3
OP 2EE.
Binnenland.
Marinezaken.
ÖSt onzen iVloppentrommel.
Legerzaken.
Correspondentie.
Uit Leger en Vloot.
ÜOJEO SOIL.P ATBIVrCOüR A ]VT van Vrijdag 5 Mei 1916
vced gemaakt worden, volgens dc geziohts-
punten die in het grootc hoofdkwartier
ontworpen werden. De arbeid aan den tekst
van de nota vereischt. van zelf voordurende
besprekingen der betrokken regeerings-
organen. De rijkskanselier zal daarvoor
eveneens spoedig te Berlijn aankomen.
De Londenscho „Wireless Press" heeft
een telegram, ge teekend Charles Lincoln
en bestemd voor den Berlijnschen corres
pondent van de „World", ven Wiegand,
opgevangen en gepubliceerd. Uit den in
houd van dit telegram nemen wij de eischen
over, die dê regeering te Washington j.l.
Maandagavond aan Gerard heel't gezonden:
„Duitschland moet weder de internatio
nale wetten omtrent de actie van kruisers,
zooals die voor den lOden Maart 1915 door
alle oorlogvoerende, regeeringen. gevolgd
werden, in acht nemen en onderzeeërs moe
ten als verkennings-kruisers beschouwd
worden. Zij zuilen dus koopvaardijschepen,
welke zij aanhouden, moeten waarschuwen,
evenals dit geschiedde vóór Duitschland de
wetten veranderd heeft om die aan zijn be
hoeften aan to passen.
De bevelhebbers van onderzeeërs zullen
de rechten van neutrale personen en neu
tralen eigendom moeten eerbiedigen, even
als dat vroeger voor kruisers was voorge
schreven en moeten dezelfde maatregelen
nemen om de veiligheid van non-combattan
ten te verzekeren, als vroeger ook voor krui
sers golden."
De „Koningin der Nederlanden" en de
„Grotius".
Eindelijk,' na vijf weken lange doodsche rust
en stilte, was het Dinsdag weer druk en
levendig aan de Javakade om en in do etablis
sementen van de Maatschappij Nederland. De
„Komnu'in der Nederlanden" die 25 Maart,
reeds had moeten vertrekken en de „Grotius"
die haar reis van 15 April af had moeten uit
stellen, lagen gereed bot vertrek, de P-vlag
reeds aan den mast, en van alle kanben
stroomden de mepschen toe, reizigers en „uit
bel riders" en zoo-iuaar belangstellenden. De
IJponten waren voller dan ooit, en rijtuigen
en taxis reden aan, hoog beladen met koffers
en doózen, 't was weer het gewone, pret
tige gedoent© en geloop dat hij een vertrek
kende boot behoort.
Heel veel anders dan gewoonlijk was overi
gens deze drukte niet. Als er iets eigenaardigs
was in de stemming, dan was 't een zekere
meer dan gewone monterheid, de meeste pas
sagiers schenen in hun schik dat zij nu einde
lijk, na. 5 weken gedwongen wachten, konden
vertrekken. En de eerste officier van de
..Koningin" zei 't ronduit: wij zijn allemaal
blij dat do rust gedaan is en dat wij weet1
varen kunnen.
Als een bijzonderheid viel op, dat in alle
llutten de zwemvesten gereed lagen en dat de
booten alle gereed waren voor het gebruik;
zelfs waren zij alle van proviand voorzien,
Natuurlijk waren alle maatregelen genomen
om te zorgen dat, als onverhoopt de sloepen
gestreken zouden moeten worden, dit ook
kalm en regelmatig zou gebeuren. Om dat te
beternog te verzekeren, zou direct na het
vertrek, in het Noordzeekanaal reeds, sloe
pen-exercitie gehouden worden.
t>m elf uur Dinsdagmorgen is de „Koningin
der Nederlanden vertrokken, met 171 passa
giers aan boord, Dinsdagmiddag om 5 uur zou
do „Grotius" gaan met 159 passagiers. Buiten
IJmuiden blijft de „Koningin" op de „Grotius"
wachten en te zamen met de „Ophir" en de
„Sindoro" van den Rofctardamachen LJoyd, en
begeleid door een sleepboot, gaan zij „om de
Noord" op weg, de eerste reis weer na weken
lange rust. Moge. bet voor alle vier de schepen
eeu goede reis zijn.
De „Fridland".
BOTTERDAM. Het Zweedeche stoom
schip „Fridland", van Portland, M., naar
Botterdam, is bij de Galloperboei op een
mijn geloop-en.Het stoomschip „Batavier
IV" verleent assistentie en zal trachten
het schip naar Engeland te sleepen.
(Het s.s. „Fridland", groot 4960 br. ton,
gebouwd in 1910, behoort aan de Angf.
Aktieb Tilling, tte Gothenburg. De „Frid
land" had een l'ading aan boord bestemd
voor de, Belgische Commission of Belief.
Red.)
LONDEN. Een draadloos station van
Nort Foreland meldt, dat het van de „Ba
tavier IV' bericht kreeg: Wij zijn bij het
Longsand-lichtschip met de stoomboot
„Fridland" en zullen trachten haar in het
Black Deep t© brengen.
Gezonken schepen.
LONDEN. Lloyds bericht, dat de stoom
boot ,jRocbesber City" gezonken is. De be
manning is gered.
Eveneens is de stoomboot „Rio Branco"
gezonken.
(Het s.s. „Rochester City", groot 1235)
br. ton, gebouwd in 1910, behoorde aan de
Rochester City S.S. Co. Ltd., te Sunder
land; het s.s. „Rio Branuo", groot 2258 br.
ton, gebouwd in 1894, aan de Empreza de
Nav. Esp. Santo Caravellas, te Rio Janeiro.
Red.)
