No. 2ÏÏ1.
Zondag 28 November 1915
Orgaan voor Leger en Vloot.
Oorlogsnieuws.
Onder redactie van D. MANASSEN.
Osize Advertentie-pagina,
STATER-GENERAAL.
De man met de Ideeën.
Da toESlsnd in den reuzenstrijd.
TWEEDE JAARGANG.
DE SOLDATENCOURANT
adres der redactie en administratie palestrinastraat 10,
amsterdam. dit blad verschijnt driemaal per week. losse
nummers voor militairen 1 cent, voorburgers 3 cent. abonne
ment voor militairen 0.75, voor burgers ƒ1.50 p. driemaanden
Voor Advertentiën wende men zich tot het AJg. Advertentie-Bureau ROL'.UA&Co,
Heerengracht 220 Amsterdam, tot de DrukkerijJacob van Cam pen" N. Z. Voorburgwal
234-240 (Keizerrijk 9) Amsterdam of tot onze Administratie, Palestrinastraat 10
Amsterdam. Prijs der Advertentiën per regel 30 cent. By abonnement reductie
BRITSCH-INDIE.
Heeft Britsch-Indië iet? te maken met den oorlog? kan men vragen. Ja. In de
eerste plaats al, omdat dit Aziatisch land den Engelschen krijgers levert, maar ook,
o-fiiat het dreigt betrokken te worden in den wereldoorlog. Duitsche berichten ten
minste maken telkens opnieuw gewag van onlusten in Britsck-Indië, van algemeene
groote ontevredenheid daar; Zij weten, dan ook te vertellen, dat Kitchener's eigenlijke
reisdoel niet is Griekenland, de Dardanelleh of Egypte, maar Indië. Men hoeft
daar niet meer van te gelooven dan men wil.
We geven hier een kaartje van- Britsch-Incttë.
In verband mei ons tokort aan plaatsruimte,
door overstelping met nieuws en als gevolg
van de toenemende medewerking uit Leger en
Vloot, wordt met 1 Januari a.s. onze adver
tentiepagina in acht kolommen verdeeld, zoo.
dat dan de advertentie-kolom een breedte van
ongeveer 5 c.M. bedraagt en eenïge zeer noo-
digo ruimte gewonnen wordt,
Losse 111)010161*3.
Losse nummers van ,;De Soidatencourant"
«verden op aanvraag dadelijk toegezonden. Bij
da aanvraag moet voor elk verlangd exemplaar
1 cent aan postzegels worden ingesloten.
De nummers 1, 11 en 74 zijn uitverkocht.
TWEEDE KAMER.
Staatsbegrooting voor 1916.
Hoofdstuk VIII, Oorlog.
Voorloopig Verslag. (Slot.)
e militaire tehuizen, die in heb
moreel belang der troepen zulk een verdienste
lijk werk doen, hebben nog steeds geenerlei
daadwerkelijken steun van de Regeering ontvan
gen. Eindelijk, nu do mobilisatie 14 maanden
lieeft geduurd, schijnt de minister er ernscig
aan te denkon iets voor deze instellingen to
doen. De ledèn, die hierover klaagden, vonden
deze houding van den minister te minder ge-
rechtvaordigd, waar hij wel belangrijke be
dragen heeft toegekend aan de neutrale Com
missie voor ontwikkeling en ontspanning, de
Soidatencourant" steunt en voor sport en
spel steeds geld beschikbaar stelt-.
Verschillende leden spraken hun afkeuring
•uit over de weinig energieke wijze, waarop
de minister het vloeken tegen-
g a a t.
Verloven. In de eerste plaats werd
de opmerking gemaakt, dat, sinds de oproeping
van jaarklassen van don landstorm, in vele
gezinnen, waarin tot dusver een der zoons
vrijgesteld wegens broederdienst was achter
gebleven, allo zonen voor heb leger zijn opge-
eischt. Dit leidt tot groote moeilijkheden,
vooral in gezinnen van landbouwers en hande
laars. Men drong er op aan,, dat bij de ver-
lovenregeling hiermede rekening zou worden
gehouden.
Naar hef, E'ngelsehs
(Slot.)
„En toen begreep ik, dat ik me overal
moest verre houden, waar verkoopbare
ideeën bij mo konden opkomen. lis trok me
naar de rustige woning mijner zuster
terug. Vergeefs I Ik zag den huisknecht toeval
lig de brieven uitdeelen en werd plotseling door
een idee overvallen, dat ér veel vereenvoudi
ging in zou brengen. Toen ik hierover met
mijn zuster aan tafel sprak, werd dit door
do meid gehoord, die het den huisknecht over
bracht en drie dagen later werd ik door een
afgevaardigde van den „Bond van Vereenigde
Huisknechten" opgezocht, die mij naar den
prijs van mijn idéé vroeg.
