Oorlogsnieuws.
Vrijdag 10 December 1915
Orgaan voor Leger en Vloot.
111». 2FB.
TWEEDE JAARGANG.
Onder redactie van D. MANASSEN.
■$!a
JWSÏ3
'e'% t-
Jr,
Haas- Plicht.
DE SOLDATENCOURAN
ADRES DER REDACTIE EN ADMINISTRATIE PALESTBINASTRAAT 10,
AMSTERDAM. UIT BLAD VERSCHIJNT DRIEMAAL PER WEEK. LOSSE
NUMMERS VOOR MILITAIREN 1 CENT, VOORBURGERS 3 CENT, ABONNE
MENT VOOR MILITAIREN 0.75, VOOR BURGERS ƒ1.50 P. DRIE MAANDEN
Voor Ad ver ten tien wende men zich tot onz« Administratie. PolestrfDMtraat 10
Amsterdam. Prgs der Ad verter. tiC-n per regel 80 cent. Voor Jngezo ud»n Mede'
deelingen op de tweede, derde en vierde pagina dubbel tarief. B;j abonnena-nt
v» Plevlje
IfcJpazar^.
--w,- Mifromfzac
w Ti
s. «S fmnie. V- oGu.wmet& mshm
fUzrertd
Aan de Westgrens van Servië.
Elders in ons blad kunnen onze
lezers vernemen van den toestand
in Servië. De toestand is treurig
genoeg, nu Monastir zelfs door de
vijanden is bezet; geheel Servië
behalve een smalle strook in 't
Zuiden, waar de Fransehe en En-
gelsc-he hulptroepen staan, die
ook wel zullen moeten terugwijken,
is geheel het arme Servische land
in handen der Duitschers en Oos
tenrijkers en der Bulgaren. Het
Servische hoofdleger is over de
grens van Albanië uitgeweken en
staat thans op vreemden bodem.
Dit was niet anders te verwachten
na de inneming van Prisrend. Het
wordt zelfs in Albanië reeds achter
volgd door de Bulgaren en tusschon
Dibra en Prisrend staat reeds een
vrij groote Bulgaarsche macht op
Albaneesch gebied.
Wij geven hierbij een plaatje
van westelijk Servië met zijn grens
gebieden Montenegro en Albanië.
Daar zal waarschijnlijk de strijd
worden voortgezet, al zal die wel niet
hard opschieten door het ontoegan
kelijk terrein en het slechte jaarge
rij de. De legers der bondgenooten
strekken zich nu langs de grenzen
der beide genoemde landen uit van
Monastir, met een grooten boog
om Montenegro heen tot Cattaro.
Losse nummers.
Losse nummers van „De Soldatencourani"
worden op aanvraag dadelijk toegezonden. Bij
do aanvraag moot voor elk verlangd exemplaar
1 cent aan postzegels worden ingesloten.
De nummers 1, 11 en 74 zijn uitverkocht.
Sa toesiaüii in den reuzenstrijd.
Er is thans geen twijfel meer aan. dat Mo
nastir gevallen is: Duitsche, Oostenrijksche en
Bulgaarsche troepen zijn er. binnengerukt. Bul
gaarsche troepen staan in groote menigte langs
de Stroemnitza, dat is dichtbij,, -de Grieksche
grens, en Duitsche regimenten komen hen ver-
eterken. Langs de westgrens van Servië en in
een grooten boog om Montenegro 'heen staan
de legers der centrale mogendheden en hun
bondgenooten. Op een enkel punt hier en daar
rijn do grenzenvan Montenegro en Albanië
reeds overgetrokken.
Geheel Servië, op een klein hoekje na, is nu
In de handen der vijanden. Op een smalle
6trook langs de Griek scha grens staan nog de
Fransehe en Engelsche troep en,met wat daar
is overgebleven van het Servische zuider leger.
Dat zal niet veel zijn. Hét noordelijke Servi
sche leger is uit zijn land geweken, verslagen,
—het is gevlucht in de Albaneesche bergen.
Dat, zij daar achtervolgd zullen worden, is zeer
Waarschijnlijkde Bulgaarsche troepen bewe
gen zich reeds in westelijke richting voorwaarts,
terwijl de Duitschers en Oostenrijkers Monte
negro aanvallen. Doch of dit offensief buiten
Servië dezen winter veel zal ople\ eren Het
ls niet te verwachten. En in Albanië èn in
Montenegro is hét- bergachtige terrein bijna on
toegankelijk en de wintertijd legt aan een
strijd daar nog bijzondere hinderpalen in den
weg. Toch wijst de voorwaa-rtsche beweging
der Bulgaren, in 'b midden der Servische grens,
hij Prisrend en Tekowo er op, dab de aanval in
de eerste plaats Scoetari zal gelden, waar de
Servische regeering, en ook de koning naar
men zegt, een onderkomen hebben gevonden.
Moeite om tot Scoetari en de Adriatïsche Zee
door te dringen, zullen de Duitschers en Oos
tenrijkers, met de Bulgaren, zeker (hebben,
maar dat zij er zullen komen, is wel waar
schijnlijk.
