Aan 'f Aziatische front.
Binnenland.
legerzaken.
^S?C3X.V1I3 ib-& ^-PvTLa- Vc? n ^^SZoonsclEsgjr O O "E^elox'x^ ciri X OX <3
V., cfïï AS r»*f v-., rw**» *Ï%U'.
ill ^'n ~",r Ssuisc'Hbulsli
Zoo kunnen wo boven deze kaart zetten, want zij laat ons altkans een deel'
van liet gebied zien, waar op dit oogenblik gevochten wordt, vooral den Kaukasus.
Klein-Azië en Perziö In 't bijzonder is de strijd iu Turksch Klein-Azië hier van
belaug door de verovering van Erzeroem (Erzerum) door de Russen. Onze lezers
vinden deze sterke vesting ten Zuiden der Zwarte Zee (Schwarzes Meer) liggen. Het
is een zeer stevig versterkte stad. bovendien een handels-middelpunt van de karavaan
wegen van de Zwarte Zee naar Perziö. Werkelijk een zegepraal dus voor de Russen.
"Volgens latere berichten hebben de Russen nu ook reeds Moesj (Musch) bezet,
verder naar 't Zuiden, dichter bij het Wan-meer.
I Duitschers eeu-e poging óm door te breken,
die echter in het vuur der Fransehe artille-
rie werd gestuit. In Champagne heeft het
Duitsche leger hevige aanvallen gedaan op
Mesnil, Tahure en ten oosten van den weg
'van Tahure naar Somme-Py. In den lBoven-
.Elzas werd vooral in den Seppois-sector
hevig gevochten.
In bijna al des9 gevallen waren de aan-
valleh'tegen vooruitspringende gedeelten der
stellingen van de geallieerden gericht, om
dat die de beste kansen op succes bieden.
,Vc'.ka waarde de activiteit der Duitschers
ook in de toekomst moge hebben, het resul-
laat dat tct dusverre bereikt is, nl. de be-
I zetting van een paar kraters, die door mijn-
ontploffingen zijn ontstaan, is met de enor-
me kosten aan menschen levens en munitie
te duur betaald. Hier en daar is een stukje
vooruitgeschoven loopgraaf genomen, maar
over het algemeen waren de Duitsche aan
vallen vruchteloos:
Esn onderaartJsche ontmoeting.
Max Osborn vertelt van het Westelijk front
in de ,,Vossische Zeitung" de volgende ge
schiedenis:
Men vertelde mij liier van een vreeselijk
tooneel, dat zich in een van de vorige nach
ten had afgespeeld. Het is eon van do toe
valligheden die do ondöraardsche mijnoorlog
in zijn wreede grilligheid mee kan brengen.
De Duitschers, die aan het graven en horen
»raren, kwMneu plotseling uit in den mond
van een vijandelijke mijngang, die precies in
dezelfde richting en in dezelfde diepte liep.
ZooaI's ?ij zelf, stonden daar aan den anderen
kant vijandige pioniers met spaden gebogen iu
het nauwe aardgnt. Nu begon daar beneden
onder de aarde in het donker bij hét bleeko
schijnsel van een zwakke mijnlamp een hand
gemeen, waarbij de Franscben ten slotte te
rugkropen, hun werk achter zich aan ver
nielend.
Een samenzwering op Madagascar.
PARIJS. Het „Journal" verneemt uit
Tananarive:
Niet. onbelangrijke gebeurtenissen zijn op
Madagascar voorgevallen. In den avond van
31 Dec. moesten alle Europeesche officieren,
onderofficieren en soldaten vergiftigd wor
den. De samenzweerders rekenden erop op
die wijze de tirailleurs voor hun zaak te
winnen cf althans over hun wapens te kun
nen beschikken. Ook de booge Europeesche
ambtenaren moesten worden vergiftigd of
vermoord evenals de andere kolonisten. De
zetel van deze organisatie bevond zich te
Fianaran Tao en bestond reeds gedurende
vijf jaar onder het mom van een vaderlands
lievende vereeniging, met afdeelingen in vele
plaatsen van Madagascar. Het i3 duidelijk,
dat de propagandamiddelen verschaft waren
door de in de kolonie gevestigde Duitschers.
Een bij den Duitschen consul kort na de
oorlogsverklaring gevonden rapport had ons
bestmir over een en ander ingelicht. Het
dokument liet het Duitsche ministerie van
koloniën weten, dat Duitschland vele ^sym-
pathieën had onder de invloedrijke iniand-
sche kringen. Het zou gemakkelijk zijn een
oproerige beweging uit te lokken, die be
langrijk genoeg was 0111 de troepen iu de
garnizoenen
vast te houden. Een aanbren
ger stelde de Fransehe ambtenaren in ken
nis van het complot. Het aantal arrestaties,
waartoe werd overgegaan, bedraagt min
stens 200. Het onderzoek duurt voort.
.Waarschijnlijk zullen nieuwe arrestaties
plaats hebben. De Fransehe bevolking, die
zich «een oogenblik in gevaar heeft gevoeld,
heeft haar kalmte bewaard; de grocte massa
der inlandsche bevolking, op wie de Duit
sche propaganda geen vat had gehad, blijft
(trouw.
