St. 214.
woensdag 29 December 19T5
Orgaan voor Leger en Vloot.
Oorlogsnieuws.
Onder redactie van D. MANASSEN.
zijn nieuwe Keizer,
Ons Oorlogsdagboek.
Hst nieuwe Testament.
TWEEDE JAARGANG.
DE SOLDATENCOURANT
ADRES DER REDACTIE EN ADMINISTRATIE PALESTRINASTRAAT 10,
AMSTERDAM.. DIT BLAD VERSCHIJNT DRIEMAAL PER WEEK. LOSSE
NUMMERS VOOR MILITAIREN 1 CENT, VOORBURGERS 3 CENT. ABONNE
MENT VOOR MILITAIREN 0.75, VOOR BURGERS ƒ1.50 P. DRIEMAANDEN
Voor Ad verten tién wende men zich tot onze Administratie. Palestrioastraat 10
AmsterdamPry's der Ad verten til'n per regel 30 cent. Voor Ingezonden Mede.'
dodingen op do tweede, derde en vierde pagina dubbel tarief. Bij abonnement
reductie.
(Stol.)
Die daad had Yoean-Sji-Ksii du vriendschap
cn toewijding .bezorgd van Tsoe-iHsi voor
zoover deze eerzuchtige oudo danie iemand
Vriendschap eu toewijding schenken kon
ma-ar hem den haat op den bals gehaald van
prins, Tgjoeri, den broeder des keizers, aau
wiè&i'dezö oji 'zqil sterfljod had opgedragen, op
"Yooii.jx-Sji-Kai wraak te nemon.
Maar door de gunst der keizerin-weduwe
werd hij eerst onder-koning van Sjautoon.g en
later onder-koning van Tientsin.
Reeds bij het leven van Tsoe-Hsi, had prins
Tsjoen pogingen aangewend, om do politielet
positie van Yoean te ondermijnen.
Daarvan worden aardige staaltjes verhaald
in het mooio werk van Bland en Blackhouse:
China onder de- Keizerin-We-dniee.
Toen Yoean in 1908 zijn vijftigsten verjaar
dag vierde, overstelpte de keizerin hem met
kostbare geschenken. Do genade van deze
groote vrouw was als ecu schitterende zonne
dag; de onweerswolken, met donder en bliksem
hieven wel uit tot den avond.
Of de keizerin door lmar kostbare geschen
ken den nijd wilde verbergen tegen den man,
die zoo hoog in aanzien gestegen was, en die
zoo populair scheen, dab zij hem zelfs niet meer
aandurfde, wijl hij do eerste man in China
was, die een goed georganiseerde, goed gewa
pende en goed gedrilde legermacht bezat
dat vermeldt, de geschiedenis niet. Al weet zo
rtvel mode to deelen, dat het hof cn do Mantsjoe-
iprinsen die macht van Yoean-.Sji-Kai onder
vonden als een rechtstrceksöhe beleediging.
Die gevoelens bickeu liet 'best op dien vijf-
tigsten verjaardag. Onder do vele prachtige
kakemono's, die op dien dag in hot huis van
den gouverneur van Tsjili worden gezonden,
behoorden er twee;, die groot opzien baarden.
"Want op hot ceno stond een opschrift-, dat
klaarblijkelijk de bedoeling had de aandacht
van keizerin Tsoe-Hsi op Yooan-Sji-Kai's
heer sol) zucht to vestigen: daarop stond in
prachtige Ghineeseho letters geschreven: ..De
oe dag van do 8e maand van het jaar "Woo
iShen." Dat was de dag waarop Yoean-fSji-Kai
naar Yoeng-Loe was gegaan, om hem. te waar
schuwen voor de plannen van keizer Koeaug-
iFIsu, waardoor de onttroning van den keizer
.veroorzaakt werd
En op de a.udere stond: ,,Mogo Tsoc-H-ü
tienduizend jaar leven! Moge X. Excellentie
iToean-Qji-Kai tienduizend jaar leven!"
Dit was niet minder dan majesteitsschennis.
De woorden „Waai 'Sui", die tienduizend jaar
ibeteekenen, mogen nooit op een onderdaan
van den troon worden toegepast. Slechts de
keizer en do keizerin-weduwe liaddon recht op
zulk een langen levensduur niet de minister
of gouverneur, hoe hoog hij overigens ook ge
plaatst mocht zijn.
Het was duidelijk, .flat een vijand van Yoean
'dia beide kakemono's had gezonden, als een
7 3ste week.
Van 20 tot 27 December.
20 Dec. Aan bet Belgische front neemt
de wederzijdsehe actie toe.
Alle troepen van de Soevla-
baai en in de, Anzac-zone (G-alli-
poli) zijn met kanonnen en voor
raden overgebracht naar een
ancrer operatietooueel.
