Demobilisatie!!
Binnenland.
Lederzaken.
DIG SODDATEKTCOITR'A'Kr'r trnrs. SKóöÖésf X -3= November 191
E5
Ziehier een aardig kielde, dat korperaal Oflermans ons toezond van het keu-
kenpersoneei nit St. Odüiënberg. Als de soldaten er allemaal zoo goed uitzien als
de koks, dan ie het met onze jongens niet kwaad
oorlog de rechtetreeksche verkiezingsleuze
is, en men mag dus zeer belangstellend zijn
uaar den uitslag van de stemming.
RUSLAND.
Van het Oostelijk oorlogstooneel.
PETERSBURG. Rapport van den gene-
JTa-len staf:
Op d6n linkeroever van do Duna bij
Tlvx-iiil maakten, ouzo troepen zich. meester,
gesteund door de zware arüllerie, van de
boerderij Berzemundi, waarbij zaj ©enige
frien tallen gevangenen maakten en twee
mitrailleurs veroverden. Twee aanvallen van
den vijand werden met groote verlièzen
Voor dezen afgeslagen.
Bij het dorp Kostioukhnovka, ten westen
van Rafalowka-, ontstond een hardnekkig
gevecht.
Volgons nadare gegevens werden in het
gevecht ten noorden van K.olki behalve de
xeeds vermelde 2000 soldaten en 50 officie
ren, nog 1500. man en 21 officieren gevan
gen genomen, terwijl elf mitrailleurs wer
den veroverd.
Elders niets bijzonders.
WT2ENEN. Rapport van den generalen
«taf
Ten westen van Tsjartory sk sloegen wij
«en Russaschen aanval af.
Ten westen van Rafalowka wierpen de
Ocstenrijkseh-Honga-arsche troepen, onder
steund door het vuur van Duitsche batte
rijen, den vijand terug aan den Styr,
waarbij zeven officieren, 200 man en acht
mitrailleurs in onze banden vieien.
Verder niets nieuws.
De strijd in Rusland.
LONKEN. De Times" meldt uit Peters
burg, da.t volgens de ,,Novoje Vremy-a" de
vroegere aanvoerder der troepen van Li-
bau,' von Lauenetein, den generaal v. Mor
gen aan bet front van Kunaburg heeft ver
vangen. Maar ondanks dat de nieuwe aan
voerder zelfs nog grootere hardnekkigheid en
energie toont dan zijn voorganger, heeft hij
niet meer succes dan deze. De poging om
langs -den spoorweg PoneviesjDunaburg op
te rukken, werd door de Russische troepen
tuachen de meren S wen ten en Medoemskoi
mei, zooveel kracht verijdeld, dat de Doiit-
eobers gedwongen, werden tot net defensief
over te gaan.
De Daily Mail" verneemt uit Peters-
burg, dat bet succes in Wolbynië ran Don
derdag het totale aantal gevangenen door ge
neraal Ivanof gemaakt tot 125,000 deed
s'dgen. Voor de derde maal zijn de Russen
door het front van den vijand gebroken
en hebben zij dezen een duohtigen klap toe
gebracht. Be streek, waarin deze successen
riin behaald, is die waar de Duitschers zoo
veel hardnekkigheid toonden bij hun on
dank» tegenslagen en hevige verliezen tel
kens herhaalde aanvallen. De 6treek biedt
gelegenheid tot vindingrijke taktiek, want
hef land is bedekt met poelen en wouden,
welke laatste verrijzen te midden van moe
rassen, waar alleen enkele weinige wegen
en met herat bedekte paden doorgang geven.
Zoo kunnen alleen kleine strijdmachten hier
jn het strijdperk komen. Daarom hebben
de herhaalde Russische successen slechte
plaatselijk belang. De linie is iets voor-
uitgebraoht, maar tot dusver is nog geen
poging gedaan tot een algemeenen op
marsch.
OOSTENFIJ t-HONGARIJE.
Aan de Bosnische Cr ons.
Een oorlogscorrespondent van den „Lo-
kal-Anzeiger" schrijft van de Bosnische
gr^ns
Tegenover het Ocetenrijksch-Hongaarsehe of
fensief bij Visegrad staan een of meer ilonte-
negriins-cske brigades. Aan do Dalmatisehe kust
is net, na de vergeefsche beschieting van den
naar Gravcsa loopenden spoorweg, geheel kalm
en onder bescherming Tan ds door mijnveldcn
afgezette Daimatische eilanden reeks vindt tot
nu too ven regelmatig kuetverkeer priats tus-
sehan Zuid-Dal matië en Fiume.
