XjjE cüriT.pAT]E5]XrcOTJnA]VT van gateraag as December 1915
3
Marinezaken.
■Correspondentie.
Uit Leger en Vloot.
Kennisgevingen
voor
Verloving, Ondertrouw,
Geboorte, enz.
- Invitatiën, Dankbetuigingen, Mean's -
Programma's, Balboekjes, Visitekaarten,
- Luiepapier, Artistiek Stempelwerk
B. van Mantgem, Hoïleverancier
Singel 562, hoek Vijzelstraat, Am si
Met waardeering heeft de Commissie gezien,
«at aan die laatste vraag is voldaan. Nu do
resultaten van dat onderzoek nog geen vol
doende gegevens hebben opgeleverd, zou de
Commissie het op prijs stellen, dat de beant
woording der zeven eerste vragen niet waehte
op de eindresultaten van «hot nader onderzoek,
maar roads thans plaats vhule. /ij dringt mits
dien op die beantwoording alsnog aan.
De Commissie van Rapporteurs, vertrou
wende. dat de Minister bereid zal zijn het
.vorenstaande schriftelijk te beantwoorden, is
van oordeel, dat de mondelinge .behandeling van
hot wetsontwerp daarmede voldoende zal zijn
voorbereid.
Kolonel F. R. van Royen,
Do luit.-kolonel dor genie. F. It. van Roven
benoemd tot kolonel, blijft in zijn nieuwen
'rang gehandhaafd van commandant in het 2e
genie-commnndémen t.
Suppietolre Marinebegrooting voor 1914. t
In eeno Nota naar aanleiding van. het ver
slag deelt de Minister van Marine o.a. mede,
dat do voorstelling asof de „Gruno" in. hot
.voorjaar van 1915 nog onafgewerkt op de ma-
•rinewetf te Amsterdam lag, ten gevolge van
het niet afleveren door een Dultsche fabriek
van den motor, op eene minder juiste inlichting
moet berusten. De laatste door de Germania-
werf to Kiel te leveren motor was reeds aldaar
gereed bij het uitbreken van, don oorlog, doch
werd in September 1914 te Rotterdam ontvan
gen, na zoowel ter genoemde plaatse als aan
de Nöderlahdsche grens te zijn opgehouden. Do
„Gruno" werd daarna naar de N. V, Machine
fabriek en Scheepswerf van P. Smit Jr. te Rot
terdam vervoerd. Met deze^ vennootschap was
ml. eene overeenkomst 'aangegaan voor de ver
vaardiging van de hoofd- en hulp werk tuigen
voor dien bodem. De aldaar opgestelde motoren
draaiden in April 1915.
Do belangrijke leveringen uit het buitenland,
welke zijn achterwege gebleven, betreffen wat
artillerie-materieel aangaat, de mitrailleurs
voor do bewakingsvaartuigen, de afstancbne-
ters en de onderdeelan voor de wijziging van
de affutage der kanonnon van 24 c.M. aan
boord Hr. "Ms. „Hertog Hendrik" en voorts
granaten, schokbizeu en hulzen.
Pogingen in het werk gesteld om de levering
te verkrijgen van de mitrailleurs en afstand-
meters, hadden' tot resultaat dat heb vooruit
zicht geopend is dat de aflevering in het voor
jaar 1916 zal geschieden; de wijziging der af
futage aan boord Hr. Ms. „Hertog Hendrik"
zal, na binnenkomst van dien bodem, dn het
binnenland geschieden, tonvijl door het muni-
tieburoau pogingen wordon gedaan om m de
niet opgeleverde munitie te voorzien.
Wat torpedomaterieel aangaat betreffen de
bedoelde leveringen torpedo's en schietkatoen.
Pogingen zijn door het Munitiebureau door
bemiddeling van het Dep. van Buiteniandscho
Zaken gedaan om torpedo's uit Zweden te be
trekkeu, echter zonder gunstig resultaat, aan
gezien meu daar to lande voor eigen behoefte
te veel te doen had om ook voor Nederland te
kunnen aanmaken.
Ben aanvang is gemaakt met de fabricage
van torpedo's in Nederland, waarvan luchtka
mers in Zweden zijn besteld.
Pogingen om schietkatoen uit Engeland,
Frankrijk, Duitschland of Italië te verkrijgen
hebben geeh resultaat opgeleverd.
Door do Gezamonlijko Buskruidmakers van
Noord-Holland, Utreoht en Zeeland wordt ge-
tracht schietkatoen van do gewen sell te hoeda
nigheid te maken en doet het zicli aanzien dat
aldus eerlang de vervaardiging van het benoo-
digde voor springladingen van torpedo's en
mijnen h. t. 1. mogelijk zal zijn.
Adressen gevraagd.
Eerste -plaatsing.
De Directeur Hoofdexpedibie Voklpost te
VGravenhage verwittigt onderstaande perso
nen, dat te zijnen kantoro correspondentie vo.or
hen aanwezig is, die wegen.» onvoldoende of
foutief adres onbestelbaar is. Nieuwe adressen
•i,worden binnen 8 dagen verwacht. Daarna ge
schiedt terugzending.
P. Goosse n, sergeant 7 e comp. res. bat.
(nr. of letter ontbreekt) uit Dortmund.
F. R o b b 3e comp. reS. bat. (nr. of letter
'ontbreekt! uitCoin
Nicolas Hubert T h e u n i s s o n,
'Je comp. Hoeven (regiment en bataljon ontbre-
i keu), afkomstig uit Herstnl.
Veldpost.
