No. 208.
Woensdag 15 December 1915
Orgaan voor Leger en VSoot.
Oorlogsnieuws.
Onder redactie van D. MANASSEN.
STATEN-GENERAAL
Ons Oer'ags^agtsoelc.
Irie weken m ie bruiloft.
TWEEDE JAARGANG.
11 iSBSTIEgliiS:
ADRES DER REDACTIE EN ADMINISTRATIE PALESTRINA STRAAT 10,
AMSTERDAM. DIT BLAD VERSCHIJNT DRIEMAAL PER WEEK. LOSSE
NTJMMERS VOOR MILITAIREN 1 CENT, VOORBURGERS 3 CENT. ABONNE
MENT VOOR MILITAIREN 0.75, VOOR BURGERS ƒ1.50 P. DRIE MAANDEN
Voor Advertentien wende men zich tot onze Administratie, Pak-slrluastroat 10
Amsterdam. Prys der AdvertentiSn per regel 30 cent. Voor Inge/ond«n ,V<d<-'
deelingen op de tweede, derde en vierde pagina dubbel tari-t. Bn abonnéin-rt
reductie.
Ook in den oorlog brengt ons dit plaatje, in den oorlog in de lucht. Twee
vliegers zijn in een „duel" gewikkeld, zooals men dat noemt. De voorstelling van
den teekenaar is uitstekend gelukt. Wij zien hier het; streven van de beide
vechters, een streven, dat altijd wordt gevolgd in een luchtgevecht. om nl.
de „bovendrijvende" te zijn. Wie 't hoogst vliegt heeft het halve spel gewonnen en
kan beter schieten, zijn bommen werpen, de bewegingen van den tegenstander
volgen. Natuurlijk is hij daarom niet geheel veilig voor cle geweren en mitrailleuses
van den ander.
do maatregelen tot versterking onzer vloot
thans geen vasto lijn wordt gevolgd.
Van eene regeling van do sterkte en samen-
stelling der vloot bij de wet was de Minister
steeds een voorstander, een standpunt, waar-
1 aan hij ook thans blijft vasthouden. De samen-
stelling eener zoodanige vlootwet eischt echter
•niet alleen de technische oplossing van het
vraagstuk, maar ook en dit is niet het ge-
I makkelijkste deel van de taak dienen do
j middelen te worden aangewezen waaruit de
vloot bekostigd zal moeten worden. Onder de
tegenwoordige omstandigheden is dit laatst9
niet v. el mogelijk, zoodat. alleen daarom reeds
de indiening van eene vlootwet thans dient te
worden uitgesteld.
Geconstateerd kan worden, dat het- rapport
van do .Staatscommissie van 1912 als basis
voor de plannen tot reconstructie der vloot
zijne waarde blijft behouden.
lutusschen is de aandacht gevestigd op de
wenschelijklieid oln in Oost-Indië zoo spoedig
mogelijk over onderzee booten te beschikken
en kunnen, wanneer op korten termijn goedo
booten blijken te kunnen worden geleverd of
gekocl.it, voorstellen om de daarvoor benoo-
digde gelden beschikbaar te stellen worden
verwacht.
Het nut dat detacheering van marine-inge
nieurs op buitenlandsche werven zal kunnen
afwerpen, erkennende, zal de Minister het
door enkele leden daaromtrent in het midden
gebrachte overwegen, zoodra de sterkte van
liet korps marine-ingenieurs zending naar liet
buitenland onder normale omstandigheden zal
j toelaten.
j De toevoeging van een marine-attaché aan
enkele Neder landsché gezantschappen zou de
I Minister zeer nuttig achten. Zoodra de om-
standigliedèn dat veroorloven, zal hij zijne
aandacht, daaraan wijden.
Mate ri eel. Van de in Juli ingekomen
kruiserontwerpen werd na zorgvuldige bestu
deering, herziening en aanvulling einde Au
gustus gekozen «en ontwerp van de Germania-
wei'f te kiel, naai eischen gesteld door bet
Departement .van Marine
Aan bouwmeesters der 2 kruisers is door
den ontwerper het recht verleend tot het bou
wen van verdere kruisers naar dezelfde teeke-
Geen audiëntie,
Blijkens bericht in de „Staatscourant"
.•wordt Donderdag a.s. door den Minister van
Oorlog geen. audiëntie verleend.
TWEEDE KAMER,
Staatsbegrooting voor 1913 Marine.
Memorie van Antwoord.