Het lijkt er niet op, dat de Italianen hun
daarbij veel hinderpalen in den wèg zullen leg-
Het was den eersten keer in Luzern, dat de
kwestie Nina ernstig onder de oogen werd ge
bracht, terwijl haar oude vriend Frenthem hen
bezocht. Nina had daar een villa gehuurd voor
de zomermaanden; de jongens moesten in den
herfst in Bonn terug zijn, en Ninavita ging
dan naar een pensionaat in Parijs.
Hoe oud is zij nu vroeg Frenthem aan
haar moeder, terwijl zij naar de kinderen
ikeken.
Twaalf! antwoordde zij, en Don veer
tien! Hij gaat nu nog eenige jaren naar Bonn,
en dan naar Amerika.. Hij wil naar de mijnen,
«lie zijn vader hem heeft nagelaten.
Zij laohfce, en Frenthem lachte ook.
1 O, Don komt er wel,zei hjj; hij is een
jongen om prachtig terecht te komen. Trou
wens, Jack oök, voegde hij er bij.
C\ Jack, zei Nina, is een snoes. Ik
kan hem nooit aanzien, zonder dat mijn hart
breekt bij de gedachte aan zijn moeder, die
hem achter inoest laten, toen hij een klein
kindje was. Ik voel mij altijd alsof ik haar
besteel, als bij me kust, en me zijn moesje
noemt.
Nina, zei Frenthem heslist, jij bent
te goed. Dat is de heel© zaak. Waarom voel
jij je nu schuldig tegenover je gestorven
vriendin, als je haar kind opvoedt alsof 't
je eigen was? Dat is dwaas.
Ja, zei Nina rustig. Ik ben dwaas. Dab
was ik altijd.
Maar laten we nu 's verstandig praten,
vervolgde Frenthem, als die kinderen hier
nu volwassen zijn, over oen jaar of zes. als
Don dan twintig is, en Ninavita achttien en
Jack twee-en-twintig, hoe oud ben jij dan?
Acht-eu-dertig, zei Nina; ik was acht
tien toen Don geboren werd.
Nu, dan zul je tot rust moeten komen,
hè, zei Frenthem. Dan zul je uit moe
ten scheiden met dat trekken door Europa...
Dan -zul je moeten trouwen, besloot hij kalm,
met eon haal aan zijn sigaar.
gen. Zij waren dit blijkbaar wel van plan, maar
zullen nu afgeschrikt zijn. Zij hadden trans
port- en proviandschepen naar de haven San
Giovanni di Medua gezonden om den Serviërs
van voedingsmiddelen en muunitie te voorzien,
maar zij hebben zich laten verassen door Oos-
tenrijkselie eskaders cn van de ontscheping is
niet gekomen. Het lijkt vreemd, dat de ïta-
liaanscho vloot niet bij de hand was, terwijl
toch verwacht kon worden, dat juist door deze
haven hulp aan de Serviërs zou worden gezon
den en do Oostenrijkers dit naar beste krach
ten zouden verhinderen.
Hoe dit ook zij, de Italianen zijn nu afge
schrikt in hun goede voornemens. Die voor
nemens waren goed: zij zouden den Servischen
troepen in Albanië eerst hulpmiddelen zenden
en later troepen, 150,000 man zelfs. Die zouden
zich vereenigen met de 150,000 Serviërs, die
naar Albanië vluchtten, eu daarna zouden deze
300,000 man het offensief aanvatten togen de
overweldigers van Servië en hen terugdrijven
'tot aan, tot voorbij Sofia. Van die mooie plan
nen zal nu waarschijnlijk niet veer meer komen,
maar 't is de vraag, of ze ook niet te mooi zijn
voorgesteld. In de eerste plaats is het niet t9
gelcoven, dat er 150,000 gewapende Serviërs
zijn in Albanië, en die er zijn, zullen uitgept,
zonder voldoende kleeding, zonder veel kracht,
wezen. Maar zelfs als do Italianen en Serviërs
samen een leger van 300,000 man konden vor
men, is hot nog de vraag, of ze veel zouden uit
richten tegen het zegevierende Bulgaarsche
leger, tegen de Duitsche en Oostenrijksche
pen. Servië schijnt verloren en het lijkt zijn
pen. Servië schijnt verloren en het schijnt zijn
onafhankelijk bestaan alleen terug te zullen
erlangen, als de geallieerden werkelijk de cen
traio mogendheden kunnen dwóngen tot den
vrede.
Wij hebben gezegd, dat aan de Zuidgrens
van Servië een Bulgaarscli leger is saamge-
trokken eu dat Duitsche en Oostenrijksche
troepen zich daarbij voegen. Men denkt, dat
zij van plan zijn de terugwijkende Fransehe en
Engelsche troepen tot over de Grieksche grens
te achtervolgen. Wat zal Griekenland dan
doen? Koning Konstantijn heeft heb meege
deeld aan een correspondent der ..Associated
Press" Griekenland zou zijn neutraliteit blij
ven handhaven, ook dan. De Grieksche troepen
zouden die der Entente niet aanvallen, als zij
in Griekenland werden teruggedrongen, zij
zouden ze zelfs beschermen, maar de Entente
troepen moesten dan dadelijk naar Saloniki
trekken en zich inschepen. Met andere woor
den: de geallieerden moeten de Balkan-expedi
tie als afgeloopen beschouwen!
