No7 262.
Woensdag 19 April 1916
Orgaan voor Leger en Vloot.
Oorlogsnieuws.
Onder redactie van D. MANASSEN.
Zijne Excellentie Generaal C. J. Snijders,
TWÉÉDE JAARGANG.
DE SOLDATENCOURANT
BED ACTIE EN ADMINISTRATIE PALESTRTNASTR. 10, AMSTERDAM. DIT
BLAD VERSCHIJNT DRIEMAAL PER WEEK. LOSSE NUMMERS VOOR
MILITAIREN 1 CENT, VOOR BURGERS 3 GENT. ABONNEMENT BU VOORUIT
BETALING VOOR MILITAIREN 0.75, VOOR BURGERS 1.50 P.K WART AAL
Voor Adver^&liCn -wondo men zich tot onze Administratie. Palestrintotraat 10
Amsterdam. Pry's der Advertentir-n por regel 30 cent. Voor Ingezonden Mede'
deelingen op de tweede, derde ea vierde pagina dubbel tarief. litf abonnement
Opperbevelhebber van Land- en Zeemacht.*)
Het is niet gemakkelijk over dezen opper-
oflioier, in wicta^ i-usbige,zelfbewuste lei
ding geheel Nederland vertrouwen stelt, aan
onze lezers ieta nieuws te vertellen
Uit den aard der zaak zijn de groote ver
diensten van voorheen en thans, in wel
sprekende bewoordingen geschilderd en zijn
de staat van dienst, de door hem geschre
ven krijgskundige werken en de verworven
onderscheidingen in moederland en kolo
niën zoowel als in het buitenland, in den
breede en bij herhaling onder de oogen van
ons volk gebracht.
Toch is er een deel van het zoo werk
zame leven nog niet van algemeene bekend
heid en het strookt geheel met het streven
van dit tijdschrift om hierover een en ander
mede te deelen.
Dat onze mobilisatie zoo vlot van stapel
is geloopen en de tegenwoordige toestand
hecrsciit, alsof on3 leger nooit anders heeft
gekend, is te danken aan de voorbereiding
in vredestijd.
Wanneer de mobilisatdetoestand zonder
ernstige schokken is geboren uit de omstan
digheden, waaronder wij in gewone tijden
(Wij ontleen en dit artikel aan het ge
ïllustreerd maandschrift „Onze Neutraliteit"
en herdrukken daarbij het portret van Gene
raal Snijders, dat wij roeds vroeger in De Sot-
datencourant no. 7 van 1 September 1914
gaven. Red. S. C.)
Ors OeriogsfJagboek.
89ste Week.
Van 10 tot 17 April.
10 April De nationale raad van de Fnau-
sehe soc. partij, neemt met 1996
tegen 960 stemmen een motie
aan, waarin verklaard wordt, dat
alsnog geen internationale actie
mogelijk schijnt,
Aan het feestmaal vam Fran-
sche afgevaardigden te Londen
lxoudt Asquith een rede in ant
woord op de rede van den rijks
kanselier. Het resultaat van den
oorlog moet zijnde erkenning
van het beginsel, dat internatio
nale problemen moeien worden
behandeld door vrije onderhande
ling onder gelijke voorwaarden
tusscben vrije volken en dat deze
regeling niet langer wordt belem
merd en onderdrukt door den
overmadlïtigeu invloed van een
regeering, die in handen is van
een militaire kaste. Het oude
België moet hersteld worden.
3-i >i Wan Duitsche zijde wordt het be
richt nit Boeoharest over bet slui
ten van een overeenkomst tot ver
gemakkelijking van den goederen-
ruil bevestigd.
De Britsche en Fransohe ge
zanten deelden den Griekse,hen
premier mede, dat zij besloten
hadden maritieme bases op te
richten op zekere punten van de
Joniscihe eilanden met inbegrip
van Kreta.
12 i| Eneland verklaart goud-, zil
ver-, papderengeld en. alle ver
handelbare en realiseerbare fond-
ten tot absolute cosa^faande.;
verkeerden, enken we in de eerste
plaats aan o'e>n Unef van den Generalen
Staf.