Boleid van den Minister. De
Minister deelt mede, dat liet verslag van
'sRijks werven een volledig inzicht zal kunnen
geven in den gang van zeken en dat daaruit zal
blijken vat voor do verschillende schepen is
besteed
Met de nieuwe bepalingen voor aanwerving
van matrozen mot kort dienstverband had de
Minister het oog op de maatregelen die in over
leg met den Minister van Oorlog zijn getroffen
ten einde het mogelijk te maken dat personen
die als zoodanig eene verbintenis wenschen aan
te gaan, in de garnizoensplaatsen door officie
ren van gezondheid van do landmacht genees
kundig kunnen worden onderzocht en op de
verschillende garnizoensbureaux voor het in
orde maken van do voor nairaeming noodige
stukken hulp en verlichting kunnen ontvangen.
Na de financieel© maatregelen in heb belang
van het personeel genomen voor zoover die voor
do mobilisatie noodig waren, opgesomd in een
nota naar aanleiding van bet verslag betref
fende het buitengewoon krediet, is nog be
paald, dat aan gezinnen van vrijwillige marine
reservisten in denzelfden geest als voor de
miliciens is vastgesteld, een vergoeding kan
worden toegekend, wanneer door het onder de
wapens z-ijn van den kostwinner de noodige
middelen tot levensonderhoud mochten ont
breken.
71st© week.
Vau 6 tot 13 Dcc.
6 Dec.De eerste oorlogsraad der geal
lieerden is lieden gehouden oudor
voorzitterschap van Joffre. Italië,
Servic, Engeland en België
waren vertegenwoordigd
7 ïpek en Djaköva in Montenegro
zijn door de Oostenrijkers en Bul
garen bezet. De Franschen moe
ten van hun stellingen in de
Tsjerna-Wardarlinic terugtrek
ken.
President Wilson veroordeelt
'in zi jn Boodschap aan het congres
d© samenzweringen van Amerika.
Do zittingen van den Russi
sch en Rijksraad en do Doem a
worden, voor onbepaalden tijd
Bryan publiceert een manifest,
waarbij president Wilson wordt
uitgenoocligdals viedcsbemidde-
laar op te treden.
S De Engolsvhe en- Fransche troe
pen zetten hun terugtocht naar
de Grieksche grens voort.
0 Djakova, Dibra, Stroega, Oebrida
zijn door d© Bulgaarsche troepen
bezet.
In den Rijksdag zet de kanse
lier den politieken en militairen
toestand uiteen en beantwoordt in
ontkennenden zin de vredes-inter-
pellatie van de soc.-dem.
Minister air John Simon heeft
een wetsontwerp ingediend tot
verlenging van Eet leven van dit
parlement tob 31 Jan. 1917.
Eon nota van Amerika aan
.'O^stfnx^.jk ei^oht naar aanleiding
Bij do nadere overweging van het denkbeeld
der instelling van eene vlootcommissio heeft
de Minister op den voorgrond gcSteld dat liet
hoofddoel van eene dergelijke commissie be
hoort to zijn het zich vormen van een onafhan
kelijk oordcel over de doelmatigheid derwette
lijke en andere bepalingen om de krijgsmacht
ter zee aan haar doel to doen beantwoorden en
over de wijzo waarop aan de hand van de be
staande wetten ue materieel© en do personeele
middelen tot hetzelfde doel worden aangewend.
Als bijkomstig doel van de totstandkoming
eener vlootcommissio werd daarbij beschouwd
versterking van den band tusschen volksver
tegenwoordiging en marine, die van nauwere
aanraking het gevolg zoude zijn.
"Wat nu het hoofddoel betreft valt op te mer
ken, dat do taak der marine omvat het aan
deel dat haar is toebedacht bij de defensie van
onzo kusten en rustverzekering en beveiliging
onzer koloniën en den z.g. algemeenen dienst,
waaronder vlagvertoon. Als gevolg van deze
drieledig© bestemming is het, wil men een
zijdigheid ontgaan, voor een op eigen aan
schouwen berustend, gevestigd oordeel onmis
baar den dienst in elk der genoemde onderdee-
len in onderling verband te bezien en aange
zien eene zoodanige opvatting van de opdracht
zeker onuitvoerbaar zou zijn, meent de Minis
ter voor de instelling eener vlootcommissie geen
stappen te mogen doen.
Dat hierdoor het genoemde bijkomstige doel,
waaraan door den Minister groote waarde
wordt toegekend, geheel zou moeten worden
prijs gegeven, moes hij echter betwijfelen, cn
wel omdat do beoogde nauwere aanraking met
daaraan verbonden voordeelen naar zijne mea
ning voor een goedjleel zal zijn te verkrijgen,
wanneer leden dor Kamer door bezoeken op de
vloot, bijwoning van oefeningen, als anderszins
van hunne belangstelling mochten vullen doen
blijken. De Minister is bereid voor zoodanige
bezoeken ziino medewerking to verleenén cu
daarbij goedo voorlichting verzekeren.
