Woensdag 17 Novemöer 1S15
Orgaan voor Leger en Vloot.
In'tZuiden van Bervie
Oorlogsnieuws.
Fo. 196.
Onder redactie van D. MANASSEN.
önza Adverfentie-pagfna.
Gezsrïïisieislsleer,
Ons Oorlogsdagboek.
Ds inva! in Servië.
TWEEDE JAARGANG.
DE SOLDATENCOUR
ADE.es dee eedactie en administratis palesteinasteaat 10,
amsterdam. dit blad verschijnt driemaal per week. losse
nummers voor militairen 1 cent. voorburgers 'a cent, abonne
ment voor militairen 0.75, voor burgers 1.50 p. drie maanden
Voor Ad vertentiën wendo men zich tot hef Alg. Advertentie-Bureau HOI'.MA Co,
Heerengrac.bt 226 Amsterdam, tot de Drukkerij .-lncob van Cain pen" N. Z. Voorburg*
234-210 (Keizerrijk 9) Amsterdam of tot onze Administrate-. PaJ<:striim»traat 10
Amsterdam. Pr ijs der Advertentie per regel 30 cent. By abonnement i-iucüe
Een kaartje van het zuide
lijk deel van Servië, waar
de Bulgaren steeds meer op
rukten en den Serviërs, hier
geholpen door Fransche en
Engelscho hulptroepen, al
meer steden ontrukten,
geven we hier, tegelijk met de
aangrenzende landen. Op deze
wijze ziet men, hoe de Balkau-
staten hier aan elkander palen
en waarheen de Servische
troepen zullen moeten vlueh-
ten, wanneer ze uit hun land
worden verdreven. Eigenlijk-
staat hun maar één weg open,
die naar 't westen. Van het
posten worden zij terugge
drongen door de Bulgaren,
aan hu a zuidergrens wacht
het Grieksche gemobiliseerde
leger hen op, zoo blijft
hun niets over dan straks,
misschien, de wijk te nemen
naar Albanië, waar thans
vrijwel regeeringloosheid
heerscht. Of' de Bulgareo
in de Albaneesche bergen
den strijd zullen voortzetten,
is de vraag nog.
Geen audiëntie.
Blijkens bericht in de „Staatscourant''
wordt Donderdag a .s. door den Minister van
Oorlog geen audiëntie verleend.
In verband met ons tekort aan plaatsruimte,
door oversteJping met nieuws en als g9volg
van do toenemende medewerking uit Lege? en
Vloot, wordt met 1 Januari a.s. onze adver
tentiepagina In acht kolommen verdeeld, zoo-
dat dan de advertentie-kolom een breedte van
ongeveer 5 c.M, bedraagt en eenïge zeer noo-
dige ruimte gewonnen wordt.
door J P. BiJL, officier van qszondheid.
LVT.
Kampen e n bivak s. .XIV.
Niet minder moeilijkheden dan bet reinigen
van het lichaam levert het reinigen van ecfc-
hlikjes en ander eetgerei op. In Engeland ge
bruikt men daarvoor veelal troggen, zooals de
paarden gebruiken om uit te drinken en die
gemakkelijk in elkaar zijn te timmeren. De trog
komt een weinig schuin to staan en aan het
laagste gedeelte is een opening, die b.v. door
een kurk gesloten kan worden en waardoor het
vuile water verwijderd kan worden. Do kok
moet zorgen, dat na afloop van den maaltijd
een voldoende hoeveelheid kokend water aan
wezig is, aangezien het reinigen met koud water
niet goed mogelijk is. Do trog wordt gevuld
met warm water, de manschappen kunnen naast
elkaar staan om hun eetblikjes schoon te maken
en wanneer het water vuil geworden is, kan
men het door versch vervangen. Het reinigen
wordt gemakkelijker gemaakt door wat groene
zeep of soda aan het water toe to voegen. Bij
voorwerpen van alluminium gebruikt men even
wel nooit soda.
Het afvalwater moet op de roods beschreven
wijze door hooi of stFoo gefiltreerd worden en
tan dan naar een zinkput geleid worden.
Ook het reinigen van lichaam en voorwerpen
geschiedt in groote blijvende kampen, waar
waterleiding is, douches aanwezig zijn en
wascklokalen gemaakt zijn, natuurlijk eenvou
diger dan in legerplaatsen dio slechts korten
tijd in gebruik zijn. In de interneeringskampen
heeft men een houten badhuis waarin ongeveer
40 cellen zijn met douches voor warmwater.
