KWATTA
DE Chocolaad
PADVINDER-
REEPEN.
Laatsts Berichten
STOOMWASSCHERIJ „HET WESTEN"
Damspel.
-
S
Éi
2
jfe
3
i -'v
'BENSDORP'S'
br
f
t
9
'41
I
te
Sï
S3P
Gemengd Nieuws.
ADVERTÉNTJÊN.
NEDERLANDSCH
BIJBELGENOOTSCHAP.
LANDBOUWKUNDIG
D. BOLLE, te Rotterdam,
Kepi's - Kepi's
Legerpetten.
C. VAN DEN BERG
Centraslfcureau voor ilcrrsspandentia-onderwijs
MiLITAiRE DRUKKERIJ O. N. TEULI^GS
Spaarndammerstr. S3-85-87-89-9!,
Eerste klos inricliting.
Privaatles 25 Cent.
DE SOIjPATEIXrCO'CrRAJJT tan Zaterdag 25 December
19113.
Kerstgedicht.
(Tan fcorp. hosp.sold. .T. de Boer.)
De Kerstmis is thans weer in Jc land,
Eu verwijl de kinderen zich om don kerstboom
scharen,
Zingen zij te zatuen, hand aan hand.
Het mooi© lied van ..Vrede' op aarde".
Daar thans de vreê nog heol veel laat to
wenschen.
En er nog steeds zooveel mensehon worden
vermoord,
[Wordt er gebeden om vreê, door heel veel
mènschen,
In de hoop. dal die beê spoedig zal worden
verhoord
Als eenmaal die beê eens zal worden verhoord,
Wat zullen er dan velen dankbaar wezen.
Als mannen, vrouwen en kinderen ongestoord,
Als voorheen, weer gelukkig nier elkander
samen kunnen leven.
Laat ons tlians dankbaar zijn, o mannen,
Dat het nog steeds bij mobilisatie gebleven is
Want als wij waren betrokken in do
oorlogsplannon,
Dan had" het erger geweest, zeker en gewis
J. DE BOER.
De Kerstnacht.
(Van mik E. dc Broeken.)
Zie, daar daalt, op Englemvïekon,
Bij een rijke sterrenpracht.
Door Gods wijsheid opgeluisterd.
Langzaam weer de Christen nacht,
d Aanvang was geen nacht van zegen,
Zoo ik wenschte in mijn bee.
Wel een nacht van vele kleuren.
Maar liet werd geen nacht van vree.
'k Hoorde verre, verre klokken,
Somber late uren slaan:
'k Zag daar duizend, duizend sterren,
Aan den purpron hemel staan,
'k "Wendde toen het oog naar 't Oosten,
Waar eens Christus sterre stond,
Eens een Engel moest bazuinen,
Dat er vrede werd verkond.
Ik begon toen stil te weenen.
Daar ik aan de gruw'len dacht,
En het menschenbloed zag vloeien,
In dien heil'gen Christusnacht
'k Riep toon, door die. smart bevangen,
Tot den Gröoten Vredevorst,
Dat geheel de menschenniassa,
Snakkend naar den vrede dorst.
'k Riep: ..O Heil'ge nacht! keer weder,
Zoo ge eens de wereld zaagt,
Toen, Gij Vorst van allen Vrede,
Slapend in Uw kribbe laagtl"
Merkbaar word mijn hart getroffen,
Toen ik dezen uitroep doe,
'k Zag de wapens ncderleggen,
:t Zwaard weer feeeren in de schee.
,,'k Zal", dus liet een stem zich lidbren,
Eenmaal weder zijn op aard",
„En gij "hoort dan uit schalmeien",
..Dat de vrede is bewaard".
Krabbendijke. E. DE BROEKERT.
Kerstnaoht.
(Van witr. F. Wijnhoven.)
Vrede zij u allen'',
Zoo hoor ik in 't uur van wacht,
"Uit grauwe wolben vallen,
Wane 'fc is Kerstnacht.
Voor alle volken, alle landen,
Klinkt deze wensch zoo wonderschoon,
Voor alle rangen .alle standen.
Klinkt lieflijk zoet haar toon.
Zou de maan, die staat te gloren,
Nog vrede zien, in dozen nacht?
Zouden haar stralen nog doorboren
Het harte, dat op vrede wacht?
Zou zij 't landschap nog begroeten,
In 't rein en blanke vredeskleed,
.Waar vele offers komen boeten,
En waar do vijand krachtig 6treedP,
Zou zij hooren jubelkreten,
Door het lieve kind gebracht,
Dat naast Kerstboom neergezeten,
Op een lief geschenkje wacht?
Zou zij waren vrede vinden,
Waar haar 6tralen zoeken gaan,
En soldaten nu als vrinden
Nevens hunne wapens staan?
"Waar kanonnen niet meer brullen.
Waar het vredelied weerklinkt.
Waar geen rook do luc-ht zal vullen,
En de dood geen bloed meez- drinkt?
