .vertrekken drie minuten na elkaar en
richten ons naar het noorden; wij moeten tot
1500 meter stijgen boven het veld, ons wendend
van rechts naar links. Onze koers is: op den
heenweg het dal van de Rvolgonop den
terügweg hét kanaal van Bdaarna zuid
zuid-west.
Voorwaarts! Onze vliegmachine verheft zich
in den duisteren nacht. Voor onze oogen, dio
recht vooruit staren, is bet alslof voortdurend
nieuwe grashalmen uit den grond verrijzen
dan vlucht de aarde weg in het duister. Wij
stijgen, maar zoo kalm zonder windstooten, dat
het lijkt-, alsof we voortglijden naar de sterren.
De groep derlantarens, de in rijen opgestelde
vliegmachines, heb geheele vliegkamp, alles
wordt ikleiner en klfihg.r* hgt njgts jager is
dan een lichtstip, welke zich verliest in den
nacht.
11c zoele boven ons een der schaduwen, die
met uitgedoofde lichten omhoog stijgen en ons
vóór gaan op onzen avontuurlijken tocht. Ik
zie niets meer dan een Btralend witte maan en
den somber blauwen, met sterren bestippelden
hemel. Wij zijn alleen, als een schipbreukeling
op zijn reddingsboei in den nacht; alleen met
onze twee kleine electrische lampen, die van
buiten onzichtbaar zijn en waken over ons kom
pas. onze klok en onze slagen tellen.
Vijftien honderd Meter I Ons kamp is nog
slechts een lichtstipde vuurbaak verdwijnt en
vertoont zich telkens weer met ongelijke tus-
sehenpoozen. Ik sta op en tuur langs liet lucht
ruim, dat door de maan beider bestraald wordt
In den schemer kan men zelfs niet eens meer
de loopgraven waarnemen, waar thans, in den
nacht, do duizenden mannen rusten.
Langzamerhand onderscheid ik in de dalen
der duisternis, waar de dood zooveel slachtof
fers heeft gemaakt, kleine en bleeke lichtjes,
welke do aanwezigheid van een stad verraden.
Een bosch teekent zich somber af tegen den
lichter en liemel. Een grijze beweeglijke streep
zweeft boven het dalik herken haar nuhet
is een nevel
Even wijst hij mij den weg, evenals de licht-
plek.jes in de rivier, waar de maan het water
beschijnt.
Wij zijn nu de linies voorbij. Als ik er aan
had getwijfeld zouden de vijandelijke wachten
het mij spoedig hebben bewezen. Rechts en
links van mij zie ik flikkerende lichtstrepen,
die schijnen op te gaan tot aan de sterren. Zo
uaan rakelings langs ons heen: een oogenblik
moet ik mijn oogen sluiten voor een verblin
denden lichtbundel. De machine, die mij voor
gaat, ijlt verder de duisternis tegemoet.
Ver zijn wi.i reeds van dat licht, dat, gewaar
schuwd door het gesnor y^n ^pnze, .den
ooriogs.YPg^ z^pht, - -
?n Djnmbi,
Officieel wordt thans bevestigd, dat de in-
surgonten Jedert zijn van de Sai'ckat Islam.
Zij hebben, blijkens oen bericht uit Indië ami
„De Tel.", behalve hetgeen reeds gemeld
werd, ook het gevangenisgebouw in brand ge
stoken en directie-keeten, telegraafdraden
doorgesneden en loopgraven gemaakt ami
bei do zijden van de rivier. Do opstandelingen
beschikken over vior-en-twintig geweren "cn
6600 patronen. De resident is do rivier opge
varen met drie geblindeerde schepen en drie
brigades. Hij heeft versterkingen gevraagd te
Palembang.
Een gedeelte der oproerlingen viel do bri
gade aan, die te Toerai landde. Twee der
onzen werden gedood, oen gewond. Do resi
dent schat het aantal oproerigon op twee
duizend.
Onze correspondent te Soerabaja seint
dat de toestand in Djambi ernstig is. Daar
de verbinding verbroken is, is men van be
richt verstoken.
Examen adsp, verificateurs.
Op 21 Nov. a.s. en volgende dagen zal te
s-G'ravenhage worden afgenomen liet vak
examen van adspirant-veri lion tours dor invoer
rechten en accijnzen, bedoeld bij ar.fc. 4 van het
Kon. bosl. van 20 Mei 1910 no. 43, waarvoor
do verzoeken om toelating vóór of uiterlijk op"
1 Oct. a.s. bij het Dep, van Financiën worden
ingewacht. („St.-Ct.")
L eg e r za ken.
Uit de Staatscourant,
Bij K. B. is benoemd tot burgcrlccraar b. d.
cursus v. h. Instructie-bat. de gep. le-luit. der
inf' jhr. F. J. J. A. Graafland, thans tijd.
als zood. workz.
Bij K. B. is: ing. 16 Sept., aan luit.-kol.
