No. 256. Woensdag 5 April 1916 Orgaan voor Leger en Vloot. De toestand. Oorlopssiieüws. Onder redactie van D. MANASSEN. Ge positie van Hederlsnd tusschen de Prins Alexander van Servië. Ga toestand in den reuzenstrijd. TWEËÖE JAARGANG. SOLDATENCOURANT ADRES DER REDACTIE EN ADMINISTRATIE PALESTRIN AST RAAT 10, AMSTERDAM. DIT BLAD VERSCHIJNT DRIEMAAL PER WEEK. LOSSE NUMMERS VOOR MILITAIREN 1 CENT, VOORBURGERS K CENT. ABONNE MENT VOOR MILITAIREN 0.75, VOOR BURGERS ƒ1.50 P. DRIE MAANDEN Voor Ad verten lic-n wende men zich tot onze Administratie, Palestrinastraat 10. Amsterdam. Pry's der Advertentién per regel J0 cent. Voor ingezonden Alede' de<:l:rigea op de tweede, derde eo vierde pagina dubbel tarief. By abonnement reductie. Een 'heel eenvoudig feit in dezen gruwelijken oorlog, en dat toch, zegt een Engelsch hl ad, verdient vereeuwigd te worden. Een wagen met benoodigdhecien voor een" veldtelefoon reed over een. hoogte het voertuig wa3 bespannen met vier paarden en werd begeleid door twee Engelsche fuseliers. Op den top der hoogte werd het 'getroffen door een vijandelijke granaat, de wagen werd vernield, twee paarden ge dood. Een der telefoonpalen stak .in de hoogte en de vijand verdubbelde zijn vuur, waarschijnlijk omdat hij den paal voor een kanon aanzag. De beide Engelsche solda ten verkeerden iu levensgevaar. Maar in plaats van dekking te zoeken, spanden zij de beide paarden uit, wierpen zich er op en galoppeerden naar hun eigen verster kingen, waar zij zelf, evenals de paarden, heelhuids aankwamen. (aeen audëent5©. Blijkens bericht in de „Staatecourantr taordt Donderdag a.s. door den Minister van Oorlog geen audiëntie verleend. Espsranlo-Cursus. Na toezending van 25 csr.t postzegels aan de Administratie van „De Soldatencourant" ont vangen uitsluitend onzo militaire lezers aan hun militair adres den volledigen espe- rante-cursus van prof. Blok, verschenen in elf nummers van den oereten jaargang van ons blad. De maatregelen, welke onze regeering in de vorige week noodig achtte te nemen, hebben natuurlijk heel wat pennen en ton gen in beweging gebracht. Men vroeg zich. af. of de naaste ontwikkeling van den we- xei'dkrijg nu zóó zou zijn, dat ook ons dier baar vaderland iu den strijd zou worden be trokken. En naast een zelfbewuste houding van kalm afwachten door velen aangeno men, werd toch. ook heel wat zenuwachtige spanning ten toon &~-r- Men wist niet hoe of wat, en men wilde wé,ten, weten wat voor onweerswolken nu weer in de lucht zaten en met oester-, wes- tgr- of zuiderwind naar Holland konden overdrijven. Men was blijkbaar zoo heele- maal vergeten, dat Neêrlands ganscbe weer macht sinds Augustus 1914 in de wapenen staat, omdat wij in een tijd leven, die dit noodzakelijk maakt en waaiin het noodig kan woeden dat liet zwaard ter handhaving van onze neutraliteit en ons onafhankelijk volksbestaan moet werden gehanteerd. Ware dit niet zoo, dan zon immers de mo bilisatie, die de natie zulke zware persoon lijke en geldelijke offers oplegt, of niet lan- fer noodig zijn of minder volledig gehand; aafd behoeven te worden. En aan de mobi lisatie-noodzaak zal wel bij niemand, die de gebeurtenissen en haar ontwikkeling volgt, Ops Oorlogsdagboek. 87ste week. 27 Maart. Alle Amerikaansche passagiers aan boord van de getorpedeerde „Sussex'' ziju gered. 28 De secretaris van kardinaal Mercier is iu hechtenis genomen onder beschuldiging de hand te hebben in een ongeoorloofde brief wisseling tusschen België en den vijand. De telegrafische verbinding tusschen Nederland en Engeland is verbroken. 23 De Russische minister van oor log Poliwanof is afgetreden en vervangen door generaal Sjoe- warof. 