PE Stg3X^X7 A'X"igJl%rO'C3T_7 -vetra. -Vartlcactgg; O Juni X O x «3
hem danlc, werd hem een geschenk in geld
50,000) aangeboden, terwijl de koning
hem den titel van „Viscount" verleende.
Na den Boeren-oorlog in Engeland terug
gekeerd, werd hij in 1902'als opperbevel
hebber der troepen naar Indië gezonden,
waar hij tot 1909 bleef, in wolk jaar hij
naar Engeland terugkeerde, om in 1910 lid
te worden van de Committee of Imperial
Defence.
Het leek eerst alsof de toen zestigjarige
veldheer de rest van zijn leven in betrek
kelijke rust zou doorbrengen. Plet heeft
echter niet mogen zijn. Toen in Augustus
1914 het Eugelsche rijk deel ging nemen
aan den oorlog, en er een nieuw leger ge
schapen moest worden, was hij, die zoo
dikwijls in moeilijke tijden zijn vaderland
onschatbare diensten had bewezen, het
weder, wien die moeilijke* maar grootsche
taak werd toevertrouwd' en wien de porte
feuille van „Oorlog" werd aangeboden.
„Kitchener's leger" staat reeds gedeelte
lijk aan het front in Frankrijk en iu België
en er staat nog een grooter gedeelte in
Engeland gereed om de verliezen aan te
vullen en misschien onafhankelijke acties
te ondernemen; bij Saloniki staat een deel
van Kitchener's mannen, evenals
Egypte.
Geweldig grootsch was zijn orgaliiseerend
talent en nog nooit heeft iemand in de
wereldgeschiedenis een militaire taak te
volbrengen gehad zoo moeilijk als de zijne:
in ruim een jaar een leger van 5 millioen
man te vormen.
Rusteloos arbeidend voor zijn vaderland
heeft hij zijn leven, en vooral de laatste
twee jaren, doorgebracht. Midden in zijn
werk is hij gestorven, daar waar enkele
dagen te voren duizenden zijner landge-
nooten den doodstrijd hebben gestreden.
Lord Kitcheners opvolger,
LONDEN. In de pers worden tel
van namen genoemd van mogelijke
opvolgers van lord Kitchener, De „Mor
ning Poot." zegt, dat als de regee
ring wil bewijzen waarlijk een nationale
regeering te zijn, dat ze dan buiten haar
eigen gelederen moet kijken. Er is een man,
die door de grootheid van zijn werk in het
verleden en door de kracht van zijn karak-
ter voor de positie aangewezen is. Die man
is lord Milner, die in Zuid-Afrika is be
proefd en daar zijn moed toonde, zijn on
wrikbare doelbewustheid en zijn admini
stratief genie.
BERLIJN. Be Keizer heeft aan de grootad-
miraals Von Tirpitz en Von Koster de volgen
de telegrammen gericht:
,,Aan „Groot-admiraal v. Tirpitz!
„Na een "bezoek aan mijn van een zwaren
strijd zegevierend teruggekeerde vloot is het
mij een behoeft©, u nogmaals mijn keizerlijken
danlc te betuigen voor hetgeen gij, in mijn op
dracht, op organisatorisch en technisch gebied
tot stand hebt gebracht.
Onze schepen en wapens hebben zich schit
terend gehouden. Do slag in de Noordzee is een
dag van roem voor hen geworden."
Aan Groot-admiraal v. Koster, Kiel.
„Van bet met frissche lauweren teruggekeerd
vlaggbschip uit zend ik u, den vroegeren chef
van de vloot, mijn keizerlijken groet. Gij hebt
den grond gelegrl tot de zorgvuldige behande
ling van alle wapens en tot de tactische oplei
ding van de vloot. Voortbouwend op uwen ar
beid en voortwerkend in uwen geest, hebben
uwe opvolgers de vloot vej-der ontwikkeld tot
een levend oorlogswerktuig, dat thans zijn vuur
proef zoo.schitterend heeft doorstaan.
Het bewustzijn zulk een zaad te hebben uit
gestrooid, moet voor u een reden zijn u hoogst
gelukkig te' gevoelen.
WILHELMSHAVEN. De keizer bevorderde
den chef van do slagvloot vïee-admijraal Scheer
tot admiraal en verleende hem en den bevel
hebber der verkenningsvloot de orde Pour le
mérite.
Verder werden aan een aantal officieren en
manschappen, die zich in den zeeslag bijzon
der hebben onderscheiden, oorlogsdecoraties
verleend.
De keizer liet op het graf der in het ge
vecht voor het vaderland gesneuvelden op het
kerkhof te "Wilhelmehaven een krans leggen.
Maandagmiddag bezochten de keizer en de
keizerin de gonwonden in de hospitalen te Wil
helmshaven
LONDEN. Keuter's bureau ontving uit
gezaghebbende bron eenige nadere bijzon
derheden omtrent den zeeslag, waaruit de"
onjuistheid der beweringen die in de Duit-
sche öfficieele communiqués voorkomen,
blijkt.
Wat de bewering van Duitschiand be
treft, dat het in dezen zeeslag de overwin
ning heeft behaald, is het voldoende vast
te stellen, dat het resultaat van den slag
was, dat de Duitsche vloot naar de Duit-
sche havens teruggedreven werd, van nabij
achtervolgd door de Engelsche vloot. Deze
vlucht der Duitsche slagvloot werd verhaast
door een krachtdadigen aanval door de
Engelsche torpedojagers.
ITet feit, dat de Engelsche vloot tót het
einde van.het gevecht toe meester bleef van
het tooneel van den strijd en dit tot vier
malen toe doorkruiste, en tenslotte,
nadat zij geen spoor van den vijand meer
l/ - 'ixl
Ds „Ueber-Zeppelin".