Op Albaneesch grondgebied
beeft oen botsing plaats gehad
tusschen Grieken en Bulgaren,
waarbij aan beide zijden gewon
den vielen..
Het, congres van do Federation
Socialiste de la Seine verwierp
met 9947 tegen 545 stommen bet
voorstel bot hervatting der inter
nationale betrekkingen.
21 Dee. Generaal Roessky, commandant
van de Russische legers op bet
noordfront, wordt van zijn ambt
ontheven
De Rijksdag keurt bet nieuwe
worlogscrediet goed. Negentien
leden van de scc.-dem. fractie
■temmen tegen. Haase treedt als
voorzitter van de fractie af.
herinnering aan den dag,
waarop hij zijn keizer had (ver
raden, en als een beschuldi
ging tegen Yoean, dat hij zich
op een lijn stolde met de kei
zerin door een onhandigheid
van Yoean's bedienden waren
zij tusschen de andere ee re-
rollen opgehangenen vele
prinsen en hooge ambtenaren
hadden die rollen gezien,
voordat Yoean. last kon geven
ze te verwijderen.
•Na den dood van Tsoe-Hsi
werd Yoean door prins Tsjoen
uit zijn ambten ontzet en ver
bannen.
En zoóals hot steeds in
China gaat, verlieten alle
vrienden den vroeger machti
gen onderkoning, tiaar de zon
der genade hem niet langer
bescheen. Terwijl zijn zoon
Yoeam-Ko-Ting in de hoofd
stad do belangen van den
vader behartigde, begaf deze
zich. naar zijn landgoed Wei-
fei, waar hij achter hooge
muren, beschermd door een
sterke lijfwacht, van do bui
tenwereld geheel afgesloten,
zijn tijd doorbracht met het
-\crzorgen van zijn laurier- en
jasmijnboomen. met zijn zijde
rupsen, met liet maken van
gedichten of het schilderen op
zijde; daar kon men hem
urenlang op den vijver zien
rondvaren in zijn kleine kano,
om fee visseken. Hij leefde er
als een boerhij liep er rond
met zijn donkergekleurd ge
zicht onder een gevlochten
punthoed, in een bruin kleed
van x>almbast eu liet zich noch
mei het hof, noch met de
politiek in. Hij bemoeide zich
slechts met zijn vrouwen, die
in zijn leven een groote rol hebben gespeeld.
Maar do regent, prins Tsjoen, wa§ niet de
fnan, die in den moeilijken overgangstijd de
regeering van het land voeren kon. Hij was
een zwakkeling, die niet tot een besluit kon
komen, en di© geen schijn van persoonlek ini
tiatief had. De revolutionnairen, die door do
ijzeren hand van keizerin Tsoe-Haï waren on
derdrukt, traden overal op, en steeds meer
werd de vrees geuit, dat bet Ghineeseho rijk
zou ineenstorten. De hofkringen echter wilden
de verschijnselen niet zien of-niet, erkennen;
totdat in October 1911 iu Woetsjang de revo
lutie uitbrakspoedig was het, of overal in
China xevolutionnaire woelingen zouden uitr
breken. De keizerlijk© troepen schenen do op
standelingen niet aan te kunnen of tc durven.
„Als de duivel in nood zifc, leert li ij bidden",
zegt het spreekwoord. Zoo ging het ook met
het Ghineeseho hof.
Toen de golven der revolutie hoog opsloegen,
werd Yoean, die in Tsjang-ti-foe, in het zuiden
in ballingschap leefde, teruggeroepen.
Aarzelend, tegenstrevend gaf hij toe aan den
wenscli van den regent, en aanvaardde de. pos
ten die hem werden opgedragen. Maar hij
wantrouwde zoozeer de hem bewezen eer, dat
hij zich altoos omgaf door een sterke lijfwaolrt,
'eu dat hij zich in zijn Yamen te Peking door
driedubbele wachtposten beschermen liet.
Wat Yoean deed om do dynastie to behouden
is met enkele woorden'te vertellen.
Hij begon met de opstandelingen to onder
bandelen over een wapenstilstand. Want hij
wilde bloedvergieten voorkomen, cn een ver
zoening tot stand brengen tusschen den troon
,.die het niet had verstaan zich van de liefde
des volks ie verzekeren", en de opstandelingen.
Stap voor stap wist hij van de dynastie do eone
concessie na de andere to verkr ijgen on zoo
hij met meer kracht, met meer doortastend
heid ware opgei reden, zou bij nog veel meer be
reikt hebben. Maar Yoean is tegenover do mis
bruiben der dynastie niet draconisch genoeg
geweest. Om verbetering te bunnen aanbren
gen, moet het kwaad met wortel en tak worden
uitgeroeid. Yoèan schrikte er echter voor terug,
om de bende parasieten, de vloek van China,
de 40,000 gesnederen, eunuchen cn slaven uit
het paleis to verdrijven.