LONDEN. Volgens een Lloyds-bericht
uit Blyth is de bemanning van de „Rio
Branco" door cle Deensche stoomboot
„Ajax" aan wal gebracht. De „Rio
Branco" zonk Maandag.
Actie van marin8viicgtuigen in de Oostzee.
BERLLTN. Op 1 Mei werden met
goed gevolg door een marineiuohtschip
aanvallen gedaan op de militaire in
richtingen aan den Molm Sund en bij
Peruau. Het luchtsdhrip keerde onbe
schadigd terug. Tezelfdertijd wierp eeu
eskader van onze marinevliegtuigen bommen
op de militaire inrichtingen en het vlieg
kamp bij Papen-halm op Oesfeil. Het keerde
onbeschadigd terug. Een goede uitwerking
van de bommen werd waargenomen.
Een vijandelijk eskader vliegtuigen
trachtte eeu aanval te doen op onze mari
tieme inrichtingen te Windau, moest echter,
door onze afweerkanonnen gedwongen,
onverrichter zake terugkeeren.
In de Zwarte Zee.
PETROGRAD. In de Zwarte Zee ont
dekten we in volle zee vijandelijke mijn-
versperringen. Aile mijnen droegen '-in
Bulgaarsch schrift de wit'geverfde opschrif
ten „Christus is opgestaan".
Convooi gestaakt.
(Officieel.) Het Departement van
Marine deelt mede, dat de op 1 April j.l,
door de Regeering genomen maatregel, waar
bij aan de Nederlandscke koopvaardijsche
pen gelegenheid werd geboden om op het
traject tusschen Noordhinder en de Gal-
Sleep booten, ter beveiliging tegen veran
kerde mijnen, 30 April ia gestaakt.
Van dit convooi is slechts gebruik ge
maakt
O p de uitreis van 1 t/m 18 April op
7 verschillende dagen door 18 schepen
van 19 t/m 29 April door 1 schip;
op de thuisreis in het geheel slee Dis door
écu 6chip, zoodat voortzetting van den
maatregel onnoodig wordt geacht.
Een onderhoud met dr. Kuyper.
in den „Tag" vinden <vij oen onderhoud
mot den vroegeron Nederlandschen minister
president dr. A. Kuyper over Nederland en
Engeland, waarin de leider der anti-revoluti-
onnaire partij zeide
De maatregelen, die Engeland tegen de neu
tralen neemt, en die met ieder recht, met
iedere billijkheid in strijd zijn, en die ook
Nederland zoo zwaar getroffen hebben, zijn
slechts een gevolg van Engeland's aanspraken
op de onbeperkte heerschappij ter zee. England
heerscht over de gjsheele zee, en dus over twee
derden der gehecle aarde, die slechts voor een
derde uit vast land bestaat. Over zulk een.
groot gebied kan men slechts duurzaam hecr-
schen, zoo men voor geen gewelddaad terug
schrikt. Nadat Engeland door de Acte van
Navigatie de heerschappij der Nederlanden ter
ze© had gebroken, heeft het niet opgehouden
Nederland's groot koloniaal bezit gedeeltelijk
aan zich te brengen. Het gjng daarbij zoover,
dat het de Nederlandsche Boeren, die uit de
Kaapkolonie naar Transvaal en den Oranje
Vrijstaat waren getrokken, in de door hen
bewoonbaar gemaakte gebioden vervolgde, en
deze vrije staten in Engelsche koloniën ver
anderde. Wat thans met. schending van alle
volkenrechtelijke grondstellingen werd gedaan,
is een voortzetting van de sedert eeuwen nage
streefde wereldpolitiek.
Op de vraag, of daaruit niet de overtuiging
moest worden getrokken, dat door de aaneen
sluiting der -neutrale staten de gelegenheid moet
worden gezocht, oin aan de Engelsche hegemo
nie eengö'Me te maken, antwoordde dr. Kuj-
per, dat zulk een aaneensluiting haar doel niet
zou bereiken; zoolang de Vereenigde Staten,
weigerden daarvoor het initiatief te nemen.
Dat zullen zij niet doen, zoolang president
Wilson er aan het hoofd staat. Zou de R-epu-
bhkeinsche partij in Amerika aan het bewind
komen dan zou dit gjemakkejijker gaan.
Over de oorzaken van den wereldoorlog
zeide dr. Kuyper, dat de vijandige stemming
in Nederland tegen Duitschland niet haar
oorzaak vindt in het feit, dat de Midden-
Europeesehe mogendheden den oorlog hadden
ontketend, doch in de schending der Belgi
sche neutraliteit, die zelfs in zijn eigen, niet
vijandig tegen Duitschland gezinde partij
weerzin deed ontstaan.
Dr, Kuyper zelf was van meening, dat alle
internationale verdragen steeds moesten ge
sloten worden onder liet voorbehoud van den
„rebus sic stantibus". Het neutraliteits-ver-
drag voor België had zijn grondslag verloren,
toen de reden, waarom het gesloten werd, niet
meer aanwezig nas; het'nas gesloten op ver
zoek van Engeland om België tegen Fransche
annexatie te beveiligen.
Toen in 1907 Engeland zich met Frankrijk
verbond verloer liet verdrag zijn fjroud. Toen
had Duitschland heb opheffen van het verdrag
moeten voorstellen, ook al zou daardoor da
wereldoorlog in 1907 zijn uitgebroken.
in den laats ten tijd was de stemming in
Nederland zeer veel gewijzigd; de vrees voor
schending der Hollandsch© neutraliteit was
geweken. Toch is de meerderheid van het!
