OP ZEE.
Binnenland.
Legerzaker.
Marinezaken.
Correspondentie.
Uit Leger en Vloot.
Sanatogen
ES
DEJ SOlaDATEïCCOURAKTT VSLti, Zionaag 7 aMovemoer j.axo
Wij zien hier de Engelsehe troepen in Noord-Frankrijk, die met onstuimige
en tegelijk taaie kracht vooruitrukken. Dat was den 28 September, in do streek bij
Hullueh, tusschen La Bassée en Loos. Er is daar gestreden op vreeselijke wijze en
bij duizenden zijn de slachtoffers er aan weerskanten gevallen. Onze plaat laat het
ons zien, boe de Engelschen opstormen tegen de hoogten, doordringen ia de bosschen
en daar als !t ware worden weggemaaid door de geweerkogels en de mitrailleuses.
Maar moedig stormen ze verder voorwaarts en we weten, dat zij overwinningen
hebben behaald.
verkregen is door dea ongelooflijke artille-
ristische kracht. Er is vastgesteld dat het
leger van Mackensen niet meer dan 150.000
man sterk is, maar het beschikt over artil
lerie die voldoende zon zijn voor een leger
van een millioen man. Mackensen's vorde
ringen hebben hem verliezen gekost buiten
alle verhouding tot de resultaten. Als de
Bulgaren niet aan den oorlog deelnamen,
zou het Duitsche leger nooit <le rivier (den
Donau) zijn overgekomen.
SALONIKI- Het artillerie-duel te Walan-
dowo in de streek van Stroemitza tusschen
Franscnen en Bulgaren heeft bijna den ge-
heelen dag voortgeduurd. Nadere bijzonder
heden daaromtrent zijn nog niet bekend.
Naar bericht wordt, trekken de Serviërs
In goede orde terug van Tetowo met het
oog op de overmacht van den vijand.
Aan den Babuna-pas echter gaan zij voort
de hevige aanvallen van den vijand af te
slaan.
Er zijn hier beden ongeveer 300 vluchte
lingen aangekomen uit het district Mona
ster.
Er worden met den grootsten spoed nieu
we troepen van de geallieerden naar die
streek gezonden.
SOFIA. Aan de „Köln. Zei
ltuig" wordt uit Sofia bericht„Volgens
officieele mededeelingen zijn de Franschs
landingstroepen thans ten noordoosten van
Prilep door Bulgaren, die uit Gradsko
en Negotin (Macedonië) een aanval dedon,
totaal verslagen, gedeeltelijk uiteengedreven
en gedeeltelijk gevangen genomen.
De krijgsgevangenen zijn reeds te Kusfcen-
dil aangekomen.
Do terugtochtslinies der Serviërs.
De Korrespondenz ,,Heer und Politik"
geeft een besclxrijving van de weinige wegen
voor den terugtocht, die den Serviërs nog
open staan.
