T3M; van Vrijdsig *7 j® -paril 3 O X
Wij zien liier een klein stukje van de Oostenrijksche kust der Adriatiscko
Zee, die hier rotsig en steil zich uit 'de Zee opheft. Het Oostenrijksche legerbestuur
heeft een wachtpost geplaatst op dit punt evenals op vele andere der Adriatische
Zee, want de Italianen .konden licht een aanval probeeren of er verkenningen doen.
Zooals we zien is de wachtpost gewapend met machinegeweren, die op de Zee zijn gericht.
Desniettemin werd er in de laatste dagen
vrij hardnekkig gevochten op verschillende
punten. Ten'zuiden van Dunaburg hebben
do Russen de Duitschers gedwongen ©enige
loopgraven te ontruimen, welke trouwens
overstroomd waren. Dit is op liet noorde
lijk deel van dit front, maai" ook verder
naar het. zuiden, bij Olyka, bij Kremenets
en bij Tarnapolin Galicië, hebben, vrij
felle gevechten plaats gehad, gepaard met
een stevige actie der artillerie aan beid©
kanten. En onderwijl lieten Duitecbers
en Russen hun vliegers opstijgen, die bom
men ■wierpen.
OndeAusschen, al storen de onderzeeërs
zich misschien niet veel aan het mooie weer,
ook zij hebben in de laatste dagen reeds
vrij groote werkzaamheid ontwikkeld. Er
zijn weer, men zie maar onze berichten
in de rubriek ,,Op Zee". beed wat
schepen tot zinken gebracht. Niet alleen
van den vijand, dus van de Entente-mor
gendhedon, ook van de neutralen. Daaron
der komt helaas weer een Nederlandsch
schip voor, de schoener „Elsiua Helena",
maar nog meer van andere neutrale staten
en vooral Noorsche. De zee blijft dus voor
de scheepvaart nog steeds onveilig en dit
wordt er niet minder op na de mededeo-
ling, dat de Engelechen een bommenveld
hebben gelegd tusschèn liet lichtschip van
Noord-Hinder en den boei bij Galloper.
Er heerscht dus aan alle kanten, een
groote activiteit. Of er echter iets waar is
van een zeeslag? Uit verschillende plaatsen
in ons land komen steeds meer berichten, van
kanongebulder, dat gehoord is, maar van
een slag op de Noordzee vernemen wij' nog
niets.
DUiTSCHLAND.
De levende brug.
In do Duitsche pers worden voortdurend
eerelij sten van dalppere daden gepubliceerd.
Daarin leest men o. a. het volgende verhaal:
Do groote doorbraak in Rusland had pi n ats
gehad. Overal ging het voorwaarts, maar tal-
looze stroompjes bemoeilijkten den opmai'sch.
De Russen liadden alle bruggen in de lucht
laten vliegen of verbrand. Met geweld moest
bij elke bedding de overgang eerst op de taaie
Russische achterhoede bevochten worden.
Ieder nur was echter kostbaar. Het kwam er
op aan den vijand niet tot rust te laten ko
men. Een bataljon genie kwam midden Sep
tember 1915 weer aan een rivier. In het laat
ste dorp werden uit eenige balken en planken
lichte stukken, voor een brug gemaakt. Onge
veer vier honderd meter ging men met deze
brokstukken in draf naar het water, want de
Russische artillerie had zich. goed ingeschoten.
Aan den stroom was eenige dekking Snel wer
den do vlotten te water gelaten en nu gmg
het stroomafwaarts naar de bepaalde plaats.
In weinige seconden waren de stukken aan-
©engekoppeld. Toen echter de eerste man
schappen er overheen liepen, dreigde de lichte
brug mee te geven. Zonder aarzelen sprong
de bevelvoerende onderofficier Franken in het
koude water en pakte de waggelende bryg
aan. Hem volgden twee andere manschappen.
Tot aan de borst in het water staande, en
onder het infanterievuur van den vijand steun
den zij de brug. Een heel bataljon infanterie
en machinegeweren gingen over de levende
brug en wierpen de Russische achterhoede
terug.
ENGELAND.
De luchtaanvallen op Engeland.
LONDEN. D© Zeppelin-aanvallen van de
laatste dagen wijzen op een nieuwe richting
in Duitschlands gruweltaktiek. Ilefc is nog
niet voorgekomen, dat er drie dagen achter
een aanvallen werden gedaan op Schotland
en de Oostkust. Het meest belangrijke feit
bij deze aanvallen is, dat de Zeppelins er
niet in geslaagd zijn, Londen te bereiken,
Trommelvuur bij Avocourt.
Collin Ross geeft in de Fews. Zuit." do
Volgende beschrijving van een dag onder
ifcrommelvuur.
„Opstaan, twee uur. We lagon ^met z'n
tien in het kale, ontzaglijk hooge vertrek van
het kasteel. Tot aan do zoldering reikten de
hoogvensters, waarvan do gebroken ruiten ge
brekkig met planken waren toegestopt. De
wind streek koud over den stccnen vioor en
sloeg tegen de bouwvallige deur.
Ter aflossing naar het front.
De kameraden stonden zich reeds tusscbon
de atroolrgers aan te kleedon. Beneden waren
de paarüen al gezadeld.