PARIJS. Een communiqué van den m>
nucter van koloniën brengt het complot tot
de juiste afmetingen terug.De samenzwering
is op touw gezet door eenige leerlingen en
oud-leerlingen der scholen, bijgestaan door
twee of drie inlandsche priester en predi
kanten. De door hen gestichte geheime ver
eeniging bedeelde schijnbaar de vaderlands
liefde op te wekken bij de inboorlingen om
daarna politieke eisoken te stellen aan de
autoriteiten. Daar eenige heethoofden zich
dets hadden laten ontvallen over het vormen
van oproerige plannen deed de gouverneur-
generaal in verband met de tegenwoordige
oonstandighedek, de leiders arresteeren en
een onderzoek openen, dat eenig opzien
baarde; maar het grootste gedeelte van de
inlandsche bevolking toonde op duidelijke
wijze haar loyalisme en afkeuring voor hei
gedrag van enkele negers, het gevolg van
het onvoldoend door lien verwerkte onder
wijs.
De zaak is in haqden van de justitie.
De gouverneur-generaal deelde op 11
Febr. mede, dat de openbare behanckline
van Je zaak zonder incidenten voortgang
heeft. Het voami3 zal weldra worden be
kend gemaakt.
RUSLAND.
Van het Oostelijk oorlogsterrein.
^ETROGRAD. Aan' het westelijk worden
tas van Zeppelins en aeroplanes yeel-
vuldiger boven de sectoren Riga en Duna-
burg, op verschillende plaatsen werden bom
men geworpen.
Aan den weg van Baldon hevige artillerie
beschieting.
Onze vliegers wierpen bommen op de
Duitsche linies ten zuiden van het eiland
Dahle (in den Duna). In den sector van
Jacobstadt gebruikten de Duitschers verstik
kende gassen, om iu onze linies te dringen.
In Galicië wierpen onze vliegers bommen
op Boutsjak. Aan den Dnjester begon de
vijand, na lange artillerievoorbereiding, een
aanval cp onze versterkingen in de streek
van Usziescko; hij werd echter door ons
vuur teruggeslagen
Ten noordoosten van Tsjernowitsj verniel
de het vuur onzer zware artillerie een vijan
delijke batterij.
BERLIJN- (Officieel.) Bij Sawitsche (aan
de Beresina ten oosten van Wischnew) liep
een aanval der Russen tusscken de beide
linies dood in het- vuur der Duitschers.
Op Logischm en de stationsgebouwen van
Tarnc-pol werd door Duitsche vliegers een
aanval gedaan.
ITALIË.
Italië en Oostenrijk.
De Italiaansehe legatie te 's-Gravenhage
ontving het volgende communiqué van den
opperbevelhebber d.d. 19 FebruariLangs
het front hadden verschillende -artillerie-
gevechten. plaats, met beschietingen, bij
wijze van vergeldingsmaatregel, van be
woonde plaatsen.- In antwoord op de tal
rijke schendingen van het volkenrecht, met
onrechtmatige hardnekkigheid door den
vijand sinds den aanvang van den oorlog
bedreven, deed gisterochtend ons eskader
Caproni-vliegtuigen een aanval op Lubiana.
Onze stoutmoedige vliegers zijn tijdens
den ganschen tocht het doelwit geweest van i
het vuur van talrijke auto-vliegtuigbatte-
rijen en zijn aangevallen door groepen
vijandelijke vliegtuigen. Desniettemin slaag
den zij er in hun doel te bereiken. Op de
stad tusschen wolken nederdalende, wier
pen zij er eenige tientallen granaten en
bommen. Een Caproni-vliegtuig werd door
zes Oostenrijksche vliegtuigen aangevallen
#en omsingeld en gedwongen op vijandelijk
grondgebied te landen. De overige toestel
len kwamen ongedeerd binnen onze linies
terug.
WEENEN. In Judicarie wordt de Oos
tenrijksche versterkingen Carriola, bij Lar-
daro, hevig met mortieren beschoten.
Aan het Iscnzo-front duren de artillerie-
gevechten voort.
GRIEKENLAND.
Weer consuls gearresteerd,
ATHENE. De geallieerden hebben de
consuls van Duitschland, Ocstenrijk-Honga-
rij-e, Bulgarije en Turkije op het eiland Scio
gearresteerd.
Een protest van Crieksnlantf.
ATHENE. De Grieksohe regeering heeft
aan de Entente-mogendheden een protest
gericht wegens die inhechtenisneming der
Oostenrijksche en Duitsche consuls op
Korfoe.
Grieksche eilanden bezet.
ATHENE. Het ministerie van biunen-
landsche zaken heeft Zaterdagavond bekend
gemaakt, dat een afdecling van de troepen
der geallieerden het kleine eiland Othonoi
bij Korfoe heeft bezet. Met welk doel dit
geschied is weet men niet.
Het Sorvïsohe. leger.
BERLIJN. De Foss. Zt(j. verneemt uit
Konstantinopel, dat volgens betrouwbare be
richten slechts 23.000 man Servische troe
pen te Korfoe geland zijn, hun toestand
moet hoogst erbarmelijk zijn. Zij zijn uitge
hongerd, in lompen gekleed, zonder wapens
en hebben al den moed verloren. Van 5 tot
12 Februari stierven te Korfoe dagelijks on- j
geveer 200 Servische soldaten.
Bulgaren en Crleken.
