mém
Binnenland.
Gezellige Winteravond-spelen.
Le gerzaken.
SsnoezakeiL
Correspondentie.
OÜ3 SOIJDA.TENCOURA1WT Van "l/njdag ax Januari 1816
H. W5. d© Koningin in Noord-Holland.
Ondanks het slechte weder en den voort-
durendftii motregen heeft de Koningin Dins
dag opnieuw ©enige gedeelten van het over
stroomde gebied in oogensohouw genomen-
Om. 7.55 vertrok H. M. met den gewonen
sneltrein naar Alkmaar, Van daar reed de
Vorstin, die weer door dezelfde leden der
hofhouding vergezeld was ais Maandag, in
een open hof auto door Schermer en deem
ster en over Schermerhom en Oosthuizen
naar Edam. Deze polders zijn nog met onder-
gcloopen en de streek bood daar nog den
aanblik van het welvarende ïïollandsche
landschap.
In Edam werd eerst gestopt voor het
Stadhuis, waar burgemeester Calkoou de
Vorstin ontving.
Na bezichtiging van de keenngen door
zandzakken in den Zeevangsbdnnondijk be
gaf H. M. zich naar de Groot© Kerk, waar
de koeien nog waren. Aan de zeezijde be
keek de Koningin, behalve door den burge
meester ook begeleid door overste Luden,
commandant van de bezetting, de bescha
digingen on de verzettingen van den Zeedijk
aan weerszijden van de Edammer Vaart,
namelijk den Zeedijk van den Zeevangspol
der en' van den Zuidpolder. Laatsgenoemde
polder staat geheel blank.
Over de modderige en glibberige dijken
in oen voortdurenden motregen zagen de be
woners de Vorstin in ©en glim menden
regenmantel en met een bergstok gewapend
wandelen.
Aan de peilschaal bij de Edammer Vaart
■wees mem de Koningin hoe hcog het water
gestaan had in de:i verschrikkimgsnad.it,
namelijk, tjisschen 28 en 29 decimeter. De
dijk was 35 decimeter hoog, doch ten gevolge
van de hevig© golven sloeg het water er
toch over.
Na haar bezoek aan het fort, waarvan
de bezetting zoo goed dienst had gedaan,
verliet de Vorstin te 12 uur Edam, in de
zelfde motorboot, die gisteren dienst had
gedaan, om naar Marken te gaan; een re
serve-motorboot voer mede. Ook nu weer
waren de heeren Kerkhoven, Boelen en
luitenant ter zee Boeken aan boord van de
vaartuigen.
Onder luid gejuich, verliet de Vorstin het
efcadje.
Spoedig waren de beide motorbooten in
het mistige regenachtige waas, dat boven
de Zuiderzee hing, in de richting van Mar
ken verdwenen.
Do Koningin, op Marken.
Eet geteisterde eiland Marken, is Dinsdag
'door H. M. de Koningin bezocht, die ©enige
uren heeft vertoefd op de puinhoopen der
weggeslagen huisjes. Te half twaalf vertrok
de Koningin per motorboot Dordt, die als
reserveboot govolgd Averd door de motor
boot Nora, van Edam. Deze tocht stond
mede onder leiding van de Kon. Ned. Roei
en Zeilvereniging. Tot 1 uur kruisten de
booten in de Gouwzee, en liepen toen te
Marken binnen, in do kleine vissebersba-
ven, waar de vorstelijke bezoekster werd
opgewacht door den burgemeester van het
eiland en eenige wethouders.
Ju haar zwaren pelsmantel gehuld, de wa
terdichte leap over heb hoofd geslagen,
heeft Hare Majesteit zich toen het eerst te
voet begeven naar d© ÏCerkebuurt. Te voet
Gelukkig! Want sinds Zondag is het water
weer aanmerkelijk gedaald in de graslan
den, die zich uitstrekken tmsseben de stee>-
ne-n dijkjes, welke de verbinding vormen
van de een© werf naar d© ander©. De voet
paden van klinkorsbeenen liggen, althans
tusschen de Monnikenwerf en de Kerke-
buurt, weer geheel vrij. Opeen enkele plek
slechte is een vlondertje neergelegd, waar 't
water nog spoelt ovor het dijkje.
Het was niet den eersten keer, dat onze
Koningin op het merkwaardige eiland
kwam.
„We hebben al oens eerder bezoek van
haar gohad," vertolde goeiïg-vortrcoiwelijk
een oude visscher. „Maar dat was in heter
tijden. Twintig jaar terug! Toen ze nog
niet gekroond was. En toön kwam ze mid
den in den zomer. En 't huisje van Piet
van Altena heeft zo toen bezocht, want
daar waren zooveel antiquiteiten. Daar
staat z'n huis." De oud© wees naar de
groene luikjes van een houten kluisje.
Overal, waar d© sporen liggen van do
ontzettende ellende, heeft de Hooge Bezoek
ster gevraagd naar d© geloden schade hoeft
zij langen tijd gesproken met de getrof
fenen
Bij slager Schouten, van wien elf koeien
verdronken, hoeft H. M. geïnformeerd
waar het vleesch van dé beesten was geble
ven en zij vernam, dat het onder de eiland
bewoners was verdeeld, daar het nog uitste
kend geschikt bleek voor consumptie.