V.'ij rijden door den nacht. Als een witte
band ligt de straat achter de berger.de stalen
leeuwen grommen, aan den horizon voorlicht
het in snelle, zenuwachtige trekkingen. Nu
froeit het rollen on dreunen aan tot een wild,
eesch keffen. Dan wordt het wec-r zwakker
en sterft weg tot weinige kort© slagen, dia
zwaar en bang sidderen in den nacht.
In de bivakken is reeds leven. Een veld
keuken sproeit roode vonken, daar staan al
mannen met de menageketeb te wachten. Door
de dorpstraat ratelt een kolonne, dan komen
wij weer in het donker en do stilte. Men hoort
slechts den hoefslag van de paarden. Aan het
front stijgt een liohtkogel omhoog, «iel en
zeker, staat dan eon oogenblik sidderend en
besluiteloos aar de lucht en daalt neer met
verbleekenden schijn.
«j, een krater langs den 'weg worden de
•paardea schichtig. Een paar paarden lijkon
liggen aan den kant. Men heeft ze niet weg
kunnen krijgen. De weg ligt hier voortdurend
onder hevig vuur, de opgezwollen lichamen zien
er vormeloos uit in 4e iftorgeaschermering.
ofschoon zij daartoe zeer krachtige pogingen
hebben gedaan.
De Duitsche draadlooze pers verspreidt
het gewone leugenrelaas en beweert dat er
een groot aantal bommen is geworpen op
de Tower brug en op de Londensche dokken,
op militaire kampen in het noordwestelijk
deel der stad en op de Waltham-Abdij.
Voorts zou een ander luchtschip met succes
een aanval op een batterij bij Stowmarket
hebben gedaan en op Lowestoft bommen
hebben geworpen. Deze beweringen zijn
pure verzinsels.
Eeu ooggetuige geeft een treffende be
schrijving van het verdwijnen van een der
luchtschepen. Hij zag den Zeppelin zeer laag
vliegen, zoodat hij slechts een paar nieter
lang leek. Overal in het rond ontploften de
granaten. De Duitschers, die alle krachten
inspanden om te stijgen, lieten in twintig
seconden twintig bommen vallen. Geleide
lijk steeg de kop van het vaartuig in de
lucht, tot het ten slotte bijna rechtstandig,
op zijn stuurvlakken rustend, naar boven
schoot. Deze manoeuvre hielp echter niet,
daar de zoeklichten het steeds belichtten.
Tweemaal werd het getroffen, doch het ge
raakte niet in brand. Men gelooft, dat het
toch ontkomen is, na zelfs de benzinereser
voirs uitgeworpen te hebben, om zich te
ontlasten.
Het is een zeer heugelijk feit, dat er ner-
gens ook maar de geringste paniek ontstond.
Naar verluidt, zou de kapitein van de
L 15 erop gesnoefd hebben, dat hij het
IJzeren Kruis dat hij droeg, van den Keizer
had gekregen, qpidat hij bij een vorigen
aanval bommen had uitgeworpen. Hij zeide
voorts: „Uwe kanonniers hebben sedert ik
hier den eersten keer kwam te veel ge
leerd".
Naar verklaard wordt, zijn acht leden der.
bemanning naar het hospitaal gebracht.
Brandon (de vlieger, die met succes dit
luchtschip aanviel) heeft pas drie weken
geleden zijn brevet gekregen. Hij is een
Nieuw-Zeelander, die bij het uitbreken van
den oorlog een goede positie heeft opge
geven.
LONDEN, Het ,,Pressbur©au" bericht,
dat een Zoppelin Dinsdagnacht tusschèn
twee en drie uur wederom gedurende korten
tijd over de oostkust van Engeland is ge
vlogen.
Er werden eenige ontploffingen gehoord
er werd echter geen schade aangericht en er
vielen geen slachtoffers.
LONDEN. Officieel wordt gemeld, dat
er bij al. de Duitsche luchtaanvallen geen
schade is toegebracht aan eenige ammunitie
fabriek of bergplaats van krijgsvoorraad.
De geallieerden en de mails.
LONDEN. De Fransche regeering
overhandigde Maandag aan zekere neu
trale mogendheden eon memorandum,
waarin baar houding ten anazien van de
censuur op mails wordt uiteengezet. Wat
de houding van (3-root-Britannië ten" aanizicn
•van dit memorandum betreft, verneemt
Reuters agentschap na onderzoek in Brit-
sche officieel© kringen, dat er volledige
overeenstemming is tusschèn alle geallieerde
regeeringen over de door Frankrijk aange
nomen houding.
Er wordt op gewezen, dat de eenigo ge
vallen van eensuur, waarover nog geschil
bestaat, de censuur betreffen van mails in
neutrale schepen, die, als er geen oorlog
was, zelfs niet naar Engeland zouden
komen.
De geallieerde regeoringon verwerpen elk
denkbeeld van censuur iu dezo gevallen en
Ongemerkt is heb duister geweken, vaal en
vijandig komt de morgén.
Achter ons front staat bosch, stammen
zonder takken, versplinterd wit bont, eiken
geknakt als struikgewas,- beneden in het dal
is sponzig grasland, zwart van den omgewoel-
den moerasgrond.