SALONIKI. Een Bulgaarsche patrouille
overschreed de grens bij Doiran en kwam in
contact met een Grieksche patrouille op 17
Febr. Schoten werden gewisseld en de Bul
garen werden.gedwongen zich terug te trek
ken, met achterlating van twee dooden.
Grieksche soldaten werden gewond.
De toestand in Griekenland.
ATHENE. De koning van Griekenland
wenscht een onderhoud met generaal Sar-
rail, die daarvoor op 21 Februari te Athene
zou aankomen.
Generaal Sarrall en de Crieksche regeeriné.
De „Berl. Zeit. am Mittag" verneemt
uit Geneve, dat er volgens de Grieksche
bladen ernstige ontotemrning heerscht tus
schen generaal Sarrail, den commandant der
expeditie-troepen te Saloniki, en het kabi-
net-Skoeloedis over de herstelling van door
de geallieerden vernielde bruggen over de
Stroeraitza. Aangezien de Franschen wei
gerden den eiseh der Grieksche regeering in
te willigen en do bruggen te herstellen,
kregen Grieksche pioniers bevel de herstel
ling ter liand te nemen. Sarrail zond daar
op twee Fransehe kolonels naar Athene, om
de Grieksohe regeeriug te bewegen, van de
herstelling der bruggen af te zien. Skoeloe
dis weigerde de afgezanten van Sarrail te
ontvangen, met de verklaring dat de Fran-
schen niet liet recht hadden zich tegen de
Grieksche beschikkingen te verzetten. Hier
op -deelde Sarrail aan het Grieksche kabinet
mede, dat ingeval het bij zijn besluit bleef,
hij de bruggen na de herstel li ug andermaal
zou late-u springen.
ALBANIË.
Bij Durazzo.
BERLIJN". Uit het Oóstenrijkseh-Hon-
gaarsche perskwartier wordt gemeld
De halVe cirkel om Durazzo is nu geslo
ten, die een concentrischen druk op de Al-
ba-neesche hoofdstad mogelijk maakt. Dc
medewerking van Albaneescko stammen
blijkt daarbij zeer krachtig.
Terwijl ten Z. van Durazzo spoedig de
zee zal zijn bereikt, en alle naar Valona
voerende verbindingslijnen zijn afgesneden
verzamelt zich de Oostenrijksch-Hongaarscks
hoofdmacht ten N. van Durazzo aan de ri- 1
vier de Arzen, ter voorbereiding van een
nieuwe actie.
De ontruiming van Durazzo.
De „Wiener Zeit" verneemt, dat liet
Italiaansehe legeroommando bevel heeft ge
geven, Durazzo te doen ontruimen.
TURKIJE.
Op verschillende fronten.
KONSTANTINOPEL. Aan het Irak-
front bij Keet el Amara artillerie-
en geweervuur. In den sector Felabie
werden vijandelijke strijdkrachten, die
op den rechteroever van den Tigris
het offensief wilden nemen, rqj, ©en
strijd van drie uren gedwongen terug te
wijken in de tweede linie van hun ver
schansingen. Zij werden vervolgd. Na een
gevecht met een vijandelijk escadron vlucht
te dit met achterlating van meer dan der
tig dooden.
Iu Perzïë werden ten zuidwesten van Ha-
madan de Russen, die Khengaver tracht
ten aan te vallen, na een tegenaanval van
onze uit Perzische vrijwilligers bestaande
afdeelingen, verjaagd. Zij leden zware ver
liezen.
Aan liet Kaukasusfront niets van betee-
kenis.
Aan de Dardanellen schoten een vijande
lijke kruiser en torpedobooten op 15 en 16
dezer ter hoogte van de zeeëngte eenige
granaten af. Zij trokken zich toen onze
batterijen antwoordden terug. Drie vijan
delijke vliegtuigen, die over de zeeëngte
vlogen, werden door ons vuur verdreven.
PETROGRAD. Aan het Kaukasische
front verdreven onze troepen iu de kust
streek den vijand uit een reeks versterkin
gen, waarbij gevangenen gemaakt, wapens
en ammunitie, voorraden en techuisoh ma
teriaal werd buitgemaak.
De nederlaag van het Turksche leger,
dat in d© gevechten van Erzeroem streed
is zwaarde verliezen wordt steeds duide
lijker.
De forten en plaatsen in de omtrek zijn.
gevuld met lijken van Askari's.
Onder den druk van onze troepen trekt
de rest van het Turksche leger in wanorde
terug, op verschillend© plaatsen vluchtend
in verschillende richtingen. Onze afdeelin
gen vervolgen hen in zwaar weerstorm
met sneeuwjacht, en vernietigen de staar
ten der vijandelijke colonnes of neme-n die
gevangen.
Wij maakten in Erzeroem alle vestingar
tillerie en een groot deel der veldartillerie
buit: totnogtoe zijn "200 stukken gevonden
Tevens vonden wij een groote hoeveelheid
artillerie-ammunitie, handwapens, vele au
tomobielen, toestellen voor draadlooze tele
grafie en een pontontrein, benevens een
aantal andere trofeeën.
Het aantal -Turken, die in en om de ves
tingwerken van Erzeroem gevangen werden
genomen is nog niet vastgesteld.
De troepen van het Kaukasische leger
die gedurende meer dan een maand, met
groote inspanning en onder de moeilijkste
omstandigheden tegen den vijand hebben
gestreden, leden geringe verliezen en zijn
gereed, om op bevel van den souverein,
oieuwe overwinningen te behalen.
