No. 2 IF.
Vrijdag 31 December 1915
Orgaan voor Leger en Vloot.
Oorlogsnieuws.
Onder redactie van D. MANASSEN.
Beet
TWEEDE JA/RGANG.
SOLCATENCOURANT
ADRES DEE REDACTIE EN ADMINISTRATIE PA LESTEIN ASTRA A T 10,
AMSTERDAM. DIT BLAD VERSCHIJNT DRIEMAAL PER WEEK. LOSSE
NUMMERS VOOR MILITAIREN 1 CENT, VOORBURGERS 3 CENT. ABONNE
MENT VOOR MILITAIREN 0.75, VOOR BURGERS 1.50 P. DRIE M AANDEN
Voor AdvertenÜfcn wende men zich tot onze Administratie, Palostrinaatraat 10,
Amsterdam. Prys der Ad vertor. üën por regel 30 rent. Voor Ingezonden .Mede-
deelingen op de tweede, derde en vierde pagina dubbel tarief. Bjj abonnement
reductie.
Aan de Dardanellen
Uit is de strijd aan de Dardanelles
nog niet, maar Lij heeft zijn,heftig
heid verloren en waarschijnlijk zullet
zullen de geallieerden hun positieg
daar allengs opgeven. Wij geven eeij
kaartje van de Zeeëngte met d<
Aziatische kust in het Zuiden en he
schiereiland Gallipoli in het noorden
Van dit schiereiland hadden degeal
lieerden, Franschen en EDgelschec
twee ponten bezet, in 't verre Weste:
Sedul Bahr, in 't Noorden een gebiei
aan de Soevla-baai (Snvla Bay). Verdé
dan deze uiterste punten zijn de be
strijders van Turkije niet gekome
en thans hebben zij de Soevla-bas
ontruimd, zooals men weet, en zetelé
zij nog alleen bij Sedul Bahr.
BERICHT.
Het nummer 2Ï0 van De Soldatencourant
zal met het oog op den Nieuwjaarsdag een dag
vroeger dan gewoonlijk verschijnen.
De verspreiding van ons blad.
Wij brengen in herinnering, dat troepen-
deelen, die soms door eon of andere oorzaak
van ons blad verstoken zijn, sleohts een aan
vraag tot ons te richten hebben om regelmatig,
driemaal per week, een paftket Soldatencouran.
ten te ontvangen. Nergens mag ons „Orgaan
voor leger en vloot" ontbreken.
i De toestand in Den reuzenstrijd.
Een Engelseh telegram bericht, dat de
Indische troepen bet Westerfront hebben
verlaten. Waarom dit geschiedt? Waar
schijnlijk omdat de Engelsch en, die al hun
troepen naar Frankrijk en België hebben
gezonden, de Indiërs daar niet meer noodig
hebben. Een. andere vraag is, waar dezen
vraag is niet zoo gemakke.-
lijk te beantwoorden. Natuurlijk laat de
Engelsche regeering of het Engelsobe leger
bestuur zich daar niet over_ uit. Alken weef
men te verzekeren, dat Èngelsoh-Indisohe
troepen te Marseille ingescheept zijn en van
daar verder vertrokken.
Zeker niet den kant van het westen pp,
maar naar het oosten der Middeilaudsche
Zee. Want dien kant op wordt tegenwoor
dig het hevigst gevochten. Eigenaardig is
het zeker, dat deze wereldstrijd zich al meer
naar het Oosten en 'b Zuiden verplaatst.
Begonnen op het Westelijk oorlogsterrein
bleef bij daar heel spoedig staan op het
zelfde punt, al hadden er dag aan dag hevi
ge gevechten plaats. Toen begon het Ooster
front de hoofdrol te spelen en het behield
die den heelen verkopen zomer door. In
den herfst verplaatste de oorlog zijn zwaar
tepunt naar den Balkan. Met ae verovering
van Servië schijnt do strijd daar weer ie
luwen. De geallieerden versterkeu zich
blijkbaar krachtig te Saloniki; liet lijdt
geen twijfel, of ze voeren daar steeds meor
troepen aan, doch d© Bulgaren, de Duit-
sobers en Oostenrijkers blijven in kuu huis
je, d. vr. z. iu Servië. We vernemen nog
altijd niets van een overschrijden der Griek-
sohe grens, van een aanval op do neutrale
zone in Griekenland.