Men schrijft, ons uit Zurich, dd. I Juni
Dezer dagen hadden de bewoners van den
Bodcnsee (meer van Konstanzj gelegenheid den
rec-ds lang bij geheimzin nice mededeel in gen
aangekondigde „Üeber-Zeppelin" in zijn bijna
or.c'o'cofelijke bewegingen to bewonderen. De
nieuwe ..Luftkreuzer" beeft een lengte van 210
meter (de grootst? lengte was tot dusverre 168
meier) en een inbond van -5-1000 leub. meter
(tot dusverre slechts 19 tot 20 duizend kub. M.).
Het gevaarte draagt vier gondels (tot dusverre
slechts twee) en is evenals een marine-kruiser
bev.apend met artillerie, machine-geweren
torpedo's en pantsers. Het kan velo tonner
ontplofbare stoffen meevoeren, en beeft een
bejuenmng van 30 tot 40 personen. In zijn
vorm gelijkt het nieuwe vaartuig volkomen op
een vis oh. en is niettegenstaande zijn reuzen-
afmetingen slank en sierlijk van bouw. De
stuurinrichting is een geheel andere dan bij
de vroegere modellen zij vertoont van achte
ren gezien ec-n volmaakt bruis. De vier gondels
zijn niet allen even groot: voor aan de spits
is'do langste gondel bevestigd, dan hangen in
het midden van den romp twee kleinere gondels
nans: elkander, en de vierde, iets kleiner dan
do eerste, hangt achteraan en reikt bijna tot
hei stuur. Een loopgang, in den romp inge
bouwd, verbindt onderling de vier gondels,
-waarin men dan met een trap afdaalt. In de flan
ken vrn den romp, die 24 afzonderlijke gas-
cellen draagt, ziet men voor en achter een don-
].-®ro vlek, als etn groot kwadraat; men zegt,
d:v. h?t 2?s!u:tbve nissen zijn, waarin kleine
aïtüjerie-stukkfsn «taan opgesteld. Ook boven
zag, rustig naar hare bases terugkeerde,
wor.pt een eigenaardig licht op de bewerin
gen der Duitschers.
Vijf uren na hare aankomst rapporteerde
de „verslagen" Eugelsche vloot zich op
nieuw gereed voor het gevocht.
De verliezen der Duitschers ziju volgens
vaststaande bewijzen opzettelijk verkeerd
opgegeven. Het is bekend dat van de
„Deirfflingcr", do „Lülzow" en do „Hin
denburg" twee totaal vernield zijn, terwijl
het derde, benevens waarschijnlijk twee
.slagschepen, alsook vier lichte kruisers, acht
torpedojagers en een onderzeeër verloren zijn
gegaan.
De Duitschers beweren, dat de rest van
het Duitsche slagkruisers-eskader naar zijne
havens is teruggekeerd, maar alle hiertoe
behoorende schepen waren ernstig bescha
digd, evenals do schepen van de König-
klasse, die door een deel van de Britsche
slagvloot onder vuur genoden waren.
LONDEN. De verliezen op de schepen,
die in den slag bij Jutland niet in den
grond werden geboord, zijn als volgt: 161
man gedood, 137 gewond, terwijl vijf man
vermist worden.
LONDEN. De 'Admiraliteit deelt
mede: Het bericht van de Duit
sche Admiraliteit van 2 Juni meldt,
dat oen Engelsche onderzeeër in den zeeslag
op 31 Mei en 1 Juni in den grond werd
geboord. Alle Engelsche onderzeeërs zijn
echter thans teruggekeerd. Indien dus het
Duitsche öfficieele bericht, dat een onder
zeeër tot zinken is gebracht^ waarheid bevat,
dan moet dit schip aan de lijst van Duitsche
verliezen toegevoegd worden.
LONDEN. Do admiraliteit publi
ceert: In het Dinsdag uitgegeven Duit
sche öfficieele communiqué wordt be
weerd. dat de „Warspite", de „Prin
cess Royal", de „Birmingham" en de
„Acasta" volgens verklaringen van door
Duitsche schepen opgepikte Engelsche zee
lieden vergaan zouden zijn.
Deze bewering is onjuist. De Engelsche
admiraliteit heeft de volledige lijst de-r ver
liezen bekend gemaakt.
LONDEN. Een officier van de „Warrior"
deed mededeelingen over de geweldige uit
werking van het moderne marinegescbtit.
Hij verhaalde hoe de Defence" en de
Black Prince" door twee salvo's in
den grond werden geboord en ver
volgde: „Onze beurt was nu gekomen,
want wij zagen ver weg aan den ho
rizon drie masten opdagen. Eindelijk,
op een afstand nog van drie mijlen,
vond de vijand zijn doel. De eerste granaat
vernielde de davits van onze motorboot.
Een tweede trof de campagne en zocht zich
een weg naar omlaag, de dynamo's .vernie
lend, waardoor het geheele schip in donker
werd gezet. Onze geschuttorens waren vrij
wel onbruikbaar, daar ook de munitie-
elevator was vernield. Een ander schot
maakte de machinekamers aan stuur- en
bakboord onbruikbaar en doodde twintig
man. Na vijf minuten stond het schip in
brand en een aantal mannen leden onder
de verstikkende gassen van de granaten, die
de vijand nu gebruikte. In een half uur
waren we reddeloos geschoten en wachtte
ons wrak op den genadeslag, toen de „War
spite" tusschen ons en den vijand invoer
en met den dichtstbijzijnden vijandelijken
slagkruiser in gevecht kwam met doodelijk
effect. I-Iet eerste schot van de „Warspite"
vernielde den voormast van den leidenden
vijandelijken slagkruiser. Een volgend schot
trof beide voorste geschuttorens en in vijf
minuten stond het schip geheel in brand.
Een tweede vijandelijke slagkruiser nam de
vlucht, maar twee granaten van de „War
spite" sloegen de schoorsteenen in splinters.