„Alles om me heen bracht mij op nieuwo
denkbeelden. Mijn zinnen duizelden. Ik ver
langde naar een kalm eenvoudig leven, maar
mijn waanzin drukte zwaar, ondraaglijk op
mo. Ik was geen mensch meer. Ik was een
ideeënmachine geworden. Het gezelschap van
lieve, kleine kinderen werd er me door 'ver
gald. Ik kon niet met mijn nichtjes spelen,
zonder te worden gekweld door honderden
ideeën over verbetering in het maken van
kinderspeelgoed. Ik kon niet slapen, gejaagd
en vervolgd als ik was door nieuwe soorten
spriugveereu matrassen en door akelig practi-
scho verbeteringen voor vouwbedden. Ik kon
niet lezen nieuwe soort hoekenkast, nieuwe
wijze van inbinden, nieuwe methoden om den
inhoud aan te geven, het maakte me dol!
Zelfs bracht de godsdienst mij geen verlichting
aan: verbeterde klankborden, een betere
manier om den preekstoel in te richten, een
nieuw systeem voor een tochtvrije ventilatie,
dit alles rnaakte mijn afgebeulde ziel onont
vankelijk voor de zegeningen der kerk.
Enkele loden gaven in overweging om in
stede van de verloven individueel te verlec-nen,
telkens een der compagnieën van
het bataljon met verlof te zen
den.
Verlof wegens ziekte in li et ge-
z i n schijnt in mindering te komen van liet
fewone periodieke verlof. Eenige leden oor-
eelden dit niet billijk.
Gevraagd werd, of inhouding van
verlof als strafmaatregel nog
voorkomt, wat enkele leden zouden afkeuren.
Ten aanzien van de niet periodieke
verloven, ter behartiging van zaken, voor
landbouw.' énz., meenden verschillende leden,
dat hierbij stelselloosheid h.ee.rscht en
willekeur vaak voorkomt.
Gevraagd werd, welke regeling geldt ten
a a. n z i o n van o n d e r w ij z e r s. Hun
afwezigheid schaadt het onderwijs, vooral waar
liet geldt onderwijzers, in gestichten werk
zaam.
Verscheidene leden verklaarden niet zonder
bezorgdheid te hebben kennis genomen van
hetgeen de minister in zijn Nota verklaart- om
trent den zoogen aamden handel in
verloven. Huns inziens heeft het verlof en
moet het hebben een zuiver persoonlijk karak
ter en ie het uit zijn aard voor overdracht in
het geheel niet vatbaar. Dat de minister het
misbruik in bescherming neemt, oordeelden
deze leden zeer bedenkelijk.
Van andere zijde werd de ruil van verloven
in beginsel niet veroordeeld.
Vergoedingen. ..Naar de meening
van verscheidene leden zijn in het algemeen de
gezinsvergoedingen te laag, althans in de
groote steden.
Verscheidene leden hadden zich gestooten
aan de royale wijze, waarop leden en secre
tarissen der comruissiën worden betaald.
Verhoudingen in het officiers
corps, inzonderheid b ij de c ar a-
1 e r i e. Aan verschillende leden waren
klachten ter core gekomen over den geest, die
in het officierskorps der cavalerie lieerscht, een
geest, die in een leger van onzen tijd niet kan
worden geduld. Het wapen pleegt zich van do
andere wapens af te zonderen on geeft zich
allures van meerderheid, welke door de andere
wapens uit den aard der zaak niet goed wor
den opgenomen.
Voorts had men vernomen, dat bij dit wapen
en in het b ij zonder b ij het derde
regiment, toestanden en verhoudingen be
staan, die aan den goeden geest in het korps
ernstig afbreuk doen en niet zonder schade
bunnen zijn voor den dienst.
„Ik beproefde te gaan reizen, maar dat was
liet ergst van alles. Do snelle beweging scheen
mijn reeds koortsachtig brein tot een heillooze
werkzaamheid aan te zetten; nu kon ik o-een
oogenblik meer vrij ademen. Mijn arae° ge
pijnigde geest- was een dol mengelmoes van
nieuwe wisselsystemen-inrichtingen om het
bovenbed in de slaapwagens geheel opge
maakt te kunnen inschuiven, een veel juister
werkende knipper van den conducteur, een in
lichting om do tafels in de spijswagens onge
voelig voor het schudden van den waggon te
maken zoodat de beweging van den trein ge
durende liet eten niet hinderlijk zou zijn enz
Het was yreeselijk. Maar het had het toppunt
nog met bereikt.