Het resultaat was editor, dat Yoean-Sji-Kai,
na langdurige onderhandelingen voorloopig tot
tweeden president de eerste was Siin-y.it-
Scn - van de Ghineeseho republiek werd be
noemd.
Vergeefs poogde Yoean do leiders der radi
cale revolution na ire groep door lioogo tractc-
menten, door mooie baantjes en door eereteeke-
nen aan den nieuwen toestand te gewennen.
Deze would-be-revolutionnairen konden het
samenzweren niet meer laten; zij ontwierpen
liet eene complot na het andere, en bereikten
■daardoor slechts,"dat de positie van Yoean-Sji-
Kai steeds sterker werd. Eindelijk gevoelde bij
zieli zoo krachtig, dat hij aan do Nanking-
part ij openlijk den oorlog kon verklaren. Hij
wist door zijn krachtige maatregelen do oppo
sitie vólkomen Ie onderdrukxenzoowel m het
parlement als daar buiten, en wist te bewor-
ken, dat hij met groote meerderheid tot presi
dent der Republiek werd gekozen.
Dit is nu ruim twee jaren geleden. Op 10
October 1913 legde hij den eed af op de grond
wet, belovende de plichten van president der
Republiek getrouwelijk tc zullen vervullen.
En in die twee jaren is Yoean-Sji-Kai er in
geslaagd een zekere orde on rust in China to
herstellen. Zijn positie heeft hij versterkt en
bevestigd, en door do feitelijke ontbinding van
het parlement, is Yoean-Sji-Kai dc alleenheer-
scher geworden in China,
Reeds lang heeft hij dc plannen, .wier uit
voering onder de Mantjces do aanleiding tot
do revolutie was, weer opgenomen; hij cen
traliseerde de regeering met alle middelen, die
hem ten dienste staan, in de eerste plaats door
nationaliseering der spoorwegen en door het
vormen van een leger. En wanneer hij thans,
naast de positie en de rechten van den keizer,
die hij reeds geruimen tijd bezit ook nog
den naam, den titel aanvaardt, dan doet hij
dat in volkomen overeenstemming met den
wensch van het volk. Dan zou het land voor
het eerst sedert eeuwen weer een krachtige
persoonlijkheid aan het hoofd hebbfcn. Eu te
vens een keizer, die geen geweldenaar is.
Want Yoean-Sji-Kai is een Chinees die
geen andere taal kent dan de zijne, geen ander
land dan Japan en China die.een Chineescbo
'ziel beeft en die dus een philosifisehe berus
ting als het hoogste goed beschouwt.
Begeleid door zijn soldaten gaat hij van het
paleis naar zijn yamen, en van zijn yamen naar
liet paleis, zonder zelfverheffing, even kalm
als toen hij in verbanning werd gezondenzon
der zich zelfs op te winden over de bommen,
die naar zijn draagstoel werden geworpen.
Want hij i3 overtuigd dat hij een arbeidsveld,
voor zich heeft, en dat de geesten 'zijner voor
vaderen hem zullen beschermen.
Zijn verheffing tot keizer za! wel nergens
tegenstand ontmoeten, dan waarschijnlijk al
leen in Japan. Japan toch beschouwt China
als een natuurlijk economisch expansie-gebied,
als een domein, waarop het nu eenmaal recht
heeft, en waaruit het eiken anderen invloed
moet trachten uit te sluiten.
Een GQimeeseh rijk, onder bestuur van
Yoean-Sji-Kai als keizer, moet met do wen-
schen en verwachtingen van Japan in krasse
tegenspraak zijn. Want de Japanner is, niet
alleen nu. maar sedert 1893, de meest gehate
man in China.
De protesten van Japan tegen de verheffing
van Yoean-S ji-Kai zullen echter weinig baten
want al zijn de andere groote mogendheden
van Europa ook op ieder gebied in strijd, de
erkenning van het keizerrijk China zal voor
geen van allen een ernstig bezwaar oplevert],
omdat zij overtuigd zijn. dat alleen een krach
tig en eensgezind Chineesch rijk onder bekwa
me leiding,, een waarborg zijn zal voor den
vrede in Azië, eu voor de toekomstige econo-
miscke betrekkingen.
Chr. N.
BERICHT.
Het nummer 2i© van Da Soidatencouran'
za! met hst oog op den Nieuwjaarsdag een dag
vroeger dan gewoonlijk verschijnen.
Geen audiëntie.
Blijkens bericlit in de „Staatscourant"
wordt Donderdag a.s. door den Minister var»
Oorlog geen audiëntie verleend.