Zou zij lijken zien begraven,
Of de kogels vliegen zien?
Zou zij dorstigen zien laven,
Na een vreesTrjk schot misschien?
Neen. het zal wel moorden blijven,
't Zal wel bloedvergieten zijn,
Waa veel leden gaan verstijven,
Na onhoudbaar h»rde pijn''
Neen, gij zuit geen vrede smaken
Gansch hét menschdom leeft in nood
En men zal geen oorlog staken,
Maar steeds kampen om den dood.
Ach. mocht ik mer. u daarboven
Blikken werpen op de aard;
Bükken werpen op de boven,
Waar de vrede bleet gespaard?
Wat zou ik dan veel genieten
Van dat vredig samenzijn.
Maar helaasdat bloedvergieten
Doet me krimpen van de pijn.
*k Hoop dat, gij daar van den hemel
.Vrede ziet en steeds blijft zien,
En het- ruwe krijgsgeweme!
Naar de vredesbronuen vliên.
Dankbaar ben ik, dat we allen
En ons landje bleef gespaard
Dat uw blanke stralen vallen
Op geen stuk geschoten haard.
Neerland! blijf den vreê bewaren!
Houd de vredespalm omboog!
Wil uw onderdanen sparen,
Vrede', vrijheid! steeds in "t oog.
F. WLJXHOVEX,
Mitrailleur6-pelcton le Reg. Inf,
Kerstklokje.
(Van den landstermer J. H". Teeuwen.)
Hoort, wat "breekt ópeebs de stilte,
In 't holle van den nacht,
'i Is 'i klokje van den toren.
Kleppend, smeekend, schuchter, zacht,
Zachtkens stil. maar aldoor luider!
Roept het de brave goloov'gen toe:
Spoedt u naar des Heerr-n tempel
Is rc u niet blij to moe?
Want eens riepen duizend EngM©n,
In dien zaligen, stillen nacht,
Dat de goede Hemelvader.
De wereld ©<m vei losser bracht,
Glorie zij God in den koog©
Vrede den men-ehen op-aard!
Maar och! waar hij gebleven
Da vrede, ons zooveel waard!
Terwijl hier het klokje zoo vreedzaam.
Nog jubelt van vrede op aard
Daar buld'ren in de verte kanonnen,
En bliksemt "i. scherpe zwaard
Als v. ildoa ze 't overstemmen.
Het zilv'ren kloksken zacht,
Overbrullen 't lied van den vrede,
In-deze» gajjg^q nacht.
•Gij Heer, die de wereld beminde.
Met Uw Goddelijk hart©' zoo warm.
Hel» meelijden thans met de scharen,
Laat zinken Uw straffenden arm!
Dat is d© bêe van ons allen.
Wij, die tot nu zijn gespaard
Vereenig do volken dooi liefde,
Don juicht dllos Yredo op aard
J. 11. TEEUWEN.
v/li. Vrijwillig Landstorm korps Limb.
Jager, Afd. Kesscl (L.).
e Hollandsche jantjes.
(Van mil. ma.tr. E. Lans.)
Onze Hollandsche Jantjes
Zijn altijd bij do hand.
Ze. bet inden zich op zeo
E11 ook wei op het land.
Geleden tal van jaren,
Wat Janmaat steeds ter zee,
Nu leert, van ervaren,
Doet hij aan land ook mee.
In deze barre tijden,
Gebeurt er vee! op zee,
Docli ook op 't land
Deelt- do marine feet gevaar mee.
Want je kunt onze Jantjes vinden,
In onze duinenrij.
Waar ze met do landmacht
Gevaar trotseeren zij aan zij.
Ook varen zo. in poelen.
Op meer. rivier en plas.
Al denkt men met een gevoel
Wat doet do tuarino in zoo'n poel.
Ze doen ook goede diensten.
Al ziet men lier niet:
•Zo gaan heolo dagen
Zwoegen door 't riet.
Men hoort ze nooit- morren,
Al stuit- ?t hun tegen de borst,
ln zengend heeté dagen
Of met strenge vorst-
Want hot is voor het welzijn
Van ons Vaderland,
Dat zij bij de pinken zijn,
Op zeo en te land.
Al zijn ze moe van "t zwoegen,
in do modder liet riet;
Want dat deed vroeger jaren,
De HoUandsehe Marino niet.
Toen waren 'het stoere knapen,
Dat riep men wijd en zijd
Maar van do mijnen
Hadden ze 'geen narigheid»
Nu hooren ze liever praten 1
Over vijauds staal en kracht,
Maar ze houden zeker
Voor onze Neutraliteit de wacht.
Met al onze weerbare mannon,
Daar sluit heel ons leger in,
ngene
i JlO]
Maar mocht de tijd woderkeeren,
Dat. God Europa vrede geeft,
Slaan wij de handen saam,
Tot alles weer in goeden welstand leeft.