„Toen Marion Percy in de stad terug was
begaf ik mij dadel (jk tot haar. iu de io°op dat
een sterke aandoening de muren waarin mijn
arme geest zoo hulpeloos opgesloten zat, zóu
omverwerpen. Het gezicht van haar zacht en
lief gelaat was a.ls een koele dronk voor iemand
die stervende was van dorst. Ik voelde mijn
waanzin van mij w ijken en toen ik haar glim
lach, die mij het welkom toeriep, zag, was het
alsof ik tot die gewesten van licht en schoon
heid werd opgevoerd, die ik nooit gedacht had
te 'zullen betreden.
„Marion, mijn eenige". begon ik. mijn beide
armen naar baar uitstrekkende. „Ik ben rTe-
komen om...,"
Ik bleef staan, als door den bliksem getrof-
feu, mijn armen in die dwaze positie houden
de. Een vlecht van haar mooi, bruin haar was
losgegaan en op hetzelfde oogenblik kwam het
„gekronkelde haarspeld" idéé bij me op
liet idee, dat wijd en zijd zooveel'opzien heeft
gehaard, dat u ze nu misschien ditzelfde mo
ment gebruikt. die vervloekte dingen, ik
hoop, dat u mij deze uitdrukking zult verge
ven, een vrijheid, die een armen man, die zoo
veel ondervonden heeft, veroorloofd zij.
Zooals ik 'zeide, stond ik daar als aan den
grond genageld en daar stond Marion, haar lief
gelaat vragend naar mij opgeheven en ik her-
Wat de andere wapens betreft, was verno
men, dat de verhoudingen, tusschen de offi
cieren bij het 26s te landweerbataljon
en tusschen do officieren, belast met de bewa
king van geïnterneerdetroepen in Gaaster-
lajjj, te wenschen overlaten.
Benoemingen tot officier. Ka
der. Gevraagd werd, of voor de verlofs
officieren de mogelijkheid bestaat in liet korps
beroepsofficieren over te gaan en zoo ja, op
welke voorwaarden.
Dienstplichtigen en gemeen-
telijke dienst. Verschillende leden
hadden tot hun leedwezen gezien, dat sommi
ge gemeentebesturen personen, die nog dienst
plichtig zijn, achterstellen bij anderen, vrij van
militairen dienst. In oproepingen, in de bladen
van sollicitanten voor gemeentelijke betrekkin
gen wordt soms vrijdom can militairen dienst
als eisch gesteld.
Ila ad van Defensie. Door enkele
leden werd ter sprake gebracht de benoeming
van mr. Marc-hant tot lid van den Raad van
Defensie. Zij vroegen of hierin een concessie
moet worden gezien aan de militair-politieke
inzichten, waarvan die afgevaardigde in de Ka
mer herhaaldelijk de tolk is geweest en die
van 's ministers tot dusver gehuldigde denk
beelden belangrijk afwijken.
Commissie uit de Kamer voor
m i I i t a r e zaken. Eenige leden ver
klaarden zich getroffen door de onbevredigende
resultaten, die de sinds den aanvang der mobi
lisatie nu reeds herhaaldelijk tusschen Rcgee-
nng en Kamer gevoerde gedachtenwïsselingen
over militaire aangelegenheden hebben opge
leverd.
Inhoud der begrooting. Alge
meen achtte men het juist gezien, deze begroo
ting te schoeien op den leest van een vredesbe-
grooting.
Intusschen meenden zeer vele leden, dat wat,
op grond van de thans opgedane ervaring, voor
de toekomst wordt noodig geacht voor uitbrei
ding en verbetering onzer weermacht, lnin6 in
ziens buiten deze begrooting behoort te worden
gehouden. Op geen enkelen maatregel betref
fende de organisatie van onze defensie na den
krijg behoort thans te worden vooruitgeloopen.
Zij wensehten er op aan te dringen, dat die
posten, welker aanneming zou praejudicieeren
op de toekomstige militaire plannen, alsnog
werden teruggenomen.
Uitbreiding van de be rede n-a r-
t i 11 e t i e. Eenige leden stelden de vraag,
wat de minister meent, dat op den duur in zake
d> versterking onzer veld-artillerie zal moe
ten geschieden.
Moderngeschutvoordevestxng-
a r t i 11 e r i e. Algemeen verklaarde men
niet te willen treden in een bespreking van
de wenschelijkheid of noodzakelijkheid van ver
nieuwing, in korten tijd, van ons vesting-ge
schut, nu een wetsontwerp, dit onderwerp be
treffende, eerlang zal worden ingediend.
