mm* Woensdag 1 December 1915 Orgaan voor Leger en Vloot. Oorlogsnieuws. TWEEDE JAARGANG. mi in Én namsfrift One Oorlogsdagboek. Oe bannelingen. DE SOLDATENCOURANT ADRES DER REDACTIE EN ADMINISTRATIE PALESTRLN AST RAAT 10, AMSTERDAM. DIT BLAD VERSCHIJNT DRIEMAAL PER WEEK. LOSSE NUMMERS VOOR MILITAIREN 1 CENT, VOORBURGERS 3 CENT, ABONNE MENT VOOR MILITAIREN 0.75, VOOR BURGERS ƒ1.50 P. DRIE MAANDEN Voor Adverteutiön wende men zich tot onzo Administratie, Palcztri navrant 10 Amsterdam. Prijs der Ad verten tiPn per regel 30 cent. Voor Ineczoodesi Mede' deelingen op de tweede, derde en vierde pagina dubool tarief. By abonnement reductie. r ITto in bij do Styr om de Russen af te houden van een inval jn Roemenië. Er zijn, militair on politiek, nog heel wat verrassingen mogelijk in den BaLkan. Daar waarschijnlijk zal in den eersten tijd bet zwaartepunt van dezen oorlog blijven. Behalve, aan do Styr heerscht er rust aan 't geheele Oosterfront en op het W'esterfront viel nipts voor. Alen had er last van sneeuwval en koude, vooral in de Vogezen en die maakten een feilen strijd onmogelijk. Alleen het kanon blijft 'fc Is vrij kalm op al de verschillende oorlogsterreinen behalve in Servië. Daar Woedt de strijd nog steeds op eon geduchte tvijze, en -wij geven daarom opnieuw een kaartje van liet strijdgebied daar met de verschillende aangrenzende lauden, die alle min of meer in dezen oorlog zijn betrokken. Geen audiëntie. Blijkens bericht in de „Staatscourant" wordt-Donderdag a .s. door den Minister vau Oorlog geen audiëntie verleend. De geallieerden hebben meer hun best g< daan om dcor politieke dan dpof militaire maatrogelsn de Serviërs te helpen. dit is de meeiiing der woordvoerders in do centrale staten. We kunnen niet beslissen, of deze ver klaring volkomen vaar is, maar liet is zeker, dat de hulp van Frankrijk en Engeland te laat gekomen is voor Servië, zooals zij to laat'kwam voor België, 't Was al sedert dagen, sedert een paar weken duidelijk, dat het lob van Servië is beslist. Vau het 'koninkrijk Ser vië is feitelijk alleen nog do bergstreek, waar in Prisrend is gelegen en eon streek in 'fc Zui den langs de Grieksche grens onbezet geble ven, ook het «Lijster- of Amselveld is thans in de macht der Duitsehere en Oostenrijkers en let kan niet lang meer duren, of niet hun bondgenooten do Bulgaren hebben zij hot ge- lieele land onderworpen, bestaat er geen koninkrijk Servië meer. Hot lijkt er niet op, dat de Ententc-mogendkeden daaraan iets kun nen veranderen. Hun doel moet er nu op gericht zijn om ver deren opmarsrh der vijanden in 't Zuidoosten tegen te gaan. Verderen opmarsch waarheen? Dit is weï een gewichtige vraag. Alen gelooft niet, dat de Duitschers en Oostenrijkers zich tevreden zullen stellen met de verovering van Servië alleen, 't Is waar, dat deze verovering hun veel voordeden lieeft bezorgd: Weencn en Berlijn zijn nu woor verbonden met Konstanti- nopelniet alleeji kunnen tusschen dezo steden weer rechtstrcekscho telegrammen worden ge wisseld, ook spoortreinen trekken er been en weer, brengen naar Turkije munitie en kanon nen on hulptroepen, komen er van terug niet graan en andere levensmiddelen, met koper, enz. Maar zij kunnen daarmee niet tevreden zijn. Zij hebben nog de ïlontencgrijnen to be strijden in 't eigen land van dezen en de uit 69ste Week. 22 Nov. De Servische regering is over Dibra in de richting van Alba nië vertrokken. De Eugelsche legatie te Athene deelt mede, dat de Entente plan lieeft een liamdelsblokkade van Griekenland af to kondigen. 