Deze gewichtige functie, de ziel van onze
landsverdediging, was gedurende tal van
jaren toevertrouwd aan den Generaal
Snijders.
Zonder tekort to doen aan zijn evenzeer
bekwame ambtsvoorgangers, noch aan de
kunde en werkkracht van de sous-chefs van
den Genei-alen Staf, die hem hierbij terzijde
stonden, mogen we toch gerust het leeuwen
deel der ernstige bemoeiingen in de moei
lijke en veelbewogen jaren 19101914
schrijven op rekening van den man, wiens
portret we onzen lezers hierbij kunnen aan
bieden.
De werkkring van den Opperbevelhebber
van Land- en Zeemacht kunnen wij be
schouwen als de uitvoerende macht van de
door den Chef van den Generalen Stal ge
geven verordeningen.
Dat deze uitvoering is opgedragen aan
den persoon, die de voorbereiding van dit
werk heeft geleid, raag zeer zeker als een
gelukkige omstandigheid worden aange
merkt.
Wanneer wij dan nagaan, waaruit die
voorbereiding heeft bestaan, zal bet mo
gelijk zijn een denkbeeld te vormen van
de omvangrijke taak, die op de schouders
van den Opperbevelhebber rust.
Duitschland licht Amerika in
over de torpedeering van „Sus
ses' Manchester Engineer'
Englishman", Bemind Yale" en
„Eagle-Point".
De Fransohe Kamer neemt een
wetsontwerp aan, waarbij de
regeering wordt gemachtigd den
invoer van buitenlandsohe goede
ren te verbieden of de iirvoerreck-
ten te verhoogen.
Nadrukkelijk wordt van officieele
Eugelsobe zijde verklaard, dat de
door de Zeppelin-raids aange
richte sohade door de Duitscihers
sterk overdreven wordt.
In het zuiden en oosten van
Tirol wonnen de Italianen, eenig
terrein.
De Engelsche admiraliteit maakt
bekend dat het totaal aantal
slachtoffers van de Duitsche duik-
booten bij het torpedieeren van de
„Lusitanda", „Ancona", „Ma.
jolia" en „Falaba" 325 vrouwen
en 145 kinderen is.
De Fransohe regeering heeft
een bepaling gepubliceerd tot
wijziging van de toepassing der
regels van het internationale
recht. Het feit, diat een vaartuig
met contrabande aan boord op
weg is na.ar een niet-geblokkeerde
hoven, op het oogenblik van aan
houding en doorzoeking, is geen
reden om het niet buit te maken.
De Chef van den Generalen Staf is in
vredestijd de eerste raadgever van den Mi
nister van Oorlog in defensie-aangelegenhe
den.
Door zijn zorg worden alle regelingen ont
worpen en zoo mogelijk ook aan de prac-
tijk getoetst, welke noodig zijnr om het
ender de wapenen komen van groot-verlof
gangers van militie en landweer te doen
geschieden. Die massa soldaten moet worden
geordend en verplaatst en ook dit reusach
tige vervoer met groote militaire treinen
moet worden geregeld. Hoewel de verant
woordelijkheid niet door den Chef van den
Genei-alen Staf, doch door den Minister van
Oorlog, die ten slotte beslist, wordt gedra
gen, ontneemt dit niets aan heb gewicht
van de te nemen maatregelen
Dat in de eerste dagen van Augustus 1914
met bewonderingswaardige juistheid en
vlotheid dit alles is verloopen, pleit voor
de groote plichtsbetrachting en k irnde van
den Generalen Staf, naast de uitnemende
samenwerking van den troep, die tijdig ge
reed ter plaatse van bestemming was.
De Chef van den Generalen Staf heeft
natuurlijk ook zitting in den Raad van
Defensie. Hierin heeft ook o.m. zitting de
Chef van den Marinestaf en ligt 't voor de
hand, dat hierdoor de gewenschte samen
werking tussdxen land en zeemacht tot
stand komt. Begrijpelijkerwijs wordt hier
mede niet volstaad, doch heeft voortduren
de, wisselwerking plaata ten aanzien van
belangrijke defensiezaken. Het gemeenschap
pelijk overleg heeft ook zijn nut bij de
gecombineerde oefeningen van leger en ma
rine, vooral bij die binnenkamers. Belang
rijke voorschriften, op de taak van het le
ger in vrede?- en oorlogstijd betrekking heb
bende, wordén door officieren van den Ge
neralen Staf, die aan den Chef zijn toege
voegd of tijdelijk onder zijn bevelen werk
zaam zijn gesteld, vervaardigd. Over an
dere voorschriften wordt het oordeel van die
autoriteit gevraagd, hetwelk uit den aard.
dèr zaak groot gewicht in de schaal legt.
