de SOXjDATEKrOOimAIMT Van Zondag 18 Maart 1916
Marinezaken.
C orresp o n d e n t i e.
Gezellige Winteravond-speien
3
Uit de Staatscourant,
Bij besch. v/d. Min. van Marine is luit.
t z. Sdo kl. A. E. G. Post U te r w eer,
met 14 dezer, gepl. a/b. wachtschip te n-
lemsoord en off.-mach. 2de kl. J. A- Riet-
d ijk,.met 25 dezer a/b. „Gelderland
Reisplan s.s. „Deneb".
Het reisplan van hot eerlang naar Xed.-
Inüië vertrekkende Gouvornementsstoomechip,
„Deneb" is als volgt vastgesteld:-
Vertrek van IJmüiden lö Maart; aankomst
te Malaga 3 Maart; vertrek van daar 29
Maart; aankomst te Port-Saïd 5 April; ver
trek van Port-Saïd 8 April aankomst te Aden
14 April; vertrek van Aden 19 Aprilt; aan
komst te Colombo 28 April;, vertrek van daar
4 Meiaankomst te Tandjong Priok 11 Mei.
Overplaatsingen.
De luitenant ter zee lo kl. F. M. Fransen
van de Putte, de luitenants ter zee 2e kl. W.
G Kuijck en P. A. "Willomse, de luitenants ter
zee So kl. C. Hellingman, J. B. Snellen en D.
H. de Jong, zoomede do officier van admini
stratie E. G. P. Sijpveld, allen van Hr. Ms.
Heemskerok", zijn m de directie der marine
to Willemsoord overgeplaatst aan boord vim
Hr. Ms. pantserschip ..Hertog Hendrik". Medo
zijn aan boord van laatstgenoemden bodem^over
geplaatst de lujtenant ter zee le kl. B. Krurjs,
de adelborst le'kl. der Kon. marinereserve H.
Jonkman, do oficier-machinist 3e kl. 0. Da-
vidse, de hoofdmaehinist J. Vader, de machi
nist W. F. H. P.ioker en de adjunct-machinist
JMoczer.
Hr. Ms. „Friso".
Met 14 dezer wórdt do pantserboot „Friso"
tc Amsterdam buiten dienst en de commandant,
de luitenant ter zee lo kl. \V. L a m, met dien.
datum ter beschikking gesteld. Voorts do luite
nant ter zee 2c kl. A. E. G. Post Uiter-
w e e r overgeplaatst op het wachtschip te Wil
lemsoord, de officier-machinist 2e kl. J, J o n-
g o p i e r ter beschikking gestel'cl cn dé machi
nist C. A. Poot geplaatst bij de marine
kazerne te Amsterdam.
Toelating adelborst 2e klasse.
Do aandacht van belanghebbenden wordt ge
vestigd op de aankondiging in de „Staatscou
rant" no. 57, betreffende de 'toelating in dit
jaar van jongelingen als adelborst 2e kl. of als
adsp.-administrateur bij het Kon. Instituut
voor do Marine to Willemsoord, waarin ver
meld zijn de voorwaarden, wijze van toelating
en verdere bijzonderheden betreffende de oplei
ding tot zee-officier en tot officier van admi
nistratie.
Inspecteur Mil. Onderwijs b/d Zeemacht.
Bij Kon. Besluit is met ing. van 16 Maart
ingesteld de betrekking van inspecteur van het
militair onderwijs hij de zeemacht en met deze
bétrekking belast de 'gep. vice-admiraal G. F.
T y d e m a n, voorz. der commissie- tot het
examineeren van zee-officieren.
(„St.-Ct.")
Ontslag gevraagd.
De hoofdofficier-machinist 2e klasse J. V e i-
schoor, geplaatst bij het commandement der
Marine te Willemsoord, heeft met I Mei ont
slag uit den zeedienst aangevraagd.
Naar Oost-lndië.
De luitenant tei zee le kl. G. J. W. Putman
Cramer zal 6 Mei a.s. per s.s. „Prinses Ju
liana" zijn bestemming naar Batavia volgen.
ONZE CORRESPONDENTIERUBRIEK.
Per brief wordt niets beantwoord. Alle vragen
worden regelmatig en zoo spoedig mo-
g e I ij k en geheel kosteloos door ons op
de beurt afgedaan, zoodat het overbodig is nog
weder eens bij nader schrijven antwoord te ver-
zoeken.
Vïio bij zijn vraag 3 cent postzegels insluit
krijgt apart „De Soldatencourant" toege
stuurd, waarin het antwoord op zijn vraag voor
komt. Geef steeds uw juiste en volledige mili
taire adres op.
Oproep 4-11-5 Rog. Inf.
Wordt verzocht ten spoedigste te willen op
geven aan onderstaand adres do standplaats
en het Landweer-Bataljon', waarbij op 1 Jan.
j.i. zijn overgeplaatst ot ingedeeld de milicien-
soldaten:
A a 1 d (e r e n, W. J. van, lichting 1907,
Bloemberg, Jan, lichting 1907,
Petri'ck, H. W. L., Lichting 1907,
die vroeger hebben behoord b/d 4e Ccrmp. Ilde
Bat. 5o Reg. Inf.
De sergeant-majoor-adm.
AERGELO,
4-II-5 R. I., 4e Div. Veldleger.
A. B., liosp. Amersfoort. Hot opstellen
van verzoekschriften etc. gaat ons te ver.
Reeds thans komen wij met groote moeite door
onze overstelpende massa arbeid heen. Red.
J, T. Roermond. Richt een verzoekschrift
aan den Opperbevelhebber van L. en Z. Re.d.
G. v. L. Veldleger. - Vermoedelijk zal n
een pormissiedag ingehouden zijn. Dit is ter
beoordeoling van uwen commandant. Red.
H. K. Hamfort. Gij hebt recht op vrij
reizen voor rijksrekening. Red.
A. V., Den Haag. Voor de verschaffing
van passen moeten kosten betaald worden.
Heb bedrag wordt bepaald door liet betreffen
de donsulaat, R e d.