En bij bakker Schouten is de Koningin
daarna geweest-, wiens bakkerij is wegge
spoeld en hem hooft zij gezegd hoe gewel
dig erg zij deze ramp vindt. Toen heeft ze
veel vriendelijke woorden gezegd tegen de
weduwe De Waard, wier huisje met drie
anders, die ook haar eigendom waren is
verwoest. Hoe ze. wel gered was,
hoeft Hare Majesteit gevraagd en hoe
al die anderen wol gered waren. En
telkens weer informeerde de Koningin naar
allerlei bijzonderheden, en zij vernam uit
den mond van die eenvoudige, zwaar be
proefde menschon, zij vernam in hun onop
gesmukte taal vau den doodsnood, van
heldhaftig reddingswerk, van jammerlijk
verdrinken.
Vijf kwartier ruim heeft de Koningin
rondgelo-open over wat eens op de Kerke-
buurt aardige huisjes waren ©n mooie win
keltjes.
Toon heeft Hare Majesteit zich in een
jol naar de verst gelegen Moeniswerf laten
roeien om ook daar in oogenschouw te
nemen, wat de ziedende zee aan stukken ©n
brokken doeg en totaal verwoestte.
Ook op de Moeniswerf heeft toen de Ko
ningin de verwoesting .in oogenschouw ge
nomen en daar gesproken met de achterge
blevenen van de slachtofferB en met hen,
wier huizen werden- weggeslagen of die een
angstigen nacht doorbrachten op den zol
der van een huis, dat reeds ten doele was
verwoest.
Hare Majesteit vroeg een der ongelukkige
vrouwen, of ze nog wel droge kleeren aan
had en hoe ze zich nu allemaal wel konden
redden.
Van de Moeniswerf voer Hare Majesteit
naar de Rozenworf, de Groote Werf en de
Witte Werf, en waar zij geen lijd moer vond
de Buurtjes te bezoeken, daar heeft zij
vriendelijk groetend van haar deelneming
blijk gegeven.
Op de Kerkebuurt. zijn de bewoners nog
lang blijven napraten over dat bezoek van
Nederlands Koningin. Aan al de jongeren,
ïtëawr oau de kinderen .vooral hebben toen
de ouderen verteld, hoe eens, een menschen-
leeftijd terug bijna, in een bloeiende zomer
maand een inooi jong meisje met haar moe
der op het eiland is gekomen. Ho© alle
huisjes openstonden en vreugd heerscht©
over dat blij ©n hoog bezoek. En dank
baar waren ze, de ouden èn de jongeren,
dat nu, in tijden van diepe rouw, nu de
huisdeuren gesloten bleven, de jonge lands
vrouw was gekomen om mee te leven in
hunne smart.
Te 4 uur 10 verliet Hare Majesteit het
eiland weder met do Dordt.
Begrafenis slachtoffers.
Op Marken is, ©enige uren vóórdat de
Koningin aan wal stapte, een droeve plech
tigheid vervuld. In den grauwen mergen,
onder een vaalgrijzen hemel waaruit het
water neerstortte, zijn elf slacht/offers van
de zestien, die het noodweer eischte, ten
grave gedragen.
Stil en bleek hebben de eilandbewoners
gestaan bij de kleine leeszaal, welke als
lijkenhuis was ingerichttoen zijn ze gegaan
naar het vlak bijgelegen kerkje, waarin een
lijkdienst werd gehouden door dominee
Klomp, die diep ontroerd den kansel was
bestegen, nadat door militairen, allen
eilandbewoners, de lijkkisten in het bede
huis waren neergezet. En toen zij daar
w-aren geplaatst, sprak de voorganger woor
den van troost en berusting naar aanleiding
van Corinthen 13 12. „Want wij zien nu
door eenen spiegel in een duistere rede,
maar alsdan zullen wij zien van aangezicht
tot aangezicht; nu ken ik ten deele, maar
alsdan zal ik kennen gelijk ook dk gekend
ben."
Toen deze dienst was. geëindigd, zijn de
kisten weer uitgedragen en neergezet ia
booten; andere booten volgden, waarin de
predikant en de naaste familieleden der
slachtoffers plaats namen. Want een greo-
ter aantal personen durfde men niet toe
te laten op den doodenakker, die oprijst
uit het water. Er werd gevreesd voor ver
zakking van dezen kleinen heuvel, die wel
licht door de spoelende golven reeds was
aangeknaagd en gedeeltelijk ondermijnd.
Zoo bleven de Maikers op hun werf dien
naargeestigen stoet staan naoogen en de
boot-en gleden over de verdronken weilan
den, waar de kinderen van Stoker en al
die anderen in beter dagen hadden gespeeld,
gewandeld en gewerkt.
Op het kerkhof heeft toen ds. Klomp
weer gesproken, ditmaal met twee verzen
van Psalm 39 tot tekst, namelijk vers 10:
„Ik ben verstomd, ik zal mijn©n mond niet
opendoen, want Gij hebt het gedaan", en
vers 8. „En nu, wat venvacht ik, o Heere,
mijn hoop is op U".
Over het bszoek, da.t H. M. de Koningin
Maandagmiddag aan Durgerdam en Schel-
lingwoude heeft gebracht, vernamen we nog
de volgende bijzonderheden: De Koningin
kwam te omstreeks drie uur in de haven van
Durgerdam en ging van daar te voet door
het dorp. De bevolking wist eerst niet, wie
de dame was, die met zóóveel belangstel
ling het dorp bekeek. Militairen waren hier
juist bezig den dijk weer te herstellen, die
op enkele plaatsen onder huizen was weg
geslagen.