De Minister van Oorlog is bier ook weer
de persoon die de reglementen en voorschrif
ten vaststelt-
De verpleging in oorlogstijd, de aan- en
afvoer van personen en goederen (Etappen-
dienst), regeling van- telegraaf- en telefoon
verkeer, hef is allemaal door den Chef van
den Generalen Staf, zoo al niet zelf ont
worpen, dan toch onder zijn goedkeuring
'georganiseerd.
De overtochtsmiddelen over onze groote
rivieren, torpedoversperringen in onze zee
gaten, de brugvernielingen en andere voor
zieningen, zij worden vastgesteld door den
Chef van den Genei-alen Staf.
Hij overdenkt kle verschillende oorlogsge
varen, die zich voor onze strijdmacht kun
nen vooi'doen. Deze gevallen woi-den met de
officieren van den Generalen Staf en met
andere officieren, die hierbij betrokken
zijn, besproken en de maatregelen beraamd,
velke in die gevallen moeten worden ge
nomen
Zijn raad wordt ingewonnen bij het aan
leggen en bij liet in staat van verdediging
brengen van onze duurzame stellingen en
versterkingenevengoed als ten aanzien van
de voorbereiding van tijdelijke verdedigings-
werken
De samexxwei-king van velschillende hoo-
gere autoriteiten, ook van de. niot-militaire,
heeft plaats door bemiddeling van den Ge
neralen Staf. (Wij bedienen ons van deze
uitdrukking om daarmee aan te geven den
Chef van den Generalen Staf en allen, die
in engeren kring met hem samenwei'ken. en
Gmdat deze zegswijze in dit verband burger
recht verkregen heeft.)
Aan" het Departement van Ooidog is een
der afdeelïngen en wel de lie, welke den-
De luchtoorlog aan de Adristische Zee.
Do oorlogscorrespondent van do „Deutsche
Luftfahrer Zeitschrift", Waltër-Oertcl, houdt
thans eenige beschouwingen over de Oosten-
rijksche marlne-aviateurs. Zijn correspondentie
is gezonden uit Triest en gedateerd Januari
1916. Hij zegt daarin
Toen de oorlog uitbrak stonden de aviateurs
der Oostenrijksch-Hongaarsche marine voor ge
heel nieuwe opgaven. Ze zouden nu de volle
gelegenheid hebben te beproeven of hun ma
chines bestand waren tegen de zware eischen,
die eraan gesteld zouden worden. Het maken
van en manoeuvreeren met watervliegtuigen
was nog altijd iets bijzonders en moeilijks ge
weest, daar zo als gevolg van de geheel andere
verhoudingen. onder welke deze machines
moeten werken, geheel anders en vooral zwaai-
der gebouwd zijn dan de landmachines. Deze
zwaardere bouw is noodig door de bootcarosse-
rie en de breede drijvers, die onder de draag
vlakken zijn bevestigd. De motor is hooger in
het vliegtuig gesteld dan men gewoonlijk ziet
bij de landmachines. De bedoeling hiervan- is
hem hij hoogon zeegang zooveel mogelijk voor
den golfslag te beschutten. Voor de voortbewe
ging dienen stationnaire 6-cylindermotoren van
Oostenrijksch of ook wel Duitsch fabrikaat. De
capaciteit der motoren is in den regel 150
P.K.ze geven het vliegtuig een snelheid van
140 KJVI. per uur. Het benzineverbruik is
niet overmatig groot; met volledig gevulde
reservoirs, een waarnemer en bommen kan de
machine een afstand van 800 K.M. heen en
weer terug afleggen. Voor het in gang bren
gen van den1 motor dient een zeer praktische
inrichting voor heb aandraaien van do schroef,
welke werkt met behulp van een electrischen,
door een dynamo gedreven zelfstarter. Behalve
de reeds vermelde bommen voert het toestel
als bewapening een machinegeweer mee. De
oriënteering is, algemeen genomen, met het
oog op het eigenaardig landschap, de vele eilan
den, spoox-banen en markante bouwwerken,
niet moeilijk, doch wordt bezwaarlijk, wanneer
een zeemist alles met een ondoorzichtigen
sluier bedekt. Overdag doen de mariue-avia-
teurs in hoofdzaak dienst voor de verkenximg
op zee, voor het waarnemen en zoo mogelijk
verjagen vaD vijandelijke schepen, vooral on
derzeebooten en voor het afweren van vijande
lijke luchtschepen en vliegmachines.