In den Kaukasus.
PETROGRAD. Bij de vervolking dei-
Turken namen -de Russen nog 49 officieren
en 2500 soldaten gevangen, en maakten zij
een groot aantal wapens, eén munitie-trans
port en een convooi buit.
Bij de gevechten bij Erzeroem veroverden
zij een Turksch vaandel.
Aan de Dardanellen.
KONSTANTINOPEL. Bericht uit het
hoofdkwartier.
Aan de Dardanellen werden op 18 Febr
twee vijandelijke oorlogsschependie Sedd-
ul-Bahr en Tekke Boeroen beschoten, door
verschillende granaten uit onze batterijen
getroffen. Zij möeste'n zich verwijderen. Den
19n Febr- dwongen onze batterijen nog
maals een vijandelijken monitor, die de
hoogte van Sedd-ul-Bahr beschoot, voor ons
vuur te wijken.
Den 17n Febr. bombardeerde een onzer
vliegers bij Moedros oen daar ankerend
transportschip, in welks voorste deel brand
was ontstaan.
Anders is niets bijzonders voorgevallen.
strand is. De passagiers zijn ontscheept
(Do „Comrio Castle" is oen stoomschip
van de Union-Castle Line, varende van
Engeland op Zuid-Afrika. Red.)
Het vergaan van de „Bonheur".
CI1.RISTIANIA. liet Duitsche depar
tement van buitenlandsche zaken deelde
aan den Noorweegseheu gezant te Ber
lijn mede, dat over liet vergaan van
het Noorweegscbe s.s. „Bonheur" een zorg
vuldig onderzoek is. ingesteld. De mede
deelingen, die door den kapitein van dit
s.s. indertijd zijn gedaan over de- omstan
digheden, die zich bij het vergaan voorde
den, en die door den Noorweegseheu ge
zant aan hot departement van buitenland
sche zaken zijn overgebracht, werden met
de rapporten 'van alle commandanten der
duikbooten vergeleken, die ten tijde van
het vergaan dör -Bonheur" in het betrok
ken gebied dienst deden. Naar aanleiding
van dit onderzoek kan wórden verklaard",
dat 'geen Duitsche duikboot aan.het ver
gaan van de Bonheur" schuld is.
De „Möwe".
D'e „Möwe", het schip dat de „Appam'
geka.perd heeft, is vermoedelijk herkend.
Het zou in. 1914 te Geestemlinde voor reke
ning van de Hamburger fruithandokfirma
F. Laoisz gebouwd zijn en voor den fruit-
aanvoer bestemd zijn geweest. Het werd te
gelijk -met een zusterschip besteld; de beide
schepen zouden de „Pungo" en de „Ponga'
genoemd worden- Het eerstgenoemde schip
is reeds eeuigen tijd geleden gereed gekomen
en wordt in Lloyd's register voor 191516
reeds genoemd.
De „Ponga" daarentegen was bij het uit
breken van den oorlog niet te water gelaten
Vermoedelijk is het intusscheu gereed ge
komen en door de IRiitsch© regeering
eemgszing veranderd, zoodat liet zware ka
nonnen kon voeren. Het zou daarna naar
Zuid-Aiperika zijn gezonden, om de onlangs
vandaar ontsnapte Duitsche handelsschepen
van kanonnen era munitie te voorzien, zoo
dat die tot hulpkruisers kondon gemaakt
worden. Onderweg daarheen zou de tob
„Möwe" herdoopte „Ponga" de r<
vroeger, bij gelegenheid van de aankomst
van de „Appam" in Newport News ge
noemde Engelsche schepen in den grond
gehoord hebben.
Een dér gevangenen van de „Córbridge",
welk schip door de „Möwe" werd vernie
tigd, zag op de binnenwand van dat schip,
ws-arop hij overgebracht en gevangen gé-
houden werd, om later aan boord van de
„Appam" naar Amerika ingescheept te
worden, den naam „Ponga" staan, wat dus
wol d-o juistheid van het bovenstaande
scnij-nt te bewijzen.
OP ZEE.
De „Bandoeng".
De Rotterdamsche Lloyd ontving een te
legram van haar agenten te Londen d.d. 17
Februari 6.15 nam., luidende: „Bandoeng"
vlot, ligt op de. boeien bij Northfleet. Wa
terdicht schot, intact. Alle ruimen droog,
behalve ruim 1. Ook het boventuschendek
van ruim 1 is droog. Er is begonnen met de
lossing der tabak uit dit tusschen dek.In
dien het duikerrapport der schade bevredi
gend luidt, zullen autoriteiten vermoede
lijk toestemming geven het schip in Green-
landdock te brengen ter bespoediging der
lossing."
Schip vergaan.
LONDEN. Een Lloyds bericht meldt, dat
het s.s. „Comrie Castle" bij Mombassa ge-
Hofbericht.
Naar wij vernemen sal Z. K. H. de Prins
da* Nederlanden vermoedelijk aanstaanden
Donderdag, 24 Februari, in de Residentie
teiugkeeren.
Bjtusging van deelneming.
