ra
Binnenland.
Legerzaken,
Marinezaken.
yxji3.Ea.gr """3 JDctaëmber 1013
De aanval op Görz.
~San Michele, dat zij de stad kunnen
overgebleven. We brengen hier een kaartje
De aanvallen der Italianen
op Oostenrijk gelden in de
laatste dagen vooral de Isonzo-
linie, dat is dus aan de Oost
grens van Italië, in de zooge
naamde kustprovincïön. Hard
nekkig is daap in den laatsten
tijd gestreden en de Italianen
kobben wel eenige zegepralen
bekaaid, Maar zij hebben de
Oostcnrijksche stad Görz, welke
kun aanval geldt, nog altijd niet
kunnen innemen. Wel zijn de
Ïïlliaanscke troepen thans zoo
verre genaderd, vooral door
de bezetting van den Monte
beschieten. Er moet weipig meer van zijn
der stad Görz en omgeving.
voeten, zgn. loopgraafvoetenvoor. Als da
.mannen dan tijdig naar het hospitaal kun
nen gaan, genezen zij gemakkelijk, maar
v. blijven zij te lang in de loopgraven dan is
ji-liet veel moeilijker, de voeten weer te doen
f'herleven. In het begin veroorzaken bevro-
ren voet-en bij het genezen een gevoel, alsof
tij met gloeiende poken "bewerkt worden.
Maar ondanks alles blijven de soldaten
yol moed.
Onlangs werd een man, die in het water
'.stond, door een projectiel in de heup ge-
wondDe geneesheer, die gewaarschuwd
:;!was, kwam, tot aan den hals door de mod-
fder wadend, zijn instrumenten boven zijn
f hoofd houdend, in de loopgraaf om de eer-
fcte hulp ta verleenen. De operatie, die noo-
Jvdig bleek, werd in het water uitgevoerd,
f* waarna de lijder naar het veldhospitaal
^.werd gevoerd. Dienzelfden avond nog maak-
5 .te hij grapjes met een geestelijke, die hem
inkwam opzoeken en schreef hij een opge-
Kwekten brief aan zijn vrouw, waarin hij
vhaar mededeelde?, dat hij heel wel was,
maar een klein ongelukje had gehad. Zelfs
Hn het hospitaal, waar dagelijks zooveel
1 heldenmoed betoond wordt, stonden de om-
standers verbaasd.
,,Door dezen geest van dapperheid wordt
i. "de strategie van „generaal Winter' krach-
Itèloos gemaakt, ofschoon het waarachtig
tgeen pretje is om. zulke dagen en nachten
fin de loopgraven of zelfs in de kwartieren
I achter het front, waar de regen door de ver-
i- nielde daken binnenstroomt en de wind door
"?'de schoorstenen of kogelgaten heen giert,
door te brengen.
„De koude van deze Vlaamsche nachten
zou iemand kunnen doen huilen van pijn
als hij niet door het inwendige vuur van
trots verwarmd werd. De wind houdt er een
snijdenden humor op na en dringt even ge
makkelijk door het wollen ve§t, dat tante
Marie heeft gebreid, en de twee vesten, die
je nog uit je burgeruitrusting hebt meege
nomen, en het kbaki-hemd zonder knoopen
en een uniformjas, en een winterjas en een
waterproof jas, en „de mufflerdie zusje
Susie heeft gebreid" heen als een bajonet
door het licham van den armen stakker,
die ermee in .aanraking komt.
Gelukkig zijn de „stinkjassen" aange
komen, die harige oude vrienden, die 11a
een natten nacht in de loopgraven een
luchtje verspreiden ,dat dooa- een gashou
der heen zou dringen. Langs de wegen zien
enz© soldaten in hunne jassen uit schapen
vachten uit als vroolijke herders, die hun
kudde zijn kwijt geraakt en e©n geweer in
plaats van een staf hebben."
Aan de Duitsch-Deensche grens.
De correspondent van de National-
tidende" aan de Dcenscb-Duitsche grens
deelt me.de, dat mannen van Sleeswijksclie
afkomst en van militairen leeftijd, die
dicht bij de grens gelegen grond bezitten,
dien slechts onder gewapend toezicht mogen
bewerken. Tedere boer moet aanvrage doen
om een soldaat, die hem zoowel in het
veld als tehuis overal volgt.
FRARKRIJK.
Van het Westelijk Oorlogsterrein.
PARIJS. De vijand heeft ten oorden van
het Lybarinth in een hevig gevecht, waarin
hij uit een mijnkrater, dien hij twee dagen
geleden had bezet, verdreven werd, belang-
rijke verliezen geleden.
Een Fransche vliegmachine werd in de
buurt van de Maas tot- dalen genoodzaakt.
Ofschoon dezo machine lievig beschoten
werd, was zij slechts licht beschadigd. De
beide inzittenden bleven
Vliegers en onderzeeërs.
Veldmaarschalk French meldt in een be
richt
De vliegers van den vijand ontwikkelden
groote activiteit-. Op 28 November hadden
er 15 ontmoetingen ia <le lucht plaats. Een
Duitsche machine werd neergeschoten. Er
werden bommen geworpen op ean Duitsch
vliegkamp te Gits en op eene munitiefabriek
te la C'hapelette.
De aanval op Gits werd door veertien,
die op La Chapelette door negentien vlie-
gers uitgevoerd, er werd belangrijke schade
"aangericht.
Een Engelsche vlieger dwong in één
enkel gevecht vijf vijandelijke vliegmachines
tot dalen.
Al onze vliegmachines kwamen veilig
terug.