Het volgonde avontuur van een der marine
vliegers toont aan, dat men bij de uitvoering
van dergelijke opdrachten gemakkelijk in een
moeilijke positie komen kan. Bij een verken
ningsvlucht ontdekte de bestuurder: een yjjan-1
zelfden naam 'draagt, aangewezen voor be
handeling der zaken van den Generalen
Staf, voor zoover dat Departement "betref
fende.
Behoudens de reeds genoemde reohtstreek-
sohe werkzaamheden en bemoeiingen, zijn
nog eenige kleinere dienstvakken, die niet
bepaald vallen onder het beheer van den
chef van eenig ander wapen of dienstvak
en welks werkkring meer eigenaardig be
hoort tot of vei-want ie aan dien van den
Generalen Staf, rechtstreeks gesteld onder
de bevelen van den Chef van den Generalen
Staf.
Hiertoe behooren de militaire verkennin
gen, do topografische inrichting, het krijgs
geschiedkundig archief, de post d ui vend ien st
en de luchtvaartdienst-
Het is van liet grootste belang, dat bij de
omvangrijke taak van den Chef van den
Genei-alen Staf eenheid van opvatting
heerscht. Deze wordt verzekerd door oefe
ningen zoowel binnenskamers 's winters, a-ls
op oefeningsreizen 's zomers in. het terrein-
Hierdoor is bet mogelijk de overige staf
officieren te doordringen van de denkbeel
den en opvattingen van den leidenden chef,
opdat deze Opvatting wordt doorgevoerd,
wanneer de ondergeschikte officiereu zelf
standig moeten opt-reden of hun diensten
verleenen als raadgevers aan de leiders van
groote troepende&Ien en aan commandanten
van liniën en stellingen.
Het is daarom van onschatbare waarde,
dat de Chef van den Generalen Staf geen
politiek persoon is als een minister, doch
dat in deze hoogst belangrijke functie con
tinuïteit heerscht.
Immer het is meer waard, dat éénheid
van opvatting Heerscht ten aanzien van be
langrijke militaire vraagstukken en in de
uitvoci-ing van de maatregelen ter vexrdedi-
ging van ons vaderland, dan dat om der
bekwaamheid wille telkenmale verwisseling
van personen en dus van denkbeelden plaats
heft, die ten slotte stuurloosheid tengevolge
zou hebben.
Deze continuïteit in de opvattingen bij
gelijkgevormde personen vereenvoudigt de
leiding van zaken in niet geringe mate en
doet zich ook gevoelen bij de eischen, die
aan de aanvulling worden gesteld.
Wel zwaar en uitgebreid is de taak van
den Chef van den Generalen Staf in tijd
van vrede.
Welk een niet te onderschatten voordeel
was er in gelegen, aan den man, die thans
•reeds gedurende ongeveer een zestal jaren
de leiding van zakeix in handen had, het
opperbevel ovér de land- en zeemacht toe
te vertrouwen.