Een derde schot sloeg een groot gat in den
achtersteven. Een vierde rukte den voor
mast weg. Twee minuten later stond ook
dat schip in brand en'begon het te'hellen,
terwijl de „Warspite" nog dóorvuurde en
groote gaten scheurde in zijn zijden. Toen
het schip het laatst werd gezien, was de
romp gebroken."
ïn een verklaring aan 6en vertegenwoordi
ger der pers, wees lord Beresford op het nut,
dat de Duitschers bij dezen zeeslag van de
Zeppelins hebben gehad., De „uitkijk" der
Engelsche vloot bestaat uit kruisers, die der
Duitschers uit Zeppelins en iedere minuut,
die in een zeeslag gewonnen kan worden, is
van zeer- hooge waarde en de Duitsoh© vloot
heeft het voordeel gehad, dat zij reeds lang
van de sterkte en bewegingen der Engelsche
schepen op do hoogte was, voor de Britsche
admiraals die der Duitschers kenden.
Voor verkenningsdienstmoet Engeland, bij
gebrek aan geschilde luchtvaartuigen, zware
kruisers gebruiken, die tegelijk vechten en waar
nemingen verrichten kunnen, terwijl lichte
kruisers teruggedrongen zouden worden, zonder
iets omtrent sterkte en bewegingen van den
vijand te weten.. De Duitsche vloot daarentegen
wist precies, wanneer het tijd was om terug te
keeren toen Jellicoe's vloot naderde.
Engelsche persstemmen.
De „Daily Telegraph" zegt dat, ofschoon
de Engelsche vloot door eene reeks ongeluk
kige omstandigheden niet de volledige over
winning heeft kunnen behalen, waarop zij zich
reeds zoo lang verheugd heeft, de actie van
Woensdag do omstandigheden ter zee en
dat niet alleen in de noordelijke, wateren maar
ille zeeën en wateren ter wereld voor
op den romp is, evenals bij de oudere model
len, een platform gebouwd, waarop een stuk
licht geschut en eenige niachine-gewpron staan.
Do motoren, die 3000 tot 4000 paardekraehten
ontwikkelen, verleénen het schip een snelheid
van 90 K.M. per uur. Hot stuurvermogon i3
volmaakt. Zoo draait hef. schip in minder dan
een halve minuut om zijn eigen, as. Doch wat
veel sterker is, onder een hoek van 45 graden, een
richting, die vooral bij den aanyal op zeesche
pen zeer gunstig i-s) beweegt zich het schip met
•olie snelheid voorwaarts, velo kilometers lang,
ui zonder ooic maar een streep uit de horizon
taio lijn to vallen. Vooral deze nieuwste vin
ding is van groot belang, wijl door den seimirfen
stand het ballon-massief als tref-object voor
den aanvaller beduidend verkleind wordt. Deze
T-'ober-Zeppelins" zullen dan ook hoofdzake
lijk bestemd- zijn voor den strijd met de vijan
delijke vloten.
Tot zoover de correspondent van den
.Bund"
Van andere zijden wordt dan nog gemold,
dat do torpedo's, die deze .Ueber-Zeppelin"
oert, en waarvan ook in bovenstaande beschrij-,
ing sprak© is, lueht-torpedo's zijn van het
systeem-Junge. Do Zweedsclie majoor Junge
vond in 190Q een lucht-torpedo uit, die een
draagwijdte had van 15 K.M. en 200 K.G. ont
plofbare stoffen mot zich kon voeren. Do uit
vinding werd eerst aan het Zweedscho militaire
departement aangeboden, dat echter geen be
lang stelde in deze uitvinding. Junge trad
daarna in onderhandeling met de Duitsche
regeering, die onmiddellijk den nieuwen tor
pedo aankocht.
weken, misschien voor maanden geheel ge
wijzigd heeft. De enorme strijdkrachten
van de tweede zeemogendheid ter wereld, zijn
naar hare havens teruggekeerd als voor een
woedenden storm van wraak." Do omsnoering
van de centralo mogendheden zal door de
Engelsche vloot, geholpen door die van de geal
lieerden, nog nauwer worden gemaakt.
De Manchester Guardian" merkt op, dat
.liet resultaat van den strijd niet i« een overwin
ning van de Duitsche scheepsartillcrie of van
Duilscho taktiok, maar noemt het toch een
belangrijk strategisch succes. De Duilscho
vloot is niet tegen de Engelsche opgewassen
en haar eenige kans op een voordeel je, oen
kruisend Engclsoh eskader te overvallen vóór
de Engelsche hoofdmacht te hulp kan komon
en dit is thans geschied.
De Engelsche marine-taktiek bestaat in
groote trokken hierin, dat do groote vloot
bijeon moet blijven om, lo. wanneer zij een
Duitsche vloot ontmoet, verre in do meerder
heid te zijnen 2o. steeds gereed te zijn om,
zoo noodig, een kruisend eskader, dat slaags
raakt mot den vijand te hulp te komen. De
pin ate waar de slag plaat-s had, is echter slechts
150 mijlen van de Duitsche vlootbasis cn 400
mijlen van di© der Engelsche vloot verwijderd,
zoodat de Duitschers eouigen tijd in het voor
deel waren, n.l. zoolang de Engelsche hoofd-
vloot niet op het tooneel van den strijd ver
schenen was.
De „Daily Mail" merkt op, dat de Duit
schers blijkbaar over geen andere dan de be
kende wapenen beschikten (wat in den laatsten
tijd wel eens beweerd werd). Do schepen had-
dou in het algemeen geene nieuwe kanonnen.
Er is evenmin een groot eekader nieuwe slag
schepen of slagkruisers verschenen. Wij weten,
nu, wat de Duitsche floot is en wat zij waard
is en geen verstandig man zal ze te laag schat
ten. Zij werd goed gecommandeerd, daar do
Duitsche admiraal erin goslaagd is, ongeveer
zijn geheele vloot samen te trekken tegen de
Engelsche kruisers en ontsnappen kon, toen de
Engelsche hoofdmacht verscheen.