.1. Ai. de Koningin-Moeder heeft, door be-
müdeling van deu gouverneur-generaal van
JSperlandsohrlndië, Hare deelneming doen be-
tagen aan heb Nederlandseh-Indische leger en
aju mevrouw de weduwe Michielsen, naar aan
leiding van het ongeluk met een vliegtuig,
waarvan de commandant van het Indische
eger, luitenant-generaal Michielsen, het slacht
dier is geworden.
Tevens heeft Hare Majesteit deelneming doen
betuigen wegens het den luitenant Ter Poor
ten overkomen ongeluk.
Steun aan militairen bi] demobilisatie
Op iritnoodiging van den burgemeester [van
Gouda waren ten stadhuize aldaar bij
eengekomen o. a. de burgemeesters of verte
genwoordigers van do verschillende gemeen
ten, die belmoren tot het landweerdistrict
Gouda, teneinde te trachten te komen tot op
richting van een afdeeling van de Nat. Ver
eeniging tot steun aan Milic-iens, welke ten
doel heeft daadwerkelijken steun te verleenen
aan miliciens, landweer- en landstormsolda
ten, die aanvankelijk met klein verlof, en bij
demobilisatie met groot verlof in dc burger
maatschappij zullen terugkecrcn. Deze vereeni
ging beoogt die menschen te helpen weer ge
plaatst te worden in den werkkring, dien zij
voor den militairen dienst moesten verlaten.
Na uiteenzetting van de bedoeling van deze
vereeniging door den generaal A. IIoogenboom,
voorzitter van den Provincialen Hond voor
Zuid-Holland, werd een afdoeling Gouda op
gericht.
Het voorloopig bestuur bestaat uit de heeren
I. IJssel de Schepper, voorzitter; tfir. L. W.
van Rijn vanAlbemade, secretaris, beiden te
Gouda, terwijl do burgemeester van Gouda,.de
heer R. L. Martens, het eere-voorzitterschap
heeft aanvaard.
Kapt. F, W. IVï. Coster, f
To 's-Gravenhage is overleden de. gepension-
neerde kapitein .der infanterie F. W. M.
Closter, die gedurende vele jaren,' totdat hij
in 1909 dén militairen dienst met pensioen ver
liet, plaatselijk adjudant te Bergen-op-Zoom
was. Hij werd geboren den 16 Mei 1850 te
Nijmegen.
Do mail van de „Frisia".
Naar wij vernemén is de mail van de'
„Friski", van den Kon. Hol;]. Lloyd, welk
schip Zaterdag hier is aangekomen, in de
Engelsche wateren van boord gehaald.
De Watersnood.
Do laatste berichten omtrent den waters
nood zijn gelukkig van gunstiger aard. Door
het stille weer en den veranderden wind is op
vele plaatsen liet water weer weggeloopen
zoo in den polder Oostzaan en Waterland
zoo loopt do Wijde Wormerdijk geen gevaar
meer; zoo is heb in do buurt van Buiksloot
een heel stuk droger geworden. Ook in Mon
nikendam is het water, wel iets gezaakt, al
bleef het daar over 't algemeen stationnair.
To Volendam zijn van een aantal huizen ge
deelten van muren weggeslagen.
Wij laten bier nog eenige berichten volgen
uit de overstroomde streken
Monnikendam.
't Is nog vroeg Zondagmorgen als wij de "Wil
lemsluizen verlaten om nog eens langs de Broe
kervaart to stóomon, teneinde ons van don toe
stand van Monnikendam op de hoogte te stel
len. Maar zóó vroeg kan liet toch niet zijn, of
reeds verlaat oen stroom van wandelaars de
ponten. Aan weerskanten van het Noord-Hol-
lundsch Kanaal wandelt nu al een lange file
nieuwsgierigen naar den kant van Buiksloot.
Zoover als zo kunnen komen. En dat is alweer
een heel stuk verder dan den dag tevoren. De
weg ligt weer droog tot vlak voor de bocht in
het Kanaal. Daar wordt de tocht gestaakt eu
met hoogopgeschorte kleeren waagt een enkele
dappere wandelaarster zich door hot nat. Tot7
lat zij dan begrijpt, dat het hier toch geen
kinderspel is. En terugtrekt met druipnatte
voeten.
De Zondag is zonnig en warm. Het Febru-
ari-zonnetje lacht vroolijk in het water van do
breedc vaart kijkt vriendelijk neer op de over
stroomde landen. Hot is zoo kalm, zoo kalm
nu ovej- dc wijde waterruimte.
Een verlaten, uitgehongerde kat op oen hooi
mijt. wat vluchten oenden, die wild komen aan
zwommen, als wij handen vol brood in 't water
gooien; een paar boeren, 'die morrelou aan de
dakpannen van oen der verdronken huisjes om
straks to trachten, nog weg to halen van den
zolder, wat da&r in veiligheid werd gebracht,
vier weken terug, maar wat niet meer veilig
is, nu het huis elk moment kan neerstorten als
't Weer gaat spoken; een schuit vol verdron
ken schapen, de poótcn krampachtig opgetrok
ken, zooals ze in hun doodsstrijd neervielen
dat zijn de Ontmoetingen, die we hebben. Ver
der niets meer.- Geen levend, wezen.
Af en toe alleen een boot met-menschen en,
mn de, brug in Broek, een paar dorpsbewoners,
die vragen of onze boot zo wil meenemen.