E. LANS.
n.b. Hr. Ma. „Bugia",
Nu voor Kees!
(Van mil. R- Veldhoen.)
't Schiet mij juist bijtijds te .binnen,
Zeg ik tegen R-ien, mijn maat.
Wel, wat ga je nu beginnen
Ga je schrijven naar de Plaat?
Of jo vriend je komt bezoeken,
Huig, die met dat zwarte haar,
Of hij komt niet mooie boeken,
Of zijn 't mijn gedachten maar?
Neen, zeg. ik, het is iots anders,
't Js alweer voor 't Hoogezand,
Want zooals u ook wol zal weten,
Gaat Kees trouwen heel galant-
Kees is Charol moet je weten.
Deze naam js voor hem een list-,
Want hij u ordfc hier ook versleten
Voor een clown of wel artist.
Maar dat komt er hier niets op aan,
'r- Fs niet te doen hier om z'n ua-atn,
Wij doen nu eens wat ons lijk,
Wij gaan Cl 1 arel fcliciteeren
Met zijn aanstaand huwelijk.
Daarom, Charol, zullen wij wenschen,
Dat jo huwelijk is goed,
Stoort ja niet aan slechte men6chen,
Wees verstandig, want dat moet-.
JOH. on RIENES,
Hospitaal Numansdorp.
Wij zijn toch allen jongi
Van 't Vaderland en de Koningin.
Alles, deze rubriek betreffend, te richten
aan den heer J. Mijer, Graaf Florisstraat 15
Amsterdam.
Toelichting op het dumreglemenf.
ji;
Artikel 11.
„Elko slag moet. regelmatig stuk voor stuk
worden aangetoond, waarbij men wel meerma
len over hetzelfde open veld mag gaan, maar
niet ten tweeden male over hetzelfde stuk.
Tijdens het slaan mogen de vijandelijke
stukken niet \an het bord genomen worden.
Dit geschiedt 1i« den slag."
Dit is oen van de belangrijkste damregle-
menten. wellicht het meest belangrijke en
daarom drukken wij het. nog eens af. Op het
cursief gedrukte komt het aan: niet ten
tweede male orcr hetzelfde stok'
Dit i« ©en bepaling waarop de geniaalste en
mooiste slag in bet damspel is gebouwd, Dc
Turksche slag.
Al v. ar, dammer is, heeft natuurlijk wel eens
van dezen «lag gehoord. Mooie verhandelingen
verschenen hierover van de hand des heeren
,1 ae. de Bruin en Henri J". v. d. Broek in „Het
Damspelen' dat het terrein nog lang niet
uitgeput is, wordt bewezen, door een nieuwe
zeer interessante verhandeling over dezen slag
in ..Hei, Damspel" van den heer G. L. Gort
mans.
Hieronder volgt een voorbeeld van dezen
slag in zijn ©envoudigsten vorm.
2wart.
1
6
W-l
\V/jsZs
m
-y
fWs
11
hzz
..Li,
16
f}
21
26
Tv
m
31
-3:
a
36
.13.
41
y.tZ.i
46
;.v-
hÊ
"-'L
Wit.
Stand.
Zwart een dam op 25 en schijven op 7,
■3. 10.
'Wit: schijnen op 22. 20. 33. 31. 33.
Wit spoelt 20—25.7
Daar het. grootet aantal schijven geslagen
moet- worden, moet zwart nvt den dam slaan,
want daarmede kan hij -1 schijven slaan.
Hij slaat dan schijf 34, 33. 22 en 23. Op ruit
29 moet do zwarte dam blijven staan, want
het reglement zegt, dat hij niet ten tweeden
male over hetzelfde stuk mag slaap en de witte
schjjf .34 sjofg hij reeds ?i,eergt,
UITSLUITEND
GOUDEN EN ZfLVE-REN CADEAUX
Nu eerst mag zwart de stukken 31. 3S, 22
en '23 van het bord nemen, de witte schijf op
33 dj0 -.ilien is overgebleven, siaac, nu den dam
en de drie -- schijven, zoodat hij gewon
nen heeft. :i :;eressante slag, nietwaar?
Men zal v. ook begrijpen, waarom bij regle
ment bepaald 13, dat de schijven eerst na. den
slag van her. bord genomen worden. Ala swart
tegelijkertijd met het slaan, de vijandelijke
schijven van bet bord had gelicht, hoe zou men
dan kunnen controleeren, of hij al or niet ten
tweede male over schijf 34 ging, die hij het eerst
sloeg. Dus nooit de schijven van het bord
nemen vóórdat, de slag is uitgevoerd
Nog een mooi voorbeeld van den Turkschtn
slag.
Zwart.
6
iSÉIr
9
11
■:.?A
10
21
26
W:- -
31
36
41
9.
m
46
Wit.
Stand zwart: twee dammen op 10 en 13 en
4 schijven op 3, 4, 9, 19. Stand wit: een dam
op 36 en 4, schijven, op 32, 33, 37 en 43.