In het binnenland van Bosnië heeft de oor
logstoestand geen groote veranderingen ge
bracht. De inval van de Serviërs en Montene-
grijnèn in het smalle gre: sgebied heeft ten
g-TÓjge gehad dat de bevolking daar wegge
trokken is. Men heeft de burgerij van heelo
dorpen naar noordwestelijk Bosnië overge
bracht. In hst- geheel eenige tienduizenden
mens enen. Verboden van uitvoer, brood- en
zneeikaarien en een, door gematigde maximum
prijzen begunstigde spaarzaamheid, maken het
mogelijk in de behoefte san levensmiddelen te
voorzien uit de voorraden en uit- den oogst van
het vorige jaar. Dit jaar is do oogst volkomen
mislukt en men zal veel uit Hongarije moeten
invoeren. De handel en het openbaar verkeer
rijn vrijwel normaal. Vee, paarden en muildie
ren zijn er nog genoeg over. De politieke toe-
K-and is alleen »-e©ds door den staat ven beleg
volkomen rustig. Vooral de Serviëra zijn zeer
terughoudend. De smalle spoorwegen die in
bet gebergtez'dfe met tandraderen worden
voortbewogen, voorzien verrassend goed in de
behoefte van het verkeer. Tusschen de natio
naliteiten heerscht- wapenstilstand.
ITALIË
Oostonrljk en it&uz.
ROME. Rapport van den Gene
ralen Staf. 's Vij-ands aanval in de
Campellevallei, ondersteund door tal
rijk® kanonnen op de omliggende berg
toppen opgesteld, werd afgeslagen. Wij
bleven een krachtigen druk oefenen op de
Cv.«l»w4«. J?jj tegosflea Wies wmMK.li
in den Plavasector en ten noordwesten van
Görz. De aanhoudende mist en de regen,
waardoor de talrijke ravijnen in woeste
bergstroomeu worden veranderd, belemme
ren de operatics op het Karstplateau maar
de Italianen bestorinden een aantal verster
kingen ten zuidwesten van San Martino.
SERVIË.
De oorlog in Servië.
WEENEN. Ten. oosten va-n Trebinje
sloegen wij een krachtigen aanvail van
Monbenegrijmen af. De vijand leed zware
verliezen.
Van Uzic© zuidwaarts voortdringende
Oostenrjjksch-Hongaar-che troepen waren
Wpansdag halverwege Npva Varos gekomen.
Ten noordoosten van Ivanjica wierpen wij
den vijand uit verschillende stellingen op
den Cemernorug.
De Duitsobe divisies van generaal von
Kövees drongen de Serviërs terug in het ge
bied van Stolovi Planina. Oostelijk daarvan
veroverden de O.-H. troepen de helling
van de Kruja Jela en Pagiwd.
In Trotena-k vielen duizend Serviërs in
onze handen. In Vrajacka Banja ten zuid
westen van Trotenik lieten de Serviërs een
veldhospitaal achter met duizend gewonde
officiereu en soldates en één dokter.
Het leger van generaal v. Gallwitz strijdt
ten noordoosten van Brus en -aan den voet
van de noordelijke helling van het Ja-st-re-
batsjgebergte.
Bulgaarscho strijdkrachten overschreden
bij Alcksiuatsj de Morawa-
PARIJS. De Servische Staf meldt d.d.
8 Nov, De vijand trok de westelijke Mo
rawa over nabij Kajewo en de zuidelij-ko
Morawa in de richting van Sjouuir Ses-
kovttsj.Wij aioegen aanvallen in de rich
ting van Gidilitsja en de passen van Kaoha-
nik af.
SOFIA, Rapport- van den generalen
staf van 9 Nov, Onze troepen zetten
de vervolging van het verslagen Ser
vische leger voort op den linkeroever
van de Morawa. Dagelijks ontdekken wij in
veroverden steden nieuwen buit. In het Mo-
rawadal langs den spoorweg maakten wij
ons heden meester van vier snelvuurhouwit
sers, acht snel vuur veldkanonnen met voile
caissons, verschillende mitrailleuses met
bespanningenverder negen geheel nieuwe
zoeklichten, waaronder vijf draaibare j bo
vendien violen 800 krijgsgevangenen in
onze handen. Ten zuiden va-n Lishovatsj bij
het station van Grablanit-s-ja maakten wij
tien locomotieven buit met 400 wagons,
waarvan 50 met materieel van allerlei soort
waren beladen.
LONDEN. Woensdagavond werd uit
Saloniki geseindVolgens een bericht van
heb Grieksche grensstation wordt sinds
Woensdag een groote s!ig geleverd door de
Franschen ca Bulgarc1 tusschen Gra-dsko
en Voles. De Bulgaren vroegen een wapen
stilstand van vijf uur om hun d-x>clen te
begraven en gewonden op te zoeken. Slechts
twee uur werd toegestaan.
De strijd In Servië.'
LONDEN. De Times" verneemt uit Mi
laan, dat de bijzondere correspondent van
de „Secoio" te Saloniki meedeelt, dat gene
raal Sarrail daar op 9 dezer terugkeerde,
nadat hij het front tot Krivolak toa had
geïnspecteerd.