Even vóór Monnikendam ligt bot Katholieke
kerkhof, waarvan hot lijkenhuisje is wegge
spoeld. Grafzerken,zijn losgewoeld op dit kerk
hof; kruizen, hooge, zware hardstoenen kruizen
zijn scheef gezakt, maar liet Christusbeeld
bleef ongedeerd koog-opgericht. j
In Monnikendam heerscht Zondagsrust. Heb
stadje is weer gedeeltelijk drooggeloopende
breode Kerkstraat, die blank beeft gestaan, ziet
eruit als schoongespoeld na zwaren regenval.
Maar do raestpraam, dio legen een der huizen
is opgezet, do kruiwagens en do zandzakken,
die rondom liggen, wijzen op erger dan regen
buien.
In het deftige Raadhuis aan het Noordeinde,
hebben wij burgemeester Versteeg gesproken.
Do toestand, vertelde hij ons, is vrijwel station
nair. liet. watér is'weer een beetje weggezakt,
daar liet binnenwater nu op zee kon" worden
gespuid.
Wij hobben dit later kunnen eonstateeren
Bij de Damsluis stroomde het binnenwater met
een flinken stroom naar buiten. Maar twee-
derdo gedeelte van do buitenstad. blijft nog
blank staan en het is een'jammerlijke geschiede,
nis, dat aan 'da Zuidervesting een der afdam
mingen is weggespoeld, zoodat nu aan den
eenon kant binnenstroomt, wat aan de andera
zijde wegvloeit.
Men is hard aan het werk om do zuiderves.
ting te dichten en met man en macht wordt
getraoht, een kistdam aan te brengen om den
boel wat to versterken en zandzakken worden
ingegooid om grond te krijgen. Als het gat vol
komen gedicht is, zal de geheelo vostinglnoeten
worden herzien en in beteren toestand ge
bracht. Want al het opgeworpene spoelt weg
door liet kabbelende water. Veel beter zou het
zijn, als, op den duur maar liefst tooh zoodra
■mogelijk, zware klei kon worden opgegooid en
verwerkt. De Burgemeester heeft open crediet
gekregen van den Raad, om de noodige maat
regelen te treffen.
De bewoners van het plaatsje houden zich
uitstekend onder dien wateivtegonspoed ,en wie
„droog" bleven: zij, uit Noordeinde, Kerkstraat
en ZuTdcinde, helpen lum ongelukkige plaats-
genooton zooveel mogelijk.
Do ernstige zieken zijn naar Amsterdam ge
transporteerd per motorboot. Zaterdagmorgen
nog werd een kindje overgebracht, dat vermoe
delijk aan typhus lijdende is. De boot wordt
telkens weer ontsmet.
In liet Waterlandshuis hobben wij daarna een
der heeren Rlankevoort gesproken eu hem ge
vraagd naar den toestapd der dijkherstellingen.
Wij vernamen, dat het er met het weer goed
voor staat. Als dat nu maar eon beetje zoo
blijft aanhouden, bestaat er alle kans, dat men
in den eerstkomenden tijd goed zal kunnen op
schieten. De zandaanvoer geschiedt vlugger,
van dit materiaal zoowel als van rijs, is'vol-
doende voorraad aanwezig.. Een beeetje mooi
weer en kalme zee, dan kan iedereu dag met
het neerlaten van zinkstokken worden doorge
gaan en in een week of vijf zal dan liet gat ge
dicht zijn en 'kan men gaan uitmalen. Nu
wordt hard gewerkt aan heb maken van pom
pen en ijzeren stellages en vele andere noodigo
tregelen worden getroffen, om zoodra mo
gelijk met het uitpompen der watermassa's te
kunnen beginnen als daarvoor de tijd is ge
komen.
Purmerend.
Men meldde ons van Zondagmiddag:
Het water zakt; de Wijde Wormerdijk loopt
geèu gevaar meer, doch moet zeer versterkt
worden. Men werkt ijverig aan .de kistdam
men op de Neek, die versterkt worden met rijs
i bazalt.
He- water stroomt mot kracht nog door
bet. gat in den. dijk. Bij 'o melkfabriek „Hol-
;andia", waar de kistdam is doorgebroken,
staat hot nog 2.70 meter diep. In de stad zelf
is ht; weer veel gezakt; verscheidene straten
liggen weer geheel droog.
De gemoederen zijn veel gekalmeerd.
werklieden, dio in vier ploegen ieder G uur
werkten hebben do geleden schade hersteld.
Zondagavond hoopte men met dit gedeelte van
'jen. éi.jk gereed to komen, om Maandag de ver
dediging tegen het gevreesde water voort te
zetten.
Gedurende don Zondag is het
plus tenifgeloopen tot 27 c.M. bov<
dientengevolge was do Oostzijde op d.
evpont hij Tiel werd Zater4ag opge-
bij St. Andries bedroeg in
t van 35
;en A.P.,
v- ijde op de meeste
plaatsen weer goed begaanbaar.
Met het oog op do veiligheid daar op
sommige plaatsen.do straat wegens her. weg
vloeien van bet zand onder do sternen niet te
vertrouwen was en ook om geen belemmering
bij de werkzaamheden in den weg te leggen
was do Oostzijde den geheelen Zondag voor
liot verkeer gesloten.
Daardoor was liet elders in do stad buiten
gewoon uruk, waartoe het groot aantal vreem
delingen. dat. gekomen was om een kijkje te
nomen, niet weinig bijdroeg.