Deze slag is van Manoury. Wit speelt 3622.
De zwarte dam op 13 moet nu 4 stukken slaan
van 13 op 31, naar 48 en van 48 op 39 naar
33. Daar moet hij blijvenstaan, want hij mag
niet ten tweede male over den witten dam op
22. Nu neemt zwart de geslagen stukken van
het bord, waarna de eenig overgebleven witte
schijf op 32 den slag 32:5 doet, dam neemt en
wint.
- (Wordt voortgezet.)
Zware brand.
In de gebouwen -der Vereeniging „Kinder
stichting" bij Barneveid hééft een hevige brand
gewoed, waardoor de eerst dit jaar' geopende
school met onderwijzèrswoning totaal in vlam
men is opgegaan. Er wordt nog gemeld, dab
de directeur, ds. Vogelaar, jn het schoolge
bouw juist bezig was aan zijn meisjes-leerlin
gen catechetisch onderwijs 'te geven, toen hij
een verdacht geluid op den zolder meende te
hooren. Denkende aan een hevige hagelbui,
begaf hij zich naar hoven en zag teen, dat daar
alles reeds in lichte laaie stond. Aanstonds
werd de school nu ontruimd eu het schoolhoofd
I gewaarschuwd, wiens inboedel nog grootendeels
gered kon worden.
Omtrent de oorzaak van den brand valt niets
te zeggen. Alles was tegen brandschade ver
zekerd.
Door het ijs gezakt.
Te Snikzwaag zijn een zevenjarig en een vijf
jarig knaapje door het ijs gezakt en verdron
ken.
Kruitfabriek in de lucht gevlogen.
Men seliib ons nog uit 01 denzaal omtront
de reeds gemelde ramp:
Dinsdagavond tusschen 8 en 11 uur is
tusschen Munster in "Westfalen en Telgte
een groote ammunitiefabriek in de lucht
gevlogen. Om 8, 10 en 11 uur zijn bier
schokken waargenomen
Er werkten, naar ons 'passagiers uit
Duitschland mededeelden, op dia fabriek
600 vrouwen, waarvan circa 300 zouden ge
dood zijn.
.Huizen jn Telgte en Miiuster leden be
langrijke schade.
De oorzaak van de ramp is onbekend.
De „Münsterischer Anzeiger'' meldt
thans: In een der-zijafdeelïngen van bet."
plaatselijk artillerie-depót brak Dinsdag
avond brand uitdaarbij ont-piofte ook een
deel van de aanwezige ammunitie. In aan
grenzende stadsgedeelten werden zeer veel
ruiten vernield en nabijgelegen gebouwen
werden licht beschadigd. Er zijn geen men-
schenlevens te betreuren.
De beide Keizers en de grammophoon.
Volgens een telegram uit Weenen aan
,,der Tag" heeft de Keizer van Oostenrijk
op verzoek van het bestuur van het ..Mili
tair weduwen- en weezeufonds der geheele
gewapende macht" een rede voor de gram
mophoon gehouden.
Ook de Duitsebe Keizer heeft voor een
dergelijk doel in Duitschland een rede voor
de grammophoon uitgesproken.
Dé aldus verkregen platen zullen vermoe
delijk ten voorde el e van bovengenoemde
instellingen verkocht worden.
Handel met den vijand.
Over handeldrijven met den vijand dee-
len de Fransclie bladen het volgende staaltje
mede. Dear de betrokken bladen nog niet
in ons bszit kwamen, citeeren we d©
„N. B, Ct.":
Fransche bladen maken melding van een
geval van schandelijke smokkelarij van
Frankrijk naar Duitschland. In het-
station Pontarlier zijn n.l. 80 wagons
met. alumiuium-pyriet aangehouden, die
voor Puitsohland bestemd waren. Natuurlijk
stond er aan den buitenkant van de wagen6
heel wat anderg als de inhoud daarvan aan
gegeven. Het aluminium-pyriet had een ge-
wiekt van 400,000 kilo, waaruit men. zoo
berekent een Fransch blad, wel 150,000 kg.
aluminium kan bereiden, d.w.z. genoeg om
de Du it-sellers in staat te stellen wel 20 Zep
pelins eh veel ander oorlogsmateriaal te
maken.
De Matin, eisciit, dat er tegen de landver
raders, die het aluminium-pyriet naar
Duitschland hadden willen smokkeleai, kras
wordt opgetreden. De afzender, zegt heb
blad, moet toch gemakkelijk te vinden zijn.
En aoodra men hem heeft, laat men hern
dan ophangen. Voelt onze regeering niet,
SöSSt steM&VS: de safe £52282 iesfi.
van de zwakheid, waarmee er tegenover
schuldigen wordt opgetreden en dat zij, die
hun gansohen plicht doen, het recht-hebben
onvermurwbaar jegens do verraders te zijn?
Hospitaal-honden.