Verder is per 1500 man een waschlokaal aan
wezig met 92 tapkraantjes. Onder de kraantjes
zijn houten, Inet zink bekleede wasch tafels.
Voor het wasschen van lijfgoederen heeft men
De 67ste week.
(8 Nov. tot 15 Nov.j
8 Nov,De kleine Duitsche kruiser „Un
dine" is bij een patrouillevaart
ten zuiden van de Zweedsche kust
door twee torpedo's in den grond
geboord. Bijna de' gekeele be
manning is gered.
Het leger v. Gallwitz heeft
Kxoesewatsj bezet.
Met bet oog op het groot aan
tal arbeiders in de kolenmijnen,
die reed6 onder de wapens zijn,
zullen in Engeland voorloopig
geen nieuwe mijnarbeiders wor
den aangenomen, tenzij op voor
waarde dat zij in de mijnen blij
ven tot zij worden opgeroepen.
De Oostenrijkers heroveren den
top van den Col di Laua, den 7en
door de Italianen bezet.
9 M De Fransche duikboot „Tur
quoise", die in de 'Dardaneïlen in
den grond werd geboord, is door
do Turken vlotgemaakt en in
bruikbaren staat gebracht.
Do Fransche ministerraad
machtigde den minister van fi-
nantiën Ribot om bij de Kamer
een ontwerp voor een leening ren
tende 5 in te dienen,
Het Italiaanscbe stoomschip
„Ancona" is op weg naar New-
York bij Kaap Carbonera in de
Middellandsche Zee door een Oos-
tenrijksche duikboot in den grond
geboord. De „Ancona" bad 422
passagiers, waaronder 25 Ameri
kanen, aan boord en een beman
ning1 van 60 koppen. .Vpor zoover
afzonderlijke wascliinrichtingen. Groote hoen-
tafels zijn daar aanwezig om het lijfgoed te
reinigen, terwijl steeds heet water verkrijgbaar
is. Een overdekte plaats, waar lijnon gespannen
zijn. geeft gelegenheid om de ge wasschen
kleeren te drogen.
Het bereiden van het middagmaal, het koken
van koffie en soms van liet drinkwater, zal soms
kunnen geschieden in een keukenwagen, maar
in andere gevallen zal lie-t noodig zijn om
ouderwetsche kampkeukens op te richten, zoo-
als die in het zakboekje voor dep pionier zijn
beschreven. Men gebruikt daarvoor tienmans-
kookketels, die geplaatst worden in korte- of
lange kookplaten. De korte kookplaten zijn
-15 cM. breed on ruim 80 cM. lang en heb
ben 2 rondo openingen van 30 cM. middel
lijn. De lange platen hebben een lengte van
2.30 M. en liebben 6 openingen. Deze platen
kunnen gebruikt worden zoowel, bij de stec-neu-
als bij de zoden-kampkeuken. Jien steenen
kampkeuken voor korte kookplaten bestaat uit
tv ee evenwijdige steenen muurtjes 30 cM. hoog,
195 c.Vl. lang en op onderlingen afstand van
68 eM. Aan het ecme einde wordt een schoor
steen gemetseld. Op deze muurtjes komen 5
korte kookplaten te liggen. Op dergelijke
manier kan men keukens voor lange kookplaten
maken. Hierbij is een extra, draagmupr in liet
midden noodig. De keuken bestaat du'^ eigenlijk
uit 3 evenwijdige muren, lang 2.40 M. en op
onderlingen afstand van 37 cM. De 3 muren
geven stennplaats voor 2 lange kookplaten.
In plaats van steenen kan men hij liet gebruik
van korte kookplaten ook zoden gebruiken. De
zoden worden voor het opstapelen in leemmortel
gedoopt en met zodenpinncn vastgezet.