Den 28 November wierpen Duitsche vlie-
gers bommen op de kust. Een Fransch
vlieger noodzaakte een Duitschen, en een
Engelsche watervliegmachine een Duitsche
tot dalen. Bij Middel kerke vernielde een
Engelsche vlieger een Duitschen onderzeeër,
die, zooals waargenomen werd, in tweeën
brak.
Gedurende de laatste dagen hebben wij
verschillende gedeelten der vijandelijke loop
graven gebombardeerd.
De artillerie des vijands trad ten oosten
van Aveluy, ten noordoosten van L003, ten
oosten van Neuve Ghapelie, ten oosten van
'Armentières en ten oosten van Yperen ac
tief op."
BERLIJN. Heb Franssche legerbancht
van 29 November meldt, dat een Pujtsehc
duikboot bij Middelkerke in den grond is
geboord door een Engekchen vlieger.
Uit officieele bron wordt gemeld, dat dit
bericht onjuist is.
ENGELAND.
Lerd Kitchener.
PONDEN. Lord Kitchener is in Enge
land aangekomen. Donderdag zal een zitting
vhm het Kabinet plaats hebben, die Lord
Kiudjener zal bijwoaeq.
RUSLAND.
Van het Oostelijk oorlogstooneei.
PETROGRAD. Rapport van den gene
ralen staf:
Op het Rigafront nam het artillerievuur
op sommige punten t-oe. Tusschen Riga en
Dunaburg is de toestand onveranderd. Ten
noordwesten van Dunaburg bij Illust en
het dorp Kazimiriehki openden de Duit-
schers in den nacht van 28 Nov. een hevig
artillerievuur op onze loopgraven en gingen
daarna bij het krieken van den dag over
tot den infanterie-aanval. Door ons concen
trisch artillerie- en infanterievuur gedwon
gen, trokken de Duitschers terug, waarbij
zij onder het yuur van hun eigen batterijen
k warden
Van dezen toestand gebruik makende,
deden onze troepen een tegenaanval, waarbij
de vijand uit de boerderij Kazdmirichki
werd geworpen en het bosch ten westen van
de boerderij. Een deel van onze troepen
drong tegelijk Illuxfc binnen en bezette de
oostelijke wijk. Ons succes voortzettend, be
zetten wij de beide kerkhoven van de stad
en een doel van de meer Zuidwaarts gelegen
Duitsche loopgraven. De strijd duurt
voort, terwijl de wcderrijdsche artillerie
krachtdadig aan het gevecht deelneemt.
Verder niets bijzonders op het front van
Dunaburg tob de Pripjet.
Ten zuidwesten van Pinsk deden onze
partijgangers een goedgeslaagden stroop
tocht dwars door de Duitsche linies. In
den nacht van 28 Nov. wisten zij onge
merkt' het stafkwartier van de 82e Duitsche
divisie bij Nevel te naderen en vielen onver
wachts de wacht aan. Met handgranaten
en de bajonet werd de wacht afgemaakt,
terwijl twee generaals, o. w. de divisie
commandant, een dokter en drie andere
officieren werden govangen genomen. Toen
Duitsche versterkingen toesnelden uit de
richting van Gorynitchi, trokken de 'partij
gangers zich terug. De krijgsgevangenen
werden uit het gevecht verwijderd. Wij
kregen negen gekwetsten en twee dooden;
tot de gewonden behoorden drie officieren,
terwijl een officier werd gedood. Officie
ren en soldaten wedijverden in moed en
plichtsbetrachting
Op den linkeroever van de Styr werd de
vijand bij het dorp Kozlinitclii en nabij
Tsjartorysk gedwongen zich naar het westen
terug te trekken.
OOSTENRMK-HONGARIJE.
Keizer Wilhelm te Weenen.
WEENEN. Keizer Wilhelm is Maandag
ochtend to 11 uur to Weenen aangekomen
om een intiem bezoek te brengen aan Keizer
Franz Josef. Aan het station werd hij ont
vangen door den aartshertog-troonopvolger
Karl Franz Joseph en de aarshertogen Franz
Salvator en Karl Stefan.
De Keizer reed onder onbeschrijfelijke
geestdrift van de saamgestroomde menigte
naar het kasteel Schönbrunn, waar hij als
gast van den Keizer zijn intrek nam.
De ontmoeting tusschen de beide Keizers,
die elkander sedert het uitbreken van den
oorlog niet meer hebben gezien, was buiten
gewoon hartelijk. De vorsten konden hunne
ontroering bijna niet bedwingen. Keizer
Franz Joseph geleidde zijn doorluchtigen
gast zelf naar zijn appartementen.
Kort na de aankomst des Keizers had een
intiem dejeuner plaats, aan hetwelk alleen
de beide keizers en de aartshertog-troonop
volger deelnamen.
In de geheele stad, die eerst 's ochtends
kennis kreeg van heb bezoek van den Duit
schen Keizer, heorscht de grootste vreugde
en geestdrift. Weenen. prijkt in rijken
vlaggentooi.
ITALIË
Oostenrijk en Italic.
ROME. Rapport van den generalen staf
Aan het Trentinofront duurt de hevige
artilleriebeschieting onafgebroken voort.
De kazernes en het station van Levico zijn
gebombardeerd
Een vijandelijke kolonne op het Karst-
plateau word door de artillerie vernietigd.
Hevige tegenaanvallen op de nieuwe Ita-
iiaansohe e telingen. op de Monte Negro
mislukten.
Bij Görz wonnen de Italianen een wei
nig terrein; de uiterst verwoede strijd
wordt hior voortgezet. De Italianen be
reikten de buitenwijken van San Martino.