Generaal Do Web en 118
andere rebellen, wegens hoogver
raad iu verband met de rebellie
veroordeeld, worden iu vrijheid
gesteld.
De Russen bezetten iu Perzië
Koem.
Het Lagerhuis geeft machtiging
tot inlijving van nog een millioen
man.
Iu de tweede Amerikaausche
nota wordt verklaard, dat niet
kan worden ingegaan op het ver
zoete van Oostenrijk om nadere
gegevens.
In clen Blzas worden uitge
breide wederzijdsehe troepenbe
wegingen gemeld.
In de begrootingscommisaie legt
minister SasonoPclen klemtoon op
hef. belang van het Perzische
front.
Generaal de Casteinau inspec
teert de Saloniki-stelling cn stelt
met generaal Sarrail ke,l plan de
campagne vast, waarna hij naar
Athene vertrekt voor een audiën
tie bij den koning.
Lloyd George spreekt te. Glas
gow een groote vergadering toe
van bestuurders van vakvereeni-
gingen eu meesterknechts en wijst
Be toestand in den reuzenstrijd.
Yoorzoover wij nu reeds kunnen nagaan, zijn
de Kerstdagen wij rustig verloopcn. Een vredes
feest is het daarom niet geweest; de Amerikaan
Ford, die als vredesstiekter wilde optreden en
beloofde, dab met Kerstmis do strijd zou rus
ten, beeft nu zijn poging opgegeven cn is naar
zijn land teruggekeerd. Wij hebben ons van
zijn trachten, dan ook niets voorgesteld. Do
strijd duurt voort, als altijd, maar hij is in den
laatsten tijd veel kalmer. Van bijna allo oor-
logsterreinen komen berichten, dat er weinig of
mets is gebeurd.
In den Balkan was het dezer dagen al heel
stil. Uit Berlijn en Weenen werd zeer laconiek
geseindgeen nieuws van heb Zuidoostelijk
oorlogsterrein. Uit Parijs kwam zelfs het be
richt. dat de vijand, dus de Duitchers en
Oostenrijkers en de Bulgareu, nog geen poging
hadden gedaan om de Griekscho grens over te
trekken. Do strijd in Griekenland zou dus nog
niet ontbrand zijn. Dat men hem niettemin in
do kringen der geallieerden wel verwacht, blijkt
uit de versterking van Saioniki. De Fransdie
generaal Casteinau is daar aangekomen eu
op de noodzakelijkheid van sa
menwerking van geschoolde en
ongeschoolde arbeidskrachten.
Heb Perzische ministerie is
ontbonden. Do sjah benoemde
prins Finnan Firma tot premier.
Het was een Testament als elk ander, sl-
thans stond er niets meer in dan iu elk ander.
Maar het was mooier, in bruin leder gebonden,
do bladzijden waren verguld op snee, de druk
was frn.ai en het boek was zoo klein, dat men
bet gemakkelijk in zijn zak kon steken. Rec
tor Schreiber bediende er zich van, wanneer hij
in een meisjesklasse onderricht in den gods
dienst gaf. Hij legde heb dan altijd zeer zorg
vuldig tusschen de twee inktkokers vóór zich
op don katheder.
Heden stond ook weer godsdienst op den
rooster. De huisklok liad 'zooeven met schrille
slem liet begin van het onderricht aangekon
digd. Do meisjesstemmen der tienjarigen ver-
stemden tot fluisteren, en ook dat hield weldra
op, want op de gang werd het bekende schoe
nen gok raak van rector Schreiber gehoord.
Terstond daarop trad hij binnen, de rector,
oen mail met vriendelijke oogon en het vader
lijk uiterlijk, dat ze allen zoo gaarne mochten.
IIij scheen vandaag bijzonder goed geluimd te
hoeft er de troepen geïnspecteerd, herhaaldelijk
geconfereerd met de Engelsche en Fransehe
commandanten en hun te kennen gegeven, dat
bij tevreden was over hetgeen hij gezien had.
Casteinau vertrok daarop naar Athene, waar
hij een onderhoud zou hebben met koning Kon-
sta ntijn.
Het hevigst schijnt er in de laatste dagen ge
vochten aan het Westerfront, toch zijn do
gevechten daar van thans niet te vergelijken
met vroegere. Maar berichten uit Fransehe bron
vooral maken melding van zware beschietingen
in de buurt van Lombaertzijde in België en iu
dc Vogezen, waar de Duitschers weer aanvallen
deden op do Fransehe stellingen ten noorden
van Hartmannsweiler. Verder is do artillerie
in dc weer geweest in Artois en Champagne,
waar do Franscbcn veel schade zouden hebben
aangericht.