Waarom de centrale mogendheden en
hun bondgenooten zoo rustig toezien, dat de
geallieerden zich te Saloniki vastzetten, is
1 niet duidelijk. Het lijkt vreemd, en voor dit
vreemde zcekt men natuurlijk een verkla
ring. In de Fransche pers weet men nu de
zaak te verklarende Dudtsohers en Oosten
rijkers hébben geen troepen genoeg om de
rij ancien in Saloniki san te vallen; indien
zij dit wilden doen met hoop op succes zou
den de Bulgaren er ook aan te- pas moeten
komen, doch dat willen de bondgenooten
liefst verhinderen. Want de Grieken weten
heel goed, dat de Bulgaren, als zij mee
hielpen Saloniki te veroveren, dat ook
,,0-o-v-e-c-r
De jongeman in -Loden jas had al eemigo
tnalen staan roepen. Ten laatste schenen ze
san. den overkant zijn stem te hébben ver
nomen. Een kleine meid, negen, tien jaar
misschien, kwam de deur van. de boeren-'
woning uit. Men hooide het geklos van klom
pen op bet houten steigertje en het ramme
len van do ketting waaraan het bootje vast
lag. Eenige minuten later was het vaartuigje
met kracht door de kleiue maar stevige
armen voortgerceid, aan den kant.
Sjoard Barbels was geen hengelaar om de
visoh alleen. Hij beweerde dat die soort van
sport hem tot medicijn diende, tot antido
tum eerder gezegd, als zijn stage en inge
spannen studie hem dreigde te zullen uek-
ken'\ Dian moe6t er iets gedaan om de
spanning te verminderen, de veiligheidsklep
moest overgehaald. Iu plaats van met nach
telijk blokken dan voort te gaan, greep hij
's avonds naar een opwekkend beek, rino- ter
rust-, zette zijn wekker op vijf of zes^ en
zocht zijn viscligereedschap. Tegen drank
kon. hij niet, ze maakte hem misselijk, en de
luidruchtige vreugd vau zijn kennissen had
voor hem, den ernstdgen denker, altijd iets.
van de vreugd door beneveling. Veel Vrien
den had hij daarom niet, toch ontbrak bet.
hem geenszins aan die hem waardeerden cn
Eb „Vondel", weekblad voor het Vondel-
kwai-fier* ^Amsterdam) pyergenomeiv
zouden willen behouden, en een meedoen
van Bulgaije zou dus voor Griekenland kef
sein wesen om zich eveneens in. den oorlog
te mengen. Dat nu willen de Duitschecs
liever verhoeden.
Deze Fransche verklaring is natuurlijk
niet meer dau een gissing. En het is de
vraag, of de centralen op die wijze niet te
veel wagen, want allengs moeten de geal
lieerden heel wat troepen krijgen te Salo
niki, men beweert zelfs, dat zij er nu al
2-30.000 man hébben.
Om tob ong punt van uitgang terug ie
keeren, gaan misschien, die Indische troepen
van het Westerfront ook naar Saloniki? Of
worden zij nog verder weg gestuurd Want
we zeiden reeas dat de strijd zich al verder
uitbreidde naar 't Oosten en 't Zuiden. Fm
het lijkt lang niet onwaarschijnlijk, dat de
Indiërs öf naar Egypte gaan, waar de
Engelschen zich steeds, krachtiger verster
ken, er zouden in Alexandrië bijv. weer
groote troepen massa's geland rijn, of
naar Mesopotamië, waar op het oogenblak
waarschijnlijk het hevigst gevochten wordt.
Het behoeft ons volstrekt niet te verwon
deren, indien de Indische troepen van bet
Westerfront gezonden, werden naar het land
van Eufraat en Tigris. Daar ligt, wij we
zen er reeds op, thans een der zwaartepun
ten van den grooten woreldkfcr'ijd.' Dè''Bus
sen uit den Kaukasus en Berrie rukken aan
op Bagdad, de Engelschen in Mesopotamië
beproeven dezelfde stad te bereikeu om zien
met hun bondgenooten te vereenigen. Maar
in Mesopotamië vinden zij zeer lievigen
tegenstand. Bij Koet-el-Ama-ra, op een 200
K.M. afstand van Bagdad, ia in de laatste
dagen en weken een geduchte strijd aan den
gang; de Turken krijgen er steeds nieuwe
versterkingen en wij ontvangen wel den in
druk, dat de positie der Engelschen er niet
schitterend is. Met het oog op de belang
rijke positie, die de strijd in Mesopotamië
inneemt, is het zeer waarschijnlijk dat, de
Goerka's uit Frankrijk gezonden zijn naar
het sferijdtooneel in het land van Eufraat en
Tigris. Daar ziju zij ook beter op hun plaats,
dichter bij hun land, in een klimaat, dat
voor hen geschikt is.