Van do andere oorlogsfronten valt niets bij-
Heelemaal niet, zei Nina heelemaal
niet. lik trouw nooit meer.
Ja, kijk eens, zei Frenthem lakoniek,
't geval leidt er nu eenmaal toe. Over zes jaar
zul jo moeten trouwen, terwillo van Nina
vita. Waarom zou je 't dan niet zes jaren vroe
ger doen, terwille van...?
Nina wendde zich snel naar hem toe.
Dat lijkt me voldoende, zei ze beslist, en
met groote waardigheid.
Zooals je wilt, antwoordde hij bedaard.
En Frenthem verlet hen kort daarop, en
hem volgden ontelbare mannen, di6 de mooie,
lieve, rijke wecluwe trachtten te overtuigen,
dat het 'haar plicht was te hertrouwen terw ille
van baar dochtertje, dat eenmaal op den leef
tijd gekomen om uit te gaan, een vaderlijken
beschermer en een eigen huis nocdïg had.
Maar Nina liet zich niet overtuigen. De er
varingen, in haar eerste huwelijk opgedaan,
waren te bitter.
En zoo gingen de jaren voorbij, en Nina's
'zoon en stiefzoon studeerden ijverig en gaven
haar geen van beiden de minste zorg. Maar
Ninavita was stellig een voorwerp van bespie
geling.
Eerstens was zij heel stil en uiterst zelfbe
wust, en in de tweede plaats was zij heel mooi,
heel. aautrekkelijk eri blijkbaar zou die vader
lijke bescherming, die Nina zoozeer werd aan
bevolen, haar goed to pas komen. Nina had
lang om de heele zaalc gelachen, maar ten
slotte begon 't haar zenuwachtig' te maken.
Zou 't werkelijk in Ninavita's belang zijn, als
zij trouwde...? Zij huiverde bij de gedachte.
Toen op de stoomboot naar Amerika, waar
Don zijn vader's mijnen zelf ging inspecteeren
maakten zij kennis met een Amerikaan Georgc-s
Carstairs. Hij was een heel eigenaardige man
omstreeks vijf en veertig jaar, groot en forseh,
met grijs haar en een zwarten knevel. Hij bad
de gewoonte land t# koopen, dat steeds onbe
kende hoeveolheden olie, ijzer, of goud bloek
te bevatten. Hij kende half Europa en heel
Amerika, was een zeer rustig mensch met kal
me manieren, maar daarbij een scherp opmer
ker. Hij maakte kennis met Nina, en onder
hield zich de.geljeel® reis inishiiteed met haar.
zonders mee te deelen. Aan het Westerfront is
en blijft het vrij rustig, al buldert er nu en dan
eens het kanon. In Rusland wordt nog gevoch
ten aan de Styr en de S try pa, waarschijnlijk
hebben de Oostenrijksche aanvallen daar ten
doel de Russische troepen of te leiden, die aan
de grens van Bessarabië zijn samengetrokken.
Doch iets van eenig belang is ook daar niet
voorgevallen. Als de geallieerden werkelijk de
Balkan-expeditie opgeven en het elde»-s zoo
kalm blijft als thans, kunnen we een rustigen
winter hebben.
DUITSCHLAND.
Spoorwegverbinding Berlijn—Konstantinopel.
MiiNCHEN. Op de te Temesva-r
van 2 tot 4 December gehouden
conferentie is men overeengekomen, dat
van 1 Januari 1916 af voorloopig tweemaal
per week sneltreinen zullen loopen tusscken
Berlijn en Konstantinopel en tusscken Mün-
cken en Konstantinopel.
De nieuwe treinen zullen den naam „Bal-
kantreineud ra gen.
ENGELAND.
Engelsche combinatiën.
Daar ieder verlies van tijd dc Duitschers
zwakker maakt in verhouding tot hun tegen
standers, zoo schrijft de New Statesmen, blij
ven er voor Duitschland drie mogelijkheden
over. Deze zijn: 1. een hevig offensief tegen
het Fransehe front, waarschijnlijk in den sec
tor van Soissons, waar wegens de nabijheid
van Parijs, een terreinwinst van eenige mijlen
een groote politieke uitwerking zou kunnen
hebben2. de aanwinst van Roemenië en Grie
kenland; 3. een krachtige poging voor een
vroegen vrede op voorwaarden, die ten aanzien
van den tegenwoordigen militairen, toc-stand
aan Duitschland een air van edelmoedigheid
zouden verleenen, terwij! het land nauwelijks
kans heeft, er over zes maanden zoo goed voor
te staan.