Do waterstand der rivier de Waal bij Nijme
gen was Zaterdagmorgen 10 uur 11.49 M. bóven
N. A. 1*. met 101 c.M. was sedert gistermor
gen. De Waalkade is weer overstroomd.
Re
broken.
De was der Maai
twee dagen 64 c.M.
De Dinkel (in Ovorijscl) is onrustbarend
gestegen. Tal van boerderijen zijn door liet
water geheel geïsoleerd. Alen vreest voor een
dijkdoorbraak bij Denekamp.
Hulpvorloenïng door hatCentraal Bureau van
„Het Oranje Kruis".
Nauwelijks was er eenige vermindering van
hot aantal aanvragen bemerkbaar geworden,
of de nieuwe stormvloed bracht weer talrijke
en bijna steeds dringende aanvragen om hulp
van allerlei aard: beddegoed, kleedingstuk-
ken, levensmiddelen, drinkwater, brandstof
fen, eu verder aanvragen om opneming en
transport van zieken, enz. Sinds de vorige
opgave werd verzonden: waterlaarzen naar
Schagen, onder- en bovengoed voor mannen,
vrouwen en kinderen naar Nieuwendam, ledi
kanten met matrassen naar Ilpendam, bedde
goed naar Schagen, ledikanten met toebehoo-
ren naarABrook-in-Waterland, ledikanten naar
Buiksloot, ondergoed en schoeisel voor man
nen, vrouwen en kinderen naar Edam, bedde
goed naar Amersfoort, verschillende verple-
gingsartikelen naar Monnikendam, werklaar-
zen en petroleumlampen naar Schagen, water
laarzen en beddegoed naar Monnikendam, een
groot aantal ledikanten met matrassen naar
Ilpendam, matrassen cn wollen dekens naar
Zaandam, waterlaarzen naar Buiksloot, een
groote hoeveelheid ledikanten met toebehoo-
ren naar Alonnikendam, beddegoed en dekens
naar Amersfoort, oen partij matrassen, kussens
en wollen dekens naar Zaandam, een schuit
met water, petroleum, waskaarsen, petroleum
lampen, waterlaarzen en een kookketel naar
Ilpendam. waterlaarzen cn brandstoffen naar
Landsmeer, dekens naar Koog a/d. Zaan en
ten slotte onder- en bovengoed voor mar.non,
vrouwen, meisjes en jongens naar Nieuwedieg.
Er blijven, gelukkig, veel zendingen van
allerlei aard inkomen, o. a.: het eerste deel
van een prachtige inzameling, welke, dank
zij den goeden zorgen van mevrouw v. Harimsma
thoe Slooten en mevrouw Patijn te Leeuwar
den, in de provincie Friesland plaats had,
mooie zendingen uit Helmond, uit Oldenzaal
en tal van andere.
Vooral om wollen dekens wordt nu veel
gevraagd. Het adres van het Centraal Bureau
Het Oranje Kruis" is Keizersgracht 134,
Amsterdam.
Waterland.
Uit Landsmeer kwam Zondag het volgende
bericht
In den polder Oostzaan en Waterland is liet
water gedurende den lautsten dag 45 c.M. ge
daald. Het weer was prachtig en hot zonnetje
seheeu lekker, zocdat duizenden vreemdelin
gen over. deh WaterJandschon Zeedijk wandel
den.
Schuiten en jollen voeren af en 'aan en
brachten menigen vluchteling naar zijn half
uiteen geslagen woning, waarvan de deuren en
ramen met breekijzers moesten worden ge
opend, omdat zij deer het water waren opge
zwollen en uitgezet.
De drukkerij van den heer Van Wijk te
Oostzaan, waarin zich verscheidene zetmachi-
bevinden stond geheel in het water; de
aangebrachte schade is daar belangrijk. On
danks de hevige, stormen is het telegrafisch
verkeer met Oostzaan niet verbi'óken geweest,
in tegenstelling met de vele andere plaatsen
Oostwaarts van het Nocrdkollandsdi Kanaal.
Het motorgemaal aan heb Barnegat en dat
aan de Kadoelen zijn eveneens geïsoleerd.
Aan den Overtoom was het, ondanks den
Zondag, een drukte van belang. Eendenhou-
dors waren bezig gVoote hokken aan den bui
tenkant van den Noorder IJ-dijk te slaan,
aarin vele eenden en kippen werden onder
gebracht.
Van do lange loopbrug, waarvan de aanleg
gemeente f 800 beeft gekost, is weinig
overgebleven. De klucht nabij den. Overtoom
is in een houthaven veranderd, doordat de
houtopslagplaats van do weduwe Veen geheel
overstroomd is, waardoor planken, balken,
iz. overal ronddrijven.
Van Gemeentewege zijn de militairen zoowel
te Oostzaan als te Landsmeer; bezig het wrak
hout op te vissclien.
Do postverbinding tusschen Oostzaan en
Zaandam wordt nog geregeld onderhouden per
jol en langs den Oostzaander IJ dijk.
Buiksloot had heden, evenals Nieuwen
dam en Schellingwoude, druk bezoek van
vreemdelingen.
Zaandam.
Zondagmorgen hobben B. en W., na den vo-
rigen dag een conferentie gehad te hebben met
heb bestuur van den polder Westaaan, weder
beraadslaagd omtrent de maatregelen, die
voor het;'oogenblik dienen to worden genomen.