Eenvoudiger nog dan de kampkeukens wor
den de bivakkeukens gemaakt. Hierbij kan men
zowel de gewone eetketels a.ls de tienmans-
kookketels gebruiken. Al naarmate van den
aard van den bodem en de hoogte van den
grondwaterstand kan men geulen graven of
door het maken van muurtjes geulen boven
den grond aanbrengen. In deze geulen wordt
het vuur gestookt en daarooven worden de
ketels aan stokken opgehangen. Men moet
daarbij zorgen, dat de vuurhaard niet breeder
is dan 50 cM., de geulen moeten geplaatst
worden in de richting van den wind en
daarbij moet gezorgd morden, dat de rook
niet naar den kok toegewaaid wordt. Op
de plaats waar liet vuur gestookt wordt,
moet onder den eetketel ongeveer 30 cM.
ruimte zijn. Op de plaats waar geen vuur is,
maar de ketels dus slechts door de vlammen
verhit worden, kan deze ruimte 15 cM. zijn.
De ketels mogen noch elkaar, noch de wand
van de gleuf aanraken. Om de gleuven zal men
een greppel moeten graven of een dam maken
óm te zorgen dat hij bij regenbuien niet onder
loopt.
Moeten slechts enkele-eetketels verhit wor
den, dan maakt men een kookgat. Voor het
gebruik van groote kookketels maakt men een
bekend zijn 270 passagiers gered.
De Servische regeering gaat
naar Métrowitza.
In het Lagerhuis wordt een
suppletoir crediet aangevraagd
van 400 millioen p.st., welke den
volgenden dag wordt toegestaan.
De Russische minister van het
verkeerswezen Rouklof dient zijn
ontslag In.
De Engelsche torpedojager
„Louis" is gestrand in het ooste
lijk deel van de Middellandsche
Zee. Alle opvarenden zijn gered.
In de streek van Mitan en
Tukkum' lijden do Duitschers een
échec.
Lord Derby verklaart, dat, zoo
vóór 30 Nov. geen voldoend aan
tal vrijwilligers zich hebben aan
gemeld, tpfc dwangmaatregelen
zal worden overgegaan.
De Engelsche oo-'ogsraad be
staat uit x\squith, Balfour, Lloyd
George, Bonar Law en, Mc.
Kenna.
In Zuid-Afrika is minister
Burton te Kliprivier gekozen te
Kroonstad wordt miuister De Wet
gekozen.
In het Lagerhuis verklaart
Asquitk dat na ontvangst van een
zeer ernstig bericht, de regeering
Woensdag besloot lord Kitche
ner naar het lfabijo oosten te
zenden.
De Italianen hervatten het
offensief aan het Iscnzofront.
Duitsche berichten uit New-York
maken melding van onlusten in
Britsch-Indië, welke gebeurtenis
sen de aanleiding zouden zijn ge
weest lot Kitchener's vertrek naar
£len Balkan verder gaai
kookgeul, waarin 5 tien mans-kookketels achter
elkaar kunnen hangen. Heeft men voor een
geheele compagnie, te koken, dan worden de
kookgeulen evenwijdig aan elkaar gegraven en
aan een der einden wordt loodrecht- daarop een
diepe greppel gegraven waardoor het stoken
vergemakkelijkt wordt. Aan deze greppel is dan
nog een zitbank te verbinden.
Zeer veel worden in de kampen en bivaks
ook gebruikt de veevoederketels, zooals wij die
bij de boeren geregeld aantreffen en die thans
in menig kantonnement dienst doen.
(Wordt vervolgd.)
Heb weer van de laatste dagen zal hierop
wel niet zonder invloed zijn, maar het is
duidelijk, dat er op de verschillende oo„
iogsterreinen verslapping komt. Tot zelfs in
Servië, waar de eigenlijke oorlog nog maar
in het- begin is. Daar trouwens zal het wel
niet alleen het weer zijn, doch ook liet ter
rein. De Duitschers en Oostenrijkers in 't
noorden, de Bulgaren in 't midden zijn nu
in het bezit van de rivierdalen en de voor
naamste strijd is overgebracht in een meer
bergachtige, meer woest en onherbergzaam
gebied. Daar komt voor Servië nog iets bij:
de oorlog ontaardt er allengs in een gue
rilla en deze maakt het voortdringen van
den vijand steeds moeilijker. Toch moeten
de vorderingen, die er gemaakt worden, ge
boekt worden aan de zijde der vijanden vau
ServiëIndien aan den eenen kant het Ser
vische leger nog lang niet is omsingeld, zich
nog evenmin heeft teruggetrokken in Alba
nië, aa-n den anderen kant kwamen de
Duitschers en Oostenrijkers in 't noorden
van het land weer vooruit, hebben zij Krus-
jewats ingenomen en staau zij ten zuiden
van do Morawa. Volgens een Duitsch blad,
de „Frankf. Zeit.", zullen de troepen der
centrale mogendheden hier echter een har
den kamp hebben te bestaau, want de Ser
viërs hebben nog hun beste troepen achter
gehouden en daartegen zullen de Duitschers
en Oostenrijkers nu moeten strijden op een
zeer moeilijk terrein.