Kapitein Quack, commandant van de
troepen van depot VII, aan wien door den
stellingoommandant de leiding der hulp
verleening in de stelling Amsterdam benoor
den het IJ is opgedragen, bracht H. M. ver
volgens per auto naar Schellingwoude. Daar
ging de Koningin zich met eig©n oogen
overtuigen, hoe in de kerk de tweehonderd
man troepen gelegerd waren. Ook naar de
school begaf H. M. zich en naar bet kerk
hof, waar juist vee uit Ransdorp werd aan
gebracht. Een soldaat had het te kwaad
met een weerspannige koe, die hij geleiden
moest.
Is hij een beetje ondeugend vroeg de
Koningin.
't Zal wel gaan, juffer! was het ant
woord van den militair, die niet vermoedde
wie die „juffer" was.
Aan den commandant van de depottroe
pen verzocht H. M. bij haar vertrek uit
Schellingwoude haar bijzondere ingenomen
heid te betuigen aan de troepen voor hun
flink optreden bij deze ramp.
"Volgens bij den burgemeester van Am
sterdam ingekomen bericht bestaat op Mar
ken geen gebrek meer aan levensmiddelen.
Daarom wordt aan particulieren verzocht
den aanvoer naar dit eiland te staken, om
zoodoende het geregeld bedrijfsleven niet te
verstoren.
Zaandam.
Van onzen Zaanlanclsohen correspondent
Woensdagnacht is ke't water in den Oost-
'zaner polder 7 cM. gestegen ©n is de water
stand thans 0.23 A.P.
Dit heoft ten guvolge gehad, dnt weer een
groot deel van Oostelijk Zaandam dat Dins
dag nog droog was is ondergeloopen. Op de
paden is er nu bijna geen huis meer, dat door
't water vrijgelaten is.
Punmorend.
Dinsdagmorgen was het water opnieuw ge
stegen. De Wormor en do Zeevang zijn nog
behouden. Op de markt te Purinerend was
Dinsdag vroeg zeer weinig aanbod, maar er wa
ren veel boeren, vooral uit de Deemster geko
men in dehoop koopjes te halen.
Uit Eesnland.
De waterstand in do polders van Eemland is
dalende. Daardoor is de aan de dijken aange
richte schade beter te overzien. Langs den
Eemschen dijk is een aanbal waaien (gaten)
ontstaan. Bunschoten, Spakenburg en Hoog
land zijn weder uit hun isolement verloet. Deze
dorpen zijn, zij het dus ook met moeite, te
bereiken en worden van uit Amersfoort en
Baarn van levensmiddelen voorzien.
De Spakenburger-visscherssioot heeft veel
schado geleden. Enkele schuiten waren door
den hoogen vloed op de huizen gedreven en
hebben deze deerlijk gehavend.
Zuiderwoude.
Militairen en buregrs bobben Dinsdag uit
Zuiderwoude niet minder dan 450 koeien ge
red. In de kerk stonden nog twee paarden. Al
het vee dat hier in nood verkeerde, is thans
gered. Op vier boerderijen, die op eilandjes
staan, bevinden 'zioh nog 125 stuks vee. Ge
tracht zou worden die morgen te redden.
Nijkerk.
Alle bewoners van onveilig staande huizen
zijn van hooger hand genoodzaakt naar de
stad de wijk te nemen.
Bunschoten en Spakenburg.
Het aantal verdronken runderen wordt in
do gemeente Bunschoten alleen geschat op 200
stuks, terwijl 't aantal ingestorte huizen werd
geschat op ruim 50. Op verscheidene plaatsen
zijn do botters van den zeekant overgezwiept
naar den -anderen kant van dan zeedijk, waar
zij in da straten van het dorp werden neer
gekwakt én zelfs ton deele in de hu :z»n wer
den gesmeten. Langs den Veldordijk werd
Dinsdag de 'toestand over 't geheel zeer ernstig
gevondener dreef hier heel veel dood vee
rond, terwijl de Volderdijk op tal van plaat
sen belangrijk beschadigd bleek, wat eveneens
liet geval was met de ürobbe-linïo.
De hulpverlening.
Er valt nog veel to helpen kapitein Q u a c k
(die öf aan do Oranjo-Nassaukazcrno óf aan
de Entos te bereiken is) zou gaarne de beschik
king bebbon over wberrics en vlotten met bui
tenboordsmotor on. Gok houdt hij zich aanbe
volen voor beschikbaarstelling van groote pas-
sagiersbooten, om eventueel snel troepen te
kunnen vervoeren.
Ministerieel bezoek.
De Minister van Waterstaat, dr. LcJy, be
gaf zich Woensdagochtend, vergezeld van den
Inspecteur-Generaal van 's Rijks Waterstaat,
den hoer Worunan, naar den Anna Paulowna-
polder om aldaar de doorbraak in oogenschouw
te nemen.
Minister Pcsthuma op het
Tolhuis-terrein.
Dinsdagmiddag omstreeks vijf uur bracht de
Minister van Landbouw, Nijverheid on Han
del, de heer F. E. Postüuma, m gezel
schap van den directeur-generaal van don
landbouw en den inspecteur van den landbouw
de heeren P. van H o e k en F. B. Löhnis
een bezoek aan de Tolhuisterrein&n, alwaar da
terreinöhef de heer A. W. Zonneveld, de hee
ren inlichtte omtrent do verzorging van. het
aldaar gestalde vee, cn hen voorts op de hoogt©
bracht van de wijze waarop paarden, runderen
en kooien werden doorgevoerd.