23 Nov. De Servische regeeriug is naar Prizreud gegaan. Thans wordt gameid, dat zij to Monastir wordt verwacht. Het Engelsclie departement van buitenl anclsohe zaken deelt mede, dat geen Grieksche schepen in beslag zijn genomen of worden vastgehouden in Britsehe havens en dat geen blokkade van Griek sche havens ingesteld of in wer king is. Buiten weten van de Perzische regeoring zijn, aldus deelde minis ter Grey in het Lagerhuis mede, do Engels olie consul en de direc teur van de Perzische Rijksbank door de gendarmerie in hechtenis genomen. De gendarmerie is onder haar buitenlandsohe officieren tegen de Perzische regeering in opstand ge komen M'.trowitza is door de Ooslen- rijksch-ITong., Prestina door de Duitsche troepen ingenomen. 2% Do Fransch© legsr com missie be sluit, in overleg roet minister. Gal- geweken'Serviërs in Albanië. Gemakkelijk zal daar, in do ruwe bergstreken, do strijd niet val len voor de troepen der eeutralen en vim Bulga rije, en is 't do vraag, of hct'do moeito waard is, daaraan vclo manschappen en langen tijd geien. Waarschijnlijker zullen de verceuigde overwinnaars van Servië zich wenden naar het Zuiden, do daar terugtrekkende legers achter volgen in Griekonland en op Saloniki aanstu ren, als een zeer begeerlijken buit voor Bul garije. Weliswaar heeft dit beloofd Grickscli gebied te eerbiedigen, wanneer Griekenland neutraal bleef. Is het dit echter gebleven nn het Fran- sche en Engelsclie troepen liet landen en een doorgang gaf aan zijn gebied? En zal liet verder nog de slappe neutraliteit van totnogtoe blijven handhaven? Alen weet, dat de Enten- tenmogendheden reeds dagen en weken doende zijn om do Grieksche regeering over te halen naar haar zijde. Mat zij van haar verlangen is niet geheel zeker, en als de centrale mogendheden verder oprukken, zal men waar schijnlijlc nog wel iets meer vragen dan dat d< terugtrekkende Indiërs en hun hulptroepen niet gevangen genomen en geïnterneerd wor den, maar men zal van Griekenland verlangen, dat het positief deelneemt aan den strijd, iets, wat de regeering te Athene voorloopig nog schijnt te weigeren. Zooals Roemenië totnogtoe weigert, zijn neu traliteit op te geven. Gok dezo Balkansttat wordt bewerkt. Aan zijn oostgrens toch, Bessarabiö, staan 250,000 man Russische troepen gereed, dio verlangen Bulgarije aan te vallen. Zij kunnen dat niet anders doen dan. door Roemenie heen en de geallieerden trachten nu de Roemeensche regeering daartoe over te halen. Doch de centrale staten zitten op hun beurt ook niet stilzij trachten Roemenië te overrodeu zijn neutraliteit te handhaven. Wat uit dozo politieke bewegingen zal ont staan, wie kan Jt zeggen. Tegen Roemenië' zin langs den Donau troepen naar Bulgarije te brengen, zou de llussen in den strijd n ikkelen met eerstgeuoemd land on zij zouden dan tegenover zich ook het sterke Roemeensche legor vinden en dus veel meer dan een kwart millioen mannon noodig hebben. Duitschlaud en Oostenrijk intusschen zijn op lmn hoede, zij trekken reeds troepen samen aan do noord- en westgrens van Roemenië, om daar, zoo noodig, de Russen te ontvangen zij vallen tevens, in de laatste dagen, heviger on hardnekkiger aan lienij.om de lichting 1917 op 15 Dec. onder de wapens te doen komen. De Grieksche regeering beant woordt de nota. der Entente en door, een bevredigende toezegging. In Engeland is eeu dergelijk recruteermgsstelsel als voor het leger, ingevoerd voor de vloot. Een Russisch leger van 250,000 man is geconcentreerd te Ismail en Reni aan de Roemeensche grens. De Tsaar heeft persoonlijk aan Servië hulp toegezegd. Italië zal 40,000 man zenden. Het Merelveld is geheel in liet bezit der verbonden troepen. Lord Kitchener is te ltome a angekomen Een Russische militaire missie komt te Londen om besprekingen te houden met de regeering en 1 egerautori teiten Tot opvolger van den heer Churchill als kanselier van het hertogdom Lancaster is benoemd de