No. 273,
ZónSag 14 Mei 1916
Orgaan voor Leger en Vloot.
Oorlogsnieuws.
Gezelschapsjuffrouw.
TWEEDE JAARGANG.
DE SOLDATENCOURANT
REDA.CrEl.J5 EN ADMINISTRATIE PALESTRTNASTR. 10, AMSTERDAM. DIT
BLAD VERSCI-irj.VT DRIEMAAL PER WEEK. LOSSE NUMMERS VOOR
MILITA IREN 1 CENT. VOOR BURGERS 3 CENT. ABONNEMENT BLJ VOORUIT
BETALING VOOR MILITAIREN 0.75, VOOR BURGERS/1.50P.KWARTAAL
Onder redactie van-D. MANASSEN.
Voor Advertentie» wende men zich tot onze Administratie. PaUstrlnantraat J0
Amsterdam. Prijs der Adv^rter.til'n per regel 30 cent. Voor Ingezonden Mede
delingen op de tweede, derde eu vierde pagina dubbel tarief. Bij abonnement
reductie.
Onzo plaat verplaatst ons naar de Oostenrijksch-Italiaansche grens en wel aan hé
Italiaans olie front. Inderdaad aan liet, front, zij het niet in de vuurlinie, al zien
wij hier ook vrouwen. Men moet niet denken, dat dit koopvrouwen of marketensters
zijn, die hun waren ve-rkoopen aan de soldaten. Neen, ze zijn werkelijk in dienst van
het leger, ze worden gehuurd om de munitie te vervoeren. Dat gaat in de bergen niet
gemakkelijk. Van voertuigen, van pakdieren zelf3, kan men op sommige plaatsen geen
gebruik makèn en zoo dragen vrouwen in manden op den rug het gevaarlijke goedje
naar boven.
Prijzen van „De Soldatencourant".
De Hoofdredacteur van „De Soldatencou
rant" heeft een fonds gevormd, waaruit hij
geld voor prijzen van „De Soldatencourant"
ter beschikking kan stellen. Indien dus wed
strijden op sportgebied, in huisvlijt of bij fees
telijke gelegenheden worden gehouden, waarbij
prijzen worden uitgeloofd, verzoeken wij den
heeren leiders van deze wedstrijden beleefd
ziph met ons in verbinding te willen stellen.
Wij zullen dan, zoolang ons fonds toereikend
is, een „Soldatencourant-prijs" uitloven.
Oude nummers gevraagd.
Wie kan ons helpen aan een of meer exem
plaren van nos. 11, 71, 77, 83 en 98 van „De
Soldatoncourant"? Men doet ons met toezen
ding een groot pieizier en wij zijn bereid, des-
gewenscht, 10 cent voor elk exemplaar te
batalen.
Uit den dertigjarige^ oorlog. III.
Van onbeschrijfelijke gruwelen cn jammeren
is het grootste gedeelte van Diutschlahd in
het tweede kwartaal- der zeventiende eeuw
getuige geweest. Er gebeurden dingen van
zoo afschuwelijke wreedheid, zoo ontzettende
hebzucht, zoo waanzinnigen moordlust, dat wij
er nauwelijks toe kunnen komen er oen be
schrijving van to geven. Een enkel tdonoel.
slechts uit Grimmelhausen's bekende ,,Sim-
plizissimns", waarin do schrijver het heeft
over het' „fóurageeren van een troep soldaten",
zij hier weergegeven, als een kenmerk van do'
ontaarding der landsknechten. Hier moet
dadelijk bijgevoegd worden, dat een dergelijk
toonoél volstrekt niet alleen stond, maar da/b
er nog veel vireeseüjker gruwelen wérden ge
pleegd, dat niet zelden geheele dorpen uitge
plunderd, uitgemoord en verbrand werden.
Grimmelskausen, een schrijver, die de ellen-
."Rosa, Lindner werd bij mevrouw de baro
nes toegelaten om zich voor te stellen.
Ze voelde zich een beetje gedrukt, niet
door de pracht om haar heen, niet door
den .brutalen lakei, maar door 't vooruit
zicht, de barones zelf te ontmoeten.
De oude dames was stom zoo had zij
zelf haar geschreven. Verder wist Rosa
niets van haar.
De kamer, waarin zij gelaten werd, was
schemerig, donker bijna; alleen het haard
vuur belichtte flauw de omtrekken van een
diep in een leunstoel gedoken, in dekens
gehulde gestalte.