Berlijusche bladen bevatten een reeks
nieuwe, officieel© mededeelingen over hos
pitaalkonden. .Wij ontleenen daaraan het
volgende
In den vroegen morgen van den 4en Augus
tus werden tegelijk met do rieken dragers zes
hospitaalhonden gezonden om gewonden te zoe
ken. Het slagveld was niet gemakkelijk te
overzien. gedeeltelijk moeras, gedeeltelijk
bosch, gedeeltelijk heuvelachtige stoppelvelden
met graanschoven. Vooral uit dezo schooven
werden door de honden vol© gewonden gered.
Zij brachten dan meestal helin, pet of zakdoek
van den gewonde mede. Eén hond had in zijn
bek een stek van het vilt van een veldriescli.
De hospitaalsoldaat, dio het spoor volgde,
door den hond gewezen, vond een soldaat, die
bewegingloos terneer lag. Het bovenlijf was
toegedekt met een mantel en een stuk tent
doek. Blijkbaar hadden do kameraden den man
voor dood gehouden. Ook de hospitaalsoldaat
merkte bij hem geen tecken van leven meer.
Hij ging dus van de plaats weg. Maar de
houd bracht hem er weer heen. En toen bleek,
na een Dauwkeurig onderzoek, dat de man
fiiet dood was. doch bewusteloos.
Op een andoren dag moesten de honden een
slagveld afzoeken, dat door de Russen ont
ruimd was. Een hond bracht een st-uk van een
Russische jas. De hospitaalsoldaat, die met
den hond mee ging, werd door het dier ge
bracht naar een Russische loopgraaf, waaruit
een stuk uniform en de voet van eon man
staken. De soldaat hield den man, dio volkomen
bedolven lag en niet op schreeuwen reageerde,
voor dood en wilde verder gaan. Maar de
hond veriiet de plaats niet en blafte steeds
door. En toen de soldaat het puin wegruimde,
vond hij een niet dooden, maar wel bewuste-
loozeu Rus.
De Russen hebban geen "hospitaalhonden,
«eten dus niet hoe edel en nuttig werk deze
dieren verrichten. Men hóeft zelfs opgemerkt,
dat ne d© dieren gooien met petten, veldfles-
schen en andere voorwerpen, dat rij hen zelfs
met den voet trappen. Dit ging zoo ver, dat
op een goeden dag drie honden weigerden
Russische gewonden ie naderen. En toch wer
den dien zelfden dag door de bonden 21 gewon
de Russen gevonden.
De Dultsché adof on do oorlog.
Uit de ..Genealogische Tascbenbiicber",
dezer dagen bij Justus Perthes te G-obha ver
schellen, zegt de „Deutsche? Kurier",
blijkt hoe zwaar de verliezen zijn door den
Duiteehen adel in den oorlog geleden. G-ra-
velijko families verloren tot 1 November
1915 186 leden. Geslachten, die op den
tjtel Fi-eikerr aanspraak mogen maken, 456
leden en de overige adel 592. GeeG achten
die krachtens adelbrief in den adelstand
verheven zijn, tellen ol>'2 dooden. Totaal
dus 1786 gesneuvelden van adel.
Gesneuveld rijn 6 graven ron Fincken-
stein en 4 graven zu Dohna. De fa/raiJies
Dalwigk zu Lichten fels en Wangenhedra be
treuren 9 "Hooden en de hulzen von Maltwahn
en Massenbach elk 8. De von Wede-ls ver
loren 18 leden. De huizen von Amim en.
von Knobelsdorft elk 12, de von Bülows en
von Oertzen elk 11.
de mobilisatie. Iatusschen zal binnen enkele
maanden, vermoedelijk niet 1 April, de oudste
lichting der bereden wapenennaar huis kun
nen gaan. Verwarring zal niet ontstaan door
het door elkander oproepen vAn lichtingen
van de militie 1916 en van den landstorm. Do
Minister moet echter na. de eventueels demo
bilisatie voldoende geschoold personeel over
houden. Bii het Kerstverlof is aan verschil
lende wenschen reeds voldaan; ook Ket zesde
regiment infanterie zal tevreden zijn. Als het
te kort komt in verlof, dan zal het dat verlof
kunnen inhalen.
Voor „Onze Jongens aan de grenzen".
Een ooirespondent te Breda schrijft:
Komt u eens even kijken naar alles wat voor
..Unze Jongens" gereed ligt? vroeg ons de
heer K J. Ph. Reusen te Breda, de man,
die zich veel moeite getroost heeft om het
Kerstfeest voor „OnZe Jongens" eeniVsains te
veraangonamen.
Het was ons een genot een blik te werpen
op die stapels vierkante pakjes, alle omge'von
door een strook papier, waarop gedrukt stond:
-Kerstgroet uit Breda, aangeboden door be
middeling van do oommissie voor Onze Jon
gens Niet minder dan 5420 pakjes lagen be
reed tor verdeeüng over de verschillende grens"-
wachten m Noord-Brabant en Limburg, alle
bezet door troepen, die in normale tijden te
Bteda garnizoen houden.