MiJiLairen,
Het, Nieuwjaarsfeest nadert spoedig en
émgotwijifeld zullen u dan wederom vele ge-
luikweusokeii door de uwen worden toege-
zonden. O'm vele teleurstellingen- te voor-
ikomenraacl ik u aanzongt voor goede
adressenWanneer ge nog dezer dagen naar
huis of naar uw kennissen .schrijft, geeft
dan nog eens nauwkeurig uw adres op. Sluit
daarvoor in uw "Brieven een afzonderlijk
papiertje. Eu laten vooral de afzenders hun
naam en volledig adres op hun brieven en
briefkaarten vermelden. Helpt ons zco ons
werk te vergemakkelijken, ook in uw emen
belang.
VELDPOST.
E. J., Zuid-Roosteren. Do maximum-ver
goeding voor de militie is' f 1.50 per dag
Richt een verzoek aan do Commissie van voor
lichting in zake bezwaarschriften vergoeding
kostwinners in uwe provincie. Red.
Th. K., Roosteren. Richt een bezwaarschrift
aan do Commissie van voorlichting in zake
bezwaarschriften vergoeding kostwinners in
uwe provincie. Red.
W. L. v. H., Uitwijk. Wij verwijzen u naar
heb daaromtrent medegedeelde in de Soldaten-
courant No. 210. .Red.
B._ E., Sluis. Wij golooven niet dat uw
broeder met klein verlof naar huis zal worden
jgotood^a. Hij kan. echter een verzoek indienen
om voör buitengewoon verlof in aan-inerking
1 te mogen komen. Red,
\Vr. X., Serooakorke. Als gij op die dagen
niet aan de menage deelneemt, en niet inge
kwartierd zijt, liebt gij, naar onze meenirig.
recht op het menage-geld. Red.
L. B., Delft. Gij kunt <?pn verzoek daartoe
indienen, langs den hiërarchieken weg, tot den
commandant van de Luchtvaar f afdeel in g te
Soosterberg. Red.
J, H. E, te HeUevoetslnis, Wij ontvangen
zooveel van militairen, dat wij gedichtjes van
burgers niet kunuert plaatSöii. Rod.
.T. V., Numausdorp. Gij hebt slechts recht
op een soldij van 4 cent per dag. Red.
A. B., Ylissingen. Voor een vrijwillige ver
bintenis kunt gij ii aanmelden bij uwen com
pagniescommandant. De-voor waarde om
in dit geval t-ot sergeant opgeleid te worden
inoogt gij hierbij niet stollen, wel kunt gij aan
den korpscommandanb het verzoek daartoe
deen, hetgeen wol niet geweigerd zal worden.
Red.
J. A. J., Oolt-geusplaat. Een reserve-eerste
luitenant der jagers geniet bij minder dan 6
jaren dienst ais officier een traktement van
1300. Gehuwd zijnde, bij nachtverblijf buiten
do woonplaats, geniet hij bovendien mobüisa-tie-
toelage van 2 per dag on 1 vergoeding we
gens gemis van levensmiddelen. Ook heeft hij
event, recht op 'inkwartiering, zonder voeding
ad 1 j>er dag. Red.
J. C. D. en J. G. D., Halfweg. Soldij-genie
tende korporaals-kok hebben geen recht op de
toelage van f 0.50 por dag. Zij komen echter
in aanmerking voor f 0.35 mcnagegekl per dag
en mogen zonder vergooding aan de soldaten-
menage deelnemen. Vaste korporaalskok,, dio
jaarwedde genieten, hebben geen recht op het
monagegold. Dit is in de jaarwedde inbegrepen.
Zij mogen wel aan de solda/tenmenago deelne
men zonder vergooding te betalen. Red.
M. L. D., Leur. Uw neef is voor de vrijwil
lige landstorm goedgekeurd. De keurings-
eiscken zullen daarvoor lichter 'zijn dan voor
den verplichten landstorm en kan hij dus bij
do vrijwillige landstorm ingedeeld blijven. Red,
.T. N., Y.ierpolders. I. Voor -het verlof naar
DuTtschln-nd verwijzen wij u naar de Soldaten-
courant No. 211 en raden u tevens aan een
verzoekschrift aan den M. v. O. daartoe in te
dienen.
II. Voor inlichtingen betreffende steun aan
miliciens verwijzen wij u naar de adressen voor
komende in ons blad-No. 209. Red.
B. S. H„ 's-Gravenhage. De Joot n bedoelde
vergissing moet gij nu zelf maar in orde maken.
Red.
J. v. E,, Leiden. Gij- kunt een bezwaarschrift
indienen hij de commissie van voorlichting in
zake bezwaarschriften vergoeding kostwinners
voor uwe provincie in Noord-Holland. -Het
bezwaarschrift te richten aan den voorzitter
dier commissie te Haarlem. Red.
Z. D. G. C.. Putte. Het komt ons 'voor dat
het geneeskundige personeel niet voor andere
diensten behoort te worden gebruikt. Red.
A. A„ Schoonhoven. Tet tijdstip, waarop do
lichting 1906 van het korps pantserfort artil
lerie met klein verlof wordt gezonden; is nog
niet bekend. Red.
D. V., Zuid-Roosteren. Als gij denkt dat gij
te weinig uitkeeiing krijgt, kunt gij een bo-
'zwaarinschi-ft indienen, bij do commissie van
voorlichting inzake bezwaarschriften vergoe
ding kostwinners voor uwe provincie. Het be
zwaarschrift te richten aan den voorzitter van
die commissie in de hoofdplaats van dio pro
vincie. Red.
Facteur K. te Eoüdekèrke. In orde onbvan
gen. Red.