Nederlandsche volk niet pro-Duitsch, doch
dat is Duitschlsnd's eigen schuld. En hij voer
de daarvoor aan, dat Duitsche industrieelen
iu ]!>0ö hij de verkiezingen steun hadden ver
leend aan de JTederlandsche vrijhandelspartij,
waardoor deze ;.'e protectionistisch en Duitsch-
gezinde reeb tèitjfdo uit de Tweede Kamer had
kunnen wecken
Up de vraag, of hij deze partijverhoudingen
en bij de v'ieos voor do groote schade, die
Engeland aan Nederland kan berokkenen,
Nederland ten slotte toch niet voor de En
gelsche eischen zon capióuleeren, antwoordde
dr. Kuvper. dit eigenlijk alleen de Nederl.
regeering die vnag kan beantwoorden. De
stemming onder het volk was echter van zulk
toegeven zeer vtt verwijderd.
Dr. Kuyper geloofde niet, dat de Engel-
schen Nederland als Griekenland zouden be
handelenvoor en inval van een Engelsch
legjer iu Nerlerlagl bestond geen kans.
W-at de kolonin betreft, zeide hij, er zelf
altijd op aangtlrongen te hebben, dat men
op do Aziatische eilanden een sterke krijgs
macht zou onderlouden en ze van groote voor
raden aan munibb en wapenen zou voorzien
dat men werven zou aanleggen en er een tot
verdediging vokoende vloot moest station-
neerep. Hoewel dat niet gebeurd was, ge
loofde hij toch net, dat de Nederlandsche
koloniën gevaar iepen. Haar beste bescher
ming is do wedifjer tusschen Engeland en|
Japan. Engelanl zou nooit, toegeven, dat
Japan zich voorjbed in Ned.-Indië vastzette,
en Japan zou zlh met niet minder energie
verzetten tegen een vermeestering van dat
gebied door Engelnd.
Ondanks do troote moeilijkheden, waarin
Nederland door 911 oorlog geraakt was, zag
dr. Kuyper de totkomst met gerustheid tege
moet, vooral onüat, naar zijn meening, do
oorlog onmogelijk nog zeer lang zou kunnen
duren.
Engeland en onze scheepvaart.
De Londenscho correspondent van het
A ibuws v. d. Dag deelt eenige gegevens me
de- omtrent de aibtelijke Engelsche opvat
ting van de maatngelcn, onlangs tegen onze
scheepvaart genonin in verband met haar
kolen-voorziening.
De correspondent had daarover een onder
houd met een verantwoordelijk ambtenaar van
heb' Foreign Office, co begon met te betwisten
dat er samenhang ©stond tusschen de con
trabande-verklaring jan Duitsche steenkool
door Engeland en England's verzoek voor liet
gebruik van 30 pCt.Her laadruimte van Hol
landsche schepen, di Engelsche steenkool te
verstoken krijgen.
Hoezeer ook erken' werd, dat deze samen
hang bestaanbaar enzelfs voor de hand lig
gende schoen, wcnsohlde Engelsche regeering
or toch den nadruk 0 te leggen, dat zij in
derdaad geen direct vcband tusschen de beide
maatregelen bedoeld left. De opvatting in
Holland en andere notrale landen, als "had
Engeland door eerst Duitsche steenkool tot
contrabande te verklam, ons willen dwingen
Engelsche kolen te gcbliiken, om daarna door
den bekenden eisch bdag te kunnen leggen
op een gedeelte van oto scheepsruimte, ver
klaarde zij een betreurlswaardig misverstand
te zijn. Beide maatregejn moeten elk op zich
zelf en los van ekgar UVdcn beschouwd. Ver
geet niet, zeide men jij, dat alle steenkoo'
reeds van het begin vb d'en oorlog contra
bande is geweest en dal de nieuwe Engelsche
verklaring, daaromtrent>r slechts den nadruk
op vestigt, dat Duitsclllhunkerkool niet uit:
gezonderd is.
pondent waarom b.v. niet ook Duitsche ma
chines in Hollandsche schepen in beslag ge
nomen, wer.den n.l. dat de Engelsche re
geering te dien opzichte op het standpunt
.staat, dat de machine, als zijnde ecu vast on
derdeel in het neutrale schip neutraal is ge
worden maar dat dit met steenkolen, die een
voor elke reis opnieuw van buitenaf aange
voerd artikel zijn, niet het geval is is onzin.
l-looli die maatregel tegen het gebruik van
•Duitsche kolen is onrecht en niets anders
een volkenrechtelijke misdaad, zooals staats
raad Struycken onlangs schreef. Anders is
het de voorwaarde van 30 pCt. afstand dor
scheepsruimte (vooral wanneer het waar is,
dat clezo geen verband met den maatregel te
gen de Duitsche kolen houdt) voor de levering
van Engelsche steenkool. De ambtenaar verze
kerde den correspondent dat de opbrengst der
kolenmijnen maar amper genoeg is voor Enge
land's eigen gebruik en dat zijner bondgenoo-
ten Frankrijk en Italië. Daar komt nog bij,
dat, de taak om de kolen naar de verschillende
bunkerstations als Gibraltar, Suez, Colombo
enz. te brengen, beslag legt op een aanzienlijke
hoeveelheid scheepsruimte.
Dit zijn dus twee redenen, die de kolen op
het oogcnblilt buitengewoon duur maken, en
de rcgcoring meent nu, dat wanneer neutraio
schepen van die dure kolen gebruik willen ma
ken, zij daarvoor betalen moeten. Tevens
vraagt zij den neutralen, daar Engeland on
der de huidige omstandigheden meer gebrek
heeft aan schepen dan aan geld, haar voor de
kostbare kolen te betalen niet alleen geld,
maar ook met laadruimte.