De batterijen in de buurt zijn n3n bet werk
om do beschadigingen van gisteren te herstel
len en nieuwe steviger dekkingen te bouwen.
Het is betrekkelijk kalm. Do Franschen
schieten slechts oen paar brandgranatenHon
derd meter voor do batterij ontploffen zij.
Een leelijko vlam slaat uit, roódwalmend als
van "petroleum. Het kreupelhout, is nat van
don dauw, het smeult eon woinig aan do
voeten van do boomén, dan dooft de vlam uit.
De kanonniers werken rustig verder.
Tegen den middag wordt \>ct vuur heviger.
In snelle volgorde komen de zware slagen,
totdat ze tot een dreunend knallen samen
smelten. Oin drio uur komt van een batterij
dicht" achter de infanterielinio hei telefonisch
bericht, dat. oen dekking bedolven is. Ik ga
er mot een paai- man been, maar zij hobben
zich zelf reeds geholpen als wij aankomen.
J.n do batterij zelf is niets gebeurd, slechts
van een vooruitgeschoven stuk krijgt iucd
geen bericht, do telefoon is stukgeschoten.
Do loopgraaf daarheen is gedeeltelijk reeds
platgfitrommcld. Hot vuur wordt weer heviger.
Mot gv-ekt gehuil strijken do granaten cloor
de kal© stammen van het gehavende bosch.
Do lucht is vol huilen en suisen.
Daar. vlakbij, komt er gen in de loopgraaf.
Rechts ligt een kleine gang: oen instinctieve
spreng. Het gedreun komt me eerst tot be
wustzijn, als cie aardzoden op mij neervallen
Mijn hart klopt rustig. In het eerste oogen
blik heb ik een gevoel van berusting, dan
vlamt de levenswil weer op. Ik moet er ui',
voordat da aarcjlast te drukkend woy<i,t. Het
daarom is "hot. woord „censuur" hier dan
ook een verkeerd© benaming. Wat, de ge
allieerden in waarheid verlangen is een on
derzoek van de maal in dezo gevallen/- ter
voorkoming van smokkelarij
In het memorandum van de Fransche
regeering wordt ©r op gewezen, aa't het
smokkelen in brievenmails een zeer ernstige
zaak was geworden en dat het een open ge
heim is dat de omvang hiervan zelfs grooter
is dan mogelijk is binnen de perken van een
nota aan te toonen.
De geallieerden eischen dus het recht op
de mail te onderzoeken. Alle brieven dio
te goeder trouw zijn, worden onmiddellijk
naar hun bestemming overgebracht door
speciale beambten, Alleen pakjes, voor
smokkelarij gebruikt, worden achtergehou
den door de Britseh© autoriteiten.
FRANKRIJK*
Van het Westelijk OorSogsterrein,
PARIJS. Vijandelijke versterkingen ten
noorden van de Aisne en in Argonne werden
hevig 'beschoten.
Een vijandelijke aanval op Hancourt ten
westen vap d© Maas mislukte totaal.
Ten oosten van de Maas werd de beschie
ting met d© 'grootst© hevigheid hervat. De
Duitschers deden een zeer krachtigen aanval
op de eerste Fransche linies ten zuiden van
Douaumont. Do achtereenvolgens aangol-
vende aanvalscolonnes werden door vuur-
golven bestreken en trokken m wanorde te
rug naar het Chauffeur-bosch, waar bijeen-
gètrokken Fransche artillerie hun zware
verliezen toebracht.
De Franschen maken nog steeds vorderin
gen in het Ecailette-bosch.
Een Fransch- luchtschip wierp 34 bom
men op het station van Audun le Roman.
BERLIJN. T©n Z. van Sb. Eloy namen
de Engelschen, na een krachtige artillerie-
voorbereiding, de hun op 28 Maart ontno
men mijnkrater in bezit.
In de streek van het fort Douaumont
namen onze troepen op 2 April ten Z.W.
en ten Z. van dit fort en in het Caillette-
bosch in verbitterde gevechten sterke Fran
sche verdedigingswerken; in de veroverde
stellingen werden alle tot in den laatsten
nacht "voortgezette tegenaanvallen van den
vijand afgeslagen.
Met buitengewone krachtsinspanning en
ontzettend groote offers bestormden de
Franschen steeds weer, doch te vergeefs, de
verloren verdedigingsstellimgen in het Ca.il-
lette-bosch.
Bij onze aanvallen op 2 April werden
ongewond gevangen genomen 19 officieren,
745 man en 8 mitrailleurs buit gemaakt.
De strijd om Verdun.
PARIJS. Na: een betrekkelijk rustigen
nacht viel de vijand Dinsdag bijna op het
zelfde oogenblik aan op. de beide oevers van
de Maas.
Op den linkeroever mislukte een poging,
om uit het dorp Malancourt te deboucheeren
en het aangrenzende Haucourt te veroveren,
Na ©en geweldige artilleristische voorbe
reiding deden de Duitschers bij het aanbre
ken van den dag een hevigen aanval tegen
de eerste linie 300 M. ongeveer ten oosten
van Douaumont, teneinde het Caillctbe-
bosch te heroveren, waaruit de Fransche
troepen hen juist verjaagd hadden. Daarop
trachtten de Duitschers opnieuw de stellin
gen van het Douaumontplateau óm te trek
ken, maar het artillerievuur vernietigde de
aanvallers. De overlevenden vluchtten in
het Chauffeurbosch, waa.r de artillerie hun
nog geduchte verliezen toebracht. Nog nim
mer waren 's vijands verliezen zoo groot als
in de laatste gevechten bij Avocourt,
Douaumont en Vaux.
