Oorlogsnieuws.
't Vriendje.
il
E5 a UK «or .UATKiyrCQURAMT van Zondag 4 J-oini 3..9 X
Do strijd om Verdun duurt
nog steeds voort. Hij golft in
de laatste weken keen en weer,
al valt niet te ontkennen, dat
de Duitschers aan de winnende
hand .blijven. Belangrijk
blijft deze strijd steeds, want
de meeste drukking op het
vijandelijke front door hel;
Duitsche leger wordt nog
steeds in de streek bij Verdun
uitgeoefendDaarom geven
we hier nog eens weer een
kaartje van dit strijdterrein.
Wij zien daarop de streek
der vesting, die nog altijd niet is omsingeld en de verschillende plaatsen, waarbij in den
laatsteu tijd zoo hardnekkig is gestreden, als Halancourt, Avocourt, enz.
De toestand in den reuzenslrfid.
Bijna, twee jaren lieoft nu deze geweldige
oorlog geduurd, en thans eerst heeft blijkbaar
do eerste grooto zeeslag plaats gehad. \Yg heb
ben, terwijl wo dit schrijven, nog alleen be
richten van Duitsch© zijde, maar die zijn uit
voerig genoeg om aan een werkelijkcn, zwaren
-zeestrijd, te geloovon, waarbij de grootste
schepen der vijandelijke vloten, de dread
noughts in het vuur zijn geweest, naast gepant
serde kruisers, kleine kruisers, torpedobooten,
enz. Uit de reeds gepubliceerde berichten maken
wo op, dat twee belangrijke Engelsche en Duit
sche vloten elkander ontmoet hebben in de
Noordzee, naar liet schijnt tusschen Dene
marken en do Engelsche Oostkust. De nadere
•bijzonderheden melden de telegrammen. Zooals
we zeiden, hebben wo op het oogenbhk nog
alleen die van Duitsche zijde.
Deze Duitsch© berichten spreken van een
strijd tegen een overmachtig deel der Engel
sche vloot. 'b Schijnt niet één aaneengesloten
strijd to zijn geweest, maar een reeks afzon
derlijke gevechten zooals trouwns hij een strijd
ter zeo vaker voorkwam, ook in lea tijd van
•Do Ruvter en Tromp. De Duitschers kennen
'zich zeif de zege toe en spreken van veel ver
nielde vijandelijke schépeneert dreadnought,
twee pantserkruisers, een drietal torpedover-
nielers, een aantal torpedobooten, een duikboot
terwijl nog een Engelsche dreadnought door
een torpedo werd getroffen. De schade voor
do Engelsche vloot beloopt natuurlijk eenige
'honderden millioen. Een dreadnought als de
vernielde „Warspite", een schip van 27.-500
ton, kost tientallen, millioeneu po ad sterling,
men .zegt van 300 millioen gulden. Bovendien
zulien er heel, wat manschappen var. de ver
nielde schepen zijn omgekomen,
We moeten natuurlijk afwachten, wat de
•Engelsehe telegrammen zeggen. De Duitschers
-zouden niet meer verloren hebben dan de
'kruisers ..Wiesbaden" en ..Pommercn," het
laatste oen tamelijk oud schip, terwijl oen
kleine kruiser „Frauenlob" en eenige tor-
pedobcoten worden vermistdus ook wel
verloren y.ullen zijn. Wij verwijzen onzen lezers
overigens omtrent verdere berichten van
dezen zeker zeer belangrijken zeeslag naar de
telegrammen, ook onder Laatste Berichten.
Het offensief, der Oostenrijkers draagt steeds
meer vruchten. Voor eenige dagen waar
schuwde do Oostenrijkseh© pers liet publiek der
Donau-monarchie, dat men niet moest verwach
ten, dat do zegepralen op de Italianen steeds
het snelle verloop zouden hebben. Er waren
verschillende redenen voor om te vreezen voor
een langzhmer oprukken, in de1 eerste plaats
omdat, do Italianen steeds grooter versterkin
gen ontvingen en dan omdat het bergachtig
-terrein het verroer van geschut en munitie
zeer bemoeilijkte. Toen hadden de Oostenrijkers,
volgens hun zeggen. 2.50 vierkante kilometer
Itnli.-.ansch grondgebied bezet. En ziedaar, nu
krijgen we reeds berichten van nieuwe zege
pralen de Oostenrijkers hebben op de Italianen
de beide bedreigde vestingen Asiago en Arsiero
gewonnenliet bezette grondgebied is uitge
dijd tot 300 vk. kilometer, het aantal gevan
gen genomen Italianen is gestegen tot meer
dan 30,000, het aantal lmitegemaakte' kanon
nen tot óver 300. kien kan hier inderdaad van
een overwinning spreken, en Oostenrijksche
bladen zien dan ook in den geest hun troepen
iccd.s voor Venetië staan en deze iugunenstad
weer in handen der Oostenrijkers.
De Oostenrijksche telegrammen trouwens zijn
Sn de laatste dagen 'zeer optimistisch. De
Italianen zijn ook uit Gallio verdreven, ten
noordoosten van Asiago. en de hoogtestellingen
ten noorden daarvan zijn stormenderhand
ingenomen. De Monte Baldo en de Monte Fiaro
zijn in het bezit der Oostenrijkersen dezen
hebben, na'de Posina te zijn overgetrokken,
ook den Monte Priafova genomen. De
Italianen, boden, heet het, wanhopigen tegen
stand, maar liet haatte hun niet. De ïtaliaan-
sehe telegrammen geven alleen toe, dat het
pantserfort van Punta Corbin is ingenomen,
maar vertellen overigens vooral van aanvallen,
die op verschillende punten zijn afgeslagen,
inzonderheid langs de Etschin hoé Brentada!