Generaal Sarrail ontkent de bezetting
van Veles en zegt, dat het front der Fran-
sche troepen zich slechts uitstrekt tot Grads
ko. Zij bezetten het Mrzen-gebied, dat de
wegen beschermt, die naar de Babunahoog-
vlakte kndeu, terwijl de Britten een stelling
innemen bij Doiran. De Britsch-Fransché
officieren hebben een nauwgezet onderzoek
ingesteld naar den weg van Santi Qua ran ta
over Delvino, Lerkovitsj, Koritza naar Mo-
naetir on het. bleek toen, dat die weg ge
schikt was voor het transport van voorraden
en troepen.
Het is voor de Serviërs noodzakelijk het
bezit vain den bergpas van Kafcsjanik té
handhaven, .omdat daardoor wordt belet
dat de invasie der Bulgaren zich uitbreidt
tot de vlakte van Koesovo. Het loger van
genei-aal Boiovitsj. dat dien pas verdedigt,
werd gedwongen --rug te trekken waarbij
hij een aantal belangrijke posities opgaf. De
toestand leek hopeloos. De Albaneezon in
de streek van Katsianik schoten uit de dor
pen op de terugtrekkend Serviërs. De door
paniek aangegrepen bevdkkg van Prisjtina
vluchtte naar Mifcrovit-za. Echter generaal
Boiovitsj kreeg versterking van twee regi
menten van den Drina, die met geforceerde
marscben uit Oud-Servic kwamen, en hij
deed nu met buitengewone verwoedheid
een tegenaanval, waarbij hij het grootste
deel van den bergpas van Katsjanik her
overde.
De Bulgaren hebben de belangrijke ko
permijn Borekï, die door een Belgische
maatschappij werd goëxploiteerd, in beslag
genomen.
De toestand in Zuid.Servië.
LONDEN. Uit betrouwbare Servische
bron wordt het volgende gemeld over den
militairen toestand in Zuid-Servië.
De Bulgaren zijn teruggedreven op een
lijn oostelijk van Gilay in de richting van
den spoorweg en eveneens van Kacanik naa-r
het zuidoosten. Na de bezetting va-n Hea-
kjoeb trókken de Bulgaren op naar het
noordwesten in de richting van .Kacanik,
maar zij wer.dejt- teruggedreven, I# ds
streek is de positie van het Servische leger
gunstig, indien het bericht, dat de geal
lieerden Veles heroverd hebben, juist blijkt,
zal dit. van de grootste Ixyteekenis zijn. In
dat geval zullen de Bulgaren snel uit de
lijn UeekjoebKcemonovo verdreven wor
den en de streek van vijanden gezuiverd.
De spoorweg van Saloniki tot nabij Veles
is in handen van de geallieerden en wordt
dagelijks door hen voor troepenvervoer ge
bezigd. Het geheele gebied tusschen de zui
delijke Morawa en de westelijke Morawa is
l>ezot dosr het Servische leger. De mededee
lingen van «Je Duitschers o\*6r het maken
van gevangenen betreffen hoofdzakelijk bur
gers. Overal ia het Servische leger intact,
en bezield met strijdlust. De strijdmacht is
niet verminderd en men is vastbesloten den
strijd voort fe zetten t-cn koste van alles.
De zetel van de regeering is thans te Ret na
(teu zuidoosten van Ochriua).
Aan de Bulgaarsche gren».
(Van geallieerde zijde.)
De bijzondere correspondent van do „Dailv
Mail" te Rome seint een uitvoerige beschrij
ving, door den correspondent van de „Mat-
t-ino" te Saloniki aan zijn blad getelegrafeerd
via Athene, waaraan het volgende is ontleend
Do positie van de Franschen in den sector van
Stroemnitza. is bevredigend. Het 6tolling
nemen van de F ranse he troepen was op 23 Oc
tober afgeloopen. Op den 24en vielen Bulgaar
sche strijdmachten den spoorweg van Stroem-
mtza naar Valaiidovo aan. Des middags bezet
ten de Bulgaren de tegenoverliggende heuvels
eu generaal Bailloud liet het Franeche Vreem
delingenlegioen, dat onder zijn onmiddellijke
bevelen staat, de heuvels bij het statiou van
Stroomnitza bezetten. Generaal Bailloud drukte
den mannen op het hart, zich niet oiinoodig
bloot te geven en zeide. dat hij hun wel zou
laten weten, wanneer het oogenblik gekomen
was om vooruit te stormen. Precies om twee uur
in den namiddag van 24 Oct. barstte de eerste
Bulga^ische granaat boven het station. Het ge
vechtsterrein is rotsachtig en met ravijnen
doorploegd. Bovendien stortregende het. N
een geweldige voorbereiding van hun zwar
artillerie, braohten de Bulgaren vier regimen
ten in het vuur. het zesde en het veertiende
infanterie, de fusiliers van den koning en liet
Phijippopolis-regiment. Zij vielen op dezelfde
wijze aan als de Duitschers, in gesloten ge
lederen, voorafgegaan door bommenwerpers eiï
door ongeregelde Macedonische troepen. De
Franschen beantwoordden het vunr nog niet
de infanterie en de artillerie losten geen enkel
6chot, totdat de Bulgaren op een paar honderd
nieter afstand waren. Toen donderde plotseling
een orkaan van vuur uit de Fransche gelëderen
los. Onder dezen hagel van lood weifelden de
Bulgaarscho regimenten en op dit oogenblik
begonnen de beroemde Fransche 75ers en
de machinegeweren een ihelseh vuur uit te
braken. De Bulgaren waren verrast, maar
hoopten door hun geschut van 77 m.M. de
Fransche kanonnen de baas te kunnen worden.