Op het Karstplateau werden 264 krijgsge
vangenen gemaakt.
WEENEN. Hoe langer hoe meer
blijkt, dat de Italianen thans, het
moge kosten wat het wil, aan de
Iaonzo, zoo mogelijk bij Görz, een
succes willen forcceren. Maandag waren
hunne aanvallen gericht op het geheele
front tusöchen Tolmein en de zee, buiten
gewoon hevig echter waren de aanvallen op
onze beide bruggeboofden en het noordelijk
gedeelte van de hoogvlakte van Dobordo. De
aanvallen op onze bergstellingen ten noor
den van Tolmein waren reeds spoedig ge
stuit. Het bruggehoofd van Tolmein stond
in den middag onder trommelvuur en daar
op volgden drie krachtige aanvallen op den
noordelijken sector en een aantal zwakkere
op den zuidelijke^. Zij werdejj alle met
groptg verliezen voor dt'U yij>h4 .afgeslagen
Evf-n yvejnjg twxa Imd eep aanta) aan
vallen op Plava.
Voor het bruggehoofd van Görz is een
sterk© legermacht van alje fronten bijeen
getrokken.
Jot- den aanval ging de vijand gisteren*
alleen over bij Oslavija. Hij werd terugge
slagen alleen een smal front gedeelte werd
iets naar achteren verlegd.
In de bimieriwijkcn van Görz werden ge
durende den nacht wederom ongeveer 'J 00
bommen goworpcTp,
In don sector Van de hoogvlakte van
Dobordo werden, na een artiileristische
voorbereiding gedurende vier uren, bijzon-
der hardnekkige aanvallen gedaan op den
Monte San Michele en de 6treek om San
.Martino. Op den Monte San Michele 6loeg
een honvedregiment uit Boedapest acht be
stormingen door troepenmassa's bloedig af.
San Martino werd driemaal in gesloten
massa's aangevallen. Het honvedregiment
No. 4 handhaafde echter in verbitterde ge
vochten van man tegen man zijn stellingen.
Ook ten zuidwesten van die plaats werd
een vijandelijke aanval afgeslagen.
BERLIJN. Het „Berliner Tageblatt"
vdmeemt uit het oorlo gsp erskwarfcier
dat de vierde slag aan de Isonzo nog
altijd niet het hoogtepunt bereikt heeft.
De Italiaansche legeraanvoering streeft
er naar Görz onder alle omstandig
heden te nemen. Zij deinst voor de
zwaarste offers niet terug. Dit blijkt vooral
bij de doorbraakpoging bij Oslawia en.
Revna, waar de Italianen steeds opnieuw
trachten de hoogten van Podgora en Cal-
varia uit het noorden te omsingelen; doch
telkens loopen zij het hoofd te pletter tegen
den muur van Oostenrijksch-Hongaarsche
regimenten. Alle stellingen aan het brug
genhoofd van Görz zijn stukgeschoten, doch
nog altijd in het bezit der Oostenrijksch-
Hongaarsche troepen en worden des nachts,
ondanks het levendig vuiir der Italiaansche
artillerie en den stormloop der Italianen,
weder hersteld.
SERVIÈ.
Oe oorlog in Servië.
BERLIJN. Bij Roednïk ten zuidwesten
van Mitrowitza zijn de vijandelijke strijd-
(kraohten door deelen van het leger van von
Kövess teruggeworpen. Hier en ten westen
van de Sitnica door de troepen van von
Gallwitz, zijn totaal ongeveer 1000 gevan
genen gesmaakt.
De Bulgaarsche troepen namen op 28
Nov. Prisrend. Zij maakten meer dan 3000
gevangenen en vermeesterden S kanonnen.
SOFIA. Rapport van den gene
ralen staf van 28 November: In de
richting Prisrend vervolgen onze troepen
rusteloos de Serviërs, die in groote wan
orde naar Montenegro aftrekken. Aan den
weg Pristina-Prisrend liggen overal uitrus
tingsstukken en krijgsmateriaal verspreid.
Aan beide zijden van den weg liggen tal
rijke doode paarden en ossen en 6taan ge
broken wagens en vrachtauto's. In de om
geving van het dorp Suharska vonden wij
een aanzienlijke hoeveelheid munitie en
talrijke kanonnen, waarvan nog slechts
de affuiten en asen aanwezig waren. Ver
der zuidelijk vonden wij de overblijfselen
van het pontonmateriaal van een pionier
compagnie. Alles wijst erop, dat het over
schot van het Servische leger nog slechts
uit rondzwervende benden bestaat.
In den loop van dezen dag maakten wij
2200 krijggsevangenen, veroverden 16 ka
nonnen en 22 caissons.
Op het zuidelijke front ontwikkelt de
strijd zich voor ons gunstig. Onze troepen
bezetten op 26 Nov. de stad Kiaesco; van
daag namen zij de stad. Kroesycwo in bezit.
Van de Serviërs opexeareai in deze streek
nog sleehts kleine, op /dcli zelf staande
afdeelingen.
Onz© troepen, die aan de Boven Tsjexna
oporeeren, trokken over de rivier en maak
ten zich meester van de bruggen en wegen,
die naar M'onastir leiden.
Hoe in Servië gevochten wordt.
De „Siiddeutscke Zeit." ontleent aan
een brief van een onderwijzer, die in Servië
te velde staat, eenige bijzonderheden over
de wijze, waarop daar wordt gevochten.