Wat punt 1 betreft, zijn er vele aanwijzin
gen, dat dit in overweging wordt genomen,
doch het hangt van de omstandigheden af,
wanneer en of het offensief kan worden be
proefd. De beide andere punten waren waar
schijn!ijk do hoofdredenen voor het bezoek van
den Duiischen keizer bij keizer Frans Jozef.
De hulp van Roemenië zou een belangrijk
voordeel voor de Midden-Europeesche mogend
heden zijn. Nu zijn de gemiddelde Koemeensche
•sympathieën ongetwijfeld voor Frankrijk en
Italië en tegen Bulgarije en Hongarije. Ér be
staat echter geen groote voorkeur met betrek
king tot Weencn en Pctrograd en in Roemenië
heerseht het gewone respect, dat men op den
Balkan voor Berlijn heeft. De groote massa
van het volk heeft echter geen invloed c-n dc
regeerende kringen zijn zuiver opportunistisch.
Om deze reden was er reeds lang oen, gecleekq,^
lijk Duiteeh, reserrelégér in "TfantsyivanrJ3
samengetrokken en hebben ook de Russen een
groote troepenmacht aan de Roemeensche
grens bijeengebracht. Voor Duitschland is het
echter het moeilijkste vraagstuk, hoe Oosten-
rijk-Hongarije tot opofferingen te bewegen.
Verleden voorjaar vroeg Berlijn aan Weencn
om Italië dcor afstand van grondgebied af te
koopen. Weenen stribbelde zoodanig tegen, dat
het gevolg een oorlog met Italië was. Daarna
vroeg Berlijn aan Weenen het bondgenootschap
van Bulgarije te koopen door afstand van de
toekomstige heerschappij over do vallei van den
Wardar en den weg naar Saloniki. Weenen gaf
toe en Bulgarije was gekocht. Thans wordt de
dubbele monarchie -voor de darde maal aange
zocht een deel van zijn lichaam af te snijden.
Het Hongaarsqhe Transsylvanië of de Oosten
rijksche Boekowina zou een begeerlijk- lokaas
voor Boekarest zijn. Dat na liet bezoek van
den Duiischen keizer to Weenen, waarop zeer
zeker hierover is gesproken, drie ministers af
traden, die Oostenrijkers eu geen Hongaren
waren, wijst er misschien op, dat de Boekowina
zal worden opgeofferd.
Doch de Midden-Europeesche mogendheden
zoeken de hulp van .Roemenië meer voor
vredes- dan voor oorlogsdoeleinden. Zoo. een
vrede werd aangeboden, waarbij het door de
Duitschers bezette grondgebied in België,
Frankrijk en Rusland zou worden ontruimd en
Polen onafhankelijk zou werden gemaakt, dan
zou er een sterke beweging in de landen der
Entente zijn, om zulk een vrede aan te nemen.
Deze beweging zou echter kortzichtig zijn. Er
is weliswaar weinig kans op, dat Duitschland
zulke edelmoedige vredesvoorwaarden zou voor
stellen, daar de annexatiepartij in Duitschland
ook thans wel evenals in 1871 zou zegevieren
over de diplomaten, doch Duitschland zou zoo
zeer winnen door een epoedigen vrede, dat het
zeker krachtig daarnaar 6treven zal en wij
moeten zorgen, niet» door dergelijke pogingen
te worden verrast.
Vliegtuigen.
Van de twee buitgemaakte Duitsche Alba-
tros-Tliegtuigen, die in Londen voor het gebouw
van do Horse-Guards staan tentoongesteld,
heeft vooral het ldeinete de aandacht getrok
ken van deskundigen. Hot is gebouwd voor
verkenningstochten en een der eigenaardighe
den ervan is, dat. er geen gebruik is gemaakt
van s:aaldraadspanningen. De schroef wordt
door den bestuurder zelf aangezet, zoodat bij
bij het wegvliegen geen andere hulp noodig
heeft. Vóór den bestuurder is een draadloos
seintoestel. Do dynamo hiervan wordt niet ge
dreven door den motor, maar door een kleinen
windmolen, die zich vooraan in het vliegtuig
bevindt. Aldus de beschrving in de Morning
Post.
Geen prentbriefkaarten naar de neutrale
landen.
Het Engelsche ministerie van oorlog
heeft medegedeeld, dat prentbriefkaarten,
van welke soort ook, in het vervolg door
den cejisor zullen ingehoudep worden.
FRANKRIJK.
Van het Westelijk Oorlogsterrein.
PARIJfc'. De Franseli - Belgische artillerie
heeft een vijandelijke versterking te Het
Sas vernield.
In Artois een zeer hevige kanonnade, hier
en daar gepaard met een gevecht met zware
bommen.
In Champagne duurde de strijd om het
bezit van de voorgeschoven loopgraaf te
Sb. Couplet voort. Door onze tegenaanval
len hebben wij heb grootste gedeelte van de
verloren loopgraaf reeds heroverd.
BERLIJN. Officieel. Bij Berry-au-bac
slaagde een mijuontproffing op groote
schaaleen Fransehe loopgraaf is met
de bezetting geheel bedolven, een
bijna voltooid vijandelijk mijnsysteem
is verweest. Ten oosten van Auberive in
Champagne zijn ongeveer 250 meter van
een voorste Fransehe loopgraaf vermeesterd.