BERLIJN. Officieel. Engelschen door
de vijfde Duitsche torpedobootflottil-
le tijdens deü zeesla,g bij het Ska-
gerak opgevischt, verklaarden, dat de slag
kruiser „Princess Royal" zwaar overhelde,
toen de „Quëen Mary" in gevecht was met
d9 eerste Duitsche verkenningsgroep en
haast gelijktijdig de Engolsche kruiser
„.Birmingham" -zonk. Verder namen aan
dit partieele gevecht alle vijf super-Dread
noughts van de Queen Elisabeth"-klasse
deel.
Andere Engelsche gevangenen, die door
de derde Duitsche torpsdobootflottille wer
den gered, verklaarden, onafhankelijk van
elkaar, met schriftelijke bevestiging, dat zij
het zinken van de „Warspite", van den
slagkruiser „Princess Royal" en van de
„Turbulent", „.Nestor" en „Alcaster"
met zekerheid hadden gezien.
Door een Duitsche duikboot is, 90 mijlen
ten oosten van de monding van de Tyne, na
den zeeslag in het Skagerak, een schip van
de „Iron Duke"-klasse gezien, dat zwaar
helde en' blijkbaar veel water maakte in het
voorschip en dat koers -zette naar de En
gelsche kust. De duikboot kon wegens haar
ongunstige positie ten aanzien van het schip
en wegens de zware zee geen torpedo af
vuren.
Het verlies aan menschenlevens van, de
Engelsehen bij den zeeslag wordt op nieer
dan 7000 geschat.
Een toespraak van don Duitschen Keizer.
BiBB'LïJN. De Keizer hield den oden Juni
aan boord van het vlaggschip van de vloot te
Wilhelmshaven een toespraak tot d© aan wal
aangetreden deputaties van.al de schepen, die
aan den zeeslag bij Jutland hebben deelgeno
men. Wij nemen daaruit het volgende over:
Hij wees er op, dat bij reeds zoo dikwijls in
dezelfde haven den eed op het vaandel had
afgenomen en vervolgde:
Met zulk e©J.' verheffend gevoel als mij
heden bezielt, heb ik echter nog nooit de reis
naar n gedaan. Jarenlang is do bemanning van
de Duitscho vloot uit alle gouwen van Duitsch
iand bijeengebracht en aaneengesmeed in
ij verigen vredesarbeid, steeds met de ceiio
gedachte: „Zoodra wij erop afgaan, zullen wij
toonen wat, wij kunnen."
En het groote jaar van den oorlóg kwam.
Afgunstige vijanden overvielen ,ons vaderland.
Leger en vloot waren gereed. Maar voor do
vloot kwam nu do moeilijke tijd van onthou
ding. Terwijl het leger in hocte gevechten
togen veel sterker vijanden de tegenstanders
geleidelijk, den een na don ander, ten onder
kon brengen, wachtte dc vloot vergeefs op den
strijd. Do vele op zich zelf staande daden, die
zij kon verrichten, toonden duidelijk welken
heldenmoed haar bezielde, maar optreden, zoo
als zij zoo vurig verlangde, kon zij niet. Maan
den op maanden verliepen.
To land werden grooto successen behaald en
nog steeds was het uur voor de vloot niet ge
slagen. Vergeefs werd het eene voorstel na het
andere gedaan over do wijze, waarop man den
vijand naar buiten kon krijgen. Eindelijk
kwam do dag. Een machtig© vloot van het de
ze© behoerschend© Albion, dat sedert den slag
bij Trafalgar honderd jaren lang over do ge
heele wereld zijn zeetirannie had uitgeoefend,
dat den nimbus der onoverwinlijkheid droeg,
kwam naar buiten. Haar admiraal was een
geestdriftig bewonderaar van do Duitsche
vloot, als misschien geen tweede, een dapper
bevelhebber aan het hoofd van e©n vloot, die
over uitstekend materiaal én dapper© oude
zeelieden beschikt. Zoo naderde d© overmach
tige Engelsche vloot en de ouzo noodzaakte haar
tot het gevecht. En wat geschiedde? De
Engelsche vloot werd verslagen, de eerste krach
tige hamerslag is gedaan, de nimbus der Engel
sche were'd heerschappij rs verdwenen.
Als een eleetrisehe vonk is liet bericht door de
wereld gesneld en hccffc overal, waar Duitsche
harten kloppen, en ook bij onze dappere bond-
Achter het Fransche front
De bekende' Eugelsche schrijfster Mrs.
Humphry Ward vertelt in een liar er brie
ven aan een vriendin in Amerika, welke
ui do „Daily Telegraph" afgedrukt wor
den, het werk dat achter de gevechtslinie
in Frankrijk wordt gedaan.
„Daar zijn onafzienbare loodsen van de
leger-intendance, die alles leveren wat dc sol
daat niet eet. allo metajen artikelen, nagels,
paardenhoeven, olicknnnetjes, prikkeldraad
bij tonnen graaf gereedschappen, kruiwagens,
houweelen. tentpennen en dergelijkon. En do
mannen die daar werken vinden een onderdak
in een der grootste loodsen, waar tot den zol
der toe rijen slaapplaatsen zijn getimmerd.
Voor den met-ingewijde zijn de reparatie-
werkplaatsen in een buitenwijk der stad
waar wij nu been gaan, misschien wel bet moest
belangwekkende, want zulk een inrichting
heeft nog nooit tot de uitrusting van een
leger te velde behoord.
Dag aan dag komen er treinen vol artikelen
die gerepareerd moeten worden van het front
aan. Ik zag toevallig een dier treinen van een
station dicht bij de gevochtslinie vertrekken.
Kanonnen, geweren, afstand-zoekers, affuiten,
zadeltuig, gescheurde en onbruikbare unifor
men, tenten, duizenden schoenen, komen in de
werkplaatsen aan om gerepareerd te worden of
wordon naar Yorkshire doorgezonden om daar
weer opgeknapt te worden.