Vanuit heb Noorden, Oosten, Zuiden, Zuid
westen (door Albaneezen) en Noordwesten
worden de Serviërs bestookt. Huu 'staan nog
slechts"He weinige slechte wegen naar het Wes
ten in de richting naar Montenegro open. Van
uit het door de Bulgaren bezette Oeskjoeb
loopt een goede weg naar het Noordwesten in
de richting van Mitrowitza. Voorbij Mitrowitza
loopt heb dal van de Ibar naar het Noorden,
waarin reeds een spoorlijn, als verlenging van
de lijn Oeskjoeb—Mitrowitza geprojecteerd
was. Deze lijn heeft haar eindpunt in het ver
sterkte Kraljevo. Van Mitrowitza uit gaat
echter nog een andere weg door het bergach
tige land naar het Noordwesten, waarin men
bij het begin van den oorlog ook reeds met het
aanleggen van een nieuwe spoorlijn begonnen
was. Eerst voert deze weg in 't- dal van de Ibar,
die hier in zijn begin van het Westen naar het
Oosten stroomt en bij Mitrowitza naar het
Noorden ombuigt. Terwijl de bovengenoemde
weg aangelegd is langs den naar het Noorden
gerichten loop van de Ibar, leidt de tweede weg
eerst door het dal dat de Ibar in zijn loop van
zijn oorsprong tot Mitrowitza in oostelijke rich
ting vormt. Deze tweede weg verlaat in de
nabijheid van do Montenegrijnsche grens het
dal van de rivier om door het gebergte noorde
lijk naar de versterkte plaats Nov! Bazar
(Jenibacar) te leiden. Hier is de groote ver
schanste wapen- en verzamelplaat voor een te
rugtrekkend leger aan de Westgrens van Ser
vië. De vanuit Mitrowitza en Nori Bazar in de
dalen van de zijstroomen van de Ibar loopende
wegen voeren allen aan de Westgrens van Ser
vië naar Montenegro. Ze zijn echter allen smal
en klein, zoodat zij voor een groot leger moei
lijk te gebruiken zijn. Belangrijker moeten ech
te rin verbinding met de gewichtige wijkplaats
Novi Bazar de bevestigde Iw3tsjlinie en het
gebied ten westen zijn. Da groote weg van
Novi Bazar leidt namelijk in west-nooraweste-
üjko richting naar de versterkte plaats Sje-
nitsa aan de Gevats. Sjenitea ligt slechts wei
nige kilomeiers van de grens van Montenegro
af. Deze weg loopt nu verder naar de ver
sterkte plaats Novi Warosj in noordwestelijke
richting en vormt dus een verbindingslijn die
door drie versterkte punten gedekt is. Dit ge
bied wordt door eenige kleine stroomen dio wes
telijk naar de Montenegrijnsche grens loopen,
fesneden en biedt daardoor den vluchtenden
erviërs de mogelijkheid zich zoo goed mogelijk
in dit door de Uwatsj tegen het Oosten gedekte
gebied te verzamelen en over de grens van
Montenegro terug te trekken.
Voor den ongehinderden terugmarsch der
Serviërs in deze richting is echter het opdrin
gen der Oostenrijksche troepen over Visegrad
een beswaar, want Visegrad ligt juist Noord
westelijk van Novi Warosj en is met deze
plaats door een zeer goeden weg verbonden.
Van al deze terugtochtswegen zullen dus wel
3lleen nog de wegen tusschen Mitrowitza en
Novi Bazar, van welke de weatoostelijke loop
van de Ibar het belangrijkst is, overblijven.
Ten Zuiden van Mitrowitza loopen ook nog twee
wegen ongeveer ter hoogte van Prisjtina in
westelijke richting naar Montenegro, namelijk
de wegen naar de boido belangrijkste steden
van Montenegro, Dzjakoa en Ipek. Beide ste-
doB liggen in de buurt van de Servische grens.
Tusschen het ten Noorden van Dzjakoa gelegen
Ipek en de Servische stad Prisjtina was men
ook zelfs een spoorweg aan het aanleggen die
nu misschien reeds gereed is. Het is een zijlijn
van de hoofdlinie OeskjoebMitrowitza.
Het zijn dus weinige wegen die voor den te
rugtocht der Serviërs in aanmerking komen en
ook daarvan is een deel reeds door do vijande
lijke legers bedreigd.
GRIEKENLAND.
Het aftreden van Zalmis.
'.ATHENE. Ten gevolge van een incident
£n de Kamer tusschen den minister van oor-
Jcg en een liberaal afgevaardigde, over het
ontwerp van de militaire wet, is het kabi
net-Zaïinis afgetreden.
«va Jevendjge .discussie tusschen 4e
regeering -en Yenizelos, werd door de re.
geering een votum van vertrouwen ge
vraagd114 leden stemden voor de regee
ring, 147 tegen en drie leden onthielden
zich van stemmen.