Vau den strijd dichterbij, in Europa, heb-
beu we maar weduig nieuws te vertellen. Ic
den Balkan wordt hoofdzakelijk alleen ge
vochten door Oostenrijkers tegen. Montene-
grijnem; van. veel beteekemis schijnt de oor
log daar niet: als een bijzonderheid ver
meldt eeen telegram uit Weenen, dat de
Oostenrijkers drie kanonnen van de Monte-
grijmen hebben buit gemaakt.
.Aan bet Oostenfront wordt gewag ge
maakt van patroillegeveebten, nog0altijd in
de buurt van. Tsarfcorysk en van eenige ge
vechten. aan liet front in Bessarabië, waar
de Oostenrijkers den aanva-l van sterke Bus.
siscke patrouilles bloedig hebben afgeslagen.
In het Westen laat steeds nog het kanon
zich in de eerste plaats koerenartüleriego
vechten bij West-Eude-Bad, bij Soissbns, bij
den Hartmannsweilerkopf.
Oaj?TSCHLANO.
Het vérlies aan vee in Oost-Pruisen.
Volgens officieele statistieken bedragen
de verliezen aan vee.' door den Bussischen
inval in Oost-Pruisen veroorzaakt: 135,000
asüfa achtten, al bekenden ze 't niet elkan
der.
Sjoerd was ingestapt.
Waar is je groote zus? Ziek tocli niet?
maakte hij zijn praatje.
Welnee, die ziek? Ze is met moeder
nae stad. Mantel kcope. Mooi weer, hè? Je
treffen 'et, snapte 't kleine ding.
Barbels was al geen onbekende meer op
de boerderij. Hij, die lange meneer uit 'stad,
mocht er een potje breken. Berst had hij
gehengeld in de dwarsvaaft, even over dc
'ophaalbrug, maar weldra had Blek hem een
beter plekje gewezen. Achter hun boerderij
had vader indertijd „visch gepoot", maar
de liefhebberij was er in den laatsten tijd
tamelijk wel af. Ze zou eens vragen, of er
wat tegen was, dat hij daar eeus inlei.
Die Biek ook. Ze had zijn plan de cam
pagne een heel andere lichting gegeven. Hij
hoefde nu geen uur of langer meer te zoeken
voor hij 'n goed vischplaatsje vond.
Waarom was ze er nu niet? Hij kwam toch
op het goeie uur, dat zo anders altijd over
zette. Die mantel lïou ze Maandags wel ge
kocht hebben, dan ging ze tóch altijd naar
stad Geld wou ze voor haar overzetten nooit
hebben, dat had al allereerst, zijn aandacht
getrokken. Dat pakt het „grut" aan,
zed ze dan, voor gnoepcentenmaar ik mag
het wel, zoo 's even van nrn werk löopen,
dat breekt weer wat.
Het beviel hem maar half, vandaag. Al
had hij spoedig beet en bungelde het vol
gend oogemfcflik een aardig klein snoekbaarsje
aan z'n haak, bij miste zijn praatje met
l^haai^ j
paarden, 250,000 stuks rundvee, 200,00j
varkens, 50,000 schapen, 10,000 geiten
het verlies a an pluimvee wordt .op 600,001
kippen en 50,000 ganzen geschat.
De ontploffing te Mlinster,
Men meldt uit Oldonzaal aan de N. Ciri
Omtrent de outploffing te Munster i/IY]
vernamen wij nog nader:
Voordat de ontploffingen plaafts haddei
er zijn er meer geweest werd door ver
schillende vrouwen iu do fabriek werkzaam
reeds geconstateerd, dat or in verscheiden)
lokalen rook hing, doch daar dit wel meer gé
beurde, werd hierop niet voldoende acht gé
slagen. Bij het doen van de ronde, door ooi
Feldwebel, met hot politie-toezicht belast-, ei
die in het bezit was van de sleutels der veij
schillende gebouwen, bemerkte deze dat er rooi
uit den vloer kwam. Hij vroeg een vtouw. wai
dit betèekepdc-, maar deze kon geen opbelde
ring geven. Hij duchtte groot gevaar en ge
lastte onmiddellijk de vrouwen, de fabriek 1)
verlaten en schijnt toen nog do gelegenheid
gehad to hebben de brandvrije kelders, die ori
der de fabriek aanwezig waren, af te sluiten
Kort na bet bevel aan de vrouwen gegeven
de fabriek te verlaten, had een ontzettend
ontploffing plaats, waarbij de Feldwebel, be
nevens een groot aantal menschen op de fabriel
werkzaam, het leven verloren. Op *de fabriel
werkten ongeveer 750 personen.