Do Minister kan niet onderschrijven dat hij
Oostenrijk onmiddellijk zekerheid
geeft, dat voortaan Amerikanen
veilig zullen zijn.
Do oorlogsraad der geallieerden
besluit Saloniki niet op te geven.
De Duitsoke attache's Boy-Ed
cn von Papen zijn uit Washing
ton teruggeroepen, overeenkom
stig het verzoek van de Ver-
eenigde Staten.
Generaal Joffre benoemt gene
raal de Castelnau tot chef van
zijn geueralen staf.
De terugtocht der Engelsche
en Fransche troepen aan de War-
dar duurt voort.
Maar, Mirre
Goedmoedig lachend logde de jonge man
zijn arm om de jong© vrouw en zag haar met
sclmiksche oogen in het toornig© gezicht. Doch
Mirre rukte zich los, week op zij, waar de af-
strooming van het bergmeer als een waterval
schuimend en ruischend in do diepte stortte en
riep
Laat me met rust! Ja, mooi doen', als je
geen andere hebt, dab kun je, Lauri. Maar ik
ben niet een. die zich met afval tevreden stelt.
Versta je! Gisteren heb je weer cither gespeeld
beneden in de herberg tot diep in den nacht,
en je hebt grapjes gemaakt met de meisjes,
die voor haar plezier hier den zomer doorbren
gen, en ik... ik hob thuis gezeten en me be
zorgd gemaakt om jou
Nee, je lieht gedroomd. Mirre. Je hadt
immers geslapen, t-oen ik thuis kwam.
Je bent heelemaal niet waard, dat ik me
om jou angstig maak. Elk ander iueisjo is je
liesver dan ik...
Geërgerd sloeg zij met de hand een
diep neerhangenden tak. die haar bij bet haas
tig hoogex stijgen hinderde, op zaj.
Op verzoek van de Marine zal echter ook na
bouw volgens dezelfde teekeningen aan andere
Ned. verven worden toegestaan en daarbij
door den ontwerper hulp worden verleend op
voorwaarden welke niet ongunstiger zijn dan
thans voor den eersten kruiser zijn vastgelegd.
De prijs per ton waterverplaatsing van den
volledig uitgerusten kruiser met ongeveer
63,000 A. P 1\, is ongeveer f 1365 tegen onge
veer 900 tan de ongelijksoortige Zeven Pro
vinciën met ongeveer 6800 A. 'P, K.
De hoogs prijs van de kruisers wordt behalve
door do liooge materiaal prijzen en do bijzon
dere moeilijkheden in verband met do trjdsmiv
standi^ieden verklaard doordat liet schepen
zijn van een nieuw type met bijzonder krach
tige machines en groot© snelheid.
Aan de verblijven voor de onderofficieren on
manschappen worden, ook in verband met do
bewoonbaarheid in dc tropen, zeer hooge eischen
gesteld.
Het ziekenverblijf komt geheel vooruit, d.i.
dus ver van machines en kotels, krijgt volop
licht en wordt krachtig geventileerd.
Wat dc nieuwe onderzeebooten betreft, wordt
medegedeeld, dat het eigenlijk onjuist is te
spreken van het type Kil en Klif. Alleen in
de inrichting en afmeting zijn eenige verschil
len. Do vaarsnelheid zal ten minste 16 mijl
moeten bedragende ontwerper van de Kill
garandeert echter ecu snelheid van 17^ mijl.
Het ligt in het voornemen de hootcn te be
wapenen met een snelvurend kanon.
Voor zooter den Minister bekend, bestaan er
nog geen gepantserde onderzeebooten. Bij de
torpedobewapening zullen do meest moderne
laneeerinrichtingen worden toegepast.
Wat de pantserbooten betreft, wordt mede
gedeeld, dat do bedrijfszekerheid van de moto
ren van de Friso in dienst onvoldoende bleek,
voornamelijk door het warm loopen van de
metalen der hulp werktuigen.
In de bezwaren tracht de fabrikant voor zijn
rekening te voorzien.
De pantsevbooton zijn handige, zeer manoeu-
vreei-vaardige, goed bewapende scheepjes, welke
thans goede diensten bewijzen op do Schelde.
Bijzondere moeilijkheden bij het richten van
het geschut als gevolg van de door dr. motoren
veroorzaakte trillingen, zijn nog niet gebleken.
De beide sloepen der pantserboot.cn kunnen
inderdaad slechts een deel der bemanning ber
gen. Hetzelfde is echter het geval op do mcesto
blies Lauri snel achter elkander in de heete
zomerlucht.