Dieet de toestand onveranderd- Eigenaardig is
ook wel, dat zoowel in dit als in het Etsck-dal
nog steeds de Italianen hebben stand gehouden
op Oostenrijkseh gebied. Dat de vijand zich
spoedig voor Venetië ?al vertonnen, is voor-
loopig nog niet te gelooven.
Men moet zeggen, dat do groote strijd dei
volken in den laat&ten tijd nl belangwek
kender wordt. Naast het geslaagd? offen
sief der Oostenrijkers tegen de Italianen
staan nog steeds de aanvallen bij Verdun, en
ook de strijd in den Balkan Men kan in span.
ning verkeer en, wat daar, op het Balkanschier
eiland, zal gebeuren, Voorloopig is 't nog niet
volkomen duidelijk. Vooal r.iet. welke rol de
Duitschers er spelen. De aanval der centralen
thans lijkt eenigszins vreemd, nadat zij den
geallieerden zoo ongeveer een half jaar gelegen
heid hebben gegeven om zich bij Salonïki te ver
sterken, hun macht uit te brejden, een groot
deel van 't overschot van 't Servische leger
aan zich te trekken. Indien de Duitschers en
Bulgaren het Grieksche grondgebied toch wil
den schenden, waro het verstandiger geweest,
zou men zeggen, eerder op te treden. Of heeft
men gewacht, tot men de zekerheid had, dat
de geallieerded een aanval zouden doen, en
heeft, men dien nu weer voorkomen in den Bal
kan, zoonis de Duitschers bij Verdun het groote
offensief, do Oostenrijkers een aanvallende be
weging cler Italianen in Tirol hebben voor
komen? In elk geval, èen Du-itsch-Bulgaarschc
strijdmacht heeft den Roepelpas en Demir His-
sar bezet en daarmee den eersten stap gedaan
op Grieksch gebied. Griekonland protesteert.
Ook hebben er grensgevechten tusschen Grie
ken en Bulgaren plaats gehad. Zal het daarbij
blijven? De Grieksóhe regeering wil blijkbaar
mét alle macht neutraal blijven, en inchen de
aanvallers zich nu maar beperken tot de neu
trale strook van Salon ik i tot aan de vroeger©
Servische grens, zal 't Grieksche leger zich op
-en afstand houden. Dooh men spreekt er van,
•lat do Bulgaren ook naar Kawalla, de be
geerde haven aan de Kgeïsehe Zee, willen
opdringen, dat zij met Turksche troepen schij
nen samen te spannen tegen Xanthi. Dan
wordt do zaak natuurlijk anders. De toestand
in den Balkan/is nog verward, maar drei
gend.
Van den strijd om Verdun niet veel nieuws.
Er wordt in de laatste dagen nog steeds hard
gevochten tusschen Cumières en den Mort
Homme. Aan weerskanten zijn hier kleine
voordeelen behaald, die zonder beteekenis
lijken tegenover de belangrijk© verliezen. De
Duitschers schijnen liet thans gemunt te heb
ben op Ghalbaucourt, een belangrijk knooppunt
van spoorwegen. Als zij dit bezetten, zouden
se wellicht de Verbinding van Parijs met Ver
dun afsnijden.
FRANKRIJK»
Van het Westelijk Oorlo0sters*e?n1
PARIJS. Aan de linkerzijde van de Maas
bij tusschenpoozen beschieting"" van de sec
toren Avocourt en Mort Homme.
De Duitschers deden aan de rechterzijde
van de Maas na een hevige beschieting een
aanval van de hoeve ïhiaumont eCf tot
Vaux. Na verschillende vruchtelooze be
stormingen slaagden zij er in door te drin
gen in de loopgraven van de eerste linie
tusschen het fort van Douaumont en den
vijver van Vaux.
Overal elders werden hunne aanvallen,
met zware verliezen, afgeslagen door mi
trailleur-vuur.
Een groep Duitsche aeroplanes, wierp
Donderdagmiddag bommen op de open stad
Bar-le-Duc, waardoor 18 burgers, onder wie
twee vrouwen en vier kinderen, werden ge
dood en 25, onder wie zes vrouwen en elf
kinderen, werden gewond.
BERLIJN. Ten noorden en ten zuiden
van Lens ook Woensdag levendige artil
lerie-actie.
Links van de Maas brachten de Fran-
schen in den. avond een aanmerkelijke
strijdmacht in het veld voor een aanval op
den Mort-Homm© en het bosch van Cau-
rette. Aan de zuidelijke helling van den
Mort-Homme gelukte het hun over een uit
gestrektheid van ongeveer 400 M. voet te
vatten in de Duitsche loopgraven, overigens
zijn de vele andere bestormingen met zeer
zware verliezen afgeslagen.
Rechts van de Maas werden de artillerie
gevechten voortgezet.
Ten oosten van Obersept drong een Duit
sche verkenningsafdeeling in een ongeveer
350 M. lange en .300 M. diepe Fransche
stelling en keerde van da-ar met buit en ge
vangenen terug.
Een Engelsche tweedekker werd ten wes
ten van Kamerijk in een luchtgevecht naar
beneden geschoten. De inzittende officieren,
die gewond waren, werden krijgsgevangen
gemaakt.
De begrafenis van generaal Gallieni.
PARIJS. De begrafenis van generaal
Gallieni, is een indrukwekkende plechtigheid
geweest. President Poincaré ging aan het
hoofd van den'stoet. Alle ministers en leden
van het corps diplomatique waren tegen
woordig.
De Minister van Oorlog hield een wel
sprekende lijkrede in het „Hotel des In
valides".
RUSLAND.