De tegenaanvallen der Franschen deden
alle resultaten, door den vijand in de laatste
dagen verkregen, teniet.
De conferentie der geallieerden.
De Temps, schrijvende over de conferen
tie der geallieerden te Parijs, zegt o,a.:
De leden der geallieerde regeeringen heb
ben het militaire strijdplan volledig gemaakt
door overeonkomst&n van politiek en econo
misch karakter. Op grond van'de opgedane
ervaring en van de behoof te n der toekomst,
heeft de groote oorlogsraad den aanval op
Duitöchland op elk terrein door een gemeen
schappelijke en concentrische krachtsinspan
ning voorbereid, waarbij gebruik zal worden
gemaakt van alle wapens en alle hulpbron
nen der gemeenschap. Do militaire actie zal
worden gesteund door de blokkade van den
vijand en door den ©conomi3cheu strijd,
waartoe noodig is de organisatie van de be
schikbare handels- en finantieele krachten
der geallieerden en hun eigen levensmidd&
lenvoorziening. Acht naties, die, met hare
kolonies en protectoraten, meer dan de helft
van d« bevolking van de wereld vertegen
woordigen, hebben thans do praktische mid
delen vastgesteld om dezen ooidog tot een
zegevierend einde te brengen. Zij hebben te
vens besloten, dat in de toekomst de wereld
beschermd moet worden tegen een hT-^aJ-te^
van een ramp, als welke thans de geheel©
mcnschheid geeselt.
gaat gemakkelijker dan het schoen. In de verte
frotteren nog aardkluiten en splinters neer
a]s do hoefslag van galoppeerende paarden.
Drie meter verder ligt de krater, midden in
do loopgraaf. Diep omgewoeld en verbrand is
do aarde. De gassen slaan neer boven liet gat.
Daarnaast een gekreun. Daar ligt do reserve
van het voorste bataljon. Eon man is half be
dolven, twee kameraden, probeeren hem aan
de armen eruit te trekken. Spaden hier! Stom
en haastig graven wij. Do leem is zoo taai als
klei. Weer een gesuis; gelukkig, dio ging
voorbij. „Zoo, nu enel in dekking met
hem". De man hangt als een klomp in de
armen van een ander.
Nu naar het stik.
Ik loop door do gang. Men komt haast niet
vooruit. Een brei van leem, takken en
stammen.
Het kanon is weg. Een verwarde hoop ligt
op de plek waar het gestaan hooft. De ijzeren
dragers, waardoor het gedekt werd, zijn "ge
kraakt als riet. Alles verwoesting. Do ingang
tot do dekking is echter open. Ik sla de deur
open, alles is nog in leven.
Een aardbeving. De deur slaat toe. De kaars
gaat uit. Voor den ingang ligt eon zware
klomp. Niemand zegt eerst iets. Dan „geen
licht aansteken, sigaren uitdoen". De luoht
is slecht en verbruikt, zij moet voor tien
menscben genoeg zijn,
Nog een paar zware slagen, dan probeerep.
wij do deur weer to openen. Door vereende
druk wijkt de nardmassa. Frissch© lucht
stroomt naar binnen.
Ik houd het echter daar beneden niet uit.
Liever buiten in het grootcre gevaar dan daar
boneden in de verstikkende duisternis, waai
de angst beklemmend van den een naar den
ander kruipt.
Naar voren. Bij do waarnemers in de sap
pen. Het is nu hetzelfde, Voor en acljter gaat
De vastgestelde resoluties tconen duide
lijk wat men algemeen wenscht. De economi
sch© actie, welke zal worden geordend door
het permanente comité te Parijs en zal wor
den geregeld wat betreft de maritieme ver
bindingen door het oentrale charterbureau
te London, is niet slechts ee-n tijdelijke nood
zakelijkheid. Er moeten n.l. tevens grond
slagen gelegd worden voer een blijvende be-
langensolidariteit der geallieerden.
De regeeringen der geallieerden hobben
dit formeel erkend cn zij hebben de techni
sch© conferentie, dio binnenkort te Parijs zal
bijeenkomen, opgedragen voorstellen te doen
omtrent de middelen, om die solidariteit te
verwezenlijken. Het bezoek van Rmiciman
aan Parijs en do reis van Asquith naar
Rome zullen d© uitwerking bevorderen van
hot program, waardoor het verbond de noo-
dige breedte ©n diepte zal erlangen.
De op militair en diplomatiek genomen
besluiten kunnen slechts blijken uit de fei
ten. Zij hebben slechts waarde wanneer zij
geheim blijven, totdat hot verlangde resul
taat zal zijn vorkregen. De economische
plannen behoeven de samenwerking van al
len. Zij kunnen derhalve van te voren wor
den onderzocht, vooral wanneer zij bestemd
zijn om wijziging te brongen in de oude in
ternationale organisaties en wanneer on
juiste interpretaties twijfel hebben laten be
staan over .Jiun doel.
