iarinezsken.
Correspoodegü tie.
Uit Leger en Vloot.
JOE! SÖIjiDATEJVOOTJRAIvrT van Woensdag O December X 913
3
leger, zal worden, opgevolgd door den gene
raal-majoor _W. H. van Terwisga,
commandant der derde divisie, die reeds
gedurende de jongste ziekte van generaal
Buhlman als waarrfemend commandant van
liet veldleger optrad. Generaal-majoor Van
Terwisga zou dan tevens worden bevorderd
tot luitenant-generaal.
Landweerlichting 1909.
Ue reden waarom de landweerlicliting
1909 17 dezer met voorloopig (klein) verlof
huiswaarts kan worden gezonden, is, naar
het JELaagsche Correspondentiebureau ver
neemt, hierin gelegen, dat de eerst ingelijfde
landstormmannen thans voldoende geoefend
zijn om in de bataljons te worden ingedeeld.
Staat van beleg.
Bij Koninklijk Besluit van 3 December
1915', No. 39, 'is bepaald, dat met ingang
van 4 December 1915, de hierna genoemde
gemeenten, of gedeelten van gemeenten, in
staat van beleg worden verklaard
In de provincie Groningen: de ge
meenten Meeden, Midwolda, Muntendam,
Nieuwe-Pekela, Noordbroek, Oude-Pekela,
Schoemda, VeendamWedde, Wildervank,
Winschoten, Zuidbroek.
In de provincie Drenthe: de gemeen
ten Borger, Gasscltc, Gieten, Hoogeveen,
Zuidwolde.
In de provincie Overijssel: de ge
meenten Almelo, Avereest, Borne, Ambt-
Del den, Stad-Delden, DiepenheimDen
Ham, Hellendoorn, Hengelo, Ambt-Om
men, Stad-Ommen, Wierden.
In de provincie Gelderland: de ge-
r meenten Angerlo, Batenburg, Bergbaren,
Borculo, Doesburg, Ambt-Doetinchem,
Stad-Doetinchem, Duiven, Eist (voor zoo
veel niet reeds in staat van beleg verkee-
rende), Ewijk, Hengelo, Huissen, Iium-
melo, Laren (voor wat betreft het gedeelte,
ingesloten door de gemeenten Markelo,
Lcch em, Vorden, Ruurlo en Borculo),
Lochem, Neede, Ruurlo, Valburg, Vorden,
Westervoort, Zelbem.
tilt de Staatscourant.
Bij K. B. zijn benoemd 'bij het res.-personeel
der landmacht tot res.-2c-hüt.lo. bij hun
tegenwoordig korpsa. bij het wapen der cav.
do kornetWi 13. P. baron van Harinxma
th os SI 00 ten en J. van Wal ré de
B o rd os, beiden van het le reg. huz.b. bij
heb wapen der art., de kornetten G. A, L.
Baisse vain en jhr. I-I. van Sminia,
beiden van hot le reg. veld-art.1. L. van
P raag, van het 3o reg. veld-art.0. E. G.
graaf van Limburg Stirum, van liet
korps rijd. art.: de vaandrigs M. C. R e i s i n-
ger, H. B. F rij link. G. G. van Si 11e-
voldt, II. J. A. M. Co eb er gh, G. A.
Janssen, T. J. B. van der Meyden,
C. Bokslag, J. G. Damman, J. Jong
kind, J. A. C. Ou de mans, P. P vo
re 11 i, IT. M. Houben en E. Smits, allen
van het le reg. vest.-ar t,G. L. Smit Si-
bi n g a, J. van t L and, G. N. Buys, W.
Hvan M a s t r i g t, G. W. D e m m e n-
daal, E. M. Bun ge, G. F. A. So mors,
H. H a z e 1 li off, G. S. Donker, L. G t-
zon en J. W. T ro u w. alien van het 2e. reg.
vest.-art.J. R. Ververs, A. Eter man,
J. T enge, H. J. E y 3 s e n, H. A. Eve r s-
dijk, T. Hevblom, A. M. BI ais se,
AIIN ij 1 a n d, G. A. _v a n M e g c li e-
len. S. Dwar sluis, P. Verst'eeg,
M. M. Rost van Tonningen, G.
C. K ago ïi aar, G. F. Boulogne, L.
van Randwijk, A. G'A. Schampers
en AJBe vér,sa n, allon van liet .'3e reg.
vest.-art.L. W. H. van 0 ij e n, B. H. tor
Kuil e, J. Kater, E. van Duyn, M. P.
Broekhuysen, W. H. Boom en J. E.
Har togs, allen van het'4e reg. vest.-art.
2o. bij de art. der landweer, de landweerpl.
Berg. A. D. Buys van do art. der landw.
Bij IC. Li. is de met verlof in Europa aanw.
kap. der inf. v/h. N.-I. leger T k, 0". O. M u 1-
d e r, op vevsoek, ing. 2 Jan. 1916, wegens
volbi\ diensttijd, eervol uit don mil. dienst ont
slagen. onder toekenning van pensioen.
Bij K. B. is ing. 23 Oct, aan S. L. C.
K o o y m a n, wed. korp.-torped. JF. F n a n-
k e n, een pensioen verleend van 175.
Da Kon. Mil. Academie.
Zaterdag heeft de generaal-majoor II. Kem
per, benoemd inspecteur van het militair on
derwijs, liet bestuur over de ICon. Mil. Aca
demie overgedragen aan den nieuw-benoemden
gouverneur, den generaal-majoor J. W. P.
van Hoogstraten, adj. in b. d. van H. M.
Vergoedingen.
Ten einde eeno gelijkvormige toepassing van
de bepalingen betreffende het personeel van-
li et vrijwillig militair automobielkor.ps en van
het vrijwillig militair motornjclqrskorpstech
nische opzichters op don dienst der chauffeurs
en chauffeurs te verzekeren, is heb navolgende
ouder do aandacht van de betrokken militaire
autoriteiten gebracht:
Leden en tijdelijks leden van het V. M. A.