Dadelijk nadat de uitbarsting plaats had;
snelden de menschen uit de omgeving, zoowei
kinderen als vrouwen, naar buiten om te ziei)
wat er gebeurd was. Velen dachten aan Vim
men, geworpen door vijandelijke vliegers. Dez?
nieuwsgierigheid kostte echter aan velen hef
leven, want van do zic-li in do fabriek berin-'
dende granaten en bommen sprongen vele ach
tereenvolgens uit elkander.
Een granaat vloog omhoog, kwam terecht
in een straat, sloeg een gat in den grond, be
schadigd© ©en groot- aantal huizen en doodde
verscheidene inwoners. De ontploffing was zoo
hevig, dat kindoren opgenomen en in de lucht
geslingerd werden. Het was een vreeselijk ge
zicht, want hun lijkjes bleven in de telefoon
draden hangen.
Een spoorwegbrug word ernstig beschadigd.
Onder do ontplofte granaten bevond zich o.
m. nog een lichtkogel -van enorme lichtsterkte,
die omhoog geworpen, geheel Munster ver
lichtte.
Het aantal slachtoffers, ofschoon niet juist
aan te govern moet meer dan 4CO bedragen.
Nederlandsen© arbeiders, op de fabriek werk
zaam, zouden in hechtenis genomen zijn en de
toegang tpt de fabriek is door militairen tot
op grooten afstand afgezet.
Op een verbandplaats bi] storm,
In de „Vorwarts" vertelt een hospitaal
soldaat van zijn dienst onder een bestor
ming.
Een kleine boerenwoning met twee vertrek
ken, een paardenstal en een zeer luchtige en
ruime schuur zijn onze werkplaats. De twee
vertrekken worden voor onze gewonden dik
met stroo belegd, want onze troepen hebben het
bevel tot den aanval gekregen en de eerste ge
wonden komen reeds aan. Zij dragen al een
voorloopig verband, dSt hun kameraden of
'hospitaalsoldaten in de gevechtslinie hebben
aangelegd.
■De lichtgewonden komen te voet. Do zwaar
gewonden 'iggen op Russische karre'n en- zijn
vaak geheel met zand en bloed oyer dekt. Onze
ruimte is te klein, wij moeten onmiddellijk be
ginnen met liet vervoer naar een veld-lazaret.
De dragers hebben hun handen vol, zij slepen
baren aan, laden af, verbinden en zijn zoo deuk
bezig, dat zij het rammelen van de vensters
niet eens hooren. Plotseling slaan dicht achter
Waarom was ze geen boerin zooals de
anderen? Waarom zagen haar fluweelbruine
kijkspdegels uit het regelmatige, gezonde ge
zicht zoo schalks al de dingen aan die hen
ontmoetten, in tegenstelling met de flets-
blauwe oogeu die hij aan alle andere plaat
sen tegenkwam. Waarom was haar taal zoo
heel anders, van zoo heel anderen klank en
uitspraak, dan zelfs die van - haar eigen
zussen
Op den breedeu waterweg over de rivier,
soms met laugdurig tijdverlies overgestoken
door den sterken stroom, had hij haar al
heel wat vragen gedaan. En met genoegen
luisterde hij dan naar het onbevangen ant
woord, altijd nog uitvoeriger dan hijver
wachtte. Te deksel, ze was nie<t dom die
meid. Ze kende blijkbaar talen! Daar had
je 't alzo nam nog les. Waarom? Wat wou
zc dan
O, u dacht dat zijn hier allemaal van
die boerenmeiden, die niets anders kennen
als het huishouden doen, schrobben, melken
en hooien Neen, hoor, daar denken ze bij
ous in de buurt anders'over.
Wat willen jullie {hm? Dokteressen of
professorinneu wórden
Nou, nou, maar wie weetMisschien
schuilt er zoo een onderU moet weten, dat
hebben we aan onze dorpsjuffer 1) te dan
ken. Die vindt het zonde, dat meiden met
vlugge koppen niet trachten nog wat dóór te
loeren. Dat boerenwerk, rader,eert. ze, is ook
wel nuttig werk, maar dat kan iederéén
leereoi. Als je daar 'n meid voor neemt, en
2) Onder.w Ijzeree,
'iet vertrek, waarin nog veel gewonde kamera
len zijn, eenige zware granaten in. Tk rio nu,
ivaar wij te land gekomen zijn. Rechte en
links van ons staan onze veld houwitsers en be
schieten de Russen. Deze schijnen nu de batte
rijen te hebben ontdekt.