Met de bovenstaande opsomming van
plichten, welke gedurende jaren nauwgezet.
met doorzicht en groote kennis zijn vex-vxild,
mag het den lezer duidelijk zijn, hoe de
functie van Opperbevelhebber is te beschou
wen en wat Nederland aan den persoon van
den Generaal Snijdex-3 verschuldigd is, on
geacht of. we in een oorlog worden betrok
ken of niet. De rustige leiding, met vaste
hand gegeven, is ixx overeenstemming met
de persoonlijke eigenschappen, die weerspie
gelen in de koele, klare oogen en de nog
jeugdige veerkrachtige gestalte van den 60-
jarigen. bevelvoerder-
Die leiding is er in dit mobilisatie-tijd
perk niet eenvoudiger op geworden. Naast
de militaire eischen aan de opperste leiding
van land en zeemacht gesteld, vroegen in
toenemende mate de maatschappelijke toe
standen zijn aandacht-
Hoewel niet op onzen weg Eggend op deze
plaats uit te weiden over de verdiensten
van den Generaal Snijders op dit gebied,
zoo moge toch herinnerd worden aan de
oveistelpende drukte en aan de ingrijpende
maatregelen, welke deze toestanden, ock in
verband met de buitenlandsohe verhoudin
gen, van den Opperbevelhebber hebben ge
vergd.
Moge het bovenstaande hebben bijgedra
gen tot een juister begrip en nog grooter
waardeering van de zoo zware en verant
woordelijke taak van den Generaal
C. J. SNIJDERS -
Geen audiëntie.
Blijkens bericht in de „Staatscourant''
wordt Donderdag a.s. door den Minister van
Oorlog geen audiëntie verleend.
Gezondheidsleer.
In ruim 50 exemplaren van ons blad komen
V2n de har.d van Dr. B ij I artikelen voor over
Gezondheidsleer, Om het groote nut van ver
spreiding dezer uitmuntende en interessante
artikelen te bevorderen, verzendt onze Admi
nistratie, na ontvangst van 40 cent postzegels
of postwissel, de geheele serie franco, uitslui
tend aan militairen.
deiijke onderzeeboot. Hij vloog er heen om
hem met bommen te bestoken, doch do boot
had hem reeds opgemerkt, dook onder en ver
dween. Terwijl de aviateur nog speurend boven
de plek kruiste, waar de onderzeeër verdwenen
was, kreeg lxij een motordefect, dat hem dwong
direct op het water te landen. Hoewel de
machine ten gevolge van den hoogen zeegang
de geschiedenis speelde zich af in volle zee,
tien zeemijlen uit de kust geweldig heen en
weer gjsslingerd werd, begonnen bestuurder en
waarnemer onmiddellijk het gebrek aan den
motor to herstellen. Plotseling bemerkten ze
daarbij, dat op ongeveer 1000 meter van hen
af de periscoop van den onderzeeër' boven wa
ter uitstak en dat deze onderzoekend om zich
heen keek. Spoedig was de hulpeloos op het
water drijvende vliegmachine opgemerkt, de
boot richtte zijn koers daarheen en naderde
tot op 50 M. afstand. Daarop kwam luj naar
boven, de manschappen maakten den toren
open en begonnen met geweren het vliegtuig
en de daarin zittende pei-sonen te beschieten.
Beantwoorden van het vuur was totaal onmo
gelijk. daar een der heide inzittenden met de
machino manoeuvreeren moest-, terwijl de an
der den motor repareerde. Reeds zagen ze,
hoe de Italianen bezig waren een kanon op
het dek van de boot op te stellen om de vlieg
machine kapot te schieten, toen gelukkig de
motor aansloeg. Do machine maakte, een wen
ding, verwijderde zich snel en steeg van het
water op. Onmiddellijk keerde de kranige be
stuurder nu terug om met een goed gemikte
bom de ondervonden ..bewijzen van vriend
schap" der Italianen te -beantwoorden. Dezen
waren echter zoo verstandig geweest om, toen
ze de machine weer zagen opstijgen, zoo gauw
mogelijk hun zaken naar binnen te halen, de
torenklep te sluiten en onder te duiken.
Bij liet bommenxverpen op militaire doelen
op de vijandelijke kust worden onze aviateurs
steeds buitengewoon hevig onder vuur geno
men. De Italianen toch hebben alleswat ze
aan anti-ballongesclnit- hebben, op deze kust
strook bij elkaar gebracht. Zo werken ook veel
met zoeklichten en hadden bij den laatsten
tocht der Oostenrijksch-Hongaarscho aviateurs
naar Voneitë niet minder dan negen daarvan
iu werking. Dank zij het handig manoeuvreeren
der vliegers kon het hun toch niet lukken ze
De toestand in den reuzenstrijd.