E. ai van het V. M. M. K.de technische op
zichters op den dienst der chauffeurs en de
chauffeurs aangenomen op daggeld hebiben
geen aanspraak op vergoeding wegens gemis
van levensmiddelen. Zij hebben wel recht op
huisvesting voor rijksrekening. Voor zoover zij
een rang bekleeden beneden dien van officier
kan hun huisvesting met voeding voor rijks
rekening worden verleend, echter alleen clan
wanneer het niet mogelijk is om op andere
wijze in hunne voeding te voorzien, terwijl zij
indien zulks om gelijke redenen noodzakelijk
is voor rijksrekening aan do soldatcnnicnago
kunnen deelnemen.
Do automobielen van het personeel van het
V. M. A. K. kunnen voor zoover zij in
'sRijksdienst gebruikt worden, buiten do
woonplaats van den betrokkene voor rijks
rekening worden gestald, togen eon© vergoe
ding van ten hoogste f 0,50 per dag, waarin
begrepen zijn alle kosten die met do stalling
in verband staan.
Chauffeurs, die soldij genieten, hebben aan
spraak op de vergoedingen enz., welke door
hunne ranggenooten bij net leger worden go-
noten.
Chauffeurs of bedienden chauffeurs niet
behoorende tot die hiervorenbodoold kunnen,
zoo noodig, alleen voor rijksrekening worden
ingekwartierd. Op hen is voorts van toepas
sing liet gestelde in punt lo. van do beschik
king van 25 .Januari 1915, met uitzondering
van de vergoeding voor levensmiddelen.
Voor zoover anders mocht zijn gehandeld
als liiervoren is aangegeven, zal daarin wor
den berust tot den datum waarop heb voren-
Btaando ter kennis van het leger is gekomen.
Gelijktijdig genot van burgerlijke en militaire
bezoldiging.
Bij Ministerieel© Beschikking is ter uitvoe
ring van het Kon. Besluit van 17 November be
treffende gelijktijdig genot van burgerlijke en
militaire bezoldiging door burgerlijke ambtena
ren enz., die als dienstplichtige bij den land
storm in werkelijken dienst worden gesteld, o.a.
bepaald, dat aan hen, die sedert 1 Augustus
1914 in een burgerlijke Rijksbetrekking, res-
sortcerende onder het Departement van Oorlog,
zijn aangesteld tot tijdelijke vervanging van
gemobiliseerd personeel, en die als dienstplich
tige bij den landstorm in werkelijken dienst
zijn of worden gesteld, voor zoover zulks nog
niet is geschied, ontslag uit hun burgerlijke
betrekking moet worden verleenddit ontslag
voor ben, die nog niet in werkelijken dienst
zijn gesteld, te doen ingaan op den dag der
indienststelling.
Ter voorkoming van misverstand wordt er op
gewezen, dat op grond van artikel 2 van voren
staand Koninklijk Besluit de burgerlijke bezol
diging van tot de jaarklassen 1915 behooren
den gedurende SA maand moet worden ingehou
den; de tot de overige thans reeds in werke
lijken dienst gestelde jaarklassen behoorenden
blijven hunne burgerlijke bezoldiging genieten
overeenkomstig heb daaromtrent in artikel 1
bepaalde.
Balans-verloven.
Aan niet-beroepsmilitairen, die hoofd, leider
of procuratiehouder van een onderneming, be
drijf of zaak zijn, kunnen met inachtneming
van de grens van toelaatbare afwezigheid
door compagnies- (eskadrons-, batterij-, fort-,
detachements-) commandanten tot het opma
ken van inventaris en balans bijzondere ver
loven worden toegekend, waarvan de duur
naar noodzakelijke behoefte hoogstens 10 dagen
mag bedragen, terwijl deze verloven zoo dicht
mogelijk bij Nieuwjaar belmoren te worden
verleend.
Daarenboven kunnen onder de hierboven ge
stelde voorwaarde van toelaatbare afwezigheid
aan boekhouders en accountants hoogstens ge
durende één maand 3 werkdagen verlof per
week worden toegestaan.
Leiders van kleine zaken, die in of nabij
hun standplaats wonen en die daardoor nage
noeg dagelijks in hun zaak kunnen aanwezig
zijn, komen niet voor deze bijzondere verloven
in aanmerking.
Voorts wordt bepaald, dat tegen bet einde
van December a. s. en in Januari 1916 hoog
stens gedurende 3 weken verlof zal kunnen
worden verleend aan niet-beroepsmilitairen, die
firmant of chefbediende zijn in incasso-, cou
pon- of rekeningc:ourant-afdeelingen van bank
instellingen of effectenzaken, mits een bewijs
wordt overgelegd, waaruit blijkt dat de direc
tie lid is van de Vereeniging voor den Effec
tenhandel te Amsterdam, van do Vereeniging
van Effectenhandelaren te Rotterdam of van
den Provincialen Bond van Effectenhandelaren.
Tot vaandrig benoemd.
De reserve sergeant J. C. Erenning van
het 7e regiment infanterie is benoemd tot
vaandrig en als zoodanig overgeplaatst bij het
22e regiment infanterie.
De „Hertog Hendrik".
Hr. Ms. panteerschip „Hertog Hendrik" i
4 dezer to Colombo aangekomen. (St. Ct.)
CORRESPONDENTIE VRAGEN.
Per brief wordt niets ^antwoord. Da ant
woorden verschijnen dus uitsluitend in „De
Soldatencourant". Wie a p a r t o toezending
van „De Söldatencourant" met zijn antwoord
verlangt, sluito een postzegel van 3 cent in.
Zijn vraag wordt dan door onze administratie
geregistreerd en zcodra het antwoord gepubi.-
coord is, zendt onze administratie den vrager
hot blad toe, waarin het antwoord op zijn vraag
voorkomt.