Waar je oen vrouwelijk wezen ontmoet,
lach je het toe, en dan roept het jo na: Ge
groet, Lauri, wanneer kom je weer
Nu ja, die kennen mij zeker heter dan
mijn eigen vrouw.
Op do dn do rots uitgebouwd© tredo draaide
zij zich plotseling om, blikte hem met haar
toornige, uine oogen aan en nep, terwijl zi
metaden voet stampteEn ik wil het niet, da;
zo zoo vertrouwelijk met jo omgaan. Hoor je
dat? Ik wil het niet!
Neen, maar, die jaloerschheidzei hij
lachend en drukte met den linker duim de
gloeiende tabak steviger in het korte houten
pijpje. En toen weer een paar rookwolkjes door
den zachten wind versDreid waren, ging hij
opgewonden verder„Wel alle drommelsnu
zijn wij drie weken getrouwd cn van den eer
sten dag af, nauwelijks nadat do dominee Amen
gezegd hoeft, wordt je door jaloerschheid aan
gegrepen. Wel alle drommels, ik zou bijna wil
len, dat we reeds onze zilveren brpjloft ach
ter den rug hadden. Begrijp je dan heelemaal
niets? Wat verdien ik als een gewone houtza
ger, hé? En is liet dan een zonde, wanneer ik
or nog wat bij verdienen wil? Zeg, is het een
zonde, als ik 's avonds nog een beetje in do her
berg speel, dat de lieden en die dwaze stadslui
een pretje hebben en ik een gulden thuis
breng? Ho? Wanneer ik met het vrouwvolk
niet wat grapjes maken mag, kan ik ook mijn
cither wel verbranden. Maar jij, jij wilt toch
niet luisteren, jij onverstandig vrouwtje!
Hij blies dikke rookwolken om zich en liep
snel z'n vrouw voorbij, het smalle bergpad op.
Ijlings, als vreesde zij, dat hij liaar ontloopen
zou, volgde Mirre hem. Korten tijd, slechts zoo
lang zij een grashalm verbeten bad. zweeg de
mooi© vrouw; toen riep zij opnieuw: ,,Ja, wees
nu maar ruw. Ik moot altijd zwijgen en mijn
ergernis verslikken. Geld? Maar je spreekt er
geen woord over, dat j© laatst met die roode
stadsjuffer gedanst hebt en later met dat ver
sierde schepsel gezongen hebt?
Maar voor den drommel, stnnr je dan een
politieagent achter -mij aan? Wat steekt er
jritpjjifr'ook in-;afc-fojmet aoo'nJ'
Jdeine en allo zeer groote oorl
schepen en daarbij moet, wat de panteerbooten
betreft, nog in aanmerking worden genomen,
dat deze als regel binnengaats blijven, dat zij
hulp kuDnen inroepen door seinen en D. T., dat
sparren voor geschutachijven en loopplanken als
reddingmiddelen kunnen dienen en «bovendien
voor elk der opvarenden een zwemvest aan
wezig is. In vredestijd belemmeren sloepen de
oefening met het geschut, in actie worden zij
ol spoedig stuk geschoten en geven zij aanlei
ding tot brand en splinters.
De zwaardere bev.apèning van de schepen,
type ..Koningin Regentes', kan zonder be-
zw.'.ar door die schepen worden gedragen.
De slijtage der kanonnen van middelbaar
kaliber is niet zoodanig dat daarvoor speciaal
reservegeschiit moet wolden aangeschaft.
De Zeeland" ondergaat thans een groote
herstelling en zal na gereedheid het eenige
schip zijn, waarover als reserve kan worden
beschikt
Op verbetering van de artillerie welke te
wenschen laat is hot oog gevestigd on gel
den worden daarvoor aangevraagd.
Wat den toestand van het pc-rsoneel betreft
verklaart de Minister, dat tot nu too door de
Regeering de vraag of door tractementsver-
booging te gernoet gekomen moet worden in de
bestrijding der moeilijkheden, die voortvloeien
uit stijging der prijzen, ontkennend wordt be
antwoord, Joch dat de druk der tijden zooveel
mogelijk door algemeene economisclie maatrege
len voor ieder draaglijk moet worden gemaakt.
Van een duurte-toeslag zal voorloopig geen
sprake kunnen zijn.
De Minister erkent, dat de verplichte reser
visten door hun opkomst onder de wapenen in
ongunstiger omstandigheden kunnen zijn ge
raakt en daarom werd in de eerste plaats ont
slag verleend, aan hen wier dienstverband ge
ëindigd was. Voor vergoedingen acht de Mi
nister geen grond. Dergelijke overwegingen
golden niet voor dogenen, die bij de Marine
reserve een verbintenis hebben aangegaan.
