pe; soxjOATSIv «ocj oiiFg. Trsi.rs. Vrijdagr si e "xvrex i o i q
Het Oorlogstooneel in Zuid-Tirol,
zo 3Ó do 5o>
o: Tri f i-.e:
V ;.2&V£&
We geven hier nogmaals een kaartje van het oorlogsterrein in de Alpen, aan de
Italiaansch-Oostonrijksche grens. Men weet, dat de strijd daar nog steeds voortduurt
niet groots hardnekkigheid en dat de Oostenrijkers er aan de winnende hand zijn. We
krijgen hier opnieuw een overzicht vooral van het strijdterrein in Tirol en als men de
ligging der verschillende plaatsen nagaat, die in de oorlogsberichten worden genoemd, zal
men opmerken, dat ein doorbraak hier volstrekt n'et onmogelijk was. Evenwel moet meege
deeld worden, dat de Italianen in de laatste dagen met grooter kracht van aanvallen zijn
opgetreden en dat de Oostenrijkers niet zoo hard meer wooruit komen.
ihaar houding bewonderenswaard. En dan haar
aanpassingsvermogen, haar vindingrijke geest,
haar geestdrift, haar energie!
Van elke kans die haar geboden werd heb
ben de vrouwen meer dan goed gebruik we
ten te maken, en het is werkelijk niet te veel
gezegd, dat, Indien het op den langen duur de
militaire macht der geallieerden gelukte de
militaire macht van Duitsehland te verplette
ren. de superioriteit onzer vrouwen die ons in
6tant stelt een vrouw te plaatsen te.... (de cen
sor zal het mij niet ten kwade duiden wanneer
ik me van geographische aanwijzingen ont
houd) tegen over een man te Essen de oorlogs-
halans ten onzen gunste'heeft doen overhellen.
D'"o vrouwen hebben het kiesrecht veroverd.
Geen uitbarsting na den oorlog, hoe militant
ook, zal het haar kunnen onthouden.
De meisjes die in onze munitiefabrieken zoo
dapper het gevaar onder de oogen zien, hebben
voorgoed het argument ontwricht dat vrouwen
geen stemrecht moeten hebben omdat zij oo mi
litair gebied niets kunnen presteeren. Vior-
waar, ieder argument hebben zij de tegenpartij
uit de handen geslagen.
En terwijl zij dat doen, is het toonbeeld van
'alle mogelijke ouderwetsche deugden, de Duit
sche „Hausfrau", het trouwe Gretchen bezig
oproer te maken voor méér boter. En de Duit-
sehers hadden notabene nog wel gedacht dat
juist de suffragettes do Engelsohe actie in dezen
oorlog verlammen zouden.
Niet genoeg echter dat de Engelsohe vrouwen
zooveel ijver en intellect aan den daer wisten te
legsen. ze zijn nog verder gegaan. De meerder
heid 1-an or\''? vrouwen draagt klecren a la
ini'4. In 1913 zag elke vrouw en meisje dat men
in Londen ontmoette er uit alsof ze haar best
deed zooveel mogelijk de mode te volgen. Nu
kleeden onze vróuwen zioh zooals zakonmenschen
dat doen, onverschillig, vlug. Ze zijn er niet
minder aardig door geworden en veel. veel
mooier, het is alleen do mode zelf die zich in
Engeland 'bespottelijk heeft gemaakt
FRANKRIJK.
Van heê Westelijk QorlogsterreSn.
LONDEN. (Bericht van veldmaarschalk
Haig.) Maandag en Dinsdag zware beider-
zijdsche beschieting in de buurt van de
Vimy-keten. De toestand is er echterYonver-
andercl gebleven.
De vijandelijke artillerie trad Dinsdag
zeer actief op aan den spoorweg tussehen
Hooge, Yperen en Roesse'laere.
Op andere punten artillerie- en mijnen-
activiteit.
Óp eeuigo plaatsin van het Engelsehe
front luchtacties. Maandag waren 14 vijan
delijke aeroplanes in gevecht. Een daarvan
werd beschadigd en viel neer binnen de
vijandelijke linies.
De strijd om Verdun.
PARIJS. De slag om Verdun duurt
voort onder voor ons gunstige omstan
digheden, daar wij' onzo vorderingen
aan beide oevers van de Maas wisten
te handhaven. In den naoht van 22
op 23 dezer sloegen wij in het westen hef
tige tegenaanvallen op onze geheele positie
op heuvel 304 af. De stormaanvallen der
Duitschers op den Mort Homme waren des
daags al niet veel gelukkiger. De pogingen
aan den oostelijken oever om ons het Dins
dag in den sector HaudromontDonau-
mont gewonnen terrein te ontnemen mis
lukten eveneens. Niet alleen handhaafden
wij onze winsten, maar wij gingen in het
fort Douaumont zelfs nog vooruit. De ver
liezen van de Duitschers, die bij de aanval
len groote troepenmassa's in bet vuur
brachten, zijn ontzaglijk.
LONDEN. De ParijscLe correspondent
van de „Times" zegt in een beschrijving
van den Eranschen aanval op het fort
Douaumont o. a.: Niettegenstaande de ver
woedheid van het voorafgaande bombarde
ment, bleef de Duitsche verdediging ge
ducht; het was half zes Dinsdagmiddag,
toen de eerste Eranschen het fort van het
zuidelijke en westelijke glacis bereikten.