Permissie op Zondag,
L. F. v. S. K.
De legerorder betreffende „liet gaan met
permissie op Zondag", al of niet in aansluiting
met het gewone periodieke verlof, luidt als
voJgt-
Opperbevelhebber van
ï«and en Zeemacht,
- Beheer Landmacht
No. 18775/A. 1762
Onderwerp
Verloven.
's-GraVenhage, 3 Juni 1915.
Ter aanvulling van mjjne order voor de Land
macht d.d. 1 April j.l. li. L. No. 19416-12480
A1114, heb ik de eer Uwer Excellentie (UHoog
edelgestrenge) mede te deelen, dat ik met liet
daarin gestelde'ouder 2c verbenigbaar acht Uwe
bevoegdheid om vergunning tot afwezigheid
buiten do standplaats te vcrleenen, waarmede
afwezigheid gedurende den nacht gepaard zou
gaan. In verband echter met hetgeen in ge
noemde order'onder 6c is gesteld, is het mijn
bedoeling dat van vorenbedoelde bevoegdheid
gebruik wordt gemaakt met inachtneming
van het volgende
a. eene vergunning als bovenbedoeld geldt
als bijzondere gunst, die alleen wordt ver
leend bij zeer goed gèdrftg, en alleszins voldoen
den dienstijver; daaronder ook te verstaan:
liet behoorlijk onderhoud der wapens.
b. bedoelde vergunningen worden tenzij
om bijzonder dringende redenen slechts ver
leend van Zaterdag op Zondag en (of) van
Zondag op 'Maandag.
c. bij heb verlecnen van die vergunningen
mag van geen enkelen diénst (behalve appels)
.vrijstelling Worden verleend.
d. het aantal gelijktijdig te verleenen vergun
ningen als bovenbedoeld moet in dier voege
worden beperkt dat steeds voor elk garnizoen,
detachement, kamp, kantonnciuent of verde
digingswerk een voldoende sterkte ter Uwer
beoordeeling cu verantwoordelijkheid be
schikbaar blijft, niet alleen ter voorziening, i»
nacht- en andere gewone diensten, maar "ook
ter verzekering van de veiligheid en voor .ge
vallen van brand, oproer en dergelijke.
e. er moet worden gezorgd, dat allen, die
vorenbedoelde gunst verdienen, beurtelings
in de gelegenheid worden gesteld daarvan te
genieteu.
De verdere regeling dezer vergunningen
wensch ik geheel aan U over- te laten.
Meer ih het bijzonder in betrekking tot het
ouder d gestelde, wijs ik er uitdrukkelijk op,
dat heb gebruik maken van ri-s bovenbedoelde
bevoegdheid nimmer aanleiding mag geven dat
grens- en kustbewaking, de handhaving ®bnzer
onzijdigheid en de bestrijding van den smokkel-
handol minder goed verzekerd zouden zijn dan
tot dusver het geval was.
Do bêdosüng der bovenstaaudebepalingen is
hoofdzakelijk, hert, die dos Zaterdagsavonds of
Maandagsochtens met verlof gaan voor zoo-
veol de dienst zulks toelaat in de gelegen
heid te stellen ook den Zondag in dat verlof te
begrijpen, alsmede hen, die zoowel op Zaterdag
avond als op Zondag geen diénst hebben on
mitsdien vergunning krijgen zich buiten de
standplaats te begeven, niet to verplichten den
nacht weder bij hun korps te komen doorbren
gen.
De Generaal.
0. L. de Genevan I-Majoor
get. A. Hoogeboom.
Balans-verloven.
G. J. IJ,. Oostkapelle. Aan niet-beroops-
militairen, dio hoofd, leider of procuratiehouder
van oen onderneming, bedrijf of zaak zijn,
kunnen met inachtneming van de grens van
toelaatbare afwezigheid door compagnies*
(escadrons-, batterij-, fort-, detachement-s-)
commandanten tot liet opmaken van inventaris
en balans b ij zond o r o verloven worden toe
gekend, waarvan de duur naar noodzakelijke
beboofte hoogstens 10 dagen mag bedragen,
terwijl deze verloven zoo dicht mogelijk bij
Nieuwjaar beliooren te wordon verleend. Daar
enboven kunnen onder de hierboven gestolde
voorwaarde van toelaatbare afwezigheid aan
boekhouder» en accountants hoogstens gedu
rende één maand 3 werkdagen verlof per week
worden toegestaan.
Leiders van kleine zaken, die in of nabij hun
standplaats wonen en die daarvoor nagenoeg
in hun zaak kunnen aanwezig zijn, komen niet
voor deze bijzondere verloven in aanmerking.
Voorts wordt bepaald, dat tegen het einde
van December a. 'x. en in'Januari 1910 hoog
stens gedurende 3 weken verlof zal kunnen
worden verleend aan nict-beroepsniilitairon, die
firmant of chef-bediende zijn in incasso-, cou
pon-, of rekoning-courant-afdeclingen van
bankinstellingen of cffectenzakon, mits een be
wijs wordt overgelegd, waaruit blijkt dat de
directie lid is van de Vereeniging voor den
Effectenhandel to Arasterdam, van do Vereeni-
ging van Effectenhandelaren to Rotterdam of
van den Provincialen Bond van Effectenhande
laren. Red.
Schrijver.
Op het bureel van den Gt. 3o Vg. A. te Am
sterdam beetaat een vacature als schrijver.
Zij dio op do lijst voor schrijver bij oen dei-
korpsen van het leger voorkomen en voor dio
betrekking in aanmerking wenaehen to komen
kunnen zich vóór 1 Januari a-.s. schriftelijk
wenden tot den Kapitem-Adjldnnt. Den Tex-
straat 45. Amsterdam.