Mil. E. S. Giessen. Van ongeteekendo
stukken nomen wij geen nota, terwijl do inzen
dingen onder vollen naam geplaatst worden.
Meld uw naam dus. Red.
J. v. d. V. te Harderwijk. Vraag uwen
compagniescommandant of u een schrijven
kunt richten tot generaal-majoor Kleinliens,
chef van het 'bureau voor ontwikkeling en
ontspanning der gemobiliseerde troepen, ge
vestigd te 's-Gravenhage. Deol dan in een
schrijven uw verlangen en dat uwer kameraden
naar een curnus mede. Red.
T. K. Roosendaal. Wij kunnen u slechts aan
raden uwo beurt tot overplaatsing af te wach
ten. Red.
A. L. Belfeld. Misschien kunt gij uw doel
bereiken door, langs den hierarekieken weg,
oen audiëntie bij den Minister van Oorlog aan
te vragen. Wij raden u niet aan terugstelling
tot soldaat aan to vragen. Red.
D. Kruiningen. Wij verwijzen u naar hot
Departement van Buitoni. Zaken. Red.
B. S. H. 's-Gravenhage. Gij hebt recht op
monagegeld over do volgende dagen: 3-4-5-6-
17-21-26 en 27 December 1914, op 14 en
Januari 1915, op 3-12-13-19-20-21 en 22 Febr,
1915, op 2-3 en 24 Maart, op 3-4 c-n 11 April
1915. Da zijn 28 dagen van f 0.35 dus f 9.80.
Zie L.O. 1915 B No. 157. Red.
II. v, E. Roosendaal. Korporaals en solda
ten hebben het recht voor Rijksrekening hun
ondergoed te laten wasschen. Bestaat daartoe
geen gelegenheid en moet men dus 2elf dit
goed laten wasschen, dan is het billijk dat de
gelden die daarvoor betaald worden door het
Rijk worden vergoed. Gij kunt uwen compag
niescommandant omtrent deze aangelegenheid
te spreker)? vragen. R e d.
Korpscommandant v/h. korps Limburg6che
Jagers, afd. Holdeu-Panningen. Wij vormeenen
uit uw schrijven te moeten opmaken dat be
doelde sergeant nog bij het N. I. Leger is ge
detacheerd en alleen met verlof hier te lande
vertoeft. In dit geval is hij natuurlijk niet
verplicht in dezen tijd bij een der korp
sen of afdeelingen van het Nederlandsche leger
dienst te doen. Red.
J. v. T. Harderwijk. Gij zijt niet overge
plaatst en Hebt dus volgens do voorschriften
geen recht op de geldelijke vergoeding voor
verhuiskosten. Wij achten heb wel b i 11 ij k
dat u de vergoeding wordt toegekend en
den u daarom aan een gemotiveerd verzoek
schrift langs den hierarchieken weg, aan het
D. v. 0. in te dienen. Red.
G. v. S. Ede. Dit is ons niet bekend. Gij
kunt eventueel een verzoek tot den burgemees
ter van uwe woonplaats richten. Red.
W. R. A., Philippine. Veel kans om voor
studiebelangen van den landstorm vrijgesteld
te worden, kunnen wij u niet geven. Gij kunt
echter een poging wagen door een gemotiveerd
verzoekschrift aan den Minister van Oorlog te
richten. Red.
G. K.. Klein-Dongen. Als gij werkelijk kor
poraal-ziekendrager zijt dan hebt gij recht op
f 0.30 soldij per dag en 0.10 mobilisatietoe
lage. Gij moet dan overgeplaatst zijn bij de
hospitaal-soldaten. Is dit echter niet het ge
val, dus zijt gij korporaal van de infanterie,
en als zoodanig alleen belast met heb toezicht
op de ziekendragers, dan hebt gij slechts recht
op de soldij van korporaal der infanterie. Red,
F. J. D., Huissen. Gij hebt recht op de door
u bedoelde f 50 als toelage tot gemoetkoming
in de kosten van eerste aanschaffing van klee
ding en uitrusting. Zie daarvoor art. 9 van het
boekwerk R. b. o. m. en R. M. 1914 blz. 946.
Red.
B. B. te Doesburg. Do straf is u kwijtge
scholden. Op extra tegemoetkomingen bestaat
geen recht. Red.
W. J. v. A., Ulvenhout. Wij kunnen u niet
veel kans geven. Gij kunt een gemotiveerd ver
zoekschrift, langs den hierarchieken weg, aan
den Opperbevelhebber van L. en Z. indienen.
Red.
H. M., Tilburg. Voor militairen, dienstdoen
de als monteur, is geen toelage vastgesteld,
Red.
D., Kruiningen. De vergoeding voor Augus
tus 1915 zal in uw geval, dunkt ons wel niet
meer uitgekeerd worden. In hoeverre hierop
het recht bestaat, is ter beoordeeling van den
Burgemeester van uwe woonplaats, tegen wiens
uitspraak gij een bezwaarschrift kunt indienen
bij de Commissie van Voorlichting enz., voor
uwo provincie. Veel kans van slagen zult gij
echter niet hebben, wij vermoeden ook dat gij
er slechts recht op hebt, van af het tijdstip
waarop die vergoeding is aangevraagd. Een
schriftelijk bewijs wordt u als vanzelf sprekend
niet gegeven .Red.
J. A., Gronsveld. 1. In hoeverre gij recht hebt
op het hijzonder verlof, ligt aan de omstandig
heid of gij bedrijfsleider zijt, zoo niet, dan
hebt gij er geen recht op.
2. Als men zich niet kan vereenigen met
opgelegde straf, kan men hierover zijn klacht
indienen bij den Korpscommandant. Red,
J.'v. H., Rotterdam. Het door u bedoelde
korps is een Vrijwilliger Korps, om welke
reden er voor u niet veel kans zal bestaan
daarbij overgeplaatst te worden. Wij raden u
aan inlichtingen te vragen bij den Comman
dant van het Vrijwillig Motorbooten en Vaar
tuigenkorps. R e d.