Van liet Oostelijk oorlogsterrein kwamen al
leen meldingen van patrouillegevechten hier en
daar en in do berichten van den strijd aan do
Oosten rij ksch-I taliaansche grens hooren we tel
kens den naam Tolinein en wordt er gewag ge
maakt vau het bvuggehoofd aldaar. Doch succs-
eeu van eenigen aard schijnen nergens in Euro
pa behaald te zijn.
Wel buiten Europa en dan in een gebied, dat
langzamerhand al meer in den oorlog schijnt te
worden betrokken, nl. Perzië en het aangren
zend gebied. Dat aangrenzende gebied is dan in
het Westen Mcsöpotamië, waar reeds lang de
Eiigelschen en Turken met afwisselend geluk
een heeten strijd voeren in het Oosten
Afghanistan. vaar de Mohammedanen ook
thans op het oorlogspad zouden zijn en opruk
ken naar Britseli-Indië.
De strijd in Perzië is van veel grooter belang
dan menigeen zich misschien voorstelt. Dit
Aziatische rijk is in de laatste jaren een speel
hal geweest van de Russen en Engelschen, die
liet vrijwel onder elkaar hadden verdeeld in
twee invloedssferen, een noordelijke Russische
en oen zuidelijke Engelsche. De Russen vooral
wilden in Perzië iets meer dan alleen invloed en
in 'b noorden des lands trokken bun troepen
telkens do grens over. Bijna van 't begin van
den oorlog af hebben de Duitschers intusschen
een politiek spel gespeeld te Teherun en de
Perzische regeering, het Perzische volk be
werkt, dat toch reeds den Brassen, en dus den
goallieerden, niet gunstig was gezind. Het ge
volg daarvan is geweest, dat Perzië zich vrij
duidelijk voor do centralen heeft verklaard.
Do strijd in Perzië is dus ontbrand. Rus
sische troepen zijn uit den Kakausus, in bet
noorden, Perzië binnengetrokken en zijn reeds
vrij ver zegevierend in dit land doorgedrongen.
In de laatste weken heeft de toestand zich daar
tamelijk snel ontwikkeld; naar 't zuiden door
dringend hebben de Russen reeds Ham ad an be
zet, dat ongeveer 200 mijlen .ten westen van do
hoofdstad Teheran ligt en ongeveer even ver
ten oosten van Bagdad in Mesopotamia. Thans
schijnen de Russen rechts en links op to ruk
ken, bet snelst naar den kant van Teheran,
dat zij denkelijk weldra in hun macht zullen
hebben.
Doch liet is hun waarschijnlijk voornamelijk
om Bagdad te doen. De Turkseke stad van
zooveel beteelcenis" ook voor den met Duitsch
geld aangelegden spoorweg, bedreigen de Engel
sehen van 't zuiden, vandaar de dikwerf
zware gevechten in Mesopotamia. Gelukt het
nu de laatsten oin door Sfesopotamië Bagdad
te naderen eu kunnen de Russc-n'er uit Perzië
en den Kankasus komen, dan is een weg ge
opend, waardoor de Russen in verbinding ko
men met hun westelijke geallieerden, en kun
nen deze laatsten langs de Perzische Golf hun
bondgenoot van het noodige voorzien. Mot het
oog op deze mogelijkheid is de strijd in Perzië
van zeer groot belang en is het ook tc begrij
pen, waarom de Turken in Mesopotamië zoo
hardnekkig hun best doen do Engelschen
tegen ie houden.
OUÏTSCKLAND
Betoogïngen te Eerlijn,
BAZEL. Het sociaal-democratische blad
„Volksrecht" meldt, dat er Dinsdag te Ber
lijn duizenden zich Unter den Linden wilden
verzamelen om voor den vrede te betoogen.
De politie had echter voorzorgsmaatregelen
genomen en alle straten naar het Rijksdag-
gebouw leidende, waren afgezet-.
Hindenburg over zijn werk.
Een oorlogscorrespondent van de „Berl.
Zeit. am Mitt." heeft een onderhoud gehad
met Hindenburg. Iu dit onderhoud kwa
men ter sprake de slag bij Tannenberg en
het groote waagstuk om Rennenkampf bij
Gumbinnen eenvoudig te laten staan en de
troepèn, die het land tegen hen verdedigen
moesten, naar het merengebied te brengen.
,,De verkenningsdienst van de Russen was
onvoldoende" zei de maarschalk„Rennen
kampf meende dat de Duitschers zich voor
Koningsbergen zouden verzamelen en dat
liet Nareflcgor uit het Zuiden zou komen om
lijn, ten minste zijn oogen schitterden zoo vroo-
Iijk bij de begroeting van zijn klasse.
Gezang en gebed waren voorbij. De meisjes
zetten zich neder. Evenzoo nam rector Schrei
ber plaats. Vooaf echter tastte hij in zijn zak
eu haalde er zijn Nieuw Testament uit, waar
na u allo kinderoogon met zooveel bewondering
hingeu als aan iets bijzonder heerlijks.