Er valt ook ditmaal van den strijd om
Verdun maar weinig te vertellen, 't Gaat
er, zeggen de telegrammen, kalm toe- Doch
dat woord „kalm" heeft op het oorlogster-
rein een iieel andere beteekenie dan bij ons,
die de rust van den vrede kennen. Het wil
eigenlijk niet meer zeggen, dan dat ef. geen
aanvallen van eenige betoekenis worden ge
daan, maar ondertusschen gromt en buldert
Eet kanon er. De artillerie is van beide kan
ten dag en nacht in actie, zij vernielt met
ixare zware projectielen de vijandelijke loop
graven en versterkingen en maakt zoo
doende den weg effen voor infanterie-a-an-
vallen, die wel wee;; zullen volgen.
Het is zekei, dat c-p deze wijze de strijd,
die om Verdun wordt gestreden, lang kan
duren. Het is nog altijd zeer de vraag, of
Verdun ooit door de Duitschers wordt inge
sloten, maar in elk geval zullen er weken en
maanden verloopen voor de aanvallers zoo
ver gevorderd zijn. En dan pas kan de be
legering der vesting beginnen, welke zich
ook maar ni$t zonder slag ot stoot zal over
geven. Al hebben Luik en Namen en Ant
werpen ons laten zien, hoe spoedig sterke
vestingen in 'svijands hand kunnen vallen,
het is niet gezegd, dat Verdun zich zoo spoe
dig zal overgeven. Ook in den modernen
oorlog kunnen sterke vestingen het lai.g uit
houden. Een voorbeeld daarvan is Port
Arthur geweest, dat van 't laatst van Mei
1904 tot 1 Januari 1905 werd belegerd
door de Japannero
Zoolang zal Verdun het echter wel niet
uithouden, wanneer de Duitsoher3 er een
maal hun zware kanonnen op gericht heb
ben- Zij beschieten het reeds nu, van uit
Douaumont, en met succes. Zoo vertellen
althans de Duitsche berichten. De Duitsche
projectielen veroorzaken telkens opnieuw
zware branden in de stad; tal van huizen
en geheele huizencomplexen in de midden-
stad zijn vernield; er zijn zelfs brandweer
mannen uit Parijs aangekomen, die er het
vuur moeten blusschen. Hoe de üuitschers,
die tooh nog op behoorlijken afstand van
de stad staan, dat weten? Van dagboekaan-
teekeningen, gevonden op Fransche krijgs-
gevangenen en van fotografieën door vlie
gers genomen. Op sommige daarvan kon
men talrijke brandende daken bemerken.
Als de vesting nu reeds zoo geteisterd wordt
door de kanonnade3 der Duitscliers. hoe zal
het dan zijn, als de vijandelijke' kanonnen
dichterbij en ï'ondom. de etad staan
Van het Oostelijk front worden nieuwe
gevechten gemeld. De Russen hebben daar
opnieuw aangevallen, ditmaal vooral gehoc-l
aan het Zuiden van dit front, namelijk bij
Ozernowitz, dicht bij de Roemocnseho
'grens. Zij hebben daar blijkbaar eonig
succes behaald, dat echter volstrekt niet van
overweldigenden aard ia. Doch ook in het
Noorden, in de buurt van Dunaburg n.l.,
hebben de Ituswen weder het offensief her-
wit en volgens hun eigen berichten bezet
ten zij bij liet dorp Garboenowka twee heu-
ye.a na aldaar de draadversperringen van
den vijand te hebbc-n doorgesneden. De Duit
scliers deden hevige tegenaanvallen, maar
v. er den teruggeslagen. Verder naar 't Zui-
cen, vooral bij Srnorgan, hadden artillerie-
gevechten plaats, daar openden do Duit
scliers him offensief, dat echter afgeslagen
werd. Eindelijk zouden ten Zuiden "van het
station van Olyk de Russische troepen zijn
vooruit-gedrongen en zich in vijandelijke
loopgraven hebben genesteld. De Duitsche
berichte l moeten eerst worden afgewacht,
voor men kan oordoelen over deze sucoeeeen
maar in elk geval is ook aan het Oosterfront
de strijd hervat na eetrigo dagen van
kalmte.