Van het Oostelijk oorlogsterrein.
PETROGRAD. Aan liet geheel© front
artillerie-duel en geweervuur,.
Twee Russische lucht-escadrilles hebben
aanvallen gedaan op punten achter de vijan
delijke linies. Een dezer escadrilles, bestaan
de uit zes toestellen, beschoot de buurt van
door
WILLE MI XE C. A. LABBERTON.
(Overgenomen vH dc „Niéuwe Courant''.)
Onzef kleine jongen heeft een nieuwen
yriend.
Verleden week Vrijdagavond heeft hij me
dit belangrijke feit medegedeeld mot oen zoo
absolute zekerheid in stem ten gebaren, flat
er aan tegenspraak in 't geheel niet te
.denken viel
„Moeder, ik heb een vriendje."
„Zeker, boy. zei ik, met niet zoo licel veel
belangstelling in deze, naar mijn begrip niets
nieuws inhoudende medcdeeling." „Je hebt
©en heelehoel vriendjes, hé; Anion en Bertus
pn Freddie en Dick en"...
Maar ik vergiste me deerlijk!
„O, die", zei hij, met een minachtend ge
baar van zijn rechterarm, alsof hij die gehec-le
vrienden schaar met een enkelen zwaai over
boord wild® gooien als onnoodigo levensballast.
„Dat zijn allemaal zoo maar jongens, die ik
Ken. om mee ie spelen en zoo, maar Jan is nu
echt mijn vriendje."
„Zoo?" zei ik met- wat meer attentie. En ik
dacht mot een lichtelijk medegevoel aan Anton,
bij wien mijn ondankbare zoon zoowat i^deren
bondag te spelen werd gevraagd, en aan
FtfSddie, die, goedig en zacht kereltje, den veel
het dorp Soly ten noordwesten van Smor-
gou, een ander van 14 machines wierp bom
men op het station Manewitsch aan den
spoorweg SarnyKovel
Hét eerste escadrille wierp 48 projectie
len, het tweede 66, waaronder brand
bommen.
Ondanks het zeer hevige vuur van de
vijandelijke artillerie keerden alle machines
en alle vliegers behouden terug.
WEENEN. De Oostênrijksch-Hongaar-
sehe stellingen in Wolhynië werden Woens
dag weder verscheidene uren door de vijan
delijke artillerie beschoten. Gedurende den
nacht herhaaldelijk hevige schermutselingen
op het voorterrein.
Ook aan het Bessarabisch front duurt de
a<ctie van den vijand voort.
Wat wil Rusland?
„Na een weck wachteus komt de Rus
sische post weer binnen", aldus de „Köl-
nische Ztg." Ofschoon de eerste Russische
dagbladen geen directe opheldering over
den stilstand bevatten, blijkt toch uit ver
schillende aanwijzingen vrij zeker, dat het
achterhouden van de Russische post in
verband staat met belangrijke militaire ge
beurtenissen in Rusland. Dit vermoeden
schijnt bevestigd te worden door het feit,
dat de Finsche post de laatste weken onge
stoord naar het buitenland kon gaan. Vol
gens sommjge bladen hangen te Petrograd
tal van geruchten aangaande te verwachten
militaire gebeurtenissen in de lucht: De
bevolking toont zich zeer ongerust.
Groote troepenbewegingen in de buurt
van Petrograd verhoogen de spanning.
Berichten over den toestand bij R.iga en
aan het Dunafront ontbreken.
In de officieele legerberichten stonden
den laatsten tijd alarmeerende berichten
over goedgeslaagde Duitsche luchtaanvallen
in de onmiddellijke nabijheid van Petro
grad en verder. De autoriteiten zwijgen,en
verhoogen daardoor de zenuwachtigheid der
bevolking.
De stemming in Finland.
„Verdensgang" maakt volgens een telegram
uit Christinnia aan de „Frankf. Ztg." melding
van een onderhoud met Hjalmar Brantjng over
den toestand in Finland. Branting zeide: Ik
durf niet te zeggen, dat de activistische bewe
ging voorgoed onderdrukt is. Men weet in
deze dagen niet wat gebeuren kan. De Fin
sche activisten roeren in Finland een gewel
dige propaganda, om een oproer te wekken ge
lijk in Ierland. De Russen hebben trouwens
alles gedaan om hen te provoceeren. In alle
Finsche partijen zijn er vertegenwoordigers
van deze stroomingen, hoewel men ook krach
tige xegenstroomingen aantreft. Mocht deze
propaganda werkelijk tot revolutie voeren, wat
men volstrekt niet onmogelijk mag achten, als
men bedenkt 'dat het zelfs in Ierland gelukt
is, dan zou. dat natuurlijk ©r toe leiden dat
Rusland strenge represailles zou nemen en de
onderdrukking nog verder zou voeren. Dit zou
dan als een rechtstreeksch beroep op de Zweed,
sehe gevoelens werken en in hoog© mate den
Zweedsdien activisten steun brengen. Dat is' op
het oogenblik het groote, althans nu zichtbar©
gevaar. Er kunnen eiken dag verwikkelingen
ontstaan, bijv. tusschen oorlogsschepen ter be
waking van de neutraliteit der kust en vijande
lijke vaartuigen. Zulk een gebeurtenis zou na
tuurlijk onmiddellijk sterk stemming maken
voor de activistische neigingen.
ITALIË»
Ar9Üero en Asjago gevallen.
WEENEN, (Officieel.) Asiago en Arsiero
zijn genoman. In het gebied ten noord
oosten van Asiago verdreven onze trao
pen den vijand uit Gallio en vermeesterden
stormenderhand de vijandelijke hoogtestellin
gen ten noorden van dezen berg. De fVionto
Baldo en Monte Fiara zijn in ons bezit. De
over de Posina voortgedrongen strijdkrachten
naman Monte Priafolra.