De regcering beschouwt dit geheel als een
commorcicele transactie, waarbij aan een of
ander politieke bedoeling niet gedacht is, en
zij heeft alle hoop dat een billijke waarde
verhouding tusschen de kolenleverantie harer
zijds en de levering van scheepsruimte door
de neutrale anderzijds door onderhandelen ge
vonden zal worden. Speciaal voor Holland
fjeldt bovendien reeds, dat een zeker percen
tage van de laadruimte harer vloot door En
gelsche goederen gevuld wordt; het'komt
slechts op aan dat percentage wat te verboogen
en een systematische distributie te vindon,
aangezien het Engeland niet zooveer schelen
kan of een HoUandseh schip Engelscho goederen
vervoert bijv. tusschen Java en Ceylon als wél
tusschen Java en een haven van het Vereenig
de Koninkrijk.
In dit verband werd mij medegedeeld, dat
de Nederlandsche regeering in deze geen par
tij is; de Engelische regeering heeft zich direct
tot de Nederlandsche reeders gewend wier be
langen behartigd worden door de N. O. T.
Van onze zijde worden de onderhandelingen
gevoerd door den heer Joost van Vollenhoven.
De conferenties, die tot nog toe hebben plaats
gehad, doen binen niet. al te langen tijd op
een schikking ten genoegen van beide partijen
hopen.
'De opmerking"dat de Nederlandsche Regee
ring in de-zen (hog) geen partij is, moge in
zooverre juist zijn, dat deze 'zaak tot heden
niet van regeering tot regeering is behandeld,
toch heeft onze Regeering er rechtstreeks
mede te maken, omdat de nieuwe Schepen-uit
voerwet haar do ruimst mogelijke bevoegdheid
geeft om over onze handelsvloot te beschikken
en zij. in verband met de behoeften van den
levensmiddelen-aanvoer op een gegeven oogen-
blik aan de geheele dan beschikbare scheeps
ruimte behoefte kan hebben.
Zoodra de Scheepvaartmaatschappijen den
minister van landbouw kwamen in kennis stel
len met de door haar ontvangen mededeeling
van de Engelsche Regeering. is de heer Pos-
thuma, dan ook begonnen de directies aan haar
verplichtingen jegens haar eigen Regeering te
herinneren. (N.Ct.)
Engelsche bunkerkolen.
Het stoomschip „Waal", van de naaml.
vennootschap Houtvaart te Rotterdam, be
vracht van (Cardiff naar Bizerta en bestemd om
na lossing aldaar op te stoomen naar Sfax. om
een lading fosfaat te laden voor Amsterdam,
voor de Amsterdamsche Superfosfaatfabriek,
ligt sinds don tweeden Paaschdag te Cardiff,
waar het wordt opgehouden door de weigering
der Engelsche autoriteiten om permissie te
verleenen, bunkerkolen, welke reeds gekocht
waren, aan boord van genoemd stoomschip te
laden. Deze permissie wordt alleen verleend op
voorwaarde, dat het stoomschip op zijn terug
reis lading naar Engeland zal vervoeren; ver
langd wordt, dat de afgesloten charter naar
Nederland geannuleerd zal worden. De Amster
damsche Superfosfaatfabriek, welke dé fosfaat
voor haar bedrijf zeer noodig heeft, staat er
natuurlijk op, dat de boot voor Amsterdam
laadt, en de Engelsche regeering staat er even
zeer op, dat de boot naar Engeland zal laden.
(„N. R. Ct.")
Vit
Het vee in Waterland.
dc dorpen benoorden het IJ zijn
Februari 400 runderen naar Zeeland gebracht,
waar zij bij verschillende veehouders kosteloos
en op uitmuntende wijze verpleegd zijn. Deze
dieren worden op Vrijdag 5 Mei a.s^naar hun
eigenaars, teruggezonden.
Transport naar Indië.
Nominatieve staat van het transport, hetwelk
den 2öen Mei 1916 per stoomschip Kangean
van de Stoomvaartmaatschappij Nederland naar
O o s t-I n d i e zal vertrekken.
Stmb
No.
Rang of
Stand
Namen
Bre
vet-
ten
1 Afkomstig
van:
29552
Torpedist-
I C. Smit,
Schor
mojoor
Transp. comdt
pioen
28481
id.
J. W. P.
Herreveldj
id.
29291
Sergt.torp
E. P. v. d. Hout
K. Emma
31918
Sergt.
torp mak.
E. Beckers
Schor
pioen
26540
Sergt.schr
H. J. Engel
Mar.
Kaz.Ainst.
30280
Sergt. sein
J. v. d. Meer
id.
3447
Jvoiporaal
konstabel
A. van den Berg
K.'
Bellona
4404
id.
H. F. Arnoldus
KJ
W/t H.sl.
2706
id.
W. J. Brandt
K.'
id.
33292
Korp. sein.
W. van Ee
Tel.
K. |Emma
348
Korp.
zieken opl.
C. de Vries
H s W/o
621
id.
C. H. v. Koppen
Kortenaer
2765
Korpor.
torp. mk.
G. Ouwendjjk
Balder
3450
id.
J. H. Hilboesen
K, Emma
3553
id.
A. Voorwinde
id.
1748
Matr schr.
W. Sohwipper
id.
1523
Korp.
mach.dr.
2e kl.
W. J. G. Sligte
v. Speyk
686
Matr. 3 e kl.
M. F. v. 't Wout
Wis W 'o
4309
id.
H. J. F. Lieshout
id.
4305
id.
D. Hozeman
id.
4151
id.
K. Kametra
Wis H/sl.
416 L
id.
W. Lenoir
id.
4291
id.
J. N. Mallo
id.
4163
id.
M.F.v. Staveren
id.
4302
id.
N. Wals
id.
4139
id.
M. v. d. Wende
H. JHeudr.
4123
id.
G. van Mullem
id.
4205
id.
F. J. de Boer
id.
4131
id.
P. D. Riebeek
Raaf
4343
id.
II. H. Genders
Heimdal
2742
id.