30 De geheele Scandinavische post voor Amerika aan boord van s.s. Helgoland" is te Kirkwall aan- 31 - In de begrootingscommissie van den Rijksdag wordt met alge- meene stemmen op één na (Lede- bour) een motie aangenomen, om den verscherpten duikbootenoorlog te voeren met in achtneming van de wettige rechten der neutralen. De Duitschers veroveren bij Ver dun het dorp Malancourt met aansluitende verdedigingswerken De Engelschen bezetten onge veer een kierde deel van het westelijk front, n.l. van Yser tot Som me. '-In de sinds ©enigen tijd in het Clyde district heertellende arbei- dersmoeilijkheden treedt, na krachtig ingrijpen door de regoe- ring, verbetering in. D& Amerikaansche regeering heeft Duitsche regeering" inlich- twijfel bestaan.*) Waar dit zoo is spreekt het. vanzelf, dat onze regeering afgaat op ge gevens en inlichtingen welke haar ten dien ste staan, om de touwtjes wat losser of strakker te houden en met name door ver mindering of intrekking van verloven de treependeelen van ens leger op sterkte te doen zijn. Was de zenuwachtige spanning onzes in ziens voor een deel te wijten aan het feit, dat de mobilisatie helaas reeds een soort gewoontetoestand is geworden, waardoor ©en maatregel ter vervollediging van die mo bilisatie veel te sterk den indruk als iets gansch bijzonders maakt ook de wijze, waarop de eerste berichten door het Haag- sche Correspondentie-bureau tot het publiek zijn gebracht, moest de spanning verhoogeq. Een korte verklaring in den geest van bo venstaande, 7' y mogelijk gepaard met een der later gepubliceerde medede&lingen, zou de atmospheer gehouden hebbenbuiten zoo'n hoog© spanning als wij in 's Rijks hoofdstad hebben kunnen waarnemen Gelukkig blijkt de politiek© horizon niet verduisterd en de getroffen maatregelen ter vervollediging onzer mobilisatie een voor zorg van onze regeering, die tegenover alle gebeurlijkheden waakzaam is. Zoo kon het Haagsche Correspondentie-Bureau thans het volgende bericht publiceeren: „Naar aanleiding van verschillend© loopende geruchten,'-hebben wij ons te bevoegd er plaats© om inlichtingen ge wend en met stelligheid vernomen, dat de jongste maatregel inzake militaire verloven geen verband houden met ©eni ge bestaande diplomatieke verwikkeling tusschen Nederland on ©ene der oorlog voerende partijen." En de Maasbode vernam, dat de gezanten van alle mogendheden, die hier vertegen woordigd zijn, j.l. Zaterdag een bezoek°ge bracht hebben aan het ministerie van bui- tenlandsche zaken om inlichtingen in te win nen. Aan alle gezanten werd de verzekering gegeven, dat de genomen maatregelen tegen ge8n enkele mogendheid gericht zijn. Men leze in dit verband ook het in dit no. vermelde artikel van den oud-minister Colijn. tingen gevraagd over den onder gang van de „Stissex", do „Englishman" en de „Manchester Engineer". In Nederland worden.de ver loven voor de militairen inge trokken. - Do Engelsche regeering vaar digt een nieuwe „Order in Coun cil" uit, bepalende, dat geen schip of lading meer gevrijwaard zal 7.ijn voor inbeslagneming wegens verbreking den blokkade alleen op grond, dat zij op weg zijn naar een niet-geblokkéerde haven. De nieuwe „Order" ver klaart, dat de vijandelijke bestem ming zal geacht worden aanwezig te zijn, als de goederen geconsig neerd zijn aan of voor een per soon, di© gedurende de huidige vijandelijkheden ingevoerde goe deren heeft'gezonden naar grond gebied, dat behoort aan of bezet is door den vijand. 1 April. Het Fransche hospitaalschip „Portugal" gesteld ter beschik king van Rusland, is in den grond geboord. Een groot aantal ge wonden en verpleegsters is omge komen. Bij een Zeppelinaanval op de Engelsche oostkust werden brand bommen op verschillende plaat sen geworpen. Een Zeppelin, de „L. 15", is in de Theemsmon- ding gezonken. De Duitschers krijgen vastep voet in het westelijk deel van het dorp Vaux bij Verdnn, waarvan zij hel oostelijk deel reeds vroeger bezetten. 