Patronen voor raad. Eenige leden
stelden de vraag, of de minister bereid is aan
de Kamer onder geheimhouding mededeeling te
doeu van de voorraden patronen en munitie,
waarover wij thans beschikken, alsmee van het
aandeel, dat de particuliere industrie thans in
den aanmaak van die patronen en munitie
heeft.
Aanbouw van een graansilo.
Het voorstel om over te gaan tot den bouw van
een graansilo en meelmolen, teneinde in staat
te. zijn in vredestijd van Rijkswege ecu zekeren
graanvoorraad te onderhouden, ontmoette liy
verschillende leden ernstige bedenking.
Nieuw gebouw voor de To pigra-
fischo inrichting. Verscheidene le
den verklaarden, dat zij, met het oog op den
slechten toestand der schatkist, er de voorkeur
aan zouden geven met de stichting van een
nieuw gebouw voor de Topografische inrichting
te wachten.
Andere leden achtten daarentegen spoed nood
zakelijk, ook om deze reden, «at
economisch kan worden gewerkt.
C a v a 1 e r i e. Enkele leden wezen op de
slechte promotie bij het wapen der cavalerie.
Genie. Bij de behandeling van artikel
21 word in een afdeoling door den heer Eland
een Nota voorgelezen, die aan dit verslag is
toegevoegd, en waarin wordt aangedrongen1 op
liet opnemen der opzichters van fortificatiën in
hefc burgerambtenarencorps.
Andere leden merkten op, dat het niet zou
z'jn goed te keuren, dat de hoofdopzichters in
rang werden gelijkgesteld met eerste-luitenante,
aangezien hun ontwikkeling hun daarop geen
aanspraak geeft.
Kazernement. Op de begrooting
voor 1914 werd een som van 100.000 aange
vraagd als eerste termijn Toor de stichting
„van een nieuw kazernement voor het regiment
haalde. „Marion, mijn liefste..." doch ik hield
weder op. Toen zij bij mijn binnenkomen op
stond, was door die beweging de haak van haar
japon losgegaan en al mijn visioenen van een
heerlijk huiselijk leven met de vrouw, die ik
liefhad, werden van mijn geest weggevaagd door
de afschuwelijke^ ingeving van die nieuwe haak
en oogcombiDatieeen vreeselijk voorwerp,
dat uw rijkleed waarschijnlijk nu ophoudt.
„Toen de volle werkelijkheid van hetgeen
deze laatste smart voor mij heteekende, tot
mijn uitgeputte hersenen was doorgedrongen,
brakon mijn overspannen zenuwen te zamen en
ik vluchtte het huis, de straat en de stad uit.
naar liet stille land, blootshoofds schreeuwende
en gesticüleerende als een gek wat ik ook
werkelijk was.
„Wat daarna, gebeurd is?, weet ik niet pre
cies, daar ik bijua nooit weer mijzelf was en
steeds tevergeefs de mij harteloos vervolgen
den moest afweren, die mij nu en dan in mijn
ellende kwamen lastig vallen. Daarna kwam e:
een tijd waarvan ik totaal niets meer weet, ei
daarna, ongeveer een maand geleden, vond ik
„mijzelven" in dit huis terug, gezond en wedei
goed b\j mijn zinnen. Ik wil hier blijven, boonen
en aardappelen planten, genoeg om in mijn ge
ringe behoefte te voorzien en dit veilige plekje
nimmermeer verlaten. Nu juffrouw Perkins,
geloof ik? bunt u nu nog hardvochtig genoeg
zijn om mij weder in een wereld te zenden, die
zulk een plaats van marteling voor mij is geble
ken?"
Hij hield op en keek mij in gespannen ver
wachting aan. De zat op mijn paard en dacht
er over na. Als ik ta.nte Abigail er niets van
vertelde, zou zij er nooit iets van vernemen
en als hij werkelijk zulk een moeilijk leven liaa
gehad maar welk een ongelooflijke geschiede
nis. Hoe kan men verlangen, dat iemand zulke
onwaarschijlijkheden voor waarheid zou aan
nemen
Plotseling had ik een ingeving. „Kijk eeu6",
zeïde ik met vrien Olij-k medelijden, „zou het
geen 'goed idee ziju...."
infanterie in Zuid Limburg". De toelichting
hield alleen in, dat de tegenwoordige kazetnee-
ring van het 13e regiment te Roermond en te
Maastricht zeer gebrekkig en onvoldoende was,
rdat men vermoedelijk te Roermond een geschikt
ityrrein zou kunnen bekomen en dat men te
Maastricht voldoende Rijksterrein bezat. De
■toto al kosten kon de minister niet opgeven.
[Thans wordt een tweede termijn ad f 2-50.000
aangevraagd zonder eenige toelichting.