J. W. A. R., Den Haag, le. Voor verlof
wegens herstel van gezondheid bestaat voor de
reserve-korporaals ook recht op soldij
menagegeld.
2e. Wij vermoeden dat er geen enkel bezwaar
tegen bestaat dat gij in uw woonplaats thuis
verblijft, om op de stukken, recht gevende op
het verlof, te wachten. Gij kunt er met den
Chef van het Militair Hospitaal over spreken.
3e. Als daarvoor gegronde motieven bcst-aan,
kunt gij een verzoekschrift aan den Minister
van Oorlog richten om burgerkleediug te mogen
dragen.
4c. Do reserve-Korporaal geniet bij verblijf
in militaire hospitalen enz. f 0.08 per dag.
Rr o d.
A. S., Bergen-op-Zoom. Het door u gevraag
de is ons niet bekend. Red.
P. D., Zierikzee. Er bestaan in het leger
militaire tandartsen. Gij kunt u op advies va'n
den Officier van Gez., in uw standplaats.,
hoogstwaarschijnlijk onder behandeling van een
der Militaire tandartsen stellen. Red.
M. E., 's-Gravenhage. Ie. Op welk tijdstip
de militielichting 1908 bij de landweer gedeta
cheerd wordt, is nog niet bekend. 2e. Als gij
gegronde motieven kunt aanvoeren om in
Utrecht geplaatst te worden, kunt gij c-en ver
zoek langs den hierarchieken weg aan den
Opperbevelhebber van L. en Z. indienen.
Bestaan er geen motieven dan zult gij niet veel
kans van slagen hebben. Red.
Overjas verloren.
Kanmij ook iemand inlichtingen verstrek
ken omtrent een overjas, welke in den trein
van Vlissingen naar Amsterdam via Tilburg,
genummerd 4 H. 1252, is blijven liggen.
Verzoeke beleefd inlichtingen omtrent de jas
tc zenden aan
C. VAN HAM,
Vesting Neuzen.
Ziehior een loopgraaf in de Tiroolsche bergen. Het zijn de Oostenrijkscho
troepen, die zich daariu verbergen. Men lette vooral op het struikgewas, dat de loop
graven maskeert, zoodat men van den anderen kant komende, zou meeneu een weg
met laag hakhout, of iets dergelijks, te zien. Natuurlijk kunnen de mannen in de
lcopgraten zelf tusschen de struiken door zien, wat er gebeurt op de berghellingen
tó' op het terrein aa» den voet daarvan.
Wie helpt?
De vrouw van oen mil. pontonnier, Pon-
t-onafd. III Div. te Zevenbergen, moet nood
zakelijk geruimen tijd worden opgenomen
in een sanat-orium voor borstlijders. In de
verplegingskoeten k f 1.50 per dag wordt
naar vermogen door den man bijgedragen.
Evenwel is er nog een tekort van oógeveer
f 200. Bijdragen, ook kleine, worden gaar
ne ingewacht door D. E. Wier inga.
Off. van Gez. 2e kb, Kantonnement-sarts
te Zevenbergen.
Met grooten dank reeds ontvangen van:
Kol. D. be Den H. H. f 5; liorpl. van B. te
M. 0.25; P. A. IVe Dfck 2.75,
Kaartlezen.
Res, 2©-Luitonant W. S. Gübol schrijft ons
uit Tilburg:
Onze stafkaarten zijn gedrukt op
schaal 1:50000, tl. w. z. do lengte van 1 cM.
op do kaart komt in do werkelijkheid overeen
niet een afstand van 50000 x 1 cM. -500 M.
Een ieder, dio wol eens „op do kaart geloopcn
lieoft", zal wel de ondervinding hebben opge
daan, dat het dikwijls moeilijker is dan liet
zoo op 't. oog gelijkt. Het kan dan ook don
besten kaartlezer overkomen, dat hij op een
gegeven ©ogenblik niet meer precies weet, waar
hij zich bevindt, vooral wanneer, zooals soms
voorkomt, hot tusschen do vegen gelegen ter
rein er anders uitziet, dan op de kaart aange
geven is, of wanneer er nieuwe wegen zijn aan
gelegd. Hoeveel to meer zal dus do ongeoefende
kans loopen, om bij kaartlezen het spoor bijster
to worden
Nu zijn er enkole hulpmiddelen, die het
kaartlezen kunnen vergemakkelijken. In de
eersto plaats verdient het altijd aanbeveling,
behalve do kaart ook een z.g. dubbelen
decimeter bij zicli te hebben. Men kan
zich dan verder oriënteeren
1. Met behulp van den pas.
Volgens het reglement heeft de normale mili
taire pas eene lengte van 75 oM. en een dnur
van i seconde (120 in de minuut). Nu zal ge
middeld de lengte van den pas ook wel niet
veel van J M. verschillen. Nemen wo dit aan,
dan volgt daaruit
1 cM. op de kaart 500 M., in de werkelijk
heid 500 x 4/3 666 pas.
Toepassing: Eene afdooling infanterie krijgt
de opdracht, te marcheeren langs een kunst
weg, waarop meerdere grootere en kleinere zij
wegen (die misschic-n niet eens allemaal op de
kaart aangegeven zijn I) uitkomen, daarvan
dien zijweg links in to slaan, die leidt naar do
boerderij „Landzicht", en aldaar tot nader
order halt te houden. Den commandant der
aföeeling blijkt nu, dat de plaats waar de be
wuste zijweg links van den kunstweg afbuigt,
op do kaart juist op 6 mM. afstand gelegen is
van een gemakkelijk te vinden punt, nl. de
kruisïngsplaats van den kunstweg met een
spoorlijn. Is hij dus eenmaal aan dien spoorweg
overgang gekomen, clan kan hij ook op vrij
nauwkeurige wijze den bewusten zijweg vinden,
door, van af dat oogenblik, zijne schreden to
tellen. Hij moet n.l. op de kaart nog oen af
stand van 6 mM. afleggen, en dat komt in de
werkelijkheid overeen met 400 pas, wat men als
volgt kan berekenen:
6 mM. op do kaart 300 M. in de werkelijk
heid 300 x 4/3 400 pas.