2 Wederom beeft een luchtaanval plaats op de Engelsche oostkust. jDe ambassadeur der Ver- eenigde Staten te Berlijn heeft Wij verwijzen voorts naar een belangrijk bericht .in onze rubriek Leger zaken, waaruit blijkt, dat zelfs nog verloven worden ver leend. Zoodat al zijn de omstandigheden voor een land, dat tusschen twee groot© mogendheden ligt, die elkander steeds mee- doogenloozer te lijf gaan, zorgvol en al no pen ze tob waakzaamheid en strijdvaardig- heid de toestand voor ons blijkbaar geen direct oorlogsgevaar doet voorzien. Laten wij dus, vastaangesloten, kalm blijven, vol ver trouwen in onzo stuurlieden van Staat, on vervaard en bereid Ten slotte willen we onzen lezers niet ont houden een paar belangrijke persstommen uit het buitenland, Berlijn en Weenen: Wolff seint on^, dat de Berlijnsche corres pondent van de Köln. Ztcf. schrijft: De be kende g&bcoirten issan en de geruchten van den la-atsten tijd hebben, naar de uit Neder land gekomen berichten bewijzen, de Neder- landsche regeering genoopt tot bet nemen van zekere militaire maatregelen. Men heeft in Duitschland d© beste meening van de hel derheid en voorzichtigheid, waarmee de Ne- derlandsche regeering bij elke mogelijk© nieuwe ontwikkeling ten opzichte van baar onzijdigbeidsbelangen zal bandelen. De betrekkingen tusschen Duitschland en Nederland blijven, zooals de jongste bespre kingen over de Tuhamtia deden zietn, in de stormen van den wereldoorlog onveranderd loyaal en vriendschappelijk. Daarom heerschb in Duitschland ook het vaste ver trouwen, dat d© Nederlandsche regeering, niet belemmerd door de openbare meening van het land, met alle kracht en vertrouwen evenals vroeger ook in d8 toekomst d© onzij digheid van Nederland zal weten te hand haven. Volgens een telegram van het Knrr. Bureau- uit Weenen, zegt het Fremdenblatt, dat alle berichten, die gisteren uit Den Haag en Amsterdam zijn aangekomen, be wijzen, dat de Nederlandsche regeering vast besloten is, eiken aanval op de neutraliteit van Nederland af te weren, en niet te dul den, dat Nederland beroofd wordt van het. recht, vrij over zich zelf te beslissen. Het blad doet uitkomen, dat de Midden- Europeesclie mogendheden nooit het denk beeld hebben gekoesterd, Nederlands recht over zich zelf te beslissen, aan te tasten. Zij hebben zich gedurende den heelen oorlog laten leiden door bet streven, de neutrali teit van (Nederland in haar vollen omvang te earbf digen. Oostenrijk-Hongarije t,V Duitschland kunnen daarom met volstrekte kalmte do militaire maatregelen van Neder land beschouwen^ Uit eea artikel van den oud-minister Colijn in „Stemmen dos Tijcis" geeft de „N. R. Ct." het navolgende uittreksel: Nadrukkelijk wensch ik te doen uitko men, dat ik de Engelsche contrabande- politiek b e g r ij p e n kan. Ik billijk haar niet, want zij is niet uitvoerbaar zonder schending van de rechten der neutralen, maar ik kan verstaan dat Engeland het wapen van de overmacht ter zee hanteert. Altijd was ik sceptisch gestemd ten aanzien van de waarde, van het z.g. oorlogsrecht; deze oorlog heeft thans afdoende aange toond, dat men alleen die regelen nakomt, welker naleving geen schade doet aan het hoofddoel van eiken oorloghet overwinnen der tegenpartij. Zoo begrijp ik dus ook Engelands afslui- tingspolitiek en kan ik met niet al te veel moeite berusten in de kwellingen dio ons daardoor worden aangedaan. Vooral omdat de Engelsche _regeering zich inderdaad be ijverde met ons belang rekening te houden zoover als dat in het nu eenmaal aanvaarde systeem mogelijk was. zijn regeering gemeld, dat de Duitsche regeering verklaart offi cieel niets te weten van aanvallen op de „Sussex" en de „English man". maar dat een onderzoek wordt ingesteld. Het voortbestaan van dit betrekkelijk onbezonnen optreden is echter niet gewaar borgd; integendeel, reeds nu duldt men die bedachtzaamheid bij de Engelsche regeering meer dan dat men haar goedkeurt, en het is juist in die zich wijzigende volksstem ming, dat het gevaar voor onaangename verwikkelingen schuilt. En