In de halve maand sedert het begin van
onzen aanval zijn 30,388 Italianen, oncler wie
694 officieren, gevangen genomen en werden
299 kanonnen buitgemaakt.
Aan de Italiaansch-Oostenrijkcche grens.
WEENEN. De Oostenrijkseh-ITongaar-
sche troepen, die ten noorden van Asiago
iu oostelijke richting voorwaarts rukken,
'hebben dc hoeve Mandrielo bereikt en den
wog ten oosten van den Monte Fiara en
den Monte Baldo. overschreden.
vTen oosten van,. Arsiero werden Mouteceu-
go, de hoogte ten zuiden van Cava en
Fresche veroverd.
Negenhonderd Italianen, onder wip 15
officieren, werden gevangen genomen én er
werden drie mitrailleurs buitgemaakt.
Bij Arsiero kregen de Oostenrijksch-Hon-
gaarsche troepen voél op den zuidelijken
oever van de Posina; zij sloegen een krach -
t-igen tegenaanval der Italianen af.
Ook mislukten aanvallen van den vijand
op stellingen van de „Landesschiitzen" bij
Chiese (in het Branddal) en ten oosten van
den Buolo-pas.
Er zijn thans 313 kanonnen veroverd. De
overige buit is nog niet geheel te overzien.
Er zijn tot dusverre 148. mitrailleurs, 22
mijnenwerpers, zes auto's, 600 rijwielen,-
groote hoeveelheden munitie, waaronder
2250 bommen van het zwaarste kaliber, af
geleverd.
ROME. (Bericht van den Opperbevelheb
ber.- In het Lagarin?.-dal artillerie-duels.
Donderdagmiddag eteed de vijand nog een
onverhoedschen aanval op den Buole-pas,
hij werd echter door de Italiaansche troe
pen met de bajonet afgeslagen.
Herhaalde aanvallen van den vijand in
de richting Forni Alti werden schitterend
afgeslagen door de Italiaansche Alpen
jagers.
In de zone tusschen de Posina
den
sterkeren Koes bewonderde en hem altijcl maai
den baas over zich liet spelen. Vv'at waren kin
deren en, ach, ook menschcn, toch onstandvas
tig en wankelbaar en steeds geneigd het oude
te verwerpen voor iets nieuws!
..Zoo, is er een nieuwe jongen op school ge
komen en is die zoo aardig?"
„Wel néé, Moeder, niet op school. Het is
Jan, je wéét toch wel, Jan, van Mina do werk
vrouw."
Nu was mijn belangstelling niefc langer ge
veinsd
„Jan van Mina", riep ik uit, oen beetje ont
hutst. ,,Muar kind!" Toen, ziende den grooten
ernst in de glazend.blauwe oogen„Vin je dat
zoo'n lieven jongen?"
Maar dezo vraag maakte de zaak niet beter.
„Lief!" zei hij. en er was groote veront
waardiging in stem en gelaatsuitdrukking.
„En jongen moet toch r.iet lief zijn! Dat is
goed voor meisjes, zegt Jan. Een jongen moet
stérk zijn en niet kouwelijk en bang in don
ker. zooals Freddie. En je moet goed kunnen
vechten en fluiten en fietsen en belletje trek
ken en zoo. En dat kan Jan allemaal en zoo
wil ik ook worden. En je moet een hekel heb
ben aan meisjes!"
Ademloos hield hij op. Een haast niet t©
weerhouden glimlach trok me om de mond
hoeken. Ik keek naar do levendig-blauwo
oogen, die schitterden in het hoogroode ge
zichtje en naar het rechterhandje,,dat zich
samengeknepen had tot een vuist. Do nieuwe
opvoeder had zijn slachtoffer al dadelijk wel
ter dege ie pakken!
„Jan is <1$ leukste jongen, die ik ken, en
Boven-Aafciico duurde gisteren de h-evig<
artillerie-actie voort.
In den namiddag deed een vijandelijke
colonne, di© over de Posina was getrokken,
een aanval in "de richting van don Monte
Spios, maar zij werd gestuit op de noorde
lijke hellingen van den berg.
Een andore col-onne die oprukte naar San
Tubaldo ten zuidoosten van Arsiero, werd
in wanorde teruggeslagen naar de overzijde
van de Posina.
Op het plateau Sette Corauni krachtige
pressie van den vijand op de-Italiaansche
stellingen van den vleugel te Montedengio
op het kleine Campomulo-dal.
In het Sugana-dal is de toestand on
veranderd.
Aan den Boven But het gewone artille
rie-vuur van den vijand.
Italiaansche afdeelingen zetten langs het
Isonzo-front hun stoutmoedige invallen
voort. Een dezer afdeelingen maakte op
den vijand een bommenwerper buit.
Den 30sten en 31 sten Mei deden Caproni-
escadrilles aanvallen op de Assa-vallei en
wierpen daar met blijkbaar goede resul
taat ongeveer 100 bommen op de vijandelij
ke kampen en dépots. De vliegtuigen keer
den behouden terug.
GRIEKENLAND.
De strijd in den Balkan.
SALONIKI. De Bulgaren concentreeren
zich bij Xanthi en Nevrokop en maken zich
gereed om een aanval te doen op Drama.
De Duitsche regeering heeft der Grieksche
verzekerd, dat zij niet van plan is Kawalla
te bezetten en evenmin Zuid-Macedonië.
Een Grieksch ininister heeft verklaard,
dat het Grieksche leger, zoodx-a de operaties
beginnen, zal terugtrekken uit de gevechts
zone en zich bepalen zal tot de beveiliging
van het leven en de have der bevolking.