2. Met behulp van den t ij d.
Volgens het reglement heeft de normale
militaire pas een duur van seconde en legt
men dus 120 schreden per minuut af. Gewoon
lijk echter wordt dit aantal niet bereikt, vooral
niet, als er „uit den pas" gemarcheerd wordt.
Laten wij nu eens aannemen, dat er gemiddeld
per minuut 100 schreden worden afgelegd
(wat wel niet zoo heel veel van de werkelijkheid
2al verschillen), dan is do afstand, in 1 minuut
afgelegd, dus 100 x JM, 75 M. Alzoo:
1 minuut gaans 100 pas 75 M.
Dan volgt daaruit ook:
1 cM. op de kaart 500 M., in de werkelijk-
500
beid min. gaans bijna 7 min. gaans.
Toepassing: In bovenstaand voorbeeld kan da
afdeelingscommandant ook gebruik maken van
den tijd. Hij moet n.l., van af den spoorweg
overgang, op do kaart nog een afstand van
6 mM. afleggen, en dat komt in de werkelijk
heid overeen met 4 minuten gaans, wat als
volgt is te berekenen:
6 mM. op de kaart 300 M., in de werkeliik-
300
heid min. gaans 4 min. gaans.
3. Met behulp van torreinvoorwer-
p o n.
Bekende terrein voorwerpen als torens en
molens, dio ook op do kaart staan aange
geven, kunnen dikwijls uitnemend© diensten
bewijzen bij do oriënteer ing.
n. Het kan gebeuren, dat men wél weet, dat
men zich op een bepaalden weg bevindt, doch
de juiste plaats niet precies kan aangeven.
Voor do plaatsbepaling kan men dan gebruik
maken van een bekend terreinvoorwerp.
Is dit aan don weg zelf gelegen, dan kan
men den afstand terreinvoorwerp-waarnemer
door schatting bepalen.
Ligt heb echter op vrij verren afstand van
den weg een eind landwaarts in, dan kan de
plaatsbepaling op de volgende wijze geschieden
Zooals men weet, vijst de bovenzijde van een
stafkaart altijd naar het Noorden. Men begint
nu, met de kaart zuiver Noord-Zuid to leggen,
wat met behulp van een kompas of met
behulp van zon en horloge (zie Soldaten- I
courant No. 203) zonder veel moeite kan ge
schieden. Vervolgens zoekt men het in de verte
zichtbare terreinvoorwerp, b.v. een bekende
toren, op do kaart op en legt den dubbelen
decimeter -zóódanig op do kaart neer, dat het
maatje met één der lange zijden juist het- ter-
go ven, zou ongetwijfeld gunstig werken. Do
ambtenaren van den fiscus gevoelen voor dit
werk on hebben er slag van, evenals de mare
chaussee en de rijksvoldwacht. Maar hooi veel
militairen voelen er weinig voor en huu han
den staan op dat gebied verkeerd.
Kr zijn tal van goede elementen onder do mi
litairen, maar zij moeten leiding ontvangen en
voor bestrijding der smokkelarij i» do Aangewe
zen leider: de fiscus als men maar zorgt do
beambten en ooi: de aangewezen militairen juist
met het oog op do omkoopingspogingén en in
verband met do duro tijden goed to betalen,
aldus do hoor Do Kleum.
Een officier van do grens in Brabant,
schrijft aan do „X. Ct." Hat 't artikel waarin
in zulke ernstige feiten worden vermeld over do
militaire grensbewaking en den smokkelhandel,
en waaraan het bovenstaande is ontleend, het
f;evaar zou kunnen doen ontstaan, dat hetpu-
iliek gaat generalisoeron en het ganscho leger,
voor zoover mot den bewakingsdienst belaft, do
blaam geeft welke blijkbaar sommige ondorde©-
lon moet troffen.
Do olficior schrijft:
„Althans, voor zoover mijn ervaring gaat
©en van den gansohen duur der mobilisatie,
voor een groot deel doorgebracht aan do grens
voel ik mij bevoorrecht tc kunnen vertollen,
dat ik gedurende al dien tijd niets gemerkt of
vornomoii heb van omkoojxerij. Het regiment
waarbij ik dien, is aan do zuidelijke groDs her
haaldelijk, gedurende langen tijd belast geweest
met de grensbewaking en het daaraan verbon
den tegengaan van den smokkelhandel.
Pogingen tot omkooperij o.a. van do zijd®
van het eonigo maanden geleden uitgewezen
beruchte „Klaverv rouwt je hebhen zich
herhaaldelijk voorgedaan. Maar het gorolg
van die omkoopergen was 'alleen dat ,,do ke
rels" het mij kwamen vertellen en dat zij een
vurigen haat gingen kost-eren togen de smok
kelaars die hen minderwaardig genoeg achtten
om vatbaar te zijn voor omkooperij.
Eon dozer dagen nog is het voorgekomen dat
een smokkelaar oen man trachtte om tc koo-
pen. Do omkooper kwam aan een slecht kan
toor. Tiet- geld werd aangenomen om hot be
wijs to hebben dat omkooperij had plaats go-
had en do omkooper ingerekend.
Ik zöU uit mijn herinnering nog talloozc
voorbeelden kunnen aanhalen welk© ©ven zoo
talloozo bewijzen zouden zijn voor de betrouw
baarheid der manschappen die in liet onder
deel, waartoe ik behoor, grensdienst ver
richten.
Het work Ls onaangenaam én moeilijk en don
soldaat feitelijk onwaardig. Do Omstandigheden
waaronder deze diensten Terricht worden zijn
vooral in dezen tijd van het jaar, met zijn stor
men ©n regens en donkere nachten, ongunstig.