Niets lijkt te groot of te klein voor deze af-
deeling. Verrekijkers, periscopen, veldflesschen
komen van de loopgraven hierheen, tegelijk
met, houwitsers of machine-geweren en worden
genooton voorbeoldolooze vreugde gewekt. Dat
is het resultaat van het gerecht in de Noord
zee.
Ieder uwer heeft zijn plecht gedaan, aan liet
geschut, kan .den ketel, in de hut van de Mar-|
eonist. Ieder uwer hnd slechts het groote ge
heel voor oogen. Niemand dacht aan zich.
Slechts deze éóne gedachte bezieldo hot geheel
„Het moet gelukken. De vijand moet verslagen
worden."
En daarom betuig ik aan de bevelhebbers,
bet bfficiereeorps en do manschappen mijn waar-
doering en danlc.
In deze dagen, nu de vijand vcor Verdun
langzaam begint te bezwijken en onze bondge-
nooten do Italfanen van bët> tot berg verjagen
cn nog steeds verder terugdringen, hebt gij deze
heerlijke daad volbracht.
Alles had de werpld verwacht, maar een over
winning van dc Duitsche vloot op d© Engelsche
nooit of to nimmer.
De aanvang is gemaakt, do schrik zal den
viinrtd bevangen.
Kinderen! wat gij gedaan hebt, dat hebt gij
gedaan voor ons vaderland, opdat het tot in de
verste toekomst d© baan vrij zou hebben voor
zijn arbeid en zijn energie. En daarom heft
met mij aan den uitroep: „Ons dierbaar, ge
liefd vaderland leve!"
Op de Móordzoe-
BERLIJN. Tegenover de Engel
sche bewering, dat zich nu geen
'Duitsch oorlogsschip meer op .de
Noordzee waagt, verneemt „Dagens
Nyheter" uit Goeteborg, .dat stoomschepen,
die Maandag te Goeteborg aankwamen,
waargenomen hebben, dat na den zeeslag
Duitsche torpedobooten een krachtigen ver-
kanningsdiensb in de Noordzee onderhou-
den. De schepen ontmoetten Donderdag 3
torpedobooten, welke in volle vaart naar
het Westén voeren. Een zeilschip zag Vrij
dag niet minder dan 10 Duitsche torpedo
booten in volle vaart.
Hoe eon slagschip vecht.
In een artikel over admiraal Jellicoe en
zijn vloot zegt H. W. Wilson in de „Daily
Mail" o. a. het volgende
„Geen sohip is zoo indrukwekkend als een
snelvarende slagkruiser. Van do brug op het
voorgedeelte van het 6chip, die bijna, even hoog
reikt als de voorste schoorsteenpijp en van
waar hot vaartuig wordt bestuurd, ziet men
de zee eon 25 meter onder zich en verder den
houten dekvloer, op den grooten stuurtoren
en op de twee enorme geschuttorens.
Men heeft daar bij gevecht op grooten af
stand een goed uitzicht. Men kan er alles ge
makkelijk overzien. Het eenige gevaar bestaat
hierin, dat de brug rechtstreeks getroffen
wordt en die kans is bij een gevecht op een
10 of 15 K.M. af stands zeer gormg.
Do moderne goschuttoren is een ware tempel
van machinerie. Het enorme sluitstuk van het
35' o.M. kanon, welk stuk verscheidene voet
middellijn heeft, wordt door hydraulische toe
stellen, die den sluitgrendel omdraait en weg
trekt, geopend. Dan wordt automatisch een
scherm naar voren gedraaid, dat den schroef
draad van het sluitstuk tegen beschadiging
vrijwaart.
Uit de ingewanden van het schip rijst de
munitielift, een enorme kooi, waarin het 12-50
Eng. pond wegende projectiel en de cordiet-
lading welke in zijden sakken verpakt is,
liggen. Dan wordt een hefboom overgehaald en
met een geluid als van mitrailleur-snelvuur
duwt een kettingrammer eerst het projectiel
en dan de beide halve ladingen eordiet in het
kanon.
Het scherm zwaait weer naar buiten, het
sluitstuk draait naar binnen, hot wordt even
omgedraaid en het is gesloten.
Van het oogenblik dat bet bevel om te laden
werd gegeven, totdat liet is uitgevoerd, zijn
niet meer dan 24- seconden verloopen.
Intusscbcn hebben do kanonniers het stuk
op het doel gericht. Er zijn verschillende me
chanismen hiervoor in den gescbnttoren .aan
wezig, om te dienen voor het geval dat een
daarvan rloor een vijandelijk projectiel of per
ongeluk beschadigd wordt.
Het 35 o.M. kanon is in den waren zin des
woords een snelruurkanon en dit geldt in nog
hoogere mate voor het 42 c.M. kanon, dat ik
op de „Queen Elisabeth" heb gezien. Deze 42
o 31. kanonnen worden op dezelfde wijze be
diend als de 35 c.M. De bediening is dezelfde
en geschiedt in denzelfden tijd, het eenige.
verschil is. dat het projectiel dat. een kanon
van do „Quecn Elisabeth" afvuurt, bijna een
ton weegt'en dat het vernielingsvermogen van
dat projectiel driemaal zoo groot is als dat van
een 3-5 c.M. kanon.- terwijl het, zoo dc bedie-
ningsmanschappen hun werk goed verstaan,
nog vlugger kan geladen worden.
De uitwerking van dezo groote projectielen
op een vijandelijk schip is ontzettend. Tn den
slag bij Helgoland bevend de „Princess Boyl"
zich gedurende eenige minuten op betrekkelijk
ger in gen afstand van eenige Duitsche licht?
kruisers en opende een snelvuur met 35 c.M.
kanonnen op hen om hen buitön gevecht te
stellen. Door de rookwolken heen, die uit de
Duitsche schepen opstegen, kon men duidelijk
een massa stukken ijzer en hout en ook von
ken zien toen het lydiet ontplofte.
