Binnenland.
Legerzaken.
'sa»
"0C9J
r^-e%.-3L-jssar^TGCJ t, -jl.-.^^a _LXi ~.a_ -.-• «s«.xjt
'jnai
X 53" Deöem Der
Al verslapt de strijd oolc aan hefc Westerfront in den laatsfceu tjjd, er zijn enkele
plaatsen, welke in de slagberichten steeds weer genoemd worden. Daaronder behoort
het Belgische Loos, waarbij telkens opnieuw do Engelsche troepen de Duitsche aan
vallen of omgekeerd. Er zijn daar al heel wat loopgraven verloren enhernomen,
van beide zijden. Op het plaatje hierboven wordt ons een kijkie gegund op de plaats.
Op den achtergrond ziet men het bouwwerk, dat de Eugolscheu „Tower bridge"
(Torenbrug) noemden en waar bijzondere hevige gevechten hebben plaats gehad.
FRANKRIJK.
Van het Westelijk Oorlogsterrein.
LONDEN. Het Britsche hoofdkwartier in
Frankrijk bericht, dat doorgedrongen werd
in vijandelijk© loopgraven bij Armenfcio-
rcs en met de bezetting werd afgerekend.
De Duitsche verliezen worden op 70 gesneu
velden geschat. Onze verliezen zijn oubetee-
kenend.
Donderdag hadden er geveeohten met
bommen plaats bij Yperen
Het Duitsche draadlooze bericht, dat wo
vier vliegtuigen verloren, is onjuist.
PARIJS. De beschieting door de Duit
sche artillerie was zwak in den afgeloopen
nacht van de Noordzee tot aan de Vogezen.
De Fransche batterijen antwoordden overal
krachtig, voornamelijk tusschen Oise en
Aisne, waar door het loopgraaf geschut oen
Duitach ammunitie-depófc werd in de lucht
geschoten bij Quennevière3.
OOSTENRUSC-HONGARIJE.
De beschieting vanCörz.
WEENEN. Uit het oorlogsperakwarfciei
wordt gemeld
Het reserveliospitaa!dat zich tot aan do
beschieting op 25 en 20 November in het
centrum van de stad Görz bevond, werd
toen overgeplaatst naar een heuvel, oostelijk
van de stad gelegen door roode kruisvlag-
gen, volgens de bepalingen der Conventie
van Gèneve, van reusachtige afmetingen,
kenbaar gemaakt.
Op 13 December begonnen vijandelijke
projectielen in de nabijheid van hefc hospi-'
taal te vallen; dit nam steeds toe, totdat
tegen half twaalf de eerste granaat in de
operatiezaal viel, een officier van ge
zondheid en èen hospitaalsoldaat doodde, eu
twee soldaten ernstig verwondde. De geheele
zaal was vernield.
Kórt daarna werd de toren van het ge
bouw, waarin het waterreservoir, door drie
projectielen getroffen. In de keuken en in
de officiers-ziekenzaal vielen eveneens gra
naten.
De leider van het hospitaal gaf last de-ge
wonden-weg te vceren, doch ook dit trans
port werd door de Italianen onder Vuur ge
nomen.
In de nabijheid van het hospitaaJ waren
geen batterijen opgesteld, bevonden zich
geen militaire magazijnen, en hadden geen
troepenverzamelingen plaats.
SERVSE.
De oorlog in Servië.
WEENEN. Onze troepen drongen
den vijand Donderdag ook ten zuid
oost-en van Glibacï en de Tan-
kloof terug. Andere Oostenrijksch-Hon-
gaatsche colonnes vermeesterden onder he-
vigo gevecht-en de hoogten onmiddellijk ten
noorden van Bijelopolje en hefc terrein hal
verwege Rozaj en Berane. Ten westen van
Ipek begon de vijand den terugtocht in de
richting van Plav en Goesinje. Hefc aantal
gevangenen Wcen3cfe"g meegedeeld, steeg nu
tot SOU.
SOFIA. Het Bulgaarsche officice-le bericht
over de gebeurtenissen op 14 .December
luidt:
Do Engelsche en Frf-Iisehe troepen ziin op
Grioksch gebied teruggeslagen. Onze troe
pen bewinden zich aan de Grieksche grens,
nadar- zij voorloopig de vervolging vau dei
vijand staakten. Op hefc geheelo front
heerscht rust.
Wij namen 1234 gevangenen, onder wie
IS officieren, 14 kanonnen en 62 ammunitie-
wagens, 10 met twee paarden bespannen
saniteifcs-colonn36, eu veel ander oorlogs
materiaal.
Van heden af zal het officieele bericht
van deu general en :-.i niet meer eiken dag
worden gepubliceerd, dcch slechts wanneer
belangrijke operatics vermeld kunnon wor
den.
BULGARIJE.
Legerversïerkir.3 in Bulgarije.
ATHENE. Uit Sofia wordt bericht, dat
een nieuwe lichting is rpgerc-epec, bestaan
de mi mannen, die iet dusver waren vrijge
steld en uit recruten uit de bezette Servi
sche districten en uit jongelieden van negen
tien. jaar. De nieuwe lichting zou 150.000
man tellen.
GRIEKENLAND.
De geallieerden in Griekenland.
SALONIKI- (Bericht van 14 Dcc.) Er
dreigt, wat de actieve operaties betreft, een
toestand van betrekkelijke stagnatie in te
treden gedurende den tijd, dat men nog
geen duidelijker aanwijzigingen l.veffc om
trent de bedoelingen van den vijand ten
opzichte van een inval in Grieksch grond
gebied.