De toesband in het zuiden van Servië,
waar Franschen en Engel-schen strijden
naast de troepen des Hands, is niet zeer dui
delijk. Dat Veles-. (Kröpu-I'u) weer op ae
Bulgaren zou zijn heroverd, is zoo beslist
Egypte en Indië.
De Grieksche Kamer is ont
bonden. De verkiezingen zijn
vastgesteld op 19 Dec.
- Minister Winston Churchill
treedt af,
De „Nordd. Allg. Zeitung"
verklaart, dab Duitschland te
allen tijde bereid i3 redelijke
vredesvoorstellen in overweging
te nemen.
De Fransche Kamer neemt het
voorstel aan tot uitgifte van een
5 leening.
De Engelsche admiraliteit maakt
bekend, dat de duikboot „E 20"
hoogstwaarschijnlijk in de Zee
van Marmora getorpedeerd is.
Italiaanscbe bladen maken
melding van pogingen van Duit
sche zijde om een nieuwen Balkan-
bond tot stand ta brengen tus-
schen Turkije- Bulgarije, Roeme
nië en Griekenland.
Van officinale Oosten rij ksche
zijde wordt verklaard, dat de
-.Ancona" na het waarschuwings-
sein trachtte te ontkomen. Voor
het verlaten van het schip werden
45 minuten toegestaan.
tegengesproken, dat wij: er niot meer aan
behoeven te gelooven. Zelf» wordt nu van
vijandelijke zijde gemeld, dat de Serviërs er
terugtrekken, dat de Bulgaren voorwaarts
rukken over Prilep naar Monasfcir, 't' wolk
heel in 't Zuidwesten van Servië ligt. Dit-
lijkt overdreven, en is in eik geval in strijd
met de Fransche berichten, volgens welke de
positie der Serviërs in het W&ndar-dal,
waarin Mo nart ir ligt., zeer gunstig zou
zijn.
Over 't geheel is de toestand in Servië in
de laatste dagen eehber weinig veranderd
die aan liet Westerfront en in Rusland is
in 't geheel niet gewijzigd. Er komen be
richten van een nieuw groot offensief van
Italië, vooral in de kustprovinciën, d.w.z.
naar de zijde van Görz. Deze stad is in de
laatste dagen door de Italianen vrij heftig
beschoten on als vergeldingsmaatregel lieb
ben Oosten rij ksche vliegers bommen op
Veronageworpen. Verder valt er van
de oorlogsvelden weinig belangrijks mee te
dedenen het lijkt zelfs, alsof de politieke
gebeurtenissen liaast meer aandaolit vragen
zelfs dan de oorlogsfeiten.
Onder die politieke gebeurtenissen reke
nen wij dan ook de onlusten in Britsch-
Indië, waarvan Duitsche berichten melding
maken. Of zc waar zijn, meet nog bevestigd
worden. D'at er troebelen in Indië zijn
voorgekomen, is best mogelijk, maar ge
beurt dat niet bijna elk jaar? Dat, zij ech
ter zoo belangrijk zijn, als het Wolff-Bureau
ons wil 'doen gelooven is nog de vraag. Der
gelijke berichten van vijandelijke zijde moe
ten steeds voorzichtig worden opgevat, zoo
ook de mededeelingen over hongeroproeren
in Duitsehland, van een. gevaarlijke onrust
in Konsfcantinopel,
De vroegere Engelsche minister van
marine Winston Churchill, heeft zijn ont-
slag genomen. Hij was in de laatste maan
den „kanselier van liet hertogdom Lancas
ter", w.ah zooveel beteakende als minister
zonder portefeuille. Nu trekt lüj zich ge
heel terug uit het kabinet. De oorlog
bracht dezen minister, een man van hooge
afkomst en zeer gezien, geen geluk. Mon
verweet hem de mislukking van den aanval
op de Dardaneïlen en ofschoon Asquith
beeft gezegd, dat het geheels kabinet daar
voor aansprakelijk was, het vertrouwen
in Winston Churchill werd niet hersteld.