J. V e r v 1 o e t, 4do reg. vest.-art., op grond
dat hij, in verband mot zijn leeftijd, voor de
waarn. v/d mil. dienst niet meer ten volle ge
schikt is, onder toekenning van een pensioen
van f 2022 's jaars, eervol ontslag uit den mil.
dienst verleend.
BH K. B. is op verzoek eervol ontslag ver
leend, aan den luit.-kolonel van don prov- staf
W .L.Pomp e, als voorzitter van den tweeden
keuringsraad voor do lichting 1917 in de prov.
Overijssel, en is benoemd tot voorzitter van
dien keuringsnaad de gep. majoor C. L.
V,inkhui2en,
Koninklijke Militaire Aoademlo.
'1'en gevolge van den uitslag van het onlangs
gehouden rangschikkingsonderzoek der adspi-
ranten voor toelating als cadet bij ae Kon.
Mil. Academie to Breda,-komen voor eens
plaatsing bij dezo inrichting voorloopig in aan
merking voor
a. infanterie h. t. ll. D. H. Hemmes, C. W.
J. Bruens, G. F. C. D. de Jonge;
b. cavalerie li. t. 1. B. R. P. F. Hasselman,
Ch. C. Hasselman, W.< Kist, C. W. Maris, jhr.
J. W. M. Snouck Hurgronje;
c. artillerie h. t. 1. W. J. Proper, W. Pro
per, L. J. M. de Sóvaux, I!. W. 'ie Bidder,
J. O. Kok, Th. E. J. do Bie, J. W. (Jouvee,
J. Portheine, W. H. Wijnkamp, L: V. M. E.
Drukker, A. Baretta, W. 'Th. Carp; J. E.
Knight, J. I/. Koerselman, G. F. A. A. Pa
ters, O. J. Sicraema;
d. genie h. t, 1. J. D. Backer, J. L. Doorn
bos, A. M. Kiewit, G. van Houweninge;
e. infanterie in Ned. Indië: R. B. van
Dijken, D. R. A. van Langer., A. L. Veenen-
bos, A. G. J. tyuskens, D. D. Vodegel, J. L.
M. van der Vinrie, J. J. A. van de Lande,
Tii. C. K. Hagenaar, J. H. B, Jaspers, L. A.
van den Berge
f. cavalerie in Ned. Indië: geen.
g. artillerie in. Nod. ï.ndië: H. A. J. Kroger,
J. B. Kiener, P. L. Fabriek;
h. genio in Ned. IndicJ. Madavasz.
(„St. Ct.")
40-jarigo ambtsvervulling.
Ter gelegenheid der 40-jarige ambtsvervul
ling aan do Koninklijko Militaire Academie
van den lieor C. van Aller, leeraar in 4o wis
kunstige vakken, werd den jubilaris namens
officieren en burger leeraren een schilderij
aangebeden, vervaardigd door A. H. Koning.
Uit do Staatscourant.
Bij E. B. is ing. 1 Sept. den adj. i. b. d.
van H. M., d. gep. vice-adm F. J. S t o k-
h u y z o n, op z. verzoék, eervolle ontheffing
verl. uit zijne betrekking van kanselier der
Mil. Willemsorde, met dankbet., en als zood.
benoemd gep. luit.-gen., oud-comm. v. Ji. N.-I.
leger, W. B o e t j e
Hr. Ms. Noord-Brabant.
«Blijktns bij*het departement van marine
ontv. bericht is Hr. Ms. „Noordbrabant" 31
Aug. te St. Helena aangekomen. (St.~Crt.)
Hr. M8. „Braga".
Hot bevel van Hr. Ms. kanonneerboot
„Braga" is aanvaard door den luitenant tor
zee 2e kl. van de marine-reserve A. D. Ver
schuur.
Overplaatsing on vervanging.
De luit. ter zee le kl. H. J. Pek is over
geplaatst naar Vlissingen en op1's Rijks werf
to Willemsoord vervangen dcor luit. ter zee le
kl. H. J. Hartkamp.
„Opletten!" Mijn metgeaei wijst mij een
punt aan. Daarginds is do fabriek, dio wij ver
nielen moeten. Hij is er reeds eenmaal over dag
geweest, toen ik ten gevolge van geschutvuur
tot een noodlanding werd gedwongen. Duidelijk
zie ik een kanaal en een1 zwarte vlekeeu
bosch.
„Wij moeten dalen ik zie nog niets, dooh
weet waar het is".
Met een bijna stilstaanden motor dalen wij
in. een glijvlucht neer. Over duizend Meter on
derscheid ik den weg: qp 800 ontdek ik een
panuendak, dat glinstert op de kalo vlakte.
„Nog eon beetje rechts. Daal nog wat! "k
ga vuren".
Ik werp mijn bom, dio ik volgen laat. door,
een tweede en een derde. Terwijl ik voorover
gebogen wachtend uitkijk, ontdek ik den gloed
van een brand. Is dat geen vuurtong, dio uit
het dak slaat? Is het ons werk of dat van onze
voorgangers? Ik weet het niet, maar het doel
is bereikt.