De economische, maatregelen, welke deel
uitmaken mn het. omlogspan der geallieer
den, raken ook dc neutralen. Zij moeten hun
dus worden toegelicht. De regeling dev han
delsbetrekkingen na den oorlog al een be-
slissenden invloed oefenen op de rust van de
wereld na het sluiten van den vrede. Het
probleem is samengesteld en raakt zoovele
verschillende belangen, dat men zidh met
mot te veel waarborgen kan omringen en
niet te veel inlichtingen kan verzamelen om
het tot oplossing te brengen/Daarom heeft
de oorlogsraad der geallieerden dezen arbeid
opgedragen aan een bijzondere conferentie,
Deze zal do belanghebbenden moeten onder
vragen, en dat wel niet alleen de groote offi
cieoio commissies, maar ook de kamers van
koophandel, d© industrieeion en kooplieden
zelf, die alleen in staat zullen zijn om aan
deze consultatie het bureaucratisch en sléur-
lcarakter van officinale enquetes te ontne
men.
D© economische alliantie zal de solidariteit
der geallieerden over den oorlog heen doen
reiken. Men weet welk een vrees deze orga
nisatie heeft doen ontstaan, vooral in En^el-
sohe vrijhandelskringeu, die beducht waren,
dat Engeland in een prctecti©politiek zou
worden meegesleept.
De gedachten wisseling tusschèn d© gealli
eerde rsgeeringen hoeft duidelijk gemaakt,
dat zij geen van allen-de volkomen gewettig
de campagne tegen Duatechland's handels
praktijken begeerden to veranderen in een
protectionistische beweging. De groote raad
der geallieerden is van meening, dat op do
vernietiging van, den Duitschen handel tij
dens den oorlog volgen moet ©en stand van
zaken, welke den vijand belet het huidige
conflict straks om te zetten in ©on deloyale
economisch© worsteling. De geallieerden
moeten thans de invoeren zoowel als de uit
voeren van den vijand beletten en zij moeten
de maatregelen daartoe in overeenstemming
brengen Het is zaak er voor te waken, dat
"bij het beëindigen der vijandelijkheden de
markten niet overstroomd worden door de
ypqrradra koopwaar, door den vijand tijdens
den oorlog opgestapeld en tenslotte de' pro-
duktie van de. geallieerden te beschermen te
gen nieuwe pogingen tot het scheppen van
een Duitsch handelsmonopolie.
R3JSLANÖ.
Van het Oosfsisjk ooriogstorrein.
BERLIJN. Officieel bericht van het
hoofdkwartier
De toestand op het oostelijk oorlogs-
tooaeel is onveranderd.
De vijandelijke artillerie toonde levendige
werkzaamheid ten N. van Urdzy, en tus-
schm de Narocz- cn Wismecz-meren.
Do gevechten bij Dunaburg.
De oorlogscorrespondent van het Ber-
liner Tagebiatt", dr. Paul Michaelis, deelt
in lijn blad eenige bijzonderheden mede
over de gevechten bij Dunaburg. Oogen-
scliijnüjk hadden de Russen op ©en gun-
stigen uitslag vau hun offensief gerekend.
Sterke afdeelingen cavalerie stonden achter
hunne limën gereed om onmiddellijk na een
doorbraak door de Duitsche linies, aan te
ruksen en de leiding bij het optrekken te
nemen.
Dat is xnisgeloopen. Wellicht hadden de
Rustisch© legerautoriteiton de getalsterkte
der Duitsche troepen onderschat, in elk ge
val had men met liet weerstandsvermogen
van den vijand niet voldoende rekening ge-
liouson. Gedurende tien dagen hebben de
Russen telkens opnieuw, zoowel overdag als
des nachts, aanvallen beproefd. Z© ver-
scheien ©norm veel zware munitie en had
den veel wat menschenleveus te betreuren.
Hui: aanvallen, die strategisch niet steeds
juist waren, getuigden van groote dapper-
heiden doodsverachting. Ondanks den ge-
weldgen troepen todvoer hebben zij echter
de cbod over de aarde.
Ik hoor geen gedreun meer. Mijn zintuigen
nemai niets'meer op. Maar zie, een, twee,
drie granaten pielden in do loopgraaf. Vor
der jaat het niet meer. Dit de trechters stijgt
het fas omhoog, riiruipt verstikkend, en ver-
lamnend in de keel. Een zee van dood en
als vrloren daarin een leven.
Nön, de angst rang mij niet overmeesteren.
D-t (tod kan mij hier niet verrassen. Hier zijn
v.'ij iider oogenblik bereid.
Mifir nog is liet geen tijd. Een wedren met
den lood. In sprongen van gat naar gat.- De
eenig» dekking in. do volgeworpen loopgraaf.
Dair is een mijngang, als een eiland in de
woest zee.
Dogang is veel meters diep, twee uitgangen
heeftze. Do infanteristen zitten dicht naast
elkaa' gehurkt, maar de lucht is goed. Er is
trek n de gang.