Er is nu een kleine oorlogsraad samengesteld
in Engeland, uit Asquith, Grey, Lloyd
George. Balfour en Mc. Kenna. Men heeft
Churchill daarin niet. opgenomen en deze
heeft dit kwalijk genomen en zijn ontslag
ingediend. Beweerd wordt, dat hij nu als
kolonel cf generaal naar liet Werierfrout
zou gaan. Hij is vroeger officier in Brit-
scben dienst geweest in den Boerenoorlog,
maar heeft sedert tien jaren geen commando
geveerd.
BELGIË.
Een krijgscontributie.
BRUSSEL. De gouverneur-generaal heeft
de volgende order uitgevaardigd:
In overeenstemming met art. 49 van de
Haagsehe Conventie betreffende de rege
ling van gebruiken van den landoorlog
wordt hierbij de Belgische bevolking voor
loopig als bijdrage in de kosten van onder
houd van het leger en bestuur van het be
zette gebied een oorlogscontributie opge
legd van 40 millioen frs. per maand. Het
Duitsche bestuur blijft gerechtigd de beta
ling der maandelijksche bedragen geheel of
gedeeltelijk in Duitsch geld te eischcn tegen
den koers van tachtig ma,rken de honderd
frs. De verplichting t-ot betaling rust op
uegeu provincies, die voor het geheel aan-
spv 'kelijk zijn. De eerste betaling moet ge-
scli.eden uiterlijk 10 December 1915 en ver
der telkens uiterlijk op den lOen van elke
maand aan de veidkrijgskas van het keizer
lijke generaal-gouvernemcnt te Brussel.
Worden daarbij door de provincies obliga
ties uitgegeven, dan bepaalt de keizerlijke
generaal-commissaris voor de banken in
België vorm en inhoud daarvan.
Lr. Stephau Steïner seint il.d. 7 November
nan den ..Berliner J./okal Anzeiger"
De aanval van de legers van Gallwitz en
Kövess gaat met verbluffende snelheid voor
waarts Bijna sprongsgewijze, worden de gewel
dige natuurlijke hindernissen overwonnen,
steilo berggroepen overschreden moerassige
laagten doorgetrokken. Deze geweldige voor
uitgang zou natuurlijk niet mogelijk zijn, als
do Servische legers nog ernstigen tegenstand
boden. Het is moeilijk verklaarbaar waarom
de vijand, die in het begin van ons offensief
zoo opmerkelijke teekenen van slagvaardig
heid en vastberadenheid gaf, den ernstigen
strijd zoo snel heeft opgegevenBij Belgrado
en in den strijd, die daarop volgde, verdedig
de de vijand stellingen, die tengevolge van
hun ongunstige ligging zulke menschenoffers
niet waard waren. Tot aan de verdedigings
linie bij Wk. Plana werd iedere kleine hoogte,
het kleinste stroompje tot verdediging ge
bruikt.. Eu toen onze troepen aan de "voorbe
reide stellingen van Wk. Plana kwamen, wer
den deze zorgvuldig aangelegde stellingen na-
zeer korten strijd ontruimd en sedertdiem
was do tegenstand met slechts weinige uil
zonderingen op enkele punten, zeer gering.
AVat de Servische stollingen in het algemeen
Ootreft, deze zijn met de Russische niet te
vergelijken. Ze zijn gewoonlijk zeer eenvoudig
en weinig zorgvuldig aangelegd. De schuil
plaatsen zijn noch boru-, noch hrapnel vrij,
maar eenvoudig met maïsstroo gemaskeerd.
Behalve de steilingon bij Belgrado, die in elk
opzicüjt aan moderne eisohen voldeden, heb ik
tot nog tee geon grondig voorbereide veldstel-
lingen gezien. Zelfs de veel geroemde stellin
gen van Kra-goejcwatsj, die in den roep van
ouneembaarheid stonden, waren niets anders
dan primitief aangelegde veldstellingen, zoo
als de Bussen ze alleen gebruikten als over
gangsstellingen van bijzonder ondergeschikte
boteekenis. "De heel© aanleg van de Servische,
stellingen is over het geheel zeer primitief cn
men merkt do neiging meer op de natuurlijke
eigenaardigheden van het land. op de dicht
begroeide kukuruz-velden en de vele kleine,
diepe, stroomend© wateren clan op de kunst
matig voorbereide bevestigingen te steunen.