Maatregelen legen dïerstaüen.
Met het oog op diefstallen in Zunderuorp
en Ransdorp zijn in die plaatsen marechaus
sees gestationneerd. Een „hekwieler" van do
marine heeft zich naar Landsmeer begeven om
daar eveneens maatregelen te nemen.
Een redder verdronken.
Omtrent hot ongeluk, waarbij do militair D.
B. Pronk om het leven is gekomen., bij het
redden van achtergebleven vee te Broek-in-Wa-
teriand, deelt men ons het volgende mede:
Do verdronken militair was, evenals zoo vele
anderen, op den kreet „de dijken zijn doorge
broken" naar de meest bedreigde punten ge
fietst, ten einde hulp to veiieenen waar noodig
was. Zoo hoorden zij te Broek, dat eenige
schapen op een weiland vertoefden en zeker
den dood tegemoet gingen. Met zijn drieën,
allen uit Landsmeer, begaven zij zich derwaarts
en was er spoedig oen schuit gevonden. Het
was een ijzeren schuit met cementen bodem,
weldra werd door de mannen het vaar
tuigje over overstroomde gebied geduwd en
naar het gedeelte van 't weiland, dat nog als
een eilandje boven de woeste golven uitstak,
do oh na weinige minuten eveneens zou ver
dwijnen, gobraeht.
Na veel moeite werden de dieren in de
schuit gebracht en de terugtocht aanvaard.
Halverwege gekomen, stiet de schuit op een
onder water etaanden paal, waardoor het
vaartuig van voren omhoog liep. Door den
schok en den schrik liepen de schapen dooreen
en verdrongen zich in bet achtergedeelte van
de schuit, met het gevolg dat deze te diep
kwam te liggen en spoedig geheel door het wa
ter bedolven werd. Ook de redders geraakten
te water, tusschen de schapen in. Zwemmende
en spartelende trachtten zij zich t© redden, wat
den een gelukte, terwijl een andere zich wist
vast te klemmen aan oen Nortonput, welke
dicht in de nabijheid was. Van de sdhuit werd
niets meer gezien.
Een der kameraden, W. Leguit, wist zich
van een drijvendon paal meester te maken, ten
einde zijn kameraad D. Pronk te redden. On
gelukkig echter was de paal aan ijzerdraad be
vestigd en die hulp dus onmogelijk.
Enkele toeschouwers op .clcn dijk waren zoo
door den schrik bevangen, dat ze verder geen
hulp durfden vcrlecnen, totdat twee Lands
meerders op het hulpgeroep kwamen toesnellen
en na veel moeite hun dorpsgenoot behouden
op het droge bi-achtcn.
Ecnigcn tijd later werd hot Tijk van'den mi
litair gevonden en Maandag per motorboot
naar elders gevoerd, juist toen de koninklijke
motorboot voorbij voer.
Een© hypctheêiesha verklaring van
den watersnood.
De Daily Mail" schrijft, dat J. J.
Shaw, van het West-Bromwich Observato
rium, verband zoekt tusechen de vier vol
gende verschijnselen:
lo. Aardschokken in d© Midlands;
2e. groot© aardverschuiving in het Rhym-
ney-dal in Zuid-Wales;
3e. overstroomingen vau rivieren en door
braak van de oevers van het Grand Canal
in Ierland
4e. de overstroomingen in Nederland.
Shaw wijst er op, dat er Donderdag jl.
drie aardschokken werden waargenomen,
wier centrum van intensiteit vermoedelijk
in Oost-Indie lag. Het is zeer wel mogelijk,
dat er verband bestaat tusschen de vier ge
noemde gebeurtenissen, want het is bekend,
dat aardschokken in één deel van de wereld,
schokken in ander© deelen ten gevolgen heb
ben, v/at aan een verstoring van het zui
ver evenwicht van den aardbol moet toege
schreven worden.
Voor de Watersnood-commissie.
Har© Majesteit'd© Koningin hoeft Maan
dagavond den heer S. P. van Eeghen ten
paleize ontvangen, in zijne qualiteit van
voorzitter van Administrateuren der Alge-
mcene Vereenigde Commissie tot leniging
van rampen door Watersnood, ten eind©
van den heer Van Eeghen eenige inlich
tingen te verkrijgen omtrent de werkwijze
der commissie.
Het heeft H. M. d© Koningin behaagd
den h©er Van Eeghen mede te doelen, dat
Zij bereid is met ©ene gift van tien dui
zend gulden de lijst te openen, met dien
verstand©, dat wanneer mocht blijken, dat
later meer noodig is dan de dan ingekomen
giften mochten bedragen, Hare Majesteit
liet voornemen heeft een tweed© gift te laten
volgen.
Vorstelijke belangstelling.
Naar wij vernemen heeft H. M. de Ko
ningin-Moedor zooveel mogelijk inlichtingen
doen inwinnen omtrent den watersnood in
het algemeen en de toestanden in gemeen
ten in d© nabijheid van Scestdijk, zooals
Spakenburg, Eemnes, Baarn enz, in het
bijzonder, en zich daarbij op de hoogte doen
stellen of en waar directe liulp noodig is.
Algsmsense Veroensgde Gom^'s-fe
4er Leniging van Rampen d or
Watersnood in Nederland.