Toen ook deze hoop ijdel bleek, trachtten zij
niet de bajonet door te breken. Hierop gaf
generaal Bailloud het sein tot den aanval aam
de Chasseurs d'Africjue. Een middeleeuwsch
gevecht van man tegen man ontspon zich, en
het resultaat was, dat bijna geen enkel Bulgaar
kon ontsnappen en dat van de slechts 30 ge
vangenen er nog 18 zwaar gewond waren. Ge
neraal Bailloud zag, dat een moment van be
sluiteloosheid den vijand deed weifelen en
hiervan maakte hij gebruik om de door hem in
reserve gehouden troepen tot den aanval te
laten overgaan. Hierbij onderscheidden zich in
het bijzonder do Zouaven, die de Bulgaren uit
hun loopgraven wierpen op ongeveer dezelfde
plaats waar reeds in 1913 zoo bloedig werd ge
vochten. Niet in staat zijnde om twee van hun
77 m.M.-kanonnen te redden, wierpen zij ze in
eon diep ravijn. Om 7 uur 's avonds waren de
Franschen meester van het terrein.
In hot Servische gebergte.
Dr. Sfceiner seint aan den „Berliner Lo-
kalanzeiger" uit Servië:
Do aanval in het hooge gebergte ten zuiden
van Kragoejewatsj gaat zonder haperen voor
waarts. Het terrein maakt een langzaam, voor
zichtig opdringen van den aanval noodzakelijk,
daar de opmarsch slechts de dalen kan volgen.
De aanvaJskolonnes dringen dus als kleine
wiggen in het terrein. De opmarsch vindt
straalvormig plaats en de verschillende kolon-
nes moeten zich op gelijke hoogte houden. Do
strijd, die hier gestreden wordt is de typische
bergoorlog, ëpeelt zich in kleine gevechten af
en heeft zeer veel overeenkomst, met den occu
patie-veldtocht tegen Bosnië. Het doel van den
opmarsch is de groote weg KraljewoKroese-
watsj in het Golijska-Morawa dal, waar de nu
gescheiden legers van Kövess en Gallwitz elkaar
weer zullen ontmoeten. Ofschoon de Serviërs
in dit gebied weinig troepen tegenover ons stel
len het grootste goJielto is ongetwijfeld aan
het Bulgaarsche front komt de aanval slechts
stap voor stap voorwaarts door de moeilijk
heden van het terrein en met de verbindings
lijn. Tusschen de parallel opmayeheerende
kolonnes liggen de bergruggen van het hooge
gebergte van 6roezi>wac. In deze bergen zijn
overal Servisch afdoeUngen, die slechts door
talrijke zwervende patrouilles betreden en door
een moeizaam afzoeken van het terrein uit den
weg geruimd kunnen worden. Daardoor is do
toch reeds moeilijke treindienst voortdurend
aan gevaar van overrompeling bloot gesteld.
Y\"at zich daar in die nherbergzame hoogten
afspeelt is de ecljto guerilla on eischte allo
energie van de troepen, die in een onbekend
terrein tegen den vijand vechten, die in eer
open veldslag zwakker zou zijn, maar hier in
bet gebergte thuis en met deze soort van oor
log voeren van oudsher vertrouwd ia.
De buit der Duitschers in Kragoeiewatsj.
De oorlogscorrespondent van de „Deut
sche Tageszeitung rueldt uit Kragoeje
watsj
De Serviërs hebhen do stad Kragoejewatsj op
gegeven, toen zij de daarvoor gelc-gen aardwer
ken niet meer kon houden, om o' plaats voor
een bombardement te besparen. Kragoejewatsj
in clan ook volkomen ongerept in onze handen
gevallen. Het was levendig in de stad, ofschoon
alle winkels gesloten waren.
Kragoejewatsj, zoo schrijft de correspondent,
heeft niets bijzonders. Het is een kleine, vuile
landelijke stad, die er niet beelemaal zoo
slecht uitziet als de andere plaatsen, die ik "hier
heb bezocht. De kern van de geheele stad is de
wapenfabriek, die. iets ter zijde aangelegd, uit
een klein begin zich ontwikkeld heeft tot een
voor Servië verbazingwekkender omvang. Door
de Serviërs ontruimd, zoo vér het mogelijk
was, bij het snelle opdringen van de Duitschers,
ligt het arsenaal en de pyrotochnische afdeeling
van de wapenfabriek toch nog vol kostbaar
materiaal. Voorloopige schattingen doen ver
moeden, dat we alleen ran metaal, olie en rub
ber voor millioenen hebben buit gemaakt. De
groote fabriokszalen staan vol machines van
Franschen, Amerikaanschen en voornamelijk van
Duitsehen oorsprong. Aan alle machines ont
breekt op het oogenblik het een of andere stuk,
zoodat ze wel onbruikbaar gemaakt, maar nog
niet geheel waardeloos zijn. In alle werkplaat
sen en magazijnen liggen stapels messing, lood,
Vont en ook wat antimoniumHulzen voor ge
weerpatronen, granaat-cartouches, oude en nieu
we, liggen in bergen of staan in goed geordende
stapels tot aan de zolders van de magazijnen.