De Periscoop.
Res. lo luitenant IV. S. Gübel schrijft ons
uit Tilburg:
Zelden is een toestel in korten tijd zóó alge
meen bekend geworden als do periscoop in
den tegenwoordigen Europeeschen oorlog!
Zoowel 'te wator als to land is hot voor don
militair een haast onontbeerlijk instrument
geworden. De commandant van den onder
zeeër zoekt met den periscoop do uitgestrokce
watervlakte af, dio zijn boot aan alle zijden
omringt, terwijl hij zelf zich een ©indweegs be
neden den zeespiegel bevindt. De tirailleur m
de loopgraven kan met 'behulp van den peri-
■scoop zijn tegenpartij waarnemen en toch zetf
„buiten schot" blijven achter do beschuttende
borstwering. Ja, zelfs kan hij, door het instru
ment op handige wijze aan zijn geweer te be
vestigen, den vijand ?,op den korrel nemen",
zonder ziel uzelf daarbij bloot te geven. Een zóó
belangrijk toestel verdient toch zeker wel onze
belangstelling! En juist, omdat het ani.j meer
malen gebleken is,dat soms zelfs kaderleden
geen goede voorsteUing hebben van de inrich
ting en do werking van den periscoop, zal ik
hier eene korte beschrijving Tan hot instru
ment laten volgen:
Do naam periscoop beteekend zooveel als
omtrekkijker m. a. w. het is een toestel om
den „omtrek" meo „af te kijken". Zijn wer
king berust op terugkaatsing van het licht in
vlakke spiegels. Als een lichtstraal vanuit
punt P onder een zekeren hoek op een platten
spiegel valt, wordt hij onder dienzelfden hoek
door het spiegeloppervlak teruggekaatstde
invallende en de teruggekaatste lichtstraal lig
gen in eenzelfde vlak, dat loodrecht op bet
spiegelend oppervlak staat (fig. 1),
Q- 4-'
Fig. 1.
Een waarnemer, die de teruggekaatste
lichtstralen in zijn oog opvang!^ krijgt den in
druk, alsof ze achter den spiegel vandaan ko
men,' én wel vanuit een punt Q, dat even ver
achter den spiegel ligt ais liet punt P zich er
vóór bevindt. Men noemt nu Q het beeld van
P. En daar men zich een 'voorwerp lean den
ken als bestaande uit een groot aantal pun
ten, tot één geheel vereenigd, zoo schijnt ook
heb beeld, dat in een vlakken spiegel van een
voorwerp gevormd wordt, achter don spiegel
te liggen en wel evenver als het voorwerp zelf
er zich vóór bevindt. Voorwerp en beeld zijn
steeds even groot. (fig. 2.)
F I 62.
eveneens ouder dcazclfden hoek, uang< zim
beido spiegels evenwijdig «na elkaar zijn ge
plaatst.
Vervolgens wordt liij. oveucens onder di< n-
zolfden hoek. door den ondersten t,pioge! i--
rugKokaatut en verlaat hol. tontel door do on-
dor,-.u> opening. Vat is er dus, goed beschouwd,
mot dien liahbstraagobeurd J1 ij is eenvou
dig over een zekeren afstand evenwijdig aan
zichzelf vorploatwt! Do grootte dezer zijdel ing-
sehe verplaatsing hangt samen én met de leng
te van den periscoop en met de verlichting
van den invallenden JidhUrlraol.
Do volgende figuur toont u den gang van
do lichtstralen bij het, waarnomen van een
voorwerpdit laatete is, om do teokening niet
al te groot to maken, vlak voor den periscoop
geplaatst (fig. 4)
rU&VH
\3EELD
S PiLGEL,
De periscoop nu ziet er in zijn eenvoudigste
gedaante als volet uit (fig. 3):'
F116 .3
S0j>£M VLAg
Het 'toestel bestaat uit een langwerpi- zes-
wdndig houten omhulsel (4 langwerpige zij
wanden en 2 vierkant o .'bovenvlakken) met aan
elk der beide uiteinden in 2 tegenover elkaar
gelegen zijwanden eene vierkante opening. Te
genover elk dezer beido openingen 'bevindt zic-li
een vlakke spiegel, die onder eon hoek van
45 graden (halveu rechten hoek) op het bijbe-
hoorende bodemvlak slaat. Beido spiegels zijn
diis evenwijdig aan elkaar geplaatst, "met de
spiegelende oppervlakken naar elkaar toe ge
keerd.
Hoe werkt nu de periscoop?
Beschouwen we daartoe een lichtstraal, die
vanuit het punt .P door de bovenste opening
het toestel binnentreedt en onder een zekeren
hoek op den bovensten spiegel valt (fig. 3).
Die straal wordt onder denzelfden hoek terug
gekaatst, doorloopt de binnenste ruimte van
den iperisooop en treft den ondersten spiegel,
V voorwerp.
BI lo beeld1.,
B2 2e beeld.
V perisooop (met spiegels SI enü2).
G oog van den waarnemer.
We zien dus, dat van het voorwerp V eerst
een beeld B, wordt gevormd in den spiegel S.
Dit beeld dient vervolgens als voorwerp voor
don spiegel S2, die er het beeld B2 van vormt,
hetwelk door den waarnemer wordt gezien.
Daarbij merken we op:
1. Door de reeds genoemd© zijdoling&cho ver
plaatsing der lichtstralen is de waarnemer in
staat, over vuurdekkingen (muren, borstwe
ringen) heen te kijken, terwijl hij er met zijn
hoofd achter verborgen blijft.