Omtrent een eventueele verderen op-
marsch der Bulgaren verklaarde dezer dagen
een gevangen genomen Duitsch officier:
„Bulgarije heeft de taak volbracht, die het
zich heeft gesteld. Hefc is vastbesloten niet
voor Duitschland de kastanjes uit het vuur
te halen en niemand in Bulgarije heeft lust
tegen de geallieerden te strijden". Deze
meening wordt geregeld uitgesproken door
krijgsgevangenen en deserteurs. Zij verkla
ren verder, dat de toestand der wegen en
de vernieling der spoorwegen en bruggen
den vijand zullen verhinderen hefc zware ge
schut aan te voeren, dat noodig is om een
plaats als Saloniki te nemen.
In tusschen beginnen de. Orieken in het
algemeen, hoo ook do meening van hefc Hof
moge zijn, hoe langer hoe duidelijker in te
zien, hoe onaangenaam hefc zal zijn, wan
neer de Bulgaren zich gereed zouden maken
voor langdurige operaties op Grieksch ge
bied.
De bewering der Bulgaren, berustend op
de verovering van eeuigo veldstukken, dat
zij een overwinning op de Engelschen heb
ben behaald, is meer schijn dan werkelijk
heid. Deze stukken waren met opzet voor-
uitgebracht in een stelling, waar zij dooreen
onverhoedschen krachfcigen aanval gevaar
moesten loopen. Men waagde het en de uit
slag hoeft bewezen, dat men de zaak goed
had ingezien, want er werden den vijand
zware verliezen toegebracht.
Do bewering der Bulgaren, dat zij ver
scheiden duizenden Engelschen gevangen
namen, is eveneens onjuist. Onze verliezen
bedragep in liet. geheel 900 man. onder wie
meer dan 500, die in veiligheid gebracht
zijn. De verliezen der Bulgaren daarente
gen waren ten gevolge van hunne aanvallen
in massa-formatie oneindig grooter dan die
van do Engelschen.
Eon neutrale zone.
ATHENE. De eerste minister had Don
derdag een langdurige conferentie met den
minister van Oorlog en den ohef van den
gon-eralen staf over den toestand in Mace
donië. Het verluidt dat hefc voornaamste on
derwerp van bespreking was het Bulgaar
sche voorstel tot vaststelling van een neu
trale zone zich uitstrekkend van Monast-ir
tot Gkevgheli.
In officieele kringen meent men, dat voor
loopig een Duitsche invasie op Grieksch ge
bied onwaarschijnlijk is eu dat ze in elk ge
val alleen zal plaats hebben, als het onver
mijdelijk is.
Bulgarije en Griekenland.
LONDEN. De „oMrning Post" verneemt
uit Athene, dat de Bulgaarsche minister, in
©an interview aaide, dat Gkevgheli on Doi-
ran aan Griekenland zullen worden afge
staan.
Do strijd om Saloniki.
LONDEN. De Times" verneemt uit
Athene: de geallieerden hebben een
aantal Sorvirs te Saloniki van wa
pens onz. voorzien, teneinde van him
diensten gebruik is kunnen maken.
Twee Servische bataljons zijn ingedeeld bij
oen Britsche divisie. V^le andere gevluchte
Serviërs hebben vergunning gevraagd in de
gelederen der geallieerden te mogen dienen.
Do Griekscbe regeering heeft bevel gegeven
aan duizend Serviërs, die te Fiorina bij ver
gissing waren ontwapend, hun wapens terug
te geven en allen Servischen soldaten, die op
Grieksch grondgebied komen, te vergunnen
met hun wapens vrij uit te gaan.
De Crieksche verkiezingen en een tijdelijke
j schorsing der vijandelijkheden.
LONDEN. De Daily Chroo>. vernoemt uit
Athene, dat drie Duitsche divisies aan de
Stroenmitza zouden zijn verschenen en dat
een vierde divisie ging naar de Oost-Mace-
donische grens. Het leger van von Macken-
son zou te verzwakt zijn door de hevige
verliezen om hefc offensief te hervatten.
Da openbare belangstelling is verdeeld
tusschen de naderende verkiesingen en de
mogelijkheid van belangrijke gebeurtenis
sen aan de grens.
Onwaarschijnlijk is niet een stilzwijgende
wapenstilstand tusschen de oorlogvoerenden
tot na Zondag, ten einde de Grieksclie
kiezers in het operatiegebied in staat te
stellen hun nationalen plicht te ✓vervullen.
Do geallieerden begunstigen dit denkbeeld
en liet is zeer waarschijnlijk, dat de Duit-
schors eveneens de schikking zullen aan
vaarden om van vijandelijkheden af te zien
zoolang de verkiezingen aan den gang zijn.
De Fransch-Engelsche Balkan-expeditie.
De ,,Times"-correspondeut te Athene
seint aan zijn blad
Volgens de laatste berichten zal de uit
Macedonië terugtrekkende troepenmacht
der geallieerden aan het Karasocii-Kilindir-
front haifc houden en trachten die linie te
behouden, tot do versterking dor posities te
Saloniki gereed is. Er bevinden zich reeds
Engoischo troepen in de buurt van Kilindir.