Mar© Majesteit d© Koningin schonk
f 10.000. In totaal ontving de commissie
tot 18 Januari reeds f 99,388.69.
Militaire Tehuizen.
Naar wij vernemen heeft Hare. Majesteit,
de Koningin eene belangrijke bijdrage ge
schonken ten behoeve van de Militaire Te
huizen, voor al de Protertanteehe en voor de
pennanentc ©n tijdelijke R/oom.9ch-katholieke
Militaire Tehuizen, welke tijdens de mobi-
lisatio hun krachten beschikbaar stelden
voor de gemobiliseerde weerkracht.
Do Minister van Koloniën.
De minister van koloniën, mr. Pleyte,
heeft zijn werlizaamheden aan liet Departe
ment van koloniën hervat.
Gep. kapt. Staring, f
Te Zulplien is overleden op ruim 65-jarigen
leeftijd do lirer NV. C. Staring, gepens, kapi
tein der infanterie, een man, die om zijn kunst
zin zoor gewaardeerd werd en daarom hier
zitting had in hot bestuur van volo vereoni-
gingen, zo o o.a. in Pictura, de Museumcom-
miüsiy, do Geld. Vereeniging van Kunstnijver
heid enz.
De lieer Staring heeft zich vooral beleend ge
maakt als illustrator van enkele militaire
werken.
Een valsche streek van een glas wafor.
Bezoek van den opperbevelhebber.
De Opperbevelhebber, generaal Snijders,
heeft Zaterdag een bezoek gebracht aan het
InterneeringsdepoL op Urk, om zich op de
hoogte to fc-lelleu van de toestanden aldaar.
Overplaatsing naar d© Koninklijke
Marechaussee.
Men schrijft ons van bevoegde zijde:
Da cursus bij het Depót der Koninklijke
marechaussee, bij welk© de laatstelijk bij
dat wapen overgoplaat:-te militairen oplei
ding ontvangen, zal tegen het laatst van
Maart eindigen.
Kort daarop, vermoedelijk in de maand
April, zal een nieuw© cursus beginnen, bij
v/elke zullen -worden opgeleid militairen,
die alsdan naar d© Koninklijke marechaus
see zullen worden overgeplaatst.
Het is be verwachteu, dat alsdan slechts
een zeer beperkt aantal militairen van
onbereden wapens zal worden over-
geplaatst. Aangezien een groot aantal mili
tairen van dezen wapens overplaatsing hoeft
verzocht, zal het- aantel hunner, aa.n wier
wenscih, reeds in April aanstaande, zal kun
nen worden voldaan, niot dan zeer klein
kunnen zijn. De meeaten hunner moeten
geduld oefenen, en afwachten, of zij, in ver
band met het aantal openkomende plaatsen,
zullen komen te behooren. tot degenen, die
bij latere gelegenheden zullen worden be
stemd voor plaatsing bij de Koninklijke
Mareoliaussee. Deze plaatsing geschiedt ge
woonlijk slechts twee malen in het jaar, en
wel, in de maanden April' en October.
Voor overplaatsing a an militairen
van bereden wapens staan de kan -
sen gunstiger. In April aanstaande zal er
gelegenheid bestaan om ruim een twintigtal
bereden militairen over te plaatsen, die
aan den alsdan bij bet Depot beginnenden.
cursus zullen wordeii opgeleid.
Dogenen dezer beredenen, die reeds
een verzoek om overplaatsing indienden, of
dit alsnog zullen doen in de maanden
Januari, Februari, of Maart a.s-, en die
gunstig worden beoordeeld, hebben veel
kans om lvun wenscli in April aanstaand©
vervuld te zien.
Op elk verzoek om overplaatsing naar de
Koninklijke Marechaussee volgt, gewoonlijk
binnen ©enig© weken, ©en voorloopige be
slissing, die aan den belanghebbende wordt
medegedeeld, en uit welke aan dezen kan
•blijken, of hij al dan -niet behoort tot dege
nen, die voor overplaatsing naar dat -wapen
in aanmerking komen.
Artillerie-inrichtingen.
St. Ct. 15 bevat het K. B. van 15 Jan.
(St.bl. 3-5), .tot nadere verhooging van de be-
grootin.g van inkomsten en uitgaven van het
Staatsbedrijf der artillerie-inr. voor 1915.
Militaire verordening.
De luitenant-generaal, commandant van het
veldleger, het militair gezag uitoefenend in
de provinciën Noord-Brabant, Limburg en
Gelderland ten Zuiden van den Neder-Rijn,
enz., heeft de volgende bekendmaking gepubli
ceerd:
Aangezien do Min. van Fin. de aanwijzing
van margarine, destijds gedaan ingevolge art.
1 van het Kon. Bcsl. van 7 Aug. 1915 St.bl.
no. 370, heeft ingetrokken;
aangezien daarentegen bij Kon. Besl. van
6 Jan. 1916 St.bl. no. 5 is bepaald, dat o.a.
de uitvoer van eetbare vetten is verboden, met
uitzondering van margarine, voor zoover deze
door bare bereiding met melk en melkbestand-
deelen geschikt is gemaakt om boter te ver
vangen en bereid is door hen, die voldoen aan
de voorwaarden, door den Minister van Land
bouw gesteld of nog te stellen,
is de verordening van den commandant van
het veldleger van 19 Oct. 1915 niet langer toe
passelijk op margarine, maar zijn daarentegen,
echter met inachtneming van het vorenstaan
de. alle bepalingen betreffende ten uitvoer
verboden goederen ook op margarine van toe-
oogenbfib, dat het Kon. Besl. van 7 Aug. 1915
Stbl. no. 370 daarop niet meer van toepas
sing is.