heer Herbert Samuel, posfc- meester-gen eraal De gezanten der Entente over handigen de Grieksche regeering een nieuwe nota, thans over do de-tailregeling. Het voornaamste deel van het Servische leger is over do Alba- nessohe grens getrokken, met achterlating van de zware artille rie. Van ofi'iciëele Duitsche zijde wordt gemeld, dat ruim 100,000 Serviërs d.i. bijna de helft van het Servische leger, krijgsgevan gen zijn gemaakt. Do bujtepgewong, zitting yan GUPT5CHLANID. Do Duitsche verliezen. Warner Allen, vertegenwoordiger van do Britsehe pers bij de Franscbe legers, schat hot tótaal der Duitsche verliezen gedurende do eerste 15 maanden van den oorlog, van Augus tus 1914. tot einde October 1915, op ongeveer 4,5 millioen man aan de gezamenlijko fronten. Drie millioen man zullen voorgoed buiten ge vecht zijn gesteld, terwijl hij meent, dat do overblijvende 1.5 millioen man naar de ge- veehtslinies zijn teruggekeerd. Do correspon dent van de Morniny Post te Kopenhagen geeft een. schatting, dio nagenoeg geheel over eenstemt met de door Warner Allen gegeven cijfers. FRANKRIJK. Van het Westelijk Oorlogsterrein. PARIJS. Hevige gevechten, maai* zonder belangrijke incidenten. Bij een luchtgevecht viel een Duitsche aeroplane, die door een Fransch9 achtervolgd werd, bij Westendo in zee. Watervliegtuigen van de geallieerden deden met hun geschut een aanval op de booten, en boorde één vaartuig in den grond; een aantal bommen werd op de loodsen geworpen. Ten oosten van Miilhausen vernielden drie vliegtuigen in een hevig luchtgevecht een Duitsche vliegmachine en noodzaakten een tweede te landen. BERLIJN. Onze troepen bezetten, nadat zij met succes ©en mijn hadden laten sprin gen in de burnt van Neuville (tusschen Atrecht en Lens), den ontstanen trechter en maakten eenige krijgsgevangenen. Op verschillende punten van het front gevechten met handgranaten en werpmij- nen. In Champagne en Argonne betoonde de vijandelijke artillerie levendige activiteit. Ju de nabijheid van Oslavia veroverden wij na een hevig gevecht een hoogte, waarbij wij 261 man gevangen namen. Op het overige front maakten wij eenige vorderingen WEENEN- De Italianen zetten hunne vergeeihche aanvallen op liet geheel© kustfront voort. Vooral Zater dag kwamen dezo hun op bloedige ver liezen te staan. TJet hevigst was het geveclit, aan het bruggéheofd van Gcirz, I waar de vijand door ouophouttelijke aanval- j Ion met -steeds weder versche, sterke troe- I pen, vooral bij Oslavija, langs den weg I poogde door te breken. Gedurende korten tijd was de bergtop ten noordoosten van de stad in handen van den vijand. Na een hevig vuur van onze artillerie heroverden onze troepen echter al hunne oorspronkelijke loopgraven stormenderhand. Ook in het zuidelijk gedeelte van de Pod- gora-stelling drongen de vijanden binnen, ze werden er echter uitgedreven en daarna nog krachtdadig beschoten. Het terrein voor liet bruggéheofd i9 met lijken van vijanden bezaaid. Bij Oslavija alleen liggen er meer dan 1000. Aan den rand van de hoogvlakte van Doberdo bepaalden de vijanden zich tot een aanval ten zuidwesten van San Martino. Deze werd afgeslagen. Even vruchteloos waren alle aanvallen in den noordelijken Isonzo-sector, bij Zagora, Plava, op verschillende punten van het bruggehoofd van Tolmein aan de AIrzli Vrk, waar 400 dooden voor ons front liggen, en op de Vrsic-stelling. De toestand is overi gens onveranderd. Het. Isonzo-front is ge heel en al in handen onzer troepen. Aan do grens van Tirol werd een aanval op onze stellingen aan de westelijke helling van den Monte Piano en bij de grensbrug vau Schluderbach bloedig afgeslagen. Lord Kitchener. ROME. Kitchener vertrok Zondagmiddag naar het Italiaansohe front, waar hij