Op de binnenplaatsen heerscht groote verwar
ring. Messing, koper en lood-voorraden, afval
van de draaibank, oud metaal, dat gereed lag
om gesmolten te worden, liggen door elkaar.
Daartusschen lange rijen van oude bronzen
kanon-loopen en kleine --:i groote scheepsknnon-
nen van voorhistorische constructies. Daar
onder zijn loopon, die op de Oostenrijkers en i
,e£Q 1
hergbattérij, kortom materiaal, dat een o.nt-
zacgclijke waardo vertegenwoordigt. In de
granaatfabriek liggen grooto menigten van
schrapnellkogcls, half klaar gekomen projectie
len en nok schrapnells, waaraan alleen nog do
ontsteker ontbreekt Voor de stad, in do nabij
heid van do pyrotecvnischo fabriek, staan veer
tien gebouwen, die tot aan de zolders met
munitie gevuld zijn. Do Serviër'; hebben genar.
zeld dezo kostbare voorradeD re vernietigen, in
de hoop nog terug te komen. Zooals de Rus
sen in Brost-Litowsk gedaan hadden, strooiden
zij kruit voor en om de huizen, zoodat er ont
ploffingen zouden plaats vinden, als do Duit
sche soldaten bij de magazijnen kwamen Wo
hadden echter bij de Russen de noodigo erva
ring opgedaan en zetten het terrein ^iwir de
gebouwen en de vloeien onder water. De betee-
kenis van de inneming van Kragoejewatsj be-
èoft men het best, als men bedenkt, dat de
stad het eenige arsenaal van dezen aard in ge
heel Servië was. Daarmede hcbl>en do Serviërs
de mogelijkheid verloren hun leger van rauui-
tie te voorzien.
ZUID-AVRIKA.
Ceneraal Hertzog en Botha.
De correspondent van de „Daily Telegr."
te Kaapstad meldt, dat generaal Hortzog
voornemens zou zijn als de Volksraad op
19 November bijeenkomt een motie van
wantrouwen voor to stellen. Het doel zou
zijn, volgens den correspondent, om te too-
neu dat generaal Botha op de unionisten
steunt. Generaal Hertzog zou hebben ver
klaard dat er van oen -erzoeuiug tusschen
de Zuid-Afrikaansche partij en de Nationa
listen geen sprake kan zijn zoolang generaal
Botha aan het hoofd der zaken staat.
CHINA.
Anti-monarchisten in China.
SJANGHAI. Admiraal Tsengjucheng,
de militaire gouverneur, die zich per auto
naar het Japanecho consulaat begaf cm daar
de receptie ter gelegenheid van de kroning
van den Mikado bij te wonen, werd ver
moord door twee antimonarchisten die 18
revolverschoten op hem losten.
Ook de secretaris van den admiraal werd
ernstig gewond.
OP ZE£.
Het s.s. ,,Rlouw" In brand.
Een Reuter-bericht uit Londen meldt,
dat volgens mededeeling die Lloyds uit
Kaapstad ontving het Nederlandsche stoom
schip „Riouw", van New-York naar Auck
land, te Kaapstad is aangekomen met brand
in de lading. 'Pogingen worden gedaan om
den brand te blusschen.
Uit een telegram, bij de Maatschappij
Nederland" uit Kaapstad ingekomen,
blijkt,, dat brand is uitgebroken in de ko
lenbunkers. Gevreesd wordt dat de lading
beschadigd is. Experts bevelen aan oen klein
deel der lading te lossen.'
Do directie van de Stoomvaart-Maatschappij
„Nederland" deelt ons mede, dat volgons door
haar uit Kaapstad ontvangen telegram van
den gezagvoerder van het S.S. „Riouw", do
bi-and op G November is uitgebroken in kolen
én lading van ruim II. De brand ir. dé lading
was op den 10en» November ondonïïukt door
het aanwenden van gas.
To -Kaapstad moest eenige lauing en 600 ton
kolengelost worden
s Mét de bemanning is alles wel.
Do „Riouw" is naar Kaapstad goconvoyeerd
jjjpor het S.S. „City of Colombo",
Da „Ancona".
Omtrent het torpedceren van het ita-
liaamsche passagiersschip „Ancoiia" ten
zuiden van Sardinië, ontvingen wij nog na
der de volgende berichteu
WASHINGTON. Het departement van
buitenlandsche zaken vernam officieel, dat
er Amerikanen aan boord van de „Ancona"
waren. Er is echter nog niets van bekend
of er ook Amerikanen om het leven zijn ge
komen. Indien dit het geval mocht zijn,
zullen de Vereenigdo Staten dezclfdo
ck&olf gedragslijn volgen tegenover Oos
tenrijk als indertijd in het geval van de
„Lusitania", tenzij aangetoomf' wordt, dat
de „Ancona" de waarschuwingen in den
wind geslagen eu getracht heeft te ont
komen.