Verschillende leden meenden, dat de Regee
ring met betrekking tot dit punt tegenover de
.Kamer handelt op een wijze, die kwalijk is te
^'verdedigen c*n zij wilden hun ontstemming
■daarover niet verbergen.
Men drong er nu op aan, alsnog behoorlijk
■te worden ingelicht.
De Servische regeering heeft de vlucht ge-
'noracn uit haai* land. Zij is al heel wat malen
verhuisd, van Belgrado naar Nisj. Mitrowitsa,
Prisrend en wij weten niet precies waar al
'meer. Ze zou nu naar Monastir gaan, dacht
.men, en als het daar al te heet werd, naar
Salouilci. Maar tot Monastir zijn koning Peter
en zijn regeering niet gekomen, waarschijnlijk
omdat de weg er heen te moeilijk, te gevaarlijk
was en de vijandelijke troepen der Bulgaren
dien bezet hielden. Daarom zijn zij uitgeweken
naar Albanië, dén eenigen uitweg, meent men,
look voor het al meer slinkend leger der Serviërs.
De Servische regeering moet dus nu, volgens
Engelsche berichten, te Scutari zijn. Weer een
overeenkomst met België, waarvan souverein en
regeering ook al spoedig moesten uitwijken.
Wie zich de geschiedenis der Balkanoorlogen
en Balkanwoelingen der laatste jaren voor dezen
wereldkrijg herinneren, zal ook van Scutari
gehoord hebben. Het. is de voornaamste plaats
in het noorden van Albanië en werd aan deze
vroegere provincie van Turkije, later een onaf
hankelijk vorstendom, toegewezen, ondanks de
tegenstribbeling van Montenegro, dat er na een
lange, kostbare en bloedige belegering zoo goed
als meester van was. In het begin van den
oorlog verliet do verst van Albanië, prins Wil
lem van Wied, het land, waar nu vrijwel anar
chie schijnt te heerschen en voor eenige maan
den maakten de Montenegrijnen van de ver
warring gebruik om Scutari te bezetten. De
Servische regeering is dus als 't ware op het
gebied van haar vrienden, de Montenegrijnen.
Voorloopig is zij daar veilig, ofschoon het zeer
wel mogelijk is, dat deDuitschers, Oostenrijkers
en Bulgaren verder oprukken naar het Westen
en Albanië binnendringen. Doch Scutari heeft
ook dan nog dit voordeel, dat vandaar gemak
kelijk de zee kan worden bereidt en de Servische
regeering kan worden overgebracht naar Italië.
(Een later bericht van Fransehen oorsprong,
maar niet bevestigd, spreekt tegen, dat de
Servische regeering reeds te Scutari zou zijn.)
Weliswaar komen er berichten, dat de Ser
viërs weer zegepralen hebben behaald op de
Bulgaren in hot Zuiden, maar daar staan ge
duchte andere feiten tegenover, zooals een
gevangenneming van 19,000 Servische soldaten.
Trouwens, de Serviërs verliezen zeer vele krijgs^
gevangenen, het lijken er nu wel reeds 60,000
te zijn. Daar de strijd buitengewoon bloedig is
in Servië en er van weerskanten met groote
heldhaftigheid en verbittering wordt gestreden,
zal het aantal dooden en gewonden nog wel iets
meer bedragen en we mogen veilig aannemen,
dat er van het Servische leger van 300,000 man
niet veel meer over zal zijn dan de helft. Een
tijd lang zullen dezen zich nog kunnen hand
haven misschien, maar door verliezen en uit
putting zullen do Servische troepen, vooral die
op het Lijsterveld, welke geen hulp zullen krij
gen, ten slotte er het bijltje bij moeten neer-
leggen, zij het ook door naar Albanië te vluch
ten. De berichten over den.strijd zijn vrij sober
in de laatste dagen, maar wij kunnen er niet
temin op aan, dat er zeer hardnekkig gevoch
ten is.
Over 't geheel komen er betrekkelijk weinig
telegrammen van de strijdvelden. Zoowel aan
het Wester- als aan het Oosterfront gaat het
bijzonder kalm toehet felst, na Servië, wordt
er blijkbaar gestreden aan het Isonzofront, bij
Görz. tusschen Oostenrijkers en Italianen, en
do genoemde Oostenrijksclie stad schijnt bijna
platgeschoten te worden, maar een eigen
lijke, een doorslaande overwinning is daar aan
geen van beide zijden behaald.
Men richt zich, zoowel aan de linies der
centrale mogendheden als aan die der geal
lieerden, in voor een nieuwen vrinterveldtocht.
Een koude rilling doorliep mij, toen ik bij dit
woord den trek van vreeselijke smart in zijn
oogen zag Hij zat rechtop zijn eone hand
tegen het hoofd houdende en met de andere
naar mijn zadel wijzende.