Niet van buitenaf, maar uitsluitend door
firma s en particulieren uit Breda en om
geving werd gulhartig gegeven voor de man
schappen, die thans, geroepen door hun plicht,
het heerlijke Kerstfeest niet aan den huiselijken
haard kunnen meevieren.
3W0'n '.Kerstgroet" dan wel be
staat. V, e zagen pakjes van allerlei inhoud
mc-t een reep chocolade en een notitieboekje,
sigaren, sigaretten, zeep, tabaksdoo3 met een
pakje hopjes, tabak en rolmateriaal voor siga
retten, zelfe pakjes met sigaretten en een flink
6tuk lekkeren koek, door een firma speciaal
vervaardigd en zeer toepasselijk voor „onze
jongens verpakt, en vérder nog' allerlei pakjes,
gemaakt uit combinaties van een pijp, porte-
monnaie, horlogeketting enz.
Donderdag ring do keurig mot hulst versierde
vraentauto zijn Kerstgroeten lanes de gren3
brengen. Persoonlijk m.aakt de heer Reusen
den toent mee en stelt aan eiken commandant
zooveel pakjes ter hand als deze voor zijne
..jongens-! noodig heeft.
gesloten omslag, is verboden van kaarten met
opiegseh van mica, gestampt glas of soortge
lijke zclrstandighedoD.
Benoemd tot vaandrig.
De reserve-sergeant H. H. 8 t e n e k e r van
hot 18e regiment infanterie is benoemd tot
vaandrig en overgeplaatst bij het I0o regiment
infanterie, doch zal gedurende dén verderen
duo- der mobilisatie dienst verrichten bij et
7e regiment infanterie.
BERLIJN. Rapport van don generalen stafi
In een verbitterd gevecht heroverden giste
ren de regimenten van de S2ste landweerbrigado
den top van den Hartmanssweilerkopf. De
vijand ïcecl buitengewoon zware verliezen en
het 23 officieren en 1539 man als krijgsgevan
genen in onze handen.
Met de verjaging van den vijand uit enkele
loopgraaigedeelten ann de noordelijke holling
zijn wij nog bezig. Het Fransche logerbcrichü
V3n gisteren meldt, dat bij den strijd om den
top op 21 Dec. 1300 Duitschers zijn gevangen
genomen: dit is minstens voor do helft over
dreven. Ons totaalverlies. waaronder alle doo
den, gewonden en vermisten, bedraagt, voor
zoover tot dusverre is te overzien, ongeveer
Tj? schriftgedeelten voor de week van
26 December2 Januari
Zondag 26 December I.uc. 2
Maandag 27 December Lnt. 2:
Dinsdag 28 December: Mare. 10:
Woensdag 29 December Mare. 10:
Donderd. 30 DecemberMare. 10:
Vrijdag 31 December; Hebr. 13:
Zaterdag 1 Januari
Voor de week vai
Zondag
Maandag
15-30
21-40
1—16
17—31
3245
8—15
I Thess. 516—24
2—9 Jan.
Januari; Mare. 10:46—52
3 Januari: Mare. 11: 110
4 JanuariMare. 111119
Januari: Mare. 11:2926
6 JanuariMare. 112783
7 Januari: Mare. 12: 112
3 Januari: Mare. 12: 1317
Wie bovenstaande schriftlozing zou willen
volgen, maar geen Nieuw Testament bezit, geve
hiervan kennis aan het Bijbelhuis, Hceren-
gracht 366, Amsterdam. (lil)
Dinsdag
Woensdag
Donderdag
Vrijdag
Zaterdag
SIGAREN.
Wij verzenden als proefi
IOO prima 2H ets. knakjes.
100 uitstekende Borneo's.
100 Panatella's (3 ets. sigaar).
f 4.60 franco onder rembours.
Wederverkoopera rabat.
Sigarenfabriek „Java" - Nijmegen.
D« sterfte ender de gewonden.
Hat heuglijk verschijnsel, dat tengevolge van
de uitnemende verpleging dor gewonden in
Duitschland, het grootste gedeelte dor gewon
den weer geschikt wordt voor <len dienst, is
seclert het uitbreken van den oorlog steeds
sterker ann den dag getreden. Niet alleen dav
de geschiktheid voor den dienst van maand tot
maand toeneemt, maar ook verminderde van
•maand tot maand de sterfte onder do gewon
den.