Na Wk. Plana werd dc tegenstand voortdu
rend flauwer. Hot was duidelijk te merken,
dat. het gi'os van liet leger een botsing met de
Duitsch© en, Oostenrijksohe troepen vermijdt
en zich aan een beslissing tracht te onttrek
ken. De gevechten, die het ondriugende leger
te voeren had, werden geleverd tegen Servische
Een geslaagde list.
De ..Daily News" geeft eene beschrij
ving van de wijze waarop een jong, Joodsch
soldaat, Sam Wolfe van Glasgow, bij
Loos dertig Duitschèfs heeft gevangen ge
nomen Ziehier zijn verhaal: „Het dorp
Loos lag vol doode Duitschers en achter
ieder venster stond een scherpschutter.
Mijn eerste plicht en zorg was. een plaats
te vinden, van waar ik signalen kon geven
en jlc zag een huisje, dat er juist zoo uit
zag als een viliatje in Engeland. Jk ging de
voordeur in en stond plotseling tegen
over een paar Duitschers, dio ik onmiddel
lijk neerschoot. Toen liep ik naar de trap
en zag bovenaan nog een Duitecher staan,
op wien ik dadelijk schoot. Ik zag hem dood
de trap afrollen. Ik ging nu een venster
opzoeken vanwaar ik mijne signalen zou
kunnen geven en een deur, dio op de gang
uitkwam ziende, duwde ik die open. Groo-
ter verrassing hel>- ik nooit in mijn loven
gehad. De kamer was vol Duitschers, die
allen gewapend waren. Ik bleef kalm en
riep hun toe, dat zij zicli moesten overge
ven. Ik versta en spreek een beetje Duitsch
en waarschuwde hen in die taal, dat het
huis omslingeld was. Deze list gelukte.
Zij lieten hunne geweren en uitrusting
vallen en liepen in eene rij het huis uit.
Het waren dertig man. Toen zij op eenigen
afstand waren gekomen, zagen zij dat zij
beetgenomen waren, maar er was eon com
pagnie soldaten niet ver daar van daan, ik
dreef hen er heen en zij werden gevangen
genomen".
OUITSCHLAND.
Een nieuw repeteergeweer.
De Duitschers gebruikten in de gevech
ten bij Olay een nieuw soort repeteergeweer,
waarmede 25 schoten per minuut kunnen
gelost worden. De Russen hebben eenigo
van die wapens in handen gekregen.
ENGELAND,
Minister Churohill vraagt ontslag.
LONDEN. ChurcJiill zegt in den
brief aan Asquith, waarin hij kennis
geeft, dat hij zijn ontslag neemt, na
op het feit te liebben gewezen, dat. hij
niet is opgenomen in den kleinen oorlogs
raad van het kabinet, dat hij de algemeeno
verantwoordelijkheid van de wijze, waarop
de oorlog wordt gevoerd, niet kan op zich
nemen, zonder werkelijk deel te hebben in
-de- leiding -en het toezicht.
Asquith verklaarde in zijn antwoord op
dit schrijven, dat hij het besluit van Chur
chill ten zeerste betreurde en gaf tevens
zijn hooge waardeering te kennen van de
diensten, door dezen bewezen.
LONDEN. De „Weekly Dispatch" be
richt, dat Curchill Wonesdag a.s. naar zijn
regiment in Frankrijk vertrekt.
FRANKRIJK
Van het Westelijk Oorlogsterrein.
PARIJS, De Duitschers lieten een mijn
springen in de streek van Frise ten westen
van Peronne en trachtten den daardoor ge
slagen trechter te bezetten. Ze werden echter
na, een vrij levendig gevecht teruggeslagen.
De Franschen namen het station Chaul-
nes krachtig onder vuur.
RUSLAND.
Van het Oostelijk ooriogstooneel.