De aanval werd met zeldzame snelheid uit
gevoerd. Vóór het fort hadden de Duit
schers twee linies loopgraven aangelegd,
welkr door de genie vergeefs met alle mo
gelijke hulpmiddelen zoo krachtig moge
lijk. waren versterkt; de bezetting werd
orstreeks half vier met de bajonet afge
maakt of krijgsgevangen gemaakt. De te
genstand in de tweede weerstandslinie was
ernstiger. Tot tweemaal toe werden de aan
vallers teruggedreven; na versterkingen te
hebben afgewacht, wierpen de Eranschen
zich opnieuw in een stormaanval op de
Duitsche stelling, waarbij alles onder den
voet werd geloopen; de aanvallers drongen
dcor tot bet fort, waar de in uitnemende
samenwerking uitgevoerde beweging uit het
westen, zuiden en oosten samenliep. Het
zag er een oogenblik naar uit of de geheele
stelling, zou worden omsingeld, zoo snel
werd uit het zuiden en westen opgedron
gen, maar de bezetting van het fort bood.
krachtigen tegenstand in eiken hoek en kei-
de Met bajonet en bandgranaten "dreven
de Eranschen den vijand naar den noord-
ccsthoek, waar de Duitschers met succes
stand hielden. Na het eerste oogenblik van
verrassing deden de Duitschers allerhevig
ste tegenaanvallen, zonder nochtans iets
terug te winnen. Het fort is nog niet ge
heel in handen der Franschen, maar het
}can toch niet lang meer duren.
Op den westelijken Maasoever verliep de
definitief ten gunste van de Franschen,
die terrein wonnen ten zuiden van hoogte
287 en eenig terrein ten westen van den
„Mort Homme" heroverden. Gedurende
den geheelen nacht werd de strijd met ver
bittering voortgezet. De Duitschers deden
krachtige tegenaanvallen tegen de Fransche
stellingen ten oosten en westen van hoogte
304, maar niettegenstaande zij gebruik
maakten van brandende vloeistoffen, kwa
men zij in spijt van de gebrachte offers,
welke officieel geweldig worden genoemd,
niet vooruit. De overtuiging wint veld, dat
op de slagvelden "van de Maas de langver
wachte beslissing nadert'. Nog is deze niet
zeker, maar het succes van Dinsdag van
het Fransche leger schijnt een rechtvaardi
ging van Briand's woorden, dat op het
oogenblik Frankrijk recht heeft alle goeds
ti verwachten.
De bestorming van noogte 279.
Georg Queri seint uit het Duitsche hoofd
kwartier d.d. 19 Mei aan het Berliner Tage-
hlatt":
De Franschen melden van den morgen van
den ISon Mei een overrompeling tegen den
Termietenheuvel.- Dit bericht klinkt te avon
tuurlijker, daar zij over den heuvel, dien zij
hoogte 2S7 noemen, noordwaarts heen gekomen
willen zijn. Deze overrompeling zal waarschijn
lijk sleokts een strooptocht uit een sappe zijn.
De vijand had eenige van deze sappen dicht
ten oosten van den weg Esnes-Haucourt vooruit
geschoven en stak ziju neus in loopgraven en
kuilen, die door hun nabijheid van de vijande
lijke linie zeer bedreigd waren. Met groote
offers, die hem onze voortdurend zijn werk
storende batterijen kostte, had hij zioh ook
weer vooruit gewerkt tot in de zuidpunt van
het Bois de Camard. Het was voor hem de
eenige mogelijkheid om voet te vatten aan
heide zijden van den weg naar Haueourt. Aan
de hoogte 279, dus zeer dicht hij den zuidelij
ken uitlooper van het Bois de Camard, had hij
bovendien een sterk nest. Zoo kon hij hopen
langzaam zijn wig meer naar voren te dringen
en ten slotte de verloren stelling op 304 ook
van het westen uit ernstig weer te kunnen
aanpakken. Bij dit uitgebreid programma be-'
hoorde ook de herovering van den Termieten
heuvel. Reeds de verlcenningsexpeditie echter
van Donderdag mislukte. Gisternamiddag om
vijf uur gingen onze troepen over tot een zui
veringsexpeditie, waarvoor reeds den 9en Mei
de toebereidselen begonnen waren. Toen hadden
wij het begin daarmede gemaakt, dat wij
eenige loopgraven van den vijand ten zuiden
van den Termietenheuvel veroverden. Ditmaal
was de taak grooter. Er moest een directe ver
binding van hoogte 304 met het bosch van Ma-
lancourt worden gevormd. De strijd breidde
zich aan weerskanten van den weg Haucourt-
Esnes zuidwaarts uit. Onze troepen maakten
eerst halt toen zij het zuidpunt van liet Bois
de Camard reeds geheel van den vijand hadden
gezuiverd. Ten westen van dit punt ligt de
hoogte 279. Ook deze werd in storm genomen.
Wij hebbea nu de voor de helft met bosch be
groeide heuvellinie in banden, die zich tussehen
hoogte 304 en het bosch van Malancourt hin
derlijk tussehen onze stellingen schoof en waar
van '279 het hoogste punt is.
Het bataïllon der tfeoden.
Een "bijzondere correspondent van de „Mel
bourne Argus" in heb naburige oosten geert
de volgende beschrijving van eene „inspectie"
door een Australisch generaal.
Er waren daar acht rijen kleine heuveltjes.