Heb onderricht liep tot zijn groote tevreden
heid zonder stoornis af. Do blikken der leer
lingen waren steeds op het gelaat van den rec
tor gevestigd. Slechts één paar oogèn konden
dien da.g niet vol en blij naar don katheder op
zien. Zo koken slechts steelsgew ijze naar het
Nieuwe Testament met de glanzende goud
srede. Eu een licht rood kleurdo het, mooi kin
dergezichtje.
Heb was Charlotte, die daar op de achterste
bank zat een der beste leerlingen van rec
tor Schreiber maar vandaa'g had ze nog
voor geen enkel antwoord den vinger opge
stoken.
Het uur was voorbij.. Met een vriendelijk
knikje verliet rector Schreiber bet vertrek,
zijn Nieuw Testament op den katlieder acll._
latend. Hij bad het eerstvolgend uur les in de
zelfde klasse. Met zijn verdwijning begon aan
stonds weder bet vrcolijke en levendige gesna
ter, dat rumoerige, wat onverstandige paeda-
gogen gauw aan kwaadwilligheid toeschrijven.
Paarsgewijze verlieten de kinderen het lokaol,
om de 15 minuten pauze op het schoolplein
door te brengen.
Charlotte was de laatste in de rij. Zwijgend
zich mot lien to voreenigen. Het gevoel van
verantwoordelijkheid was destijds niot go-
ring. Jk herinner mij nog do menigte Oost-
Pruisischo vluchtelingen, die rechts.cn links
van den weg kampeerden, omdat de wegen
vrijgehouden moesten worden voor troepen
transporten. Ik besefte dat M deze menschen
reddeloos verloren waren als zijn plan niet ge
lukt was. Er was geen mogelijkheid hen in vei
ligheid to brengen."
De correspondent vroeg Hindenburg hoe het
hem mogelijk was geweest den last van deze
verantwoordelijkheid te dragen. „Men vat die
taak als plicht op" was liet antwoord, „en dan,
als ik mij zoo mag uitdrukken, als een studie,
als do oplossing van een wetenschappelijk
vraagstuk. In spanning denkt men: kan hij het
beter of ik. Met dc oplossing van dit vraagstuk
is men zóó vervuld, dat daarnaast voor niet:,
anders plaat.-, is. Eerst als alles voorbij is kómt
men weer tot bewustzijn hoo zwaar de- verant
woordelijkheid was."
Bevroren ledematen.
In de „Deutsche ined. Woche" echrijit di\
Burk over bevroren ledematen. Als gewichtig
ste ooi-zaak beschouwt- men algemeen lang be
wegingloos staan, knielen of gehurkt zitten,
b.v. in natte loopgraven, slijk, sneeuw enz.
Een andere oorzaak noemt de schrijver, nog, do
onmogelijkheid het schoeisel uit te trekken,
dat inkrimpt en daardoor den bloedsomloop
stoort. Nauwe 6choenen en puttees doen in dit
opzicht veel kwaad. Het misbruik van alcohol
en tabak spelen eveneens eeh zekere rol en
ook al te sterke voeding, zooals inen in het
begin van den Balkanoorlog heeft waargeno
men. De behandeling richt zich naar de hevig
heid van de gevallen. Een omhoog leggen van
het bevroren lichaamsdeel, afwassehen met
brandewijn, inwrijven met kamferzalr, lauwe
afwasschingen en baden benevens voorzichtige
massage zijn in de lichtste gevallen, waarbij
geen blaren voorkomen, aan te bevelen. Pro
fessor Unna beveelt bestrijking met Ichthyol en
bij builen inwrijven met de menging van 15
gram jodiunitinctuur en 5 gram looizuur aan,
en daarnaast heete voetbaden en massage. Gla-
scwald zegt dat de schoenen niet waterdicht
mogen zijn, omdat zij dan de verdamping ver
hinderen en er op deze wijze een met zeer
dunne lucht gevulde en zeer waterhoudende
ruimte ontstaat d:o een goede warmtegeleider
is. Dr. Rambarger beveelt bij bevriezingen
inwendig gebruik aan van chloorkali, dat hij
met veel succes bij winterhanden en -voeten
bij zich zelf en anderen heeft gebruikt.
ENGELAND.
Een vorstelijke gift.
Sir Eruè&t C'assel, heb in Duitscliland ge
boren lid van den Privy Council", heeft
aan het „Times"-fonds ten bate van het
Roode Kruis en van de „Order of St.
John", een bedrag van 25,000 in aandee-
leu oorlogaleening ten geschenke gegeven.
FRANKRIJK.
Van het Westeiiik Qorlogaterrein.