Uitbetaling van voedinggeld gedurende ver
loven wordt voor de zee-miliciens niet noodig
geacht.
De aflossing van het personeel in Oost-Indië
Icon ten gevolgo van de buitengewone omstan
digheden in den eersten tijd niet geregeld
plaats heben. Maatregelen zijn genomen, op
dat allen die 1 Jan. a.s. 4 jaren in de tropen
hebben vertoefd binnenkort kunnen zijn thuis-
gevaren, terwijl er naar wordt gestreefd om te
bereiken, dat m dan loop van 1916 allen, die
langer dan 3 jaren in Oost-Indië hebben ge
diend, zullen repatrieeren.
Tegen het .voorstel der actief dienenden wier
dienstverband geëindigd is met verlof te zen
den, heeft de Minister vooralsnog bezwaar.
Voor zooveel de vrijwillig dienenden betreft,
•li© zich verbonden hebben om als de omstan-
dierheden het ontslag niot veroorloven in dienst
«f blijven.vgeej de huidig© toestand geen vrij-
heid tot het nomen van den gewensciiten maat
regel. Aan vrijwillge reservisten, die speciaal
met het oog op de tijden als waarin we nu wer-
keeren, in dienst traden, ontslag te verleenen
wanneer hun diensttijd is volbracht, ligt niet
in het voornemen van den Minister. Aan den
drang om do oudste lichtingen der zeemilitie
die 1 Aug. 1914 en 1 Aug. 1915 vrij van dienst
konden zijn, ontslag te verleenen, kan de Mi
nister niet toegeven.
Ziekenzorg, gezondheidstoe
stand. De toestand, waarin de medische
dienst der marine verkeert is niet zoo onvol
doende als eenige leden doen voorkomen.
Instelling van een. enquête door burger ge-
neesheeren in do marinehospitalen zou in zioh
sluiten wantrouwen in het beheer en beleid van
de chefs van die inrichtingen. Daartoe bestaat
allerminst aanleiding.
Ter bestrijding van de geslachtsziekten bij
de Marine, werden door den Minister verschil
lende maatregelen getroffen. De bestrijding
dezer ziekta draagt een preventief karakter
populaire voordrachten worden aan boord door
de officieren van gezondheid mènigmaal ge
houden en de schepelingen worden op allerlei
wijze gewaarschuwd.
Door de hygiëne der geslachtsorganen in de
eerste plaats ernstig te bevorderen wordt de
6trijd tegen de venerisch© ziekte aangebonden
en het is slechts in aansluiting daarmede, dat
de gelegenheid wordt geboden tot prophylaoti-
seOie behandeling.
De geheele quaestio is in hoofdzaak een
quaestie van opvoeding en aan deze opvoeding
wordt in den laatst en tijd met succes groote
zorg besteed.
Hoe dringend noodig bij onze marine deze
bestrijding der ziekten, is bewijst het aantal
beetje rondzwier? Ik span mij maar weinig in.
krijg een gulden ©n do juffrouw meent, dat ze
wonderbaarlijk veel plezier gehad heeft.
Je kunt mooi praten! Je weet overal e©n
uitweg op. En ik zeg: Ik wil het niet hebben.
Zou ik het in het vervolg goed vinden, dat
daar zoo'n vreemde juffer bij mij thuis komt,
mij van boven tot beneden opneemt, als was ik
■>©n vreemd dier en dan zegt: „Och, wat kan
houtzager Lauri dansenEn vastgehouden
•ïeeft hij mij als een veertje. Geen stadsheer
'.can zoo walsen als uw man.
Nu, maar als dat ook zoo is?
En ik wil het nooit hebben. Meen je, dat
Lk er plezier in heb, als die stadsdame mij daar
dan zulke verliefd© oogen bij toedraait?
Ja, wat kan ik er aan doen. als ze je zulke
oogen toedraait? Dan beval je haar zeker
goed. Wat?
J© wilt me do woorden in den mond om
draaien? Hé? Alsof ik j© niet doorzag jij...
Hij antwoordde niet. Zonder een woord te
zeggen, liep hij verder. Het pad voerde van de
beek af in het stille be-ukenwoud, tusschen
welks stammen reeds het bergmeer scliemerdc.
Hoe mooi kon ik het hebben, als ik vrij
gebleven was! bromde zij. Voor den gek go-
houden heeft hij mijdat ik hem ook genomen
heb."
Een paar passen ging Lauri nog verder.
Toen klopte hij plotseling de ascli uit de koud
geworden pijp, stak ze in den zak en trok het
grijze huis uit.
