aPE SOUP ATENCOTJR A WT van Vrij dag 3.0 December 3. OIO
OP ZEE.
Binnenland.
IVIarinezaken.
Correspondentie.
leierzafcep.
Onder de jongste gebeurtenissen aan het Italiaansche front behoort ook de
aanval der Italianen op het bruggehoofd van de Oostenrijksche stad Görz en deze
stad zelf. "Wij worden door het plaatje hierboven in dien strijd verplaatst. Vijf
honderdmeter ten Noorden van het bruggehoofd ligt Padgora, waarop de Italianen hun
aanval alsmede hebben gericht. Wij zien hier de Oostenrijksche troepen, aan den
oever der zoo vaak genoemde Isonzo bedoeld plaatsje tegen een aanval der Italianen
verdedigen.
het laatst too uitgehouden hadden, maar snel
nog een bundeltje nadden gepakt, toen de gra
naten in do naburige huizen insloegen. Tot
aan het spoorwegstation Prvaeina is geen wa
gen te krijgen en de menschen, die met de
6poor weg willen of in het Wipad-dal vluchten,
moeten te voet gaan. Het blijven in de
stad is een marteling, maar de vlucht
heeft honderd gevaren. Granaten, wanke
lende brandende balken en vliegerbommen
loeren in do straten en snijden den
vluchtelingen vaak op het laatste oogenblik
nog den weg af. Steeds vallen nieuwe gebou
wen ten offer aan het bombardement. Giste
ren viel een 23 centimeter granaat in liet ge
bouw van de Adriatische Bank. Het Piazza
Botte werd door een bom getroffen, die veer
tien menschen doodde en acht-en-twintig
Wondde. Het paleis van graaf Lantiri, dat be
roemd is, omdat daar in 1782 paus Pius de
Zesde heeft gewoond, is vernield.
In het vondelingenhuis zijn vier kinderen ge
dood. Be zware kandelabers, die Maria The-
resj'a dea Dom geschonken had, zijn verbrij
zeld.
Bit Weenen en Graz zijn versterkingen voor
de brandweer aangekomen. Be stad staat nog
steeds op vele plaatsen in vlam cn elk oogen
blik dreigen nieuwe branden uit te breken.
Be kelders zijn nu vaak geheel als woonvertrek
ken ingericht en de menschen hebben het er
zich wat gemakkelijker gemaakt. Vele families
koken gemeenschappelijk diep onder den grond.
Be Oostenrijksche vliegers stegen dagelijks op,
om do vijandelijk© vliegtuigen, die do stad
kwamen bombardeeren te verjagen. Het kwam
daarbij tot opwindende luchtgevechten, die
steeds ten gevolge hadden, dat de Italianen
verdwenenÉénmaal is het gelukt een Itali-
aaüSfchen vlieger neer te schieten.
SERV1E.
De oorlog In Servië.
LONDEN. Do "bladen vernemen uit
'Athene, dat volgens bericht uit Saloixiki
aan de Paris" sterke Bulgaarsche troepen,
afdeelingen worden geconcentreerd te
Stroemnifosatwee Duitsche divisies werken
met de Bulgaren samen.
WEENEN. Ten zuiden van Plevlje sloe
gen wij Montenegrijnsohe aanvallen af. In
het grensgebied t«u noorden van Reran©
vielen onze troepen, de Montenegrijnsche
hoofdstellingen aan. Maandagmiddag be
stormden ze de verschansingen bij Sutrodol.
Ten zuiden van Novi Bazar werden nog 1300
gevangenen gemaakt.
De streek ten oosten van Ipek was giste
ren weder het tooneel van hevige gevechten
De vijand werd overal teruggeworpen. Hij
Verloor zes kanonnen.
Dinsdagmorgen vroeg drongen we Ipek
binnen-
Djakova is door de Bulgaren bezet.
SOFIA. Onze troepen zetten aan beitje
oevers van de Ward&r de vervolging van de
/terugtrekkende Franschen voort. De colon
ies die ten noorden van Monastir over
Smilewo in de richting van den weg van
Monastir naar Resna, oprukt, versloeg in oen
verbitterd geveoht aan het Biglage
de Serviërs en bezette de stad Resna.
De colonne, die ten noorden van Monas
tir van ELisjewo in de richting van Ochrida
trekt, maakte zich na een hardnekkig ge
vecht meester van een krachtig versterkte
stelling bij de plaatsjes Medowo en Mria-
morasj en rukt thans op naar Ochrida.
De colonne, die van Kischewo naar Dibra
marcheert, versloeg de Serviërs na een
bloedig gevecht en bezette tegen den mid
dag Dibra, van waar zij den vijand in de
richting van Struga vervolgt.
Aan het Servisch-Montenegrijnsche front
bij Djakowa en Kula Lorna, zijn onze troe
pen bezig met- het tellen van de groote hoe
veelheden oorlogsmateriaal, die door de
Servische en Montenegrijnsche troepen in
den steek zijn gelaten.
De weg naar Monastir.
Een kenner van het gebied beschrijft in
3e „Norddeutsche AJlgemeine Zeitung" de
moeilijkheden van het terrein om Monastir.