Naar Oost-lndië.
De bij hot leger in Ned.-Indië benoemde of
ficier van gezondheid 2e kl. J. Pk An-
d r i e s s e zal 25 Maart met liet stoomschip
„Koningin der Nederlanden" zijn bestemming
volgen.
Vul een waterglas tot omstreeks drie
vierden met water o: ©en© andere vloei
stof de rand van het glas moot goed
droog zijn.
Als om dc vloeistof tegen stof t© bevei
ligen, bedekt go het met eono speelkaart
van fijn, vast karton, met de voorzij de
naar do vloeistof gekeerd. De kaart moet
omstreeks 3 m.M. aan beide zijden o\rcr
den rand van het glaa uitsteken; de
lengte komt er niot op aan.
Laat de kaart nu omstreeks een half
uur liggen; na verloop van dien tijd zult
go bemerken, dat tengevolge van de dam
pen uit de vloeistof, do kaart gezwollen en
daardoor krom getrokken is, met den bol
len kant naar onderen, terwijl do lange
zijden omhoog zijn getrokken on niet ttcer
op het glas ruston.
Neem nu do kaart voorzichtig bij een d>:-r
hoeken op, en leg baar andersom op het
glas, dus met de bolle zijde naar boven.
Zot nu midden op di© bolle zijd© beet
zachtjes een kurkj© van een medicyntlefch-
je, waarin van boven een sleufjo gemaakt
is, met oen kleine papieren poppetje er in.
Do kurk moet zeer luchtig op de -kaart
gezet worden, om haar niet plat te druk
ken.
Het mannetje, dat er zoer troteoh op is,
door iedereen zoo aangekeken te worden,
zit op zijn© kurk in bedriogelijko rust, niet
vermoedende, welk oen snood© aanslag er
tegen hem beraamd wordt.
Na eonigo minuten hoeft de vochtigheid
hare uitwerking op do onderzijde van de
kaart uitgeoefend, welk© daardoor tracht
zich weder andersom to buigenge hoort
een knetterend geluid, do kaart krult plot
seling om en de kurk wordt omhoog ge
worpen.
Het poppetje wordt van zijn zetel ge
slingerd, de lucht in.
De Minister van Marine met verlof.
De minister van marine, kapitein t/z.
Rambonnet, di© thans niet meer belast is
met het beheer van het Departement .van
koloniën, heeft de residentie met een kort
verlof verlaten.
Dank aan den Min. van Marine.
Bij K. B. is aan den Minister van Marine
Hr. Ms. dank betuigd voor de door hem bij de
waarneming van 'het beheer van het departe
ment van Koloniën den lande bewezen dien
sten.
Adressen gevraagd.
Eerste plaatsing.
Voor onderstaande personen zijn onbe
stelbare stukken aanwezig óp het Hoofd-
expeditiekantobr Veldpost te 's-Graven-
hage;
Pierre van Aarsen, 2 I. 2 fi. I.
3e Div. (België).
J. J. Admiraa 1, Sb. Kruis (Port-
Said).
A. Bezemer, grenswacht Arcen (Wel
tevreden)
L. Bonton, korp. Maastricht (Lon
den).
H. Cop pus, 18 R. I. (Duisburg).
J. E is i n g, 4 III 18 R. I. (Dnsseldorf).
S. v. d. Goot, 5© sectio Wielrijders
depot (Los Angeles).
Av. Helden, 3 II 4e Divisie Reg.
ontbreekt, (Heinsberg).
A. Jonker, lint. Divisie (Bast-
bourne)
J. Ketel, sergeant 4e Divisie (Para
maribo)
M. Lamberigts, korporaal depot II
(Mechelen).
G. van Niekerk, mil. 15 R. I.
(Passau)
H. van O s c h, sergeant Maastricht
(Bandoeng)
H. J. Sier ink, 2e camp. depot VT
(Malden Mass).
A. Simons, 2e 41 L.W. (San Fran
cisco)
H. T i m m a n, 3© Reg. 3e Ratt.
Arnhem.
C. R. Troff, electricien genietroepen
(Soerabaja),
H. Tromp, sergeant Waarde (België).
Verkerk, sergeant majoor 7 R. I.
(Akron).
C. A. S. Tilburg. Ook wij hebben
dat er in overweging genomen wordt, de troe
pen die aan den grens dienst doen, door andere
te vervangen. Officieel is dit echter nog niet
bevestigd. Red.
W. v. N. Amsterdam. Als bijkok hebt gij
geen recht op toelage. Red.
At J. S. Schoonhoven. 1. Wanneer de bmd-
weerlichting 1910 met klein verlof naar huis
1 wordt gezonden, is nog niet bekend.
2. Wij vermoeden dat dit misschien de vol-
I gende maand kan zijn, hoewel hieromtrent niets
I met zekerheid is to zeggen. Red.
IW. V. Veldleger. Gij gaat met do lichting
1914 naar de Landweer over. Wanneer de lich
ting, waartoe gij zoudt hebben behoort (indien
i gij niet voor opkomst voor eerste oefening waart
achtergebleven) met klein verlof naa.r huis
wordt gezonden, kunt gij oen verzoek richten
tot den M. v. O. om ook voor dit verlof ln
aanmerking te mogen bomen. Bestaan hiervoor
goede motieven, dan zal n dat verlof wel ver
leend worden. Red.