Het ongerief, van nat en modder en kou en
primitieve kwartieren in kleine gaten van
dorpen, maakt het- leven van onzen mannen
hard. Het is wonderlijk te ervaren met hoeveel
opgewektheid dat leven gedragen wordt. En
ik herhaal, van omkooperij is nimmer sprake
geweest."
Muziekavond to Woerden.
Vaandrig do Pril schrijft ons uit Woerden
In do kamer zwerven mistig© klanken, ze
omhulden me tot hier
De slank paarsche figuur met de breedo
pompadour sjerp en het dichte blond beroerde
't lichte instrument - dat gulden klanken
spon en kunstig vlocht z© de harmonieën van
droomers zanggedachten door de klein© ge
wone zaal met haar soldatenmenschen.
Wij danken H. Truida de Groo.t. zulk een
gave hadden we niet verwacht.
Sa rasa tos Fantasie slingerde tegenstrijdige
gevoelens óver ons heen, even rakend, dan
verdwenen. Een lang muziek gebeuren. Daar
tintelen klanken, glanzen zachte vioolgeluiden.
I ancy danseressen naderen in zuiver rythme;
dan staan zo allen, onbewegelijk als "slank©
•dennen in ©en doornboseh. Nu beginnen twee
den dans van wonder bewegen. En allengs vol
gen do anderen tot 'fc tooneel ©en heerlijk mo
zaïek van -levend© figuren is.
Zoo speelde D© Bériots „Scène de Ballet".
Even verlieten we den klankentempel en kwa
men onder een joelend gefeest. ,,Van klepper-
kapetter van klep klep klep! in 't land van
Rüpelmondo Jeanne Kiel burger zong zóó,
dat je 't mee mbest zingen.
De mazurka van Wieniawsky. We zagen een
slanke godin in paars-fluweolen kleed, van
haar handen viel ©en gouden druppel regen op
©en veld met duizenden gongs, dio zongen als
geen zanger kan.
Kom spoedig terug. Truida, maar breng do
anderen mee.
St, Wicolaasfeest bij' tis 3e compagnie
E. V. A. Bataljon.
Administrateur de Roon, 3 C., E. V. A. Bat.,
schrijft ons:
V"orige week vierde onze compagnie het St.
Nicolaasfeest, hetwelk haar aangeboden was
door haar zeer geachton commandant, kapitein
reinvoorwerp raakt. Daarna draait men den 1 w 1
dubbelen decimeter zóódanig, dat die lang© Z vereerd werd met de aan-
zijde juist komt to ligsen m de V i z i e r 1 ij n mevrouw Vermeer en enkele
(d. i. de lijn, die het oog van den waarnemer
met het werkelijke terreinvoorwerp Verbindt),
daarbij zorg dragende, dat c-n do kaart zuiver
Noord-Zuid blijft liggen, èn de lange zijde van
het maatje bet terreinvoorwerp op de kaart
juist blijft raken. Heb zoodoende op de kaart
verkregen snijpunt vail do lang© zijde van bet
maatje vizierlijn) met den weg geeft vrij
nauwkeurig do plaats aan, waar de waarnemer
ich opiaat oogenblik ophoudt.
b. Bevindt- men zich in een terrein, waar
;ëén wegen zijn (b.v. op eeno heide) en waai
de orienteering dus nog veel moeilijker is, dan
kan men de plaats, vaar men zich ophoudt, op
nauwkeurige wijze bepalen met behulp
van 2 bekend© terreinvoorwerpen, liefst- gelecraji
èn vrij ver van elkaar èn beide aan dezelfde
zijde Van den waarnemer. Alen heeft dan Een
voudig hovenstaanden kunstgreep "op beide ter
reinvoorwerpen too te passenHet snijpunt van
beide vizierlijnen geeft dan de plaats aan, waar
waarnemer zich bevindt. Het behoeft- echter
geen betoog, dat dit lastiger is dan het voor
gaande.
A erder kan men, als men langs wegen mar
cheert, dikwijls ter orienteering op handige
wijze gebruik maken van op regelmatige af
standen van elkaar geplaatste kilo me ter
alen, telegraafpalen, telefoon-
alen of hoornen.
Tegen den smokkelhandel.
De „Nieuw© Courant" geeft bijzonderheden
over den smokkelhandel aan de grens en be
pleit- een algemeen© organisatie der giensho-
wa'king door verplichte samenwerking van den
fiscus en d© militair© macht. Het blad heeft
o;a. een schrijven ontvangen van den heer Do
Kleijn, ontvanger der registratie en domeinen
te Roermond.
Hij verhaalt van landweermannen, di© tijdens
d© mobilisatie vele honderden (tot zelfs f 2060
verdiend weiden. Weiden vroeger wachten aan
de grens voor 3 kwartjes per keer aan collega's
„uitbesteed", thans is dit bedrag tot tien gul
den en meer gestegen.
Aan een milicien werd, als hij een kwartier
van zijn post ging 500 geboden. Hij bleef;
maar een collega stak later de 500 op en lach
te hem now uit. In 't Geldersche wordt voor
heb laten doorgaan van ieder paard 25 ac
cijns geheven.
Onbemiddeld© miliciens laten als zij een glas
bier betalen, een bankje van f 100 wisselen
Weten officieren niets van dit alles, of is d«
verhouding hier zoo anders dan in het Fransen»
en Italiaansche leger?
Dat soldaten der grenswacht met smokkelen
de meisjes minnekoozen en geen cijns in geld
heffen, komt ook genoeg voor.
Verwijdering van verdachte militaire elemen
ten van de grens, dikwijls aflossen van troepen-
onderdeelen aan de grens, meer surveillance
door troepen wielrijders (zooals nu in Twente
dames invr
Tot dit doel was de zaal in feestdos gestoken
en kreeg men bij het binnenkomen direct den
indruk, dst bat er gezellig zou toegaan. Het
fe©>t werd geopend nic-t den intocht en verder
optreden van St. Nicolaas, die verschillende
tot do afdeeling behoorende onderofficieren en
manschappen op het podium riep en hun. na
het houden van eon voor ieder toepasselijke,
geestig© toespraak, een surprise uitreikt©.