Ten aanzien van de plannen betreffende de
versterking van de Oostzijde, waaromtrent
Zaterdag met het polderbestuur overleg was
geploegd, was inmiddels van het Provinciaal
Waterstaatsbestuur de bevestiging ontvangen,
zoodat dit werk Zondag mot kracht werd
aangepakt.
Hot allereerst noodige was het herstel van
de noodwatebkeering van hot gedeelte der
Oostzijde gelegen tusschen de Noorderbrug en
een eind voorbij de Kalversohool.
Daar stroomde Zondag hot water nog met
kracht over den weg en waren de kistdammen
door don druk van het water zoo ver verscho
ven, dat zij bijna aan den overkant waren
terecht gekomen.
Tweehónderd wan, burger- en militaire
EERSTE KAMER.
Staatsbegrootlng 1916.
Departement van Qttrlog.
Memorie van Antwoord.
Wanneer naar het oorüeel der Rcgecring
de omstandigheden dit toelaten, wordt het
met voorloopig (klein) verlof zenden der land-
wecrJichtingen in een sneller tempo uitgevoerd
dan_ bij de behandeling der web van 31 Juli
1915 (Sb.bl. no. 315) iu uitzicht werd gesteld.
Ook bij liet verleenen der zoogenaamde econo
mische verloven zit steeds het verlangen voor,
zooveel doenlijk aau do verzoeken tegemoet te
komen.
Met do beöangen van studeer ends jongelie
den wordt bereids zooveel mogelijk rekening
gehouden, hetzij door overplaatsing, hetzij door
toet verleenen van verlof.
Bekorting van oefeningstijd wordt niet
doenlijk geacht,
Bij den Alinister is één geval aangebracht
waarin aanhouding van een ante zonder in
achtneming van de voorschriften heeft plaats
gehad. Worden andere gevalilon te fijner ken
nis gebracht, dan znl evenals toen is geschied,
een onderzoek worden ingesteld.
Da voorschriften zelf, dio nog onlangs door
den opperbevelhebber opnieuw in Herinnering
zijn gebracht eu door Je militair© autorteiten
ook aan de bevolking in hot grensgebied zijn
hekend gemaakt, zijn, als zo behoorlijk worden
opgevolgd, geheel voldoende te achten.
Oproeping Landstorm, Het ligt
in de bedoeling om do .jaarklasse 1916 eerst in
den zomertijd op te roepen. De jaarklasse
1916 zal onmiddellijk na de jaarklasse 1912
waarvan het tweede gedeelte op 9 en 10 Maart
e.k. is opgeroepen, aan d© beurt van oproe
ping komen.
.Mul dr. opmerking; dat liet departement van
oorlog onvoldoende zou medewerken bij de or
ganisatie van den vrij willigen landstorm, kan
ïri geenendeele worden ingestemd. De meening
dat bij vele afdeelingen groot gebrek aan in
structief kader zou zij ri, wordt door den Mi
nister niet onderschreven.
Iets anders is editor het gebrek nan admi
nistratief kader waaraan inderdaad behoefte
bestaat. Getracht wordt zoo goed mogelijk in
de behoefte tra voorzien. De toelage van f 12-5
voor eerste uitrusting voor officieren van don
vrij willigen landstorm, kun in vergelijking mee
de vergoeding aan officieren van het veldleger
toegekend, niet te gering worden geacht.
Huisvestingen vorp 1-e ging dor
troepen. Naar zuinigheid wordt bij voort
during gestreefd. Waar den1 Minister van gc-
hrek aan zuinigheid blijkt, wordt daartegen
aanstonds opgetreden. Er is steeds naar ge
streefd om, bij gepasto zuinigheid, de legering
der troepen zoo goed .mogelijk to doen zijn en
aan gegronde klachten ten opzichte van dra lege
ring zooveel inogolijk tegemoet te koinen. L>at,
de Alinister een open oog hoeft voor hetgeen
nog aan de kazeruèoring ontbreekt om deze aan
billijke eischen to docli beantwoorden, moge
blijken uit de belangrijke bedragen, dio ter ver
betering daarvan in de laatste jaren en ook op
dra onderwerpelijk© begrooting zijn a an go
■aagd.
Geneeskundige diens t. Omtrent do
opdracht ran dc onlangs ingestelde Roorgauisu-
tie-Commissie, welke opdracht niet_ uitgaat van
dra Regeering, maar van het Nederlandsoho
Roode Kruis in den ATinister niets anders be
kend dan hetgeen in de dagbladen beeft ge
staan. Omtrent 'de installatie der Commissie
door Z. K. H. den Prins der Nederlanden.
Met. den wcnsch, dat de Commissie haar arbeid
met spoed zal verrichten. 6temt de Alinister in.
De bemoeienis van do Regeering met het Ne-
derlandsche Roode Kruis is indordaad histo
risch te verklaren. Niettemin is die bemoeienis
van aard veranderd sinds het,- Konmklïik be
sluit van 19 Maart 1913, waarbij de vrijwillige
hulpverleening aan zieken en gewonden in het
algemeen geregeld wordt. Tn die regeling wordt,
aan het Roode Kruis een beunalde taak opge-
gen er worden plichten opceleid .waarvan de
nakoming eene richtige vervulling van de op ge-