,,Niu zullen wij eens kijken of ie ;t uit
houd", zegt er een. Ze bekijken het van den
vrooliken kant. Dat is de beste steun. Zij
hobbéj water in de veldketels en ik kan mijn
•keel poelen, waarin nog steeds bijtend de
rook an de granaat zit.
Als heb vuur zwakker wordt, spring ik het
laatste stukju naar voren. De loopgraaf is ge
deeltelik bedolven, maar de posten staan op
hun paats. Een machinegeweer wordt in orde
gebraut, de compagnies-commandanten snol
len dor de gangen, het blijft echter stil, de
FransCunan komt niet. Misschien heeft hij een
aanval van onzen kant gevreesd, en wilde hij
ons vorkomen Vernictigingsvunr heet het
clan inliet bericht. Men loest zoo gemakkelijk
daarovir heen
Hot moet roods laat geworden zijn. Het
gloeit tusschèn do stammen, de zon gaat
onder, Eenige granaten trekken nog als
achteriakomendo trekvogels' langs den avond-
liemej,f>e plol^elingefitilte ligt.,als.een..balsem
absoluut niets bereikt.
Het ©enige kieriie succes ten zuiden van
het Naroczmeer ging op 26 Maart weder
.te loor. Wij veroverden toen bovendien
©en groot aantal machinegeweren en maak
ten 2161 krijgsgevangenen.
Wel is waar oefenden de Russen op be
paalde doorbraakplaatsen den grootsten
druk uit, maar heb bleek ons toch, dat
iedero troepenafdealing afzonderlijk bevel
had gekregen om door de Duitsche stellin
gen te breken.
Tot op zekere hoogte waren de Duitsche
legerbestuurders natuurlijk op den Rus-
sischen aanval voorbereid, en ook de troepen
aan het front kregen er lucht van toen zij
bemerkten dat de Rpssen hun eigen draad
versperringen op de plaatsen waar ze voor
waarts wilden rukken, enkele dagen voor
den aanval wegnamen. Op welke gedeelten
van het Duitsche front de Russen den sterk-
sten druk zouden uitoefenen was natuur
lijk niet bekend, vandaar dat men over do
geheel© linie op zijn hoede bleef.
Van 15 tot 20 Maart hadden op verschil
lende plaatsen aan het front voorposten
gevechten pla.ats, de eigenlijke aanval ge
schiedde in den nacht van 21 op 22 Maart
aan een anderen bant dan waar tot duover
was gevochten, namelijk tusschèn do spoor
lijn Dunaburg—Wilna en de ten westen
vau die lijn op een afstand van 5 kilometer
gelegen Lawkessabeek.
Hier waren do Duitsche en Russische stel
lingen betrekkelijk ver van elkander ver
wijderd. Het terrein tusschèn de beide linies
is moerassig en ©enigszins glooiend met hier
en daar een groep hoornen. Verscheiden van
de in de moerassen gelegen eilanden waren
door Duitsch© wachtposten bezet. Dit niet
bepaald gunstig gelegen terrein wilden de
Russen bij verrassing nemen. Zij kwamen
in sneeuw jassen vlak bij de Duitsch© linies,
zonder dat hun komst door artillerievuur
aangekondigd was. Desniettegenstaande ge
lukte het den aanval af te slaan. Toen
pas ontbrandde het Russische artillerievuur
en nog vijf keer werd een aanval beproefd
met geen ander resultaat, clan dat de Rus
sen 600 dooden moesten achterlaten.
In den aohbeaiid van den 22sten Maart
probeerden de Runson het met een geipant-
serden treindodh dank zij ons artdlierie-
vuur keerde die spoedig onverrichter zake
terug. Daar we vcrmcediden dat we dien trein
nog wel oens zouden zien, lieten onze men-
schen gedurende den nacht den spoor
dijk in de lucht vliegen. Inderdaad
verscheen den volgenden achtend de trein,
en natuurlijk bleef hij onmiddellijk vast
zitten, waarna onze zware artillerie liem uit
elkaar eoboot.
Ondanks het slechte weer had de Russi
sche artillerie iutueecben versterking ge- i
kregen, en die versterking scheen voortdu
rend grooter te worden. vHacl men eerst on
geveer 6000 salioten per dag gelost, lang
zamerhand vermeerderde het aantal tot
12.000maar de resultaten waren geens
zins in verhouding tot deze munitio-ver-
kwisting. Ook de aanval op 24 Maart bij
verrassing ondernomen, baatte ben niet.
Weer ontbrandde er van d© Russische zijd©
zwaar artillerie-geschut, en op 24 Maart
gelukte het den vijand inderdaad tot direct
bij de Duitsche stellingen te komen, waar
zij probeerden zich in te graven. W© reken
den op een nieuwen nachtelijken aanval, doch
te vergeefs. Pas den volgenden ochtend
voerden de Russen hun manoeuvre uit,
weer zonder resultaat. Teem volgde de ge
deeltelijke terugtocht, zoodat er thans een
betrekkelijke kalmte heerscht.
Een protest,
PETROGRAD. De Russische regeering
heeft op 2 April aan alle buitenlandsche
mogendheden de volgende nota gericht
,',Het Russische hospitaalschip „Portu
gal", met' een Russisch-Fransche beman
ning, en met het noodige geneeskundig en
verplegend personeel aan boord, voer door
de Zwarte Zoe. met bestemming naar Ofoe.