2. Afstand B2 periscoop afstand V
periscoop -f- lengte periscoop. Met andere
woordenDo waarnemer ziet hot voorwerp
recht voor zich uit op een grooteren afstand,
dan het zich in werkelijkheid van hem bevindt.
Het verschil tusschen beide, afstanden komt
overeen met do lengte van den periscoop en is
bij grootero distanties natuurlijk geheel te ver-
waarloozen.
Men ziét, hoe eenvoudig van houw en wer
king do periscoop eigenlijk is! Een ieder kan
dan ook mot betrekkelijk weinig moeite zoli'
zoo'n toestel maken: Benige plankjes, wat
spijkertjes, 2 stukjes spiegelglas en een beetje
ambitie, zae daar het geheelo geheim
Koninklijk Nationaal Steuncomité.
Ingekomen bijdragen van militairen van 5
t/m. 11 December 1915.
Onderoff. en minderen fort bij Spijkerboor,
54.10; officieren fort bij Spijkerboor f 0;
I-18 Rog. Juf. f 20.45 2e Comp. Kol. Reserve
50; staf So Reg. inf. 15.45; Ver. v. Onder
officieren „Ons Belang'", Amersfoort, f 40.47
3e Comp. Brig. Gren. en, Jagers depót bat.
2.44; verlofsofficier, Harderwijk, f 20; staf-
commando Zeeland f 27.55; 1-14 Reg. inf.
70; militairen in de stolling v/d. Monden v/d.
Maas enz. f 500oommandant der Marine,
Willemsoord f 10; onderoff., korporaals on sol
daten 3-II-4 R. I. 19.70; Algemeene Bond v.
Onderoff. dor Kon. Marine, Den Helder, f 30;
II-14 reg. inf. 21.20; Interneeringsdepót
Heerlen, 17.15; equipage Hr. Ms. „Noord-
Brabant" f 82.19; marine en werfpers., Helle-
voetsluïs, 800; 2e eseadron te voet- 37.30;
I-3-R. 1. f 56.
Totaal ontvaDgen bydragen en fcoez.
3.422,970.16.
's-Gravenhage, 13 Dec. 1915.
Pc Penningmeester
Jhr. Mr. W. Th. C. van Doorn.
't Feest op N ieuwen'noorn gegeven door de
dames Kïelburger en De Groot en
den heer De Croot.
Men schrijft ons uit Nieuwenhcorn -.
En van mijn- mond de roodo boorden,
Omarmen als uw park bij nacht
De fakkelglanzen, die er gloorden,
Een weelde- en onheilvolle pracht.
Met fakkellicht en muziekgejuioh werden ze
Ingehaald.
Blijde gezichten en rappe lippen heetten
weikoin. Zóó, als een vroolijke droom door 't
slapen gaat, zoo ging do blijde stoet door den
naclit,. Do eenden langs den weg snaterden.
Haar taal was dezèlfdo als uit „Karei ende
Elega-st", „De koning is in de nabijheid",
„Wie was het?"
Zij hebben voor ons, soldaten, gezongen en
gespeeld. Wij hebben gejuicht.
Zij hebben onze harten warm gemaaktzoo
door haar persoon, als door haar spel.
AVij hebben haar lachen met onze blikken
gekust,
Haar spel heeft ons langs tooheelen van men-
schelijklieid gevoerd.
„Ave Maria", zoet toonspel van gebenedijden
deemoedlicht als zonnegeel, zuiver als goud.
„Fauat-phantasie" van den eenige.n Pablo,
die zijnen vader uit de gevangenschap heeft
gespeeld. Zijn toonstuk, gestreeld door zoo'
zoete vingeren, heeft onze vreugde uit haar
kerker verlost. Wij hebben 't klagen van (Jrot-
chan gehoord, den dreunenden stap van do
komende soldatfen. O, de arme vrouw, die door
haar grootstcn zegen kwam tot die daad van
eeuwiglijk vermaledijd. Italiaansche wijsjes
hebben ons zonnig gekoesterd en gestreeld, ons
gekust. 1
Dansen schemerden ons voor ons oogen, wie
gende gratiën wemelden heen.
"Wie 't einde weten wilhij loze Heine's
„An eine Sangerin".
H. 9.
Zang- en muziekavond te Eist.
Adj. O. O. Kwartiermeester G. C. Nier
meier schrijft ons uit Eist (G.)
Dinsdagavond 21 dezer werd den te Eist ge-
legerden troepen- in het Militair Tehuis een
zang- en muziekavond aangeboden, waarroe de
Elstor örkestvereeniging „Onderling Kunst
genot". het Nijmeegsch Mannenkwartet ,.Con'
Amore", de heer Kwast e.a. hunne belangloozo
medewerking ver-eenden. Velen spoedden zich
door do zachte neervallende sneeuw, welke alles
als 't ware met. een wit laken bedekte en het
dorp, met z'n typisehen toren en vriendelijke
•huizen, een bepaald fantastisch aanzien gaf,
na-ar het knus ingerichte zaaltje van "het
Tehuis, dat nauwelijks de vele danwezigen kon
bevatten.
De commandant van het Bataljon en het be
stuur van het Tehuis vereerden de uitvoering
door nunno aanwezigheid.