De Bulgaren, zoo schrijft hij, hebben mot
groote moeilijkheden van het terrein te kam
pen, al zijn dezo ook nog niet zoo groot als
die de verbonden troepen bij him vervolging
over de Montenegrijnsche en Albaneesche
grenzen van de wijkende Serviërs overwinnen
moeten. Bij hun opmarsch tegen het op den
weg naar Monastir gelegen Prilep moesten de
Bulgaren zich beveiligen tegen het gevaar, dat
hen van Franschen kant van de Tsjerna-rivier
bedreigde. Verderop tusschen Prilep en Monas
tir komt men op de vruchtbare Pelagonische
vlakte. Deze vormt een plateau, ongeveer zes
honderd meier boven den zeespiegel cn strekt
zich in een breedte van gemiddeld twintig
kilometer over zestig kilometer van liet noor
den naar het zuiden uit. Ongeveer vijftig kilo
meter van het vrijwel aan den noordrand in
een zijdal gelegen Prilep bevindt zich op den
westelijken rand van het plateau Monastir of
Bitolje, zooals de Serviërs de stad noemen.
Deze streek is buitengewoon rijk aan land
schappelijk schoon en het plateau wordt door
ec-n kring van prachtig gevormde bergen om
zoomd. De weg over dit plateau is voor een
aanval zeer moeilijk, daar het zonder dekking
en bovendien zeer moerassig is en ook in de
flank geen beschutting geeft. Bovenal is hef
hier weer de Tsjerna die den Bulgaren de han
den vol geeft. Want deze bezit vele zij-
stroomen en rechts en links van haar loopt
een breed moeras. Over moeras en stroom kan
men slechts op de houten bruggen bij C'airli en
Radobor en dc steenen brug bij Nowaei. Meer
westelijk stuit men op de Cemnica, waarover
bij Tra een houten brug loopt. Behalve langs
de ovef deze !?rp_ggen toppende wggen is het
zelfs voor infanterie in dit jaargetijde niet
mogelijk dit terrein to passeeren, daar het
moeras een diepte van zestig tot tachtig
centimeter heeft en er wel sneeuw gevallen is,
maar nog geen vorst is -geweest, die voldoende
zou zijn, om hot water mot dragend ijs to be
dekken. Nu grenst echter onmiddellijk aan
deze vlakte steil omhoog stijgend het 2500
meter hooge gebergte, waar men bij den op
marsch overheen moet. Bit gebergte is met
struikgewas begroeid, voor een leger zeer moei
lijk te bestijgen en bevat ook vele natuurlijke
hindernissen.
Een andere weg naar Monastir, dien oen
sterke Bulgaarscho legerafdecling ingeslagen
heeft, loopt over Kicewo, Sopa en Demir
Hissar naar Dolenac en van hieruit, of langs
de rivier do Bojiajta ovc-r Wirowo, Smiljewo en
Gobec naar het blokhuis Giawat en van daar
naar Monastir, of van Dolenac over Pribilci,
Murgosj, Mramorica naar Monastir. Al loopt
dezo weg ook over hooge bergreeksen, toch
biedt liij niet zoo groote moeilijkheden als het
eerst beschreven terrein. Tevens biedt bij ook
uitstekende mogelijkheden voor een aanval en
snijdt hij een der terugtochtswegen der Ser
viërs naar Ochrida af.
In Nisj.
Het Berliner Tagoblatt" heeft een te
legram ontvangen uit Nisj, dat reeds van
25 November gedateerd was. Daarin leest
men bijzonderheden over don toestand, die
toen te Nisj heerschte.
Tot franc-tireurgovechten was het nergens
gekomen. Do volksklasse is zeer goedmoedig en
de groot-Servische eerzucht schijnt slechts on
der do middelklasse to hoerschen. Gewillig bob
ben do lieden bij de eerste aanmaning hun ge
weren afgeleverd. Ook bij de grondigste huis
zoeking heeft men niets meer gevonden van
dien aard.
Op het oogenblik lijdt de stad nog hevig on
der de naweeën van do laatste dagen. Brood en
vleesoh zijn slochts met moeite te krijgen.
Eieren, boter en melk ontbreken, volkomen. De
voorraden zijn op of door de Serviërs meegeno
men. De Bulgaren hebben moeite om voor het
noodzakelijkste to zorgen, zoo lang de spoorweg
Belgrado-Nisj-Sofia nog niet functioneert.
De correspondent meldt dan hoe Rulgaarsche
en Duitsche spoorwegtroepen dag en nacht
werkten en de lijn in tien of vijftien dagen in
orde hoopten te krijgen.
Voor d© Servische bevolking was het nog een
groot© moeilijkheid, dat de kooplieden geen
Servische banknoten aannamen en klein geld
slechts schatten naar zijn gewicht in zilver. De
Bulgaren deden echter wat zij konden, om do
arme lieden te helpen. Ondanks allo ellende
zijn de straten van de stad den heelon dag vol
menschen. Workloozon slenteren langs do ge
sloten winkels. Troosteloos en doelloos stroomt
het. heele stadsleven door de straten.
Goed gekleed© menschen venten met chocola
de. noga-nooten, tabak, lucifers en sigaretten.
De Senders loopen schuw door de straten en
schijnen iederen vreemde te wantrouwen. Blee-
ke vrouwen en meisjes in het zwart gekleed,
dringen zich door do menigte. Een nieuwe
stoet gevangenen gaat voorbij. Angstig zoeken
de Senders naar verwanten in de gelederen van
jammerlijk uitziende mannen. Niet zelden be
leeft men roerende herkenningstooneelen.