De Fransche generale staf is ervan over
tuigd, dat de troepen geen gevaar loopen,
dank zij het marincgeechut, dat rondom Sa
loniki is opgesteld.»
De Bulgaarsche legatie te Athene ont
kent, dat Bulgaarsche troepen do Griekscbe
grens overschreden hebben; toch blijft deze
vraag oen bron van bezorgdheid voor de re-
goering.
De aanleg van versterkingen in en om
Saloniki wordt door de geallieerden met
spoed voortgezet. Op verschillende punten
ten N. O. van de stad wordt vooral zoet
ijverig gewerkt. Alle 'materiaal dat in de
haven aankomt, wordt onmiddellijk naar de
plaatsen gezonden, waar het noodig is.
Een cnkole Grieksehe divisie en een Griek
sclie cavaleric-brigade zullen te Saloniki
achterblijven. De rest der troepen zal heden
(14 Dcc.) vertrekken.
Gisteren werden den geheelen nacht door
Engelsche troepen aan land gezet. Deze
maken hefc oersto contingent van twee
nieuwe divisies uit. De Fransche transport
schepen voerden cavalerie aan.
De te Saloniki aankomende Fransche en
Engelsche gewonden worden gedeeltelijk in
do hospitalen aldaar, en, yogr de reet in de
voor de stad liggende hospitaalschepen op
genomen.
Reizigers, die hier uit Ghevgeli aankwa
men, hebben medegedeeld, dat de stad
sedert Zaterdag in brand staat. Daar dc
-pcorwegverbindi 11 g verbroken is, hebben d-:
laa.tsfce^inwoners de stad te voofc verlaten en
zijn thans opweg naar Saloniki. Een paar
honderd Servische gezinnen zijn in tusschen
naar ander© steden gezonden.
De Mohamsdaansche joden van Saloniki,.
Nu Saloniki door de gebeurtenissen van
den laatsfcen tijd zoozeer in bet middelpunt
der algemeen© belangstelling staat, vertelt
professor Brenner in do „Kreuzzoitung"
van een bijzondere merkwaardigheid dól'
stad baar Mohamedaansche joden.
Toen Saloniki in 1912-in het bezit van dc
Grieken kwam. was bet noch Turksch noch
Grieksch noch Servisch noch Bulgjaarsch. maar
Joodsch. Omdat do jodc-n niet minder dan zes
tig procent van de bevolking vormden. Zo spre
ken allen Spaansch, want het zijn de nakome
lingen van do in 1571 uit Spanje verdreven
en in Saloniki gevestigde joden. Het merkwaar
digste is echter dat van dezo joden niet min
der dan zes duizend aanhangers van den Islam
zijn, moskeeën bezoeken en pelgrimstochten
naar Mekka maken. Men beweert echter, dat
do Dömnes of Mamini, zooals deze Mohame-
daansche joden heeten, in het geheim nog dc
voorschriften van den joodschon godsdienst vol
gen. Zij leven geheel afgezonderd, huwen slechts
onder elkaar, dus noch met ander© joden noch
met Turken. Ja. niet eens met twee secten,
waarin zij verdeeld zijn, de Konjo en Kawajero,
trouwen onder elkaar, maar haten en verafschu
wen elkaar wederzijds zoo fel mogelijk. Geen
Kawajero wil met een Konjo in het zelfde huis
wonen, aan zijn tafel eten, ja niet eens uit een
glas drinken, waaruit een Konjo eens gedron
ken heeft. De Konjo's zijn grootendeels am
bachtsliedendaglooners en sjouwerlieden. Zij
wonen in de oostelijk© voorsteden. Terwijl de
Kawajero's voor het meerendeol kooplieden en
schriftgeleerden ziju, waaruit do Turken al hun
klerken kiezen. Naast het Spaansch, het
Grieksch en het Turksch verstaan zij meestal
nog Hebreeuwsch, wonen bij de Porta Nuova en
hebben in den Egyptischen bazar (Nissir
Tsjarsi) hun winkels. In het gebouw, waarin
zij tezamen komen, staan van alle kanten
muren. En het is zoo streng afgesloten,
dat de wantrouwige wali Hoesni pasja,
het in 1885 liet doorzoeken. Men vond
or echter" slechts een oudo vrouw in, die
beweerde dat zij concierge was. In de groote
'zaal, die rondom met divans omgeven was, een
oeroud Perzisch zwaard, een lang mes aan don
wand en een geesel in een onderaardsch ver
trek.
Over den oorsprong van de Dömnes zijn in
teressanto bijzonderheden bekend. In bet jaar
1667 trad te Adrianopel een geleerde rabbijn
met name Sabatai Zewi op, predikt© daar een
nieuwe joodsche leer, deed dit ook in Skoplje,
Saloniki en Smyrna, verklaarde zich ten slotte
als messias cn trok naar Damacus.
De orthodoxe joden werden daardoor veront
rust en vertelden den sultan, dat do leer van
Sabatai staatsgevaarlijk.was. Er werd daarom
oen moebassir naar Damascus gezonden, om
Sabatai Zewi gevangen ie nemen en naar Stam
boel te brengen. Toen hij daar voor den groot
vizier gebracht werd, fluisterde hem iu het
voorvertrek een bediende in bet Hebreeuwsch
toe, dat het om zijn hoofd ging, en dat hij alleen
door een schijnbare bekeering tot den Islam
zijn leven kon redden. De messias volgden
den raad en toen hij voor den grootvizier zat,
begon hij met den uitroepLa ill ah ilalla, we
Mohammed rassoel Allah! (Er is maar één God
en Mohammed is zijn profeet). Toen de verbluf
te grootvizier hem vroeg of hij dan niet de
messias was, antwoordde hij, listig huichelend,
dat hij van overtuiging Mohammedaan was, en
dat. hij zijn rol slechts had gespeeld, om de
aandacht van de Hooge Porto op zich te ves
tigen.