D. B. Brouwer
W/s W/o
2979
id.
C. v. d. Hoek
Gelded.
5096
Matr.3ekl.
A. Schaap
W/s W/o
K.D.
5099
id.
J. Broeksma
id.
5577
id.
A. Goedendorp
id.
5486
id.
G. Koopal
id.
5487
id.
J. van Burgh
id.
5488
id.
J. C. Scholte
id.
5951
id.
W. Talsma
id.
5579
id.
W. S. de Jager
id.
5491
id.
A. A. Versjjde
id.
3656
id.
I, J. v. Gen nip
id.
5955
id.
L. Ewald
id.
5987
id.
S. Bosnia
id.
5493
id.
J. C. Emeis
id.
4209
Aclitmatr.
P. C. Paters
W/t W 0
De ambtenaar wo id do ver volgens uit over
de „contrabande"-politie! die Engeland volgt
om Duitschkncls uitvoer bt stilstand te bren
gen, daarbij voor de zévoelsto maal ncgee-
rend, dat. Duitsche steQkool voor neutraal
scheepsgebruik bestemd,' geen contrabande
kan zijn, primo omdat ziniet als lading be
schouwd kan worden en scundo, omdat de
vijandelijke bestemming eraan ontbreekt.
Steenkool voor dit gebnk contrabande to
noemen is du-s reine willceur en de onder
scheiding, die de ambtena* maakte iu ant-
PP. SUMigg.: Sftï .-.yan
Chillsalpeter.
Mededeeling van het Nederlandsch
Landbou/wcomitc.
Het. stoomschip „Lodewijk van Nassau", ge
laden met 4500 ton Chilisalpeter voor de Ne
derlandsche regeering, waarnaar door de land
bouwers zoo verlangend werd uitgezien, is in
het Engelsche Kanaal gezonken, zoodat de
kostbare lading geheel verloren is gegaan.
Tot onze groote voldoening kunnen wij aan
dpze treurmare terstond een blijde tijding ver
binden, nl. dat het stoomschip Maasdijk even
eens geladen met Chilisalpeter voor de Neder
landsche regeering behouden in. ons land is
aangekomen.
De Maasdijk heeft 8.500 ton Chilisalpeter
aan boord. Alle provinciën, die nog niets of
niet ten volte 50 pet. van het bestelde hadden
ontvangen, zullen een zoodanig aandeel' van
de lading krijgen, dat iedere besteller na de
verdeeling van deze partij in het bezit zal
zijn van 50 pet. van het bestelde.
Het stoomschip Maartensdijk met 7900 ton
Chilisalpeter ligt in Engeland en wordt spoe
dig hier verwacht. Is deze lading aangekomen,
dan zal op nieuw 10 pet. over alle bestellingen
kunnen worden verdeeld, terwijl terens kan
worden gezorgd voor de bestelde hoeveelheden
voor de kleine bedrijven.
De stoomschepen Andijk en Rt&uw, die
samen 16,000 ton Chilisalpeter inhouden, heb
ben Chili reeds verlaten en zijn via het Pana
ma-kanaal op weg naar Nederland. Wanneer
deze schepen geen tegenslag ondervinden, kun
nen zij ongeveer half Mei ons land bereiken.
Het laatste schip, dat Chilisalpeter voor de
Regeering zal aanbrengen, kan niet voor half
Juliverwacht worden. Voor den oogst van
clit jaar kan deze partij dus niet meer worden
gebruikt.
Prins Hendrik-stichting.
Men schrijft ons uit Alkmaar:
In de Prins Hendrikstichting te Egmond
aan Zee heeft Dinsdagmiddag do heer G. E.
A. van Hall, in tegenwoordigheid van regen
ten. als directeur dier stichting officieel af
scheid genomen van de mannelijke en vrouwe-
lijlco verpleegden. Hij werd in waardcerende
woorden toegesproken door den heer Wende-
laar, president-regent, die er op wees hoe het
d-i heer m Van Hall en ds. Van Laer geweest
zijn, die ruim veertig jaren geleden den stoot
gaven tot de tot stand koming van een huis
voor arme visschers, waaruit later de Prins
Hendrikstichting is gegroeid, dank zij den
steun van de Kon. familie en mannen als A. C.
Wertkeim en T. W. Jansson.
Mr. P. J. Troelstra.
Het Tweede-ELamer-lid rar. Troelstra. is
gisteravond te 's-Gravenkag© teruggekeerd.
Hij is voornemens, alvorens zijn gewone
werkzaamheden te hervatten, geneeskundig
advies,in fcs winnen.
Uit de Staatscourant.
Bij K. B. is ing. 1 Mei adelb. 1ste kl. b/d.
Kon. Mar.-reserve G. A. Schoehuizen
bevorderd tot luit. t. z. 2e kl. bij die reserve.
Bij K. B. is 'ing. 3 Mei luit. t. z. l6te
kl. tit. J. W. Bloem tijd. .belast met de waar
neming der betr. van 'hydrogr. teekenaar b/d.
Atd. Hydrographie v./h. dep. van Marine.
Yaardigheidsproeven van het Nederlandsch
Olympisch Comité.
Circulaire voor da Zeemacht no. 619a.
Ter kennis van het personeel der Zeemacht
wordt gebracht, dat de waardigheidseisehen van
het Nederlandsch Olympisch Comité, zooals
deze zijn omschreven in cle vanwege die ver-
eeniging uitgegeven boekjes en aanplakbiljet
ten, zijn aangevuld met de navolgende proef,
welke is opgenomen onder groep VI (Uithou
dingsvermogen):
..Roeien: 13 K.M. in 3 uur, als tweeriems-
roeier, alleen roeiende met of zonder stuur
man, in een model-marinovlet, over een baan
van 6£ 'K.M. lengte, heen en terug, in niet of
weinig stroomend water, bij een windkracht
van ten hoogste 3."