Ruim zestig man werden gevangen ge
nomen.
De oorlogsraad.
PARIJS. De oorlogsraad, die Dinsdag
echtend in het hoofdkwartier werd ge
houden, werd o.a. bijgewoond door Joffre,
Jiüii.sky, French, Porro (Italië), Stefano-
vvitej (Servië)'- «ai-'een- militairen vertegen
woordiger van Japan.
Van het Fransehe front.
Onze Londensche berichtgever schrijft
dd. 2 December
„Het onderstaande ontleen ik wederom
aan een brief, door een Britsch officier
eenige dagen geleden uit Frankrijk aan zijn
ouders gezonden.
.„-Ik ben nu meer dan ooit assistent
adjudant en daardoor hc-b ik iets meer te
vertellen. Ik ben blijde dij den staf terug te
zijn, vooral nu de winter in aantocht is,
want wanneer men bi j 'den kolonel is, krijgt
men het beste kwartier. Op dit oogenblik
deelen wi j met oen anderen brigade-staf een
groote villa. Het is een prachtig gebouw.
Wij gebruiken onze maaltijden in de
Louis XVI-drawing-rootn.De wanden,
schoorsteenmantel, lampen en plafond zijn
stijl-Louis XVI, dcch de tafel bestaat uit
twee plankeu, liggende op ledig© ammunitie-
kisten, ook hetgeen waar wij op zitten.
Ilc heb een prachtigen zwaren tijd gehad met
de... London Battery. Eiken avond moest
ik slapen in het bataillon-hoofdkwartier, dat
zich in het hart der loopgraven bevond in
een uitgraving. Het was in sommige opzich
ten niet onaardig, doch toen de nieuwig
heid van het in de loopgraven-zijn er af
was, begon men eerst recht te beseffen hoe
geweldig koud en onaangenaam het was.
Den eersten avond raakt© ik beslist ver
dwaald. U beeft er geen begrip van welk
Maar hij maakte haar niet 't hof en jammer
de niet over Ninavita's onbeschermden staat.
Hij verhaalde allerlei merkwaardigs en wetens
waardigs uit zijn eigen leven, en was daarbij
zóó bescheiden en nederig, dat de drie jonge
menschen in minder dan géén tijd dol op hem
waren. En Nina? "Wel, die vroeg zich nu en
dan. af, of zo liem, eenmael van boord, nog wel
eens zou ontmoeten.
Kort vóór men aankwam echter gebeurde er
iets dab Nina schokte. Er ontstond plotselng
een groote intimiteit tusschen Ninavita en Car
stairs. Eerst weigerde Nina haar eigen oogen
te gelooven, maar toen bedacht ze met smar-
telijken schrik, dab George Carstairs een héél
goede partij was, en veel beter passend bij den
leeftijd van baar dochter, dan die andere goe
de partij bij haar leeftijd gepast had, nu ruim
twintig jaren geleden.
Nina verbaasde zichzelf over 't gevoel van
pijn, dat met deze gedachten gepaard ging,
op een middag, dat zij. tusschen Carstairs en
Ninavita in. aan dek zat. Jack naderde hen
en stak zijn hand uit naar zijn pleegzuster.
Kom, Nina, ga mee een eindje wandelen.
Ninavita ging dadelijk mee met een voor
haar ongekende volgzaemheid, en toen de bei
den weg waren zei Carstairs langzaam
Ik neem Jack in September mee naar
Kuala Lumpor.
"Waarheen? vroeg Nina.
Naar Kuala Lumpor. Ik zal hem zijn for
tuin laten maken in de tin.
O, zei Nina.
Toen keek Carstains een heelen. tijd zwijgend
naar de zee.
"Uw dochter is een hijzonder mooi meisje,
zei hij daarna, als de slotsom zijner gedachten.
Dat weet ik, klonk 'fc zacht.
Zij is niet zoo mooi als bent, vervolgde
Carstains, maar mooi is ze.
Nina, die heel goed wist hoe zij er uitzag,
sprak niet tegen, zooals een onverstandiger
vrouw allicht wel zou hebben gedaan.
Zij is twintig jaar jonger dan ik, zei ze.
En dat is een groot voordeel.
Ik hoop dat ze iets beters van haar hu
welijk zal maken dan deedt. vervolgde Cat-
stfih'S bedaard^ die niet- gedurende vereclpllende 1
'onden zwijgend naast Nina gezeten had,
zonder heel duidelijk te ontdekken, wat haar
leven geweest was.
Dat hoop ik ook,zei Nina.
Daar moest u op letten, zei hij beslist, en
vertelde haar van een onverstandig huwelijk,
dat hij eens had weten te voorkomen. En tan
de mooie moeder van Ninavita repte hij verder
niet.
Zij landden en zageD zoo nu en dan iets
maar niet' véél van Carstairs. Hij was met
één van die mannen, die wild op een doel af
gaan. Hij was een geduldig visscher; bijhield
er van, aan den. kant te zitten en naar zijn
dobber te turen, en... géén viscli ontsnapte
hem ooit.