juist voor Nederland is dat gevaar het grootst, omdat wij alleen staan. De drie Scandinavische rijken hebben zich aan eengesloten en nemen daardoor een heel wat krachtiger positie in dan Nederland, dat bovendien niet alleen te rekenen heeft met liet grondgebied van het Rijk in Europa, maar ook met zijn uitgebreide koloniën in bet Oosten. Er is dus weinig reden tot gerustheid. Als men afziet van de eerste drie oorlogsmaanden dan is het gevaar eer toe- dan afgenomen, of zooals ik het elders uitdrukte sinds hot einde van 1914 heeft de toestand zich eer ten onzen ongunste gewijzigd dan dat hij zich ten onzen gunste verbeterd zou hebben. En dat geldt niet alleen met het oog op het bovenstaande, maar gaat ook door op militair gebied. Men bedenke toch wel, dat de oorlog vastgeloopen is op alle fronton. Er is nergens een gat meer waar men door kan. Behalve dan maar Nederland en Denemarken zijn neutraal! Nu zij uitdrukkelijk vooropgesteld men moet voorzichtig zijn om niet mis verstaan te worden dat ik geen enkel oogenblik de mogelijkheid onderstel, dat Engeland voornemens is zijne in vorming zijnde nieuwe legers op de Nederlandsche kust te doen landen. (Denemarken blijft m. i. buiten 'beschouwing, omdat op de Deensche kust geen geschikte havens zijn om een landing in grooten stijl uit te voeren.) Wij hebben Engelands verzeke ring, door Asquith in het Lagerhuis uit gesproken, dat het onze neutraliteit eer biedigen zal, en wij vertrouwen op dat woord. Maar het is de vraag r en nu kom ik tot de-psychologie van de Duitsche regee ring en het DÏLtscbe volk het is de vraag wat men in Duitschland daarvan denkt. Indien men bij onze oostelijke bu ren zich ernstig bevreesd gaat maken voor zulk een gebeurtenis, welken invloed zal dat dan hebben op de houding van Duitsch land jegens ons. De Duitschers, zoo mogen, zoo moeten wij aannemen, zijn geheel op de hoogte van ons verdedigings vermogen. Als zij dat vermogen nu eens onvoldoende achter; en tegelijk van oor deel zijn, dat een Engelsche inval door Nederland in Duitschland te duchten is, zou het dan zoo vreemd zijn, dat wij van die zijde werden benaderd met voorstellen, waaraan wij niet kunnen toegeven, om dat wij dan onze neutraliteit jegens de geallieerden zouden prijsgeven Jk weet wel, dat men hiertegen kan aanvoeren, dat Engeland geen landing zal doendat wij indien zij beproefd werd volkomen in staat ziin een voorgeno men opmarsch inoostelijke of zuid-ooste lijke richting te stuiten, maar dat alles is niet ter zake dienende. Het is de vraag niet wat wij denken, maar wat zij, dat zijn de Duitschers, denken. Zoo is er dug naar beide zijden toene mende kans op conflict. Maar met dit ver schil, dat wij tegenover mogelijk© moei lijkheden met Engeland alleen een afwach tende'houding kunnen aannemen en in de hoop moeten leven, dat men ons het recht zal laten onze strikte onzijdigheid te blij ven handh'aven, terwijl we ten aanzien van Duitschland bovendien nog iets positiefs kunnen verrichten. Wij kunnen n.l. door het op de been houden en door het voortdurend versterken onzer weermacht, de overtuiging vestigen niet alleen van onzen wil, maar ook van ons vermogen om elke bedreiging tegen Duitschlands open liggende flank af te snijden. Dat kost ons naast veel geld ook zeer zware persoonlijko lasten en dit ver moedelijk ter keering van een slechts denk beeldig gevaar. Maar daaraan is nu een maal niets te doen, omdat wij bij deze din gen veel njeer te rekenen hebben met de zien«""jz0 der oorlogvoerenden dan met de onze. Wil zijn dus, zelfs als dit naar onze eigen meening niet noodzakelijk mocht, zijn, ver plicht om naar het Westen te bliiven front Een Servisch officier, die onder zijn ka meraden een uitstekende reputatie geniet en zioh zoowel in den huldigen oorlog als bij vroeger© gelegenheden door dapperheid en moed wist te. onderscheiden, heeft de Temps" het