Sommigen van hen die daar lagen hadden reeds
een dozijn verwoede gevechten meegemaakt;
twee hadden het Victoria-kruis gekregen en
velen waren in de „rapporten vermeld* gewor
den." Het waren allen Australiërs.
Een sergeant, die naast den generaal stond,
droeg een buek, waarin-de naam en de ge-
dragstaat van ieder der dapperen vermeld
stond. Dat boek heette het „Eereappèl".
De Turksche kanonnen dreunden en werden
beantwoord door de Engelsehe kanonnen'op de
heuvelen, geweren knetterden hun boosaardig
geknal. In dien chaos van geluiden ratelden
de machinegeweren hun staccato-geluiden.
Yan links aan beginnend liep de generaal het
geheele front af, terwijl de sergeant met luider
stem de namen en daden van ben die hier be
graven lagen voorlas.
Toen dez9 plechtigheid was afgeloopen,
keerde de generaal naar zijn uitgangspunt
terug. Zijn gelaat stond 'zeer ernstig en een
paar minuten lang dorst hij niet te spreken.
Toen zei hij eenvoudig
„Wat waren dat allen dappere jongens!"
De trompetter stond bij ben, de hielen aan
eengesloten, het hoofd rechtop.
De sergeant sloot zijn boek. „Blaas het'
generaals saluut!".De heldere klanken schal
den en de aanwezigen stonden in militaire hou
ding en sloegen aan.
„Blaas nu de „Last Post" de groet aan
de dooden. Een paar minuten lang heersebte
er stilte. Niemand zou een woord hebben kun
nen uiten,
Nog eens keek de' generaal de rijen heuvel
tjes, die daar zoo precies afgemeten naast
elkander: lagen, langs. Aan het hoofdeinde van
elk stond een ruw houten kruis met een wit
nummer er op geschilderd. Uit een of twee
sproot reeds kort groen op en op anderen
bloeiden de wilde papaverbloemen. In de laat
ste rij was nog een open kuil. Die zou den vol
genden ochtend vol zijn en dan zou er nog een
kruisje met een nummer bij staan.
„De hoeveelste zal dat zijn?" vroeg de
generaal.
Nummer negenhonderd twee en negentig,
Sir!"
„Voor ben is de oorlog nferrioooen Hun
vreugde en hun leed zijn geëindigd. Australië
moet trotscb op hen zijn en is bet ook.
Hoeveel zei D. dat er zijn?" „Bijna een
bataillon. Sir."
Dc generaal dacht een oogenblik ra. Toen
wendde bij zich af en fluisterde: „Het ba
taillon der docden."
Het Russische kamp in Frankrijk.
Uit Maiüy,- in Frankrijk, schrijft Warner
Allen naar do „British Press" bijzonderheden
over do daar gekampeerde Russen, dio zoo
plotseling en geheimzïnig te Marseille versche
nen zijn:
„Zoo op den eersten blik ziet het kamp to
Mailiy er precies uit als ieder ander kamp:'
ruime houten hutten', in rechte lijnen gerang
schikt, modderige open plekken en dan al de
drukte van liet kampleven.
Maar dan valt liet oog op de regimentsvaan-
dels, netjes opgerold en door een foudraul be
schut tegen den regen, dat te midden van de
hutten, die hot regiment huisvesten, staat en
'daarbij oen in heb grijs geklecde schildwacht-,
die onbeweeglijk als een standbeeld de wacht
houdt.
„Goeden dag, schildwacht 1" zegt de kolonel
als hij voorbij gaat.
Met stentorstem wordt het antwoord op
dezen groet gegeven:
„Tot uwen dienst, Excellentie 1 Alles is in
orde!"
Er 'is misschien niets dat den Russischen.
geest zoo zeer typeert als de betrekkingen tus
sehen officieren en manschappen. Die zijn.
patriarchaal, of juister vaderlijk, in haren
eenvoud. Waar de kolonel ook gaat, roept hij
zijn groeten en de manschappen antwoorden
hem hartelijk en eenstemmig.
De Russen hechten zeer groot gewicht aan
deze formaliteiten. „Onze mannen", zeide de
kolonel, „zijn volkomen gelukkig zoolang wij
hun goeden dag wenschcn, maar als wij hen
voorbij loop en zonder notitie van ben te nemen,
dan denken zij dadelijk dat zij iets verkeerds
hebben gedaan, want wanneer wij dat doen,
dan beschouwen zij dat als een teelten van on
tevredenheid."
Geen Rus kan zich werkelijk gelukkig voelen
zonder muziek cn elk regiment heeft zijn
zangkoor. Op bevel, van den kolonel verzamelt
zich een groep van ongeveer 200 mannen, die
nauw aaneengesloten een halven cirkel vormen.
De leider van het koor en zi.jn Leste zangers
staan in het midden en als hij een beweging
maakt met zijn vinger, dan zetten de mannen
zeer zacht, bijna fluisterend, bun soldatenlied
in. Geleidelijk wordt bet geluid sterker, om
eindelijk als orgeltonen te klinken, als het lied
tot een overwinningshvmne is geworden. Maar
zelfs in dat jubellied klinkt nog altijd de som
bere melancholie mede, die eigen is aan al wat
Russisch is. Op de gezichten der mannen was
de betoovering, die van de muziek uitgaat,
duidelijk te lezen.