In September voelde Nina zich ziels onge
lukkig. want- Jack ging met Georgo Carstairs
naar Kuala Lumpor. Ninawita bleef bedaard
als altijd.
In het voorjaar kwam Jack terug en met
hem Carstairs. Jack had zijn fortuin om zoo
te zeggen gemaakt, en Carstairs was als 't
ware een familielid geworden. Hij kwam logee-
ren in 't „Schloss" aan den Rijn, waar Nina
en de haren zich tijdelijk gevestigd hadden, en
begon in figuurlijken zin te visschen.
Nina en hij hadden lange gesprekken op 't
terras, en zij was nu spoedig zoo ver gekomen,
dat zij meende te zullen sterven als George
Carstairs haar niet spoedig duidelijk maakte,
dat 't haar plicht was te hertrouwen. Maar de
heele zomer ging voorbijzonder dat hij dat
beproefde. Tegen 't najaar inviteerde hij Nina
en de jeugd op een jachiteehtje en toen jver-
volgens Don weer naar Amerika moest, gingen
zij allen te zamen.
De reis was hemelseh, zóó hemelseh dat Nina
haar plicht zéér helder voor zich ging zien.
't Was haar plicht, Carstairs te huwen ter wille
van Ninavita, en toen zij eenmaal vast beslo
ten was, wachtte zij slechts op de gelegenheid,
haar... plicht moedig te aanvaarden.
„Nu of nooit", dacht Nina op een avond,
en ze z-ri tot Carstairs
Tk zou graag eens heel oprecht met je
Trillen zijn.
Beet! zei hij gedecideerd,
een doolhof al di© loopgraven vormen. Gij
gaat van den een naar den ander, met zij
gangen allerwegen. De Tommies hebben al
die loopgraven namen van straten gegeven
en bij den ingang en aan de hoeken die
namen aangeduid. Er was er ook een ge
doopt Mark Lane en 't was niet onvermake
lijk in de onmiddellijke nabijheid te hebben
een uibgraving genoemd „Moorgat© Street
Station. Underground." Dat „Under
Ground" was niet slecht! Met mijn tele
phonist heb ik gedurende meer dan twee
uren door allerlei smerige loopgraven ge-
loopen. U begrijpt natuurlijk, dat het
vroeger Duitsche loopgraven zijn geweest,
nu door ons ingenomen. Sommige er van.
waren letterlijk vol van Duitsche uitrus-
tings-stukken, zooals knapzakken, overjas
sen, geweren,patronen, eet-blikken, alles
weggegooid toen zij haastig de loopgraven
hadden moeten ontruimen. Sommige plaat
sen, o.a. één plaats waar tel van loopgraven
samen komen en „Leicester Square" ge
doopt, was zóó door onze kanonnen geha
vend, dat ze als loopgraven onherkenbaar
waren. Het geleek op een vulkaan-krater;
een geweldig groote plek, waar de aarde
uitgeslingerd was en hier en daar stukken
granaat. De arme Boches, ze moeten het
daar wel vree-se lijk gehad hebben. Op een
plek lagen een aantal lijken van Duitschers
in uniformhet waren geraamtende
uniformen waren walgelijk smerig en van
een de rlijken lag de onderkaak wegge
scheurd op eenige meters afstand 't was
een afschuwelijk gezicht. Ik denk dat die
mannen verkenners geweest waren, die uit
hun loopgraven waren geslopen door het
gras en door ons vuur bestookt, niet meer
naar hun loopgraven hadden kunnen terug-
keeren. Er waren vele dingen, die de Duit
schers hebben en wij niet, zooals een soort
van loopgraven met kleine spoorbanen, breed
genoeg voor een kleinen trolley, waarlangs
zij vermoedelijk hun ammunitie, levensmid
delen en water aanvoeren. Water is in de
loopgraven heel moeilijk te krijgen. 'Als men
water-pijpen aanlegt, worden zij vernield
door granaatvuur of doorboord van kogels
en dan druft het water in korten tijd
de loopgraven uit. Ons water wordt
alles aangevoerd in. blikken en naar ons toe
gedragen. De Duitsche telephoon-draden zïjii
soms gelegd in geweldig dikke ijzeren pijpen.
Daardoor zijn de draden natuurlijk goed
beschermd, maar als pijp en draden doorge
sneden zijn, is ook alles vernield en er is
tegen zoodanige bescherming dan ook wei
iets in-te- brengen. Ik vcor mij acht ons
stelsel beter, want als bij ons een draad
breekt, is de plek waar het geschiedde, dade
lijk te vinden. Het prikkeldraad door d©
Duitschers gebruikt voor versperringen is
veel dikker dan het onze, met groote dikke
knoesten en punten. Maar in dit opzicht is
onze verdediging toch beter. De Duitschers
besteden veel meer aan hun draadversper
ring dan wij en hebben toch niet meer suc
ces. U kunt u niet voorstellen hoe belang
wekkend het is over veroverd terrein te
gaan, omdat men dan zooveel dingen op
merkt."