J. M., Veldleger. Gij behoort! tot do mili-
tiolichting 1908 cn dus tot de landstormlichting
1916. Dio lichting gaat vermoedelijk in Aug.
of Sept. a.s. mot klein verlof naar huis. Red.
J. H. B., Harskamp. Het zal nog gerui-
mon tijd duren, voordat de militielichting 1911
met klein verlóf naar huis gaat. Red.
M. M„ Hoeven. In het door u bedoelde
geval is van nadienen geen sprake. Re.d.
M. v. D., Arnhem. Richt een verzoek
aan den burgemeester van uwe woonplaats om
voor vergooding wegens kostwinnerschap in
aanmerking te mogen komen. Red.
A. v. E., Kruiningen. Wanneer gij eene
vrijwillige verbintenis aangaat bij liet leger in
Ned.-lndië, houdt de vergoeding wegéns kost
winnerschap op. Re d,
H. J. de W„ Deventer. Do behandeling
van verzoekschriften vereischt dikwijls gerui-
men tijd. Wij raden u aan do beslissing op uw
verzoek af te wachten. Red.
J. v. D., Hulst. Gij hebt de beslissing op
uw verzoek af te wachten. Red.
C. f. G., Delft. Richt een gemotiveerd
verzoek tot den Hoofd-Intendant van het
Leger te 's-Gravenhage om in een militaire
bakkerij geplaatst te" mogen worden. Red.
W. Z., Haarlem. Wij rnden u aan een
gemotiveerd request, met de bewijzen van
dokter en burgemeester, tot den M. v. O. te
richten, Gij kunt altijd nog een verzoek -ot
H. M. de Koningin richten. Red.
F. de C., Leiden. Wie bedrijfsleider, pa
troon,. of onderbaas is, moet gij zelf maar uit
maken. Red.
F. H., Amersfoort. Gedurende den tijd
dat-, gij wegens ziekte van uwe moeder thuis
waart, hebt gij recht op 4 dagen soldij, mena-
gegeid en mobilisatietoelage. Red.
L. te Dordrecht. Richt oen verzoekschrift
tot den Opp. v. L. en Z, om overgeplaatst te
n worden, e d*
J. P. K., Den Helder. Tn het hospitaal
hebt gij recht op 0.04 soldij per dag en ge
durende de eerste 4 dagen mobilisatietoclage.
Bod.
D. Z. r. H.. Kruiningen. -Richt een. ver
zoek tob den Minister van Financiën om als
hulpkominics aangesteld te mogen wordeu.
Red.
Tli. S Goirlo. Op welk tijdstip de lich
ting 1909 met klein verlof gaat, is ons niet be
kend. Red.
J. H. B. te Middelburg. Dit :is ter beoor-
deeling van uwen Compagnies-Commandant
Rod.
J. D. te Lemmer. Gij hebt geen recht
op vergoeding van huishuur. Red.
M. J„ Tilburg. Er kan vergunning ver
leend worden om met D-treinen te reizen. Dit
moet afzonderlijk op bet vervoerbiljet vermeld
worden. Red.
10. B. P., linthoren. Wij kunnen niet
precies zeggen op welk tijdstip de lichting 1907
met klein verlof gaat. Wij vermoeden in de
helft van dit jaar. R e d.
J. G. A. G., Woesp. Vanaf 1 November
1915 waart gij gehuwd in uw woonplaats en
liadt dus geen recht meer op de mobilisatie
toelage. Red.
T. W,, Roosendaal." Wij gelooven niet,
dat gij veel kans hebt om met klein verlof te
gaan. Red.
F. C. J. M. AI., 's-Gre\enh. Wij vermoeden,
dat de militielichting 1908 in de maand Augus
tus of September e.k. met klein verlof naar
huis zal gaan. Gij behoort tot de militielichting
1909. Wij raden u aan een verzoekschrift aan
liet D. v. O. te richten om tegelijk met de
militielichting 1908 met klein verlof naar huis
te gaan. Red.
H. J. S. Tilburg. Of de militielichting 1909
nog in den loop van dit jaar met klein verlof
naar huis gaat kunnen wij niet met zëkerheid
zeggen. Het vermoeden bestaat echter van
wei. Red.
H. H. Sprang. Voor een compagniesfacteur
is van rijkswege geen toelage voorgeschreven.
R e d.
M. H. Hoeven. Volgens het boekwerk „Uni
formen" behoort bij een volledig veldtenue
geen wollen deken. Het is echter wel prac-
tisch dat deze dekens door den belanghebbende
op de een of andere wijze worden meegeno
men. Red.
W. M. Retrenchement. De militielichting
1910 behoort normaal tot de landweerlichting
1917., Op welk tijdstip de overgang van dié
militielichting naar do landweer plaats heeft
is nog niet bekend. Red.
Milicien H. S. 'Amsterdam. Uw broeder is
vrij van dienst omdat lnj reeds vijf jaar als vrij
williger heeft gediend. Red.
A. H. G. Weert. Als gij u niet kunt veree
nigen met de zienswijze van den burgemeester,
kunt gij een bezwaarschrift indienen bij de
commissie van voorlichting in zako bezwaar
schriften wegens vergoeding aan kostwinners
voor uwe provincie. Het bezwaarschrift zenden
aan den voorzitter van die commissie in de
hoofdplaats van die provincie. Red.
J. R. Hoeven. Er zal niet veel kans voor
bestaan, maar gij kunt nog een verzoekschrift
richten tot den Opperbevelhebber vx- L. en Z.
Red.
J. B. Hoeven. Verschillende militairen kun
nen als kommies worden aangesteld, als zij
daartoe de geschiktheid hebben. Richt een ver
zoekschrift aan dén Minister van Financiën.
Van versterking van het wapen der maréchaus
see is ons niets- bekend. Red.
L. de Kl., Breda. Gij behoort tot ton eskadron
Wielrijder^. Gij kunt echter een verzoekschrift
tot uw corpscommaudanh richten om bij een
eskadron huzaren'geplaatst te mogen worden.