De barones boog bij Rosa's binnenkomen
licht .voorover, glimlachte, naar het scheen,
en woes op een stoel vlak bij haar.
Eeii mutsje met lichtpaars lint bedekte
haar grijs haar. Een donkere bril beveiligde
hare oogen. Zij schreef iets met potlood
op een blaadje papier. Dan keek zij op,
knikte en reikte Rosa het papiertje, Rosa
las:
„tJ is juffrouw Lindner, die een adver
tentie plaatste, vaarc-p ik schreef, niet
waar? En nu wilt ge u voorstellen aan mij,
de lastige invalisdeV
Het meisje glimlachte vriendelijk en be
vestigde dat het zoo waarnaar clvt mevrouw
do van den dertigjarigen, oorlog grootendceJs
meemaakte, vertelt het volgende van het be
zoek van een bende landsknechten aan zijn
vaderlijk huis:
„Het eerste wat de soldaten deden, toen zij
in mijns vaders huis kwamen, het waren dit
maal r.ui'<er*.,.f$öfrV lam paarden te stallen.
Daarna gingen allen aan het werk, ieder op
zijn manier, maar allen op een wijze, die ons
ellende en jammer bracht. Sommigen begon
nen dadelijk naar vleesck en spek te zoeken,
naar potten en pannen, en begonnen te bak
ken eu te' braden, dat er een heerlijke geur
door het huis trok, alsof er een feestmaaltijd
zou v orden gehouden. Anderen daarentegen
vlogen door het huis van onderen naar boven
en zochten naar wat het kostbaarst was. 'Er
waren er ook, dio rustig te werk gingen en
van lakens, kleedingstukkcn en allerlei huis
raad groot© pakken maakten, alsof zij een"
winkel wilden opzettenwat zij niet konden
meenemen, sloegen zij kapot .vernielden het.
Weer anderen sneden de bedden open en
schudden do veeren er uit, die door de kamer
stoven, de tijken vuldèn zij met spek, vleesch
en vat hun verder voor de hand kwam. Kope
ren voorwerpen en tinnen schotels sloegen of
trapten zij ineen, opdat zij minder ruimte zou
den innemen, en de verbogeh en bedorven
dingen pakten zij in. Tafels, stoelen en ban
ken werden vernield of in brand gestoken.
Schotels en borden werden met kracht op den
grond geworpen, dat zij in scherven vlogen...
nze dienstmeid werd in den stal zoodanig
mishandeld, dat wij haar luide hoorden jam
meren; later werd zij stil en kwam niet weer
to voorschijn. Mijn vader kwam er gemakke
lijk af, zij trokken lnyn schoenen en kousen
uit en kittelden hem zoolang op zijn voetzolen,
tot hij eindelijk zei, waar hij zijn geld had
verborgen. Erger ging het onzen knecht, zij
legden hem gebonden op den grond, plaatsten
een stok dwars in zijn mond, dat hij. dien
niet kon sluiten en lieten een mellrtijl vuil
water in zijn keel loopen. Daardoor dwongen
zij hem met eenïgen van de bende naar an
dere huizen te gaan, waar zij menschen en
vee wegvoerden en in onsen tuin brachten....
En nu begon het folteren en martelen eerst
goed. Men haalde de vunrsteenen uit de mus
ketten en schroefde er do duimen der hoeren
in vast, dat die luidkeels begonnen te gillen.
Een der gevangen boeren werd in den bakoven
geduwd en het vuur er onder aangestokeneen
ander deden zij een strop om den hals en
trokken er aan, zoodat zijn gezicht blauw werd
de barones zeker veel vriendelijker was
dan ze van zich zelve getuigde.
Kom wat nader met uw stoel, schreef
de oude vrouw weer; ik moet u veel
vragen. Kunt u voorlezen?
Niet heel goed, maar ik zal mijn best
doen.
Kent u een of ander spel? Whist
bijvoorbeeld
Weinig; maar ik loer gemakkelijk en
heb een goed geheugen.
Zoudt u tevreden zijn met 't salaris,
dat ik in mijn brief al noemde?
O ja, met al wat u geven wil! zei 't
meisje vlug. Ik heb anders niets om van
te leven.
Vertel mij wat van u zelve, schreef
de oude dame ijverig.
Wij zijn altijd heel arm geweest.