De proviandéering van Zuid-Macedonië
geschiedt door automobielen van het Griek
sche leger.
De Turken concentreeren infanterie en
artillerie bij Xanthi.
Paroj bezet.
PARIJS. Een telegram uit Salonïki be
richt, dat de Franschen Paroj ten noord
oosten van Doiran hebben bezet.
EGYPTE.
De aanslag op den sultan van Egypte.
KAIRO. Sje-mselden en Helbour zijn
schuldig verklaard aan een samenzwering
tot vermoording van den sultan van Egypte
en ter dood veroordeeld.
WEREENSGBE STATEN.
De Vereenigda Staten en Mexico.
WASHINGTON. Van bevoegde zijde
wordt verklaard, dat de Amerikaansche
troepen niet' uit Mexico teruggetrokken
zul-len worden, voordat G'arranza bewezen
heeft bij machte te zijn de Amerikaansche
grens te beschermen'.
"De nota van Carranza zal vermoedelijk
in dezen geest beantwoord worden.
AFRIKA.
Mot generaal Smuts in Oost-Afrika.
Een medewerker aan de Times" beschrijft
een nachtelijke® marseh van eene colonne, die
onder bevel van generaal Smots -staat, in de
Oost-Afrikaansche woestijn.
Hij zegt o.a.
„Nadat wij ccn honderd meters ver waren ge
trokken, konden wij ieder nauwelijks nog
onzen voorman zien. Al wat beweegt, wordt
in een gordijn van wit, cndoorzicbtbaai- en
grof wocstijnstof gewikkeld. De hoeven der
paarden jagen het op en het dringt in onze
neusgaten, vormt dichte wolken, dio zich lang
zaam uitbreiden naar de diepe duisternis naast
ons.
De nachtelijke geluiden klinken zeer vreemd
en duidelijk de gedempte geluiden die onze
bewegingen veroorzaken verbreken de angst
wekkende stilte om ons heen een volko
men, vijandelijke stilte.
Niets is er te hooien dan alleen het doffe
gestamp van honderden paardenpooten, liet
geklikklile van hitten cn het gefluister en ge
murmel van de mannen terwijl wij werktuige
lijk voorttrrokken.
En nu, terwijl onze „trek" steeds voort
duurt. ook na middernacht, komt do slaapdui-
veT, dc ergste vijand waarmede een soldaat in
actieven dienst te strijden heeft. De geest
dwaalt af, do eentonige bewegingen vc-rsuffen
ten slotte- dc zintuigen... Alles gaat best in
dc wereld. Deze geforceerde marseh is slechts
een booze droom, niets dan een nachtmerrie
van een rit, met droge keel, dagenlang, op een
half-uitgcput paard. Wij liggen lekker tus
schen dc lakens te dommelen terwijl do eerste
zonnestralen spelen langs de zoldering van
onze slaapkamer in een voorstad van Kaap
stad,.. Er staat op dit zeer vroege uur iepmnd
buiten de straat te schreeuwen en een schril
geluid weerklinkt:
„Stijgt af en treedt aan, le eskadron!"
Met een schrik komen wij weer geheel tot
bewustzijn. Het is bitter koud; het is 'k och
tends half- vijf cn wij staan aan den rand der
woestijn. Dan klinkt het gedonder der kanon
nen, die hunne actie zijn begonnen tegen de
eerste stelling der Duitschers, welke den weg
naar het binnenland verspert. Smuts heeft
hom weder plotseling overvallen."
hij is nou alleen eclit mijn vriendje, hoor
moeder!" En met opgeheven hoofd, de beide
handen in de broekzakken, stapte hij parman
tig fluitend de kamer uit, natuurlijk naar do
kouken- naar Jan!
Mijn mam, die gedurende dit lieele gesprek
geen woord had gezegd, maar zat te kijken
alsof hij zich innerlijk verkneukelde van ple
zier. barstte in een schaterlach uit.
...Nou jij!" zei hij.
Maar ik lachte niet. ..Wat. moet daarvan
norden?" vroeg ik. „Vin jij'dab goed?"
„Och kom," zei mijn zorgelooze echtgenoot.
„Trek je daar maar geen harnas over aan,
hoor! Dat süjt wel weer. En wat pou'liet eigen
lijk nog? Die Jan kan toch wel een bovenste
beste jongen zijn, al is zijn moeder een werk
vrouw en al woont hij niet op de Koninginne
gracht!"
„Och ja." zei ik, „dat nou wel maar..."
Wat ik eigenlijk lnet dit „maar" wilde zeg
gen, was me zelf niet recht duidelijk. En man
nen begrepen zoo iets toch 'hcelemaal niet.
Zooveel was zeker, erg veel genoegen deed deze
plotsoling-gegroeido, nieuwe vriendschap, me
niet.
Ik v os blij, toen ik even later de voordeur
hoorde dichtslaan en Kees do kamer weer
kwam binnenstappen.
„Hij is weg," zei hyj nog steeds met een
zekere opwinding in oogen en manieren.
„O, vader! je had eens moeten zien, hoeveel
hij eten kan! Alles wat er hier binnen over was
gebleven, heeft hij opgegeten, c-n wat er nog
in de keuken was ook. Hij kan nog meer eten
als jij, yaderl"
CH3PSA.
Do opstand in China.
PEKING. Nu de provincie Yoenan zich
'onafhankelijk heeft verklaard, zijn acht
provincies van de 18 in opstand.
Sjantoeng is bijna geheel en al in handen
cler rebellen.
Yoean-sji-kai.
Volgens de „Asoki", zoo meldt de
„Times" uit Tokio, ia prcoide-nt Yoean
Sji Kai sedert Vrijdag ernstig ziek. Er
bestaat verdenking, dat 'liij is vergiftigd.