Op 30 Maart, t© half negen 's morgens,
stopte cle' „Portugal" ter hoogte van kaap
Fathie, om een van de haar begeleidende
booten in staat te stollen het water,, dat
zij binnen had gekregen en dat de vaart be
lemmerde, te laten uithoozon. Op dit oogen
blik naderde een duikboot het stilliggende
schip, voer er om hoen en lanceerde daarop
zonder de geringste waarschuwing onmid
dellijk na elkaar twee torpedo's uit een
afstand van ongeveer 50 M. één 'torpedo
miste, de andere ontplofte in do machine
kamer. liet schip zonk onmiddellijk. Een
Russische torpedoboot, die zich in de nabij
heid bevond, was in staat 158 van de 273
opvarenden te redden. De anderen 14
zusters van het Roode Kruis, 50 artsen,
verplegers en verpleegsters en Russische
matrozen, benevens 29 Fransch© matro-
n, zijn omgekomen.
De „Portugal" voerde alle kenteekenèn,
vastgesteld in de bijzondere overéénkomst
van den Haag van 1907, bij welk© de begin
selen van 'de Conventie van Genèvo ook
toepasselijk werden verklaard op den zee
oorlog.
Tusschèn Rusland eenerzijds en Turkije
en Bulgarije anderzijds zijn nota's gewis-
qp liet hart. Men hoort weer zijn eigen stap,
het kabbelen van liet water. Waarachtig, daar
zingt reeds een vogel tusschèn de stukge
schoten boomen. Wit en puntig steken de
splinters uit van de dood cl ijk getroffen stam
men. De aarde is omgewoeld, maar daar, daar.
komt een beetje groen te voorschijn, jong,
zacht groen, het wordt lente. Lento?
Terugkeer.
Hot „Berl. Tagebl." bevat het volgende
schetsje van Walter von Hollander.
Togen vier uur 's morgens komt de aflossing.
Anderen zullen nu in heb slijk liggen, anderen
zullen worden vertreden en gedood. Hot ging
ook niet langer. Wo waren nog slechts niet een
paar man, do laatste aanval.... Stil.... niet na
denken. Nu zijn er anderen. Heel stil duiken
ze op uit do morgenschemering. Stom, somber
en kalm als arbeiders op Maandagmorgen. Wij
sluipen terug, langzaam en tersluiks bijna,
met een slecht geweten. Dan verzamelen we
ons. Ik zal do zandgroeve niet vergeten. Hel
rood 'is het morgenlicht. Een gehavendo boom
aan den rand. Schuw zien we langs elkaar 'heen
naar do ontbrokenden. Wo,wachten een uur.
Maar er komt niemand meer. Ze kunnen niet
komen.
Een onzer lacht, zwaait met een reusaohti-
gen arm. Wij zijn nog slechts met een paar
man. M>aar ei' door gekomen zijn zo toch niet.
Maar nu hot voorbij is voelen we allen heb
ging niet; meer. We hadden geen hoofd en geen
iarb meer, alleen nog een geweer en pijnlijke
ledematen. Afgestompt zitten wo gehurkt op
onze ransels. In de zon zinken wo steeds meer
tot klompen 'leem in elkaar. Dicht gekleefde
oogen, kleiige baardstoppels, de kleereu s'tijf
i seld, waarbij deze beginselen werden aange
nomen, en den hospitaalschepen in de
Zwarte Zoe gelijke onschendbaarheid werd
gewaarborgd.
De omstandigheid waaronder de aanval
is geschied, sluit alle mogelijkheid omtrent
een vergissing van de zijde van den onder
zeeër uit. De aanval is bewust en opzette
lijk gedaan.
De keizerlijke regeering protesteert for
meel bij de regeerin^cn met welke zij in oor-
log is tegen deze nieuwe schending van de
wetten betreffende dc oorlogsgebruiken,
tegen de voortdurende schending°van over
eenkomsten en verdragen. De re°-eerintf ziet
in deze misdaad niet alleen een aanrandinc
van liet volkerenrecht, maar een lage daad
vn zeerooverij die zij aan het oordeel 'der
beschaafde volkeren onderwerpt.
ITALIË,
Italië on Oostenrijk.
ROME. Langs het geheel© front is de
activiteit der artillerie vau beide zijden toe
genomen in de streek tusschèn het Laga-
rina- en het Suganadal en op d© hoogten
ten noordwesten van Görz.
In den nacht van 2 op 3 April werden
kleine aanvallen op de Italiaansche stel
lingen op den Rauckkofel (Monte Cristallo)
en op den Mzzli (Monte Nero) afgeslagen.
Vijandelijke vliegtuigen poogden hard
nekkig heb Italiaansche ge-bied binnen te
dringen, zij werden echter teruggedreven
door artillerie-vuur en tegenaanvallen van
de Italiaansche vliegtuigen. Een aeroplane
slaagde er echter in twee bommen op Bas-
sano te werpen, deze richtten echter slechts
weinig belangrijke schade aan.
^Eeu der Italiaansche Caproni-vliegtuigen
wierp eeu groote bom op Gunfenberg
(Görz), waarop een brand werd veroor
zaakt.