door de» koning zal worden ontvangen. RUSLAND, y Een Russische militaire missie. LONDEN. Reuter verneemt, dat eene belangrijk© Russische militaire missie, onder leiding van admiraal Rousrini, chef van den marinestaf en verder bestaande uit officie ren van den Keizerlijken Staf, te Londen is aangekomen. De komst van deze missie is het resultaat van een wensch, door Lord Kitchener geu.t, omtrent nauwere samenwerking met Rus land. De missie voert besprekingen met de regeering aangaande de Oorlogsvoering. Nooit was er-nauwer samenwerking tus schen de geallieerden. De toevoer van wapenen en munitie voor Rusland is reeds belangrijk verbeterd en wordt met den dag meer bevredigend. De nieuwe lichting. Officieel is in Rusland bekend gemaakt, dat de jonge mannen, die in 1897 zijn ge boren en die onder normale omstandigheden eerst i'n 1918 onder de wapenen zouden moe ten komen, nu in 1916 zullen moeten op komen. ITALIË Oostenrijk en Italië. ROME. Rapport van den generalen staf De aanvallen op de hoogten ten noord westen van Görz worden met succes voort gezet: sterke loopgraven werden door ons veroverd. Wij begonnen terrein te winnen in de richting van de rivier en maakten 115 man krijgsgevangen. ssRvie. Da ooriog in Servië. WEENEN. De aan de noordelijke grens van Montenegro strijdende Oosteurijlcsch- Uongaarsche troepen sloegen den vijand T terug over den Mctafóa-pas.' Ook het grens gebied van Celebic werd van vijanden ge zuiverd. Er werden wederom 300 man krijgsge vangen gemaakt. De Bulgaren bezetten Goles-Brdo ten zuidwesten van Pristina en de hoogten ten westen van Perizowitsj. SALONIKI. Volgens hier ontvangen berichten doen de Bulgaren een aanval op Kroesjewo ten noorden van Monastir en heerscht daar ter .plaatse een paniek ATHENE. Da bladen berichten, dat de Serviërs te Kroesjewo een groot aantal Bul garen en Grieken gedood, de winkels ge plunderd en een gedeelte van de stad in brand gestoken hebben. LONDEN. De ..Daily Tel." verneemt dd. 28 Nov. uit Athene: Kolonel Vassitsj seint omtrent het front bij Prizrerid via Durazzo aan den Ssrvischen gezant dat het Servische leger do passen verdedigt, waardoor de wegen van de Kossowovlakte naar Prizrend en d© Star Planina leiden. Het volbrengt den terugtocht uit de. stel lingen aan de vroegere Turksch-Sèrvische grens in goede orde, en lijdt daarbij slechts geringe verliezen, terwijl het zijn samen hang behoudt en zijn artillerie enz. mee voert. Duizenden vluchtelingen zijn in de vlakte van Kossowo achtergelaten. Men heeft besloten tot den tcrugto-ht naar Skoetari en Durazzo de voorhoede is reeds Albanië bij Ljoemkoela binnengerukt. Wat van.de artillerie enz. niet kan worden meegevoerd, zal worden vernield. het Roemeensche parlement wordt door den koning geopend. Iu het „Berliner Tageblatt" vertelt een Duitscli officier van de landbewoners, die in het oosten van de frontstreek vijftig tot zestig kilometer achteruit worden ge bracht. Wié eenmaal, zoo zegt hij, met twee tot drie duizend van dezo bannelingen dagen lang door het -land getrokken is, weet, dat hij den beker van het menschelijk geduld tob den kaatsten druppel moet ledigen en tevens ook, dat hij zijn hart drie maal verloochenen móet, als bij nog vooruit wil komen. Het transport over een afstand van vijftig tot zestig kilometer eischt vele dagen. De lange, toren lioog bepakte lad derwagens, waarop bovendien ooa nog do oude vrouwen en de zoogende moeders zitten, komen slechts langzaam voort op de zware zandwe gen. Kinderen, vrouwen, mannen en grijsaards loopen er naast. Vier honderd van zulke wa gens met begeleiding men kan zich ecu voor stelling maken van het marschtempo. Zoo een kiolmeters lange stoet van schuddende, knar sende liittenwagens en het