(Officiel is later gemeld, dat van ©en ver
giftiging geen sprake is.)
Vredesvooruitzichten.
Noderlandsche meoningen.
Heb bestuur van den Nederlandse-hen Anti-
Dorlcg Raad heeft zich gewend tot verschil
lende personen hier te lande, om hun oordeel
te mogen hooren over de mogelijkheid van
toenadering tusschen -de oorlogvoerenden in
verband met do laatst© uitlatingen der ver
antwoordelijke staatslieden in Duitsohlamcl
on Engeland. Aan hun antwoorden ontlcenen
wij een en ander.
'De heer C o 1 jj n kan instemmen met de
meoning, dat, al moge een onmiddellijke vrede
nog mot mogelijk zijn, de uitingen van Grey
en van don Rijkskanselier toch wellicht in ver
schillende opzichten den weg geëffend hebben
tot een toenadering tusschen beide oorlogvoc-
rende zijden.
Immers aan beid© zijden is de formuleering
van het oorlogsdoel veel minder afstootend.
Aan-Duitsche zijde heeft men zich thans over
dit oorlogsdoel uitgesproken op een wijze, die
onderhandeling© niet buitensluit.
Vel aanvaardt men van Engelsche zijde
niet den oorlogstoestand in Europa als moge
lijk uitgangspunt, maar d© heen Oolijn meent,
dab men daarmede heeft willen zeggen: 'gij
moet. niet alleen op den militairen toestand in
Europa letten, maar ook do overige oorlogster
reinen mede rekenen. En zóó gezien ligt el- in
de Engelsolie uitlatingen geen absolute afwij-
zmg van het Duitsche standpunt.
Dr. H. T. Colenbrander meent o.a.:
„Het feit, dat de verantwoordelijke staats
lieden in Duitschland en Engeland in hun
redevoeringen niet meer uitsluitend voor hun
eigen land spreken, maar zich zoo al niet in
den vorm dan toch in wezen, tot elkander
richten, is op zichzelf reeds iets, dat als een
eerste begin tot een toenadering is te be
schouwen."
De oorlog schijnt op het doode pUnt. Maar
als Duitschland Polen denkt te annexeeren
zal Engeland daarin stellig niet toestemmen,
evenmin is een verandering van den toestand
waarin België voor den oorlog was, mogelijk
terwijl daarentegen aan Duitschland zijn kolo
niën niet zullen zullen worden onthouden.
.Ook mr. H. C. D r e s s ©1 h u y s, meent:
,.üe uitlatingen van de verantwoordelijk©
staatslieden in Duitschland en Engeland kun
nen niet anders strekken dan tot heit uit den
weg ruimen van misverstanden tusschen beide
partijen" en jhr. mr. dr. W. J. M. Eysinga,
verklaart: „De meening, dat al. moge een
oogenblikkelijke vrede nog niet mogelijk zijn,
de uitingen van Sir Edward Grey en van den
'Rijleskanselier toch wellicht in verschillende
opzichten den weg geëffend hebben tot een toe
nadering tusschen beid© zijden, komt my juist
voor."
De uitingen van Von Bethmann, Hollweg en
Grey bewijzen, naar mr. S. van Houten
meent, wel eenigen wensch itot toenadering,
maar tevens dat zij den weg daartoe niet goed
gekozen hebben. Oorlogvoerenden en neutralen
hebben gelijkelijk te streven iɻar een volken
rechtelijke wereldorganisatie, bij welke do
wederzijdsch© vrees minder groot© rol speelt
dan tegenwoordig.
De heer H. van Kol beschouwt „zeer
zeker de uitingen van Sir Edward Grey en van
Von Bethmann Hollweg als gunstige ioekenen.
Het maakt een indruk, alsof men aan beide
zijden tracht ©lkaar te ontmoeten."
J hr. mr. A. F. do Savornin L o h m a n
verklaarde
„Do indruk, dien ik van de redevoeringen
van den DuiTsehen Rijkskanselier en van Sir
Edward Grey heb bekomen is, dat geen van
beide partijen zich overwonnen verklaart, wao
dan ook -moeilijk kon worden verwacht;, dat
echter ook geen van beide partijen meer. van
de andere die verklaring ëischt; dat daaren
tegen beide partijen waarschijnlijk bevreesd
voor heb doodbloeden van Europa gevoelen,
dat het, bij den tegenwoordigen stilstand der
krijgsoperaties, noodig is geworden wederzijds
blijk to geven van geneigdheid om stappen te
doen tot den vrede."
Mr. M. W. F. Treub, acht op dit oogen
blik „do kansen om met goed succes door be
middeling te pogen tot vrede te. komen, nog
met zeer groot. Wel zijn er verschillende toe-
kenen, die er op wijzen, dat allo oorlogvoeren
de partijen zoo al-niet bij haar zich een ver
langen naar vrede openbaart toch beginnen
te beseffen, dat zoowel de persoonlijke als de
economische en inzonderheid financieel© offers,
die do oorlog vraagt, de grens naderen van. wan
gpdragen kan worden, zoodat te verwachten is,
dat binnen niet te langen tijd, to liopen, voor
het begin van den herfst ernstige bemiddelings
pogingen om tot vrede to komen aan do ver
schillende oorlogvoerende mogendheden niet
onwelkom zoilden zijn. Tijdige voorbereiding
van zulk een poging is dus-gewenscht.