PARIJS. De Fransehe artillerie trad zeer
actief op in Artois ten zuiden van Baiïleul
en ten zuiden van Atrecht en had succes in
Champagne, waar zij arbeidende troepen
uiteendreef. Een welgemikt schot deed een
munitie-depot in Woëvr"n de lucht vliegen.
Een Fransehe batterij trof een munitie-
trein, die stilstond aan het station Hachi-
mette in de Vogezen. Waarnemers zagen,
dat er een hevige ontploffing plaats had.
LONDEN". Benige activiteit in het wer
ken met mijnen ten zuiden van het Kanaal
van La Bassée. Een mijn van den vijand
vloog uiteen, zonder onze loopgraven te be
schadigen.
Onze artillerie ten noorden van de Somme
trad met succes op tegen de stellingen van
den vijand ten oosten van Albert.
Op andere plaatsen bij tusschenpoozen
artilleriegevechten van weinig beteekenis.
BERLIJN. Bij het voortdurende regen
weer was de gevechtsaetie op het grootste
deel van het front slechts gering. Levendiger
was de actie in de streek ten noorden van
Albert, op enkele plaatsen in Champagne
en in de Vogezen, ten noorden van Senn-
heim
De Hartmannsweilerkopf,
PARIJS. De Duitsche. leger berichten
van 22 en 23 dezer geven een onj-uist
verslag van hetgeen plaats had bij den
H a rtm nns.wei 1 e rkopfTn den loop van
den aanval vau 21 December waren zekere
deelen van den Franschen linkervleugel
niet tevreden met de bezetting der Duitsche
werken, die bun aE doel waren aangewezen,
voortgegaan tot voorbij die werken. Het
waren deze troepcnafdoelingon, die in een
tegenaanval van 22 Dcc. naar de loopgra-
ven, van waar ze waren gekomen, moesten
teruggaan. Aan den rechtervleugel behiel-.
den do Franscbcn niet alleen hot op 21 Dec.
gewonnen terrein, maar ze wisten dat zelfa
nog belangrijk uit tc breiden. In strijd met
de bewering in liet Duitsche legerbericbt,
bedraagt het aantal valide gevangenen dooi
de Franschen gemaakt 1300. 'Het totale
aantal der Fransehe verliezen aan gedooden,
gunden en gevangenen gaat het cijfer van
1300 niet te boven.
Bij Metzeral mislukte geen enkele Fran
sehe aanval, om de eenvoudige reden dat op
dat punt geen aanval werd gedaan, zoo min
als aan den H.ilsenfürst.
De zorg voor de gewonden.
De correspondent van de „Daily Chro
nicle" to Parijs deelt aan zijn blad de resui-
taten van eon onderzoek van den bekenden
statisticus dr. Jacques Bertillon omtrent
de sterfte hij de gewonden in Frankrijk
mede.
Er komen volgens Bertillon's statistiek
slechts IS sterfgevallen op 1000 gewonden
voor. In vredestijd stierven in dc Parijsche
gasthuizen 106 per 1000.
Ter vergelijking diene, dat iu den Krim-
corlog tegenover 1000 herstelden 367 sterf
gevallen stonden.
Het is bovendien een verblijdend toeken,
dab het sterftecijfer bij do gewonden in de
Fransehe hospitalen sedert het begin van
den oorlog steeds lager is geworden. In Sep
tember 1914 bedroeg het nog 45, in October
steeg het tot 53 per 1000, maar sindsdien
is het geregeld afgenomen, tot het tegen
woordige lage cijfer was bereikt.
De Franscho granaten.
Naar de Duitsche luitenant-generaal Rohno
iu dc Cmschav. berekent, zijn van Fraitócho
zijdb 100.000 granaten per dag niet meer vol
doende.
__Dc door de ITanechcn racestal gebruikte
75 m.m, granaten worden uit stalen stangen
van 32 m.rn. dikte vervaardigd.* Eoret wordon
de staven in stukken gesneden, iets langer dan
de te vervaardigen granaat. Daarna worden
zij door een stempel pers onder een druk van
200 attn. uitgehold, het staal Ï3 dan nog rood
gloeiend. daarna wordt het witgloeiend ge
maakt, het bereikt een temperatuur van 1000
graden en door een hydraulische pers wordt
de gebogen vorm aan do granaat verleend. Do
granaten worden vervolgens gehard cn lang
zaam afgekoeld om aan het staal de noodige
rekbaarheid te geven. Daarna worden do gra
naten aan een waterproef van 1400 K G. onder-
worpen. In het pyroteehniseh laboratorium
voorziet men ze van do springlading en de ont
steking. Do commissio onderwerpt ze daarna
I nog aan strenge proeven. Uit elke duizend
I stuk worden 20 genomen, die zeer nauwkeurig
worden onderzocht. Ten slotto worden uit elko
leverantie 12 granaten zonder lading afgescho
ten en nadat zo weer ongezocht ziin, onder
zocht.