De stemmen stierven weg en na een korte
rust begonnen de zangers weer. Nu hadden zij
een luchtiger lied gekozen, vroolijker dan het
eerste, maar toch klonken, ook daarin tranen
door den lach heen."
RUSLAND.
Van het Oostelijk oorlogster-rein.
PETROGRAD. (Beridftb van den Groeten
Generalen Staf.) In de streek ten zuiden
•van Krewo lieten dte Russen in den avond
van 21 Mei een mijn springen en bezetten,
toen den top van den trechter.
In de buurt van Kuhocka Valia sloegen
afdeelingen van een Russisch re-gitnent, ge
steund- door artillerie, de Duitschers terug
naar de overzijde van de Wezelecba, een zij
rivier van de Pripjet, en vernielden zij pas
aangelegde loopgraven van den vijand.
Ten noorden van Buczacs aan de Strypa
beschoot vijandelijke artillerie Russische
stellingen.
Aan de rest van het front is de toestand
onveranderd gebleven.
De oogstvooruitzichten.
Volgens een telegram van het P. T. A. blij
ven de gunstige berichten over den oogst aan
houden. In geheel Zuid-Rusland is do markt
in de laatste dagen zoo overstroomd met ge
weldige hoeveelheden,, dat de tarweprïjzen
dreigen te dalen onder den normalen stand.
ITALIÈ.
Oostenrijk en Italië.
WEENEN. De Oióstenrijksch-Hongaar-
sche troepen rukken tlians ook aan. weers
zijden van het Sugana-dal voorwaarts. Bub-
gen (Borgo) is door den vijand vluchtende
verlaten. Er werd rijke buit behaald.
Het legercorps uit Graz is over dè grens
getrokken en vervolgt den verslagen vijand;
De Italiaansche versterking op den
Monte Yerena is in handen der Oosten
rijkers,
In het Brand-dal wordt thans een aanval
gedaan op de vijandelijke stellingen bij
Chiesa.
Sedert 15 Mei zijn 1S8 stuks gescbut buit
gemaakt.
Oostenrijksch-Hongaarsche vliegtuigen
wierpen een groot aantal bommen op het
spcorwegt-raject San Dona di PiavePorto-
Gruaro.
ROME. Van de streek tussehen Garda
en de Etsoh wordt bericht omtrent aaneen-,
sluiting van vijandelijke troepen in de Riva-
zone en luchtactiviteit van den vijand op
den Baldo.
Van de Etsch tot de Astïc-o alleen ge
vechten tussehen verkenningsafdeel ingen.
Tussehen de Astico en de Brenta en in
het Sugana-dal trokken de Italiaansche
troepen Maandag, na aanvallen van den
vijand op hunne voorgeschoven linies te
hebben afgeslagen, geleidelijk terug op de
hoofdverdedigingslinies. De beweging werd
in volmaakte orcTe en zonder pressie yan
den vijand uitgevoerd.
In Boven-Cardevole veroverde een der
Italiaansche afdeelingen stormenderhand
een belangrijke stelling van den vijand op
den Monte Sief, nam daarbij ongeveer 50
man, waaronder een officier, gevangen en
maakte munitie buit.
Op het overige gedeelte van het front
hevige artillerie-actie in Boven-But, op de
hoogte ten noordwesten van Görz en in den
sector van Monfalcone.
Eenige ■vijandelijke vliegtuigen wierpen
bommen op de streek rondom Venetië,
waardoor enkele personen gekwetst werden,
maar geen schade werd aangericht,
De strijd tn Z.-Tirol.
LÖNDEN. De „Times" verneemt uit
Milaan' d.d. 23 Mei:
De „Corriere della Sera" geeft het eerste
onbevooroordeelde verslag van den strijd.
De Oostenrijkers maakten een bres in de
verdedigingslinie, welke wij ons met groote
offers over de grens veroverd hadden. De
Oostenrijkers namen het zwakste punt van
het front onder een allerhevigst vuur, ter
wijl met een wanhopige verwoedheid poog
den op Italiaansch gebied door te dringen,
Dit zwaarste moment van onzen strijd was
ook een der meest verbitterde aanvallen in
den geheelen Europeeschen oorlog.
Een gevangen genomen Oostenrijksch of
ficier verklaarde: Gij zijt niet ver van de
waarheid, wanneer ge aanneemt, dat ge
300,000 man tegenover u hebt, n.l, de le
gers van de generaals üankl, Kövess en
Borovic. Deze legers beschikken over cc»
ontzaglijke artilleriemassa. Meer dan 2000
stukken geschut wierpen op een front van
25 mijl een regen yan projectielen yan alle
kaliber*
Vier verwoede aanvallen werden op de
Zugna Torta gedaan. Onze mitrailleurs
schoten de aanstormende lcolonnes neer, in
de ijzerdraadversporringen hoopten zich de
lijken op. Door het bombardement werden
alle voorste loopgraven vernield; daarop
liep de infanterie storm op de vooruitge
schoven stellingen van den Val Terragnolo.
De Alpini, versuft door een bombardement
vau twaalf uur, verdedigden eiken duim
breed- gronds, waarbij zij steeds in de
sneeuw moesten vechten. Drie vroeselijke
tegenaanvallen met de bajonet werden met
eenig succes tegen de Oostenrijksche linies
uitgevoerd, maar de aanvallers waven tal
loos. Geen hulp kon worden verleend, daar
over het geheele front werd gevochten. De
Alpini, die zoodoende tot een klein troepje
versmolten, wierpen zich ophieuw op den
vijand om de hoofdmacht gelegenheid te
geven zich terug te trekken van Malgamil-
cyna naar Soglio Daspio, Zelfs hier regen
de het granaten; de vijandelijke artillerie
bestookte deze stellingen gedurende tien
uur; toen echter de vijandelijke infanterie
storm liep, werd zij vernietigd. Stapels lij
ken bedekten den grond; maar van alle
kanten kwamen versche troepen aanstoi--
men.