Mr. B. C. J. Lode r komt bet voor, dat do-
uitlatingen zóówel van den Rijkskanselier en
den heer Grey, als van president Wilson en de
thans aanhoudende bespreking van de vredes-
ulee in de pers, ook in d© oorlogvoerende lan
den er op wijzen dat do vrede van alle zijden
wordt gewenscht. Dat daaraan -onuitgesproken
toenadering ten grondslag zou liggen, meent
hij echter te moeten betwijfelen. „Bemiddeling
van neutralen zoude dan ook zonder twijfel
kans van slagen hebben, wdnneer slechts
eonigemate vaststond wat iedere partij meent
te kunnen en te willen bereiken." Eerst dan
zullen de neutralen ineb vrucht kunnen optre-
Kennisgevingen
Mijn man glimlachte pijnlijk. Zijn overgezon-
<le eetlust was voor zijn zoon altijd een reden
geweest tot onverholen bewondering en nu zou
liy overtroefd zijn!
„Zoo?" zei hij. „nou maar, dat is flink voor
zoo'n kleinen jongen."
„Klein? IIij is hcelemaal niet klein. Hij is
a! neven Jaar. En hij lean op zijn hoofd staan!"
„Mat zeg je? Is hij zóó knap?"
„Ja. Dat leun jij niet, hè vader? Daar hen
je te oud voor."
„Ik te oud? Hoe kom je er hij jongen!"
„Doe hot dan eens."
En waarlijk, voor de verbaasd-bewonderende
blikken van zijn zoon gooide va-der zijn waar
digheid- te grabbel, trok zijn jas uit, sloeg zijn
handen op den grond en zijn lange beenen mei;
een forschen zwaai de Jucht in.
in de handen klappend, luide toejuichingen
schreeuwend, stond liet kind er hij.
„Hoera! Hoera!" riep hij. „Prachtig vader!
lk wist niet, dat je zóó knap was. Dat zal ik
eens aan Jan vertellen!"
„Man, schei toch uit," riep ik, ontzet sta
rend naar de twee nog steeds omhoog stekende
staken. ,.J© zult nog een ongeluk krijgen!"
Eindelijk namen vaders beenen weer hun ge
wone alledaag&ehe positie aan, en met glinste
rende oogen in een gezicht zoo rood als een
gekookte kreeft, sloeg hij zijn zoon op den
schouder: „Nou, wat zeg je er van? Zullen
we het jou ook eens leeren, Kees?"
„Ja! ja!"
„Ja, maar nou niet hoor!" kwam ik als be
zorgde moeder tusschenheide. '„Dan Jmn hij
t straks niet slapen,"
Verlovin§, Ondertrouw,
Geboorte, enz.
- Invltatiën, Dankbetuigingen, Mene'e -
Programma's, Balboekjes, Visitekaarten,
- Luxepapier, Artistiek Stempelwerk
B. van Mantgem, Hofleverancier
Singel 562, hoek Vijzelstraat, AtnsL
den. En dat die tijd nog verre is, zou ik op prac-
tisch© gronden betwijfelen.
Mr. T h H c c m s kerk daarentegen kan <"e
teekenen dat de vrede spoedig k-nmen zal, ivfg
niet zien.' Het is voor de neutralen niet ge
makkelijk, om er over te spreken.
Toch hebben de neutralen hierop recht, dab
men inzie, dab ook zij lijden onder den oorlog.
Zij hebben dus wel eenig recht om den krach-
tigcn wensch tot staking der vijandelijkheden
kenbaar te maken.
sjlk geloof intussehen nog altijd, dab Sir
Edward Grey voor een ernstige gedaditenwisse-
hng met geheel ontoegankelijk'"is. al acht hij
blijkbaar den tijd nog niet rijp. ik kan met hom
deze vrees niet onderdrukkende volkoren
verlangen nog niet genoeg naar den vrede
misschien in Duitschland en Oostenrijk onder
den druk van de stremming van het verkeer
het- meest, ma.ar daarom nog niet naar eiken
vrede. De toonaangevende pers in de landen
der geallieerden is oorlogszuchtig.
Europa mag intussehen wel eens denken aan
zijn verhouding tot Azië en Amerika."
Vrodesklankqn.
LONDEN, In Jiefc Lagerhuis wees
het lid Markham op de verklaring van
■den Duitschen rijkskanselier in 'diens
n-c-ta aan de Vereenigde Staten, dat
Duitschland iu d© jongste twee maan
den tweemaal aan de wereld heeft medege
deeld, dat het bereid is vrede te sluiten op
zoodanigen grondslag, dat zijn levensbelan
gen worden beschermd en dat het Dnitsch-
lands schuld niet is, wanneer de vrede aan
Europa wordt onthouden. Hij vroeg As-
quith of de geallieerden bereid zouden zijn
gebruik te maken van de diensten van een
neutralen staat ten einde aan Duitschland
besliste voorwaarden mede te deelen, waar-
op zij vrede zouden willen sluiten, mits
Duitschland op dezelfde wijze en dezelfden
tijd aan de geallieerden mededeeling zou
willen doen van de definitieve voorwaar
den, waarop het vrede wil sluiten.
Asquith antwoordde, dat minister Grey
reeds een verklaring omtrent den vrede had
gepubliceerd. En, zoo zeide hij verder, de
rijkskanselier heeft in zijn verklaring -niets
gezegd, waaruit valt op te maken, dat
Duitschland bereid is vredesvoorwaarden in.
overweging te nemen, door welke de belan
gen der geallieerden en de toekomstige vre
de van Europa verzekerd worden. De eer
ste minister verklaarde wijders, dat hij van
meoning was, clat het geen nut had, 'wan
neer hij aan d© rede, die Grey in de, vorige
week had gehouden, nog iets toevoegde.
Rusland en da vrede.