De schrijver vertelt dan nog een en ander
nadat hij zijn middagmaal gebruikt heeft-,
en onder den indruk daarvan vermoedelijk,
schrijft hij o.a. „De mannen in de loop
graven vceren gaarne boter met zich mede,
doch niet in blikjes of pakjes, cmdat, wan
neer deze eens geopend zijn, de boter spoe
dig ranzig en vuil wordt. Daarom hebben
zij gaarne iets, wat, naar ik meen een Fran
sehe uitvinding is, namelijk boter in tub©3,
zooals men verf, e.a. in tubes heeft. Zij heb
ben dan slechts wat boter daaruit t© druk
ken, als ze die noodig hebben en schroeven
de tube-daarna weer dicht. Ik geloof dat de
vraag voor dergelijke tubes veel grooter is
dan het aanbod en ze zijn nog al duur."
En da-n volgt nog als Pcst-scriptum
„Sedert ik het bovenstaande schreef, is
het Chateau onder het vuur der Duitsche
kanonnen geweest, eu totaal plat gescho-
Ik moet je iets vertellen en dan moet je
precies zeggen, wat je er van denkt, 't Is over
Ninavita.
Oh!
Ik zou liever niet hertrouwen, maar als
'tvoor haar bestwil is. doe ik 't stellig. 't Is
natuurlijk mijn plicht den man te huwen, die
haar 't meeste bescherming biedt. Ik weet. ver
scheiden mannen, die 't zouden willen probee-
ren, maar er is er geen een, die als V3der zóó
veei vóór heeft als jij.
Carstairs zweeg hield nog steeds haar
hand vast.
Ik ben negen-en-dertig, zei Nina. Ik
zal m'n figuur nooit- kwijtraken: <lat doen de
vrouwen van onze familie niet. Mijn haar as
echt, en ik beu nooit uit- m'n humeur. Je
eet hoe ik me gewoonlijk gedraag, en ik heb
ongeveer duizend gulden kleedgeld ncodig. Als
ik weer trouw, komt een derde van mijn kapi
taal aan de kinderen. Daar, dit is alles.
Carstairs dacht even na, en zei toen:
AVe zullen zoodra mogelijk trouwen, zon
der iemand er iets van te z*?ggen.
Toen stond hij op, zoende haar (niet voor de
eerste maal) en zei, even plotseling ais onver
wacht
Jij lieveling, lieveling, lieveling!
En Nina klemde zich aan hem vast met een
innigheid, die slechte... plicht''kan geven, en
verklaarde
Ik heb je lief.
Eenmaal aangekomen, bleven zij zwijgen
over alles, en huwden in stilte en volbrachten
zoo hun plicht tegenover Ninavita.
Toen zij na de plechtigheid in het hotel
terugkwamen, lag er een glans van voldoening
over beider gezichten, die jongere menschen,
die alleen om zelfzuchtige redenen huwen, niet
ten toon kunnen spreiden. Toen zij naar boven
gingen, waar Nina's kamenier en Carstairs
knecht aan 't uitpakken en ordenen waren, zei
hij op bedaarden toon
Breng mevrouw Carstair's koffers hier,
en wijdde zóó de bedienden in.
Nina wachtte in angst op li3ar kinderen en
Jack.
O lieveling, zei ze. toen ze hun stemmen
hoorde, k voel me zoo angstig. Ik hoop dat
ten, juist twee dagen nadat wij het hadden
verlaten en in het kamp waren gegaan."
RUSLAND.
Van het Oostelijk oorlogstooneel.
PETROGRAD. Bericht van den Grooten
Genieraten Staf.) In de streek van het dorp
Krevro ten zuiden van de rivier Wil ja, scho
ten wij een vijandelijke aeroplane naar be
neden. De aviateurs werden krijgsgevangen
gemaakt.
In de buurt van het dorp Yanofka, ten
noordoosten van Buschatsche, trachtte de
vijand, onder bescherming van zijn vuur,
op te rukken naar het oosten. Hij werd
echter teruggeslagen in do richting van het
dorp Pelawa. Uok werden pogingen van
den vijand om onze troepen aan t© vallen
in do buurt van de dorpen Yazlowetsj en
Pyschkowtze, in d© streek van Buteóhatsche,
verijdeld.
Ten westen van Swenten-mecr, ten zui
den van de Wil ja en in de. buurt van het
dorp Tsebrof ten noordwesten van Tarno-
pol deden onze eclaireurs welgeslaagde ver
kenningen.
Van de andere fronten valt niets t© ver
melden.
Beschieting van Reni
PARUS. Aan de „Ternps" wordt uit
Boecharesfc geseind, dat vier Oostenrijksche
monitors ten spoedigste uit Roetsjoek zul
len vertrekken en pogen zullen Reni (in
Bessarabië aan den linkeroever van de
Donau) waar een Russisch leger geconcen
treerd is, t© beschieten.
ITALIË
In Cörz.