Vader verdiende weinig, en hij is vroeg
gestorven. Moeder leeft van 'b beetje, dat
hij naliet.
De oude dame luisterde belangstellend
naar hét scheen.
Mijn zuster is pas vijftien jaar, ver
volgde Rosa, en dus pioet ik wat ver
dienen.
Gelooft u, dat dat zoo gemakkelijk is?
Rosa werd gloeiend rood.
Ik... ik weet niet.:, ik wil 't pro-
beeren.
Houd maar moed, zei het briefje;
wees niet bang, ik ben in treurige stern
en hefc bloed 'hem uit den neuB sprong. Kort
om, men dacht allerlei martelingen uit, ten
deele uit lust tot wreedheid, ten deel© om
de boeren te dwingen te zeggen, waar ze hun
geld hadden verborgen
Zulke dingen en nog veel meer afschuwelijks
was dertig jaren lang aan de orde van den
dag in een groot deel van Duitschland. J5n
waar de meedoogenlooze oorlogsbrand had uit
gewoed, liet hij achter zich vreeselijke ziekien
en hongersnood. Gedurende de jaren 1636 en
1637 was, naar een andere schrijver uit dien
tijd verhaalt, in vele deelen van Duitschland,
vooral in Saksen, in Hessen en in 'den Elzns,
de hongersnood zoo verschrikkelijk, dat de
bewoners soms pas begraven lijken opdolven,
opgehangenen van de galgen haalden, om het
vleesc-lt te eten. Broeders aten hun gestorven
zusters, dochters hare doode moeders, ouders
vermoordden de kinderen om hun honger te
stillen, en benamen daarna, krankzinnig ge
worden door hun eigen daden, zich id wan
hoop het loven Ervórmden zich benden, die
op menschen jacht maakten, alsof het wilde
dieren waren
Zoo maakte de vreeselijke ellende alle maat
schappelijke banden, alle familiebetrekkingen
]06: alle beginselen van menschclijkheid werden
met voeten getreden; alle heilige zedewetten
ontwijd. Een onbeschrijfelijke verwildering
maakte zich meester van het grootste gedeelto
van het volk. Gcheele landstreken lagen ver
woest, dorpen en steden in puin. In talrijke
welvarende dorpen was geen levende ziel over
gebleven.
Voor den akkerbouw, het handwerk en. don
handel in Duitschland heeft de dertigjarige
oorlog de nadeeligste gevolgen gehad. Nog
jaren na den oorlog trokken benden ontslagen
landsknechten door-heb land, roovend en bran
dend en moordend, waar zij nog goederen en
menschen vonden. Dit hield eerst op, toen
er haast niets meer viel weg te nemen of
'te vernielen. En toen de soldaten eindelijk
naar hun haardsteden terugkeerden, vonden
zij hnn landerijen braak liggen en met onkruid
begroeid, wareni hun donpen puinhoopen of
aschbelten, en waar menschen woonren,
heerschten hongersnood en ziekten van allen,
aard. Moer dan de helft der bevolking in vele
staten waren omgekomen; ongeveer 12 a 13
millioen menschen hadden den dood gevonden,
door moord, ziekte, honger of verdriet. Gaf
de ploeg en de vlijtige hand van den landman
den bodem weer vruchtbaarheid na enkele jf}-
ren, industrie en handel kwamen niet weer
tot hun vroegeren bloei. Van den eens zoo
rijken en grooten Hanzebond bleven alleen
de steden Lubeck, Hamburg en Bremen over
als handelsplaatsen van belang. Van de han
delswegen kon door de onveiligheid geen ge
bruik worden gemaakt, markten en opslag
plaatsen moesten verlegd worden naar andere
landen. Contant geld was er bijna niet in het
land en "voordat de wonden van den geweldigen
krijg in Duifcsohland geheeld waren, hadden.
Nederland, Engeland en Frankrijk een xe
grooten voorsprong verkregen op handelsgebied.
Dat een krijg terecht tot de plagen der
mensckkeid wordt gerekend, heeft de dertig
jarige oorlog bewezen.
(Wordt tercclgd.)
Os toestand in
reuzi
In 'de Duitsche zoowel als in de Ameri-
kaansclié pers wordt het antwoord der Ver
eenigde Staten op de Duitsche nota "bespro
ken. Duitscho bladen hebben er wel wat op
aan te merken, maar over 'tl geheel toonen
zij er zich meao in hun' schik. De toon van
president Wilson, bevalt hnn niet., maar zij
geven toe, dat in dergelijke stukken de in
houd den doo'rslag geeft, en volgens dien in
houd is, voorlöopig althans, 't zoo gevreesde
conflict met Amerika uit den weg geruimd.