We zijn H. H. musici en zangers hoogst
dankbaar voor het kunstgenot,' dien avond ge-
cmaakt, want hetgeen ,tcn gehoor© werd ge
bracht. overtrof aller verwachting. Met inge
houden adem werd geluisterd naar het glas-
zuivere geluid van het Nijmcegsc-h kwartet,
dat vooral in hare nummers „Ecce quomode
mortur justus" en „Die Mühle im Thale" tot
hooge uiting kwam. De heer Kwast, de be
kende cello-virtuoos, deed zijn gehoor ontroeren
door zijn machtig spel, Het kleine orkestje
weerde zich dapper en kreeg warm applaus.
Eist mag trots zijn op haar dfllettanten-gezel-
echap.
Nog werden we_ verrast: door een paar, toeval
treffer nl. eenige niet onvmxlienstolijk go-
zongen zangnummers van mevrouw Bnddingh
en enige jiirmo-nurnDifl!» van den jongeheer
X,. die voel belóóft voor do toekomst".
De voorzit ut van het Tehuis, ds. Hefting,
dankte nmt vriendelijke woorden alle niedower-
!;<-iZ.K.W. wo-x op de bciorogcne be»tand
de I«-ii, waaruit de ..al tisten" van dezen avond
waren amengi Meld <n dio toch zoo homogeen
waren in den zin van liet zich „geven". Wij-
zonde op den naam „Con .4more" der zang-
vereoniging, zegt spreker, dat dio naam zoo
juist weergeeft datgene, wat nil is boreikt en
nog bereikt zal worden, wat alleen mogelijk ia,
wanneer do mewtclran „con Amore" <lu htm
opgelegde taak volbrengen.
Staande werd daarna spontaan het oud© Wil
helmus aangeheven.
Summa Bummanimeen prachtavond.
Een jjerzik. <li<> naar meer emaakt.
KEN DER AANWEZIGEN.
Kerstmis,
Mil. K. Oosters, uit Loosduinon, schrijft ons:
Kerstmis, Kerstmis, feest van den. vrodo.'
Na een jaar komt gij weer oru 't ons te ver
kondigen, om er ons can to herinneren, dat de
Vrede komt... Wij woton 't. wat. gij te zeggen
hebt, heel dc jncnHcliheid weet 't. maar zij ver
staat 't niet... Hooveol maal i» 't haar go-
zegd, Ihobt gij zelf 't haar herinnerd, dat Hij
gekomen is om den Vrodo to brengen, en nog...
O, ala wjj zien wat or gebeurt- op cie wereld, dan
sidderen wij...
„Vrede, vrodo' op aarde! zongen de resin-
witte engelen, gedaald uit den Hemel. Vrodo
op aarde, in den menschen oen wolbohagen."
En nu? Vrede? 0, 't woord alleen doet aan
duizenden een wanhoopskreet ontschieten, zoo
nauw is 't verbonden met 't bloedwoord:
„.oorlog", juist door zijn schrille tegenstelling.
Want 't is oorlog... Nog steels staan do mil-
lioonen tegenover elkaar, tob de tanden gewa
pend, vernietigend zooveel zo kunnen
Nog steeds zinken er schepen, kostbare sého-
pen, met vele menschenlcvens, getorpedeerd,
naar den bodem der zoo... O, hoor todh 't anrat-
geechroi dor passagiers, die met snelle schreden
den dood zien naderen, die hun schip zien die-
per-gaan,tot eindelijk do golven boven hetzelve
samenvloeien, en een eind maken aan 't augst-
geschrei, een eind aan vele dure levens... En
in 't rimpelende water lacht do zon... en in de
duikboot lachen mensdhen... En zoo zijn er
zoovele gruwelijke middelen om in een minimum
van tijd oen maximum aantal monsohen te ver
nietigen! O, God, waarom dat? Waarom?
„En zii allen die daar ..wonen" in de loop
graven, zij noemen zich Christenen, navolgers
van Hem. die sprak: „Heb uw naaste lief",
volgelingen van Hern, die bad "voor zijn vijan-
den. 0, ala wij dat wetende, zien 't vroeee-
Jijke in onze sarnenloving, dan staan- wij een
Oogenblik 6t-il ora to peinzen, on... soms twijfe
len v.-ij, aan wat we steeds vast geloofd hebben...
En nu zal in ontelbare kerken weer gepre
dikt worden van 't „Vrede-op-aarde". En nn
zal uit vele huizen weer gezang, begeleid met
orgelmuziek, druisdben, on door de voorbijgan
gers zal géhoord worden 't al-oude lied, van
den komenden Vrede, en... men gaat voort met
den oorlog.,,Tot wanneer?
K. OOSTERS.
Militaire Krachtsportvereeniging D. M. 0.
(Door Mobilisatie opgericht.)
Mil. J. Poldermoud schrijft ons uit Leiden:
Maandagavond 19 Dec. 1915 hield D. M .O.
onder leiding van den milicien C. Krop voor
liet eerst een demonstratie-avond in do groot©
zaai van de Graan beurs. De militairen in Lei
den waren in grooten getale opgekomen, om
hajfacbt waren de onbesproken plaatsen allo be
zet on om kwart voor acht moesten do deuren
gesloten worden, daar de zaal propvol was.
Hot was wel jammer voor ons, om zoo'n Tiaar
honderd menschon terug te sturen. Maar en
fin, we waren blij, dat de zaal uitverkocht
was; er waren .ongeveer <300 menschen. Wc
zijn van plan einde Januari weder een uitvoe
ring to geven.
Om S uur. f>reciea werd begonnen met ge
wichtheffen, wat echter niet erg moeliep, daar
het podium uit losse planken bestond, wat
niet erg in hef voordeel is voor de gewicht-
heffers. Enfin er werd begonnen met 56 K.G.
geleidelijk meer en meer tot 100 K.G., toen
werd het spannendallo oogen waren er dan
ook op gericht. Toen 101 K.G., maar dat ging
niet erg, daar ze niet stevig genoeg konden
staan: er was er dan ook niet één. De uitsla"
was als volgt:
drukken stooten
Doornbosch 80 K.G. 100 K.G.