Gewonden komen aan en worden in do groote
lazeretwagens geschoven. Meestal zijn het scho
ten in den buik of in het hoofd. Do gewonden
liggen op liet uiterste, kunnen echter misschien
nóg gered worden, als zij onmiddellijk onder
handen van do dokters komen, die met de
grootste inspanning werken. Hoe velen van hen
zullen den dag van morgen nog beleven Het
zijn meest mannen van den landstorm met zwa-
ren baard, huisvaders, die voor mij op de
draagbaar liggen. Vele verbijten hun pijn,
velen zijn bewusteloos. Ik zio hoe het leven weg
vloeit
Weer Loopen de wagens met gewonden zich
op. Eén van hen overstemt allo anderen met
zijn smartkreten. Wij laden hem het eerst af.
Het is de onderofficier, di© mij heeft opgeleid.
Vijf dagen later hob ik hem begraven. Hij was
de beste meerdere, dien ik ooit heb gehad.
De nacht breekt aan. Nog steeds hebben wij
de handen vol. Rondom diepo stilte. Steeds
gaat het werk door. Twco dagen en tweo
nachten lang, zonder rust of slaap. Men heeft
ternauwernood tijd om iets te eten. Wo mer
ken, dat onze krachten verminderen. Ik kan
nog een gewonde uit den wagen lichten. Op
een middag krijgen we eindelijk bevel uit te
rukken. Een andere korporaalsc-hap lost ons
af. De nieuwen moeten echter even hard aan
het werk. De vijandelijke stollingen zijn bijna
niet te nemc-n. Nieuwe aanvallen beginnen,
nieuw© slachtoffers komen aan. Van acht tot
half twaalf tel ik 213 gewonden,
ENGELAND.
De dienstplichtquaestie.
LONDEN. De kabinetsraad van
gisteren zal waarschijnlijk een der
belangrijkste in de Britscke historie
bliiken te zijn, waarin feitelijk een e:nd is
gekomen aan het groote meeningsverschil
omtrent den militairen dienst. De aankon
diging van Asquith, dat conscriptie noodig
is, kwam niet onverwacht en is in het alge
meen goed ontvangen. De oppositie tegen
conscriptie in het Kabinet is zeer klein, en
in strijd met de overdreven berichten
meent men, dat do ministers die eerst er
tegen waren, thans zullen aanblijven.
De „Times" zegt, dat het kabinet gis
teren feitelijk een beslissing heeft genomen
en dat weldra een couscripticwet bij het
parlement zal worden ingediend. Het blad
ze^t, dat deze spoedige beslissing te danken
is aan het krachtig pleidooi van Lloyd
George, die door eenige Unionisten werd
gesteund. Er zal misschien eenige' wijziging
in het kabinet komen om verschillende
redenen, maar het feit is dat het denk
beeld vau dienstplicht buitengewoon weinig
verzet vond.
Geen vrede zonder de bondgenooten.
Minister Buucbaa-n spra.^ in het
Lagerhuis over de noodzakelijke voor
bereidingen die getroffen moesten worden
ten behoeve van do herleving van handel en
nijverheid na den oorlog. De heer Runci-
man maakte van deze gelegenheid tevens
gebruik om nog eens te doen uitkomen, dat
al bereidde men zich op den vrede voor,
daarom toch niet de meaning mocht post
vatte in de andere geallieerde landen, dat
Engeland aanstuurde op. een spoedigen vre
de. Er zou van geen vrede sprake kunnen
zijn, die in ©enigerlei opzicht indruischte
tegen de belangen der bondgenooten. Allen
stonden schouder aan schouder c-n geen van
hen mocht zelfs maar doen vermoeden dat
hij naar vrede verlangde vooi- heli hoofd
doel van den strijd was bereikt. En duide
lijk wijde *de minister verklaren, dat geen
enkel#' voorbereiding met het oog op den
vredestijd door den Board of Trade werd
getroffen, met do gedachte dat de harmonie
zou mogen worden verbroken, die thans
tusschen de geallieerden bestond, of ter
verhaasting van heb herstel van den vrede
ten koste van het hoofddoel. Er werd op het
vasteland wel eens gemompeld, zoo zette
de minister uiteen, dab Engeland, de groote
handelsnatie, vol zorg voor zijn toekomstige
belangen, zich niet met hart- en ziel gaf aan
de bereiking van dit deel. Maar met klem
kwam de minister hiertegen op. De harten
in Engeland klopten even vurig als die in
Frankrijk, Italië en Rusland voor het be-
je kan zelf wat méér... En zoo zijn er bij
ons heel wat, die wat beters deen. De
meestea leeren talen de beginselen
danHoe moeten we a nders een goed ge
schreven boek béhrijpen? Want we lezen
hier veel. Dan gaan er verscheidene naar
stad, die voor teekenen, die voor muziek, ik
onder andere voor viool, zelfs zit. er een,
Ant Goosen, aan 't Latijn en Griekschze
heeft les van den dominee en de domineescHe
leert haar fraaie handwerkenWaarom ook
niet, als je vader 't betalen kan en 't niet
noodig vindt dab je allemaal de koeien en
den hooibouw naloopt?