De heer président, zegt het ,,Berl. Tage-
blatt", spreekt weliswaar uit de hoogte,
maar... hij breekt de diplomatieke betrek
kingen riet af. En daar komt het voor 't
oogenblik voor Duitschland maar op aan.
De algemeene indruk, dien men uit Duitsch
land krijgt-, is die van opluchting, ver
lichting, al ontveinst men zich niet, dat
nieuwe spanning, een nieuw conflict., in de
eerstvolgende maanden niet tot de onmo-_
gelijkheden behoor en.
De Amerikaanschö pers, die over 't geheel
Entente-gezind is, gaat töcli, eenige bladen
uitgezonderd, welke wel. een-oorlog hadden
gewild, mee met president "Wikonallen
dringen zij er* op aan, dat Duitscnland niet
moot probeeren om zijn nieuwe beloften
niet na te komen, in dot geval moet de Ame-
ming en heb wat opmontering noodig.
De oogen achter de donkere brilleglazen
scheneu onderzoekend op 't meisje gericht.
Ja, ja, ik heb misschien geen zelfver
trouwen genoeg, maar 't is dat niet alleen...
Soms een liefdesgeschiedenis? Mis
schien kan ik u op de een of andere manier
helpen,
Rosa glimlachte verlegen. Dan, aange
moedigd door de vriendelijke woorden en
het schemerdonkerin de kamer, begon zij
haar hart uit te storten.
Ik ben geëngageerd geweest, begon zij
zacht. Hij was heel arm neb als wij.
Hij moet hard werken. Wel had hij een
rijken kinderloozen oom, maar die deed
niets voor hem. Wij waren lotgenooten. Hij
was goed \*oor mijen probeerde mij wat
op te vroolijken hij wist altijd een middel
om mijn tranen in een lach te veranderen.
Hij was mijn troost in een naren tijd. Wij
verloofden ons. Maar plotseling, kort voor
vaders dood, stierf de oom van Harry en
liet hem, buiten alle verwachting, zijn heele
vermogen na. Harry was nu opeens rijk,
vreeselijk rijk.
Rosa barstte in tranen uit.
Nu wist ik, wat mij te doen stond.
Ik wilde geen voordeel trekken» van zijn
rijkdom. Ik gaf hem zijn woord terug.
En hoe deedt u dat informeerde de
oude dame schriftelijk.
Ik... ik loog, bekende Rosa. Ik zei
rikaansche regeering niet eerst weer waar
schuwen, maar dadelijk de diplomatieke
betrekkingen afbreken. Een goeden indruk
heeft blijkbaar in de Unie gemaakt, dat
Duitschland zoo willig erkend hoeft, dat de
,Suasetx'getorpedeerd is door een Duit-
■rchen onderzeeër, dab de commandant daar
van gestraft is en dat er schadevergoeding
zal worden betaald. Zooals men weet, deelt
de Duitsche regeering mee, dat de duikboot-
commandant de „Sussex" voor een Engekch
oorlogsschip, een mijnenveger van een nieuw
■type, had aangezien en daarom een torpedo
or op afgeschoten had. Een vergissing, die
mogelijk was, meent men in Duitschland,
maar die ondertusschen aan een aantal
menschen, daaronder aan een ten onzent
ook zeer bekende Itaüaansche zangeres, het
loven heeft gekost. Intusschen, de Duitsche
jegeeriug bekent volmondig ojigelijk, en dit
zal zeker meewerken om in de Vereenigde
Staten de gemoederen nog meer te ontspan
nen. Sommige bladen daar verlangen nog,
dat bekend gemaakt worde, welke straf de
commandant van. den onderzeeër heeft ger
kregen
De vredesgeruchten zijn in do laatste
dagen niet van de lucht. Zij nemen zelfs een
eenigszins vasten vorm aan, maar liet blij
ven geruchten. En... zij spreken nog steeds
van een vredesgezindheid bij de centralen,
niet bij de Entente-mogendlieden. Alleen de
Servische eocste minister Pasjitsj heeft zich
uitgesproken als zou in den herfst de oor
log rel uitraken. Overigens maken de be
richten steeds gewag van verlangen naar
vrede in Duitschlandde Duitsche keizer
zou bij den paus, bij den koning van Spanje,
hij president Wilson hebben aangedrongen
op bemiddeling; zelfs Engeleehe bladen
spreken daarvan als iets, dat bestaat en
weten ook de voorwaarden mede te deelen,
waarop Duitschland vrede zou willen slui
ten. Het is intusschen in de eerste plaats de
vraag, of de geruchten in werkelijkheid
waarheid bevatten, en in de tweede plaats,
of ook bij de Entente-mogeïidheden allengs
een vredelievende stemming komt. We mer
ken daar nor niet- veel van, maar toch hangt
er iets dn de lucht, akof het verlangen
grootor wordt om aan den menschenmoor-
denden strijd een einde te maken. Kan dat
alleen op liet slagveld gebeuren ten koste
van nieuwe zware verliezen aan weerszijden?