Do laatste dagen brengen ons ook weer
berichten van gevechten in Mesopotamia,
aan de:i Tigris. Zij melden van Engelsche
voordoelon. De Britsche troepen onder gene
raal Gorringe, mei. zal reeds opgemerkt
kobben, dat deze generaal Aylmor heeft
vervangen, zijn e;-n twee a drie kilomdter
verder langs de rivier opgerukt, en hebben
de stelling Sanna i Jat aangevallen, waar
voor zij, volgens een Turksch"telegram, voor
een paar weken met bebloede koppen xver-
tien afgeslagen. Ditmaal zouden de Engel-
rchen succes, hebbixi gehad. De Turken zijn
teruggedrongen- De opmarsch der Engel-
Ecnen had onder zeer moeilijke omstandig
heden plaats, do Tigris heeft namelijk zijn
oevers overstroomd en de aanvallers moesten
drxxr kuilen van 500 tot 1200 meter breedte,
vol water, waden. Waarschijnlijk zijn de
Turk-sche loopgraven ook vol geloopen en
zijn do Turken daaruit niet alleen door de
Eiigelschen maar ook door het water ver
dreven In dit geval hebben deze laatsten
er ook niet veel aan en zal het hun moeilijk
vallen in 't overstroomde gebied dekking
te zoeken. Bovendion zijn zij nog altijd een
twintig kilometer van Koet el Arnara, bij
welke plaats de Engelsche troepen onder
Townshend, ingesloten door de Turken, be
vrijd moeten worden.
Op bet Italiaanson-Oostenrijksche front
vallen in de laatste dagen de Italianen wat
heviger aan. Wij vernemen dit van hen zelf,
naar ook uit de betichten hunner tegen -
j standers. Dio spreken van heftiger artille
rievuur op verschil le ude punten, niet het
minst in Tirol. De telegrammen uit Rome
zijn optimistisch, er zijn voordeelen in Tirol
enelders behaald, in de Etsck- en Sugana-
•vallei en aan den ooetkair - inden ?n 't
geheel dertig dorpen in Itali he handen
zijn overgegaan aan het Gu.uameer zijn
acht Oostenrijksche forten omsingeld.
Bovendien zijn Toknino en Rovereto weer
onder vuur genomen.Ook aan dit front
breidt in de strijdlustige stemming van hot
voorjaar de oorlog zich blijkbaar uit.
Van den strijd in de lucht, die voortduw
rend gevoerd wordt, is belangrijk het feit,
dat Vrijdagavond Engelsche vliegers ziju
verschenen boven Konstantinopel en Adria-
nopel. Hot waren een drietal watervlieg
tuigen, die bommen wierpen op een bus-
kruitfabriek en. het station, volgens de
Turksche berichten zonder eenige schade
aan te richten- Dit kan zoo zijn. maar ook
dan is het feit merkwaardig, want de vlieg
machines moesten 300 mijlen ver vliegen-
en keerden zonder onheil terug.
Ee:i bericht, dat te denken geeft, komt
uit Amerika,. Daar zou een aee.iedenst-aking
i
in de lichtkcgels te houden. Ook in Venetië
zijn veel ballon-af weerka nonnen opgesteld.
Wanneer het weer het uitzien maar ©enigs
zins mogelijk maakt, is het niet moeilijk ook
's nachts de piazza San Maroo, het Arsenaal
en andere markante gebouwen in Venetië van
box-en te herkennen; helaas is deze Jtaliaan-
sche vesting dooi- haar lieging te midden der
lagunen zeer dikwijls in dichte nevels gehuld.