WASHINGTON. De Amerikaansche
ambassadeur te Rome meldt, dat men ge
looft,. dat ongeveer twintig Amerikanen zijn
omgekomen.
LONDEN. Er wordt genseind van Malta:
Woensdag viel Ider een Engelseh stoomschip
binnen met eenige overlevenden van de „.An
cona". Wij interviewden een Engelsen on
derdaan, die het volgende vertelde.
Aan boord waren zoowel Grieksche a.:
Italiaans Jie emigranten. De meeste opva
renden waren kinderen, terwijl er ook vele
vrouwen aan boord warenDe kapitein,
die gewaarschuwd was voor de aanwezigheid
van vijandelijke duikbooten, nam alle mo
gelijke voorzorgen. Maandagmiddag kregen
we ren duikboot op grooten afstand in zicht.
Het vaartuig kwam aan de oppervlakte en
naderde met grooten spood in onze richting,
terwijl het een schot voor den boeg zondWij
beschouwden dit als een bevel om onmid
dellijk bij te draaienEr ontstond een ge
weldige paniek aan boord. Onze zegsman
wist niet te vertellen of het schip stopte na
het. eerste schot. Intusschen bleef de duik
boot ons beschieten/voortdurend snel op ons
winnende. De duikboot, die wij nu duide
lijk konden waarnemen, was een Oosten-
rijkscli vaartuig.' De onderzeeër kwam
langszij en toen hoorden wij den comman
dant spreken met onzen gezagvoerder-
Men deelde ons mede, dat de Oostenrij
ker vijf minuten tijd. had gegeven aan passa
giers en bemanning om het s^hip te verin-
ten. Geen oogenblik werd verleren om de
noodige toebereidselen te treffen. Maar het
bleek dat alle passagiers het hoofd kwijt
waren. De duikboot bleef rondom het schip
vuur afgeven. Iedereen snelde naar de sloe
pen, welke werden gestreken. De pas*sag:or-
gingen in de booten, maar in de verwarrivv
waren deze nog net. alle van de davids los
gemaaktzij eloegon dcor den zwaren last n-
en de inzittenden vielen te water. Wij zagen
hoe velen worstelden in de golven tot zij in
de diepte verdwenen. Het gegil van vrou
wen en kinderen vervulde de lucht maa:
er bleek geen hulp mogelijk te zijn gedu
rende dit onbeschrijfelijke en hartroerende
tooneel. De duikboot gaf schot na schot af.
Het optreden van den Oostenrijker was
daarom zoo onbegrijpelijk, omdat geen enkel
projectiel op de „Ancona" werd afgevuurd;
de vijand plaatste zijn schoten alle rondom
het schip alsof hij zoo veol mogelijk vrees
wilde verwekken. Eenigen tijd, nadat wij
v/aren weggeroeidvertelde de Eugelschman
tenslotte, hadden, wij vier achtereen vol gen-
schoten gehoord. De „Ancona" was in
de lucht gevlogen. Wij bleven den geileden
nacht in de sleep," totdat wij door het Engd-
PARIJS. Berichten van Kaap Bon (Golf
van Tunis) melden nadero bijzonderheden
over den ondergang van het schip. Do „An
cona" stoomde langzaam in den mist, eu
liet. den misthoorn weerklinken, toen twee
duikbooten werden bemerkt, die de Oosten
rijk-du,- vlag voerden, waarvan een honderd
meter lang was on met twee kanonnen be
wapend was. De andere duikboot versperde
do „Ancona", die trachtte te ontkomen,
den weg het schip stopte echter, zoodra
het getroffen werd. De achtste sloep was
juist gestreken, toen d© „Ancona" zonk,
het voorschip het eerst. De rest van de be
manning. die op het achterdek gevlucht
was, werd met het schip door de golven
verzwolgen. Acht sloepen roeiden te zamen
zuidwaarts. 's Avonds om zes uur kwam
een schip met gedoofde lichten in zicht,
dat zij seinen gaven. Het, schip naderde,
maar verdween toen het de duikbooten be
merkte. De sloepen scheidden toen van
elkaar; een njet 26 man aan boord bereikte
de kust van Tunis Woensdagmorgen om ne
gen uur. De commandant vermoedt, dat ds
andere booten met 24Q. opvarenden verlo
ren zijn. Een sloep met 28 man werd
Woensdagmorgen opgepikt bij het eiland
Zembra. Sommige overlevenden verklaren,
dat de duikbooten de Duitsche vlag voer
den toen ze het eerst gezien werden.
De diensten van de Engelscne vloot.