WEENENè De bladen public eeren
do volgende mededeeling van hot oor
logspersbureau over het succes van den
O. II.' aanvalHot ongeveer 150
K.M. lange front tussehen Etsch en Brenta
is in beweging gebrachtde centrum-leger
groep van den aartshertog-troonopvolger
veroverde den noordelijken gordel van het
Italiaansche concentratie-gebied van Arsiero.
De Monte Majo is ook op den westelijken
vleugel daarvan 'genomen en met de bezet
ting van de Monte Tonnano is een belang
rijk succes behaald. Onze troepen bezetten
reeds 50 vierk. K.M. Italiaansch grondge
bied," acht K.M. diep over de grens. Door
de verovering van den 1500 M. hooge Monte
Majo beheerschen wij den Pcsenawegdoor
bestorming van de Monte Tormano konden
wij onze kanonnen tot op vier Iv.M. van de
forten van Arsiero vooruitbrengen. Onze
artillerie beschiet reeds de^laatste en sterkste
bescherming van de Venetiaansche vlakte.
CHINA.
Uit Tientsin werd aan de „.Morning
Post" bericht, dat het optimisme, in
vreemdelingerikringen te Peking steeds af
wisselend met het pessimisme, nu weer de
bovenhand heeft, hoezeer het zich moeilijk
laat verklaren.
De toestand is er zeker niet beter 'op go-
worden.
De gouverneur van Sjantoemg berichtte,
dat hij tot de onafhankelijkheidsverklaring
gedwongen werd door de Japanners. Er ,is
dikwerf beweerd dat Japanners in de be
weging betrokken zijn, die in deze provin
cie tegen de regeering gericht is, maar
waarschijnlijk schuilt er in die beweringen
veel overdrijving. Er is geen reden om aan
te nemen, dat zulk optreden door de Ja-
panscbe regeering wordt gesteund.
Ernstige berichten kwamen uit Sjensi,
terwijl in de provincie Hoenan reeds onlus
ten voorkwamen. (Dit laatste is niet nieuw;
reeds weken geleden werd melding gemaakt
van het optredender revolutionnairen in
yiezo provincie);
Ten slotte meent deze correspondent te
mogen voorspellen, dat de verzoenings-con-
ferentie te Nanking op eene mislukking
zal uitloopen, daar slechts enkele' provin
ciën er in hebben toegestemd afgevaardig
den te zenden.
Uit Sjanghai werd' aan hetzelfde blad
gemeld, dat het uitbreken van onlusten te
Nanking op 20 dezer verwacht werd.
Voorts meldt deze correspondent dat
den 18eu dezer de bekende leider der revo
lutionnairen, Tsjen Tsji Mei te Sjanghai
vermoord werd., Vijf lieden, met revolvers
gewapend, die voorgaven met Tsjen Tsji
Mei bevriend te zijn, werden in diens wo
ning toegelaten. Tsjen werd toen met nog
een ander neergeschoten, terwijl drie an
doren gewond werden. Er zijn' twee perso
nen in hechtenis genomen.
Vredesvooruitziehten.
Bemiddeling van President Wilson
NEW-YORK, 23 Mei. (Telegram van den
vertegenwoordiger van .het Wolffbureau.) Pre
sident Wflson zeiöe Zaterdag te Charletto
(Noord-Carolina), in een radevoering, die hij
daar voor t00.000(!) toehoorders hieid, dat
vo{>r de Vereehigcle Staten de tijd was aange
broken cm hunne diensten tot beyordering van
den vrede tussshen de oorlogvoerends landen
van Europa aan te bieden.
Amerika, dat de smeltkroes voor de meest
uiteenloopende elementen is geweest, is
cemgermate een prcfetisoh voorbeeld voor
Europa. Hetzelfde, dat in Amerika in vrede
geschiedde, de afslijping der eigenaardigheden
van ras, overlevering en ondervinding, heeft
thans in Europa op oorlogsmanier plaats. Er
is echter stilstand gekomen in de oorlogsge
beurtenissen en daarom is het thans tijd om
te vragen: „Wilt gij uwe macht omzetten in
gewelddadigheid of in vrede en redding der
maatschappij?"
Wilson herinnerde ten sïctte nog aan het
Bijbelwoord, dat na wind, aardbeving en vuur
ne zachte, stille stem der menschelijkheid
komt.
Bethmann Koltwegs antwoord aan Crey.
Eeji telegram uit Berlijn maakt meldiing
van. eenige uitlatingen van den Duifsohen
Rijkskanselier Von Bethmann.-IIollweg aan
den Amerikaanscheu journalist Wiegand.
'Het belangrijkste daaruit is het volgende,
dat wij overnemen
Over de toekomst merkte de Rijkskanse
lier op, dat ook hij een duurzamen vrede
verlangde. Maar wij komen dien vrede
niet nader, zoolang de verantwoordelijke
staatslieden der Entente in opiperkingeu
over Pruisische tirannie, Pruisisch mili
tarisme hun eigen voortreffelijkheid trach
ten te doen uitkomen of Duitschlands poli
tieke toestanden willen veranderen.