En zou daar zelfs de eene of de andere partij
-een volledige overwinning kunnen behalen?
Op dit oogenblik lijkt het daar nog niet
.óp. Van een overwinning aan een der beide
zijden, valt niet te spreken, zelfs van een
beëlisb voordeel in de laatste dagen niet,
Ook bij Verdun verslapt blijkbaar de strijd
weer on de Duifcschers. al hebben zij er een
kleinsucces behaald, .hebben zich niet
meester kunnen maken van den Mort
Horn me of de bekende Hoogte 304- De
laatste berichten van gevechten bij Verdun
zijn al heel sober. De artillerie schijnt weder
bijsonder in de weer te zijn. Vooral bij Avo-
c-ourt deed het zwaar geschut duchtig zijn
wérk. Ook'"werden de Fransche stellingen in
het Bok la Caïllette en de'stellingen op
den rechter Maasoever heftig beschoten.
Ook elders aan het Westerfront hadden ar-
tiHeriegevechten plaats, zoo bij Angreg en
Yperen en verder mijnontploffingen.
Van de andere oorlogsterreinen zoo goed
als geen nieuws, dat belangrijk genoemd
kan "worden. Aan de Italiaansch-Oost-ènrijk-
echo grens wordt wel hard .gevochten, maar
men komt er niet vooruit- Dat duurt daar
nu bijna een jaar en hoe weinig hebben de
Italianen nog gewonnenHet lijkt op alle
fronten een eindelooze en, meer en meer,
een uutteToozè. strijd.
DUITSCHLAND.
Duitschland erkent de torpedeering van de
„Sussex".
WASHINGTON. De Amerikaansche am
bassadeur te Berlijn berichtte aan minister
Lansing, dat Duitschland een nieuwe nota
zal zenden, waarin erkend wordt, dat een
Duitsche onderzeeër een aanval heeft ge
daan op de „Sussex".
De commandant van den onderzeeër, zoo
deelt hij verder mede, zal gestraft worden
en er zal een schadevergoeding worden aan
geboden.
hem, dat ik met mij te engageeren een
vergissiug had begaan, en dat ik liever vrij
wilde zijn. Ik 'had op een gunstige ge
legenheid gewacht. Hij zou, nu hij in een
andere positie was, mij wel spoedig ver
geten.
En geloofde hij dal?
Eerst niet; maar hij moest wel. toen
ik volhield. Hij bleef weg. maar hij was
boos op mij. Dat is 't vooral wat mij hin
dert.
Liet u nooit doorschemeren, wat
eigenlijk uw besluit had veroorzaakt?
Rosa, schudde haar hoofd.
Als hij 't geraden had, zou hij zich
toch aan mij gebonden geacht hebben. En
ik wilde hem niet in den weg staan. Ik
kon niet anders, en geloof dat ik goed
handelde.
En is u nu tevreden?
Om zijnentwil, ja.
En wat. u zelf betreft
De nieuwsgierigheid der oude dame be
gon voor Rosa bijna lastig te worden; maar
in haar geheele wijze van doen lag zooveel
moederlijke goedheid en begrijpend mede
lijden, dat 't arme ding haar met moeite
bewaarde kalmte er bijna inschoot. De
tranen vloeiden haar nu zonder ophouden
over de wangen, terwijl zij antwoordde:
Ik zei u al, dat ik probeeren wil.
U-moet mij vergeven, dat ik mij zoo moei
lijk kan beheerscken. Maar 'fc is mij alles
De antwoordnota van de Vereenigde Staten
aan Duitschland.