RUSLAND.
Van het Oostelijk oorlogstooneel.
PETROGRAD. Ten zuidoosten van het
station Tsohartorysk verdreven wij een
Duitsdien wachtpost en deden wij met succes
een aanval op een te hulp snellend detache
ment.
In de streek van Pugatechewka, ten. noor
den van het dorp Murawitze, omsingelden
wij eeu afdeeling verkenners en namen ze
gevangen.
Ten noorden van Butschasch drong een
onzer afdeelingen het dorp Petlikowtzke,
waar zich een Oostenrijksche post bevond,
binnen. In het daarop volgende gevecht
werd een gedeelte der Oostenrijkers gedood,
terwijl de rest op de vlucht werd gedreven.
BERLIJN. Duitsche patrouiHe-onderne
mingen iu de streek van Dunaburg hadden,
succes. Vrij sterke Russische verkenning.--
afdeeliagen werden ten noordwesten van
Tsartorysk en bij Berest.iany (ten Z.W. vau
Kolki) teruggedreven.
In den Kaukasus.
PETROGRAD. In de Siwrilschai-vallei
ten zuidoosten van het Tortoemghel-raeer
belette ons vuur de Turken den arbeid aan
versterkingswerken voort te zetten.
Onzo troepen sloegen een sterke afdee-
ling vijandelijke cavalerie terug naar het
westen van Melazgliert.
liep zc tot aan do deur, maar plotseling keerde
ze zich met een schuinen blik op haar school
kameraadjes om, en overtuigde zij zich nog
maals, of haar achterblijven niet was opge
merkt geworden.
Do pauze was geëindigd. Het volgende les
uur bcgou. Bedrijvig gesticuloerend trappelde
hot kleine gezelschap weer het lokaal binnen,
totdat rector Schreiber door zijn verschijning
do clrukte tot bedaren bracht. Verbaasd keek
hij naar den katheter, en vervolgons wierp hij
een vragonaen blik op de klasse. Het Nieuwe
Testament was verdwenen; zijn goudsnee
glansde niet meer op de gewone plaats. Toch
zei.hij niets. Het was immers mogelijk, dat een
collega gedurende de pauze het boekje een
oogenblik had geleend. Aan het verbaasd vra
gen der oogenvan de kinderen maakte hij een
einde, door met het onderwijs aan te vangen.
Toen de klok het teeken van het einde had ge
geven, verliet hij als gewoonlijk het school
lokaal. Nauwelijks was hetgeluid van het kra
ken van zijn laarzen op de gang weggestorven
of de opgewondenheid der kinderen laaide op
in liooge. helle vlammen.
J
„Rector Sclirefber's Nieuwe Testament is
gestolen geworden! "SYe is de dief?" Uit
allo toonaarden vloog die vraag rond. „Het
mooio Nieuwe Testament, verguld op snee!"'
„Daarvoor moet je wel erg slecht wezen".
,,Ik beu het niet. ik ben op liet plein ge
weest, niet waar. Lize? Wij hebben samen do
durren gevoederd",
„Ja!"-
„En ik ben ook daarbij geweest!"
„Ik ook!"
„Ik ook!" zoo klonk het in biijdo gevoel
van onschuld van allo kanten. ADeen Char
lotte zei niets. Eerst was zo erg verlegen ge
worden, en nu nam ze baar leesboek op en
poogdo te lezon.
,,Wio is in den speeltijd boven geweest?"
„Ben jij op het plein geweest. Lotte?"
„Ik? Ja!" zei Charlotte, ën keok weer in
haar bock.
„Maar ik heb je toch niet gezien! Met wio
heb je dan geloopen?'
Geen antwoord.
„Wie heeft Lotte op het plein gezien?"
,,lk niet:"
„Ik ook niet!"
„Ik ook niet!"
,,'t Is niet waar. Lotte!... Ja bent niet
beneden geweest. Jij waart hier... Jij moet
dus gezien hebben. wie het boek gestolen
heeft."
Thans drongen allen op haar aan, roepend
„wie waa het. Lotte?... Jij «reet het... We
zullen het aan meneerden rector zeggen".
Charlotte werd steeds ver lege nor. In stomme
wanhoop keek ze voor zich, terwijl alle meisjes
in dichten kring haar omstuwden.
„Zij wil het niet zeggen!" riep de een.
„Zij heeft het waarschijnlijk zelf gestolen!"
merkte de groot© Louise op. die in de klas
naast haar zat.
..Charlotte dre-gde allang in schreien los te
barsten, en eindelijk brak zich do tranenvloed
met geweld baan. Zij legde haar hoofd op do