Duitschland echter heeft home rule. Ver
hinderde Engelands democratische constitu
tie de Engelsohe staatslieden om geheime
overeenkomsten te sluiten met Rusland en
Frankrijk, die de eigenlijke oorzaak van den
wereldoorlog zijn
Tweemalen constateerde ik openlijk, dat
Duitschland bereid is op den grondslag te
onderhandelen, welke het tegen toekom
stig'® aanvallen door een coalitie beschermt
•en Europa's vrede waarborgt.
Gij kent bet antwoord van Poincaré.
Alleen als de staatslieden den oorlogstoe
stand zoo nemen, gelijk elke oorlogskaart'
toont; als ze eerlijk de oorlogs- en vredes-
vragen practisch willen bespreken, zullen
wij den vrede naderen.
Wia dae.d.oe nLfc harelrl ia draaafc <3©
schuld als Europa verder verbloedt. Ik
wijs deze schuld verre van mij.
Een Fransche stem over den vrede.
Naar aanleiding vanhekgeen de Duitsche
rijkskanselier in antwoord op de Amerikaanscho
nota zeide, schrijft het Parijsche blad „La
Press©": Do Duitschers weten dat de volkeren,
die zij bestrijden en door wie zij in bedwang
gehouden worden, niet naar veroveringen of
heerschappij streven. Zij kunnen derlialvo den
weg naar den vrede, dien zij reeds tweemaal
hebben voorgesteld, wel vinden, indien zij den
vrede spoedig willen hebben. Indien zij werke
lijk vrede wensohen, of indien men hen daar
toe door een overwinning zal dwingen, dan be
hoeft deze zaak niet gerekt t-e worden. Men
heeft het den Duitschers in Frankrijk en Enge
land reeds gezegd. Zij moeten hun verlangen
te Rome, Madrid en te Washington kenbaar
maken.
OP ZEE.
Mail ontscheept.
Het s.s. „Westerdijk", 20 dezer te Rot
terdam uit Newyork aangekomen en het
s.s. „Rijndam", dat dezer dagen van New-
York te Rotterdam wordt verwacht, hebben
de mail te Kirkwall moeten ontschepen.
Schepen gezonken.
LONDEN. Het Italiaansche stoomschip
„Birmania" is, volgens een Lloyds-bericht,
gezonken.
(Het stoomschip „Birmania", groot br.
t. 2215, was gebouwd in 1882 en behoorde
aan de Sicilia Societa di Navigazione te
Palermo. Red.)
LONDEN. Lloyds meldt, daj, het Ita
liaansche zeilschip „Sabricottis" in de
Mi dd el lands c-he Zee in den grond is ge
hoord.
LONDEN. Lloyds meldt, dat het Engel
sehe s.s. „R.henasj-" in den grond is ge
boord. Het Duitsche s.s. „Ivarla" stootte
Dinsdag op een mijn en zonk acht mijlen
van het vuurschipDe équipage is gered.
MARSEILLE. Het Fransche stoom
schip „Languedcc", van 1200 ton,
is Zaterdag in de Middel 1 audsohe
Zee door een Duitscheu onderzeeër in den
grond geboordDe kapitein werd gevangen
genomen omdat het schip tegenstand bood
toen het aangevallen werd. Er waren geen
passagiers aan boord. De bemanning werd
opgepikt.
{De „Languedoc" is in 1884 gebouwd en
behoorde aan 'de Soc. Gen. de Transports
maritimes a ya.p&ur te Marseille. Reck)
LONDEN. Lloyds bericht, dat het Griek
se lie stoomschip „Anastassios Coroneos"
gezonken is.
(De „Anastassios Coroneos" meet bruto
1901 ton en is in 1S94 in Engeland gebouwd.
Eigenaar C. A. Coroneos, Piraeus. Red.).
PARIJS. De Fransche driemaster „Myo-
sotis" van Fécamp is door een Oostenrijk-
schen onderzeeër in den grond geboord.
De bemanning is aan wal gebracht.
Drie Duitsche sohepen in den grond geboord.
PETROGRAD. Een Russische onder
zeeër boorde in de Oostzee drie Duitsche
stoomschepen in den grond.
De „Cymric".
LONDEN, De Admiraliteit publi
ceert de volgende verklaring: „In
een Duitsch draadloos telegram van
19 Mei, te Washington ontvangen,
wordt medegedeeld, dat de bemanning van
de ..Cymric", volgens berichten pit Am
sterdam, te Liverpool was aangekomen en
verklaard had, dat het schip gezonken was
ten gevolge van een ontploffing van den
stoomketel.
Deze bewering is absolmit ongegrond.
De „Cymric" is getorpedeerd zonder eenige
waarschuwing."
Bouw van onderzeeërs en motorbooten.