„Men moet", zoo schrijft hij, „zich geheel
naar het terrein richten. Heuvel schaart zich
naast heuvel en daar tusschen door kronkelen
de dalen, met bosch begroeide kegels en kloven
liggen daar tegen, aan en over de velden loopen
heggen. Deze natuurlijke dekkingen zijn onze
toegangswegen. Wij naderen den vijand meest
al naar den aard van het terrein in rijen ach
ter elkaar. Eerst gaan patrouilles op verken
ning uit. Toc-h zijn verrassingen niet buiten
f;esloten. Do Serviër is handig en listig. Hij
aat de patrouilles kalm voorbij gaan en over
rompelt daarna de grootere afdeelingen van
uit zijn schuilplaats met vuur. Kort geleden
heb ik dit zelf aan den lijve ondervonden. De
infanterie- en cavalerie-patrouilles hadden ge
meld, dat een hoogte vrij van vijanden was.
Toen wo een hoere naderden, 6iste het door
de hoornen.
Het terrein biedt zooveel natuurlijke dek
king, dat van een oorlog met de spade geen
sprake kan zijn. Ook de Serviër graaft weinig.
Stellingen met draadversperringen heb ik tot
nog toe niet gezien. Toch zijn de stellingen
ook zonder deze reeds sterk genoeg. Wij kwa
men o. a. aan een tamelijk hooge bergreeks.
Do bergen naar het zuiden toe worden steeds
hooge r. Deze bergreeks dan liep naar achteren
langzaam af, naar voren rechts en links had
zij echter steile en gedeeltelijk met bosch be
groeide heuvels. Nu stelle men zich ongeveer
vijftig meter van den bovensten rand af sterke
schansen naar deze drie kanten voor, met inge
bouwde machinegeweren. En van uit deze stel
lingen loopgraven om naar achteren weg te ko
men. De bergen rechts en links zijn precies
zoo, alleen door een scherpe kloof gescheiden,
zoodat men. die kloof van twee kanten onder
vuur kan nemen en aan het prachtigste flan-
keeringsvuur bloot staat. Als men daarbij nog
bedenkt dat men niet loopen kan, maar slechts
met moeite naar boven klauteren, dan zal men
inzien, dat de artillerie hier iets te doen heeft.
Nu nog iets over de Serviërs. Hoe listig zij
ook zijn en hoe vermetel de gevangenen ook
voor zich uitkijken, stand houden zij toch niet.
Eeti krachtige aanval zal bij hen steeds succes
hebben. De uitrusting van de Servische troe
pen is zoo verschillend, dat als men wat ge
vangenon bij elkaar heeft, er fantasie voor noo-
dig is, om daar in nog soldaten te herkennen.
Uniform is alleen het schoeisel, een zool, die
van voren snavelvormig over do teenen is ea-
mengenaaid en met gevlochten riemen aan den
voet vast zit. Een riem loopt dan naar boven
er is boven den enkel eenige malen om het been
geaikkold. Onder de troepen zijn er velen in
burgerkleoding. Men kan gerust zeggen, dat
ieder man onder de wapens staat. Zelfs tot
zestig jaar toe. Ik heb reeds vele grijsaards
en gebogen gevangenen gezien. De Serviërs
zijn op allo mogelijke manieren gewapend. In
hun geweer laden zij vijf patronen, die den
vorm hebben van de oude Duitsche patronen
model 88. Men vindt ook nog looden kogels
zonder mantel, die zij uit oudó geweren schie
ten. Verder zijn ze gewapend met Oostenrijk-
selie en Russische geweren. Ieder soldaai heeft
cpn handgranaa-t in zijn gak.
Arfilkric; ednjuen de Serviër# wpitug te heb
ben Wij hebben tot nu toe ten minste niet
veel last gehad van hun hergbatterijendie'mot
ossen bespannen zijn. Één goed ding hebben
dc Serviërszij vernielen niets. Elke brug
over de kleine stroompjes is heel gebleven. Elk
huis ongerept.
Men Jjio.-t zich vaak verbazen over de onbe
vreesdheid van de vrouwen. Dikwijls hob ik
zo alleen of ir, groepjes voor de huizen zien
staan tusschen beide gevechtsliniën. Toen wij
b.v. den loen October achter den spoorwegdijk
:'.i dikking lagen en de kogels dor Serviërs van
fle hoogte af .over gng wc-ggoasden, trad hon
derd meter achter ons een Servische vrouw uit
haar huis en hing heel onbevreesd en zorgvul
dig haar wasohgood over de schutting
De strijd om Pirot.
De „Norddeutsche Allgemeine Zeitung"
ontleent het volgende aan den brief yan een
Buig aar scli soldaat
In de stellingen twee uur voor Pirot, den
eersten October, na het voorlezen van de
oorlogsverklaring tegen Servië voor de troe
pen, kregen twee regimenten van onze divisie,
die bij Zaribrod aan de Servische grens ston
den, het bevel tot oprukken. Nadat wij do
Serviërs van do grens verdreven haddon, kre
gen drie bataljons van ons regiment bevel
tegen do sterke Servische stelling Turski
Liwadi (Turksehe weiden) op te rukken en het
sierde tegen het hoofdsteunpunt van Pirot,
do Tsjerni Wax-h (zwarte top). Ik behoordo
tot een van do bataljons, die de Liwadi moes
ten aanvallen. Mijn hemel, dat waren geen
weiden. Misschien heeft men hun ironisch
dezen naam gegeven. Het was rotsachtig
berggebied, zonder mos en zonder gras. Tus-
echen deze rotsen hadden de Senders allo
tactische voordcelen. Het land was sterk ge
vestigd on bovendien nu nog door de Sorviers
verbeterd. De Turski Liwadi bestaan uit eon
rotsmassief, dat door groote en kleine kloven
doorsneden wordt, waarvan elk uitstekend
beschermd is. De Servische loopgraven waren
uit steen gobouwd en met pantserschildeu
voorzien. Van binnen waren zij breed en ge
riefelijk en good gedekt, zoodat do soldaten
vuur konden aansteken om zich to verwar
men. De Servische soldaat kon rustig schie
ten van achter zijn dekking en was met bom
men voorzien, waarvan hij een overvloedig
gebruik maakte. Wij aanvallers, waren er
daarom slecht aan too, vooral konden wij niet
jn voldoende mate met artillerie oporeeren.