Vliegtuigen boven Ancona.
ROME. Tegen half vier Dinsdao-
verschenen boven Anmona vijf vijan°
delijke watervliegtuigen, die ondersteund
wei-den door twe© torpedöbooten, die
echter op grooten afstand van. de kust
bleven. De watervliegtuigen werden door
ons af weer-geschut, door ©en gewapénden
trein en door vier van onz© vliegtuigen
aangevallen en trokken terug. Drie ©r van
werden echter na elkander neergeschoten.
De S. 71 viel in zee, maar werd vermees-
terd. Een tweede 'Vliegtuig viel eveneens in
zee, maar was verbrand, een derde zonk
tijdens het transport naar de haven. De
materieele schade op land is niet groot
maar er -zijn drie dooden en elf gewonden
te betreuren.
Meer recrulen opgeroepen.
ROME. Een koninklijk besluit, bepaalt,
dab met de inschrijving der lichting 1897
nog dit jaar een aanvang moet worden ge
maakt.
Een ander koninklijk besluit roept de af
gekeurd-en van de lichtingen 1882-85 en
1895 op om opnieuw gekeurd te worden.
TURKIJE.
In den Kaukasus.
PETROGRAD. Den 2den April maakten
do Russen nog twee geheel© compagnieën
van een regiment, dat pas op het Avmenisch
oorlogste on eel was aangekomen, krijgsge
vangen.
In de streek van Muaj en Bitlis vorderen,
de Russen in zuidwestelijke richting.
Coon afzonderlijke vrede.
Naar Wolff seint publiceert het „Berl.
Tagóblatt" ©eu brief van den Turkschen
gezant te Bern aan den correspondent van
het blad te Ziirich, waarin de gezant do
goruchten óver onderhandelingen te Genève
over ©en afzonderlijken vrede van Turkije
nfct klem tegenspreekt. Z.g. Turksche
onderhandelaars zijn. niet' in Zwitserland
geweest, sinds het einde van December zijn.
daar slechts zeven Turken aangekomen, die
daar een kuur doen.
Aangezien do Turken vechten om hun
recht van bestaan, zullen zij nimmer d©
mogendheden om vrede verzoeken door wier
toedoen zij de schoonste provincies verloren
en die onmiddellijk na den Balkanoorlog
Turkije in sferen van invloed onder elkaar
verdeelden en streefden naar den ondergang
van Turkije.
De Turken -zullen strijden totdat zij ©en
eervolle plaats veroverd hebben in de vol-
keronfamilie.
F ZEE.
Wed. Schoener getorpedeerd.
Blijkens bij het departement van marine
ontvangen bericht is de Nederlandsch©
schoener ,,Elzina Helena" Maandagnamid-
dag 3 u. dn de Noordzee getorpedeerd. De be
manning is met een sloep aan het lichtschip
„Noord-Hinder" aangebracht en Maandag
avond door het reddingsschip „Atlas" over
genomen, van waar zij Dinsdag zou worden
afgehaald. Bij aankomst zou ©eu nader on
derzoek worden ingesteld.
van het vuil. Do zon warmt al een beetje. Nu
gaan we. Wo sluipen. Volkomen, zonder bewust
zijn notecren mijn hersenskerseuboomen,
voorjaar, vijver, populierallee, granaten veld,
kasteel, een omgevallen Diana. Mijn oor bege
leidt met eentonige melodie geschreeuw en ge
kraak. Geschreeuw des nachts, gejammer over
dag. Anderen nu. Dan ligt hot dorp geklemd
tusschèn blauwgetinte heuvels, een geïmiteerd
tehuis. Do bewoners hadden landgenooten ver
wacht. Zo zijn een beetje 'treurig, hebben een
beetje leedvermaak en zijn zeer goedmoedig.
Zo kennen ons allen. Zij vragen en de soldaten
radbraken terug: August kapot, Wilhelm ka
pot, Martin kapot, Francza ganz kapot. En
hot'refrein „malheur la guerre".
In mijh kwartier schijnt do zon op de be
smeurde tafel. Onschuldig en goedmoedig staan
de stroozakken togen den muur. Ik moot een
eeuwigheid van vuil en van ellende van mij
afwasschen. Ik trok mijn ldeeron af, loop mot
kippenvel do binnenplaats op, leg mo_ onder
de pomp en laat ine water op het lichaara-
giotenIk proest, schud, voel, dat ik nog lede
maten heb. Ik laat water over mijn rug loopen.
Spoel angst en donkerheid van cle borst, onge
luk van mijn rug, bevrijd mijn ooren van 'ge
jammer en gekraak en mijn haar van ontzet
ting. Ik fluit, ik luab mij, het is heerlijk in
het solioono wollen hemd. Voor den gcvlokten
spiegel scheer ik mijn gevechtsbaard. Ik staar
in mijn eigen oogon, die nog zien. Andere
zijn gesloten.
En vervolgons borgen van brieven. Het
leven klopt weer aan inijn deur. Rukt aan het
harde hart. stroomt door hot anno bloed. De
zon valt op hot schrift.
Ik leg me neer op een heerlijken st-roozak.
Loodzwaar vallen mijn oogen toe.