Sjoerd luisterde met verrukking. Hij ging
de natuur in cm z'n studie te breken. Dat
vrouwelijke boerengoed daar deed juist
andersom, ging de studie in om afwisseling
bij 't landleven en er, „wie weet" was
Back's stopwoord nog iets mee te berei
ken.
Riek had een vlug begrip en een natuur
lijken aanleg voor „willen weten", in de a
ruimsten zin. Wat moest hij soms proesten
om haar eigenaardige opvattingen van de
dingen, waar tóch korrels waarheid in zaten
Dieu dag ving Sjceid weinig. Den volgen
den dag was hij er weer.
„O-o-v-è-è-r
Ja, Riek was er. Ze wenkte hem al, vrij
en toch niet over-vertrouwelijk. Juist haar
houding. Net alg in haar spreken, ronduit,
onbevangenvolkomen natuurlijk, maar
met niet den minsten blijk van vertrouwe
lijk, van uitlokkend te willen doen.
Zoo 'n knappe, kerngezond© vrouw, later,
>zxtu hem lijkenEn. een die leeren bon wat
reiken van heb grootsche doel van den oor
log. Aldus de heer Runciman.
Wat is echter het hoofddoel van den
oorlog. Deze vraag stelt ook een inzender
in de „Manch. Guardian", de heer Geo
Benson. Deze wijst er op dat de duurzamo
vrede van Europa alleen is te verkrijgen
door samenwerking en harmonie, niet door
iele te verwerven ten koste van een ander.
Men spreekt van waarborgen, maar, zoo
merkt hij op, zulke waarborgen kunnen niet
duurzaam zijn, omdat geen politieke con
stellatie in Europa duurzaam is en vroeg
of laat toch Europa dan weer verdeeld zal
zijn in twee vijandige kampen. Do zooge
naamde vredeswaarborgen zijn dan te niet
gedaan. De eenige ware vredeswaarborg is
het verdwijnen van het antagonisme, is het
concert van Europa.
De schrijver vergelijkt dan Engeland en
Duitschlaud met twee vechtende jongens,
die wel gaarne den strijd willen staken,
maar geen van beiden het eerste halt dur
ven roepen. Men meent dat bet een te el: en
van zwakheid zou zijn als men het oorlogs
doel omschrijft. Maar de heer Benson
meent integendeel da.t alleen door het aan
geven van het oorlogsdoel een oplossing is
te verkrijgen. Indien het doel is van Enge
land de onvoorwaardelijke onderwerping
van Duitsckland. laat men het dan zeggen.
Schrijver zou dat voornemen een fout ach
ten, maar men zou dan weten waaraan zich
te houden. Is het echter alleen de bedoeling
redelijke voorwaarden te krijgen, laat men
dan openbaar maken wat men wil. De
natie die het eerst haar vredesvoorwaarden
bekend maakt zal daardoor een tpktisch
voordeel verkrijgen, want de tegenpartij
za.l dan gedwongen zijn zelf ook voor den
dag te komen en zal met die bekend gewor
den voorwaarden rekening moeten honden.
FRANKRIJK.
Van het Westelijk Oorlogsterrein.
PARIJS. Onze artillerie heeft een
munitiedepot bij Steenstraebe in de lucht
laten vliegen.
Wij hebben het station van Lens en den
sector Angres hevig beschoten.
Door onze beschieting van een bosch in
de buurt van Reims ontstond een groote
brand.
D© Fransche artillerie in Lotharingen
beschoot met succ-és vijandelijke verster-
lriugcn.