R e d.
Th. v. d. Z„ Cndzand. Voor de bepalingen
betreffende do toelage aan militairen'als werk
man dienstdoende, verwijzen wij u naar de
correspondentierubriek van ons b'ad No. .212.
Red.
J. G. v. N-, Gilze-Rijen, Het door u ge
vraagde is van versclii.lenee J, -epassing en daar
om is Let niet mogelijk hierop met stelligheid
een juist antwoord te geven. R e d.
M. W„ 's-Hertogcnbosch. Er zal weinig aiu
te doen zijn. Hebt gij zeer goede motieven,
dan kunt gij alsnog een verzoekschrift richten
tof. den Opperbevelliebbon van L. en Z. Red.
H. J„ Horn bij Roermond. Als gij des Za
terdags na afloop van den dienst met verlof
gaat en Dinsdagavond terugkeert, hebt gij 2
dagen, dus Maandag en Dinsdag, reohthp
menagegeld. Red.
J. L., Wageningen. Is nog niet bekend.
Red.
W. S., Oosteind. Gij zult geen vergoeding
krijgen, omdat gij vrijwilliger waart en daarna
als milicien in dienst zij b"gebleven. In dit ver
band kan Jiefc rijk u niet als kostwinner eene
vergoeding geven oor derving van inkomen in
een burgerlijke betrekking.
2e. Op grond vau do wet moogt gij niet ont
slagen worden, omdat gij geen iijf jaren in
vrijwillige' dienstverband hebt doorgebracht.
Red.,
A. K., 's-Bosch. Als gij gedurende het klein
verlof ziek wordt en verblijft in eene plaats,
waar een militaire-doktor is, kunt gij vrije ge
neeskundige behandeling bekomen. Op de ver
goeding wegens kostwinnerschap bestaat vol
gens de voorschriften geen aanspraak, ofschoon
naar onze meening op billijkheidsoverwegingen
wol termen zouden gevonden kunnen worden,
.die vergoeding gedurende do ziekte toe te ken
nen. Wij raden u aan door tusschenkomst van
den burgemeester van uwe woonplaats een ver.
zoek.schrift te richten tot den Minister; van
Oorlog.
Het klein verlof eindigt op den bepaalden
tijd. Red.
S. S.j Edam. Naar onze meening zal men
u, wauneer gij geen andere inkomsten meer
■hebt, dan de rijksvergoediug, ontheffing van
de personeele belasting behcoren te geven.
Wordt -die ontheffing niet verleend door de
directie van Js Rijksbelastingen, dan zouden
wij u aanraden een verzoekschrift tot H. AL
do Koningin te richten. R, e d.
F. G. Oud, Gastel. Als gij verlof hebt beko
men wegens ziekte van uwe eehtgenoote, kunt
gij om voor de vergoeding in aanmerking te
kómen, door tusschenkomst van den burgemees
ter van uwe woonplaats, een verzoekschrift -n-
dicneu aan het .Departement van Oorlog.
Red.
A. v. V., Hellevoetsluis. Op welk tijdstip de
miliitelichting 1908 van het corps torpediston
met klein verlof naar huis zal gaan is nog niet
bekend. Red.
V. D., Mitrailleur Pel. Het is ter beoordee
ling van uwen commandant, welke diensten gij
bobt te verrichten. Gij krijgt toch bovendien
als dienstdoend geweermaker eene toelage.
Red;
J. Lde K., Hellevoetsluis. Als gij ontslag
neemt en verkrijgt als marine-reservist, komt
gij met do paarklasse, waartoe «rij behoort in
aanmerking bij de landstorm te dienen. Red.
A. W. "V-, Rosendaal. Gij moet beginnen bij
don commandant van do Kon. Res. te infor-
meeren, of telegrafisten naar Indië uitgezon
den worden. Het behalen van een rang hangt
a-'Is van zelf sprekend van verschillende omstan
digheden af. Red.
J. K., 's-Gravenhage. Doet Ai dienst a's
meester-kleermaker, dan hebt gij aanspraak
op 0.50 toelage per dag. Als huip-kleermaker
ontvangt gij per dag f 0.95. R erf.
E, Pa fihaam, le.. D.r sergeant-majoor heeft
uwe bezoldiging juist naar do voorschriften
berekend. Gedurende het verlof wegens ziekte
van uwe echtgenootr-, hadt gij slechte aan
spraak o)) 4 dagen soldij, mehagegeid en mobr»
Jisatïetoeiage.
2e. Maar onze mecning hebt gij goodo motie
ven voor overplaatsing en raden wij u ion,
daartoe een verzoekschrift aan den Opperbe
velhebber van L. en Z. in to dieuen. Red.
L. B., Utrecht. 1. De toelage voor ongehuwde
onderofficieren buiten hun garnizoen is 0.10
per dag; 2 en 3. Ons niets van bekend 3. Als
gij trouw do Soldatencourant leest, zult ^ij
zien, dat zoo goed als allo L. O. in de Soldaten
courant opgenomen worden. Red.
A. v. d. W., Bergen op Zoom. I. Volgens
L. O. 1916 B. no. 18, wordt het aantal vergoe
dingen berekend naar liet aantal niet genoten
middagmaaltijden. Als gij dus op don dag van
vertrok eu terugkomst niet aan den middag
maaltijd deelneemt, hebt gij ^recht op 2 dagen
menagegeld.
2. Is ter beoordeeling van uwen compagnies
commandant-.
3. Gij hebt den dag van vertrélc oog recht op
brood en soep. R e d.
G., Kampen. 1 Gij hebt ook recht op het
periodieke verlof.
2. Richt een bezwaarschrift tot de commissie
van voorlichting in zake vergoeding kostwn-
ners. Plet verzoekschrift te richten tot- den
voorzitter van die eommiêsie in de hoofdstad
van uwe provincie. Red.
C. B„ Cadzand. Als administrateur van een
detachement komt gij niet in aanmerking voor
jaarwedde of sold-ijverhoogingAlleen de onder
officieren, sergeanten énz. dienstdoende als
administrateur van een compagnie, eskadron
of batterij komen voor de bedoelde jaarwedde-
verhooging in aanmerking, it o d.