éen en ander over den Servi- schen Kroonprins medegedeeld. „Prins Alexander", aldus zeide hij, „is een werker. Hij staat vroeg op en werkt dan aan één stuk den geheelen ochtend door. Gedurende den namiddag is hij ook weder on afgebroken bezig; en pas na liet diner gunt hij zich zelf door het spelen van een partij schaak eenigo verpoozing. Hij gaat zelden wan delen; en als hij het doet confereert hij al loopend, met wie voor een bespreking werd uit- genoodigd. Prins Alexander bezit de .eigenschappen vaa 1 alle afstammelingen van d.e groote Kara- georges; hij is moedig en weldadig. Bovendien is hij bezield met een groot© liefde voor den eenvoud.igen soldaat. Gedurende do operaties te velde vertoefde hij voortdurend t© midden zijner manschappen. Hij praatte m©t do soldaten, zorgde voor oen goede verdeeling der levensmiddelen en hield er den moed in. Tegen den verjaardag des konings hoopte de officier op een bevordering in de Kara- georges-orde. De prins dacht er anders over. Den dag voor het feest verzocht hij den ver schillenden commandanten hem van elke com pagnie, van elke batterij en van elk escadron den dapperste onder de dappere soldaten te willon aanwijzen. Do soldaten zelf mochten dien held aanwij zen en de prins verleende hun de ster van Karagcorges met do zwaarden, waardoor Jyjm een pensioen en zijn kinderen allerlei voordee- ien verzekerd werden. De populariteit van den prins is alom in den lande groot. Steeds wanneer hij op zijn weg een gewonden Of zieken soldaat ontmoette liet' hij hem in zijn auto plaats nemen en door 7 ;n eigen genees- heeren behandelen en verzorgen. Zijn geheele appanage wem besteed ten bate van do gezinnen der soldaten, en steeds ge schiedde dit op de meest kiesche wijze, zonder dat de linkerhand wist wat <1© rechter deed. Men kan zich niet- voorstellen wat deze in telligente, wilskrachtige jonge man gedurende de laatste vier jaren op het gebied der krijgs kunde heeft geleerd. Hij is een militair leider van den allereersten rang geworden. Nog een karaktertrek dient te worden gememoreerd. Prins Alexander beschikt over een onverstoor bare koelbloedigheid die o.a. bij den terug tocht der Servische troepen op schitterende wijze tot uiting kwam. Vredesgernchten van den kant van Duitsch land bereikten de Servisbhe troepen. Prins Alexander was van oordeel dat een algemeen terugtrekken naar de Adriatische zee noodza kelijk was. „Wij moeten tot eiken prijs ons leger red den", zeide hij. „Wij zullen het onmogelijke doen om daarin te slagen. Geen capitulatie, geen verraaddat moet ons devies zijn. Ieder die het beschamende woord „vrede" durft uit spreken, wordt onmiddellijk gefusilleerd". Bevelen in den geest als door den prins be doeld werden gegeven, maar do moeilijkheden om plotseling een geheel leger in de kuststreek tussclien Skoetari en DuraZzo te ontvangen bleken buitengewoon groot te zijn. Tot over maat van ramp werd de prins ziek. „Niersteen", constateerden de doctoren; „rust nemen". De patiënt stoorde zich er niet aan. Met drie officieren en twintig soldaten vertrok hij naar Skoetari om alles voor de ontvangst der troepen in gereedheid te brengen. 't Weer was verschrikkelijk, sneeuwstormen, koude, bovendien moeielïjke en gevaarlijke wegen. Maarhet doel werd bereikt en de prins heeft er voor gezorgd dat de troepen bij aankomst voedsel vonden. De vijandelijke vliegtuigen, die er de lucht van gekregen hadden dat de prins in Skoetari maken en als wo dit naar het Westen doen, brengt onzo geheele neutraliteitspolitiek mee naar het Oosten en Zuiden eenzelfde gedragslijn te volgen. Men kan dit betreuren gelijk ik het doe, omdat het lasten voor ons meebrengt, die haast ondragelijk schijnen. Indien echter ook wij door de zuiging der gebeurtenissen zauden worden meegesleept, omdat wij niet genoeg rekening gehouden hadden met de inzichten en de geestesgesteldheid der