D. H. Veldleger. Op welk tijdstip de militie-
lichting 1909 naar de landweer overgaat, is nog
niet bekend. Red.
A. Z. Hoeven. De vergoeding wegens kost
winnerschap is ter beslissing van dfen Bur
gemeester Aan uwe woonplaats. Kunt gij u met
zijne beslissing niet vereenigen, dan kunt gij
een bezwaarschrift richten tot de commissie
van voorlichting inzake bezwaarschriften ver
goeding kostwinnerschap voor uwe provincie.
Het bezwaarschrift te richten tot den voorzit
ter dier commissie in de hoofdstad van die pro
vincie. Red.
W. T. L. Zie omtrent het thuis slapen van
gehmvdon Soldatencourant no. 219. Van een
inhouding van 10 cent mobilisatietoelage wordt
daarin in het gohcel niet gesproken, en berust
dit dus op een misverstand. Vergoeding voor
inkwartiering zonder voeding wordt echter in
dit ge a-al niet gegevdn. Red.
R. H. Hellovoetsluïs. Bij huwelijk wordt geen
eztra-veriof verleend. Gij zult dus een paar
dagen van hot periodiek verlof moeten opspa
ren. Red.
W. M., Drunen. 1. De Minister heeft in de
Tweede Kamer medegedeeld dat de oudste lich
ting der bereden wapenen hoogstwaarschijnlijk
April met kl-^in verlof naar hui6 zal worden ge
zonden.
2. Gij zult wel onder de wapenen kunnen
blijven, terwijl de vergoeding wegens koatvrin-
n ore chap doorgaat.
3. Het maximum voor de landweer is 2 per
dag, a'oor de militie 1.50 per dag. Het be
drag wordt door den burgemeester bepaald.
Een minimum is niet voorgeschreven. Red.
V. J. \V„ W. T. Velden. Om overplaatsing
te krijgen bij het reg. genietroepen kunt gij
een gemotiveerd verzoekschrift tot den Opperb.
v. L. en Z. richten. Red.
R. v. M., Callant60og. Op post staande,
mag niet gerookt worden. Red.
J. d. V., Epe. De Minister van 'Oorlog heeft
in dc Tweede Kamer medegedeeld d3t waar
schijnlijk April a. s. do oudste lichting van de
bereden korpsen met klein verlof naar huis zal
worden gezonden. Red.
1. P. H. 1. In het hospitaal hebt gjj recht
op 4 cents soldij per dag.
2. Dit is ter beoordeeling van den chef van
het Militair Hospitaal, ofschoon onze meening
is dat de kosten van voorwerpen buiten schuld
gebroken, niet door de betrokkenen vergoed be
hoeven te worden. Red.
S-, Breskens. Natuurlijk hpeft de comman
dant de bevoegdheid om zoodanig© maatregelen
t© nemen als in verband met de orde nood
zakelijk zijn. Red.
J. J. P., Oud-Gastel. Gij gaat ook met de
militielidhtdne 1908 over naar de landweer.
Red.
H., te E. Zeer zeker kan een mil.-korporaal
van de lichting 1911 nog worden bevorderd tot
militie-sergeant. Spreek hicroA-er met uwen
compagnies-commandant. Red.
J, B H„ Reusel. Alleen in hoogst dringende
gevallen wordt verlof naar Duitsehland ver
leend. Red.
G. B., Roosendaal. Er bestaat geen recht
op de a-ergoeding wegens kostwinnerschapbij
preventieve hechtenis, bij verblijf in een straf
inrichting, wel bij verblijf in een© militaire
tuchtklasse. Red.
J. K., Princenhage. Bij uitstel van het ver
vullen van zijne militieplichten, al is dit voor I
de derde maal, blijft men militieplichtig en
kan dus steeds opgeroepen worden. Red.
J. S., .Pineind. Wij gelooven niet dat er
veel kans bestaat om als vrijwillig dienend gei
geant don dienst met vervroegd ontslag te ver
laten. Red.
A. v. d. Z., Hoosden. Omtrent do vergoe
ding besl int dc» burgemeester. Kunt gij «t daar-,
nredo niot vorocnigen, dan kunt gij cn gemo
tiveerd bezwaarschrift indienen bij de Com
missie van Voorlicbtiug in zak© bezwaarschrif
ten vergoeding kostwinnerschap, llot adres t©
richten tot den voorzitter van die commissie
in do hoofdstad van uato provincio. Red.
L. P. te '»-Gr. Of degene die nu in het
huwelijk treden in aanmerking komen voor
d© A'ergoeding wegens kostwinnerschap, kun
nen wij u mot met zekerheid zeggen. Dit i»
ter beslissing van den burgemeester van uvo
woonplaats. Richt tot deze het verzoek om
daarvoor in aanmerking to komen. Red.
0. V., Laren. Richt een verzoek tot uwen
regimentscommandant om bij do opleiding ge
plaatst t© mogen worden. Red.
J. Z., Delft. Ruüaauvragen worden in ons
blad niet geplaatst. Gij kunt inlichtingen vra
gen in Dordrecht of daar iemand genegen is
met u te ruilen. Red.
J. H. K., Delft. Informeer daaromtrent bij
het Departement van Bui tenia ndsche Zaken.
Red.