J. Al. B„ Den Haag. Ongeteekeude stukken
en berichten worden door ons niet behandeld.
R o d.
Adres van N. v. Elk gevraagd.
De Siuger Maatschappij 'te Amsterdam ver
zoekt opgave van het juiste adres van N. van
Eik, milicien, het laatst in Limburg, daarna
verplaatst.
Overjas in den trein laten liggen.
Op Maandag 6 klaart overjas in den trein
laten liegen w. n. 2859. -Terug re bezorgen
G. H. Schmitz, 1 c. 1 B. 13 Seg. 3 div. Veld
leger.
Pakje in trein Zutphen—Arnhem verloren.
In den trein van 7 Maart, 's ochtends 7.14
ZutphenArnhem, een pnkjo boeken in bruin
leerdoek nfet gevouwen banddoek er boven op
te Dieren in liet net laten liggen. De inhoud
is: Ustefnl Detail, Perspectief O. M. A. Jan
sen. Catalogus Rijksmuseum A'dam, 1 blanco
cahier en 1 cahier Perspectief. Den vinder
wacht een belooning en verzoeke te willen zen
den aan Korporaal F, J.v. d. Straat, le
Pofferdijkdwarsstraat 39 te Zutphen.
Ransei verloren.
Wie in den trein een ransel gevonden heeft
wordt beleefd verzocht dit te berichten aan
j. D. Fijma, 47e Bataljon LAV, .Jagers.
Baaien hemd enz. verloren.
Is blijven liggen in den trein Rotterdam
Amsterdam, omstreeks October verleden jaar,
een pakje inhoudende een baaien hemd ge
merkt sfc.b.n. 371 en een zijden doek cn broed.
De vinder wordt vriendelijk verzocht eenig
bericht te zenden aan W. de Jonge, a/b. Hr.
Als. „Van Speijk",
Pakje verwisseld.
Op Woensdag 1 Aiaart is abusievelijk mee
genomen uit den trein, die uit Bergen-op-Zoom
vertrekt om '2.03 en te 's-Bosch aarrivecrt om
3.51 een pakjo inhoudende 1 paar schoenen,
terwijl zich in het resteerende pakje bevonden
een paar voetbalschoenen en enkele gebruikte
zakdoeken. Houder van het eerstgenoemd©
pakjo kan dit inruilen bij I. H. Groels, Br.
Haven 2, 's-Bosch.
Gevonden voorwerpert.
Lijst van gooderep, welke gevonden zijn in
verschillende coupe's dor S.S. en H.IJ.S.AI.,
en wel Ito terug te bekomen zijn ten bureele
van den Garnizoenscommandant te
Deventer.
2 grijze cavaleriemantels, -gen. 629+151; 2
paar sokken, 2 roode zakdoeken en 1 witte
zakdoek; 1 bruine werkbroek, 1 mil. borstrok,
1 roode zakdoek, 1 vlechtwerk voor lampglas,
1 pakje spijkers, drukknoopen1 hemd, gen.
217, 1 paar zwarte sokken, 2 paar witte man
chetten, gem. 1 boord, ge-m. S, 2 witte
zakdoeken gem. 7 S., 1 hemd gen. 345, 1
nieuwe werkbroek, 1 grijze korporaals cava-
leriemant.cl, 1 paar sokken1 paar schoenen
gen. 3323 in zakjes, 1 schoenza-kje waarin ge
tuigschrift Johannes Riepe 3e neg. Inf.1
schako gen. 591S), 19 R. I.1 kwartiermuts
véld-artillerie1 mondzak inh. 2 stel onder
goed, 1 paar buitenmodel sohoenen, 1 paar
mil. sokken1 kwartiermuts veld-art., 1 boek
getiold Pesthol, E. Zola-, 1 stuk zeep, 1 tan
denborstel, 1 handdoek; 1 lederen sabelkwast
cavalerie1 paar grijze wollea handschoenen
gen. 5122; 1 eetketelzakje; 1 kwartiermuts
1 heenwindsel, 1 sigarenkoker, 2 portemon-
naies inh. 5.j cent; 1 lederen sabelkwast met
koord, cavalerie; 1 liemd gen. 5213, 1 onder
broek gen. 1331 shako v/h. 17e reg. Tnf.1
borstrok. 1 pa-ar mil. sokken gen, 2426, 1
roode zakdoek: 1 paar handschoenen (astra
kan) 1 paar handschoenen (grijs katoen)
1 paar mil. sokken gem. Martens; 1 hangslot
met koperen ring; 2 paar mil. sokken gem.
22 B. -5321, 1 sporthemd; 2 paar sokken; 1
werkkic-l gen. 7892. 1 paar moffen; 1 cahier,
2 paar sokken, 2 nemden, 2 onderbroeken, L
ranselriempje, 1 tandenborstel, 1 paar glacé
handschoenen; 2 paar sokken, 1 handdoek, 1
badhanddoek; 1 shako gen. G831 paar sokken
gen. 1853, 1 zakmes, 1 roode zakzoelc; 1 hand
doek; 2 ranselriempjes gen. 6921, 1071
Bevorderingen.
Wij verzoeken toezending van alle pro
moties, mutaties, enz., doek herinneren er
aan dat wij ten gevolge van de mislei
ding, waaraan wij bloot stonden slechte
die promotie-berichten in ons blad publi-
oeeren, dio door den onmiddellijken chef
of den administrateur van het onderdeel
medegeteekend zijn. Zoo mogelijk vrage
men ook den, stempel van het onderdeel op
de ons toe te zenden promotieberichten.
Bevorderingen, mutaties, enz.
Bevorderd van milicien-soldaat tot milicien-
korpofaal L. K, v. d. Houten, L. de Visser,
L. Agsteribbe, 6e Reg. Inf., le Comp. 3de
Bat. 3de Divisie Veldleger.
Koninklijk Nationaal Steuncomité 1914,
Bijdragen van militairen van 20 t/m. 26
Februari 1916.