HAMBURG. Het „Hamburger Fremden-
blatt" schrijft naar aanleiding van de ant
woordnota van do Vereenigde Staten: ,,\Vat
volgens do voorbarige berichten van R e u-
ter een weigering zou zijn, is uitgcloopen
op een aanvaarding van de concessie, door
Duitschland gedaan. De bedoeling dezer
concessio was do goede betrekkingen iuk-
schen Duitschlandv en do Vereenigde Staten
te handhaven en a Oil de vijanden -san Duitsch
land daardoor de grootste teleurstelling te be
reiden, die hen op het oogenblik kon treffen.
Dat doel is bereikt.
„Men zal zich herinneren, dat de te New-
York verschijnende -World" heeft verklaard,
dat Duitschland aan de Vereenigde Staten do
eer moest laten het volkenrecht en de rechten
van den handel onpartijdig tegen alle oorlog
voerenden te verdedigen en te herstellen. Dat
is, volgens on zo ineening, ook de boteekenis
van de te dien opzichte uitgebroken verwach
ting van Duitschland. De eer van Amerika
staat op het spel. Nu het onze concessio heeft
aanvaard, heeft het ook do verplichting op
zich genomen, de bezwaren, die het tegen bet
optreden van do andere partij heeft, op de
zelfde wijzo te behandelen."
Een rede van den koning van Beieren.
MüNCHEN. Koning Ludwïg ont
ving ter gelegenheid van de her
denking van de honderdjarige vergeni-
ging van de Pfalz met het koninkrijk Beie
ren een deputatie uit de Pfalz. In een toe
spraak tot deze deputatie zeide- hij: „Wij
staan midden in den oorlog. Wanneer hij
zal eindigen, weten wij niet, wat wij echter
wel weten is, dat wij niet overwonnen
worden.
„Wij willen geenen vrede, die ons geen
betere positie verschaft dan die, welke wij
thans hebben.
„Onze vijanden loopen zich te pletter
tegen het Duitsche rijk en tegen de kracht
van zijn legers en die der,trouwe bondge-
neoten. "Wij brengen de zwaarste offers aan
goed en bloed, maar wij brengen ook offers
in het vaderland zelf, waar aan het volk
harde ontberingen worden opgelegd.
„Dat het in het vervolg daarvan ver
schoond zal blijven is en blijft- het- doel, dat
wij bij het sluiten van den vrede moeten
bereiken."
ENGELAND.
De opstand in Ierland.
LONDEN. De nationalist Dillon
■vestigde in het Lagerhuis de aan
dacht op de terechtstellingen in Ier
land en drofig er bij dc regeeriug op
aan. dat ze gestaakt zullen worden en dat
er publieke terechtzittingen zftllen worden
gehouden, teneinde de alarmeerende be
richten, omtrent het optreden der mili
tairen, aan welke hij zelf weliswaar geen
geloof hechtte, tot zwijgen te brengen.
Eerste minister Asquith wees op de ver
schrikkelijke, ongeprovoceerde en niet te
verontschuldigen misdaden, door de rebel
len aan militairen en burgers begaan.
Niet minder dan 1315 personen werden ge
wond, van welke 304 overleden. Hij ver
klaarde verder, dat nog twee leiders, die de
revolutionnaire proclamatie geteekend had
den, doodgeschoten zouden worden, maar
gaf daarbij te kennen, dat er verder geen
terechtstellingen zouden plaats hebben en
dat de Tegeering de groote massa der Op
standelingen genadig zou behandelen.
Hij wees op den abnormalen aard van
den huidigen toestand en deelde verder, on
der luide toejuichingen mede, dat hij van
plan was onmiddellijk naar Ierland te ver
trekken om daar overleg te plegen met de
militaire en civiele autoriteiten, teneinde een
regeling te treffen voor de toekomst, die
bij alle partijen in Ierland instemming zou
vinden.
De geheime geschiedenis van de Sinn Fein.
In het Mei-nummer van „The English
Review" deelt majoor Sfeiart-Stephens inte
ressante bijzonderheden mede over de ge
heime geschiedenis der Sinn Feinerf.
Uit een militair oogpunt bezien acht de
schrijver de geheele beweging van niet de
minste beteekenis, desniettegenstaande ziet
hij in het bestaan eener geheime organisatie
een bedreiging vo.or de veiligheid van Ier
land.