Op allo hoeken ziet men thans Servische ge
vangenen. Tusschen rustende trein-colonnes en
uitgespannen rustende ossen, die de pleinen van
Nisj als een merkwaardige weekmarkt zonder
koopwaar vullen, staan Servische gevangenen,
alleen met de één© gedachtej weer eens met
verzadigde maag to kunnen uitslapen. Overal
ziet men deze hongerige gekwelde menschcn-
oogen in dit land, dat de volkomen verwarring
tegemoet gaat. Onder deze hongerende Serviërs
zijn honderden Hongaren en Oostenrijkers, die
sedert tientallen jaren in het naburige Servie
woonden. In dichte scharen staan zij om het
Oostenrijkech-Hongaarsch© consulaatEn steeds
weer hoort men het geroep om brood. Misschien
zijn er ook echt© Serviërs in deze honger-pro-
cessie, in dit bonte mengsel van nationalitei
ten, die thans allen Oostenrijkers en Hongaren
willen zijn.
De avond donkert de stad in een diep duis
ter. Slechte één op de drie straatlantaarns mag
branden. Olie. petroleum en kaarsen en ge
deeltelijk ook kolen voor do electrische centra
le ontbraken. Een uur na zonsondergang mag
de bevolking haar woning niet meer verlaten.
GRIEKENLAND.
Koning Konstantijn aan het woord.
LONDEN. De Times"-correspondent,
te Athene ia door koning Konstantijn
in audiëntie ontvangen. Deze zeide,
dat hij diep getroffen was door de
verdachtmakingen van zijn bedoelingen.
De koning verklaarde, dat Griekenland niet
in staat is tot verraad van de geallieerden;
nimmer zal het zijn neutraliteit prijsge
ven, wat ook de plannen der geallieerden
mogen zijn, maar het kan zich niet binden
aan een onherroepelijk vastgelegd program
of zijn troepen terugtrekken zooals verzocht
is, zoolang het niet definitief de plannen
der geallieerden kent aangaande een be
zetting van het ontruimde gebied. De ko
ning ontkende het bestaan van een Grieksch-
Bulgaarsch verdrag.
VEREENIGDE STATER
De boodschap V2n president Wilson.
WASHINGTON. In zijn boodschap aan
het Congres laat president Wilscm zich in
zeer strenge bewoordingen uit over de
samenzweringen in de Vere-enigde Staten.
Wilson beschuldigt de Duitecbers 'niet,
maar beeft hen ongetwijfeld op liet oog in
zijn generalisaties, daar beslist geen anderen
zich schuldig maakten aan de vergrijpen en
misdaden, over welke hij ach beklaagt.
De president verklaarde, dat hij geen on
middellijk of bijzonder gevaar yerwacfet in
Verband met de betrekkingen van Amerika
tot andere staten en vervolgde dan; „Het
spijt mij te moeten zeggen, dat de ernstig-
6to bedreigingen tegen onzen nationalen
vrede en onze nationale veiligheid worden
geuit binnen onze eigen grenzen. Ik schaam
mij te moeten erkennen, dat burgers, gebo
ren onder vreemde vlag, maar in Amerika
genaturaliseerd, getracht hebben de auto
riteit en den goeden naam van de regeering
in verachting te brengen en onze industrieën
te gronde to richten, waar zij maar meen
den, dat zulks aau hun wraakzuchtige be
doelingen ten goede zouden komen en om
ons te betrekken in buitenlandscke intri
ges".
De president legde grooten nadruk op de
noodzakelijkheid, om eene groote koopvaar
dijvloot te hebben. „Wij hebben om ver
schillende gewichtige redenen een groote
koopvaardijvloot noodig, zooals Amerika
die vroeger gebruikte om rijkdommen te
verwerven, maar die thans, ten gevolge van
zeer laakbare nalatigheid, onverschilligheid
en de hopeloos blind© provinciale politiek
van z.g.n economische bescherming, bijna
niet meer bestaat. Het is hoog tijd, dat wij
deze fout herstellen en ons weer commercieel
onafhankelijk maken."
De boodschap zegt vervolgens
„Het Amerikaansche Halfrond zou, als
geheel in een even groote zelfstandigheid en
zelfgenoegzaamheid leven, wanneer het niet
in de Europeesche aangelegenheden verwik
keld geraakt ware."
De rest der boodschap is hoofdzakelijk
gewijd aan eene bespreking van het aige-
meene plan der landsverdediging en der
uitbreiding van leger en vloot; voorts wor
den wenken gegeven omtrent het bijeen
brengen van fondsen voor het in stand hou
den van een grootere weerkracht.
Duitschland en de Vereenigde Staten.
WASHINGTON. Minister Lansing ant
woordde aan Duitschland, dat de terug
roeping van Boyed en von Capen wordt ge-
wenocht vanwege hun wijze van optreden
in marine- en legeraangelegenheden.
WASHINGTON. Met buitengewone be
langstelling vervolgt met de ontwikkeling
van het geschil tusschen Duiteohland eu
Amerika, daar in welingelichte kringen af
breking van ds diplomatieke betrekkingen
aJs mogelijk wordt beschouwd.
Duitsche bestellingen.