Onderoff. en minderen 3So Bat. L. W. Tnf.
f 16.50; Off. v/d. stelling Heuvel 95b 15;
Afar.pers. en het pers. van 's Rijks werf, Hel
levoetsluis, f 270; 1-3 R. I. f 63.75.
Totaal generaal f 3.59S,2S3.29J.
De Penningmeester,
Jhr. mr. W. Th. C. van Doorn.
's-Gravenhage, 28 Februari 1916.,
Voor de militairen te Amsterdam.
(Van onzen eigen verslaggever).
Onze Amsterdamedhe militairen hebl>en
Woensdagavond schik gehad en daarvoor zij
nulde gebracht aan de Amsterdaniacke stu
denten. In grooten getale waren onze 'solda
ten en Jantjes opgekomenzij vulden de
tooncelzaal van liet Gebouw van den „Wer
kenden Stand" goheei, om te kijken en te
luisteren naar een vertooning vau T- U- S. A
Toonoelolub Unites Studiosorum Ainstel-
odamensium en getuige het luide of
onderdrukte gelaqk en het hartelijke ap
plaus na e!k bedrijf, daverend aan het slot,
hebben zij zich zeer geamuseerd met Hoi-
berg's blij+pel„Veel geschreeuw en weinig
wol".
Ludvig Holberg, die van 16841754
leefde, geldt terecht voor den sckepj)er van
het Deeneohe tooneel. Voor hem was er geen
eigenlijke Deeneohe schouwburg, eigen
aardig genoeg wel een Hollandsche, die ge
steund en beschermd werd door den koning,
met hem begint de bloei der Doonscho
tociieellettcvkunde. 'Holberg had veel ge-
leztli, veel gereisd ook, dus veel gezien hij
keetib voor zijn stukken aan anderen ont
leend, niet het minst, aan den Fran soke n
schrijver. Molière. Algemeen noemt men
hem dam ook den Deenfiöken Molière, maai
de hoogte yam diens fijne kunst in zijn
beste stukken bereikt hij niet. Hij is meer
gebleven, de kluchtepal-achtige Molière dan
de schrijver va-n fijn-geeetdge comedies als
„die Vrek", „Tartufl'e" en „Mi&autkroop".
In karaktertéskening blijft Holberg verre
ten achter bij den Fran&ckman, de inhoud
zijner blijspelen is meestal heel eenvoudig,
zijn figuren zijn, de hoofdpersoon soms uit
gezonderd, niet meer dan algemeene typen.
Natuurlijk werkt hij nog voel met mono
logen, "is hij nu en dan ruw, daarin was
hij een man -van zijn tijd.
In den regel keert in zijn blijspelen het
zelfde thema terughet middelpunt der
handeling is het een of andere zonderling
type, dat in zijn belachelijke eigenaardig
heden uitvoerig wordt geschetst en door
zijn omgeving, vrienden of een bediende,
voor den mal wordt gehouden, ont-njaskerd
en tot inkeer gebracht. Zoo in het meest
bekends en meest geGpee-lde: „De politieke
Tinnegieter", zoo ook in het- Woensdag
avond voor onze militairen opgevoerde
„Veel 'geschreeuw .en weinig wol". De
hoofdpersoon, de heer Viel-geschrey, is een
man, die het altijd druk heeft, die haast
bezwijkt onder den last zijner werkzar-m-
heden, in werkelijkheid echter niets uit
voert en niets tot stand brengt. Als gewoon
lijk bij Holberg hoeft de man een dochter,
die hij wil deen trouwen met een jongeling,
een boekhouder, van vrieu ze niet lïoudt,
terwijl ze zelf het oog heeft geslagen op een
ander. Natuurlijk is er een guitig, listig en
welbespraak kamermeisje, dat hem om den
tuin leidt, den onwelkornen vrijer aan een
andere weet te koppelen en de dochter in
het huwelijksbootje voert met den aange
bedene.
Da opvoering, we zeiden het reeds, had
succes. Al doet de vorm van het kluchtige
stuk met de lange monologen, de uitvoerige
uiteenzettingende vaak on waarschij nlijke en
ongemotiveerde handeling, ons wat vreemd
aan, het over 't geheel geestige en altijd be
schaafde spel, de kleurige oude kleedij, de
vlotte vertooning pakten. Kritiek op deze
dilettanten-voorstelling te Leveren kan niet
ons doel zijn; getroffen heeft ons vooral
het vlotte levendige spel van het kamer
meisje Pemille, het drukke gedoe van den
hoofdpersoon Vielgeschrey en heb zeer
goede spel van den avonturier Oidfux, in
't bijzonder als de advocaat. Op uitmuntende
wijze vulde de militaire kapel van het fort
„De Nes" de pauzen in; ook dan, onder
de muziek, was het stil in de zaal.
Generaal Ophorst, do stellingcomman-
dant, heeft met zijn staf de voorstelling
tot het einde toe bijgewoond.
Aan het slot - daarvan 6prak de heer
Sineenge, het bekende Kamerlid, eenig©
zeer waardeerende woorden, hulde bren
gende aan de studenten, dames en hoeren,
die zoo uitstekend gespeeld hadden, hulde
ook aan de militaire kapel. D© dames kregen
bloemen, en een harer, de vertolkster van
Perail-le, dankte den heer Smeenge voor
zijn vriendelijke woorden.
Voordracht voor militairen te Willemstad.
Sergeant L. van der AYulp schrijft ons:
Op Maandagavond 6 Aiaart gaf de heer W.