LONDEN. De reeder pir Own Phi
lips heeft gisteren te Londen, een
redevoering gohouden, waarin hij mee
deelde, dat Duitschland koopvaardij
vloot bij het uitbreken van den oorlog
5,459,296 tons groot v.-as. Van deze zijn
schepen met een gezamenl ij-ken inhoud van
230,000 ton door de Briteche marine ver-
meesterd, 38,000 ton door de bondgenooten
van Eng {land, 117,000 ton vergaan of in
den grorjl geboord, 397,000 ton geïnter
neerd in havens van het Britsohe Rijk, ter
wijl. de rest in Duitsche of neutrale havens
ligt, behalve een ohbeteekenend aantal
stoomschepen, die nog in de Oostzee varen.
De diensten van de Britsclie vloot waren
van onschatbare waarde en al zijn ze niet
steeds zoo algemeen gewaardeerd als wel
moest zijn, ze zullen in elk geval nimmer
vergeten worden door de belanghebbenden
bij de 'Britsche scheepvaart.
Duitsch kolenschlp beschoten.
BERLIJN. Op het Duitsche koleuschip
„Joh. Sauber'dat de Duitsche han-
delevl'ag voerde, werden op 7 dezer, op de
reis naar Libau zonder voorafgaande waar
schuwing twee torpedo's afgeschoten. Een
daarvan moet een treffer zijn geweest, de
torpedo ontplofte echter niet. De andere
ging langs net 6chip liéen er. dit zotte
onl-«eechadigd de reis voort.
Een geheimzinnige motorboot.
KOPENHAGEN. „Berlineke Tidende"
verneemt uit Ma-lmöEen geheimzin
nig© Engelsche motorboot, die den
naam „Don tic" voert, wekt de a-lge-
meenc belangstelling. Het is niet on
waarschijnlijk, dat de motorboot niet alleen
den Engèlfiëhen duikboot-commandant Lay-
ton bij de vlucht heeft geholpen, maar ook
Engolschen duikbooten hulp verleend heeft
om 's- nachts door de Sont- te varen. Er is
vastgesteld, dat de motorboot in don tijd,
toen de duikbooten de Sont- kunnen zijn
doorgekomen, eulcen avond de haven van
Ma-lmö verliet en buitengaats voor anker
ging. Buitendien kan als tamelijk zeker
worden aangenomen, dat hot vaartuig een
handelspolitieke controle uitoefende.
Schepen in den grond geboord.
BERLIJN. Op 5 Nov. werd aan den in
gang van de Finnche Golf een vaartuig van
de Russische mijusiizoekerafdeeling en op 9
Nov. ten noorden van Duinkerken een
Fransche torpedoboot door Duitsche onder
zeeërs in den grond geboord.
LONDEN. Het op de uitreis zijnde trans
portschip „Mercian" werd in de Middel-
landache Zee door een vij-andelijtken onder
zeeër met kanonvuur aangevallen. Het zonk
echter niet on bereikte veilig de haven.
Van de opvarenden werden er 23 gedood,
50. gewond, terwijl er 30 vermist worden.
LONDEN. De Britsohe 6toomboot
„Caria" is gezonken. De bemanning is
gered.
(Be „Caria", een stoomschip van de Cu-
nard S.S. Co. Ld. te Liverpool, was bruto
3032 ton groot en in 1900 gebouwd.)
De „France" getorpedeerd.
PARIJS. Het s.s. „France" van de
„Compagnie des transports maritimes" is
tot zinken gebracht- door een Duitsohetn
onderzeeër tusschen Moudros en Malta.
Een zestigtal schepelingen, uit zee opge-
vischt, kwamen te Cagliari aan, waar zij
door de bevolking met open armen werden
ontvangen.
(Het- stoomschip „France" van de Soc.
Gén. de hransp. Mar. a Vapeur te Mar
seille was bruto 4Ö25 ton groot en in 1896
gebouwd Red.)
De „Skandia" gezonken,
AALESUND. Het ertsschip „Skandia"
van Stockholm is, na in aanvaring te zijn
geweest met hot stoomschip „Freikoli" van
Christiansund, dat met oen lading hout van
Archangel op weg was naar Engeland, voor
komt er r,og niet. Studeer daarom in U
vrijen tjjfl, Militairen. Vroeg ook eens osn le
V.an onzen schriftelïjken cursus, eik- de
kroon spant van alle andere. rang een les en
oordeel dan zelf!
P. BOER, Niéuw-Amsterdam.
Haagsholmen, vijf a zes zeemijlen ten zui
den van AaleauncL gezonken.
De „Freikoli" meendo ten gevolge van
den grooten afstand tusschen de lantaarns
van de „Skandia" twee schepen te zien en
wilde midden tusschen beide doorvaren,
waardoor de „Skandia" midscheeps getrof
fen werd.
Bij het gevecht om i» de reddingbooten
te komen verdronken drie man en een
vrouw. De kapitein en dertig man zijn met
de „Freikoli" te Aalesund aangekomen.
De ...Skandia" was met een lading erts,
ter waarde van drie tot vier millioen kr.,
op weg van_Larvik naar Duitschland.