LONDEN. De „Times" verneemt uit New-
York, dat naar het heet in het geheim door
Duitschland in de Vereenigde Staten be
stellingen zijn geplaatst tot een waarde van
100 mülicen dollars. De orders omvatten de
levering van koper, katoen, wol, spek, tarwe,
landbouwwerktuigen e.a. Al deze waren zijn
gekocht op aflevering in Duitschland, 60
dagen na liet einde van den oorlog. Alle be
stellingen zijn in uitvoering, behalve die op
tarwe. Alle aangekochte waren zullen worden
opgeslagen in de nabijheid van de Atlan
tische havens, waar vele Duitsche koopvaar
ders thans liggen opgelegd. Duitsche ban
kiers beschouwen deze aankoopen als aan-
wijzigingen dat men bereid wil zijn op een
vrectes sluiting.
De complotten.
NEW-YORK. De O. .tenrij^er Men te, die
Maandag gearresteerd werd, is op grond van'
mededoelingen, door de Fransche regeering
aau de politie verstrekt, in staat van be
schuldiging gesteld wegens het feit, dat hij
op 2 Mei een bom had neergelegd aan boord
van het stoomschip „Kirkeswald".
Ook wordt hem ten laste gelegd, dat hij
gedreigd had een granatenfabriek in New-
Jersey in de lucht te zullen laten vliegen.
Hij had een uitstekend ingericht labora
torium voor het maken van bommen.
Weer eens Duitsche vredesvoorwaarden.
LONDEN. De „Times" meldt uit New-
York, dat tegelijk met Bryans openlijk be
roep op president Wilson om thans tus
schen de oorlogvoerenden te bemiddelen, in
Amerika weer een nit^iwe lezing van de
Duiteche vredesvoorwaarden is ontvangen.
Die nieuwe lezing is afkomstig van een
Duitscher, die reeds lang in Amerika
woont, maar in nauwe relatie staat met
Berlijnsche politieke kringen. Die nieuwe
lezing is ten eerste moet D uitschland vol
ledige macht hebben in den Balkan, zoodat
het den weg naar Konsta-ntinopel en Klein-
Azië vrij krijgt en een plaats in de zon on
afhankelijk van de Britsche macht ter zee.
Ten tweede, tusschen Duitschland en Rus
land moeten bufferstaten worden gesticht-,
o. a. een nieuw koninkrijk Polen, terwijl
Roemenië sterker moet worden. Ten derde
herstel der oude grenzen in het Westen,
met volkomen vrijheid voor België en mo
gelijk zelfs een kleine tegemoetkoming aan
Frankrijk wat betreft de Fransch sprekende
deelen van den Elzas.
Een vredesmanifest van Bryan.
LONDEN. De. „Times" verneemt uit
Washington, dat Bryan een manifest heeft
gepubliceerd waarbij president Wilson met
klem wordt uifcgenocdigd onmiddellijk als
bemiddelaar tusschen de oorlogvoerenden op
te treden.
Opening van het Congres.
WASHINGTON. Het Congres werd
Donderdag geopend. De uitgaven vol
gens de nieuwe begrooting zullen
S 1,285,858,000 of ruim 170,000,000 meer
dan de vorige bedragen. Deze vermeerde
ring is hoofdzakelijk het gevolg van de plan
nen der regeering tot vloctuitbreiding.
De Noordam.
Men schrijft uit New-York aan het „V. D."-
bureau
De New-York Sun" van 17 November meldt:
Het stoomschip „Noordam" van do Holland
Amerika-lijn kwam gistermiddag vier dagen
over den tijd 'te New-York aan, daar het tor
hoogte van Deal had moeten blijven gedurende
stormachtig weder, waardoor de regeerïngsamb-
tenaren werden verhinderd, aan boord to ko
men. Voordat het de reis mocht vervolgen,
werden zeven Oostenrijkers die zich onder de
passagiers bevonden, een 'tweede-klasse passa
gier en zes tussckendekspassagiers van boord
genomen. Kort na het verlaten van Rotterdam
kwamen drie Duitsche Tauben op do „Noor
dam" af, liaalden het schip in en bleven er
boven rondzweven. Men vreesde een aanval,
maar kapitein Van Walraven liet- een groote
Nederlandsche vlag op het bovendek uitsprei
den, waarna de vliegtuigen zich verwijderden.
Toen zij bijna uit het gezicht waren, kwam één
van hen Jerug, „-akbaar .Qjja gigh te overtuigen,
dat or geen bedrog in het spel was. Het zweef
de zoo laag rond, dat de inzittenden gemakkelijk
konden gezien worden door do passagiers op
•het st-oomachipdaarna vloog het weg om zich
bij do overig© te voegen.
Het voorval had ongeveer drie uur buiten do
haven plaats, toon do „Noordam" zich nabij
het Xoordhinder-lichteclnp bevond.
Onder de passagiers aan boord was Frank
Boulton van Broadstreet 80, dio gedurende
zes maanden in Nederland en Engeland ver
toefd had. Hij deelde mede, dat de Dnitschors
op vernuftige wijze koper bekomen uit neutrale
havens. Bij liet bereiken ecner Nederlandsche
of Scandinavisch© haven verruilen do Duit
schors hun ijzeren ankers voor koperen en bij
den terugkeer naar Duitschland wordt do rui!
omgekeerd, zoodat liet bei.jodigde metaal bij
iedere reis in het land wordt gebracht.