„Indien gij", steunde hij met een gebroken
stem, die ik nooit zal vergeten, „indien gij
twee geepen aan dezen riem hadt, kondt gij het
zoo maken, dat een geweer, van welk kaliber
nok er in zou passen, door het onderste lisje
hooger of lager te schuiven."
Hij barstte eensklaps in een luiden smart
kreet uit, sprong op den grond, en holde den
weg op, zoo snel als hij kon. Halverwege hield
hij op en holde terug met een akelig verwron
gen gelaat,
„Waarom brengt gij den singel niet over den
eersten riem en onder den gêsp? dan zou er
geen drukking óp die geschaafde plek zijn."
Na deze woorden holde hij wederom den weg
op, zich in vertwijfeling bij de haren trekken
de. Ik zat stokstil, te verwonderd om mij te
verroeren. Op den heuvelrug, juist voor dat hij
uit het gezicht zou verdwijnen, draaide hij zich
om en schudde den vuist tegen mij, roepende:
.,0. waarom kwaamt gij ooit hier?"
Hij voegde er twee vreeselijke woorden bij,
die ik niet kan herhalen. Het- scheen me on
gelooflijk. Vlak voor het huis van tante Albi-
gail had een man tegen mij gevloekt!
De gevaarlijke barbier."'
„Daar ;k van lansier weer bnrger word,
En snor en sik moet geven,
Wil 'k toch den schrabber, die ze kort,
Nog eens van sclirik doen beven.
Ditmaal geven we een vers, dat. voor voor
dracht geschikt is, en dat vroeger dikwijls ten
beste werd gegeven. Het stukje is niet nieuw,
dat geven we toe, maar we vermoeden, dat
menigeen het thans niet meer kent.
Zoo spreken ook dc Engelsche bladen. Deze
winter zal worden doorgebracht als de vorige,
nl, om zich to versterken, met manschappen en
munitie, om dan in 't voorjaar den grooten .aan
val te doen en do Duitschers en Oostenrijkers
op alle punten terug te drijven. Dc Engelschen
zullen tegen dien tijd vier miilioon mannen in
België pn Frankrijk hebben, al moet, daar
voor ook do dienstplicht worden ingevoerd,
en zij hebben dan zooveel munitie, dat zij de
Duitsche loopgraven zullen overstelpen, ver
nielen. ontvolken en den vijand dwingen tot don
terugtocht. Tevens zal Rusland voldoende voor
zien zijn van munitie en aan zijn leger zes
millioen goed geoefende manschappen toevoe
gen. In don veldtocht van den volgenden zomer
zal dan de beslissende slag over alle linies tegen
den verzwakten vijand geslagen worden en deze
zal worden overwonnen. Dan zou dus de vrede
komen in don herfst van 1916.
Zoo stellen do Engelsche bladen zich hot
verder verloop van den oorlog voor en de
„Times" roept daarbij uit, dat alleen een
dwaas thans aan den vrede kan donken. Het
blijkt echter, dat er nog zulke dwazen zijn,
zelfs in Engeland. Daar is thans een vereeni-
ging, do ..Union of Democratie Controll", dio
op middelen zint om tot een redelijken vrede
to geraken. Er behooren reeds mannen van
naam toe, die verlangen, dat het volk aandeel
zal hebben in de buitenlandsche politiek en een
woordje mee zal spreken in den vrede. De ver-
eeniging breidt zich uit, er behooren'nu reeds
51 afdeelingen too met meer dan 300,000 leden.
En in Franksche en Itahaansche arbeiderskrin
gen gaan insgelijks stemmen op voor den vrede.
Een hunner woordvoerders, het Fransche
Kamerlid Raffin-Dugens, wil een spoedige bij
eenroeping der Internationale. Men wil den
oorlog tot de vijand is uitgeput, schreef hij aan
de Romeinsche „Avanti", maar do uitput
ting der ecne pertij zal ook die der andere zijn,
en al worden er nog verder stroomen bloeds ver
goten, men zal waarschijnlijk over een jaar nog
niet verder zijn dan in Augustus 1914!
ENGELAND.
Een avontuurlijke ontvluchting.
LONDEN. Er is bier een interessant ver
haal gepubliceerd van de pogingen, door een
gevangen Duitsch officier in het werk ge
steld om weder naar Duitschland terug te
komen. Hij maakte daarvoor een reis rond
om de wereld en werd weder gevangen ge
nomen op de Noordzee, haast in het gezicht
van het Vaterland'J
Deze man, Bugeu Wahlen geheeten, was
officier bij een Pruisisch regiment en werd
in het begin van den oorlog door de Russen
bij Tannenb.erg gevangen genomen.