Dit alles verhinderde ons echter niet de sterke
Servische stelling to bestormen. Hierbij valt
op to merken/dat hot gedurende onze aan
vallen in stroomen regende en dat het ge
bergte in een dichten nevelsluier lag. 'Den
Sen October viel er sneeuw en werd het zeer
koud. Met onophoudelijke krachtige bajonet-
aanvallen gingen wij voorwaarts. Nog op den
dorden dag na het begin van onze aanvallen
stonden wij tegenover nieuwe hindernissen.
De Turksehe weiden hebben geen water.
Slechts in een enkel dal is een bron, waaruit
de Serviërs en wij onzen dorst moesten les-
schen. Deze eenige bron hebben da Serviërs
van het begin af beheersent. Daar wij reeds
drie dagen dorst geleden hadden, moesten wii
die veroveren. Na een hardnekkigen strijd
van een dag, onder een hagel van Servische
geweerkogels en van machinegeweer- en bom
men vuur, verdreven wij de Serviërs en dood-
don de meesten van hen in de loopgraven, die
de bron 'beschermden.
BULGARIJE.
Bulgarije en Criekenland.
D© Balkanoorreapomdent van d© Times te
Boecharest weet mede te deden, dat men in
politiek kringen in Bulgarije, waarschijnlijk
onder Duitsche inspiratie, zegt hij, gezind
is de nationale eiscken ten aanzien van
Kavalo en do Dobroedsja op te geven, ten
einde de neutraliteit van Griekenland en
Roemenië te verzekeren. Er wordt ook toe
aangespoord dat Bulgarije toe zal stemmen
in den afstand van Doiran en Ghevgeli aan
Griekenland en zelfs van Monastir, Indien
Griekenland zich bij de centrale mogend
heden zou willen aansluiten. Hét heet dat
minister Radoslavof reeds in dit denkbeeld
heeft toegestemd.
VEREENÏGDE STATE!*
Ford's vredespogingen.
LONDEN. De Morning Po'st verneemt uit
Kopenhagen, dat Fcrd «n zijn aanhangers
de „Oscar II" van de Scandinavisch-Ame-
rikaansche stoomvaart-maatschappij char
terden om de z.g. vredesexpeditie naar
Europa over te brengen. Het schip zal eerst
Obristiania aandoen voor het te Kopen
hagen aankomt. De gedelegeerden zullen
zich dan verder begeven naar Stockholm
en Amsterdam, waar permanente bureaux
zullen worden gevestigd. Te Amsterdam zal
een vredesconferentie worden gehouden.
Het stoomschip zal op 4 December van
New-York vertrekken.
Koper na den oorlog.
NEW-YORK. De „Tiems" meldt uit ge
zaghebbende bron, dat de Duitschers 'hier
200 millioen pond koper bestelden ter afle
vering 11a den oorlog.
Een ontploffing.
WILMINGTON (Dolaware). Dinsdag
had oen ontploffing plaats in den
kruitmolen van de „Dupont de Ne
mours Powder Factory", waarbij 30
personen gedood werden. De lichamen der
slachtoffers waren geheel onkenbaar. Men
vermoedt, dat er op een of andere wijze
zand tusschen gemengd is en dat door de
wrijving vonken zijn ontstaan.
Een ongeval op de IVloerdijkbrug.
Een onzer correspondenten meldt
Sedert do vorige week wordt de spoor
brug te Moerdijk ook bereden door mili
taire vrachtauto's. Daarvoor is de brug ter
zijde van de spoorrails geheel dicht ge
maakt. Do proefritten hadden goed vol
daan. Een paar auto's, welker chauffeurs
de brug nog niet beseden hadden, zijn Maan
dagavond de brug opgegaan, doch reden ter
zijde en tus&chen de rails, mot 't gevolg,
dat zij er door zakten. Een heele stagnatie
in het treinyerkoer was hiervan het gevolg.
Direct werd met de opruiming begonnen
en is de auto door een locomotief er af ge
trokken. Eerst togen den morgen was het
verkeer hersteld.
Volgons bij dq .dheette vau de IIoil.
Spoor ontvangen mededeeling heeft het on
geval op de Mocrdijkbrug zich als volgt toe
gedragen
Om half acht Maandagavond zakte een
zware militaire vrachtautAdoor het trottoir,
d.w.z. de houten planken naast de rails vair
Ie Moardijkbrug. Eerst om half eer van
nacht had men do auto er uit gehaald. Ge
durende Hid was het verkeer over de
brug gestremd,
Van IIA» Loo.
Men tfAriijv pus uit Apcldoorp
Dé luw tj. 10. if. Tufejn Nulfcjicjjius, aan
\fien sedert September j.l- eervol' ontslag was
verleen^ als opperhoutvester van do konink
lijke houtvesterij bet Loo, zaj met ingang van
1 Januari weder deze betrekking op zich
nemen. De beer 'lutein Nolthenius, die wiornc-
mens was op zijn landgoed „.Het Wqudhuis" to
verblijven, is voor d?n herhaalden aandrang
van ae Koningin bezweken en beeft zich voor
genoemde functie weder beschikbaar gesteld.