Benzine en gasoline worden door een andere
list ingevoerd. Blokken van beton en cement,
bij het bouwen gebruikt, worden uitgehold,
met do vloeistoffen gevuld en verzegeld, waar
na de Duitschers do blokken invoeren als bouw
materiaal. Het bedrog werd, naar Mr. Boulton
zeide, ontdekt doordat een achterdochtig be
ambte der iu- en uitvoerrechten één der blok
ken brak.
air Boulton deeldo ook een verhaal mede,
hetwelk hem was gedaan door kapitein Ander
son van het Zwecdsche schip „Vitalia". Een
onderzeeër naderde een Engelsch koopvaardij
schip, maar toen hij dichtbij was gekomen, vie
len de zijden van den koopvaarder «neer en
werd een torpedoboot zichtbaar, dio don vijand
met haar kanonnen in den grond boorde. De
vermomming was volgens kapitein Anderson,
zoo volkomen, dat niemand achterdocht kreeg,
voordat de zijden neervielen en de kanonnen
te voorschijn kwamen.
De schoener „Ceziena".
Reuter seint uit Londen dd. 7 Dec., dat de
Nederlandsche 6choener „Geziena", met een
Jading hout op weg van Noorwegen naar West-
Hartlepool. op de Beaconrotsen schipbreuk
heeft geleden. De bemanning is gered.
Arrestatie van Engelsoho officieren.
ATHENE. Eeu Griéksch blad deelt mede,
dat eeu Duatecüie onderzeeër bij Messina een
Grieksch stoomschip heeft aangehouden en
den vroegeren Engelschen militairen attaché
te Sofia, kolonel Napier, van boord heeft
gehaald.
LONDEN. Reuters bureau te Athene be
vestigt het gericht omtrent de gevangen
neming van kolonel Napier en voegt er aan
toe, dat ook kapitein "Wilson, lid van het
Lagerhuis, gevangen genomen werd.-
Schepen in tien grond geboord.
WEENEN. In den vroegen och
tend van 5 December boorde onze
kruiser „Novara" met eenige tor
pedojagers bij San Giovanni di" Medua
drie'groote en twee kleine stoomschepen eu
vijr groote en een aantal kleine zeilschepen,
.terwijl zij oorlogen later ie ol landden, door
geschutvuur in den grond. Een der stoom
schepen vloog in de lucht. De flottüje
werd door 2U kanonnen op het land zeer
hevig, maar zonder succes, beschoten.
In de nabijheid daarvan vernielde dc
„Warasdiner" den Franschen onderzeeër
„Fresne" en nam den commandant, den
tweeden officier eu 26 man gevangen.
Een andere flottilje vernietigde in den
nacht van 22 op 23 November met drie
schoten ©en gewapend Italiaansch stoom
schip en een groote Italiaansch© motor-zeil-
boot, beide geladen en op reis van Brindisi
naar Durazzo, nam de overlevenden van het
stoomschip, waaronder vier man behoorende
'"tot de oorlogsmarine, gevangen en liet de
bemanning van de motorzeilboot in booten
vertrekken.
LONDEN. De „Daily Tel." verneemt,
dat het Britsch-Indiech,e stoomschip
„Umeta" volgens ingekomen berichten dooi
den vijand in den grond is geboord49
overlevenden gelandvijf officieren en 47
Lascaren worden vermist.
LONDEN. Volgens do „Daily Tel." x
het Engelsche stoomschip „Commodore"
gezonken. Eén man is verdronken.
[De „Commodore" was bruto 5858 ton
groot en in 1906 gebouwd. Zij behoorde aan
de Chareuto S.S. Cy Ld. te Liverpool.
Red.l
Volgens een bericht uit Rome, is de Ame
rikaansche tankboot „Communiparo" ge
zonken ter hoogte van Tripoli. Êr is geen
nader bericht over het lot der bemanning of
de nationaliteit van de duikboot.
[De „Communiparo" (ex-„Dautschland")
was bruto 3710 ton groot eu in 1893 ge
bouwd. Red.]
De „Swend"
KOPENHAGEN. Uit Göteborg wordt be
richt: „Het Zwesdsche atoomschip „Swend.",
dat op 24 November met een lading kolen
van Engeland naar Malmö is vertrokken, is
tot dusverre nog niet aangekomen.
Men vreest, dat het schip, clat een be
manning van 15 koppen had, op een mijn
gestooten en te gronde gegaan is."
Schip boschoten.
"WASHINGTON. Het departement' van
buitenlandsche zaken heeft bericht ont
vangen, dat het schip aPetrolite" van de
Standard Oil Company" tus3oheu Kreta en
Tripoli met granaten beschoten is door een
onderzeeër, vermoedelijk een Oostenrijk-
acken. Een matroos werd gewond.
De „Japanese Prince".
LONDEN. Het „Pensbureau" publi
ceert de volgende niet-officieele mededeo-
ling omtrent de ontkoming van een En
gelsch koopvaardijschip aan een Duitschen
onderzeeër.
Het stoomschip „Japanese Princo" met
een groote bemanning cn een aanzienlijk
aantal passagiers ontmoette onlangs, een
Duitschen onderzeeër. Vijf eu een half uur
lang deed het schip moeite om aau den on
derzeeër te ontkomen en werd gedurende
het grootste gedeelte van dien tijd door
dezen beschoten.