Toen majoor Stuart-Stephens in September
in het Zuid-Westen van Ierland vertoefde om
de verschillende vertakkingen van de Sinn
nog zoo nieuw, ik heb mij niet aan het
alleenzijn kunnen gewennen. Ik ben te snel
uit een schoonen droom gerukt, en u heeft
mij, zónder het te willen, juist door uw
vriendelijke deelneming er "aan herinnerd
hoeveel ik missen moest.
Houdt u nog van hem?
Rosa knikte.
Ik heb u nu alles van mij-zelve ver
teld; ik hoop...
Eén ding moet u mij nog zeggen,
krabbelde de oude vrouw; was het niet
onbillijk van u, aan hem te twijfelen?
Ik geloof 't niet. antwoordde Rosa.
Hij heeft na dien tijd geen pogingen ge
daan om mij tot andere gedachten, .te
brengen.
Wat had hij dan moeten doen, daar
u zoo vastbesloten was? Vrouwen zijn won
derlijk en dikwijls eigenzinnig.
Als hij mij werkelijk liefhad, had hij
niets onbeproefd moeten laten om mij terug
te krijgen. O, er zijn wegen genoeg' Een
vrouw zou wel ccn middel vinden. En hij
had er misschien ook een gevonden, als hij
gewild had. Al had hij list moeten ge
bruiken
En als hij u door een list terug won,
zoudt u 't hemjdan vergeven schreef de
oude dame.
Rosa zuchtte, glimlachte dan en knikte.
Een vrouw vergeeft den man, dien zij
liefheeft, altijd.
Kern op to sporen, viel het hem op, dat er
onder een gweóltc van da visschers en land
bouwer:-. behoorend tót do verspreid wonende
bevolking van Kerry een zekere onrust
hcerscJue. Het ongeloofelijko gerucht «heen
cr verspreid to zijn. dat niet minder dan een
geheel esc ader geïnterneerd© Duitscho stoom-
booten uo Aiuerikaanseho havens had weten
to ontvluchten en thans bemand met Duitach-
Amcrikaanschu reservisten en leden van do
opnieuw geconstitueerde Glan-na-Gael den
mond van de Ivennaro tra-ektto te bereiken.
De bedoeling van dien tocht zou dan zijn oin
ergens in Kerry eon strategisch afleidings-
punt te baseeren, waardoor liet offenfiief der
geallieerden op liet westelijk front moeilijk
heden in den weg gelegd zonden worden.
Het bericht, dat de Duitschors op zee wa
ren, werd den leden van do Sinn Fein in een
soort manifest medegedeeld, in Amerika ge
drukt, en van uit Cork per post als een on
schuldige handelscirculairo verzonden. Do in
New-York gedrukte cnveloppes zagen er pre
cies uit als do couverts, wel!co de heeren
Mackenzie en Co., zaadhandelaren te Cork cn
Do geweldige bluf van een mogelijke lan
ding in Kerry werd door vijandelijke spion
nen de wereld ingezonden met <1© bedoeling to
probeeren of do Sinn Fein misschien op :t
laatste, oogenblik hot geheim aan Engeland
zou .verraden. Dit is voor zoover men" weet
niet geschied, alleen werd later een belooniog
van honderd pond uitgeloofd voor dengen©,
dio zou kunnen mcdedeelen hoe de Fiery
Cross" circulaire, zooals do Sinn Fein het
manifest noemde, Cork werd binnengesmok
keld.
Do- schrijver vertelt voorts van geheim©
benzinedepots in de kuststreek van Kerry.
Gedurende het voorjaar en den zomer van
1914 -werden geweldig© hoeveelheden benzine
in de kelders var. het voornaamste hotel in
hefc district Kerry geborgen. Do pachter van
dit hotel was een Duitse her, dio eenige maan
den na hefuitbreken van den oorlog op aan
wijzing van Sir Morgan O'Connell Bart gc-
iniorneerd werd.
Men beweerde, dat de geweldige hoeveel
heden benzine gekocht waren, omdat men
in den- herfst op bijzonder voel gasten uit
Amerika en de -koloniën rekende. De uitleg
is niet bepaald bevredigend, wanneer men
weet, dat heel wat vaten van deze benzin©
op krediet aan kleine winkeiiers geleverd wer
den, die, heel toevallig natuurlijk, bekend
stonden als warme Sinn' Feiners. Ze dreven
Jiun zaakje te Valentin, Ballisbelbaai en Wa-
terville, waar do lm bels, die Europa met het
vasteland van Amerika verbinden, uitkomen.