Een Jongen, die G9n reeslcs zag,
„Bi,j gelegenheid van een gesprek dat .ij
dezer dagen met de officieren van een Engeh'-h
oorlogsschip hadden", zegt de „Manchester
Guardian", „spraken wij ook over het feit <ht
een modern zeegevecht soms zoo plotseling be
gint. Vóór de luchtkokers nog naar oinnen ?iiu
gehaald, is de strijd soms reeds in rollen gang.
Het merkwaardigste von alles was het verhaal
omtrent oen jongen, die op het dak van een
jvesehuttoren iets moest uitvoeren en in
de haast vergeten werd, zoodot hij. nadat het
luik was gesloten, op den geschuttoren achter
bleef. Daar bleef hij gedurende het geheele n-
vceht plat voorover liggen en hij is een van de
weinigen onder de geheele bemanning die d- n
slag werkelijk gezien heeft en de eenige die er
even zorgvuldig h'crsteld en weer afgeleverd.
In een der loodsen wees mijn geleider mij op
een. rocks stellages, waarop een aantal kleine
porseleinen en metalen voorwerpen stonden.
„Die zijn in uitrustingen op het slagveld ge
vonden," zcide hij met zekeren eerbied. „Als
wij lunncn vaststellen aan wien ze toebehoor
den, dan sturen wij ze aan hun nagelaten be
trokkingen. Van' die artikelen hier kennen wij
do vroeger© eigenaren niet."
Ik nam een klein stcenen hondje op, een
stuk grof F ran,sch aardewerk, dat een vader
misschien to Poporinghe of to Bailleul gelicht
bad, voor zijn kinderen thuis.
Dan waren or ook „souvenirs", stukjes van
granaten, Duitscho uitrustingstukken, bladen
,iit een gebedenboek, ccn médaillon van oen
heilige, enz., alles herinneringen aan don plot-
solingen dood den dood iu do jeugd, in do
kracht des levens."
Azië ontwaakt.
Lovat Fraser schrijft in de „Daily
Mail" een artikel onder bovenstaanden
titel, dat als eene waarschuwing aan
Europa wel de algemeene aandacht ver
dient. Hij zegt:
„Men vertelt ons voortdurend, dat de
wereld na den" oorlog opnieuw gevormd
moet worden. Wij moeten ons allen ver
eenigen om eenhemel op aarde te schep
pen.
Zij, die zoo spreken houden geen reke
ning met één factor. Zij vergeten het Oos
ten*
zijn geheele aandacht aan ken wijden, omdat;
hij niets anders tc doen had.
Als die jongen oud geworden is, zal hij ecu
prachtige 'geschiedenis kunnen vertellen/
Do slachtoffers van den zeeoorlog.
LONDEN. De „Morning.Post" verneemt
uit Kopenhagen, dat heftige westerstormen
in do laatste dagen de viésebörs van Jutland
beletten zoo to kiezen. Een aantal lijken van
Britsche en Duitsche zeelieden spoelt aan
dc Deensche kust aan. De bewoners van ver
schillende kustplaatsen hebben plannen een
gedenktecken op te richten ter eere der ge-
doode zeelieden.
DUIT3CHLAND.
De Duitsche Rijkskanselier aan 't woord.
Bij do derde lezing der begrooting heeft
de Duitscho Rijkskanselier Von Betlimann
Hclhvcg een rode g-dhoudenwaarin hij
natuurlijk den militairen toestand besprak.
Wij 'halen daaruit heb volgende aail:
„Er zijn sedert mijn laatste rede
verdere vorderingen gemaakt. Op alle
fronton zijn wij nog sterker dan vroe
ger (bravo). Dat ik met deze ontwikkeling
voor oogen verklaarde, dat wij bereid waren
tot den vrede behoef ik niet te betreuren,
ook al heeft ons aanbod bij onze vijanden
geen succes gehad.
In den kritieken tijd van de maand Juli
1914 was het de taak van ieder staatsman,
die voor God, zijn land en zijn gqweten ver
antwoordelijk is, niets onbeproefd te laten,
waardoor in eere de vrede gehandhaafd kon
worden. Zoo wilden wij ook, nadat wij met
succes onze vijanden afgeweerd hadden,
niets' nalaten dat strekken kou om het
vreoselijk lijden van de volkeren van Europa
in zulle oen wereldbrand to verkorten. Later
zeide ik tot een Amerikaansch journalist,
dab vredesonderhandelingen slechts dan
doeltreffend kenden zijn, wanneer zij ge
voerd werden door staatslieden der oorlog
voerenden op grond van den werkelijkon
oorlogstoestand, zooals iodere oorlogskaart
dion aantoont. Dat werd echter door de
andere zijde van do hand gewezon. Men
wil de oorlogskaart niet erkennen. Men
hoopt haar te verbetereu. Intusschen ver
anderde zij te onzen gunste. (Levendige toe
juichingen.) Wij konden er op aanbrengen
de capitulatie van het Engelsche leger te
Koet-el-Amara, de nederlagen en de zware
verliezen der Franschen voor Verdun, de
mislukking van het Maart-offensief dei-
Russen, het krachtige voortdringen onzer
bondgenooten in Italië (levendige toe
juichingen), de versterking der linies van
Saloniki en in de laatste dagen beleefden
wij juichend en dankbaar van liarto den
zeeslag bij Jutland." (Levendige toejuichin-
gen).
Do Rijkskanselier eindigde als volgt:
Onze vijanden willen het thans -op het
laatste laten aankomen. Wij vreezen dood
noch duivel. Ook niet den kongcrduivel,
dien zij ons in het land willen zenden. De
mannen, die daar ginds bij Verdun vechten,
die onder Hindenburg streden, onze fiere
„Blaujacken" die Albion toonden, dat
„ratten bijten" (toejuichingen) zijn uit een
geslacht gesproten, dat ook ontberingen
weet te verdragen. Die ontberingen zijn er,
dat zeg ik hier rustig en openhartig, maar
wij dragen ze. Ook in dezen strijd gaan wij
vooruit.