Vallen onze vliegers bij dag een of ander
militair doel in een Italiaansche kusthaven
aan. dan trachten alle daar liggende schepen
door gauxv uit te varen en dan snel in zigzag
lijnen te varen, de dreigende bommen to ont
gaan. Sleepbooten laten dan dikwijls hun sleep
eenvoudig aan zijn lot over. Al het bij elkaar
gebrachte geschut begint dan in samenwerking
met machinegeweren de vliegmachines, te be
schieten, 'die daarbij, wanneer Fransche vlie-
•gers in de nabijheid zijn, direct door dezen in
een luchtgevecht xvorden aangevallen. Voor de
verdediging van Venetië hebben de Italianen
de medewerking van eenige Fransche aviateurs
verzocht. Terwijl de Italiaansehe watervlieg
machines altijd heel gauw rechtsomkeert ma
ken. wanneer zo flink onder vuur genomen
worden, aanx-aarden de Franschen terstond
kranig het gex*eclit. Ze bedienen zich hier
hoofdzakelijk van de lichte, buitengewoon
snelle eendekkerstypen met sterken Gnome-
motpr, de z.g.n. vliegtuigjagers, die do Duir-
schers vooral in de gevechten in Mei voor
A-trecht- in grooten getale tegenover zich za
gen. Echter wijken de hier gebezigde machines
van de daar gebruikte in zoox-erro af, dat ze
twee zitplaatsen hebben en zich behalve de
bestuurder, nog een persoon in do machine be
vindt X'oor de bediening van het machine
geweer. Wanneer een marinevliegtuig zich
tegenover de Fransche xdiegi-uigjagers geplaatst
ziet, dan doet de bestuurder het verstandigst-
dezen als hij kan te ontwijken, daar deze
zeer lichte, geheel op het ontwikkelen van een
zoo groot mogelijke snelheid gebouxvde machi
nes, zooxvel xvat snelheid als wat stijgx ermogen
aangaat, en ook wat betreft bestuurbaarheid,
X'erro de meerderen der zwaardere watervlieg
tuigen zijn. Tevens moet er rekening mee ge
houden xvorden, dat de Fransche machines bij
de luchtgevechten steeds paarsgewijs samen
werken.
Met hun marine-luchtschepen hebben de Ita- -
lianen niet veel voorspoed gehad. De met eeni
ge zeer krachtige Maybach-mot-oren voorzien®
ballon „Citfca di Ferrara" ontkwam eens ter
nauwernood bij Ancona aan de x^ervolging der
Oostenrijksch-Hongaarsche marinevliegers ea
liep ten slotte bij het eiland Droica zijn nood
lot te gemoet. Een van onze marinevliegérs
ontdekte van af 1200 M. hoogte de „Citta dï
Ferrara", die op ongeveer 700 M. hoogte onder
hem voer. Direct ging hij tot den aanval oxrer.
Het luchtschip trachtte door hooger stijgen
aan het dreigende gevaar te ontkomen, doch
had door de lange vaart, die het reeds achter
zich had, te veel gas verloren om nog hoog te
kunnen komen. Het gelukte den aviateur zoo
hoog boven het luchtschip ie komen, dat- dit
hem niet met zijn machinegeweren bereiken
kon. terwijl hij zelf het met zijne met zoo
danige uitwerking beschoot-, dat het op het
water moest landen, waarop hij met een brand
bom hes omhulsel in brand stak. Twee nade
rende torpedobooten namen de bemanning ge
vangen, die bestond uit zex-en man. De tweede
officier, Conxte di Pisa, en nog een man waren
bij de beschieting gedood. Bij den liesiuxirder
van het luchtschip vond men 10,000 kronen ia
goud.
Het tweede Italiaansche marineluchtschip,
dat een luchtaanval op Pola trachtte te doen,
kwam er niet beter af. De stuurinrichting
xverd door een schot onklaar, waardoor het
luchtschip om zich zelf ronddraaide en niet
meer tot nxanoeuxieeren in staat was. Terwijl
het nog, sturend met de machines, trachtte
van het- gevechtsterrein .weg te komen, werd
het door een x-oltreffer uit een ballonafweer-
kanon tot dalen gedwongen. Dit luchtschip
was eveneens voorzien van twee schroeven en
ettelijke Maybach-motoren voor de voortbewe
ging, doch had in tegenstelling met de meeste
groote Duitsche luchtschepen maar één gondel.
Het was uitgerust- met twee machinegeweren
en een bommenlanoeerinrichting.
Na het verlies van dit tweede luchtschip,
gaf de Italiaansche marine alle aanvallen met-
dit wapen op en geen Italiaansch luchtschip
heeft zich meer aan de Oostenrijksche kust V3n
de Adriatische zee vertoond.