De kapitein bleef dapper op zijn post en
manoeuvreorde met buitengewone bekwaam
heid. Dank zij zijn pogingen en de flinke
medewerking van de bemanning, kon het
stoomschip ten slotte ontkomen, en werd
het naar de haven gebracht. Niemand aan
boord was gedeerd.
In de Zee van Marmora.
LONDEN. De Admiraliteit bericht
het volgende omtrent de operaties
van een Engelschen onderzeeër in
de Zee van Marmora: Op 2 Dec. werd
een trein op den Ismid-spoorweg beschoten
en beschadigd. Op 3 Dec. werd de Turksche
torpedojager „Yarhissar" buiten de Golf
van Ismid getorpedeerd en tot zinken ge
bracht. Twee officieren en 40 man van de
equipage werden opgepikt en op een zeil
schip gebracht.
Op i Dojt werd een stoomboot met jevens-
middelen bij Pandermo door kanonvuur in
den grond geboord en vier zeilschepen met
levensmiddelen vernield.
Do „Hocklng" en do „Hamborn".
HALIFAX (NOVA SCOTIA). Voor het
Prijsgorocht is geëischt dat de zaken van de
Amerikaansche stoomboot „Hocking" en
van de Nederlandsche stoomboot Ham-
bom" aan Engeland ter beslissing zullen
worden gelaten. De quaestie is de geldigheid
van de overdracht op het Amenkaansche
register.
Het Comité-generaal.
Het comité-generaal van de Tweede Ka
mer der Staten-Generaal is Dinsdagavond te
ongeveer 6|- uur geëiudigd, zoodat Woens
dagvoormiddag om elf uur weer in openbare
vergadering werd voortgegaan met de alge
meen© beschouwingen over de Staatebegroo-
fcing.
Omtrent het comité-generaal verneemt het
Haagsche Correspondentiebureau, dat het
„vrij belangwekkend" moet geweest zijn,
doch dat zeer ingrijpende verandering in
zake de maatregelen op militair gebied niet
als resultaat er van te wachten schijnt.
Minister Ployte.
De minister van Koloniën, mr. Pleyte,
moot op medisch advies neg ©enigen tijd ver
dere rust nemen en zou daartoe Donderdag
naar het buitenland vertrekken.
Het vprluidt dat tijdens 's ministers af
wezigheid het departement van Koloniën in-
tereanair zal worden beheerd door den minis
ter van Marine.
Zilverbons.
De Minister van Financiën brengt in her
innering, dat de gelegenheid tot inwisseling
van zilverbons van den ouden vorm (dus alleen
do zilverbons waarop de handteekening van
den Minister Bertling voorkomt) nog slechts
openstaat tot 1 Januari 1916.
Het publiek wordt er dorhalvo met nadruk
op go wezen, dat het, ter voorkoming van gel
delijk nadeel, noodig is do zooeven bedoeld©
zilverbons VJór of uiterlijk op 31 Dec. in te
wisselen. Dit geldt dus niet voor de nieuwe
zilverbons van 2.50 met de handteekening
van den Minister Trcub. Deze blijven gang
baar.
De vorenbedoelde inwisseling kan uitslui
tend geschieden hij het agentschap van het
Ministerie van Financiën te Amsterdam
(Korte Spinhuissteeg no. 3.)
De bons kunnen ook per post aan boven
staand adres worden gezonden, met duidelijke
opgave van naam en adres van den inzender.
(„St. Ct.")
Invalide Engelschen.
Men seint ons uit Vlissingen van Dinsdag:
To kwart over vijf is hier Maandagavond aan
gekomen een Zondagavond te negen uur uit
Aken vertrokken Roode-Kruis-trein dÏ9 met
zich voerde 72 gewone Engelsche soldaten, on
der wie eenige longlijders en verder velen, die
een arm of been misten. Verder een luitenant,
die beide armen misto en een 14-tal burgers,
die ernstig ongesteld waren. Slechts een klein
deel moest door het personeel van het Roode
Kruis' naar de hoot worden gedragen. De ove
rigen konden, hetzij zelf, hetzij ondersteund
aan boord gaan. Wij spraken er die tevreden,
maar meer die ontevreden over de voeding in
Duitschlaud waren.
Met een extra-trein dio eerst laat in den
avond of vannacht verwacht wordt komen 200
Engelsche en Belgische invalide burgers mede.
Al deze ongeveer 300 personen gaan morgen
vroeg met de mailboot Oranje-Nassau" naar
Engciand.
genie V. C. Muller, beiden bestemd voor
het O. I. leger.
Da „Kortenaer".
Aan den commandant van IIr. Ms. in West-
Indië vertoevende „Korienaor" is telcgrai .VJi
de lastgeving verstrekt om k-rin Januari a.s.,
na ontvangst Van de victualie, welko per
Yv est-Inuische muil aan het schip is toegezon
den, de terugreis naar Nederland to aanvaar
den via de Bermuda's en de Azorcn.
Het schip kan dan in do eerste helft van
Februari hier ie lande worden verwacht.
CORRESPONDENTIE VRAGEN.
Per brief wordt niets ^antwoord. De ant.
woorden verschijnen dus uitsluitend in „De
Soldatencourant". Wie a p a r t o toezending
van „De Soldatencourani" mot zijn antwoord
verlangt, sluite een postzegel van 3 cant in.
Zijn vraag wordt dan door onzo administratie
geregistreerd en zoodra het antwoord gepubli
ceerd is, zendt onze administratie den vrager
het blad tse, waarin het antwoord ou zijn vraag
voorkomt.