Daar heb je een aandenken van mij
riep hij en wierp haar de jas voor d© voeten,
groep als vertwijfeld met de handen in de
lucht en rende toen met groote sprongen, als
of hij vervolgd werd het pad af in de riohting
van het meer. Met ©cn geringschattenden hlik
zag zij den wegsnellende na. Plotseling echter
werd zij bleek. Ze snakte naar adem. Ze gilde
Lauri! Lauri! Ach, luister toch. Lauri! Lauri!
Ze liep zoo snel ze kon en riep in liaar doods
angst onophoudelijk gillend zijn naam. Maar
hij sloeg geen acht op haar angstig geroep.
Recht op den rotswand bij het moer snelde
hij toe. Tusschen grauwe beukenstammen teo-
kénde zich nog eenige seconden zijn gestalte
'poff-elsf, ^qen zug gij .hem.
man-ziekte-dagen dat dit aantal bij ander©
naties ver overtreft.
In 1912 bedroeg het aantal man-ziekte-da gen
alleen wat de venerische ziekten betreft in
Nederland 8.8, in Engeland 2.2, in Amerika 2.4
en in Duitechland 3. In 1913 naren do cijfers
Nederland 9-8, Engeland 1.9, Amerika 2.1,
terwij) voor Duitschiand de gegevens ontbre
ken.
Voor zoover de gegevens reeds te verkrijgen
waren, bleven in 1914 de cijfers bij de andere
naties vrijweik gelijk, terwijl in Nederland dit
cijfer daalde tot 4.7, een sterke daling, die
dan toch wel grootendocl» aan de op 1 Jan.
1914 in werking getreden maatregelen moet
worden toegeschreven.
T uchtrechi. Het ligt niet in de bedoe
ling van den Minister wijziging in de proce
dure van Eet tuchtrecht to brengen.
Verloop onder het personeel.
Eenige staatjes worden in deze Memorie
van Antwoord opgenomen betreffende bet ver
loop onder het personeel.
De cijfers voor aanneming waren over het
algemeen bevredigend, terwijl in verband met
de tijdsomstandigheden ontslag wegens dionst-
eindiging of op verzoek niet wordt verleend.
10
De oorlog in den Balkan ga at zijn gang
Met de verovering van bijkans geheel Sevië
zijn nooh de Bulgaren, noch blijkbaar da
Oostenrijkers en Duitschers tevreden. Ter
wijl de Oostenrijkers reeds tegen «de Monte-
negrijnen vechten en op enkele punten de
Montenegrijn9che grens hebben overschre
den, moeten volgens de jongste berichten
de Bulgaren de troepen der geallieerden
reeda tob over de Grieksche grens hebben
teruggeslagen, men zegt zelfs achtervolgd.
Dit laatste woord duidt aan, dat de Fran
sche en Engelsche troepen in 't zuiden van
Servië terugwijken. Dat geven de berichten
uit Londen en Parijs trouwens toe; ze zijn
nog steeds hoopvol, ze verwachten een ein-
delijke zegepraal, ook in Servië, ze spreken
van den goeden toestand, van de geregelde
orde in de beweging der troepen van de ge
allieerden, maar ze kunnen niet ontken
nen, dat die beweging een terugtrekkende is.
Doch die terugtocht, heet het verder, is
geen gevolg van een nederlaag, maar van
het gedwongen terugwijken vaat de Servi
sche troepen uit den omtrek van Monastic,
waardoor het Fransche leger zijn steunpunt
miste. De Duitscbe en. Bulgaarsche tele
grammen schetsen «ie® toestA-r geal
lieerden in Servië daarentegen heel anders:
dezen wijken gedwongen terug, zij vluchten
eigenlijk en niet in den besten toestand.
Toch komen deze tegenstrijdige berichten
in zooverre overeen, dat ook de ri jamden der
geallieerden toegeven, dat het gevaar esner
omsingeling voor deze laatsten geweken is.
Zip schijnen nu vrijelijk te kunnen uitwijken
naar Griekenland.
Dat zullen ze ook doen, of hebben het
reeds gedaan. En waarschijnlijk niet om
zich daarna in te schepen te Saloniki en den
Balkan over te laten aan de een traden en
hun bondgenooten. Deze Grieksche haven
stad zal verdedigd worden. Men weet, dat
zij versterkt is, dat Kitchener de verster
kingen lieeft geïnspecteerd en zijn goeden
raad heeft gegeven. We kunnen, dus nu
den oorlog op Griekech grondgebied ver
wachten en dat zal bet-eekenen een mo
gendheid te meer in den oorlog. Want de
Grieksche regeering zal moeilijk kunnen
volhouden, dat zij nog liaar neutraliteit
handhaaft, als Bulgaarsche strijdkrachten
op haar gebied doen, wat hun lust.