Hevig artillerie-duel in de Vogezen. Wij
veroverden eenige loopgraven aan den
Hartmannsweilerkopf, die de vijand tus
schen Rehfelsen en Hirstein nog bezet hield
en maakten daarbij 100 krijgsgevangenen.
LONDEN. Maandagavond lieten wij bij
Fricourt een mijn ontploffen, waardoor bij
de Duitsckers groote schade werd aange
richt.
Dinsdag was de kanonnade door de Duit-
schers veel sterker dan gewoonlijk, vooral
ten zuiden van het kanaal van La Bassée
bij Armentières en bij Yperen. Onze artil
lerie beantwoordde het vuur krachtdadig
en er werd waargenomen, dat zij goede
resultaten bereikte.
De lichting 1917.
PARIJS. *De Senaat behandelde de wet
omtrent de oproeping van de lichting 1917,
die reeds door de Kamer is aangenomen.
^Minister Galliéni, die zich in het debat
mengde verklaarde dat de inlijving van de
lichting 1917 een voorzorgsmaatregel is.
De-ze lichting vormt slechte een geneelte van
de hulpbronnen, die nog ter beschikking
zijn.
„Wij zullen", zoo zeide de minister, „ze
alle realiseeren en daarvoor brekeu met de
gewone administratieve manier en noch
tegen initiatief noch tegen verantwoorde
lijkheid opzien.
Nadat hij verder de maatregelen, geno
men voor de inlijving van lichting 1917, had
meegedeeld, eindigde Galliéni als volgt:
..Frankrijk, dat 18 maanden geleden den
vrede niet wilde, wil nu met alle kracht, den
oorlog en wijdt daaraan al zijn hulpbron
nen. Hij, die het woord vrede" uitspreekt,
wordt beschouwd als een slecht burger- Do
helding 1917 zal vertrekken, de best© wen-
sclien van de natie begeleiden de jonge lie
den, die wij zullen voorbereiden voor den
grooten strijd, welke eerst zal eindigen als
Frankrijk iu overeenstemming met zijn
bondgenooten, zaJ kunnen zeggen „Ik houd
op, ik heb alles verkregen wat ik wenaeh-
te. ik hen-at mijnen vredes-arbeid-"
Dc redevoering van den minister voud
algemeen© toejuiching.
Met algemeen© .stemmen werd het ©enig
artikel van het wetsontwerp e'n tevens liet
voorstel lot aanplakking van de rede des
ministers aangenomen.
Het verduistert^ Parijs.
De Matin" bespreekt dc vraag, of het
werkelijk nuttig cn gewenscht of in het be
lang der veiligheid ia om Parijs, bij wijze
van maatregel van bescherming tegen aan
vallen uit de lucht, duister te houden.
Het blad wijst erop, dat de Zeppe
lins in April Parijs toch hebben kunnen
vinden, ofschoon toen ook al dezelfde
maatregelen tegen te sterke verlichting zijn
genomen als thans.
Het heeft bovendien verschillende vlie
gers gevraagd hoe zij omtrent het vraagstuk
denken en zij waren allen eenparig van
meening, dat het duister houden volstrekt
niet helpt; een vlieger of Zeppelin vindt
Parijs niet, omdat er licht brandt, maar
zoekt zijn weg naar het kompas. Eenmaal
dichtbij of boven Parijs gekomen, is ook do
zwakste verlichting voldoende om hem Ut
leiden. Een geheel duister gehouden wijk
valt nog sterker op, omdat die zich als oen
zwarte vlek in de reet van het van boven
gezien stadsbeeld vertoont. Ook als do stad
geheel duister was, zpu een vlieger ze her
kennen.
„Laat men gerust het licht weder ont«
steken en op de overige verdedigingsmidde
len vertrouwen", zei een van hen.
En intusschen blijft Parijs in half of
meer dan half duister gehuld. Zoodfa de
avond aanbreekt, neemt het aantal onge
lukken op straat een ontzettenden omvang
aan. De ervaren koetsiers en chauffeurs zelfs
weigeren in het duister te rijden, en de an
deren rijden de trottoirs op, omdat zij hun
weg niet kunnen zien, overrijden voetgan
gers, werpen lantaarns om. Do straatroovers
doen, geholpen door de duisternis, goede
zaken.
De schouwburg-directies klagen, dat het
publiek niet komt en dat het hun onmo
gelijk is het personeel aan den gang te hou
den.
„De winkeliers verklaren, dat zij geruï
neerd wordende schouwburg-directeuren,
dai:. men ze boycot; de „poilus" (als zo met
verlof naar Parijs komen), dat men zich
verveelt en de voetgangers, dat men zo ver
moordt!"