De cijfers van het eerste oorlogsjaar zijn
dozer dagen gepubliceerd. -
In de eerste oorlogsmaand, Augustus 1914,
WGvd reeds het- mooie resultaat bereikt, dat
van de 100 gewonden er weer 84.8 proc. dienst
konden nemen, terwijl 3 proc. stierven en
12.2 proc. ongeschikt waren voor het leger of
verlof moesten hebben. Een jaar later, in
Augustus 1915, was hot resultaat geheel en-
deis. Reeds in September 1914 steeg het aantal
geschikton voor den dienst op 88,1 proc., dus
vier man meer op do honderd. Het .sterftecij
fer daalde van 3 tot- 2,7 procent, maar een
maand later, in October 1914 waren deze cij
fers resp. 88,9 en 2.4. In de maanden Novem
ber tot Maart varieerden deze cijfers tusschen
97.3 en 88.9. In November was bet sterftecijfer
2,1. Het daalde in December tot l,7rf in Ja
nuari-tot 1,4, in Februari tot 1.3. steeg m
April en Mei tot 1.4 en bereikte ia Juni en
Juli het minimum van 1,2.
Het aantal gewonden, dat weer in dienst
kon treden, steeg van 8-8.9 proc. in Maart, tot
91.2 pro©, in April en 91,8 proc. in Mei en
Juli. 7 proc. waren ongeschikt voor den dienst
of moesten met verlof naar huis worden ge»
zonden. Van deze verlofgagers is weer een
groot gedeelte bij her leger ingelijfd.
Volgens dc gemiddelde cijfers voor het ge
heele jaar waren 89.3 procent "weer in staat
deinst te doen, 8.8 procent ongeschikt'of met
verlof en 1.7 proc. overleden.
Bij Kou. Beel. is op aanvraag wegens
lichaamsgebreken eervol ontslagen uit den mili
tairen dienst de reserve-kapitein F. C. G. A.
A. 8 chwartg van het 48e bataljon landweer-
infanterie.
Koninklijke Militaire Academie.
Benoemd zijn tot le luitenant, de 2e luite
nant D. de Jonge, 8. Vestdijk© cn J. H. Amen.
commandanten resp. van de Landstorm Afdee-
ling ..Groningen II", ..Haflingen" en 2o ('ie.
..Maastricht" van het. ..Landsvomikorpis de
Liniburgsehe Jagers' en benoemd ie tot 2e lui
tenant de sergeant-vrijwilliger der Landstorm-
afdecling „Woerden"' jhr. A. M. C. H. C. de
Bowier.
Opgelicht- zijn de Landstorraafd. ..Barne
veid" onder her, waarn. commando ven den
re>serv©-2© luitenant P. J. Tiggers en de Cie.
Helmond van het „Landstorm Korps do Meye-
ri.j". onder het waarn. commando van den res.
le luit. G. H. de Jonglt.
Op 3 Januari aanstaande komt het tweede
studiejaar, dat thans bij den troep gedeta
cheerd is, op de Kon. Mil. Academie te Breda
terug.
De drie studiejaren zijn alsdan voor het
onderwijs op de K. M. A. vereenigd.
«r,?6*5 totaal aantal cadetten bedraagt dan
288, waarvan 96 tot het eerste, 100 tot het
tweede en 92, tot het derde studiejaar bëhoo-
Het eerste studiejaar is. verdeeld als
volri: Infanterie h. t. 1. 22; infanterie Ned.-
Indië 22; cavalerie h. t. 1. 7; cavalerie Ned.-
ïndië 3; artillerie li. t. 1. 23; artillerie Ned.-
Indië S; genie h. t, 1. '6; genie Ned.-Indië 5.
Het tweede studiejaar is verdeeld inin-
fantexié h. t. 1. 26; infanterie Ned.-Tnd. 24:
cavalerie h. t. 1. G; cavalerie Ned.-Indië 2;
artillerie b. t. I. 23; artillerie Ned.-Indië 7:
genie h. t. 1. 7; genie Ned.-Indië 3.
Het derde studiejaar is verdeeld in: in
fanterie b. t. 1. 25: infanterie Ned.-Indië 22;
cavalerie h. t. 1. 7; cavalerie Ned.-Ipdië 2;
artillerie h. t. 1. 20 -.artillerie Ned.-Indië 6;
genie h. t. 5. 5; genie Ned.-Indië 4.
Iu verband met de uitbreiding, dis het on
derwijs aan de K. 51. A. door de komst van
het tweede studiejaar ondergaat, komt ecu
deel der aan de Kon. Mil. Acad, werkzame of
ficieren terug en wordt ook het personeel bene
den den rang van officier versterkt.
Ontploffing ?n d® kruïtfabri«k.
Onze correspondent te Oldenzaal schrijft ons:
De hevige ontploffingen in de rijks-kruit- en
ammunitiefabriek, gelegen in Westfalon tus
schen Telgte en Münstér, zijn hier Dinsdag
avond door verschillende ingezetenen waarge
nomen, zonder dat men natuurlijk wist. waar
aan de rukken aan deuren én ramen waren toe
te schrijven. Er bobben blijkbaar verschillende
ontploffingen op onderscheidén tijdstippen
plaats gehad, te oordcelen naar de schokken,
die, met tusschenpoozen, van 6 tot 11 unv
's avonds hier werden waargenomen. De schade
aan do huizen "en andere gebouwen in Münster
en Telgte moet enorm zijudaken en schoor-
sieenen werden weggeslagen, muren siortcen
in cn duizenden ruiten werden vernield.