Dit beviel den Turk zoo goed, dat hij niet
alleen hem niet liet terecht stellen, maar hem
zelfs rijke geschenken gaf. Sabatai Zewi was
nu echter gedwongen do rol van Moha-raedaan
verder te spelen. Hij bezat onder de joden ech
ter reeds zooveel aanzien, dat duizend families
onder zijn aanhangers met hem den Islam aan
namen. De meesten kregen echter berouw, keer
den tot het jodendom terug en maakten als
boete een pelgrimstocht naar Jerusalem. De
rest van zijn aanhangers ging naar Saloniki en
vórmt daar thans nog de genoemde Konjo's.
Wat de Kawajero betreft, die stammen af
van een leerling van Sabatai Zewi, Barsilai ge-
heeten.
Men beweert, dat de Itab'aansche minister
>or het onverloste gebied, Barzilai, die een
jood uit Triest is, van dezen man afstamt. Bat-
siiai had zich twaalf jaar na het optreden van
zijn meester van dezen afgescheiden, een'derge
lijke geloofsleer verkondigd en was toen even
eens tot den Islam overgegaan, waarbij hem
vier honderd families volgden, die nu de voor
vaderen van de Kawajero zijn. Wat de stichter
van do Dömnes betreft, van hem vertelt men,
dat hij door do joden verdreven in Doelcïgno
een toevlucht gezocht heeft en daar op boogen
leeftijd is gestorven.
Eenige tientallen jaren geleden zijn de Döm
nes eens aan een groot gevaar ontsnapt. Voor
den lcawi van Saloniki was een jonge Dömne
verschenen, die hem mededeelde, dat hij wer
kelijk Mohamedaan wilde worden, omdat de
anderen het slechts in schijn waren. De kadi
zond den man naar den wali, die hem zei, dar
hij na eenige dagen moest terug komen. Hij
kwam echter niet en de pasja liet naar hem
vragen. De Dömnes beweerden, dat de jonge
man op reis was gegaan. Wantrouwig liet de
wali de pasregisters naslaan en nu bleek, dat
er geen pas voor hem afgegeven was. De Döm
nes erkenden nu, dat de jonge man plotseling
gestorven was. De pasja liet liet lijk opgraven
eu men vond er sporen van vergiftiging in.
N'u stond het wel en wee der Dömnes op het
spel en zij moesten diep in hun zak tasten, voor
dat de pasja overtuigd was, dat de jong© man
een natuurlijken dood gestorven was. Zóo ver
haalt men ten minste.
ALBANIË.
De Italianen i
ROME. Do Ocstenrijksche beschieting op
koopvaardijschepen bij San Giovanni di
Medua heeft op geen enkele wijze invloed
gehad op de Italiaansche verbindingen met
Albanië, waarheen de troepen met sucoes
worden overgebracht.
Een transportschip en een torpedojager
zijn op drijvende mijnen gestooten, doch de
troepen en de equipages werden door de
vaartuigen van het escorte gered, behalve 53
man, die ir.eerehdeeie bij de ontploffing wer
den gedood.
PARIJS. Een Ifcaliaansche nota zet
uiteen, dat berichten uit Oostenrijksche
bron betreffende de gebeurtenissen der
laatste dagen in de Adriatische Zee
of onjuist of wil zeer overdreven zijn;
de eenige daad die de vijand kon volvoeren
was een aanval door een groep torpedojagers
op enkele kleine koopvaardijschepen, mec-
rendeeds zeilvaartuigen, die doel uitmaken
van de groote vloot voor den aanvoer van
levensmiddelen naar de Albaneesche kust
bestemd. Deze actie heeft in geen enkel op
zicht de verbinding met Albanië belem
merd, en nog minder de militaire operaties.
De troepen transportenwaarvoor een be
langrijke actie van groote schepen noodig
was, zijn gelukkig ten einde gebracht.
Ondanks de hinderlagen van den vijand
zijn de convooien mensoheo en oorlogsma-
torieej, door een. maritieme macht, geëscor
teerd, zonder ongelukken in da havens aan
gekomen, waar zij moesten worden ont-
scliftqpfc;
ROEMENIË.
Eon oontplcf?
BOECHAREST. Hier verschijnende
bladen beweren, dat liet plan is ont
dekt tot een aanslag op voorname Roo-
meensoho politici. Drie verdachte pORsouen
zijn gearresteerd. Men vond bij hen stof-
fon, die men ontplofbare stoffen achtte
Over verdcro bijzonderheden bewaart de
politie strikt stilzwijgen.
TURKIJE.
Aan de DartianeSien.
KONSTANTINOPEL. Aan het Darda-
neilenfront was het vuurgevecht, vooral het
bommenwerpenzwak in vergelijking met
andere dagen. Slechts bij Sedd-jnl-Bahi
wierp de vijand tegen ons centrum ongevee;
3000 bommen, zonder noemenswaard reeul-
taafc.