oorlogvoerenden, dan zouden de .schor pioenen de geeselen vervangen en die kans, zij moge dan door sommigen gering worden geacht, mogen wij niet loop en. Ik wees hiervoor op mogelijkheden, die tot voor ons ernstigo verwikkelingen zou den kunnen leidenmogelijkheden waar mee we zeer stellig rekening hebben te houden. Want van dag tot dag neemt de ..wedstrijd in onrecht", om do woorden van de „N. R. Ct." té bezigen, in om vang toe. Onze schepen worden aangehouden door beperking van invoer van grondstoffen wordt een deel onzer industrie tot stilstand gebracht; onze mails, zelfs uit onzo eigen koloniën, worden geopend en nagesnuffeld; effecten, wissels en coupons, tot een bedrag van vele millioenen, worden uit do Neder-' landscho postzakken gehaaid en in beslag genomen, terwijl het van de beslissing van een Engelsch prijsgerccht zal afhangen of do Nederlandsche bezitter, waarschijnlijk eerst na vele maanden, zijn eigendom zal kunnen terug erlangen. Van de andere zijde beijvert men zich om de zee schoon te vegen van Nederland sche schepen. De streek van de Galloper was-het schepenkerkhof van de Noordzee; er schijnt nu behoefte aan uitbreiding en de Noord-Hinder zag de Artemis" tor- pedeeren en de „Tubantia" ten onder gaan. Of dit laatste schip getorpedeerd werd of door een mijn tot zinken werd gebracht staat m. i-, zelfs na de afge legde verklaringen, nog niet onomstoote- lij'k vast. Het lijkt mij voor het ongeoefen de oog niet zoo eenvoudig om een z.g. bellenbasn op te merken, vooral niet als men op niets bedacht is. Maar dat doet er ook niets toe. Het een is even erg ais het ander. Het leggen van mijnen in de vrije zee, zonder kennisgeving waar men ze ge-legd heeft, acht ik een even ernstig vergrijp als het- onverhoeds torpedeeren t an een neutraal schip. En dat in de om geving van den Noord-Hinder Engelsche mijnen gelegd zouden zijn, acht ik niet aannemelijk. Al scherper en harder en verbitterender wordt de kamp tusschen Engeland en Duitschland en al meer komt ons land in het gedrang. Het onderscheidingsvermo gen schijnt verdwenende grens tusschen geoorloofd en ongeoorloofd is uitgewischt. De één vecht voor de vrije zee, do ander voor het recht der kleine staten; beiden eebter voor zichzelf. Dit laatste is niet anders te verwachten, gelijk ik van den beginne betoogd heb. Aan de beoogde overwinning is reeds veel ondergeschikt gemaakt wat als heilig recht placht te geldenals men het noodig gaat achten zal alles daarvoor moeten zwichten. Het is ijdele waan daarover gunstiger te denken; dwaa3 zelfbedrog op iets beters te hopen; met wat mummelend geprevel bedwingt men de losgebarsten krachten van een orkaan niet. Van Cromwell is het woord: Bidt God, maar houdt Uw kruit droog! En eerst als wij, ook in militairen zin, alles gedaan hebben wat in ons vermogen is om buiten dezen wereldverwoestenden krijg te blijven, eerst, dan mogen wij be- rustond zeggen: Ook der Volkeren lot is in Godes hand! tot een bes!i*;ing te komen in den wanhopigon strijd. Men ziet in, in do beide vijandelyko kampen, dat het zoo niet voort kan gaan, dat or een ©iade aan moet kamen. Engeland doet de hardnekkigste pogingen om o©n groot leger bijeen :o brengen en om Frankrijk, dat zich zoo krachtig verdedigt, met st<*vj3 sterker macht bij te staan. Hot Engelsche front i» reeds uitgebreid, in Engeland brengt mon a! moer mannen bijeen, breidt men het begin sel van den dienst]»]icht ol m<*w uit, er is zoo niet m do eerste dagen of weken, toch in de const© maanden een offensief der geal lieerden te verwachten. Do strijd op het Westelijk oorlogsterrein vraagt nog steeds het meest onze aandacht- Heb is dan ook niet te ontkennen, dat aan dit front het zwaartepunt in dezen oor log ligt, dat hier getracht zal worden vertoefde, egonnen ons te bombardeerenEen bom viel op 30 nieter afstand van 's prinsen slaapkamer. Wij smeekten hem een veiliger