De Duitsche gezant.
De heer Von Kühlmann is van zijn kort
verblijf in het buitenland in Den Haag
teRiggekeffrd heeft de leiding van li^t
Duiteche gezantschap weder op rich geno
men.
OP ZEE.
Schepen gezonken.
LONDEN. Lloyds meldt, dab het Engel
sche s.s. „.Dotterel" is gezonken.
Verdronken.
CORUNNA. Terwijl twee Spanjaarden
en dei-tien Duitschers van het geïnterneerde
fichip „Be'grano" in een boot terugkeerden
van een bal in een naburig dorp, sloeg de
boot om. Een Spanjaard eu tien Dyitschers
verdronken.
Generaal Buhlman.
Het Ilaagsche Correspondentiebureau
deelt mede, dat generaal G. A. Buhlman,
commandant van het veldleger, die, zooals
men weet, gcruimen tijd riek is geweest en
onlangs weer rijn functie hoeft aanvaard,
thans in den staat van zijn gezondheid aan
leiding moet hebben gevonden bet leger te
verlaten.
Mutaties.
Eervol gepensionneerd ter zake langdurigen
dienst de generaal-majoors A. Hooge-
b o o m van den grooten staf, inspecteur van
het militair onderwijs, en H. O o 1 g a a r d t,
inspecteur der bereden artillerie, alsmede kolo
nel L. baron van Hogendorp, comman
dant van hot 4e regiment veldartillerie, de
generaals Hogeboom en Oolgaardt voornoemd
onder dankbetuiging voor veeljarige en belang
rijke diensten.
Benoemd ing. 1 Dee. bij den grooten staf tot
insp. van het militair onderwijs de generaal-
majoor H. K e m p o r van den staf der artille
rie, gouverneur der academiebij den gen. staf
tot luitenant-kolonel de majoor A. G. M a r i s,
chof van den staf der 3e divisie; bij de artille
rie tot kolonel de luitenantkolonel C. J. M.
C o 11 e 11 e, commandant van het korps pon
tonniers; tot luitenant-kolonel majoor A. M.
K o 1 1 e w ij n, commandant van het korps
torpedisten; bij den staf der artillerie tot gene-
raal-majoor, gouverneur der academie de bui
tengewone adjudant der Koningin kolonel J
W. I*. van Hoogstraten, commandant
van het 2e regiment veldartillerietot generaal-
majoor, inspecteur bereden artillerie, kolonel
O, L. G. F, A b e r s o n, commandant van bet
le regiment veldartillerie; tot kolonel de luite
nant-kolonels M. C. van der Hoog van
don generalen staf, directeur der Hoogere
Krijgsschool, M. A. El out van dien staf,
eerste officier bij de academie, en E. A. F.
Blokhuis» van dien staf, toegevoegd aan
den commandant der stelling Amsterdamtot
luitenant-kolonel de majoor J. C. Logger
van dien staf, hoofd der 4e afdeeling bij het
departement van oorlog; tot majoor kapitein
H. J. A. F e b e r van dien staf, hoofd van bet
onderwijs aan de academiebij de bereden artil
lerie tot kolonel-commandant le regiment veld
artillerie de luitenant-kolonel P. L. Bergan-
s i u svan bet 2e regiment veldartillerie
luitenant-kolonel J. A. de Bruyn van den
staf van het wapen, toegevoegd aan den in
specteur der bereden artillerie; tot majoor
kapitein W. J. M. Methorst van het 2e
regiment veldartillerie; bij de vestingartillerie
tot luitenant-kolonel bij liet 4e majoor J. G.
W. B o 1 o m e y van het korpstot kapitein
de le luitenant B. Portbeine van het 2e
regiment vestingartillerie.
Benoemingen.
Bij IC. B. zijn met ingang van 5 Dec. 1915
benoemd: A. tot militie-eerste luitenants bij
bun tegenwoordig korps, lo. bij bot wapen der
infanterie, de militie-tweede luitenants, J. G.
L. S t a 1 1 a e r t, van het 14e regiment; W.
J. Co u vee, van het 6e regiment; J. H. A.
Heare, van bet 18e regiment; M. J. G.
Thomassen, van het 13e regiment: J. H.
Hinse, van het 7e regiment; D. F.
Blaauw, van het regiment jagers; G. L.
Kroes, van het 9o regimentW. L. van
M u ij l w ij k, van het le regimentR. J.
Meijer, van het Se regiment; H. G. 11.
Bremer, van het 18e regiment; J. Goed
hart, van hot 21e regimentO. de Vries,
van het regiment jagers; G. B. R. <le
Graaff, van bet regiment grenadiers; M.
F. J. Baro n van Boecop, van bet 22e
regimentJ. G. B o u m a, van bot 9e regi
ment en K. Lutomirski, yan bet 18e
regiment.
2o. Bij het wapen der artillerie de mil.itie-
tweedo luitenants J. J. M. Valkenaar.
B. J. Duetz, J. F. Ha.zewinkel, en
F. E. J. d e J o n g, allen van bet le regiment
vesting-artillerie
B. Tot reserve-eerste luitenant bij hun te
genwoordig korps, bij het roservepersoneel der
Landmacht
lo. bij het wapen der Infanterie, de reserve-
tweede luitenants AV. A. v a n D a 1 f s e n, van
bet 5e regiment, E. M. J. Goossens, van
het 3e regiment, H. M. J. Ru gers, van
het 2e regiment, B. F. Poeters, van bet
regiment Jagers, P. G. J. van der
Bcbrieck, van het 6e regiment, H. J.