Iu den nacht van 15 dezer werden tw<
vijandelijke transportschepen, die aan de
landingshaven van Ari Boeroen werden ge
lost door ouzo artillerie op de vlucht ge
jaagd. Een vijandelijke kruiser, die het
vuur opende op onzen rechter vleugel bij
Sedd-ul-Bahr, werd door vier projectielen
van onze artillerie getroffen en verwijderde
zich. In volle zee word een vijandelijk
vliegtuig gisteren door onze artillerie neer
geschoten.
OP ZEE,
Een „Reliefboot" cp een mijn geloopen.
Men seint ons uit Rotterdam
De „Reliefboot „Levenpool", van New-
York naar Rotterdam bestemd, is in het
Kanaal op oen mijn geloopen en gezonken.
De bemanning is door een Engelschen
kruiser gered.
Treiler vergaan.
LONDEN. Lloyds meldt uit Grimsby,
dat de treiler „Yarmouth", die op 8 No
vember uitvoer, als verloren moet worden
beschouwdMen vermoedt, dat hefc vaartuig
op een Duitsche mijn is geloopen eai dat de
bemanning van negen koppen verdronken is,
Congres voor Watersport.
Woensdagmiddag werd in de Aulia van
het Universiteitsgebouw te Amsterdam het
Congres voor Watersport geopend.
Om drie uur was hefc schip van de aula
geheel gevuld en zelfs op de galerij boven
zaten belangstellenden.
Om dien tijd kwam ook Z. K. H. de Prins
voorafgegaa.il door den voorzitter, jlir. W.
Six, en gevolgd door den hoer Tellegou,
burgemeester van Amsterdam, de leden van
het dagelijksch bestuur, verder de heer F.
W. Baron van Tuyll van Serooskerken,
voorzitter van het N. O. C.generaal Snij
ders, opperbevelhebber van land- en zee
macht; de wethouders Dón Hertog en
Josephus Jitfca.
Toen alien gezeten waren, beklom jhr.
W. Six, voorzitter van het Congres, het
ljpt spreekgestoelte en hield een openings
rede, die hij in de ©erste plaats richtte tot
Z. K. H. den Prins, wien hij dankte voor
de koege ©er van zijn bezoek der vergade-
Daarna zette de spreker het doel van
het Comité en de middelen om tot dit doel
te komen, uiteen.
Nadat de heer F. W. Baron van Tuyll
van Serooskerken, eero-voorzitter van
het eere-comité, tevens voorzitter van liqt
N. O. C., een kort© redo had gehouden, verhief
Z. K. H. Prins Hendrik zich van zijn zotev,
terwijl allo aanwezigen opstonden, verklaarde
hij de vergadering voor geopond.
Op voorstel van den voorzitter werd daarop
besloten H. M. de Koningin een huldotelegra ui
to zenden.
Medegedeeld wordt, dat het congres thans
telt 643 leden en dat er dagelijks oen congres-
bulletin zal verschijnen.
Daarna werd do openingszitting opgeheven
en begaf men zich naar het Stadhuis, vaar de
officieele ontvangst zon plaats vinden.
In de raadszaal verzamelden zioli Woens
dagnamiddag de congressisten, welke door
het gemeentebestuur offioioel ontvangen
irden.
Bij deze ontvangst was ook tegenwoordig'
Prins Hendrik.
Voorts merken we op generaal S n ij-
dors, de generaal-majoors Op horst en
Kleynhens, de burgemeesters Mr.
Zimmerman vau Rotterdam en mr.
Fockema Andrae van Uutrecht en
vele andere autoriteiten.
Burgemeester Tellegen, benevens de
wethouders Den Hertog, mr. D o
Vries, dr. Josephus J i fc t a, do
gemeentesecretaris en vele raadsleden waren
tegenwoordig. De heer Teilegen hield ecu
toespraak en daarop volgde een kort© rede
van den heer Six.
Des avonds werd in het A matei Hotel
het officieele diner gehouden van het Con
gres voor Watersport., waaraan ongeveer
125 deelnemers aanzaten.
Aan het hoofd van ..do tafel Z. K. H. dc
Prins, aan wiens rechterzijde goneraa! Snij
ders, en aan wiens linker jhr. W. Six geze
ten waren. Verder zaten o. a. aan F. W.
baron van Tuyll van Serooskerken, burge
meester Tellegen, jhr. A. Röoll, commiss i
ris der Koningiu in de provincie Ncord-
Holland, de generaals Ophorst en Kleyn
kens.
Naar oud gobruik werd het. diner geopenc
met ©en driemaal hoezee op H. M. de Kc
ningin en op den Prins. Daarna sprak jhr
Six een welkomstwoord.
Jhr. R e 11, sprekende als voor zittel
van het Eerecomité, heeft de overtuiging
dat uit congres iets goeds kau groeien.
Spr. brengt hulde aan don secretaris mr. D>
Vries Feyens, voor wiens werk spr. al.
waardeer in g heeft.
Jhr. Six brengt daarna een hartelijke»
dronk uit op zee- en landmacht, vertegen
woordigd iu den persoon van generaal
Snijders.
Generaal S n ij d e r s, hefc woord" erlan
gende, is ten zeerste getroffen door de waar-
deerendo woorden, en hij dankt allen har
telijk voor den heildronk. Ik geef u de ver
zekering, zegt spr., dat ik daarvoor zeer
gevoelig ben. En ik stel het op zeer hoogen
prijs deel te mogen nemen aan dit congres,
omdat ik daardoor van mijn belangstelling
kan doen blijken in sport in hefc algemeen
en in de watersport in het bijzonder.