Tweemalen deed hij iu twee verschillende
kampen pogingen om te ontsnappen, eerst
den derden keer gelukte het hem weg te
komen. Hij kocht daarop van iemand, dien
hij ontmoette, een spoorwegbillet voor de
reis door Siberië naar Moekden. Van daar
bereikte bij Peking, waar hii verscheiden
maanden bleef. Vervolgens ging hij naar
Yokohama, toen naar San Francisco en
trok van daar naar New-York. Hier werd
hij door eenige Duitsch-Amerikanen in een
matrozenpak gestoken en toen nam hij
dienst als matroos op een Noorsch zeilschip,
dat naar Europa vertrok. "Toen het schip
in de Noordzee aankwam, werd het door
een Engelscb oorlogsschip aangehouden.
Wahlen werd ontdekt en het schip kreeg
bevel zich naar een Engelsche haven te be
geven.
Wahlen is een rijk, Duitsch aristocraat.
RUSLAND.
Terugtocht uit de streek van Riga?
LONDEN. De Morning Post"
verneemt uit Petrograd, dat de
Duitschers de moeilijke operaties aan
vingen van de voorbereiding tot het
terugtrekken van de liopelooze baak om
Riga en in het algemeen de Dwinalijn te
vermeesteren. Mitau, de voorste basis der
Duitsche troepen, is reeds ontruimd van
alles wat eenige waarde heeft of groot en
zwaar is.
De strijd in Rusland.
LONDEN. De ..Morning Post" verneemt
uit Petrograd dd. 24 Nov.De toestand
wordt met den dag slechter voor de Duii-
Holla, kastlein! Zeg. heb je hier
Niet zoo een hondsvot van barbier,
De vent moet aanstonds komen
„Ivom voor en baal je mes maar uit,
Bar'ooksDaar ligt een gulden 5
Maar, 'k val wat kittelig van huid.
En kan geen villen dulden;
Toon dus je kunst en hou je goed,
Want 'k jaag je, stort je één druppel bloed
Deez' dolk hier door de ribben."
Het spitse koude moordtuig, dat
Op tafel lag te fonklen.
De snorbaard, die daar dreigend zat
Met oogen als karbcmklen
En met een tronie, barsc-h en strak
Als waar hij de ergste bullebak,
'"t Was juiÈt.geen lief spektakel!
De scheerbaas wordt er aaklig van
Hij wil zijn mes reeds wetten
Doch voelt, gluurt 1 naar dolk en man,
Een rilling van ontzetten.
Zijn tanden klappen op elkaar,
Iu Jt eind pakt hij zijn boel te gaar
En zendt een van zijn knechten.
„Vrind, kijk, een gulden ligt hier klaar.
Wil je mij flink raseeren
Maar snij je mij, je zult voorwaar,
Geen kin op aard meer smeren."
„Wat?" roept de knecht, „neen, op mijn
woord,
Ik echeea- geen mensch op zoo'n accoord!"
Hij loopt en stuurt den jongen
„Ei, durf jij 't wagen, kleine pier?
Wil dan geen tijd verliezen.
Hier ligt mijn dolk, de gulden hier,
sobers op hun noordenront van de Golf
van Riga tot Dunaburg en het Driswiaty-
roeer. Dagelijks winnen de Russen hier "of
daar terrein op punten, welke vau on
middellijk tactisch belang zijn of in strate
gisch opzicht voor Later vau gewicht zijn.
Nu en dan doen do Duitschers een aanval,
maar sinds hoort men niet meer van suc
cessen Zelfs wanneer men voldoende re
kening houdt met een onvoldoende rege
ling van den dienst achter het front en met
het. feit, dat het door hen bezette gebied ge
heel door de Rusten op hun terugtocht ver
woest is en dat de Duitschers elders de
handen vol hebben, zoo is dit nog geen vol
doende verklaring voor het feit, dat de toe
stand hier voor den vijand, die eens zoo
geducht was, ongunstig wordt. Ongctwij-
feld willen de Duitschers stand houden en
zoo mogelijk in deze streek meer terrein
winnen. Van hun succes in dat opzicht
hangt, m hoofdzaak af of zij in het voorjaar
een voorspoedige actie kunnen inzetten.
Hun positie schijnt echter zeer ernstig.
Volgens de berichten heeft de Keizer ge
durende drie dagen krijgsraad te Libau
gehouden. Daarna overlegde Hindenburg
met de generaals v. Below en v. Eichliorn.
De zware beschieting V3n verschillende pun
ten is echter niet gevolgd door andere ac
tie. De Duitsobers zijn tba»3 verder van hun
doel aan de Du na dan twee maanden ge
leden. Het schijnt een feit te zijn, dat de
Duateohers niet alléén gebrek aan soldaten
hebben, maar dat dit tekort zulk een om
vang aanneemt, dat een catastrofe dreigt.