BERLIJN. Naar aanleiding van het be
richt van do „AgfcStefam" omtrent het
torpedeer en van het ItaJiaanscho stoomschip
„Ancona", merkt het Wolff bureau op:
„Vel gen s betrouwbare mededcelingen,
trachtte het schip te vluchten. Do onder
zeeër was derhalve wel genoodzaakt gebruik
te maken van zijn geschut."
De „California" en „Moorina".
LONDEN. Lloyds bericht, dat de Engel
sche stoomschepen „California" on „Moo-
rina" gezonken zijn.
Het transportschip „Southland" «etorpeieerd.
LONDEN. Officieel. Het transport
schip „Southland", op weg naar
Alexandrië, ia in de tweede helft
van September getorpedeerd in de Aegeïsche
Zee, maar bereikte Mudros op eigen stoom.
Denzelfden avond werden de* troepen over
gebracht op andere transportschepen.
Negen man werden gedood, twee gekwetst;
22 man werden vermist, vermoedelijk zijn
zij verdronken.
(Reuter vosgt nadrukkelijk hieraan toe,
dat het feit plaats had in de tweede helft
van September.)
Grensincident.
Het Twentscke dagblad „Tubantia" meldt
d.d. 10 dezer:
Hedenochtend heel in d© vrcegte bad te
Glanerbrug oen klein grens-incident plaats
tusschen de Duitsche grenswacht eu Neder
landsche soldaten. De gewoonte is, dat on do
brug, waar de grens jiiist midden over hoen
loopt, 's nachts twee Nedeiiandsohe soldaten
6taan. Zoo nu en dan gaan er 's morgens zeer
vroeg enkele douanen heen om de arbeiders en
arbeidsters, die naar Gronau gaan werken, te
visitceron. Zoo geschiedde ook hedenmorgen.
Terwijl do douanen bezig waren, trachtten en
kele meisjes er zonder gevisiteerd te zijn langs
te komen. Plotseling merkte een der douanen
dit en sprong voor haar.
Do Duitsche soldaten trachtten dit te belet
ten door den Nederlandsohen tolbeambte over de
grens te trokken. De Nederlnmlsohe douane
verloor bij deze worsteling zijn sto'k en put,
dooh kou zich nog aan heb Nederlandsche ge
deelte van de brug vastklampen, zoodat de op
zet mislukte. Stok en pet namen de Duitschors
mede, terwijl zij zeiden dat zo die naar Ber
lijn zouden opzenden. Het doe! der Duitschers
was te bevorderen dat vet, margarine enz. in
Duitschland frauduleus zouden worden inge
voerd. Do Nederlandsche douane scheen hier
over bij de superieuren te hebben geklaagd.
Later, toen de Duitschers merkten, dat do
Nederlandsche soldaten niet erg vriendelijk wa
ren, brachten ze den stok en de pet terug.
Ultkeeringen.
De Kon. Vereeniging van CepensioHneerdo
Onderofficieren en Minderen van het Neder
landsche Leger, zal op 17 Nov. a s. aan do
hulpbehoevende leden een biislag op hot pen
sioen uitkeeren van f 55, f 40 en f 35, afhan
kelijk van den rang in het loger bekleed.
Voorts zullen dien dag eenige kulphehoo-
vondo weduwen een bedrag ontvangen van
f 50 en 25.
Zakenverlof en da'achecrlng.
Do Kamer van Koophandel te Alkmaar z<jnd
het volgende adres aan den Minister \iui
Oorlog
„Het is ons hekend, dat een greet aantal
personen, die wegens de tijdsomstandigheden
zijn gemobiliseerd en dsardoor thans in dienst
zijn bij het leger, groote bezwaren en ach*ide
ondervinden vele zelfs bedreigd worden
hun bedrijf grootendeels te zien vcrioopen of
ook geheel te "iet te gaan doordat do ge
regelde uitoefening hunner zaken door hun
personeel of bedienden of wel door do hulp van
familieleden niet op voldoende wijz9 kan worden
gaande gehouden.
..Dit geldt in hooge mate van hen, die tot
den industrieelen middenstand behooron on hen,
die in den handel ot den groot i'.audel hun be
staan vinden door persoonlijk de markten of
cliënteel© te bezoeken, hun inkoopen te
doen of hun ijak te drijven.
„Door allerlei hulpmiddelen en verleende
medewerking van derden gdnkt het sommigen
nog wel om terwijl zij als militairen in
dienst zijn eenigen tijd lang het allernoo-
digste te doen verrichten door anderen, maar
Ziehier eens weer een kijkje op het oostelijk oorlogsterrein; een uit den laatsten
tjjd, we zien de boomen reeds kaal, de herfst is al lang ingetreden. We zyn winden
kant dor Russen, in een .kalm oogenblik; het kanon van den vijand, zwijgt en dezo
schijnt geen aanval in den zin te llèbben. De Russische infanteristen, achter hun
versterkingen, hebben het zich gomakkolyk gemaakt, hun geweren aan rotten gezet^
eu Het ia eea to.Qttófihia ajs^uit.sep