En het lijkt er niet op, dat Bulgarije
zich zal laten terughouden van een strijd op
Grieksch gebied- Indertijd werd wel uit
Sofia bericht, dat, als de verovering van
Servië, de bezetting van Macedonië dus, een
voldongen feit was, de taak der Bulgaarsche
plotseling verdwijnen en stortte als waanzinnig
op den grond neer
als zinneloos om zich heen. Had z© gedroomd
Had Lauri, dien zij toch zoo vurig, ach zoo
innig liefhad, liaar zoo iets verschrikkelijks
kunnen aandoen? Ze kon niet denken; ze was
zoo moede, als was zij plotseling stokoud go-
worden. „Moordenares" klonk het in haar.
En rotsvast stond haar besluit: Ik moot hem
vinden. Ik moet den doode zeggen, hoe ik
hem bemind heb. En dan dan volg ik hem.
Met knikkende knieën wankelde ze voor
waarts door de middagstilte van het woud. Ze
kon nauwelijks verder gaan, toen ze het meer
voor rich zag liggen, in welks gladde ópper-
vlakt© zich machtige bergreuzen spiegelden.
Zij bedwong zich en daalde naar den zandigen
oever af. Daar, rechts van haar. verhief zich
loodrecht de rotswand, waar hij. door haar
jaloerschheid gedreven, zich bij had neerge
stort. Stil lag het water. Nergens het minste
spoor van de verschrikkelijke gebeurtenis. Wie
tiaar in de diepte zinkt blijft drie dagen op
den bodem. Aan den oever hurkte Mirre neder,
de handen wringend, staarde zij in het blauw
groene water, waarin de zon in tallooze flonke
rende li chtsprankels ziek weerspiegelde". Wel
twee uur kon zij zoo over het meer getuurd
hebben, toen zei zij tot zichzelve: „Naar huis.
Hulp halen. En als ze hem gevonden hebben
Met oogen, waaruit alle uitdrukking ver
dwenen was, liep zij door het bosch, raapt©
Laari's jas op en ijldo, zonder te weeklagen,
maar vast besloten, haar 'misdrijf te boeten,
langs den waterval door het dal raar het, dorp
toe. Daar stond liaar huisje.... Zij snelde voor
bij, om den burgemeester op te zoeken. Maar
plotseling wendde zij zich om. „Hemel de gei
ten 1 Moet het vee verhongeren Nog een beetje
voeder wil ik ze toewerpen."
Ze opende de huisdeur. Heeft hij die niet
op slot gedaan, toen wij straks weg gingen?
dacht zij en trad binnen. Ze tuimelde tegen
den post van de open kamerdeur. ..Alles - oor-
ze, '„Aüsgs ffiju,
troepen was afgeloopen en het leger "©de-
xnobiliseerd zou worden, nu denkt men
daar niet meer aan. Het democratische
blad „Propers" geeft nu een andere lezing
van do wenschen van Bulgarije. Dit wenschb
den vrede, maar eerst wanneer hot zijn
ideaal ziet verwezenlijkt, wanneer het dat
gene, wat het reeds won, en „wat het door
den oorlog neg zal verkrijgen," zich al» een
va.st bezit heeft verzekerd. -Anderen mogen
halverwege blijven rtoan, Bulgarije zal «et,
niet doen, het zal zijn overwinningen er-
volgen.
Die woorden spreken vrij duidelijk. Er
is voor Bulgarije nog meer te winnen dan
Servië. Maoedonië, dat. het in den tweeden
Balkan-oorlog verlangde, heeft het nu ver
overd. Het wensckte toen tevens Saloniki en
betwistte K aval Ia aan Griekenland, 't wolk
deze beide voorname havens aan de EgeïEcho
Zee in bezit kreeg. Bulgarije ziet nu de kans
schoon om t© verwerven, waarop het toen
meende recht te hebben en dat mcu het ont
hield. De strijd gaat dus om Saloniki, dat
rnen op de geallieerden zal moeten verove
ren en om Kavalla, waar do Engelsche reeds
troepen hebben ontscheept. Dit kan Grieken
land natuurlijk niet gelat©tf blijven aauzien.
'fc Is echter de vraag, of Bulgarije nu nog
zoo zegevierend voorwaart© za! schrijden,
waait het. krijgt nu ook het reeds lang be
reid staande en nog verecho Grieksche leger
tegenover zich. ilet, za! nu wel niet anders
kunnen, of Griekenland schaart zich aan d$
zijde der geallieerden. Een nieuwe uitbrei
ding van den oorlog dus, nieuw© moordda
dige gevechten, nieuwe oor Jogs jam meren en
nog grootere verwikkelingen en verwarringen
in den Europeeschen toestand.