Alle vragen worden, zooals onzo vrienden wel
weten, regelmatig en zoo spoedig mogelijk door
ons afgedaan, zoodat het overbodig is nog ivsdcr
eens bij nader schrijven antwoord te verzoeken.
Allicht gaat er eene ruime v/eek mee hssn, maar
natuurlijk eischt het eene onderzoek meer tijd
dan het andere. Het is overbodig antwoord in
een bepaald nummer to vragen. Eerlijkheids
halve worden alle vragen op beurt afgedaan,
waarbij vragen over militaire zaken natuurlijk
voorkeur genieten.
Uit do „Staatscourant.".
Bij K. B. ising. 8 Dec., onder toekenning
van het reoht op pensioen, aan luit.-generaal
G. A. B u h 1 m a n, comm. v/h veldleger, op
aanvrage, ter zako van langd. dienst, eervol
ontslag verleend uit den mil. dienst en hem
H. M. bijzondere dank betuigd voor de uitne
mend© diensten door hem gedurende zijn
langd. diensttijd in verschillend© gewichtig©
betrekkingen aan den lande bewezen en l>e-
noemd, mede met ing. van 8 Dec., tot ïuit.-ge-
ncraal, comm. van het veldleger, gen .-majoor
W. H. vanTerwisga, comm. v/d IIIo div.
Landweorlichtir.g 1909.
Van bevoegde zijde wordt medegedeeld:
Op 17 December a.s. zullen de dienstplich
tigen der landweerlichting 1909, het kader
inbegrepen, in het geuot van voorloopig klein
verlof worden gesteld.
Aan landweerplichtigen in vasten dienst van
den Staat, provincie of gemeente mag niet
worden toegestaan onder de wapenen te blijven.
Voor dienstplichtigen, die voorloopig niet
met verlof wenschen to vertrekken, geldt het
zelfde als voor de lichting 1908.
Ook van de landweerlichting 1909 kan het
kader in aanmerking worden gebracht voer
instructiediensten bij den vrij willigen land
storm-
Aan verlofgangers, die op eigen kosten
wenschen te reizen kan vergund worden in
den avond van 16 December te vertrekken.
Landstormkader. dat indertijd vrijwillig
onder do wapenen bleef, kan desverkiezende
met verlof vertrekken. Een uitzondering dient
te worden gemaakt voor dio onderofficieren
van den landstorm, dio den bepaalden dienst
tijd van twee maanden nog moeten doorloopen.
Bestendiging staat van beleg.
Ingediend is een wetsontwerp tot bestendi
ging van den staat van beleg verklaard bij
K. B. van 23 Oct. 1915.
In do Memorie van Toelichting wordt er aan
herinnerd, dat- bij genoemd K. B. een gedeelte
des Rijks in staat van beleg is verklaard, ten
einde den smokkelhandel in paarden aldaar op
doeltreffende wijze te kunnen tegengaan. De
Itegeering is van oordcel dat de omstandig
heden het noodzakelijk maken, dien staat te
doen voortduren.
Een proef.
Naar „Het Volk" verneemt,, zal in do stel
ling van Amsterdam do proef genomen worden
den werktijd op Zaterdag to doen eindigen om
2 uur nam., ton. eindo den 6oldaafc meer aan
zijn vrijen Zondag te doen hebben.
Overgeplaatst.
Do kapitein-apotheker J. P. van der Marei
van de Veldhospitaal-afdeeling IVe divisie veld
leger is overgeplaatst naar het Rijks-magazijn
van geneesmiddelen t© Amsterdam.
Toegelaten.
Do lieer "NV. Z a a d n o o r d ij k, student in
do medicijnen aan do universiteit te Amster
dam, is toegelaten tot de verbintenis als ad-
spirant-rr.ilitair apotheker bij heb leger in
Nederlandsch-Indie.
Naar Oost-lndië.
Den 18 December vertrekt met liet stoom
schip „Prinses Juliana" naar Oost-lndië een
detachement supplctietroepen, sterk 9 onder
officieren en 40 minderen, onder bevel van den
2o luitenant der art. J. E. van L i n g e n en
met medegcleide van don 2© luitenant der
Een goedkoop© illustratie.
Wij hebben met den heer A. W. Segboer te
s-Gravenhage, den uitgever van het geïllus
treerd weekblad „Pak me mee", een overeen
komst weten ie treffen, waardoor het den lezers
van „De Soldatencourant" mogelijk is gewor-
den voor 45 cent per drio maanden een goed
geïllustreerd weekblad te ontvangen. Do ge
wone abonnementsprijs is 75 cent per kwartaal,
zoodat dit als premie voor de lezers van „De
öoldatencourant" 30 cent lager is gesteld. Wij
hopen dat men in deze onzo bemoeiingen zal
weten te waardeeron door heb veelvuldig op
geven van abonnementen aan den uitgever.
Ten overvloede zij meegedeeld, dat wij ons
met de verzending van „Pak me mee" niet
belasten kunnen, zoodat postwissels met abon-
nementsopgawen rechtstreeks naar het kantoor
van „Pak me mee", Oranjeplein 67, te 's-Grai
venhage moeten worden opgezonden.
Een annonce in dit en volgende nummers
geeft nadere bijzonderheden.