Wij lezen in „The Wall Street Journal"
van 29 April, dat binnen tien dagen vier
onderzeeërs in aanbouw voor de Vereenigdo
Staten door de Submarine Boat Corporation
zouden worden opgeleverd en drie andere
eveneens in den loop van deze maand ge
reed zouden komen. Bovendien zijn er nog
drie onderzeeërs van het N.type in aanbouw
en reeds half gereed, terwijl de maat
schappij nog orders heeft voor tien booten
van het O-type, waarvan de bouw in het
begin v^tn dit jaar werd aangevangen. De
maatschappij rekent ook op de orders voor
vijftig' onderzeeërs 's jaars, gedurende de
eerstvolgende drie jaren, welke voorkomen
op het Amerikaansche vlootprogram, dat
nu aan het oordeel van het Congres is onder
worpen
Verder worden onderzeeërs voor vreemde
mogendheden gebouwd door genoemde maat
schappij, op Je eigen werven of buitens
lands bij royalty-overeenkomst.
Nagenoeg honderd van de vijfhonderd
snelvarende motorbooten, die bij genoemde
maatschappij voor rekening van de Engel
sehe regeering worden gebouwd, zijn reeds
verscheept en spoedig zal weder ecue groote
hoeveelheid van die booten gereed zijn voor
-aflevering. Men verwacht, dat., die vijfhon
derd booten vóór 1 November over den
Atlautischen Oceaan zullen zijn gezonden.
Een draadloos bestuurde torpedo.
Naar de New-Yorksch© „Evening World"
mededeelt was in de web op do kustverdediging,
die op 6 April j.l. bij het Congres werd inge
diend, ook opgenomen do aankoop van het
patentrecht op eon vernielingswerktuig, dat
eigenlijk andere verdedigingswerken overbodig
zou maken. Do bedoelde uitvinding is Ham
monds radio-dynamisoho torpedo, zoo genoemd
naar don uitvinder John Iïays Hammond. Deze
torpedo kan draadloos van de kust, van een
oorlogsschip of van eene vliegmachine uit be
stuurd worden.
Zij bevat een ton óntploffingsmiddelou en
loopt onder water met eene snelheid van 27
zeemijlen. Proeven hebben bewezen, dat de
torpedo werkelijk presteert hetgeen ervan be
weerd wordt.
De torpedo kan of als torpedoboot aan de
oppervlakte» of als torpedo onder zee varenin
het eerste geval kan zij 50, in het tweede 27
mijlen per uur afleggen. Het vaartuig kan door
één ma.n, die, met eon teleskoop gewapend, een
schakelaar bedient, draadloos gestuurd worden!
Als beweegkracht dient een benzinemotor. De
snelheid dier machine kan willekeurig geregeld
worden.
Heb roer wordt door een gyroslcoopfnvichting
in beweging gebracht cn is zoo gevoelig, dat
de torpedo van de kust uit naar een op vijf
Kilometer nfstands geplaatsten bamboestok van
1!- duim dikte 10 van de 15 maal raakte. In
dien het den vijand gelukt, de golflengte der
Hertzsche golven to vinden, wat hem dus in
staat zou stellen om mee te gaan „besturen",
dan kan dadelijk een andere golflengte ge
bruikt worden, terwijl de torpedo baar weg
naar het doel voortzet. Gelukt het don v and
dan weder de golflengte te vinden, dan wordt
fbi.av/lnor da xmbcelo draad!ooza stmirinridhtlna
buiten werking gesteld, dan loopt de torpedo
rechtstreeks naar het vijandelijke verzendsta
tion, in dit geval het vijandelijke schip zelf,
en doet dat in' de lucht springen.
Gelukt het het aangevallen schip buiten den
werkingskring van het cei'ste .besturingsstation
to komen, zoodat dit de torpedo niet meer
richten kan, dan is het tevens binnen het be
reik van een tweede station, dat de zaak kan
overnemen.
De torpedo kan zoowel overdag als 's nachts
gebruikt worden en draagt een zoeklicht, dat
naar believen al dun niet ontstoken kan wor
den.
De torpedo kan ook nog een gewone torpedo
meevoeren, die op het gowenschte oogenblik
gelanceerd kan worden. Treft die het doel niet,
dan wordt de torpedo zelf weer aanvalswerk-
tuig en kan als zoodanig bestuurd worden.
De bedoeling is, bij Kaap Virginia, Puget
Sound, Colon, Boston, Fishers eiland, Corregi-
dor. Panama, Naragansett, San Francisco,
Honolulu en Portland stations voor deze tor
pedo's op te richten.
De Amerikaansche regeering zou den uitvin
der eene som van 1.167.000 dollars voor het uit
sluitend en algeheel recht op zijne uitvinding
geboden hebben.
Binnenland.
Onderscheiding.
H. M. de Koningin heeft den concierge
bij het Koninklijk Huisarchief C. W.
Boe r, ter gelegeuheicl van zijn 25 jarigen
dienst bij de Hofhouding, de eeremedaille
in goud van de Huisorde van Oranje toege
kend.
Een paleis voor H. Pol. de Koningin
ie Haarlem.
Doordat do verzameling van liet Koloniaal
Museum, thans in het Paviljoen te Haarlem
gevestigd, naaf liet Koloniaal Instituut to
Amsterdam zal worden overgebracht, zal ge
noemd Paviljoen vrijkomen en voor eenig ander
doel bestemd kunnen worden.
Is „Het Vaderland" goed ingelicht, dan is
die bestemming reeds gevonden. Het moet n.l.
in de bedoeling liggen het Paviljoen, dat tot
het staatsdomein behoort, ter beschikking van
H. M. de Koningin te stellen, ,ten einde het tot
zomerverblijf in te richten en zou H. M. bereid
zijn gevonden te gelegenertijd op h&t Pavilj'oen
to vertoeven.