C. van de Volkere uit Rotterdam voor het
Willemstadsche garnizoen in Het Militair Te
huis een welgeslaagde, met humor gekruide
voordracht over „Draadlooze telegrafie en
draadloos licht", waarbij een door den heer
Van de Volkere in de zaal aangebrachte vol
ledige inrichting hem in staat stelde de daad
bij liet woord te voegen. Dis evenwichtig
samengaan van woord en werkelijkheid gaf den
hoorders een duidelijk beeld van de samenstel
ling -van verschillende onderdeden, waarvan
de voornaamste zijnten eerste de Righi-zen-
der, van waar uit door vonk-overspringing tril
lingen ontstaan in de ruimte buiten de eleetri-
citeitsgeleidersten tweede de met metaalvijl-
sel gevulde Branly-buis, welke door bestraling
met de genoemde trillingen geleidend wordt
voor electrischen stroom, waardoor mogelijk
is, dat een dergelijke bestraling oorzaak wordt
van het ontstaan van een stroom, die aanhoudt
gedurende eon ondeelbaar oogenblik, en wel
tot dat een hamertik, -welke door dezen stroom
zelf ontstaat, het metaalvijlsel in zijn ouden
töestand terugbrengt. Men kan zulke stroomp
jes elkaar doen opvolgen met zoodanige snel
heid, dat zij gezamenlijk de uitwerking nabij
komen van een doorloopenden stroom, die 'dan
naar willekeur kan onderbroken worden. Een
gloeilamp of schrijitoestel van een gewone
Alorse-telegraaf kan nu in verband gebracht
worden met den beschreven reeks van stroomp
jes. De Morse-telegrnaf berust op het schrij
ven van punten en streepjes met behulp van
magnetische aantrekking, welke gedurende
kortere of langere tijddeelen bestaat door een
gedurende diezelfde tijddeelen aangehouden
stroom. De uitwerking der bestraling op het
metaalvijlsel versterkt, men door het aan de
eene zijde te verbinden met een electriciteits-
geleider naar de aarde en aan de andere zijde
met een, welke hoog in de lucht uitsteekt
(„antenne", d. i. tastorgaan). Dat de
„draadlooze telegrafie" alzoo geenszins draad
loos is, geeft spreker reden, het woord „radios
telegrafie" (radios straal) te verkiezen
boven de eerste uitdrukking.
De voordracht had aandachtig en dankbaar
gehoor. De vesting-commandant, kapitein P.
G. Gruijs, die den spreker inleidde, was aan
het einde van den avond tolk vun aller erken
telijkheid. De heer Van de Volkere deed een
goed werk te "Willemstad.
Uit Serooskerke (Walcheren).
Korporaal G. Bokslag schrijft ons uit
Serooskerke (W.)
Door deze vraag ik beleefd een kleine ruimte
in uw veel gelezen blad voor hetgeen ik u
hieronder wil vertellen. Wij werden namelijk
gisteren verrast door een gezelligen avond, ge-
^geyeu 4® }}figré$
Een lampeglas al3 draaimolen.
Snijd van een aardappel oen cylinder tet
.dikte van het verwijde deel van oen Jampo-
glas en 3 c.M. hoog, boor met een tanden
stoker in dien cylinder'vier cylindrisch© ga
ten, die schuin staan ten opzichte van de
as. (De detailtockening links op do gravure
toont, u de plaats en de richting dier vier
gaten.) Sluit het wijde deel van het lampe-
glss mót dezen cylinder van oardapjiel.
Steek nu boven in het gles eveneens oon
cylinder van aardappel of ©eno kurk, dio er
stevig in sluit en waarin zich even zulko ga
ten als jn'den ondersten cylinder bevinden,
maar nu niet schuin, doch vertikaal. Bo
vendien gaat door een vijfde gat de draad,
waaraan liet werktuig wordt opgehangen.
Deze draad wordt aan de onderzijde van de
kurk tegengehouden door een stukje van
een lucifer, dat er aan vastgeknoopt 33. Het
boveneinde- van den draad worafc vastge
maakt aan het plafond, bijv. aan een haak,
'waaraan de lamp boven de tafel hangt, na
dat ge van te voren over het nauwe deel
van het gla3 een lampekap hebt geschoven,
waaraan Jangs den omtrek aan kleine draad
jes ruitertjes hangen om zoodoende een
draaimolen voor te stellen.
Nadat ge nu eene kom onder het midden
van het werktuig geplaatst hebt, behoeft
ge er bovenin slechts water te gieten, om
het in beweging te brengen. Het water lcopt
door de gaten in de bovenste stop, vult het
glas en vlooit i-.-rg door de schuiuo gaten in
den aardappel. En thans zult ge zien, dat
liet geheel met eene tamelijke snelheid gaat
draaien.
Af. Wagenaar uit Middelburg en den heer J.
W. van 't Hoff uit St. Laauwrens. De avond
werd voor de militairen hier aanwezig gegeven
en bestond uit muziek en zang.
Da. Alüller opende de vergadering met een
kort maar krachtig woord. Daarna kregen wij
ecnigo schoon© muziekstukken to hooren van
de ln-eren A. Mooij op de fluit en Wagenaar
op de piano. Ter afwisseling gaf de plaatse
lijke zangvereeniging eenigo nummers ten
boste. Toén volgde weder eenige muzieknum
mers van eerstgenoemde lieer en.
Daarna hield den heer Alooij een prachtige
voordrecht, die veei stof tot nadenken gaf. Ook
den heer Van 't Hoff verrestte ons met eenige
schoone stukken op 't orgel ten beste te gaven.
Verder gaf de zangvereeniging nog een paar
nummers ten beste en daarna volgde nog
muziek ter afwisseling.
Om 9 uur trad ds. Muller als tolk voor ons
allen op om onzen dank aan de heeren te bren
gen, tevens de hoop te kennen gevende, dat
dit do eerste maar nir-b de laatste maal ge
weest mag zijn dat de heeren ons bezocht heb
ben. Wij hopen dan ook, dat dezo heeren in
dezen tijd nog veel voor onze kameraden ook
op andere plaatsen mogen doen en dat zij ook
oreral zoo veel belangstelling rnogen hebben,
want dit komt hun toe, als ze hier gehad
hebben.
J Ds. F. W. Drijver.