Do Hemel laat ons een goeden oogst
rijpen. Het zal niet slechter maar beter
worden dan in het vorige, jnoeilijko jaar
en dan. het nu is.
Onze vijanden, die op onze economische
moeilijkheden bouwen, zullen bedrogen uit
komen.
Een andere rekensom met groote gc-tailen
heeft onze jonge marine op 1 Juni flink
gecorrigeerd.
Ook deze overwinning zal ons niet tot
grootepiaak verlokken. Wij wotcn wel, dat
Engeland daarmoo nog niet verstegen is,
ir.aar dcae overwinning i? ons een waar
borg voor de tookomet, waarin Duitschk-nd
ook op do zeeën volkomen gelijke rockten
zal kunnen handhaven, opdat ook voor de
klcino volkeren duurzame vrijheid der nu
door dc Esigelsoho allesahoorscJis-ppij geslo
ten zeewegen verworven zal worden.
Dit is het heldere, veelbelovende licht,
dat op 1 5"uni met stormaebtigeu bijval van
het geheele Huis en van de tribunes begroet
werd.".
Het grootste deel der. afgevaardigden
was opgestaan. Telkens weder weerklonk
„bravo"-geroep en applaus. De rijkskanse
lier bedankte herhaaldelijk. Eenige malen
herhaakleü deze toejuichingen zich.
BSLSSË.
De Belgische actie.
PARIJS. Uit het communiqué dat de
Belgische regeeriag publiceert ovor de actie
sedert 15 April door generaal Tombeur
blijkb, dat zijn troepen ongeveer 200 km.
op vijandelijk terrein vooruitkwamen.
FRANKRIJK.
Van het Westelijk OorlogèterreSnj
LONDEN. (Bericht van veldmaar
schalk Haig.) Dinsdagnamiddag hevig
geveolit ten oosten van Yperen
Telkens is er sprake van een grootsch
tijdperk van politieke en sociale reconstruc
tie, van een geweldige ontwikkeling van
nijverheid en handel op oen georganiseer
de basis, waarvan Duitschiand zal worden
uitgesloten. Men doet alsof de wereld
bestaat uit het Vereenigd Koninkrijk, de
dominions, de overige geallieerden cn de
Vereenigde Staten. Maar er wonen meer dan
900 millioen mensc-hen in Azië, of meer dan
de helft van de geheele bevolking der
aarde.
Bij al onze plannen moeten wij dus reke
ning houden met de naderende ïndustrieele
ontwikkeling van Azië en ook met het feit,
dat er in Azië politieke geschillen te wach
ten zijn van veel grooter beteekenis dan die
er thans in Europa voorkomen.
Men zegt ons, dat er in Azië nog slechts
met Japan ,te rekenen valt en dat China, Indië
cn Perzië niet meetellen. Maar wij moeten niet
denkon aan de eerste paar jaren, maar aan wat
er in twintig of vijftig jaar geschieden zal.
Do geweldige gebeurtenissen waarin wij een
zoo groote rol spelen, namen onze aandacht in
beslag. Maar nu do eerste schok voorhij is en
wij de feiten meer in hunne ware verhoudingen
kunnen beoordeelen, geloof ik toch dab de groo
te gebeurtenis van de twintigste eeuw niet deze
oorlog, maar do wedergeboorte van Azië zal
zijn.
"Wij hebben ons voorgesteld, dat Azië kalm
het 'wereldgebeuren heeft gadegeslagen on nu
weer tot zijn overpeinzingen is teruggekeerd.
Maar dit is geheel onjuist. Nergens volgen do
gebeurtenissen elkander, zoo snel op. nis juist
De vijand opende tegen den middag ecu
hevig bombardement rondom Hooge en
Yperen en liet tusschen 3 uur en 4 uur 30
oen reeks mijnen springen op een front van
2000 yards ten noorden van Hooge.
Daarop volgden niet geslaagde infanterie-
aan vallen.
Vlak ten noorden van Hooge drong do
vijand, nadat de mijnen ontploft waren,
door in do frontloopgraven. Het gevecht
duurt voort. De höofdlinxo is nog intact.
Co strijd bij Yperen.
LONDEN. De „Times" verneemt uit liet
hoofdkwartier dd. 4 Juni; De strijd m do
Yperen,-saillant ten zuiden van Hoog© blijft
mot verwoedheid voortduren. Het gev-echt nam
oen buitengewoon bloedig karakter aan, of
schoon het tooneel van den strijd zich over
r.og geen twee mijl voorbij het oorspronkelijke
front uitsteekt. Op dit betrekkelijk smalle
front wordt met do uiterst© hevigheid gevoch
ten. De Cauadeezen slaagden met buitengewo
ne dapperheid erin om de verloren loopgraven
weer binnen to dringen, waarna zij met hand
granaten en in een handgemeen loopgraaf na
loopgraaf hernamen en feitelijk de geheele door
den vijand bezette linie weor in bezit namen.
Zoodra zij de loopgraven weer bezet hadden
en de vijanden gedood of verdreven hadden,
ontvingen de Canadoozen opnieuw hetzelfde
vreeselijke artillerievuur als aan 's vijands
eersten aanval op Vrijdag voorafging. De loop
graven werden of door het kanonvuur vermeld
of worden gevuld met lijken. Het was onmoge
lijk do veroverde stollingen te behouden, want
niemand kon hot daar uithouden. Het bombar
dement van, do laatste twee en een halven dag
was het ergste dat w© op dat gedeelte van
het front beleefd hebben. De hoeveelheid artil-
leriomunitie, welke thans gebruikt wordt, over
treft eiken door do ondervinding aangegeven
maatstaf. Wat ook do uitslag van dit, gevocht
moge zijn. de Canadeesche verliezen zijn zeker
even zwaar als de Duib6clie.