De ,,Noord»Brabant."
Blijkens bij het departement van marine ont
vangen bericht is de Noord-Brabant'' 1 Mei
te St. jVincent aangekomen en dien zelfden dag
weder van daar vertrokken ter voortzetting
van de reis naar Oost-Indië.
Bij ceü jeugdig echtpaar had n ÏJc Iver-
want roods acht dagen lang r.ic-1» ingekwar
tierd, dio aanvankelijk zeer minzaam ontvan- j
gen was/; ui aar het zich zoo gemakkelijk begon j
te maken, dat hij lastig ging worden. Het
cchtpoar overlegde nu, op de beste wijze
den man weg te krijgen, zonder to zeer hem
voor liet hoofd to stouten. Eindelijk stelde dc
vrouw des li uizes het volgend plannetje voor.
„Weet je wat; vanmiddag aan tafel moet je
zeggen, dat de soep slecht en te zout isik
zal dat tegenspreken; we krijgen hcogo woor
den. huicn I10111 er in en vragi-u hem. wie van
beiden gelijk heeft. Geeft hij. mij gelijk, dan
wordt jij woedend en omgekeerd."
Zoo gezegd, zo^> gedaan. Do echtelieden lieb
hen groot ongenoegen en laten*te» slotte den
jogé ais scheidsrechter lungeeren. Deze echter
zegt bedaard:
„Hoor eens, ik heb me voorgenomen om die
■paar weken, dal ik nog hij je denk te blijven,
me niet in je huiselijke twisten te mengen."
Uit de
saai.
Verdediger. Dat mijn cliënt don diefstal
alleen uit Jioogen nood beging, word: genoeg
zaam bewezen door dc omstandigheid, dat hij
slechts eenig zilvergeld inedenam, en do bric-
vcntascli met ruim 2000 gulden aan bankpa
pier, die er vlak naast lag, onaangeroerd liet.
President. Maar zog mij, beschuldigde
waarom huil je zoo?
Beklaagde (snikkend). Omdat ik die bfie-
ventasch niet gezien heb.
gWCMdic
Winkciic
juist.
Een adv.
en onde
Kan mcri
der vinding
•n winkel).
ionden koopon
t u, dat is 't
Iodor he
oudei
isier,
rijdt mi
met «ion hij vr ij vertrouwelijk 1
een dorp, waar hij twee boeren opzoekt 'welke
toevallig om dezelfdo rcchtequaesiio zich tot-
hem gewond hebben.
Ieder draagt hem de zaak voor en d« advo-
caai zegt natuurlijk tegen allebei: „Je hebt
gelijk, mijn vriend; proeedeeren inaar, «n j.>
zult 't zeker winnen."
De oude Jolian, die alles heeft aangehoord,
kan m.tar niet begrijpen hoe het mogelijk is,
dat beide boeren, dio toch lijnrecht tegenover
elkander staan, kunnen gelijk hebben. Gedu-
rondo den rit blijft hij daarover peinzen; hij
draait op den bok zich ©in en zegt .-
„Zeg 'row, menocr, u heeft tegen dien oenen
boer gezegd, dnt hij gojijk heeft; tegen den
ander zei 11 ook dat hij ;t aan :t rechte eind
heeft, on toch hebben zo ongenoegen over
precies dezelfde zaak!"
Mee onverstoorbare kalmte zei do advocaat,
tcnvij, hij een trekje aan zijn sigaar deed:
„En nu heb jij ook gelijk!"
Uit de Staatscourant.
Bij K. B. is de duur der detach, b/d. land
macht in W.-Indië v./d. off. v. gez, 2de kl.
v/h. leger in N.-Indië J. H. M. Ellis, met
3 jaren verlengd, en alzoo nader bepaald op ten
hoogst© 6 jaren.
Bij K. B. is aan res.-luit.-kol. "W. H. B.
van der Zwaan, comm. 14de bat. landw.-
inf., ter zake van ongesehikth. voor de verdere
waarn. v/d. mil. dienst, wegens lichaamsgebre
ken eervol ontslag uit den mil. dienst verleend.
Inlijving lichting 1916.
In de hieronder vermelde tijdvakken zul
len van de dienstplichtigen der lichting
1916 worden ingelijfd:
1. in heb tijdvak van 1620 Juni 1916:
a. de dienstplichtigen, toegewezen aan
het Korps Pontonniers en bestemd voor het
tweede in te lijven gedeelte
b. het thans nog overschietend gedeelte
van de getallen der dienstplichtigen toege
wezen aan de compagnieën Wielrijders met
uitzondering van hen, die het in art. 70 der
Militiewet bedoelde bewijs van voorgeoefend
heid hebben verworven. Deze laatst en zul
len twee maanden later worden ingelijfd
2. in het- tijdvak van 15 Juli 1916
de helft van de getallen der dienstplich
tigen, toegewezen aan de regimenten
Huzaren.
Alleen om zeer gewichtig j redenen
waaronder in dit geva-l ook studiebelangen
kunnen worden gerekend kan aan deze in
te lijven dienstplichtigen uitstel van eerste
oefening worden verleend, indien zij daar
toe alsnog ten spoedigste zelf hun Verlan
gen hij (ongezegeld) verzoekschrift aan den
Minister van Oorlog te kennen geven, met
overlegging van een deugdelijk bewijsstuk
omtrent het werkelijk bestaan van de reden
der aanvrage. In het verzoekschrift- zal de
dienstplichtige belmoren te vermelden de
gemeente, voor welke hij' is ingeschreven,
alsmede het korps en het korpsonderdeel,
waaraan hij is toegewezen.