Over den toestand in Görz soinfc een oor
logscorrespondent van het „Berliner Tage-
blatt" d.d. 2 December:
Y reesol ijk ig hot tooneel run verwoesting.
De brandgranaten valien onafgebroken op de
huizen van de stad. De straten liggen overal
vol puin. Stukken dak en muur, bakstecnen,
meubels liggen door elkaar. Geen ruit is meer
heel. Aan de huizen hangen flarden van tele
graaf- en telefoondraden en van buizen van
de waterleiding. Door de groot© gaten, die
de granaten geslagen hebben, ziet men in de
verlaten woningen met gebroken beukengerei
cn verscheurde stolen. De straten zijn bijna
onbegaanbaar. Telkens moet men over diepe
granaat-kuilen springen. Ook zijn zij geheel
uitgestorven. Elk Tonster, elke huisdeur, elko
jaloezie is gesloten. Vaak ziet men echter een
eenzamen menech, die langs de huisnteren
snelt en verschrikt blijft sta3n, zoodra een gra-
naat aangehuild komt- Vervolgens verdwijnt
hij dravend om een hoek van do straat. Bij
elk kanongedonder luisteren de menschen ont
zet pn wachten geduldig af waar thans weer
de dood in slaat. In de kerk van do kapucij
ners vielen de granaten tijdens de godsdienst
oefening. Pater Sabaa, die de mi% las, ver
leende den gewonden de eerst© hulp. Maar
onder zijn barmhartigueidswerk trof hem een
granaat, die hem zwaar kwetste. Met groóte
zelfopoffering werkt de brandweer van Görz.
De brievenbestellers hc-bben tot liet laatst hun
plicht gedaan. En door dc beschieting heen
de post nog aan huis gebracht.
Onder de vernielde openbare gebouwen
z n het paleis van justitie, het oude
museum, bet Notre Daóie-college, de Con-
rito Friulano, de wintertuin van de magi
straat, de Banca Frfulana. Heele straten zijn
afgebrand. De Italianen schieten op do 6tad
hoofdzakelijk met zwaar kaliber. Overal op de
straten ziet men lijken en plassen bloed. De
laatste inwoners van Görz kruipen bleek van
honger uit de kelders en vluchten uit de ruines
van de stad. Zij volgen den raad van hun ver
lossers, die door hun vliegers op den derden dag
van het bombardement duizenden briefjes naaf-
beneden lieten fladderen, waarop te lezen
stond: Vlucht snel, want wij zullen cörz vol
komen plat schieten en verbranden.
De oorlogscorrespondent van den ..Ber
liner Lokalanzeiger vertelt van ©en bezoek
aan het geteisterde Görz nog nadere bijzon
derheden
Het burgerhospitaal moest worden ontruimd.
Terwijl de granaten in do stad vielen, zag de
correspondent de zieken op baren wegdragen.
Hij sprak ook met vluchtelingen, dio het tot
ze begrijpen zullen, dat ik 't voor hén deed.
Ze zouden wel heel zelfzuchtig zijn als ze
dat- niét- deden, verklaarde Carstains welverze
kerd. En bovendien ben ik er nu, om ze
alles uit- te leggen.
De deur ging open en de jongelui 6toven
naar binnen.
AVe zijn aan 't vieren!... riep Don.
AA'at vroeg Nina, een oogenblik denkend
dat Carstains hen reeds over het gebeurde had
ingelicht.
van Ninavita's engagement, zei Don.
Nina werd zoo wit ais haar zakdoek.
O moesje, vergeef me. dat ik 't zco lang
stil hield, smeekte de schuldige, haar kussend.
Jack weet wel, dat hij geen .schitterende
partij voor me is, maar hij zal beslist fortuin
maken, nietwaar meneer Cartaius?
En ik ten getrouwd om jouwentwil, 'zei
Nina nu met'een diepen blos, wat meet- ik
nu doen?
Zij had verwacht dpt zij ontzei te ud verrast
zouden zijn, maar zij glimlachten slechts.
En wanneer bent u getrouwd vroeg Don.
En paar uren geleden, tekende Nina.
Ninavita boog zich over haar heen met haast
moederlijke teederheid. Zij had altijd voor haar
lief, teer moedertje een goeden echtgenoot
gewenscht.
Nu dat is prachtig zei ze. W© hebben
Jt allemaal dadelijk leuk gevonden dat u met
mijnheer Carstairs zoudt trouwen. Hij vroeg
't ons al een heelen tijd geleden en wij hebben
allemaal ..ja" gezegd. Ziet u, moesje, ik kon
je onmogelijk zco alleen achter laten, en zoo
lang Jack en ik 't nu in stilte eens waren, heb
ik al voor u naar iemand uitgezien.
Arme Nina. zij zat verstomd. De rolleq
waren omgedraaid. Ninavita was do moeder..?
en Nina veelde dat de zedelijke kracht van
haar eigenmachtig dochtertje de hare ver over
trof.
Toen zag ze op, recht in George's oogen,
en daar vond ze steun.
Alles welbeschouwd, dacht zo. is er to"h
niets in de wereld zoo heerlijk als... plicht!