Aldus zou het gebouw tot zijn oorspronkelijke
bestemming terugkeeren, daar het immers wel
eer door koning Lodewijk Napoleon gebouwd
is om het als zijn residentie te betrekken.
Feest „Onze Vloot".
H. M. de Koningin-Moeder moet wegens ge
zondheidsredenen tot haar leedwezen afzien van
haar voornemen, de soiree van de Nederland-
sche Vereeniging „Onze Vloot" ter herdenking
van het 10-jarig bestaan der vereeniging, op
Vrijdagavond 26 dezer in het Kurhaus te
Scheveningen, bij te wonen.
Z. K. H. Prins Hendrik zal door Zijn tegen
woordigheid op deze soiree blijk geven van zijn
belangstelling, en is ook voornemens Vrijdag
middag de receptie van leden eh autoriteiten
door het bestuur van de afdeeling 's-Graven-
hage van „Onze Vloot", bij te wonen.
Consul Van Rijjckevorse! veroordeeld
Een correspondent in België van „De Tijd"
bericht
De Nederlandsche consul te Dinant, de heer
YV. van Rijckevorsel, is door de Duitschers ver
oordeeld tot do zware straf van tien jaar dwang
arbeid.
Vruchteloos hebben invloedrijke personen ge
tracht vermindering van deze straf te vorkrijV
gen. Do heer Th .Bootsma, particulier secreta
ris van Mgr. Hoylen, bisschop van Namen, heeft
zich de vorige week naar Den Haag hegeven.
waar hij door den Minister van Buitenlandsche
Zaken werd ontvangen in verband met deze
zaak.
Postverzending naar Ned.-lndië.
De Directeur van het Postkantoor te Am
sterdam brengt ter kennis dat brievenmalen
zullen worden verzonden naar Ned. Oost-
Indië, met de vrachtboot „Kangean" van
de Stoomvaartmaatschappij „Nederland",
die 30 Mei a.s. via Suez derwaarts zal ver
trekken
Met deze gelegenheid zal worden verzon
den uitsluitend niet-aaugetêekende corres
pondentie, voorzien van eene aanwijzing tot
verzending langs dezen weg.
Tevens zal een brievenmaal worden ver
zonden aan Port-Said, waarin wordt opge
nomen de niet aangeteekende correspon
dentie voor E g/y p t op verzoek van de
afzenders, blijkende uit eene desbetreffende
aanwijzing.
De buslichting ten hoofdpostkantore al
hier is vastgesteld op 30 Mei, 10.30 voorm.
Het zeeposttaricf is uitsluitend van toe
passing op de stukken bestemd voor Nederl,
Indië.
Legerzaksn.
Nationale Vereeniging tot Steun aan Miliciens.
De Opperbevelhebber van Land- en Zeemacht
heeft do volgende order uiltgegeven
„Tot mijn leedwezen hereiken mij nog mede-
deelingen, wolko mij den indruk geven, da»t de
„Nationale Vereeniging tot Steun aan Mili
ciens" van de zijde der korpsen van het leger
niet steeds dio medewerking ondervindt, welke
verwacht moclilt worden,
„Blijkbaar wordt niet genoegzaam geweten
cn niet genoegzaam begrepen, van hoeveel be
lang voor den soldaat de medewerking van deze
Vereeniging is, welke zich ten doel stelt den
dienstplichtige, die in de burgermaatschappij
terugkeert, in de gelegenheid to stellen arbeid
te vinden om aldus in zijn onderhoud te. kun
nen voorzien.
„Verschillende aanwijzingen terzake zijn
reeds aan de korpsen-van het leger uitgegeven,
terwijl heb niettemin blijkt, dat nog gedurig
ten opzichte van aanvragen en verstrekken
der groeno kaarten verkeerdelijk gehandeld
wordt, wat er niet zelden toe leidt, dat de sol
daat, onvoldoende bekend met den aard van
den werkkring van „Nationale Vereeniging
tot Steun aan Miliciens", zich tot haar 'wondt
om voorziening in behoeften te vragen, welker
behartiging niet tot de taak behoort, welke
deze Vereeniging zich heeft gesteld.
„Ook wordt de genoemde Vereeniging klaar
blijkelijk meermalen verward met heb Konink
lijk Nationaal Steuncomité.
„Het is mijn verlangen, dat do Compagnies-
eskadrons-, batterij-, enz.) Commandanten de
terzake verstrekte aanwijzingen goed zullen
kennen en nauwkeurig zullen opvolgen en dat
mede de hoogero chefs hieraan hunne aandacht
zullen schenken opdat aldus verkregen worde,
dat de groene kaarten (uitsluitend aan de Af
deeling „Beheer Landmacht" van het Algemeen
Hoofdkwartier aan te vragen) op den jilisten
tijd zullen worden uitgereikt waan de dienst
plichtigen, die zich daartoe aanmelden (zie de
aanwijzingen dd. 13 April d. j. verstrekt), ter
wijl omtrent de boteekenis dior kaarten de
dienstplichtigen in hun belang door de Com
pagnies-Officieren hij hertaling en nadrukke
lijk -moeten worden onderricht.
„Hierbij zij er de aandacht op gevestigd, dat
gezorgd moet worden, dat hij overplaatsing
van dienstplichtigen de voor hen ontvangen
groene kaarten worden overgegeven aan heb
onderdeel, waarbij zij zijn overgegaan.
..Ten slotte zil ex..oa gewezen, dat de meder