De Roos 84 100
Westerhof 84 96
Do Jong 84
Heemskerk 80 DG
Doesburg 80 84
Houtman 76 88
Mos 76 80
Verlcade 72 84
Haneveld 72 92
Wetering 61 76
Daartia kregen we een partij worstelen tus
schen den kampioen van Den Haag, den heer
A. Krop, en onzen instructeur, den milicien
C. Krop. Er zou 15 minuten geworsteld wor
den. Er werd een prachtige partij gegeven,
welk© echter onbeslist bleef. Toen kregen wc
Sandowt-rekken, dat is een oefening, dio geen
sport man- missen kan, zoo'n 4_. 6 of 8 voeren
uit tc trokken is do beste methode om do spie
ren te ontwikkelen. Er werd heel goed getrok
ken door een paar leden.
De heer Verliep, dio Zondag in Rotterdam
juist den tweeden prijs (tweede kampioen van
Nederland) in het Sandowfrekken won. gaf
ook nog eenïge toeren tc zien, wat zeer op
prns werd gesteld.
Daarna kregen we worstelen, vijf partijen,
waar ook alia animo bij was. Uitslag: Wester
hofDo Roos. onbeslist; Verkade—Doornbos,
Doornbosch winnaar; .DoesburgHaneveld,
Haneveld winnaar: HoogendamHeemskerk,
Hoogendam winnaar; RietbroekErmen, Riet
broek winnaar; (D.) ParreeVerveer, Vervoer
winnaar.
Aangezien de zaal propvol was, werd besloten
geen pauze te houden en de menschen me ar
kalm te laten zitten en staan.
Toen -kregen we boksen. Eerst een partij drie
rondes, tusschen elke ronde een minuut pauze.
Het bleek al gauw, dat we daar nog een poosje
les in moeten nemen. Misschien gaat het den
volgenden keer beter. Daarna een partij tus
schen den kampioen van Nederland, den heer
lviks, en den kampioen van Den iiaag, den
heer Verhey. Nu, men kan niet iederen dag
zien boksen - het werd dan ook met- spanning
gevolgd. Het was gelukkig maar een vriend
schappelijke partij on konden ze elkaar niet
doodslaan. Er word dan ook vriendschappelijk
gestompt. Er werden 5 rondes, elk met een
minuut pauze gebokst.
Het laatste nummer, een fantasie partij
worstelen tusschen den heer Verhey en onzen
instructeur, den mil. C. Krop, was een keurig
nummer. Eerst werden a-lle verboden grepen
voorgesteld, daarna de partij. Nu, het slot
was een keurig nummer. Het was nu al kwart
voor twaalf geworden en hoog tijd om uit te
scheiden. De avond werd opgeluisterd door het
duo Vettier en Chrysostomos (gitaar- en mond
orgel-virtuoos), welke tusschen verschillende
nummers optraden.
Onze compagniescommandant, de le-luit. v.
Voorthuyzen (die heel veel voor onze vereeni-
ging doet) en genoodigden woonden de ge
heelo demonstratie en den gezelligen avond bij.
Daarom zullen we het weer eens gauw herhalen.
Dankbetuigingen.
Ondérgeteekende betuigt ook namens zijn
Echtgenoot© zijn hartclijken dank aan dén
Vaandrig, den Sergeant-Majoor, Onderofficie
ren, Korporaals en Manschappen van do lie
Sectie van de Ie Comp. lie B. 15e Reg., voor
liet prachtige cadeau bij gelegenheid van zijn
huwelijk aangeboden, en wat door hem og zeer
hoogen prija gfestold wordt. Nogmaals har
telijk dankend,
A. VAN WINDEN
en Echtgenoot©.
Hij deze Wuigcn wij onr.cn hartclijken dank
aan do H.H. officieren, onderofficieren, korpo
raal» en manschappen der bezetting van Bat
terij VI 4e Regiment Vesting-Art., vbor
hunna belangstelling bij ons huw.'iijk ondervon
den. door het «bonken d«-r prachtige caddhtxx.
Wij zullen steeds do milde gevers gedenken
en do goede kameraadschap in do mobilieatic-
dngen nooit vergeten.
A. BONS EN ECHTG.
Oplossing Pandoerpraatjo 4-111-21 Reg. inL
Do eerst© dag is: No. 1 R. r.No 2 <'-h. 10;
No. 3 *Soh. v.; No. 4 It. 9.
De tweede dag is: No. 3 KL h.No. 4
-Sch. 7; No, 1 'KJ. vr.No. 2 vxb. 6.
De derde dag is: No. 2 KI. 1>.No. 3 il. vr.";
No. 4 Sch. fa.; No. 1 KI. 10.
De rierdo dag is: No. -1 KI. 8; No. 1 KI. 7;
No. 2 Sch. No. 3 H. b.
Do vijfde slag in: No. 2 KL a.No. 3 H. 30;
No. 4 Sch. 1>.No. 1 KL 9.
De zesde alag is: No. 4 R. a.No. 1 R. 7;
No. 2 R. h.No. 3 üoh. a.
Fourier R. Versteeg uit Axnomuidcn schrijft
Ons:
In uw nummer 210 staat oen pandoer-praatje
van 4-IH 21 R. I. Do uitkomst i» het vol
gende:
No. I R. vr.; No. 2 Sch. 8; No. 3 Sch. tt.;
No. 4 R. aais.