bont gekleedo barre- 'oe-tsclio volk er naast is het toppunt van troos teloosheid. Ik lieb oude veldofficieren gezien, die hen mot vochtige oogen nastaarden. Daar drijven drie kleine barrovoetsohe meisjes met den hoofddoek liaar gezicht tegen den wind be schuttende, onder voortdurend geschreeuw, het laatste, weerbarstige varken der familio met stokslagen in de modder voor zich uit. Hier sleepen twee vrouwen een zwaren zak niet aard appels, dio van den wagen gegleden is en trach ten den verder rollendon wagen weer in te halen. Andere vrouwen loopen gebogen niet kleino kinderen in lange gele doeken op den rag. En nog een anderen bundel hebben zo ouder den arm. Eeu moeder zoogt boven op den wagen haan schreeuwend kijid en dekt het met den rug en haar geopenden mantel tegen de koude. Merkwaardig hoe dof en onverschillig do mannen zijn. Waar iets te deen is, of te sleepen, doen het de vrouwen. De mannen stu ren slechts den wagen. Vergeefs tracht ik een verschrompeld oud moedertje op een wagen te laden. Ze is er niet van af te brengen op haar gelijkmatige wezenlooze manier verder te loo pen. Ze ziet niet naar rechts en ook niet naar links. Ze hoort niets. In zich zelf gekeerd trip pelt zo haar weg. Haar oogen zijn koud en hard cu zien over ons heen, als waren wij maar ééndagsvliegen. Ze klaagt niet, zo loopt, mee do rechterhand op een stok. terwijl zij met de linker een heiligenbeeld tegen do borst gedrukt houdt. Dit io naar gewichtiger dan eten en drinken. Ze zal het overal mee heen sleepen. Na drio marsclidagen zie ik het oudje nog met haar beeld in den zelfden gelijkmatigen, bijna «igenzinnigen pas naast, den wagon. Er is iets heldhaftigs in deze oude kracht en stille oe- rlisting in het noodlot. In hot algemeen toonen deze menschen een verbazende taaiheid en weer standsvermogen tegen weer, wind en ontberin gen. Vijf dagen lang was ik met ongeveer drie duizend menschen onderweg, onder wie Icleine kinderen en oude vrouwen. Vier nachten heb ben zij gedeeltelijk hij sneeuw en slechts beschut door het kampvuur en primitieve gevlochten horden tegen den wind iu de open lucht ge kampeerd. Geen enkelen zieke heb ik onder hen gezien. Evon verbazingwekkend is do' taaiheid der kleine paarden. Van hooi, een beetje ha- verstroo en gras levende, trékken ze do zware lasten in het diepe zand tot zo er bij neer val len. Toen ik het bevel kreeg met twintig- rui ters de ontzaggelijke colonne te begeleiden en achter het front in te kwartieren, meende ik niet do gebrekkige wagens en met deze ellendige menschen geen drie kilometer ver te komen. Toen wij na vijf dagen aankwamen, ont mak er ternauwernood een wagen. De men schen weten zich ook te behelpen. Breekt een wiel, dan krijgen zij wel, do duivel weet waar vandaan, een ander. Of ze lappen liet op eenige wijze op, zoodat de wagen weer verder bonkt. Ze willen, zelf vooruit, omdat zq weten, dat De kolonel zegt verder, dat alle hoop om Monastir te redden is opgegevende vijand beschikt over vijf maal meer strijdkrachten dan hij zelf. (Kolonel Vassitsj n.l. voerde het bevel over den sector Monastir. R.'l Jk zal tot morgen stand houden. Dan zal de vijand te Monastir zijnde stad is geheel ontruimd. Zelfs onzo consul, di© verleden week weigerde te vertrekken, is afgereisd en to Fiorina aangekomen. Een Bulgaarsch detachement heeft de brug over de Tsjema bij Tsjekrikrei vier mijlen ten westen van Monastir, bezet. Men verwacht, dat zij he den te Keuali komen, waardoor de sjioor- weg. naar de Grieksche grens zal worden afgesneden. olonel Vaeriü-j za! met zijn troepen westwaarts naar Resna terugtrekken, om vandaar naar EI Bassan in Albanië te gaan. De toestand in Servië. LONDEN. Een Amerikaansche corres pondent seir.t van Monastir