Wij keoren terug. Onze v.eg wordt als met
projectielen bezaaid, die zeer hoog 'oven ons
hoofd elkander schijnen te ontmoeten. Wij hui
veren. Nog eenig© bommen, ontploffen in onze
nabijheid, maar wij stijgen reeds. Beneden ons
zien wij een hel-verlichto stad, dan een mistig
dal eindelijk de duistere eindelooze vlakte.
Zeer hoog in de verte wordt mijn blik getroffen,
door een sterk licht. Is het een vliegmachine,
die in brand staat? Is, het oen vuurtoren op
de hoogte? Maar wij zijn immers boven een
vlakte! Verbaasd kijken wij op ons kómpas tot
dat ook dit lioht, volgens het ons bekend'
tempo, verdwijnt. Het blijkt onze eigen vuur
baak te zijn, die aan den horizont opdoemen 1,
zioli scheen te bevinden op dezelfde hoogte als
wij. De vier bekende lichtbundels omringen
haar nu, en in de schemerende vlakte toouen
twee lichtend© lijnen ons het eindpunt onzer
reis aan.
De „Daily Mail" geeft de volgende be
schrijving van een soldaat, die 's nachts
op het slagveld verdwaalde:
,Een aardbeving had de geheele landstreek
verscheurd. In den grond gaapten donkere,
grafachtigc diepten en de geheele aarde scheen
tot in zijn diepste diepte omgewoeld to zijn.
Kleine roode baksteenen huisjes waren tot
cruis geslagen; de machinerie van een wind
molen hing boven een ledige ruimte en vorm-
looze muren stonden gescheurd en doorboord
in de lucht te trillen, gereed om bij het eerste
windstootje ineen te storten.
Overal waar er kuilen waren in den groud,
waren vormlooze hoopen wit krijt omhoog ge
worpen en naaac een daarvan lag een batterij
veldkanonnen, in een onontwarbaren rommel
dooreen. De roestige stalen snuiten der kanon
nen zagen er uit grotesk en verwrongen; <!o
vernielde gedekte schuilplaats, waarin de *a-
nonniers eens geleefd hadden, ademde sellende
uit iederen gebroken balk en gescheurden zand-
Óveral in het rond lagen er lijken in de
meest onmogelijke houdingen en onbedekt.
Het laatste peloton van het bataillon mar
cheerde in een enkel gelid langs de doodo
liohamen en ging de eerste loopgravenrij ir.,
waar het regiment, dat die verdedigd bad, met
de velerlei noodzakelijk© werkzaamheden bezig
wa3. De nacht was zeer stil: die onheilspel
lend© stilte, die dikwijls een slag vooraf gaa,t
of er op volgt maakte de wereld stom. In die
stilte waren de glauzende lichtpijlen slechts
een dwaze bespotting.
De infanterist Trone volgde zijn kameraden.
Zij waren nu uit het gezioht geraakt, maar hij
wist dat hij ze in een paar minuten zou inhalen.
Maai jfronq had pich misrekend,. .Vijf minuten
later stond hij alleen in een verlaten loop
graaf ©n begreep hij, dat het tijd was om
terug te gaan.
„Wel, voor den donder", zei hij; on even
later: „Ik ben ook verdwaaldHij begreep
in hoo moeilijke positie hij zich bevond en
voelde zich onaangenaam te moedo.
„Waar ben ik nu?" vroeg hij zich af.
„Wiens lichtpijlen zijn dat, vau ons of van
hen?Waar is onze linie?"
Hij keek naar een lijk, dat daar dicht bij
hem lag en sidderde: Toen schouderde hij zijn
geweer en ging naar rechts de loopgraaf naast
hom in.
„Dat klopt!" mompelde hij, toen hij een
gevallen dekbalk van een ing&storte schuil
plaats zag. „Hier ben ik een minuut geleden
langs gekomenmaar dat niet!"
Hij maakte zich onhandig los uit de groep
•slap neerliggend© lijken, waarin hij gestrom
peld was en keerde snel terug naar het kruis-
'punt, waar de donkere loopgraven den weg
wezen naar onbekende mysteries. Trone leunde
vermoeid tegen den muur en dacht over aller
lei dingen na.
„Als ik over den rand klim, wat gebeurt er
dan?" vroeg hij zich af. „Dan kom ik mis
schien in een Duitsche patrouille terecht of
in een van onszelf en dan schieten ze me
natuurlijk daelijk neer zoodra ze me zien. Als
ik die loopgraaf doorga kom ik misschien in
de Duitsche linie terecht. Dat gaat dus ook
niet. Ik zit als een rat in de valmaar fk
moet er uitMaar hoe?"
Bij die vraa.g bemerkt© hij een zonderling
gevoel in het binnenste van zijn lichaam en
dat gevoel was angst, Hij mompelde allerlei
dingen in zichzelf met een dof brommend ge
luidVervolgens klom hij zonder aan de
gevaren te denken die hij liep, over de horst-
wering en liép over het pp_ea yeld, terwijl hij
zijn geweer meenam,.