PETERSBURG. In de streek van
Riga en Dunaburg wordt, zooals reeds
vroeger in de moerassen van Pinsk,
de actie van het Duitsche leger hoe
langer hoe zwakker. Uit- het officieels be
richt, dat de Russische troepen in de streek
van Schlock den vijand vervolgen, hem
zware verliezen toebrengen en ten zuiden
van Kemmern vooruitrukken, blijkt dat
Hindenburg öf den strijd moet opgeven of
overgaan tot de uitvoering van een of ander
nieuw plan. Voortzetting van de fcegenwoor-
aohterhoeden, die in den beginne tamelijk
sterk waren, maar in de laatst© dagen steeds
zwakker en minderwaardiger werden. Gevan
genen zeiden, dat de hoofdmacht van de Ser
viërs tegen de Bulgaren staat, en met alle
macht er voor veoht om den opmarech in Ser
vië tegen te houden en zoo het omsingelings-
gavaar te voorkomen. De grootste teleurstel
ling voor het Servische legerbestuur was stel
lig de snelle val van de heele Ba-grdan-stelling.
Deze stelling was niet alleen niet in staat ge
bleken, om, zooals men gehoopt had, ons of
fensief tot staan te brengen, maar ze had dit
zelfs niet eens eenige dagen kunnen vertragen.
Nadat de smalste plek van de Morawa door
'krachtige» steun van onze artillerie bij Raj-
linatsj geforceerd was, opende zich voor onze
troepen weer het breede dal van de beneden
Morawa en in korten tijd waren Coeprija.
Tresnjeinea. Paracin, Ohrca. Cieevstsj en
Verin genomen. De inneming van Verin was
een groote verrassing voor de Serviërs, die
op een zoo snellen opmars oh niet hadden ge
rekend, meenende, dat het den Duitschers
niet mogelijk zou zijn over do ongelooflijk
slechte wegen, die ten gevolge van de onop
houdelijke regens van de laatste weken over
groote afstanden niet meer bestonden. 7.00
snel voorwaarts te komen. Ook hebben de
Serviërs bij hun terugtocht alle bruggen
vernield, om den opmarsch en voorname
lijk den treindienst te belemmeren. Onze pon
tonniers legden echter in weinige uren
voorloopige bruggen aan en de troepen waad
den vaak door een halven meter water den
vijand achterna, zoodafc he' gelukte den vijand
in C'oeprija-Pracin ie verrassen en ongeveer
vijftienhonderd gevangenen te maken. Nog
rijkeren buit bracht de overrompeling van
Marwan in. waar de .Serviërs bij het trans
port van Imn troepen overrompeld werden,
zoodat onzo troepen hier drieduizend gevange
nen konden maken. Merkwaardig is, das in
het- begin van het offensief de meeste gevan
genen Macedoniërs waren. In den laatsten
tijd echter zijn ongeveer zeventig procent der
svangenen Serviërs, waaruit men kan om
maken, dat we thans met de kern van het
j Servische leger te doen hebben. Onder de ge
digo operatie belooft den Duitschers geen
succes, zelfs niet als de geruchten bevestigd
mochten worden, dat Below, nadat hij
reeds 100,000 man heef' verloren, zich met
de hulp van zware artillerie uit Konings
bergen van Dunaburg hoopt meester te
maken.
Hoe sterk het Duitsche leger i.. de ge
noemde streken ook moge zijn, zijn linker
vleugel staat, zooals de militaire medewcr-
ker van de „Rjetsj" zegt, bij een aanval
op Riga bloot aan een bedreiging vau do
zijde van Kernmern.
Evenals vroeger uit de defiles tusschen
de meren, die de vijand had ingesloten.
hij thans u:t Kemmern geworpen. Dit stra
tegisch en taktisch succes aan do kust hij
Kemmern op een front 10 werst breed en
15 werst lang heeft aan onze troepen een
gunstig uitgangspunt verschaft voor liet
defensief en het offensief.
De terugtocht der Duitschers uit Schlock
is zonder twijfel het gevolg van de juirt
strategie onzer bevelhebbers en van de neder
laag der vijanden. Deze terugtocht is geenr-
zins het uitvloeisel van een Duitsch strate
gisch plan, want met de terugwerping van
den linkervleugel van Hindenburg uit
Kemmern is de geheele operatie-linie van
Below van Libau over Hascnpot naar Toc-
koem en Mitau ernstig in gevaar gebracht.
De medewerking van de Oostzec-vloot aa;j
ons strategisch 6ucces etelt wederom in het
licht hoe weinig gegrond de hoop der Duit
schers is op hun eigen zeemacht, welker ge
dwongen werkeloosheid reeds van tevoren
elk nieuw plan van Hindenburg tot misluk
king doemt.
Hindenburg.