vrteeehjko bij zonderheden over de ellende van de Servi sche vluchtelingen. Na een ellendigen tocht gedurende twintig dagen te paard van Nisj, kwam de regeering t© Monastir. Tot het gezelschap behoorde ook mevrouw Grouitsj, de Amerikaansche vrouw van den Servischen onder-minister van buitenlandsche zaken. Zij vertelde: Er zijn in Servië drie millioen menschen die van honger omkomen; alle paarden ster ven door gebrek aan voer; duizenden bon den zijn door de vluchtelingen in de huizen zonder voedsel achtergelaten. De uitgehon gerde dieren zwerven in troepen door de bergen. Servië is zonder brood. De weg van Nisj naar Monastir overtreft in ellende den weg naar Klondike: doode paarden lig gen overal verspreid evenals van honger stervende en uitgeputte vluchtelingen, man nen, vrouwen en kinderen. Wij behoorden tot het gezelschap van de regeering en waren ongetwijfeld heb beste uitgerust voor dien weg des doods, maar gewoonlijk konden we per dag niet meer dan een half brood krijgen. De meeste vluchtelingen waren dagenlang zonder voedsel Velen stierven aan den kant van den weg of in de dorpen, waar zij vol hoop binnentrokken, alleen om tot de ontdekking te komen, dat er niets eetbaars was te krijgen. Er is slechts één nauw paardenpad open naar Servië door Albanië en sinds de spoorwegverbinding is afgesneden, moest alle aanvoer naar Montenegro en Albanië daarlangs. De bevolking van die landen lijdt ook het grootste gebrek. Op een nacht hoorden wij het gegil van een man, die vermoord werd door lieden, die door den honger krankzinnig waren geworden en hem zijn brood ontnamen. De Belgische gezant zeideToen ik kor ten tijd geleden in Albanië was en mijn Albaneesche bedienden geld gaf, barstten zij in tranen uit en zeiden Wij hebben niets te eten; geef ons in Godsnaam brood. De slag bij Pristina. Dr. Hugo Lederer, de oorlogscorrespon dent van het „Berl. Tageblatt seint uit Sofia, dat de slag bij Pristina, die tien dagen heeft geduurd, tot de hevigste gevech ten uit den Servischen veldtocht behoort. De Serviërs verloren meer dan 20,000 ge vangenen, hunne verliezen aan dooden en gewonden zijn niet minder, en hun geheele artilleriepark en trein vielen den overwin naars in handen. Ook de slag bi j Krivolatsj, tegen de Fran- schen, is een overwinning der Bulgaren ge worden. De Petit Parisien" meldt, dat de Franschen uit Krivolatsj over Kawaraer en Demir Kapoe, terugtrekken. De corres pondent- van het „Berl. Tageblatt" meldt, dat do geallieerden bet nuttelooze -'an den veldtocht in Servië gaan inzien. Voor den terugtocht naar Saloniki heeft Griekenland eeu strook van den spoorweg van de Ser- isclie grens tot Saloniki neutraal ver klaard daarginds een nieuw tehuis 'voor hen geopend wordt. Is do colonne eenmaal in gang, dan. rolt zij bijna van zelf verder. Het ergste echter is het vertrek. Op een morgen worden de dorpen dcor gen darmerie-patrouilles omsingeld en den inwoners medegedeeld dat zij in drie uur klaar moeten zijn voor den marsch. De plotse linge aankondiging en de omsingeling is noodzakelijk, omdat, anders vele families in do bosschen de A ijk zouden nemen, waar zij ellendig móesten omkomen. On middellijk verheft zich een groot gehuil en geschreeuw in het geheele dorp. De vrouwen hollen naar do orthodoxe kerk en kussen wec- nend alle heiligenbeelden. In de huizen werpen eenige weerspannigen zich op den grond en moeten niet geweld weggesleept worden. Dan begiut het inpakken. Natuurlijk willeu zij eerst het onmogelijkste» moe neniën. tot zij zelf inzien, dat het paard en de wagen niet zoo veel ver dragen kunnen. Daarom wordt nog eens over gepakt. Van elk stuk huisraad wordt onder tranen afscheid genomen. Eemgen hebben kreu pele paarden, anderen geen