verblijfplaats te kiezen, maar hij weigerde met zijn gewone koelbloedigheid, vroeg of er slacht offers waren gevallen en zei toen lachend „niemand kan immers zijn noodlot ontgaan". Vcorrdurend kwamen soldaten en vluchte lingen de stad binnenvoortdurend werden wij „van uit de hoogte" gebombardeerd. Meer en meer deed zich het gebrek aan levensmiddelen gevoelen. Menigeen maakte >zich ongerust over den prins en herhaaldelijk werd hem de rand ge geven, en men vond dat hij verder naar het zuiden moest trekken. Toen hem' de geruchten ter oore kwamen zeide hij „Als inderdaad een verdere terug- tooht ncodig blijkt, zullen de regeering en ik bier blijven tot alle troepen en alle vluchtelin gen voorbij zijn". Intgsseben werd de kwaal waaraan hij leed, steeds erger. Een operatie bleek noodzakelijk. Men ried hem aan zich naar Italië of naar Frankrijk in te schepen en daar specialisten, te raadplegen. „Nooit zal ik mijn troepen verlaten",-luidde het antwoord, „ik stel in onze eigen medici vertrouwen". Hij gelastte alles voor de operatie in orde te brengen hoe zeer zijn omgeving zich ook tegen het plan verzette. „Als ik sterf", aldus zeide hij, „laat bot dan te midden mijner manschappen zijn. Mijn vader zal in dié ge dachte zijn grootsteu troost vinden". De operatie slaagt. Op een armzalig bed in een huisje ergens in Skoetari ligt de prins"; maar den dag na de operatie wordt hem ge zegd dat de troepen in Alessio gebrek hebben aan levensmiddelen en dat zij zich ongerust maken over den toestand van den prins." Diep bewogen wil hij onmiddelijk naar Ales sio vertrekken. De regeering en de doctoren verzetten er zic-b tegen, doch vergeefs. In een allerellendigst rijtuig onderneemt hij den tocht. Ziin komst i3 eanleiding tot een grootsche troepenmanifestatie. Do soldaten juichen en verdringen elkander om hem te zien. Hij richt zich een weinig op in het rijtuig, stelt do mannen gerust en geeft ver volgens bevelen omtrent het transport en de distributie der levensmiddelen. Het vertrou- Difc zal een hevige, hardnekkige strijd wor den, want ook DuitAchJand spant reeds ands weken zijn kracht in om op het Weaterfcoilt vooruit te dringen. Wie kan zeggen, hoe deze nieuwe geweldige botsing der miflioenenlogera zal afloepen, vat er zal gebeuren aan het front, dat het dichtst in onzo nabijheid in? Het is zaak voor onze regeering, voor onze militaire autoriteiten, voor onze weermacht, om op hun hoed© to zijn. Juist om niet in den strijd to worden betrokken, om onzo vol komen onzijdigheid te handhaven, moeten- wo teonen, dat we in alle opzichten bereid zijn eiken vijand te weren van onzen bodern. mootén we den strndenoen om ons heen duidelijk ma ken, dat we gereed zijn en in staat om olken aanval a; rslaan, van welke zijde die ook komt, moeten we toonon, dat wo in de barning van den strijd, in de bloedige worsteling om ons heen, ons hoofd koel, onzen arm krachtig, ons kruit droog hebben gehouden in de laatst© weken wordt er verwoed ge streden in de nabijheid van Verdun. toch ligt daarin yoorloopig nog niets, dat wijst op een verandering in den strategisohen toestand aan hot Westerfront. Een beslissing is bij Ver dun niet te verwachten, als do vijandelijk© strijdmachten, zooals thans, zich er ongeveer ge lijk blijven. Toch valt niet te ontkennen, dat do Duitechers er gestadig, zij het langzaam, vooruitgaan. Thans ligt bet. rtrijdterrein hoofd zakelijk ten Westen van Verdun en in d© laatste paar dagc-n hebben do Duitsche» daar weer eenig voordeel behaald. Zij hebben het dorp Malancourt bezet, en I'ransche berich ten geven dit toe, en hebben daar, volgens hun eigen mededeelingen, een aantel krijgsge- .angenen gemaakt; zij hebben.do Fransoho stellingen tusschen Avooourt en Malancourt herig beschoten ,als voorbereiding misschien voor infanterieaanvallenzij hebben bij het dorp Vaux insgelijks eenig éuooes behaald. Van