De voorzitter, aldus ging spr. voort, heeft
sport .pen sj
sport oorspronkelijk een- spel. Eerst lang
zamerhand is de sport een factor geworden
van grooteren, van zeèr groeten invloed.
Sport brengt den mensch op hefc peil van
gezonde ontwikkeling van lichaam en karak
ter, en maakt het individu geschikt voor den
levensstrijd. Sedert enkele tientallen van
jaren en nu verheft spr. zijn stem is de
sport geworden een factor van verhef fin
der volkskracht-
De invloed van sport blijkt voortdurend
duidelijker uit de toeneming van den
gemiddelden levensduur, de toeneming
der gemiddelde lichaamslengte, uit
soberder leven bij onze jongelui. En
sport brengt ons prachtig op weg om
een krachtig en fier volk te worden.
Uitbreiding en ontwikkeling van sport is
r.oodig tot verheffing van ons volksbestaan,
tevens tot verheffing om ons nationaal be
wustzijn. Daaraan danken wij ook de over
tuiging, di.e allorwegen reeds heeft post ge
vat, dat wij voor dc verdediging van ons
zelfstandig volksbestaan ook offers moeten
veil hebben (luid applaus).
De sport is er om ons volk meer geschikt
te maken om zijn taak in de rij der volken te
vervullen. Ik zie hier rondom mij velen die
ds sport bevorderen, en breng huldo aan
hen, die als voorgangers en bestuurders op
traden. Spr. wijdt een dronk, een harfce-
lijken dronk aan hefc bestuur van het Con
gres. (Applaus.)
Daarna voorden nog het woord de heer
Hibma en mr. Kranenburg. Baron van
Tuyll bracht, na een allergeestigst speechje,
sen dronk uit op generaal Snijders, waarna
alle aanwezigen staande het Nederlandsche
volkslied meezongen.
Onze gezant te Sofia.
Jhr. Melvill van Carnbee, minister-resi
dent, tijdelijk zaakgelastigde van Nederland
te Sofia, is Woensdag op zijn post aange
komen.
Naar wij vernemen is de gezantscliapsraad
mr. dr. F. M. Schmolck, die tot dusver
als tijdelijk zaakgelastigde te Sofia optrad,
bestemd om te worden overgeplaatst naar
Stockholm, ten einde, nu do Nederlandsche
gezant aldaar, mr. J. P. praaf van Lim
burg Sfcirum, gouverneur-generaal van
Ned.-Indië is geworden, op te treden als
tijdelijk zaakgelastigde van Nederland bij
de Hoven der Scandinavische rijken.
Onze neutraliteit.
De New-York World" publiceerde een tele
gram uit Den Haag, waarin aldus lezen we
in de „Nieuwe Courant" van 15 dezer de
volmaakt onzijdige houding onzer regeering in
dezen oorlog wordt geschetst. De correspon
dent van 'het Amerikaansche blad had gelegen
heid zijn telegram vöór de verzending voor t©
leggen aan onzen minister van büitenlandsche
zaken, die de door hem gegeven voorstelling
als geheel juist karakteriseerde.
Nederland, zoo verzekert do correspondent
tegenover de beweringen van het tegendeel in
een deel der büitenlandsche en der Amster-
damsehe pers verschonen, is geen duimbreed
afgeweken vau het onzijdige standpunt, waar
op liet zich in het begin van den oorlog heeft
gesteld en zal deze positie ook niot verlaten,
tenzij de ontijdigheid van hot land door derden
■wordt geschonden. Zoo dikwijls door eenige
daad van de oorlogvoerenden zijn rechten als
onzijdige zijn_ geschonden; heelt do regeering
zopder aarzeling/geprotesteerd.
Do correspondent doet dan uitkomen, dat
dozo volstrekt onzijdige houding het noodig
maakt, leger en vloot nog immer gemobiliseerd
.te houden.
De bewering, die is gedaan, dat, omdat cr
foederen naar Duitschland worden gesmok-
cld tegen uitvoerverboden en andere belem
meringen in, de Nederlandsche politiek een
van de oorlogvoerende partijen zou hebben be
gunstigd, is ten eenenmale onjuist.
Daarin ligt zoomin oen aanwijzing van do
buitGnlandsciie politiek van Nederland als het
misdadig werk, dat iu andere landen door be
paalde elementen wordt gedaan de 'büitenland
sche 'politiële dier landen vertegenwoordigt.
De correspondent gewaagt dan van het wets
ontwerp, dat is ingediend om een eind aan het
smokkelen te maken en geeft van de voor
naamste bepalingen een overzicht.
Ook de gevangenneming van den heer Schro
der wordt in dit telegram vermeld, daar men
van dit feit heeft willen maken een. bewijs,
dat onzo rögeering een politiek zou voeren ten
gunste van een der twee partijen.
Die vervolging, zegt de correspondent, werd
ingesteld op vermoeden van schending van de
Nederlandsche wet; de betrokken journalist
had door zijn heftige artikelen in het buiten
land den indruk gemaakt, dat onze regeering
niet langer onzijdig is, „daar die blijkbaar den
clandestïenen uitvoer naar Duitschland be
gunstigde".