De Russen werken samen met alle geal
lieerden. Men geeft den Duitschers op alle
fronten de handeja vol.
Rondom Dunaburg.
Volgens een telegram van den correspondent
te Petrograd van de ..Morning Post", is bet
duidelijk, dat aan het voornaamste front
waarop de Duitschers oorspronkelijk hun hoofdl
operaties hadden gericht, namelijk hij Duna
burg, de Russen, oa do Duitschers terug te
hebben gedreven, westelijk van het Swenten-
meer, voortdurend in de meerderheid blijven.
Vel© kleine teekenen wijzen op het feit, dat de
verbinding van de Dnitschers met hun' achter
hoede verre van gemakkelijk is en daar de 'op
zetting van de vooruitgeschoven .stellingen
uitgeput wordt, zijn de Duitschers in steeds
sterkere mate tot werkeloosheid gedwongen.
Daarenboven zijn aan het noordelijk front on
geveer 10 divisies onttrokken voor het Ealkau-
Rvontnur.
Onder deze omstandigheden oefenen de
Russen een voortdurenden druk op de Duitsche
linies, echter zonder 7.1'ch overmatig in to
spannen en winnen zij dagelijks terrein. Zij
hebben echter nog geen operaties op groote
schaal beproefd.
De bijzondere oorrespondent van de „Times"
die het hoofdkwartier van het Russische lcgor
bezocht heeft-, seint, blijkens ©en Reuter-be-
richt aan eenige bladen
De tien dagen vei-wocd vechten in het gebied
van de meren van Swenten en Uson moeten
beschouwd worden als een van de belang
rijkste gebeurtenissen aan het noordelijke
front sinds het Russische leger uit Polen terug
getrokken is. Na het mislukken van den aan
val der Duitschers in de richting van Illoekst
in het eind van October, was een offensief in
de richting van Swenten gebiedend noodig
als een middel om de versche Duitsche divisie
van die plaats weg te trekken. De tactische
uitvoering van dit plan bracht -zeer groote
moeilijkheden mee. De heuvels, die Swenten
beheerscben, waren van te voren veroverd: do
Russen mochten hopen zich een weg door do
vlakte tusschen het Swenten- en het Ilscn-meer
te kunnen baneu. Ten einde deze opdracht uit
te voeren staken Russische tirailleurs nachts
de Sweuton over, terwijl de Russische artille
rie do Duitsche artillerie door een onafge
broken orkaan van vuur verlamde. Voordat tot
den aanval kon-worden overgegaan, moesten de
Russen door een uitgestrekt moeras trekken.
Daar lagen de manschappen dagen lang onder
reuen eu hagelslag op den natten, halfbevroren
grond, en kregen slechts een koud rantsoen.
'e Naehis. toen bevolen was tot den aanval
e-er te gaan, veroverden zij iu een onweet-
;aanbaren 6termloop de heuvels. Het totaal
der verliezen bedraagt aan Russische zijde
niet meer dan 7500. terwij! de Duitschers
n?.3r matige schatting 20,000 duizend man ver-
Je hebt nu maar te kiezen.
Want snij, of schram je miï maar bloot.
Je valt bier voor mijn voeten dood,
Zoo niet, is 't geld het jouwe."
De jongen gluurt naar 't geld. Dat blikt
Hem bel en glanzig tegen.
.Zit stil maar," zegt hij, „niet gehikt!
Ik zal 't wel knapjes vegen."
Tij zeept hem daadlijk wakker in
Scheert vlug en handig wang en kin:
„Zoo!" roept hij, ,,'t is beredderd!"
„Daar, kleine gannef, neem ie geld!
Pardoes, jij durft wat wagen!
Je bange baas was heel ontsteld,
Zijn lm echt stond ook verslagen.
Maar jij... jij dorst, en toch... parói
Had jij me één schram gegeven, die
Moest je met je bloed betalen."
.,Ei, beer, 'k geloof, dat ge u vergist:
Ik hield je keel goed stijlvast,
En dacht: een domme duivel is 't.
Die niet op 't eigen lijf past
Trekt hij oen enkelen scheeven bek,
'k Haal ritshem 't mes door strot en net
En loop dan met mijn gulden."
„Zoo, zoo! Hm, hoor! Was dat je plan!"
De heer begint te trillen
En wordt er wit als linnen van
„Ei, ei, was dat je willen?
Dasr had ik geen gedachten op
Doch bij mijn ziel, jij galgenstrop'
Jij zult mij nooit weer echeren!"