Men meldt ons i
Do militairen uit de groep Naaiden hadden
reeds lang plannen beraamd om ds. F. W, Drij
ver een hulde te brengen bij gelegenheid vau
zijn 30-jarige ambtsvervulling, uit erkentelijk
heid voor al wat hij gc-durendo de mobilisatie
voor de militairen deed. Woensdagavond bracht
het muziekkorps Uit 't kamp van Laren hem
een serenade, eenige bloemstukken werden
hem, met hartelijke bewoordingen van don
voorzitter van het Comité, den heer AI.
Emmerik, aangeboden. Na afloop werd de jubi
laris met zijn gezin afgehaald c-n naar 't ver
sierde Militair Tehuis gebracht, waar ds.
Drijier zijn ..mannen" toesprak en de avond
verder gezellig doorgebracht werd.
Tuinbouw-excursie van het 11 Ie Bat. Jagers
op-1 cn 2 Maart 1918.
Mil. P. J. Bontenbal, gedipl. tuinbouwkun
dige I-iII-Reg. Jagers sennjft ons;
Na toestemming te Jiebben verkregen van
or.zen bataljons-commandant /Adder van Rap-
pard, maakten de leerlingen van don Tuinl>ouw-
oureus van bovengenoemd bataljon, onder lei
ding van hun onderwijzers, een tweedaagsche
studiereis door het West-land.
Den lsten dag gingen wo per fiets nanr de
groote groenten- en fruitkweekerij „Nieuw-
Honsél" te Honselerdijk. Daar wij vooraf onze
komst gemeld hadden, werden we dan ook
door den chef der inrichting hartelijk ontvan
gen. Nadat de onderwijzers zich aan bovengc-
noemden heer hadden voorgesteld, nam onze
leerzame wandeling een aanvang.
Hetgeen we hier te zien kregen, was wel de
moeite waard, o.a. vele druivenkassen, die
alleen door st-oomverwarming verwarmd wor
den. Deze druiven zijn allen gesnoeid, volgen»
de knobbelenoeimethode, en ingesmeerd met 'n
mengsel van zwavel, kalk en koemest, om fle
sporen van de zoo gevreesde drmvenziokte
zooveel mogelijk te dooden. De stokken waren
zoowel in snoer- als in U-vormen opgeleid. De
kassen zijn alle voorzien van waterleidingen,
waarvan de buizen de kas tot steun dienen.
De verwarmingsbuizen zijn zoowel glad als ge
ribd van deze laatsten is de uitstraling na
tuurlijk grooter. In eenige kassen waren de
druiven, doordat er "gestookt werd. al aardig
urtgeloopen. De meest in cultuur zijnde drui-
vonsoorteu zijn wel de Cros Colman en Black
Alicante, welke bijna alle voor Engeland be
stemd zijn. Van de eene kas liepen we weer
verder naar do andere, en zoo kwamen we ook
in een kasje, waarin men Richardia's in bloei
had getrokken (geforceerd) en d:e als snijbloe
men Daar do bloemisten worden gezonden
Ook chrysanthemums bad men getrokken,
waarvan de bloemen een goeden prijs hadden
opgebracht. In sommige kassen stonden op ta-
léltjes potten met smjgroen van Asparagus
Spremgerii. On ze geleider leidde ons van de
eene naar de andere kas. Op een dnnvenstok
ontmoetten we 3 3 leggers, 6 daarvan gingen
door den miuir in een kas daarnaast-. De chef
liet ons een stof zien, die het klas eenigszins
kan vervangen, n.l. Bphier. liet. bestaat uit
geolied linnen, is goedkooper dan glas en werkt
bleekend. Onze aandacht werd nog gevestigd
op een partij tomaten-planten.
Hiermede hadden we het voornaamste ge
zien; wel trok nog veel meer onze aandacht,
doch to veel om alles te beschrijven.
Nadat we allen"" onze handteekening in het
vreoradelingonhoek hadden gezet, namen we,
na den chef der inrichting, hartelijk bedankt-
te hebben voor zijn uitstekende eu leerzame
leiding, afscheid van een tuin, waar ongetwij
feld veel te zien en te leeren valt-
AVo fietsten voorts naar Naaldwijk, waar
we na den inwendigen mensch versterkt te
hebben, de perzikenir.veekerij bezochten van
den heer Jac. Hofland, waar men een uitge
breide cultuur van dit product aantrof. Hier
mede n as ons programma van den len dag af-
geloopen en gingen we welgedaan en tevreden
over het mooie weer en hetgeen we gezien
hadden, huiswaarts.
Den tweeden dag gingen we weder onder be
gunstiging van goed weer per fiets naar
Naaldwijk, waar een bezoek gebracht werd aan
de R ijks-Tinnbouw-AVintersolioolVTe werden
ontvangen door den 2de leeraar der ec-hool, om
dat de directeur der school verhinderd was.
Veel was daar te zien op elk gebied. De idee
proeftuin was wel in 't oog loopend, omdat
daar verschillende proeren ten uitvoer werden
gébracht. Gelukken al deze proeven, d.w.z.
is het de moeite loonend, dan r.emen de kwee
kers het in gebruik.
Do voornaamste proef was wel, de verwar
ming van den grond door middel van stoom;
dit 'bespaart veel paardemest en degrond is
bovendien door het- afkoelen van den stoom
altijd vochtig. De eerste proef gold dit jaar
voor asperges, en voldeed dit goed, dan zou het
I in JÊ?A
planten. Do boer Swore# lichtte on.i op alle
mogelijke manieren in op allerlei gebied. Ver-
Bchülontle kassen gingen v.o door, o.a werd in
oen dier kas - n een proef genomen niet perzi-
konboomen, die met '- 'ii opJotsing van <arb.>-
lineum besproeid waren, van 2, 3 cn 5 j sterk
te. Gaat zoo'n boom dood, dan N dat toch
geen bezwaar, omdat zo voor dergelijk- proe
ven bestemd zijn.
Hiermede was onzo rois geëindigd, cn gin-
gen wc met een dankbaar kart jegens'degenen,
die ons in de gelegenheid gesteld haddon om
dat alles te zien. buiswajtrte.
Ten «lotte zij' ln«-r hartelijk dank gebracht
aan onzen bataljons-commandant, den" majoor
Ridder van Rappnrd. voor den door zijn Hoog-
Edelgestrengcn beschikbaar gesteUen tijd.