De gevangenzetting van den heer Schroder
was evenwel aldus de correspondent, Joseph
W. Grigg een daad van de rechterlijke
macht, niet van do regeering en de bewering
in de Britsche pers gedaan, dat deze vervol
ging een gevolg zou zijn van Duitsclien druk,
is een volstrekte onwaarheid.
Een Nederlandsche „fi/lesse".
Naar „Het Centrum" verneemt, is in de ver-
eeniging „Neder!andsch Fabrikaat" het plan
opgekomen tot het organiseerc-n van een No-
dorlandsche „Messe", zooals die voor Duitsch
land jaarlijks t© Leipzig wordt gehouden en
sinds het uitbreken van den oorlog ook in
Engeland i6 georganiseerd.
Het is'de bedoeling, op dio jaarmarkt een
geheel volledig beeld te geven van de Neder-
.mdscbe nijverheid op allo gebied en aldus de
in'andsahe industrie en haar relaties, ook met
het buitenland, te bevorderen.
Deze Nederlandsche jaarmarkt zou dan in
het midden des lands, en wel t© Utrecht, wor-
len gehouden.
M. W. E. van Bloemen Waanders.
To Amsterdam is op 55-jarigen leeftijd over-
leden de gepens. luit.-kolonel M. W. K. van
Bloemen Waaudere, van het wapen der infan
terie van het leger in Oost-Indië.
De overledene genoot zijn opleiding tot offi-
h r aan de Kon. Mil. Academie, werd 8 Juli
Ï334 benoemd tot 2e-luit. bij genoemd leger,
ioorliep in Indië de verschillende officiersran-
r'-n, werd in 1904 bevorderd tot majoor, in
1907 tot luit.-kolonel en twee jaren later wo
•ons lichaamsgebreken geponsionneerd.
Do overste v. B. W. verwierf zich in 1898
'Is kapitein op Atjeh bet ridderkruis der Mili-
'..liro Willemsorde en was gerechtigd tot het
'ragen van het eereteeken voor eervolle vermel-
ling in den strijd, het eereteeken voor belang-
iike krijgsverrichtingen en van het onder-
r heidingtoëken voor 2Ö-jaVigen officiersdienst.
Maj. Taets van Amerongen.
Tn den ouderdom van 78 jaren is to 's-Gra-
ohage overleden de gepens. majoor der infan-
rie J. baron Taets van Amerongen.
Oorlogsbegrooting.
De Memorie yan Antwoord van den
Minister van Oorlog op liet afdeelingsver-
dag dor Tweede Kamer nopens d© oorlogs-
bcgrooting, zou vermoedelijk Zaterdag 18
Dec. foij .dq Tweed©Kaaner inkomen,,.
Legerbenoemingon.
Ds benoemingen van een commandant der
oerste divisie van hefc veldleger, iu de vaca-
tere ontstaan doordien gen.-majoor Klerk
de Reus pensioen heeft aangevraagd, en
van een commandant der derde divisie, iu
de door do benoeming van luitenaut-gene-
raal van Terwisga tot commandant van hefc
veldleger ontstane vacature, zijn binnen
kort te verwachten.
Mot do benoeming van don generaal-majoor
H. van Terwisga tot InitocMt-gonorM]
commandant van hot voidlogor, hooft het
-Noderlandsil.o leger om aanvoerder gekregen 1
ran zM jougdigon leeftijd als bij monjhonheu. i
gems mot ls voorgekomen
lJrtla1ïï.™1-861' .l,c, I'r '"j «teek* den
leertijd \an o4 jaar bereikt.
Luitenant-generaal Van Terwisga is dan ook
de jongste van onze opper-officiereü, terwijl ook
zeer veel hoofdofficieren, tot zelfs in den ma-
joors-rang, van gelijken leeftijd zijn
Zyn tegenwoordig©, eervolle positie kan hij
Jf.ro Zi'iri Jeu6di*en leeftijd nog lange
i"e;v:ervl,l'en- "-aardoor de leans om tot dezo
0ew ichtigo functie te worden geroepen voor
oiore»°°3 «!fekcnd,MC,"i'1
l»Avp.
Interneeringadepöt Bergen.
De majoor van l,et Indische leger, Kruis
heer, die gelijk dezer dagen gemeld werd,
zou optreden als commandant van het depót
v Duitsche geïnterneerden le Beven
kan wegens ongesteldheid die functie liet
u8"'. Z,'u ',laals Ml thans als
commandant van dat depót optreden de
majoor der artillerie vau het Indische leger
L A.terCock.
Een vraag.
leSi?8m8rli? ?r-- Rut£OTS bij' kot
e^eJjestuur inlichtingen ingewonnen of er
V fr *orF3 pontonniers te Dordrecht
bokken of andere schuiten gehuurd wor
den en voor welken prijs.
Opleiding cadetten K. M. A.
De Opperbevelhebber heeft de volgend©
order voor de Landmacht uitgevaardigd -
De nog bij den troep ingedeelde cadetten!
Zt"het 24fc studiejaar der Koninklijke
Militaire Academie, moeten op 3 Januari'
1916 op Breda worden gedirigeerd, ten'1
vol aaU Acac*em'e onderwijs te gaan
Zij hebben zich bij aankomst aan te mel
den bij den eerste-officier dier inrichting., i
Geen verloven.