Mathlener Loderus, van bet 15e regi
ment, J. C. Th on us, van bet 4e regiment,
M. Eer dm a ns, van bet 7e regiment, AV.
F. Dekker, van bet regiment Jagers. J. G.
H a g e n s, van het 19e regiment, H. T h ij s,
van het 18e regiment, F. C. do G r a a i f,
van het lOo regiment, M. H. de Boer, mr.
AV. M. O uwer kerk, mr. G. H. Lam
bert, A. II. Goldberg, en AV. H. van
Hols din gen, allen van het 4e regiment,
G. J. E. M. Mo lis, van het 6o regiment,
N. van Amersfoört, van bet 20e regi
ment, B. G. A. S meets, van bet 8e regi
ment, P. J. M. H. Boots, en J. H. Qui
cken, beiden van bet. 22o regiment, K. F.
Creutzberg van het 8c regiment, P.
Boel mans ter Spill van het regiment
Grenadiers, D. Hubboling, van bet 12e
regiment, P. II. Stuurman, van het 7e
regiment, F. A. AV. M. Desain, van het
18e regiment, R. H. Bloembergen, van
het regiment Grenadiers, E. E. de Froe,
van liet 7e regiment, H. J. P. van Hest,
van bet regiment Jager#, G. A. Bout el je,
van bet 12e regiment. A. Roorda, van heb
le regiment, C. G- Knol van bet 19e regi
ment, S. M. II ij m a n s. van bet regiment
Jagers.
S. van der Veen, van bet le regiment,
J. Maissan, van bet 2e regiment, G. A.
Arersteege van het Se regiment, AV. F. G.
S t e i n, van bet regiment Grenadiers, AV. F.
Stoeten b off, van bet 11e regiment, J.
II. Peetere, en J. AI. J. K. Lucae, bei-
<jcn van het 22e regiment, E. M. H. fion-
b o 11, van bet 11e regiment, G. S. Do
Clercq, van bet 10e regiment, J. J. O.
Staal, van het 2e regiment, E. Hof««n,
van het 19e fcgipicpt, G. A. Z o u t z e 1 i n g en
G. yan D'j li, beiden van bot )8e regiment,
AV. p y c r cu C. J. K t,e F, vaii 't
7e regiment, H. WS t h o n w e r, yan het
4o regiment. J. T. J anse; van net Go regi
ment, AI. F F aure van bet regiment Jagers,
F. Pot van bet regiment Grenadiers, J. L.
van Heus den, van het 8a regiment, J.
van Eenennaam, van bet regiment Ja
gers, J. E. Stroeve, van bet 7e regiment,
J. G. C. de Kuyp er, van bet regiment Gre
nadiers, A. van Wijnen, .van het 8e regi
ment, T. J. V i e s e r van bet 20e regiment, H.
C. Lucardio van liet regiment Jagers, D.
Abma van bet 10e regiment, M. C. Boae
van bet löo regiment, J. D. van Rees van
tet. a» arsimat, 1X. tali s ta. J, X,
van G e e len beiden van het regiment Ja
gers, J. L. te AV i n k e 1 van bet 20e regiment,
O. Bakker van bet 19o regiment, A. Bon
van het 18e regiment, C. J. M. So me re, van
bet 3e regiment, C. AV i s k e r k e van bet 14e
regiment, G. A. van Rode, van bet 17e
regiment, J. W. van O m m e r i n g van bet
4e regiment, M. Beunekors vaS bet 19e
regiment, C. F. O v e r bo f f van hot 7e regi-
ment J .AVBiersnsvan bet 14a regiment,
M P J. Sc b o 11 a a r d t van hot regiment
Grenadiers, N. J. AVeeldenbur°- van bet
le regiment, J. AV. H. Ader van bet reg:-
ment Grenadiers, J. F. L. Bruyn m hot
regiment Jagers en F. A. A 1 b e r ts van bet
7e regiment;
2o. bij bet wapen der cavalerie, de reserve-
twee ede-luitenant N. Rodenburg, van "het
4e regiment huzaren.
3o. bij het wapen der artillerie, de reserve-
tweede-luitenants R. I. M. Meltzer en AV.
J. H. Graaf van Limburg Stirum'
beiden van het le regiment veld-artillerie, a!
van der Deure van bet 2e regiment ves^
ting-artillene, A. Bruinsma en G. de
Bruin, beiden van het le regiment vesting
artillerie, H. F. Grondijs, van bet 4e rel
vest.-artill., E. G. Q. vaa Tilburg van het
le regiment vesting-artillerie, D. van der
31 a r k van het 3e regiment vesting-artillerie
AV. J. B. Besier en R. J. M. L. v a n Zin-
nicq Bergmann beiden van bet 4e regi
ment veld-artillerie, W. L. van Voorst
Vader van bet 2e regiment veldartillerie A.
E. DudokvanHeel van bot 4e regiment
veld-artillerie, P. Landberg van bet 2e re
giment veld-artillerie, J. B. Loom an en G.
P. van Dam, beiden van het le regiment
veld-artillerie.
II bepaald, dat de reserve-eerete-luitenant
Boots voornoemd, gehandhaafd blijft in zijne
betrekking van tijdeGjk paardenarts' der 2e
klasse, waartoe bij bij Koninklijk Besluit van
25 Februari 1915 No. 60 werd benoemd.
Inlijving lichting 1918.
In bet tijdvak van 16—20 Januari 1916 zul
len worden ingelijfd de dienstplichtigen der
lichting 1916, toegewezen aan bet korps pon
tonniers en bestemd voor bet eerst in te lijven
gedeelte.