J. B., Fort a/d Nekkervveg. Op grond van
het „.voorschrift Uniformen" mogen beenstuk
ken van zwartleder (door u genoemd motor
kappen) door officieren en adjudant-onderof
ficieren gedragen worden bij do rijbroek. Do
overige onderofficieren en minderen dragen do
bei stukken bij de rijbroek en bij de korte
pantalon-cavalerie en korte pantalon-rijdende
artillerie. In andere gevallen mogen dus door
deze militairen geen beenstukken worden ge
dragen ofschoon deze n. o. m. wel zoo praktisch
zijn als de becnwindsels om ook bij de korte
pantalon in het algemeen to worden gedra
gen. Red.
W. de V., Waalwijk. Als gij tot onderoffi
cier bovorderd wordt, zal hiermede bij hot
bepalen van do vergoeding naar alle waar
schijnlijkheid wel rekening worden gehouden.
In hoeverre die vergoeding verminderd zal
worden, is ter beoordeeling van don betrokken
burgemeester. Wordt do vergoeding aan uwe
echtgenooto toegekend, dan zal deze voor
uwe moeder natuurlijk ophouden. Bovendien
is het nog lang niet zeker, dat gij voor uw©
echtgenooto vergooding zult krijgen. Red.
M. K., Monster. Richt voor dio vergoedings-
quaestio een verzoek aan den Burgemeester
van uw woonplaats en vraag den uitslag te
mogen vernemen. Red.
B. F., Heusden. Richt een verzoek tot don
Burgemeester van uw woonplaats, van wien
gij den uitslag wel zult hooien. Rod.
H. H., Zuiddorpe. Ook voor u -bestaat in
verband met uwe persoonlijke belangen aan
leiding om buitengewoon verlof to krijgen.
Richt oen verzoek tot uwen compagniescom
mandant. Red.
T. A. v. d. H., Oostburg. Voor overplaat
sing bij de genie kunt gij een met redenen
omkleed verzoek indienen aan den Opperb.
Vïin k- en Z. 2. Het dragen van buitenmodel
kleeding is in het algemeen verboden. Red.
A. W. to Breda. Eerst wanneer do tijd uwer
eerste oefening afgeloopen is, kunt gij voor
zaken verlof in aanmerking konion. Voel kans
om uitstel te krijgen, zal uw broeder ook niet
hebben. Hij kan echter een gemotiveerd
request aan den Minister indienen. Red.
A. B. te Vlissingen. Voor do door u be
doelde twee maanden bestaat natuurlijk geen
recht op de vergoeding. Red.
J. H., Hellevoetsluis. Gij kunt alle door u
gowonschte inlichtingen betreffende het wa
pen der Kon. Marechaussee vinden in de cor
respondentierubriek van ons blad No. 196.
Red.
G. S„ Hellevootsluis. Er is niets van be
kend of en wanneer de zeemilitie lichting 1909
met klein verlof naar huis wordt gezonden.
Red
J. C. Q-, Zuiddorpe. De betreffende .bepa
lingen voor toelage aan schoenmakers, tim
merlieden enz., staan vermeld in het- lï. 31.
1614 blz, 703 en 763 en biz. 36 en 37 van bet
boekwerkje R. b. o. m. -VI dezo bepalingen
zijn opgenomen in ons blad no. 1S1. Red.
P. H., Vierpolders. Volgens L. O. 1913
B- no. 178 genieten de landu ecrplichtige sol
daten, ie rekenen van 1 Juni 1915, afkomstig
van de compagniën wielrijders, dezelfde soldij-
verhooging als de miliciens dier compagniën,
di© in verband méjjS hot bepaalde bij art. 185
der Grondwet in werkelijfcen dienst zijn ge
komen. Voor de land-oeiplichtigo wielrijders,
(soldaten) afkomstig van de compagniën wiel
rijders bedraagt de soldij '25 ct. per da*;. De
overige krijgen dus dezelfde soldij als do ge
wone landweersoldaten en korporaals. Red.
L. B„ Waalsdorp. Voor plaatsing by do
hoefsmidschool te Amersfoort raden v.ij u aan,
langs uwen compagnies-commandant, aan den
Opperbevelhebber van L. eu Z. een verzeek-
schrift te richten. Red.
A. S., Zuiddorps. Gij zelf kunt de ver
goeding niet genieten. Voor ©enige ondersteu
ning kunt gij u met een verzoekschrift wenden
tot het Kon. Nat. .Steuncomité 1914 te 's-Gra
venhage of tot do commissie tot verlecning van
steun in uw© woonplaats. Red.
C. v. H-, Breda. Als soldij genietend kor
poraal-kok hebt gij geen recht op de toelage
van f 0.50 per dag. Gij komt echter iu aanmer
king voor 3-5 menagegcld per dag en moogb.
zonder vergoeding aan de soldaten-menage deel
nemen. Red.
K. L. de K., Oostkapelle. Als in uw huÏ9
een mannelijke inwoner boven de 20 jaar in
woont, kan men u met inkwartiering belasten.
Is zulks niet liet geval, dan moet gij daarvan
kennis geven aan den burgemeester van uwe
woonplaats en moogt gij niet mot inkwartie
ring belast worden. Ho© het komt dat op de
eene compagnie kaas, en op tl© andere com
pagnie goen kaas wordt verstrekt ligt niet aan
ons om to beoordeelen, maar is ter beoordeeling
vag den compagnies-commandant. #ed,