tuig. Zij schelden elkaar uit, omdat eenige familie-leden niets van de anderen willen opladen. Ten slotte zijn er nog eenigen, die in het geheel geen paard en wagen hebben. Voor hen staan eenige greote ladderwagens van onzo bagage gereed. Daar dit echter ten slotte geen meubelwagens zijn en do menschen moenen er alles ie kunnen opladen, houdt bij elk van deze wagens een gendarme streng toezicht. Dan zitten natuurlijk de man nen en jonge vrouwen bij lioopen op dc vol bela den wagens, zoodat de paarden niet vooruit kun nen. Allen, op do gebiekkigen na, worden er af gejaagd. Men moet zich bij het uitvoeren van dit onverkwikkelijk bevel zelf hardvochtigheid inpraten. Want anders staat men acht dagen later nog op dezelfde plek. Een andere moeilijkheid levert het nachtkwar tier. Dit moet zooveel mogelijk in do nabijheid van een waterput en van bosch opgeslagen wor den, opdat paarden en menschen water en eenige bescherming tegen de koude zullen heb ben.. Daar echter de eindelooze rij niet op den Hoe het Duitsche leger In Servië er uit ziet. Colin Ross, de oorlogscorrespondent van de „Vossischo Zeitung" in Servië achildert in een brief uit Slatnia het uitzien van de troepen der bondgonooten iu Servië als volgt-: Op den pasweg, die van Kragoojowatz naar het zuiden loopt, hoopen de colonnes zich op. Een zwarte leger .-lang zonder einde ligt. van het dal tegen den berg. Alles van drio divisies, wat niet naar willekeur zonder wegen over do bergkammen knu marchoereo (en dat kunnen alleen de infanterie en de lastdier- colonnes) dringt zich op dezen weg te zamon. Achter elkaar staan daar knnonnon- en honwit- serafdeelingen, voldkoukens, prcviandcolonnes, xnortierbutterijcA en nog eens houwitsers en kanonnen. Pruisen, Hessen en Beieren. Drie jaar geloden, in dén Balkanoorlog zag ik om d«-n zelfden tijd van hot jaar, in Tracio het Turksche leger. Voor mijn slechts aan Duit sche njanoeuvre-tooneolon gewend oog, schenen do Turken in hun versleten uniformen met hun ossen- en buffel-colonnes een troep zwervende Zigeuners toe. Thans zien de Pruisische troe pen er niet veel beter uit. Ieder land geeft nu eenmaal bet daarin vechtende leger zijn bijzon der uiterlijk. Voor den tocht over de Donau zijn alle troe pen in Zuid-Hongarijo opnieuw uitgerust. Nu taan jassen, broeken en overjassen stijf van modder en klei. Do accacia-doornen en puntige rotsen hebben menig gat gescheurd, dat nog niot gerepareerd is kunnen worden, tedere voet ganger heeft zich een stevigen stok verschaft. De bergformaties zijn zelfs reeds reglementair daarmede uitgerust. De hoofddeksels wisselen af van den ouden helm, den nieuwen helm zonder punt en met nek-bescherming, tot de veldpet en de wollen mnts. Daarbij komen nog do vele bij de Duitsche troepen ingedeelde Oostenrijkers in hun verschillende uniformen, gedeeltelijk bont, gedeeltelijk veld. en gedeel telijk groengrijs. Dan nog de gehuurde koet siers, Hongaren, Roemeniërs, Russen en Ser viërs; gedeeltelijk steken zij in uniform en diagen zij bonte mutsen en hoeden, schapen vellen, geborduurde jakken en opanken. Het bontst© schouwspel bieden dc voertuigen met hunne bespanningen. De geregelde zware kastwagens heeft men bijna allo moeten achter laten. In plaats daarvan heeft men een doel- matigen wagen van de borg-coloxwe, smalle, handige karren, die met twee paarden voor elkaar gereden worden. We hebben ook zulke veldkeukens. In vergelijking met de oude zien zij er nietig uit, als speelgoed. Do bergwagens zijn echter bij lange na niet voldoende. Mon sleept alles bij elkaar, dat wielen heeft en rol len. Er zijn wagens bij, die nog uit Frankrijk komenvele uit Ruslamd en do meosto uit het land zelf. Daarvoor loopen paarden van alle rassen, zware, beeuige