De Opperbevelhebber heeft de volgende order
uitgevaardigd
Wegens het voorkomen van gevallen van
typhus te Do Rijp (N. H.) eu te Krom
menie wordt door den Opperbevelhebber van
Land- en Zeemacht bepaald, dat tot nader
order geen verloven _mogon worden verleend
naar D o It ij p en Kroramni e, noch aan
te Krommnie gelegordo militairen naar.,-
elders.
Uit de Staatscourant.
Bij K. B. is tijd. benoemd b/d. inf. der
landw., tot res.-2e-luit., gep. onder-luit. dor,
inf. L. A. F ar b e r, v/li. leger in Nod.-Indië.
Bij IC. B. zijn, benoemd b/d. landmacht
tot res.-off. v. gez. 2de lel., de artsen J. R.
Sohiess C. Go© koop en P. Bakker.
- Bij K. B. is aan gep. kapt. der artill. met
rang van kol. Nr. J_ A. P. H. van Es, sta-
tionscomm., verg. verl. tot het aannemen en
dragen van d© ordèteekenen van comm. in de
ord© van St. Stanislaus van Rusland.
Langer in dienst hourion van ingelijfden bij do
Militie.
Ingediend is in de Tweede Kamer eon wets
ontwerp betreffende hot langer in dienst houden
vnn ingelijfden bij de militie.
Ter toelichting merken do Minister van Oor
log en Marine o.a.-op, dat de reden, welke
heeft geleid tot de wet van 29 Juli 1915 („St.
bl." no. 842) betreffende liet langer in dienst
houden van ingelijfden bij de militie, thans op
nieuw verlenging van den dienst van sonkmigo
groepen van dienstplichtigen doet noodig
achten.
De sterkte van de in workclijken dienst zijn
de en nog in werkelijkcn dienst te stellen huid-
storm-jaarklassen zal het mogelijk maken, het
naar huis zenden van oudere dienstplichtigen
te doen uitstrekken tot lichtingen die thans
nog tot de militie belmoren, maar in gewone
omstandigheden reeds naar do landweer zouden
zijn overgegaan.
Voordat die lichtingen met\ verlof kunnen
worden gezonden, zal haar overgang moeten
zijn tot stand gekomen, omdat de beweegreden
van de wet van 31 Juli 1915 („St. bl." no.
34-5) enkel spreekt van het mot verlof laten
gaan van landweermannen.
Wordt het wetsontwerp tot wet verheven,
dan zal geen verdere verlenging van militie-
dienst worden gevorderd van dc dienstplichti
gen der lichting 1906, die in 1914. en van die
der lichting 1907, die op 1 Augustus 1915 voor
overgang naar de landweer aan de beurt waren.
Dc thans voorgesteld© verlenging zal zich
alzoo bepalen tot de ingelijfden bij de onbereden
korpsen der lichting 1908 cn tot hen die inge
volge art.. 99, tweede lid, dor Militiewet niot
naar de landweer over gaan. te weten
van de bereden korpsen, do lichtingen 1906
en 1907van de torpediston en dc pantserfort.
artillerie do lichtingen 1906, 190? ©n 1908;
van de zeemilitie de lichtingen 1909 en
1910.
Langer in dienst houden van dienstplichtigen
bij de Landweer.
Verder is ingediend ccn wetsontwerp betref
fende het langer in dienst houden van dienst
plichtigen bij de landweer.
Bij dit wetsontwerp wordt voorgesteld om in
art. I der wet van 31 December 1914 („Stbl."
no. 650), gewijzigd bij do wetten van 30 Jan.
1915 en 29 Juli 1915. voor „31 December 1915"
te lezen: „31 Juli 1916".
Ter toelichting merkt de Minister van Oorlog
op, dat de dienstplichtigen van de landweer-
li oh tingen 1907, 1908 en 1909 (militie-lioh tingen
1899. 1900 eii 1901) bii het eindigen van den
termijn gedurende welken zij ingevolge de wet
van 29 Juli 1915 nog tot d© landweer behooren,
op 31 December 1916 uit den'dienst bij de laitd-
weer zouden moeten worden ontslagen cn ver
volgens tot den landstorm komen te behooren.
Aan de dienstplichtigen der lichtingen 1907
cn 1908 is. voor zoover zij zulks wenscllten,
reeds voorloopig (klein) verlof verleend en het
laat zich aanzien, dat op genoemden datum ook
dc tot de li'chting 1909 behoorende personen,
die zulks wenschen, met zoodanig verlof ver
trekken cn daardoor aan dcu dienst bij den
troep onttrokken zullen zijn. Echter is liet
van groot belang ben voorloopig in het bezit t©
laten van wapenen en van kloeding- en uitrus
tingstukkon. Om dit t© kunnen doen, zal het
noodig zijn hen nog niet naar den landstorm t©
doen overgaan, doch voorshands bij de land
weer te behouden.
Aldus te handelen, zegt de Minister, is wen-
scbelijk, ook om voor de voor verlof in aan
merking komende dienstplichtigen do gelegen
heid te behouden desgewenscht voorloopig bij
don troep aanwezig te blijven.
Dienstplichtigen lichting 1916.
Van de dienstplichtigen van do lidhting 1936
worden Donderdag, Vrijdag, Zaterdag
en Maandag ingelijfd: de dienstplichtigen toe
gewezen aan liet eerste bataljon van do regi
menten grenadiers, jagers en infanterie; een
gedeelte der dienstplichtigen toegewezen aan de
compagnieën wielrijders, zoomede de dienst-