buitengewoon belang is hun winst niet, maar bet feit, dat zij toch gaandeweg vooruit drin gen, moet de Fransehen en de Engelschen wel nadenkend stemmen. Gok elders op hot Westerfront is de strijd vrij levendig, vooral bij St. Eloi, Yperen, Sou ches, dus aan het Engelsche front. De Duit schers schijnen ook hier de aanvallers te zijn geweest», maar werden teruggeslagen. Ook vliegeracf.ies hebben plaats gehad op verschil lende punten in t Westen, waarbij de Duit schors een paar vijandelijke vliegtuigen ©p den grond hebben geschoten. Van het Oosterfront komen in de laatste da gen maar weinig berichten liet Russische groote offensief is blijkbaar nog niet begonnen; hier en daar hebben afzonderlijke gevechten plaats, waarvan het resultaat niet groot is. Belang rijker is nog het feit van nieuw© luchtaanval len van Duitschers op Engeland, nl. op do Theemsmonding, op ïxmden en op do Oost kust van Engeland. Er zijn weer slachtoffers gevallen, er is weer schade aangericht, maar ditmaal hebben ook do Engelschen recht tot juichen: zij hebben een der Zeppelins, deL 15, naar beneden geschoten en buit gemaakt. Hei is het eerst© Engelsche succes van dezen aard. In verschilend© plaatsen in 't noorden van ons land heeft men uit de Noordzee kanon gebulder gehoord en men denkt natuurlijk san een zeeslag. Op het oogenblik, dat we dit schrijven, is daarvan echter nog niets zekers bekend. DUITSCHLAND. Nog meer manschappen opgeroepen. Blijkens een bericht in de Duitsche bladen zijn dezer dagen alle dienstplichtigen, die zich angemeld hebben en dus niet gekeurd zijn ter „Kontrallversammlung" opgeroe pen. wen is bij de soldaten teruggekeerd. Eenige dagen later bt .rt hij dat de troe- pen di© naar Durazzo oprukken hem ook wil len zien. Hij besluit zich derwaarts te begeven, maar bij de Ismi gekomen, blijkt zjjn rijtuig in zoo'n toestand te verkoeren, dat het- onmogelijk langer kan worden gebruikt. De prins wordt nu eens door zijn soldaten gedragen, dan weer tracht hij een eind te too- pen, en zoo wordt, ten slotte DurazzyO bereikt. Daar begroeten de Oosten rij kscha vliegtuigen ons al weer met hunne bommen. I De prins ziet toe op het. inschepen, maar wil j zelf met medo naar Korfoe. Hij houdt een I schitterende toespraak tot de troepen waarin hij zegt dat' de regeering naar Korfoe vertrok- I ken is, teneinde de ontvangst der troepen voor I te bereiden, maar dat hij zelf Durazzo niet zal verlaten voor do laatste man zich aan boord j bevindt. Ook dit keer heeft hij, als steeds, woord gehouden. Toen de prins eindelijk op Korfoe aankwam, kende de opgewondenheid geen grenzen. I Hij bezocht er de zieken en de zwaar gewon- I den die op het eiland Vido ondergebaohi waren. j In een groote Roode Kruistent vonden wij 1 ze opeengehoopt, hoofdzakelijk jonge lotelin- gen, doodziek, stervend, onverschillig voor alles en iedereen. Maar nauwelijk was de prins binnengekomen, of de jongens die niet- e-ens de kracht hadden om den doctoren op hunnne vragen te antwoorden, die niemand wil-,, den zien, zich om niets bekommerden, trachtten zoodra zij den binnentredende hadden herkend en zijn woorden ,,Ponozi Bog yonnatsi.' Xe boïté se; ya san .«<z ra jus" (Dat God U helpe. mijne dapperen! Vertrouwen! ik ben bij u) tol hen waren doorgedrongen op te staan terwijl ze elkander toefluisterde: ,,Evo nacheg prestolo naslednika!" (ziedaar onze kroon prins,) en toen met- inspanning van alle krachten riepen ze: „Jivio" (hij leve). 'i Was een aangrijpend echouwspel die ge raamten zich to zien verheffenzoo aangrij pend en treurig dat wij slechts met moeite onze tranen konden bedwingen. Als eenmaal de geschiedenis van onzen veld tocht- geboekstaafd is, zal de wereld weten wat onze prins heeft gedaan en hoe hij voor de zaak der geallieerden wist te &trijden en te lijden.

Krantenbank Zeeland

De Soldatencourant. Orgaan voor Leger en Vloot | 1916 | | pagina 1