De dienstplichtigen zullen echter reke
ning moeten houden met de mogelijkheid,
dat het uitstel wordt ingetrokken, zoodra
de omstandigheden daartoe aanleiding
mochten geven.
Examenverlof.
In L. O. IMS'. B. 41. wordt de volgende wij
ziging en aanvulling gebracht:'
Het gestelde in Uib wordt gelezen al§ volgt:
examens ter verkrijging van het Mercurius-
Diploma voor de praktijk in boekhouden, zoo
mede van dat diploma als loeranr in de Han
delscorrespondentie, voor de examens in boek
houden, talen en stenografie van de Vereeniging
van Leeraren to Amsterdam en voor de examens
van het Genootschap voor Praktisch Handels
onderwijs, een verlof van 7 dagen.
Reservekader bij de Infanterie on de
Vesting-Artillerie.
Da majoor, hoofdofficier voor het reserve
kader, brengt ter kennis van belanghebben
den, dat het eerstvolgend examen vjm hen,
die wen schen t© worden toegelaten de
verbintenis als vrijwilliger van hot reserve
kader bij de infanterie of de vesting-artillerie
zal plaats hebben t© 's-Gravenhage o'p 10 Juli
1916 en, zoo noodig, op een of meer volgende
dagen.
Adspiranten belmoren do kennisgeving, dat
zij aan het examen wenschen deel t© nemen,
in dier voege in te zenden, dat zij vóór 2-5
Juni 1916 ontvangen wordt door den hoofd
officier voor het reservekader te 's-Graven-
liage (bureel Willomstraat 4).
Bij voormelde kennisgeving moet worden
overgelegd een extract uit het geboorten-
register of een ander authentiek stuk, waaruit
de leeftijd van den adspiranfr blijkt.
Voor wat betreft de eischen van kennis on
bedrevenheid voor het examen vastgesteld,
de geheele of gedeeltelijke vrijstelling van het
examen, het ondergaan van een militair ge
neeskundig onderzoek, het verleenen yan uit
stel van opkomst onder do wapenen tijdens
de huidig© omstandigheden en verdere inlich
tingen, kan men zich-hetzij schriftelijk dan
wel mondeling wenden tot den hoofdofficier
voornoemd.
De militaire geneeskundige dienst.
Naar de „Tel." verneemt, heeft hefc hoofd
bestuur van de Nederlandsche verplegersvak-
vereeniging aanvraag gekregen om hoofdver-
plegers en gediplomeerde verplegers uit t© zen
den naar de militaire hospitalen.
Zoo worden voor Amersfoort twee hoofd ver
plegers en drie gediplomeerde verplegers ge
vraagd en zijn ook aanvragen ingekomen van
Kampen en Bergen-op-Zoom.
Naar men weet. heeft het hoofdbestuur der
vorplegingsvakvereemgïng herhaaldelijk aange
drongen op het plaatsen van gediplomeerd per
soneel in de hospitalen.
Er moeten natuurlijk nog onderhandelingen
gevoerd worden, o.a. over de arbeidsvoor waar-
Jen.
ONZE CORRESPONDENTIERUBRIEK"
Per brief wordt niets beantwoord. Alle vragen
worden regelmatig en zoo spoedig mo
ge I ij k en geheel kosteloos door ons op
de beurt afgedaan, zoodat het overbodig is nog
weder eens bij nader schrijven antwoord te ver
zoeken.
Wie bij zijn vraag 3 cent postzegels insluit
krijgt apart „De Soidatencourant" toege
stuurd, waarin het antwoord op zijn vraag voor
komt. Ceef steeds uw Juiste en volledige mili
taire 3dres O'p. Vragen van burgers v/orden
NIET beantwoord.
Korp. v. E. Middelburg. Is nog niet bekend.
Een wetsontwerp daaromtrent is door don M
v. O. ingediend. Red.
H., Middelburg, h nog niet hekend. Red.
J. v., Ede. Dc- wijze, waarop dc straf onder
gaan moet worden is ter bcwrdeelüig van uw
commandant.
Als gij geen gegronde redenen hebt, behoeft
gij geen poging voor ©verplaatsing t© doen.
Red.
P. Br.. West kapel Ie. Volgens do voorschrif
ten mag de vergoeding worden ingehouden. Gij
kunt echter door tussohenkomst van den bur
gemeester c-.-n verzoek tot den M. v. O. rich
ten om alsnog do vergoeding t© mogen ont
vangen. Red.
W. .V, Óudcnbosch. lo. Vraag uw compag
niescommandant, of gij voor eeu opleiding tot
kok 111 aanmerking moogt komen.
oor een aanstelling tot buitengewoon
I geeh kans meer bestaan- Red.
J. J. V., Teteringen. Bij de bereden wapens
moet de eerste -oefeningstijd van twee jaar ach
ter den rug zijn, om voor bijzonder verlof ia
aanmerking te kunnen komen. Red.
VG'. J.., Roosendaal. Op rt oogenblik is een
cursus aan den gang. Wanneer een nieuwe
cursus aanvangt is nog niet bekend. Red.
H. B., Ede. Gij moet niet zoo mistroostig
zijn. Er gebeurt heusch geen onrecht en dat
g'J nog met met klein verlof kunt gaan, daar
van is de oorzaak, dat de bereden kornsen niet
zoo makkelijk kunnen vervangen worden al» do
ïmantene. J)e Minister heeft echter dezer da
gen eenige wetsontwerpen ingediend, aardoor
het mogelijk wordt ook eenige lichtingan d»r
bereden korpsen af te lossen. Gij moot dus no-
een beetje geduid oefenen. Red.
H. K. Bergen op Zoom, Richt ©en ver
zot',c tot uw Compagnies-Commandant om hij
d© opleiding voor korporaal gepiaatet t© mogen
worden.