No. 3 kl. k.; No. 4 ach. 7; No. 1 kl. tt.
No. 2 sch. 10.
No. 2 kl. b.No. 3 h. vr.No. 4 sch. b.
No. 1 kl. 10.
No. 4 kl. 8; No. 1 kl. 7; No. 2 ach. 9;
No. 3 h. b.
No. 2 kl. aas; No. 3 h. 10; No. 4 soh. k.';
No. T kl. 9.
No. 4 R. 8; No. 1 R. 7; No. 2 R. k.;
No. 3 sch. aas.
No. 3 h. 8; No. 4 R. fa.; No. 1 b. G;
No. 2 h. k.
No. 2 h. 7; No. 3 R. 10; No. 4 R.-9:
No. 1 h. 9.
No. 1 zit met de harten erin, gespoeld door
de O—O.-cJub „Ons Genoegen", Arnomuiden.
Voorts goede oplossingen ontvangen van do
club „De Zwakkelingen le Reg. Huz. van
./De Toffe Jongens". 3-IT-7 R. I., en van -J.
Buis, fort arm den Jispemveg.
A vcndbezigheld,
GplossiDg uit No. 210: UandelrmarMberich-
tcn.
Oplossing uit No. 211: Het wakend oog.
Ingezonden door mil. 81of en noogervorst,
van 24H-4 R. I.
Mijn geheel beslaat uit 21 letters en bestaat
bijna in gelieel Europa.
19, 6, 13, 21, 2, 13, 9, is een lokaal voor
ontspanning.
13, 12, 10, 9, 8, 17, 6, 13, 10, is een neut-raTe
staat.
1, 6, 8, 7, 13,' 9, is een voornaam deel van
een leger.
1, 6, 19, 20, 4, 13, 7, 14, 5, 9, 13 zijn onmis
baar in de maatschappij.
1, 6, .8, 18, 12 en 6, 17, 11, 10,6 zijn meisjes
namen.
15, 2, 16, 11, 14, 15, 9 is èen vr omrei Ijk be
roep.
Van milicien Brouwer, uit Den Haag:
Mijn geheel bestaat uit 18 letters en iu een
nuttige instelling in iedere stad.
9, 14, 8, 1, 1, 2, G, 4 wordt zwaar geetraft.
15, 3, 12, 14, 1, 8 is de naam van een hónd.
2, 7, 16, 10 is een jongensnaam.
13. 6, 11, 18 is een wildloopend dier.
5, 17, 18 beteekent herhalen.
Bij gelegenheid van het vertrek uit mijn
kwartier.
(Van serg. Theo.)
Vaarwel, Juffrouw, Mijnheer,
't Spijt me zeer,
Dat ii: u verlaten moet;
U gelooft niet, wat pijn 't doet.
Ik wil 't weten
Ik was hier tevreden,
Ik was hier thuis.
Of heb ik' abuis?
Doch heusch, wat ik zeide
Is waar, want ten allen tijde
Had ik plezier
Wel voor vier.
Steeds had ik goeden aard
En legde graag 'n kaart.
Tot we gingen onder de wol,
Hadden we altijd reuzen lol.
Van alles had ik genoeg
Meer dan in menige kroeg,
Niets schoot me to kort,
Zelfs geen pap met gort.
Dan was ik niet traag
Want ik had ze zoo graag;
Ook koffie en thee
Zoo als do zee,
Met koekjes er bij,
Wel tien op 'n rij.
Mijn bed was piek-fijn,
Alles zco netjes en rein.
Geen mensch
Had z'n wensch
Gelijk hier
In dit kwartier.
Immers: in Parijs of Berlijn
Kon 'b niet beter zijn.
Van niets had ik last
Ik bezweer 't u raefc.
Daaromopenlijk en frank
Breng ik „Moeke" mijn dank
Voor al hetgeen
Ik zeg, wat 'k meen
Wat ze voor me deed
Maar ach. wat 'n leed!!
Wat zou dat toch zijn,
Dat mijn hart doet zoo'n pijn?....
't Wordt me te moe
Maar ga ik naar toe?!...
Wie weet, waar ik kom,
Wellicht, maar weerom
Doch neen, ik moet weg.
Eijakkes, wat een pech
Doch nooit zal 'k 'i vergeten,
Dit afscheid van heden
Ik gedenk u inderdaad
Zoolang mijn adem gaat!!!
Adieu, „Papa en Moeke"
Ik moet nu Oudcnborch gaan zoeken
En ik sluit thans dit dramatisch liedje
Mefc een groei aan Corrie en Marietjo
Alsook aan Broer.
Dag, dag, Bonjour!!
Serg. THEO.
Mitr. Pel. 2 R. f.
Kerstmis 1915.
(Van eergt. Fred.)
„Heerlijk klonk 't lied der Eng'len,"
In 't veld van Efratha."
En nu na twintig eeuwen.
Zingen wij het hen nog na.
„Vrede zal op aarde komen."
Kameraden, dat was hun lied,
Dcdh na zooveel tijd,
Is de vrede er nog niet.
Wat voor vrede zou het wezen,
Die door de Engelen werd bedoeld?
Daar voor den wereldvrede
Nog zoo weinig wordt gevoeld.
Neen, het is geen Statenvrede,
Die verkondigd werd in dien nacht;
Maar de wensch voor 'hartenvrede
Werd door de Engelen on3 gebracht.
Als wij hartevredo bezitten.
Zullen wij nimmer bezorgd zijn
Daar we dan gedurig denken
Dat „Na regen komt jjonneschijn