AP., Krabbcndijke. Richt een verzoek tot
uwen Compagniescommandant om voor do toe
lage als timmerman in aanmerking t© mogen
komen. Gij kunt, in geval uw Commandant
meent, dat gij er geen recht op hebt, con ver
zoekschrift richten tot den M. v. O., langs den
hierareheiken weg, ten einde oene beslissing uit
te lokken. Red.
B. J. J., Amsterdam. Het overgaan der
militielichting 1907 naar de. landweer is slechts
een administratieve maatregel. Zoolang do be
langen van don dienst zulks vorderen, zult gij
wel op uw tegenwoordige standplaats blijven.
Red.
C. V., Vierpolders. Richt een verzoek tot
uwen Compagniescommandant om voor de toe
lage als timmerman in aanmerking to mogen
komen. Red.
C. K., Ede, K., Den Haag, H. W.
D., Arpsterdam. Wij kunnen u niet mot
zekerheid zeggen of militairen die nu
in het huwelijk treden in aanmerking komen
voor de vergoeding wegens kostwinnerschap.
Dit is ter beslissing van den Burgemeester van
uw"e woonplaats. Gij kunt echter eene po*-;ng
wagen en ©en verzoek tot den Burgemeester
van uwe woonplaats richten om daarvoor in aan
merking te mogen komen. Red.
J. B. H. te W. Vraag 1 en 2 is ter beslissing
van do Burgemeester van uwe woonplaats. Gij
kunt echter een verzoek richten tot don Burge
meester van uwe Avoonplaats om bij huwelijk
A-oor de vergoeding wegens kostwinner-chap in
aanmerking te mogen komen. 3. Uwe papieren
moeten te L. Z. aangevraagd worden, uwe ge
boorteplaats. Red.
J. H., Heerlen. 1. Daar is ons niets van he
kend. 2. Do militielichting 1900 is op 1 Januari
i-L wel overgegaan naar do Landweer, maar
blijft voorloopig nog bij het veldleger ingedeeld.
Het overgaan naar de landweer wus slechts ccn
administratieve maatregcL Red.
M. A., Waalwijk. Als hot verlof officieel op
Zaterdag valt, moogt gij Vrijdag dp. afloop van
een dienst vertrekken. Van een vroeger ver
trekken om voor den Sabbath thuis te'zijn, is
niets bepaald. De vrijheidsbeweging geldt alleen
a-oor den Zondag, niet voor den Zaterdag (Zon
dag voor Israëlieten). Red.
Het periodioke verlof.
J. K., Haag. Voor Het periodieke verlof gel
den de volgende bepalingen
A. Aan de militairen der land- en zeemacht
kan verlof worden verleend behoudens be
voegdheid van de compagnies- e-n daarmvd©
gelijkgestelde commandanten om ten deze (ook
ingevolge boogeren last) beperking op te leggen
m a-er band met de eiachcu van den dienst, de
te a-oïbrcngen opdracht of do veiligheid naar
keuze van den ver lof aan vrager
1. ton hoogste gedurende eén etmaal in ze-
a-en achtereenvolgende dagen aan personen, be-
hoorende tot de bezetting van foiteu en ten
hoogste gedurende één etmaal in tien achter
eenvolgende dagen aan do overige militairen of
2. ten hoogste gedurende twee etmalen in
veertien achtereenvolgende dagen aan perso
nen, behoorende tot de onder 1 bedoelde cate
gorieën of
3. ten hoogst© gedurende 4, onderscheidenlijk
3 etmalen per maand aan personen a Is voren.
B. Do verloven gaan sis regel in na afloop
van don dienst op den dag, voorafgaande 'i&ji
het etmaal of de etmalen, onder Al. 2 of 3
oedoeid. Kan de betrokkene dienzelfden dag
zijn Avoonplaats of bestemming niot bereiken,
dan mogen de onder 2 en 3 bedoelde verloven
met één dag worden a-erlengd, in welk geval
echter het vertrek eerst plaats heeft op den
eersten verlofdag en de terugkeer op den kaat
sten dag wordt gceischt.
C. De verloven worden zoodanig geregeld,
dat zij a-oor elke compagnie of daarmede gelijk
te stellen eenheid of detachement, voor zoover
doenlijk, over de verschillende dagen per weck
ongeveer gelijk worden verdeeld.
D. In zeer dringende gevallen en bij hcoge
uitzondering, als bijvoorbeeld overlijden, of
ernstige ziekt© van echtgenoot©, kinderen of
ouders, kan door of vanwege den korpscomman
dant of hoogere autoriteit, voor zoover de
dienst zulks toelaat, eene buitengewoon verlof
van één tot hoogstens vier dagen worden ver
leend.
De noodzakelijkheid van zoodanig verlof
moet vóór of na bet verlof deugdelijk worden
aangetoond.
Degene, die des Zaterdagsavonds van gewoon
periodiek verlof terugkoeren of des Zondags
avonds of Maandagsochtends met verlof gaan,
voor zooveel de dienst zulks toelaat wor
den in de gelegenheid gesteld ook den Zondag
in dat verlof te begrijpen. Red.
Verkeerd pakje.
Uit den trein van Breda naar Utrecht is
door mij een verkeerd pakje medgenomen in
houdende 1) gekleurd hemd, een dasje en
eenige zakdoeken. Mijn pakje hield in een wit
hemd, 2 paar wollen sokken, eenige zakdoe
ken en een paar boekje© voor mij van eenig