A oor de geheel© afdeeling met genoodigden
waren zeer nc-oio, kostbare ca practischo ca-
dcaux aanwezig, wc-lk© door middel van een
tombola, zonder nieten in het bezit der feest
vierenden kwamen.
Bcgnjjpciijkef wijzo was do stemming reeds
dadelijk na den aanvang
duidelijke wijzo vertolkt
heffen van veelvuldige hoera's, nadat St. Ni
colaas tot onzen commandant den toespraak
had gehouden, waarin hij met- waardeerendo
woorden hulde bracht aan de idiëele en plicht-
volle wijze waarop over deze compagnie het
bevel gevoerd werd.
Nadat aan allen de cadeaux uitgereikt wa
ren werd de avond verder doorgebracht met
heb geven van enkele zangnummers en van
verschillend© komisch© voordrachten, dio op
zeer verdienstelijk© wijze werden opgevoerd en
welk© steeds ©en daverend applaus oogstten.
Een en ander werd opgeluisterd door een
muziekorkest- van de cavalerie. Tot slot- werd
-een bal gegeven en eerst geruimen tijd na
middernacht eihdigd© dit welgeslaagd feest.
Allen zullen steeds met genoegen terugden
ken aan dezen onvcrgeteJïjken avond en aan
den organisator, hun, voor geen moeite terug-
deinzenden. strengen, doch rechtvaardigen
commandant. R.
Een goede daad, die navolging verdient!
Administrateur A. Bontekoe, van het Mil.
Hosp. to 's-Gravenhago, schrijft ons:
Van de bij het Militair Hospitaal te 's-Gra
venhage voor onderscheidene patiënten ontvan
gen St. Nicolaaspakketten verdient er een bij
zondere vermelding. Dit pakket namens eeno
dame die onbekend wenacht te blijven, aan een
Jiaar onbekendeu zieke uitgereikt, bevatte be-
lialve een practisch bruikbaar voorwerp en
eeuige versnaperingen, een briefje van den vol
genden inhoud
„Je ligt daar nu wel warm en zacht,
Maar had toch liever, naar rni.j dacht,
Den avond ergens doorgebracht
Waar men wat vroolijk is en lacht?
Kom) troost je maar, En geef eens acht...
Of niet Fortune u tegenlacht...
Aha!..., dat had ik wel verwacht:
Daar wordt je al een pak gebracht:
Do Sint heeft ook aan XI gedacht.
Slaap wel soldaatje!... Goeden nacht!
(én beterschap.
De patiënt, die dit- pakket- mocht ontvangen,
wccst, indien zij don bigden trek op het gela it
van hot algemeen beminde matroosje hsa kun
nen gadeslaan.
Zijn woord aan hart-elijken dan!, wordt hier
mede aan de onbekende goede geefster overge
bracht.
Van fort Ellewouisc'ijk.
Uit het fort Eilewoutsdijk achiijlt men ons:
Voor liet fort Kllewo»t«dijk was het j.!. Vrij
dag 'Ai November een gewichtig© dag, daar rr
drie onzer vrienden ondertrouw doden, n.l. do
sergeant Ringelbcrg, de korporaal Viergever
en d© hOBpitaal-8©klant I'lugge.
Bij honno terugkomst werden zo door hunne
vrienden hartelijk gelukgcwonsdit, «-n .-r werd
besloten om over tc gaan tot het vormen van
een comité, om bij hun huwelijk een geschenk
aan to bieden, ter gedachtenis aan do niobilipa-
ticven do goed© verhouding dio er bestaat'tus-
sehen officieren, onderofficieren, korjKir.-tnlu en
manschappen van het fort EUowoutsdijk.
Dat zij lang mogen gesjxanrd blijven is dc
„wonsch van de geheel© fortbezetting, en ook
namens het L. W. Inf. Bataljon.
Uit aller naam do mil.-kanonniers
J. DE VOS.
J. P. v. d. VELDE.
A. G. CAPPAN.
Tijdelijk Militair Tehuis to Laren (N.-H.).
Men meldt ons
Het Tehuis voor Militairen in hot Jogerkamp
to Laren Woensdagavond 1 December „i-
ficieel geopend. Do houten htal. door do
Maatschappij Crailoq welwillend voor dit doel
tijdelijk afgestaan, is door do militairen zelvo
herschapen in eon allergezelligst verblijf. Velen
hadden gehoor gegeven aan'do uitnoodiging
van het comité. Onder do aanwezigen noemen
wij den regimentscommandant overste Va» den
Hoff, don bataljonscommandant majoor Berg
en andere officieren, den veldprediker der He
divisie ds. P. S. Hagen, hot bestuur der Ver.
voor Protestantscho Belangen to Laren.
Do opening geschiedde door don voorzitter
ds. Roder, predikant te Laren en Blariotim.
Hij herinnerde aan do wording van dit Tehuis,
sprak over het doel cn d© onderstelling van
dit Tehuis waar 't wil zijn een Christelijk
Tehuis.
Do regimentscommandant, sprak zijn hoogo
ingenomenheid uit over hot welslagen dor
plannen. Ds. Hagen sprak in 't bijzonder tot
de militairen, wees hen op hunne hoogo ver
plichtingen cn eindigde mot Gods zegen af to
bidden over het ondernomen werk ten behoeve
der militairen.
Voor onzo gemobiliseerden.
Men schrijft ons
Te Abcoud© werden op j.l. Vrijdagavond ver
schillend© takken van sport gedemonstreerd
voor de militairen uit de groep Abcoude.