Alleen om zeer gewichtige redenen waar
onder in dit geval ook studiebelangen kunnen
worden gerekend kan aan deze in te lijven
dienstplichtigen uitstel van eerste-oefeaing
worden verleend, indien zij daartoe alsnog ten
spoedigste zelf bun verlangen bij (ongezegeld)
verzoekschrift aan den Minister van Oorlog
te kennen geven, met overlegging van een
deugdelijk bewijsstuk omtrent bet werkelijk
bestaan van de reden der aanvrage. De dienst
plichtigen zullen echter rekening moeten hou
den met de mogelijkheid, dat het uitstelwordt
ingetrokken, zoodra de omstandigkodeir daar
toe aanleiding mochten geven.
(„St. Ct.")
Geen aanwijzing voor militie-reserve-officier.
De Minister van Oorlog brengt ter kennis
van belanghebbenden dat van de lichting 1916
geen miliciens zullen worden aangewezen
voor de opleiding tot reserve-officier, herkom
stig uit de militie. („St. Ct."
Landstorm jaarklasse 1916.
Ingevolge artikel 3 der Landstormwet zullen
thans de landstormplicbtigen, die geboren zijn
in bet jaar 1896, worden ingeschreven, en zal
spoedig worden overgegaan tot do keuring van
genoemde jaarkJksse.
Do gewone onderscheiding tusschen bestem
ming voor ongewapenden dienst eenerzijds en
voor gewapenden en ongewapenden dienst an
derzijds, blijft buiten beschouwing. Van alle
landstormplicbtigen zal gewapende dienst kun
nen worden gevorderd.
Tabel van maten en gewichten.
De Opperbevelhebber van Land- en Zeemacht
heeft, naar de „Leeuw. Ct." meldt, aan dr.
Coert vergunning verleend, een 10,000 soldaten
te meten (lengte, borst- en buik-omvang) en te
wegen, ten einde een tabel samen te stellen
van maten en gewicht van gezonde mannelijke
Nederlanders.
Het onderzoek mag echter niemand tegen
zijn zin worden opgelegd, de .dienstbelangen
niQgeri er niet door worden geschaad cn aan
bet Rijk mogen geen kosten in rekening worden
gebracht.
Inkwartiering.
„St.-Ct." 280 bevat het Kon. Besl. van 28
Oct. betreffende wijziging van het Kon. Besl.
van 10 Nov. 1S92 („St.bl." 253) (intussclien
meermalen gewijzigd), houdende o. a. vast
stelling der reglementaire bepalingen ter uit
voering van do wet betrekkelijk de inkwartie
ringen en heb onderhoud van bet 'krijgsvolk
en de transporten en leverantiën voor de legers
of verdedigingswerken van hot Rijk gevorderd,
van don lïden September 1866 St.bl." 13S)A
(sindsdien meermalen gewijzigd).
Landstorm-Besluit.
Bij Kon. Besl. van 19 Nov. („St. Li." 476)
wordt in bijlage B van Landstormbasluit („St.
bi." 1913 No. 273) aan bet tweede lid toege
voegd
,dat de aangenomene verklaart, dat het hem
bekend is, dat indien hij ter zake van het (de)
hierna vermelde gebrek (gebreken), waarmede
hij bij zijn aanneming is behept bevonden, van
de itegenwoordiige verbintenis wordt ontsla
gen, hij geen aanspraak op pensioen zal kun
nen maken op grond van art. 2, 6ub 2o der
Pensioenwet vóór de landmacht (zeemacht)
1902. („St. Ct.")
in Nederland terug.
De kapt.-luit. ter zee J. L. von Leschen, 1.1.
commandant van de torpedobootdienst te Soe-
rabaja, is per particuliere gelegenheid in Neder
land teruggekeerd.
Naar Ocst-Indië.
Op 4 December e. k. vertrekt met bet s.s.
„Prins der Nederlanden" naar O.-T. een deta
chement suppleticti'oepeu, sterk 12 onderoffi
cieren cn 70 minderen, onder bevel van den
le-luit. der art. O.-I. leger A. Pufkus en met
medegeleidc van den voor dat leger bestemden
2e-luit. der mil. adm. D. A. Best.
Vrijwillige Landstorm.
Benocnjd.i# tot commandant der Landstorm-
af deel ing „Groningen I" de 2e luitenant bij
die Afdeeling prof. dr. C. AV. A'ollgraff.
Bij de Kol. Reserve.
De le luitenant der inf. O.-I, leger J. G. A.
van der p ff i c h is met ingang van
1 December geplaatst bij de koloniale reserve
te Nijmegen.
Kazerne te Willemsoord.
Naar wij uit goede bron vernemen is
thans dGor den Minister van Marine op
dracht verstrekt om een onderzoek in te
stellen n^ar de mogelijkheid ©m het com
plex gebouwen .op '3 Rijkswerf te Willems
oord. wagrin zic?h thans o.m- de Magapjjnen
vap uitrusting bevinden» ÏW te richten als
kaz-erhe.
Wanneer dit plan voor uitvoering vat
baar blijkt, zal vermoedelijk worden afge
zien van het aanvankelijk voornemen deze
kazerne te "bouwen, hetzij aan de overzijde
van de haven, hetzij op d© terreinen in de
nabijheid van de kazerne vooj den oudcr-
zeedionst.
Het ecikijnt dat overwegingen van finan-
cïeelen aard tot deze wijziging in de oor
spronkelijke plannen aanjiadjpff hgbben£§?
raa*