Belgen en Normandiëra, onrustige Kozakkenpaardeu. kleine, tuaie Ga- liciërs, Hongaren en Serviërs. Waar do paar den hc-t niet meer aan kunnen, daar helpen da ossen mee. Ossen en buffels. Zware ammuni- tie-eolonnes zijn grootendeels met de zwarte, langharige Indische buffels bespannen, die zoo oneindig langzaam, maar ook zoo oneindig ze- kcr loopen. Ossen heeft men overal uit de stallen en van de reiden gehaald, waar men ze krijgen kon. Zö helpen do veldkeukens trek ken" De zware waterwagens en de drinkwater- machines. Vaak zijn ossen* en paarden achter elkaar gespannen, zwaro Belgen en kleine Galiciëra. Do eerste'in onberispelijk tuig. daar zij eerst kort geleden uit hun vaderland gekomen zijn, do laatste gespannen met zeelen en halsters. Op het zadelpaard zit een bruine jongen in opanken en linnen kiel, met een Duitsche sol- datenpet op liet hoofd, en zwaait luid schreeu wend zijn zweep Met onzo kouwitser-afdecling zitten wij daar midden tusschen. Na den overtocht over de Jepenica en den va! van Kragoejewatz is de voorhoede op de zuidelijke hoogten op nieuwen sterken tegenstand gestuit. Wij meenden nu eindelijk aan de reeds bijna legendarisch ge worden sterke borgstelling t© zijn. Over de kammen liepen bedekte loopgraven en onze in fanterie kreeg artillerievuur, ook uit zwaar kaliber. Het berggeschut en de veldkanonnen waren niot genoeg. De houwitsers en mortieren moes ten er hij to pas komen. Do mortieren hebben het gemakkelijk. Zij kunnen bij Korman aan den ingang van bet li rgdal blijven staan. Terwijl wij naar boven klimmen viiegen ons hun zware miikerbrooden I over het hoofd BULGARIJE. Duitsche versterkingen naar Bulgarije. PARIJS. De Duitschers gaan voort weg, die vrij moet blijven voor colonnes van automobieler, mag blijven staan, moet men het land op. Dat kost reeds in het leger veel oefe ning. Men kan dus denken hoo het hier is. Nauwelijks zien de achtersten, dat de voorste wagens den weg verlaten, of zij weten reeds dat er een put is en rijden zelf liet land op, dwars over het veld heen. Plotseling staat men tegenover een reusachtige golf van naderende wagens, een onontwarbare kluwe. Men gelooft nooit meer orde te krijgen.- De ruitere komen er bij te pas. Vloeken en razen Ik zelf galop peer in den troep, dreig do lieden door den tolk, dat ik ze zal laten ophangen, braden, op- spietsen. als ze niet stil honden. Ik laat mijn paard stappen als een Pruisische gendarme bij een oploop, zoo dat alles schreeuwend uit elkaar vliegt en bereik ten slotte, dat alles stil houdt. Dau worden do wagens l>ij twintig afgeteld en door een kurassier in dc rij gesteld. Twee uur duurt bet voor dat het veld met ordelijke rijen bezet is. Als bij tooverstag branden dan overal tusschen de wagc-nrijen de kampvuren. Het is mij nog een raadsel hoe deze lieden, die meestal geen lucifers hebben, met het natie hout zoo gauw vuur aanleggen. Den volgenden morgen bij liet vertrek weer eon dergelijk tooneel. Ieder wil de eerste zijn. - Middags gaat het echter reeds geregelder. En den avond van den vierden dag rijden ze allen zoo goedmoedig en ordelijk op hun plaats, 's hadden ze acht weken Pruisische oefening achter zich. Eindelijk op den vijfden dag komt de verlos sing en do bê'ooning. In de morgenzon liggen de dorpen, die op de nieuwe inwoners wach ten. Vau den heuvel af kan ik drie dorpen overzien. Ik laat do huizen tellen en verdeel de lieden over dorp na dorp. Bij het verdeden der huizen worden zelfs de mannen wakker. Zelden heb ik zulke begeerige en levendige oogen ge zien, als waarmede zij de rijen huizen afkeken om er een nit te zoeken, dat zij voor liet beste honden.

Krantenbank Zeeland

De Soldatencourant. Orgaan voor Leger en Vloot | 1915 | | pagina 1