Kerst- en Nieuwjaarskaarten,
Het kan zijn nut. hebben er aan te herinne
ren dat de verzending per post, anders dan in
ONDERWIJS PER BRIEF.
Voiledige schriftelijke opleiding voor
landbouw-dipfoma's. Rjjk geïllustreerde
lessen noodzakelijk en winstgevend voor
landbouwers, veehouders en hun per
soneel» Vraagt per briefkaart bet prospectus
van het „Instituut voor landbouw*
onderwijs" dat gratis en franco wordt
toegezonden.
M. y. t BROEI.
poshiüs i
Voor Leesgezelschappen,
Soldaten- of
Volksbibliotheken,
V
die Catalogus
die Firma
de uitgebreidste verzameling van Uit»
spanningstectuur, voor spotprijzen
verkrijgbaar.
JgjggT* Qp aanvrage wordt bedoelde Ca
talogus GRATIS toegezonden.
Ruimste Sorteering.
Biliijkste prijzen
bij N. DE HAAN,
Eenig adres: 26 Steenweg 28. Utrecht,
5Fo
lesisLls-er-st©
Sigaar
rooRt men 5b ij
Kaüverstraat 141 a bh Spui,
2' ct. San Louis.
3 ct. Lansjes.
4 cl. No. 12.
5 'ct, Bintang Kindia.
Voor opleiding teekenen
en aanverwante vakken vrage men
de PROSPECTUS van het
te n/?ec2emblik.
Lesgeld 50—75 ct, per week.
Langer in diénst houden van dienstplichtigen-
Tn de Tweede Kamer zijn Donderdag: de twee
wetsontwerpen betreffende hefT langer in dienst
houden van ingelijfden hij do militie en van
dienstplichtigen bij do landweer aangenomen
het laatste zonder beraadslaging of hoofdelijke
stemming, het andere na eenig debat. Van de
discussies zijn vooral merkwaardig de volgende
mededeelingen van dei» minister van oorlog.
Deze verklaarde o.a. dat do lichting 1908 der
militie binnen enkele weken geheel naar de
landweer zal zijn overgegaan. De gemeentebe
sturen hebben daarmede thans druk werk. De
lichting 1908 wordt echter tot 31. Juli van
hot volgende jaar nog bij dc militie gehouden,
dan zal dio lichting ©enigen lijd daarna wor
den afgelost door inmiddels opgekomen land-
stormmanncnWat het naar huis zenden van
de oudste lichting der bereden wapens aon-
gaa/t, van de lichting 1915 is reeds een groo-
ter deel van hot contingent hij do bereden wa-
peDs ingedeeld, maar voor do toekomRt zou
hot een nadeel zijn, nog meerderen van die
lichting daarbij in te doelen. Het is een be
paalde ej'ech, lichtingen van dezelfde sterkte
te hebben, om nooit een tekort to hebben bii
'S-HERTOGENBOSCH r TEL. INT. 70
Uitgebreid magazijn van aiie benocdigde
drukwerken en registers ten dienste der M il i ta i r e A d m i ni s t ra tia
alsook ruime keuze in Formaatpapier, Dienstcouverten en Bureaubehoeften
Nieuw op te richten onderdeeien kunnen onmiddellijk
van uit onzen grooten voorraad geheel worden voorzien
CATALOGUS EN MONSTERS OP AANVRAAG GRATIS EN FRANCO
TELEFOON 6717 Noord.
Vijor jong cn oud Ned. «taal, Engelseh,
l'iauscli en Rek., samen 25 Cent per week.
"We stiirèn >lo Les franco por poet. Da Leer
lingen zenden daarna per post hun .werk in.
3Ve kijken alles na en zcuden hot per post terug.
De Lessen zijn zóó duidelijk en éénvoudig, dat
zelfs kinderen van 9 jaar ze met gemak kunnen
volgen. Voor de proeflessen behoeft
niets betaald te worden, als men er niet
in alle opzichten dubbel én dwars over tevreden
is. Vraag gratis prospect, aan Instituut
«'WIT'
180 Rommiezen gevraagd.
Militairen tusschen 22—28 jaar, profiteert van
de bijzondere gelegenheid om Kommies te
worden. Salaris 6001-100. (Gcwyzigdó op-
i©aping). Volledige schriftelijke Spoed
cursus voor het a. s. Examen. Vraagt vooral
Extra Studiegids met examen verslag.
Attesten enz. b(j inzending van cloze advert., als
drukwerk (1 cents postzegel).
Spreekuur: Woensdag (J—S, en Zatejdag 124
uur. J. K. VAN DER VLIET, Kieuwen-
dijk 50, Amsterdam.
Nttag. Wp.opjcJMt»