Eon "nolrihaftig FrasioCh majoor.
De bijzondere correspondent van de „Daily
Chronicle", G. H. Perris, vertelt hot volgende
verhaal omtrent het moedige gedrag van een
Frnnsch officier.
„Toen heb gevecht westelijk van don Dooden
Man op zijn hevigst was, bleek de majoor van
ecu mfanterie-bataillon, dat een aanval van een
Pommersche brigade moasb weerstaan, plotse
ling verdwenen te zijn. Zijne manschappen
waren zeer onder den indruk van de verdwijning
van hunnen aanvoorder, voor wien zij eene
grooto vereering koesterden.
Na een poos hoorden zij echter plotseling zijn
stem en zagen zij hem over de borstwering
klimmen met gescheurde kleeren, verward haai
en een gewonden rechterschouder.
Hij was met een handjevol mannen van de
rest van zijn bataillon afgeraakt en had
bij een gevecht van man tegen man een
hevigen slag ontvangen, waardoor hij op
den grond viol. Nadat liij weer tot bewustzijn
was gekomen, sleepte hij zich een eind ver over
den grond voort, terwijl hij zich telkens tus
schen de dooden en gewonden verborg. Zijn
gezicht had hij met bloed besmeerd om voor
een gewonde door te gaan.
Hij voerde zijne mannen thans opnieuw tegen
den vijand aan, maar werd spoedig ernstig in
de borst gewond. Generaal bezocht hem in
liet veldhospitaal en nam zijn eigen oorlogs-
kruis van de borst om er den majoor mode te
décoreoren.
RUSLAND.
Van hei Oostelijk oonogsterrein.
PETROGRAD. In de streek van
Dunaburg ten noorden van den
spoorweg naar Ponjewesj gingen de
Duitschers tot het offensief over. Zijwer
den door het vuur der Russen .teruggeslagen.
In den naoht van 4 op 5 Juni trokken
do Duitschors d.oor hunne versper
ringen teneii'de zich meester te maken van
een der Russische 'loopgravenhet vuur der
mitrailleurs en een tegenaanval der' Russen
noodzaakten h9n eoliter naar hunne loop
graven terug te koeren.
Den 5don Juni deden de Duitschers ten
zuiden van Krewo, na een artilleristische
voorbereiding, oen aanval op voorgeeohoven
Russische afdoelingen bij het dorp Kots-
chensky, zij werden echter door de Russische
reserves teruggedreven.
Op het front van de Pripjet lot. aam de
Roameensohe.' grens breidden de Russische
troepen het succes, den 5den Juni behaald,
uit.
Tofc dusverre zijn 480 officieren en meer
don 25000 soldaten gevangen genomen,
terwijl bovendien 27 kanonnen en meer dan
50 mitrailleurs buit- werden gemaakt.
WEENEN. De veldslagen in het N.O.
duren aan bijna 't geheele, 350 K.M. lange,
front met onverzwakte hevigheid voort.
Ton noorden van Oky trokken de Oosten-
riiksch-Hongaarsche troepen, na zware met
afwisselend geluk geleverde gevochten terug
uit de stukgeschoten, oude stellingen naai
de 5 K.M. zuidelijker gereedgemaakte linie
bij Jaslowisj.
Aan de Beneden-Strypa ging de vijand
Dinsdagochtend, na een krachtige artilleris-
tische voorbereiding, over tot den aanval.
Hij werd overal teruggeslagen, hier en daar
in gevechten vein man tegen man.
Ten westen van Trcmtowla liep tezelf-
der tijd een aanval cler Russen dood in het
vuur der Oostcnrijksch-Hongaarsche kanon
nen.
Ten westen, en ten noordwesten van Tai--
nopol werd eveneens verbitterd gestreden.
Daar Wanr dc vijmd voor een enkel oogon-
daar. In de laatste twintig jaren heeft er een
veel verbazingwekkender verandering plaats ge
grepen in Azië dan in do geheele westelijke
wer.eld.
Toen ik voor 't eerst in China kwam was er
een klein stukje spoorweg ergens ver weg in
het. Noorden. Ernstig© mapdarijnen met lango
staarten en geborduurde jakken verzekerden
mij, dat China nooit spoorwegen zou dulden.
Maar nu zijn do staarten verdwenen en zege
viert do locomotief.
Indië, dat vroeger een stilstaande poel ge
leek, wordt thans beroerd door niemVo denk
beelden cn telkens als ik er weder kom, lijkt
het weer veranderd.
Do meest onveranderlijk© factor in dc ge
schiedenis der mcnschhcid is de golving van
Oost naar West en omgekeerd. Drie eeuwen
Jang is het Oosten overweldigd door do weten
schap en de wapenen der Westerlingen. Maar
terwijl het Westen thans zijn eigen mannen
kracht en zijn stoffelijke hulpbronnen uitput,
wisselt het getij langzaam en onmerkbaar. De
halve zelfmoord van Europa verschaft het Oos
ten een gunstige gelegenheid.
Ik tracht thans niet een angstwekkend
spookbeeld van een hieuw Aziatisch gevaar van
militanten aard op te roepen. Wij behoeven niet
te verwachten dat opnieuw een Mongoolsche
horde naar Moskou zal oprukken of dat weer
een Suliman voor de poorten van Weenen zal
staan. Het voornaamste Aziatisch gevaar is
van industrieolen aard. Het moge dan al lang
zaam naderen, maar mettertijd zullen wij het
onder dé oogen moeten zien. Terwijl wij onzen
rijkdom vernielen, ontwikkelt zich in het
Oosten langzamerhand de mogelijkheid eeim-
oonourrentie, veel grooter dan die welke wij
van Duitschiand .te .vreczea hebben.;