Hierbij komt nog, dat al maakte men de
verlichtingsbepalingen nog lastiger, men
toch niet kan beletten, dat de stad reeds
van verre zichtbaar is. In do voorsteden
en in de buurt van Parijs laaien voortdu
rend de vuren in de talrijke munitiefabrie
ken dag en nacht door. Dan de lichten der
stations, die der treinen enz.
De Matin" doet om al deze redenen een
beroep op de autoriteiten, om de verlich
tingsbepalingen weder op te heffen en Pa
rijs weer tot een bewoonbare en veilige stad
te maken.
RUSLAND.
Van het Oostelijk oorlogstooneel.
BEP.-LUN. Aan de Berézina, evenals ten
noordwesten van Tsartorysk en hij Beres-
t.iany. zijn Rusrisclie verketmingsafdeeim-
gen verdreven.
De correspondent van de „.Daily -Chro
nicle" aan bet oostelijk front seint via Pe-
trograd aan zijn blad, dat de winter den
strijd iu Rusland zeer beperkt heeft. Het
is thans, nu de grond hard bevroren is. "on
mogelijk loopgraven aan te leggen en daar
om 'wordt er slechte om de oude stellingen
gevochten.
Zelfs in het noorden, waar de Du na thans
geheel bevroren en dus begaanbaar is, wordt
slechts omtrent een strijd bij de oude posi
ties bericht.
ze wilde, worden wat ze wilde, die je begrij-
pen zou, je sterken, met je strijden, en
toch, aan eenvoud en waarheid gewend
-Gisteren niet veel gevangen, Riek
Niet? Maar u vangt in den laatsten
tijd toch 6lecht, of heb ik het mis Is u er
wel heelemaal bij. Ais jé iets wil bereiken,
moet je er heelemaal bij rijn, zei altijd ouzo
juffer. Goed, dat het u niet zoozeer om de
visch te doen is als om de frissche lucht.
Verbeeldde hij het zich, of was er ditmaal
iets spottends in haar stem
Hij zag haar oplettend aan.
En om nog iels. Raekl
Hoezoo? vroeg ze nu weer heelemaal
naïef.
Er waren minuten van stilte. Rustig klot
ste het water tegen de boeg van het vaar
tuig. De pennen piepten van de droogte.
Riek stopte een van de riemen bijna geheel
in 't water en het volgend oogenblik was het
piepend geluid verdwenen.
Ik hoor jon zoo graag babbelen, Riek.
En ik zie je zoo graag.
Och kom
En na een poos
Hoort u nu ook al tot dat soort hoeren,
dat zulke complimentjes maakt 1 Daar had
ik u nu te degelijk voor gehouden!
Wie is te degelijk om jon eeu compli
mentje te maken?
Rïëk's hoofd maakte een grappig schud
dende beweging.
't Wordt hoe langer hoe bedenkelijker!
Er verjgepen .jat-gjoerdi
niet meer kwam. Hij werkte, werkte als een
die er komen wil, ten kosten van alles. Hij
gunde rich geen rust, geen verpozing, geen
afleiding meer.
„Als je iets wilt bereiken, moet je er
heelemaal bij zijn!" zoo dacht Rick er
over. Moest hij daar door haar nog aan her
innerd v-orden
En hij was er bij. Maar met de vacantia
kwam hij weer over. Zou Riek begrepen
hebben waarom hij zoo lang weggebleven
was? Wie weet!
Niet alleen vissollen deed hij nu, maar
handenarbeid van allerlei slag. Niet weinig
naar den rin van boer Kadzana, Riek'=
vader, dia zoo'n pootig heer best kon plaat
sen en bovendien zoo dom niet was om niet
te begrijpen dat zoo'n „studeerend jong"
wat afleiding moest hebben. Tot later m 't
aardappelen rooien vond Sjoerd smaak. Zou
Ovidius dat cok nooit eens gedaan hébben,
vroeg hij Riek. Wie weet. Zij lachte, ai
Rende zij van den grooten schrijver niet meer
dan den naam.
Sjoerd kwam alle dagen, en ook weer na
de va can ties, soms met-, soms zonder visch.
Waar hij tocli altijd visschen ging? vroe
gen hem sems de argwanende vrienden. Of
hij hen niet eeus mee wilde nemen en hun
ook die goede vischplaais aanwijzen?
Dat 's niets voor jullie, vond Sjoerd.
Zoek ie eigen vischwater, dat heb ik ook
moe-ten doen. Hier krijg ik alleen maar beet