De militaire verkenningsvlucht.
-Men meldt on6:
Naar wij vernemen, zullen do prijzen, uit
geloofd voor <Ln militairen vlieg-verkenning.v-
tocht, nog met kunnen worden toegekend,
daar het werpen met bommen, dat wegens bet
gedeeltelijk wegspoelen van do doelwitten jl.
Maandag niet tot zijn recht kon komen, oj>
eon nader te bepalen tijdstip Z3l worden her
haald.
Ceen vreemde overweldiger.
Mil. K. Ydo schrijft ons uit Vlaardingenl
Kameraden,
Bijna twintig maanden zijn wij thans ge
mobiliseerd en al dien tijd hebben wij ge
hoord cn gelezen van de verschrikkelijke' ver-
woestingon in de omliggende landen, waar
de strijd woedt.
Beter dan ooit beseffen wij W3t oorlog is
en wij kunnen niet dankbaar genoeg zijn
voor het geluk, dat ons Jand van verwoesting
bleef bevrijd en dat niemand onzer door het
moordend lood gedood werd.
Siddering grijpt ons aan, als wij denken,
dat de ooriogsrocde ook op ons land zou moe
ten vallen; maar toch, ondanks die siddering
zou niemand kunnen zien, (al gevoelt hij det
nu niet zoo diep), dat ooit een vreemde over
weldiger ons Nederlander» do wet zou stellen
en ons zou verdrukken. Neen! wij zouden, naar
de wapenen grijpen en den tiran verbannen.
Wij zijn hier van overtuigd, al is dit gevoel
bij allen niet aanwezig.
Maar fiere vrije Hollander, weet ge niet,
dat er reeds een indringer is. dio do men-
scben verdrukt in ons land? Is het u onbe
kend. dat hier een vorst als vriend in 't
land is gekomen en thans d'e mensehen ver
drukt? Kent gij do taktiek niet van dien
overweldiger? Als vriend klopt hij bij u aan
hij doet u genieten, om u langzamerhand aan
banden te leggen cn do wet te steilcn. Een
maal in zijn macht, dwingt hij do menschen
in kroeg cn bordcel te gaan. Alet vrouw on
kind heeft Itij niet het minste raedlijdon, neen,
hij drijft zijn elaclioffers er toe dezen te mis
handelen cn vraagt.,al hot geld op, dat noo-
aig is tot liun onderhoud. Velen zuchten
door zijn toedoen in da gevangenis on menigeen
heeft hij in ziekenhuis o: kranlszinnigengesticbt
gebracht. Hij brengt de menschen tot daden,
waarvoor se hun geheele leven nu gebrand
merkt zijii. Overal waar hij komt, brengt hij
verwoesting en ellende
Kameraden, welicht hebt ge reeds begrepen,
wien ik bedoel, met dien vreemden overweldi
ger. Hij is niemand anders, dan kouitig
alcohol. Hij is ht, die armoe, onvredo
ziekte en dood aanbrengt. Hij is het. die het
geluk van duizenden ondermijnt en do schoon
ste toekomstbeelden als in rook dcei vergaan.
Boven al de feestzangen, die gezongen worden
hem ter eer, klinken de droeve smartkreten
van do ellendigen, die direct of indirect door'
hem lijden.
Wat zult gij roen. fiere vrije Hollanders?
Zult gij hem als zoovclen in bescherming ro
men en zijn bestaan billijken; zujt gij'bom
een loflied toezingen 0. kameraden, doét dat
niet. maar meldt u aan tij het leger der
drankbestrijders; schaar: a onder de blauwe
vaan en hclpfc me© strijden voor een drank-
vrij Nederland!
Vlaardiijgen. K. YDO.
Van 1-1-2 Reg. fnf.
De 7e Aiaart j.l. was voor mij de dag dat ik
in het- huwelijksbootje stapte.
Bij die gelegenheid word ik aangenaam ver
rast door do aanbieding van een prachtig
cadeau, hetwelk mij gegeven werd door do 3e.
Sectie, waartoe ik behoor.
Ziehier wederom een bewijs, roe goed de ver
standhouding tusschen ons is c-n hoe kameraad
schappelijk wij steeds met elkander omgaan.
Ik mag dan ook niet nalaten hiermede mijn
oprechten en welgexneenden dank te betuigen
aan allen, die cr too hebben bijgedragen om mij
op den dag van mijn huwelijk zeo redi: harte
lijk te gedenken en zal de 3de Sectie bij mij
steeds in a3naenamo herinnering blijven.
G. AXTONXS,
le Comp. Bat. 2e lieg. Inf.
Dankbetuigingen.
Do ondergeieckende, L. W.-soldaat, betuigt
mede namens zijn ecatzenooie, door deze zijn
liartelijken dank aan de 2e sectie van de 2e
Comp. 38 Bat. L. W. I. voor de vele binken
van belangstelling bi; zijn huwelijk onder-ron
den, en Toor het prachtig cadeau hem geschon
ken (een regulateurblokj, hetwelk voor hem
eon blijvende herinnering zal zijn aan het
kader en de manschappen van cenoemdo sectio.
J. QUIS1' en eehtgenoote.
De ondergeteekendc betuigt lang» dezen weg
zijn hartelijk en dank aan het kader en man
schappen van de Afdeeliög F van den Land
storm 1912 eveneens ook aun den WelEdelgcstr.
Heer den 2en Luitenant Bern ster, voor het"
mooie cadeau, dat hij heeft ontvangen bij ge
legenheid van zijn huwelijk.
Nog lang zal hij steeds terugdenken aan
de goede verstandhouding, welke heerschte tus
schen ondergeschikten en hunne meerdere.
Sergt. MARTIN VAN SANTVOORT,
2e Comp. 6e Depót-Bataljon.
Bij deze betuigen wij onzen hartelijken dank
aan officieren, onderofficieren, korporaals cn
i maneohagfjen, die liebbea bijgedragen aaj* bet