LONDEN. De „Times" verneemt uit
Petersburg dat vólgens mededeelingen van
krijgsgevangenen op het noordfront dc Kei
zer in zijn laatste onderhoud met generaal
v. Hindenburg bij dezen aandrong op een
krachtige actie om de Duna te forceeren
ongeacht het verlies aan menschenlevens.
De veldmaarschalk vroeg daarop om ver
sterkingen welke de Keizer weigerde op
grond, dat hij niet in staat was ook maar
één man aan andere fronten te onttrekken.
Vervolgens werd krijgsraad belegd welke
tot resultaat had, dat Hindenburg ver
klaarde zijn commando te zullen neerleggen
indien nog verder werd aangedrongen op
de verovering van Riga en Dunaburg.
Aan de Styr.
Aan het „Berl. TagebJ." wordt uit het
oorlogsperskwartier bericht, dat dc Russen
thans, ondanks de onafgebroken tegenaan
vallen, van het bruggenhoofd aan de Styr
zijn teruggeworpen. Bij het stelselmatig op
dringen werd in de zuidelijke kromming de
eene plaats na de andere vermeesterd. Bij
Komarof is de directe aansluiting van de
flank aan de Styr thans definitief verkre
gen en bevestigd. Het gevaar van overvleu-
van de beide zijden vau het bruggen-
jeling i
oofd i3 nu afgewend. De Russen zijn thans
voor verdere doorbraakpogingen aangewe
zen op frontaanvallen.
ITALIË
Bommen op verona.
ROME. Vijandelijke vliegtuigen wier
pen bomrnen op de Piazza Derbe te Verona,
die niet in de nabijheid van eenig militair
gebouw ligt, maar waar ach steeds veel
menschen bewegen.
Dertig personen werden gedood en 43
gewond.
ROME. Het waren drie Oostenrijksche
aeroplanes, die Zondagochtend een aanval
deden op Verona. Zij lieten 15 bommen,
grootendeels ontploffende, op verschillende
gedeelten van de stad vallen, maar in het
bijzonder on de Piazza Derbe, heb hoofd
plein, waar de markt wordt gehouden. Door
één bom werden daar 18 menschen gedood.
De materieele schade heeft niet veel te
beteekenen.
vangenen zijn weinig officieren. Volgens de
gevangenen heerscht, er in het Servische leger
groot gebrek aan officieren, zoodafc de tegen
woordige officieren gewezen onder-officieren
zijn, die in den Balkan-oorlog gediend heb
ben.
Nadere bijzonderheden over het moreel van
de Servische troepen seint Leonard Adelt aan
het „Berliner Tageblafct" d.d. 8 November:
De innerlijke en uiterlijke samenhang van 't
Servische leger, zoo meldt hij, is in snei verval
Zuidelijk en westelijk van dc- beide Morawa'».
op weinige en slechte verbindingswegen, door
het onherbergzame cn schaarsob bewoonde
bergland aangewezen, kan hun toch reeds on
voldoende trein de vluchtende troepen niet
meer bijhouden. Voortdurend stuiten on7.e
vervolgende voorhoeden op bede trein-colon-
nes, die in slijk en regen zijn blijven steken
Het convooi doet dan geen ernstige poging
tneer om vooruit te komen, maar geeft 7.:cii
in doffe gelatenheid over. Servische soldaten
gebruiken vaak de gelegenheid om zich burger*
kleeren te verschaffen en naar ons over te
loopen. Daarbij sluiten zich dan gaarne
Duitsch-Oostenrijksch© soldaten aan. die gevan
gen genomen, niet met het gros van dc overige
gevangenen naar Montenegro gezonden zijn.
maar voor werk aan den weg en bij de trans
porten gebruikt- worden en nu op deze wij?'»
sp. n de gevangenschap kunnen ontkomen
Alleen in de laatste dagen maakten de Ictier-
van Kövess en Galwitz, met inbegrip van dc
drie duizend in K roeseva tsj gevangen Ser
viërs, twaalfduizend gevangenen. Het totaal
aan gevangenen sedert het begin van het offen
sief stikt daarmede tot ongeveer veertigdui
zend. Behalve tachtig gebarsten kanonloopen
zijn 340 kanonnen buit gemankt, waarvan 260
door Iwt leger Mackensen en >0 door de Bulga
ren. Kierbii komen nog 100.000 geweren, vele
machinegeweren. 15 mijnwerpers. enz.