En zal nu Roemenië er buiten kunnen,
blijven, aE eenige Balkanstaat, di© in vrede
leeft t'Zal moeilijk gaan. Er wordt reeds
melding gemaakt van het samentrekken van
Duitfiche en Oostenrijkfiche troepen bij
Roetsjoek, van Duiteche troepen bij Philip -
popel in Bulgarije, - de bedoeling daarvan
is. duidelijkde centraleu verwachten aan
de grens Russische troepen, die door Roe
menië zullen trekken.
De toestand en de strijd in den Balkan
blijven steeds de meeste aandacht vrageu,
Op de andere fronten blijft het vrij rustig.
In Champagne mag nog worden gevochten,
maar van eenig belang is dit niet en een
beslissing is daar vóór het volgende voor
jaar niet te verwachten. De vorige week
hebben de Duit-chers er bij Souain een
strook loopgraven veroverd, ze zijn er nu
weer geheel uitgeworpen, volgens Fransche
beri«ülfae. Van den anderen kant hebben de
Duitschers de aanvallen hunner tegenstan
ders op hoogte 193 afgeslagen.
DUfTSCHLAND.
De Rijkskanselier over den Uitputtingsoorlog.
Een zinsnede over den uitputtingsoorlog
van den rijkskanselier iu zijn rede in den
Duitschen Rijksdag, is opmerkelijk genoeg
om haar hier nog neer t© schrijven
Een gebied van Afcrechfc tot Meso-
potamië kan economisch niet dood
gedrukt worden. En als de hoop op
een gebrek aan levensmiddelen bij on9
onze vijanden zou teleurstellen, dan hopen
ze nog steeds op ons gebrek aan grondstoffen.
Wij zijn voor een langen duur van den
oorlog van al het mogelijke voorzien. Een
reeks grondstoffen, die we voor den oorlog
uit 't buitenland betrokken, kunnen we nu
zelf maken. De fabrieken hiervoor zijn in
bedrijf. Men meende dat wat metalen be
treft, er schaarschte aan koper zou kunnen
komen. Als we echter van het reeds ver
werkte, maar vervangbare koper gebruik
maken, dan hebben we nog nu jaren genoeg.
Wol en katoen hebben we in België en Polen
in groote hoeveelheden gevonden. Katoen-
krijgen we thans ook over den Don au. Met
de rubber weten we ons te-redden. We ver
vaardigen thans ook kunstmatige rubber.
mijn zondige jaloerschheid heeft mij ea hem
uit ons geluk verjaagd!"
Weemoedig blikt© ze in het. vertrek en gaf
toen plotseling een luiden gil. Daar, naast,
de brandende kachel, gehuld in een oudo ruim©
jas, hurkte ©en schrikaanjagend wezen en
blies uit ©en korte pijp machtige rookwolken.
Ben je z'n geest? stamelde zij sidderend.
Een geest droogt daar z'n natte kleeren
niet, klonk het dof terug, en een bruine arm,
die uit den mantel te voorschijn kwam, wees
naar een hoek bij de kachel.
Laurije bent niet verdronken vroeg ze
gesmoord en nog altijd in twijfel, of ze mocht
hopen of niet.
Dat genoegen heb ik je niet gedaan.
Langa den kant ben ik rondgezwommen ©n
ben toen naar huis gegaan, 'k Heb je eens
een keer willen toonen hoe het n as als ik dood
zou zijn.
Lauri! riep ze juichend, sprong op hein
toe en sloeg hem met de hand zoo krachtig
op de rechter wang, dat de pijp op den grond
viel en liaar bezitter tegen do kachel stiet.
Alle drommels, riep hij, Mirre tegen zich
aantrekkend, zoo erg had je toch je liefde
niet hoeven ie toonen.
De jonge vrouw antwoordde niets. Snikkend
klemde ze zich vast aan haar man....
Weet u, zei Lauri, die intussohen een
oude man geworden 'is, vroolijk met schalkscho
knipoogjes, toen hij aan z'n huisdeur de ge
schiedenis aan een kennis verteld had, genezen
heb Lk de mijne toch. Geen enkele maal heeft
ze zich weer jaloersch getoond.
Terbeeld je maar niets, riep bij het knap
perende haardvuur, een aardig oud vrouwtje.
Genezen heb ik jou. Want sedert dien tijd
heb je watervrees gekregen, zoodat je je het
liefst met een drogen doek wascht.
Zal wel. Maar weet. u, fluisterde n© oude,
het geheim van een goed huwelijk is niet alleen
de liefde.... dat zou te gemakkelijk zijn....
maar dat de man en vrouw langzamerhand
elkander hun gebreken genezen.