Do benzine, die elf maanden geleden in
verschillende depots langs de kust van Kerry
geborgen was, is thans vrijwel geheel verdwe-
nen en wie tot die verdwijning medehielpen
zijn met behulp van Diiitseh kapitaal van Ier
land naar Amerika verhuisd, zoo overhaast,
dat men feitelijk van een vlucht zou kunnen
spreken.
Het dwaze denkbeeld heeft in Ierland pos',
gevat, aldus majoor Stuarfc-Stephens. dat een
voor Duitschland gelukkig einde van de groot
ste internationale keelaf snijder ij, die we ooit
hebben beleefd, gelijk zou staan met een Ier-'
sche overwinning en dat Ierland alleen dan
haar gerechtvaardigde eischen ingewilligd zal
zien, wanneer de oude haat en wraak gekoes
terd blijven. I)e Sinn Feiners schijnen niet
te begrijpen, dat het streven om Ierland te
helpen door een Engelsc-he, nederlaag in de
hand te werken, even dwaas is als wanneer
een erfelijk belaste jichtpatiënt zou meenen,
dat hij van zijn kwaal bevrijd kon worden, in
dien hij de tegenwoordige afstammeling van
zijn overgrootvaders wijnhandelaar ging ver
woorden.
De geheele geschiedenis van de revolution
naire geheime genootschappen in Ierland, al
dus do schrijver ia het vervolg van zijn arti
kel, hangt samen met het feit, dat er altijd
weer zoogenaamde kleinere kringen zijn, die
voor geen misdaad terugdeinzen, wanneer het
geldt een doel te bereiken. De uiterste afdee-
ling van de Sinn Fein heet in de kringen der
ingewijden de Cumaan na Gadhael. Zij télt
betrekkelijk weinig leden. Ieder, die van deze
sectie deel uitmaakt, heeft een bepaald num
mer, dat als wachtwoord voor het bezoeken
der sectie-vergaderingen dient.
De aspirant-leden alleen recht doortim
merde Sinn Feiners komen or voor in aan
merking moeten den pleohtigen eed afleg
gen, 'dat ze nooit de namen hunner mede
leden zullen bekend maten. Voorts wordt hen
er op *gerezen, dat deze vereeniging al
leen uit Ieren bestaat, die een on
afhankelijk vaderland wenschen te bezitten en
er van overtuigd zijn, dat dit doel ^1 echts be
reikt ka.n worden, indien men in den thans
heerschender. oorlog Engeland tegenwerkt.
Een anti-recruteeringscampagne staat dan ook
bovenaan op het program van actie.
De volgende eed wordt van do nieuwe leden
geëisclit: Ik zweer hierbij plechtig en leg
voor den almachtigeü God, die mij eens zal
Zij staarde in 't vuur, terwijl de barones
haastig weer iets schreef, Rosa leis:
Ik zal zien wat ik voor u doen kan.
Wilt u een oogenblik in die kamer gaan
en wachten tot ik u laat roepen?
Rosa begreep niet wat dat moest be
duiden, maar zij gehoorzaamde. Zonderling
te moede begaf zij zich in bet kleine zijver
trek. 't Was of zij terecht gekomen was in
een tooverslot, welks gebiedster invloed zou
uitoefenen op haar lot.
Tien minuten had zij gewacht, en ze
maakte zich al ongerust. Daar opende een
knecht de deur: het aangrenzend salon was
nu helder verlicht, zoodat hare oogen eerst
verblind werden.
Een jonge man stond tegen den schoor
steen geleund en zag haar lachend aan.
Ilarry' jubelde zij buiten zich-zelf
van verrassing. Hoe kom jij hier?
Doodeenvoudig. Ik had je advertentie
gelezen en schreef er op. Je bent in mijn
huis, 't huis waar vroeger mijn oom
woonde. En hier... Hij wees op een stoel.
Daar lag een oude zijden japon, een mutsje
met paars lint en een blauwa bril.
Wat?. jij speelde voor de barones?
Ja. Ik had een gezelschapsdame noo
dig. En je hebt mij immers zelf daar straks
verzekerd, dat je mij vergeven zou, als ik
een list gebruikte. Je ziet: een man kan
ook wel slim zijn.
Ja, antwoordde zij saoht en gelukkig.