Volgens een P. T. A. bericht wijzen de bladen
op het streven in officieel© Duitscli© kringen
om zoo spoedig mogelijk vrede te sluiten en
deelen mede, dat de Duitsche regéering presi
dent Wilson officieel verklaarde, 'dat zij ge
neigd is den geallieerden aanzienlijke concessies
te doen. De op den vrede betrekking hebbende
Duitsch© voorstellen zullen worden overge
bracht door den secretaris van den Amerikaan-
sclien ambassadeur te Berlijn, dio thans te
Washington vertoeft. Do Russische pers ver
klaart in baar commentaren met nadruk, dat
de geallieerden met Duitschland geen vredes
onderhandelingen moeten beginnen, maar de
vredesvoorwaarden aan dit land moeten voor
schrijven. Daar Duitschland vrede wil sluiten
vóórdat het geheel is uitgeput, moeten de ge
allieerden juist hun slagen verdubbelen.
Amerikaansche pers.
FRANKFORT a. d. MAIN. De „Frankf.
Ztg.' verneemt uit New-York, dat Amerikaan
sche bladen in het algemeen de rede -van Wil
son niet ongunstig beoordeelen. Zijn wensch om
Amerika met de andere naties aan den ge-
■meensch appel ijken arbeid te zetten, wordt be
schouwd als een breuk met. do Amerikaansche
politiek. Eenige -bladen achten al het gepraat
over vrede zeer onverstandig.
OP ZEE»
„Hè, toe, nou, moesje|"
„Nee Kees, nou niet", zei ik beslist, „een
anderen keer, hoor!"
Een blik op moeders gezicht deed hem in
zien, dat er niet te onderhandelen viel, en dus
namen we onze toevlucht tot wat minder
spa nnond e vepmakel ijkheden
Toen ik een poosje later, nadat ik Kees
in zijn bedje had gestopt, weer beneden kwam,
zat mijn man me met een lachend gezicht op
-te wachten.
„Hij heeft het stevig te pakken, hé", zei
hij plagend.
„Ja", Antwoordde ik. „Als jo niet oppast,
kom je er heelemaal achter!"
„O, maar ik ben nog niet hang, verslagen
te worden, zoolang ik zoo mooi op mijn hoofd
kan staanDat had je niet van me gedacht
hé? 'k Wed, dat Jan het niet zoo lang kan
als ik„ En ik heb nog niet eens al mijn kruit
verschoten. Ik kan ook nog wel op mijn handen
loopen als het moet".
„Wat een vader nl niet verzint, om de ach
ting van zijn zoon te behouden! Eu dat alles
ter wille van Jan!"
,,Hc© komt die jongen hier eigenlijk zoo in
de keuken?"
„Och, io weet, ik heb Vrijdags-een nieuwe
werkvrouw, en die vroeg me, of haar jongetje
haar 's avonds wel mocht komen halen, omdat
ze dan meteen boodschappen ging doen en
anders was hij zoo lang alleen. Ik heb ja ge-
;egd, natuurlijk... 'b Wits nu vandaag de derde
keer. Do eerste maal kwam hij om zeven uur,
verleden week om kwart voor zeven en van
avond was het, geloof ik, nog geen half. Maar
Ëen zeeslag.
BERLIJN. Een Duitsche vloot stiet den
31 en Mei op een veel sterker hoof da f dee
ling van de Engelsche vloot. Er ontwik
kelde zich 's namiddags -en 's nachts tus
schen het Skagerak cn het Horns Re ff een
reeks zware, voor de Duitschers gunstig
verloopen gevechten.
De Duitschers vernietigden, voor zoover
tot dusverre bekend is, liet groote slagschip
„Warspite", de slagkruisers Queen Mary"
en „Indefatigable", twee pantserkruisers,
waarschijnlijk van de Achilles-kksse, een
kleinen kruiser, de nieuwe schepen „Tur
bulent", „Nestor" en ,,Alca3ter", een
je begrijpt, er 'valt altijd wol iets to eten, en
dat bevalt hem natuurlijk!"
„Nou, dat schijnt! Onze hutspot heeft hem
tenminste good -gesmaakt". En beiden Jachten
we, denkend aan da respectable hoeveelheid,
die van „binnen" weer naar'„achter" was ge
gaan en daar, nog vermeerderd met het. keuken-
restant, was verdwenen in de -grag© maag van
dezon oetgierigen, jeugdigen Hagenaar.
't Schijnt dus in ©lk geval wol een gezond
exemplaar te z'ijnl"
„Ja, dat is ten minst© ©én troost, lk zal de
volgende week zelf eens wat met hem gaan
praten".
Iu de dagen die volgden, had ik ruimschoots
gelegenheid den nieuwen invloed gade to alanii
Nooit had mijn klein© wildebras zóó doordrin
gend schel door. heb huis loopen fluitennooit
zoo dikwijls in halsbrekende vaart van dc trap
leuning gegleden; nooit zoo'n bonte verschei
denheid van jongensschatten in zijn zakken
geherbergdnooit- in zijn kleeren zóó duidelijk
de sporen van vecht- en kloppartijtjes getoond
Als hij naar school ging en zijn frist h blozend
snoetje naar me ophief voor den afscheidskus,
had ik steeds een klein rukje te geven aan do
pet, die hij nu bij voorkeur wat schuin achter
op het hoofd zette. „Goh, moeder", klonk het
dan soms ongeduldig. „Echte jongens hebben
altijd de pet een beetje schuin statin, zegt. Jan".
En even later zag ik hem dan langs het raam
.gaan, met liet hoofddeksel weer in den nieuw-
geliefdon stand, fluitend, dat het een lieve lust
was.
„Schat van oen jongen!" zei ik dan wel
zachtjes bil. mezelf- jW.ordt vervolgd.)