2 De lichting 1909 gaaf, dit jaar naar do
landweer over. Op welk tijdstip di© lichting
met klein verlof naar huis gaat, is ons nog niet
kommies
WerkgeldAnna-Paulowna.
Militairen die tuschen 31 Januari en 9
Februari j.l. te Anna-Paulowna hebben ge
werkt en toen behoorden tot 2-1-4 L. W. A.
gelieven hun adressen zoo spoedig mogelijk
op te geven aan den administrateur van
voormelde compagnie.
v. d. H. te Hoeven. Meer dan in ons blad
van 26 April stond is ook ons niet bekend.
Wend u derhalve, zoo u nadere bijzonderheden
wilt weten, met een verzoek daartoe lot den
Commandant. van do Luchtvaar taf deel jng.
Red
T. H., Leeuwarden. Gij kunt eon bezwaar
schrift richten tot de commissie van voorlich
ting in zako bezwaarschriften vergoeding kost
winners. Het verzoek te richten tot den voor
zitter van die. commissie te Groningen. Red.
C. R.Harskamp. Gedurende het verlof,
door u genoten, hebt gij slechts de eerste vier
dagen recht op soldij, inenagegeld en mobilisa-
tictoelage. Richt langs den burgemeester een
verzoek tot den M. v. O. om alsnog voor de
vergoeding in aanmerking te mogen komen.
Red.
A. S., Harskamp. Gij moet afwachten, tot
dat gij voor een detaclieerfng bij het wapen der
Kon. Marechaussee aangewezen wordt. Red.
J. S., Breda. Hieromtrent is niets bepaald.
Red.
K. ,Gr., Milligen. Een extra-vergoeding wordt-
hiervoor niet gegeven. Red.
J. H. A.. Doetinchem. Wij iaden u aan een
bezwaarschrift in te dienen bij de commissie
van voorlichting in zake bezwaarsbhrifteft
wegens vergoeding aan kostwinners voor uwe
provincie. Het bezwaarschrift te zenden aan
den vporzitter van die commissie in de hoofd
plaats van uwe provincie. R e d.
W. v. d. A., "Uitwijk. Als men zonder wettig©
redenen zich van het korps verwijdert, bestaat
over dien tijd geen recht op soldij enz. Red.
KL, Arnhem. Vraag uw Compagkies-Com-
mandant om de vier dagen mobilisatie-toelage
alsnog te mogen ontv angen. R e d.
L. Th. M„ Bennekom. Richt een verzoek
schrift tot den Opperbevelhebber van L. ©n Z.
Red.
V. öj.,Veldleger. Voor plaatsing bij de Artil
lerie-Inrichtingen moet gij een verzoek richten
tot de Directie yan.die inrichtingen t© Hem-
brug. .it e ci.
bekend. Red.
Th. T., Wagenberg. De duur der eerste oefe
ning der bereden korpsen, ingelijfd in 1915.
dirurt twee jaar. Na dien tijd komt gij dus in
aanmerking voor buitengewoon verlof. Red,
A. B-. flluiq. Wij raden 11 aan een gemoti
veerd verzoek tot den Opperb. v. L. en Z. te
richten om voor het door u gevraagde Ln aan
merking te mogen komen. Red.
A. B„ Tilburg. Gedurende het door u geno
ten verlof hebt gjij slechts do eerste vier dagen
recht op de soldij, menagegeld cn uiobilLtatie-
toelage. R e d.
U. W. D„ Doornenburg. Op welk tijdstip de
lichting 1907 van het korps l'anteerfort Artille
rie met klein verlof gaat-, ia ons niet bekend.
Red.
Oproeping van getuigen.
Ondergetekende, A. A. F. Veltmcijer, ge
diend hebbende als soldaat bij de 4e Infanterie
Brigade depót. Batt. 2e Comp. 00 Sectie, is op
Donderdag 17 September 1914 bij het aantre
den voor den dokter door twee personen onder
den arm gesteund en overgebracht naar het
Militair Hospitaal, omdat hij moeilijk kon
loopen wegens een gebrek aan het linkerbeen.
Nu wordt verzocht, dat dez© personen hun
naam en adres toezenden aan ondergetee-
kende.
A. A. F. VELTMiEIJER.
Militair Hospitaal,
''s-Gravenhage,
Kist voor Mensink.
Adres gevraagd van
A. Mensink.
In mijn bezit is oen kist, waarop zijn naam.
Luit. SCH ÜITEMA K ER,
Amersfoort,
Pakje goed verloren.
Een klein pakje vuil good verloren 2 a 3
weken geleden cn inhoudend 2 paar sokken
(I pr. v dienst, bruin, en 1 pr. zwarte, eigen
goed), verder 1 handdoek en eenig© zakdoeken.
'Tegen eventueel© onkosten s v p. "terug te zen
den aan milic. Vermeulen, 10de R. I. lUI,
met verlof te Akersloot, Molenbuurt 149.
Bevorderingen, mutaties, enz.
Bevorderd tot korporaal D. Drukker, D.
Kooy en A. H. Epskamp, l-I-10c R. 2., te
divisie, Veldleger.
Mode! van een verzoekschrift aan
den Minister van Oorlcg.
Made. 1 Mei 1916.
Aan
Zijne Excellentie den Minister van Oorlog.
Geeft met verschuldigdea eerbied te
kennen Ilendriksen Jan Dirk, millicien sol
daat bij de Compagnie Bataljon
Regemenb Infanterie;
dat neru op den Januari 1916 door
zijnen Compagniescommandant 4 dagen ver
lof naar Groningen is verleend
dat hij na eindiging van dit verlof dooi!
besmettelijke ziekte te zijnen huize ver
plicht «"as, van verlof achter te blijven;
dat hij hiervan telegrafische mededeeling
aan zijnen compagniescommandant heeft
gedaan
Februa ri_1316^