Do stelling-commandant-, dio verhinderd was
zelf deze demonstratie bij to wonen, had zich
doen vertegenwoordigen door d.-n chef van zijn
staf, don majoor Vogel. Verschillende militaire
en civiel© autoriteiten uit de groep Abcoude
gaven door hunne tegenwoordigheid blijk van
belangstelling.
Het programma werd geopend door do hoe
ren II. X. van Leeuwen en G. do .Tongh, dio
de boks-sport demonstreerden, terwijl zij later
op den avond de aanwezigen verschillende
grepen, welke bij het> Japansch worstelen wor
den toegepast, lieten zien.
Een door d© aanwezigen blijkbaar op hoogen
prijs gesteld deel van het programma was het
schermen van eenige leden van de Amsterdam-
sehe Schermclub en de professeurs Leopold van
Humbeek en Chr. Aerts. De heeren L. van
Humbeek en P. L. Feschotte en mr. L. H.
Feschotte en de heer Cb. Aerts lieten eenigo
zeer fraai© partijen sabel zien, terwijl rcr. L.
H. Feschotte en L. van Humbeek den duel-
degen hanteerden. "Vooral de partij floret tus
schen do beide professeurs Van Humbeek en
Aerts liet zien welk© buitengewone behendig
heid c-n tegenwoordigheid van gccsfc de scherm-
6port aankweekt.
Nadat een kindweerman op koddig©* wijze
zijn bedrevenheid in het turnen had vertoond,
lieten een zestien-tal leden van dc* Amster-
darnsche Turn vereeniging Olympia van 35- tot
50-jarigen leeftijd, dus allen ouder dan onz©
landweer-soldaten, de aanwezigen zien hoe men
door geregelde en systematische oefening ooi:
op rijperen leeftijd zijn lichaam krachtig en
gezond kan honden. Vooral onz^50-iarig©
nestor op turnirebied. de beer Blom. toonde ons
dat hij niet alleen door het woord, maar ook
door het voorbeeld in staat is een krachtig©
propaganda voor do gymnastiek te voeren. Wij
zijn er van overtuigd dat do hoeren, dio
zich opoffering en moeit© hebben getroost om
dezen avond te doen slagen, riit niet tevergeefs
hebben gedaan en.een krachtigen stoot hebben
gegerron om do lichanniêontwikkeUng in ons
leger te bevorderen.
„Hemeltje"
Duo Rotowsky.
Mil. Jac. Leest van het fort
schrijft ons:
Hoewel hei mijn gewoont© niet is mijn ge
voelens of indrukken in een courant kenbaar
te maken, kan ik toch niet- nalaten dezen keer
van mijn gewoonte af t© wijken om een woord
van hulde t© brengen aan het. ..Duo Rotowsky",
bet bekend-'- ©rtistenpanr, dat- niet de trek
schuit van af Den Helder, als 't ware kruïpen-
tlerwïjze, tot het zuiden van Frankrijk is door
gedrongen, onderweg overal waar 't volgens
hun noodig was, de bevolking vap. hunne mu
zikale gaven doen genietend, en hetwelk met
medewerking van het zoo gunstig b'-kend
staand .T'treehtech Humoristisch dubbelman-
nrnkwartei", onder leiding van den heer G.
H. Goossens een even typisch lAogsteange-
naam muziekavondje den len Dcc. j.l: des
werd doff hot Ln- Grt»J*r- K W
den militairen nanooon.
Het is geenszins mijn bedoeling hier een ge
trouw verslag te geven, hetgeen trouwens ook
niet op mün weg ligt. maar bet is nu wefke-
!ii!: een behoefte op deze wijze het ,.7>uo Ro
towsky" openlijk dank t© brengen voor het
r-uzikal© genot dat zo mij verschaft hebben.
Tk meen ook hiermede in de eerst mijner kame
raden te Kandelen, daar de herhaaldelijke bij
valsbetuigingen van hef. auditorium, hoofdza
kelijk xiit militairen bestaande, een duidelijk
bowijs gasmen van hunne ingenomenheid.
De karakteristieke wiiz© waarop de*, artist
dezen avond ingekleed bad. rijn gulle toespra
ken, do ongedwongenheid waarmee b-i mefSzijn
toehoorders omging, zijn spel van diep gevoel
getuigend, zoo ook de reden, dio b©m er toe
bracht het ..Larghetto" van Ifandi ten gc-
hoore te brengen, dit alles werkte mede dien
avond bij velen, zoo niet allen, tot een onver
getelijk en te maken.
De stemming werd nog verhoogd toen de
'heer R. een bouquet, dat zijn echtgenoot© aan
geboden werd. later verdeelde onder de acht
zanger», hetwelk nog een ©enigszins feestelijk
tintje aan den avond gaf.
Het was dc bedoeling van de beer R. zoo
er nog tijd voor was. iet-; tc vertellen van ziin
omzwervingen gedurende 2* maand in bet
oorlogsgebied in België, alwaar li ij met zijn
trekschuit zeker veel interessants bijgewoond
zal hebben. De tijd was helaas t© kort. onge
merkt- was het half elf geworden, en zelfs het
dubbel kwartet moest conic© züner nummers
overslaan, hetgeen zeer te betreuren wus, jnr
wat het presteerde, niet weinig tot het wel
slagen Tan dezen avond had bijgedragen.
Ik hoop dat dit schrijven ook onder d© aan
dacht zal komen van mijn mede-gemobiliseer-
den in bet zuiden van ons land, voor wi©n b©t
..Duo Rotowsky" zeker geen onbekende zul
zijn en bij wie bij het lazen hiervan aange
name herinneringen zal doen opleven en ook
van hen aan wie hef. ..duo" vreemd i.;. en dl©
do eerst© de beste gelegenheid zullen aangrij
pen het paar te gaan hooren.
Ook ik vlei ma met de hoop spoedig svcer
geschiedt) ©q vooral de leiding aan den fiscus t was zeer verrast, en milde geefster zou ze- j eens in de gelegenheid t© zijn van hun spul