Na dit votum van de Kamer verklaarde
Zaïmis, dat het ministerie zijn taak zou neer
leggen. De'zitting der Kamer werd ver
daagd.
ATHENE. Naar men verwacht, zal Lef
gevolg van de crisis zijn, dat de Kamer
wordt ontbonden, terwijl hetzelfde kabinet
aan het bewind blijft-, misschien met een
anderen titularis voor oorlog.
De nieuwe Duitsche duikbooten.
LONDEN. Een Liverpoolsch blad deelt
bijzonderheden mode over de zeer korte loop
baan van een der nieuwste Duitsche onder
zeeërs. Het blad vertelt, dat deze de
eerste vijandelijke superduikboot was van
250 voet lengte en 20 voet breedte. Naast
de torpedolanceerbuizen had de boot vier
kanonnen van vrij groot kaliber. Zij werd
ongeveer veertien dagen geleden te Stettin
te water gelaten en slechts enkel© uren,
nadat ze de basis had verlaten, werd de
boot in een der vallen, die voor dat soort
booten gelogd zijn, ergens in de Noordzee
gevangen. De verbazing en de spijt van de
officieren kan men zich voorstellen. Hun
boosheid was zoo groot, dat zij beslist wei
gerden eenige verklaring omtrent hun on
gelukkig schip af te leggen. Een lid der
bemanning echter was spraaakzamer en van
hen vernam men do korte geschiedenis van
de duikboot. Deskundigen, die dezen jong-
sten prijs onderzochten, verklaren dat in
deze afdeeling van scheepsbouw de vijand
van de Britten niets heeft te leeren.
Duitsoho onderzeeër goïnterneerd.
Op Terschelling werden Donderdagochtend
lichtseinen uit zee waargenomen. Dc stcomred-
d'ingsboob voer onmiddellijk uit en kwam later
binnen met een Duitsëhon onderzeeër, die de
seinen gegeven had.
Een tweetal Nederlandsche torpedobooten
brachten den onderzeeër in de haven, waar hij
ten anker ging. Schip en bemanning blijven
daar tot de Nederlandsche regeering een be
slissing heeft genomen.
Nader meldt men ons!
Door de motor reddingboot Brandaris" is te
Terschelling binnengesleept de Duitsche on
derzeeboot 8", die, op een kruistocht
zijnde. Donderdagnacht in de Terschellinger
gronden geraakte, waarop noodseinen werden
gegeven, die door de kustwacht werden opge
merkt. De onderzeeboot ha<l eenige averij be
komen.
Aan hot Departement van Marine is bericht
ontvangen, dat do in Terschelling binnenge
brachte Duitsche onderzeeboot, door liet stu
ren van een foutieven koers op de Noorder-
gronden, op ongeveer 1 zeemijl van de kust
van Terschelling is gestrand, waarbij genoemde
onderzeeboot eenige averij opliep. De onder
zeeër is de C. 8.
De reis van H. U/1, de Koningin.
Te vier uur precies kwam H. M. de
Koningin Woensdag uit Winschoten te Gro
ningen aan. Op het perron waren ter begroe
ting burgemeester Tjarda van Starkenborgh
en de luit.-kol Ter Maat, interneeringscom-
mandant. Met beiden onderhield H. M-
zich eenige oogenbiikken. Een detachement
bsjvakingst-roepen stond onder commando
van kapitein Bostjes, de vrijwillige land
storm onder bevel van luitenant De Jonge
en de rijwiolbrigado van den vrijwilliger,
landstorm onder bevel van luit. pi-of. Vol-
graff, als eerewacht voor het station opge
steld.
Buiten het station gekomen werd H. M.
hartelijk toegejuicht en toegewuifd door een
talrijke menigte. Iu auto's werd een rijtoer
door het westelijk on noordelijk deel der
stad gemaakt. Langs den weg stonden velen
de komst van H. M. op te wachten. Overal
werd zij met levendige toejuiching ontvan
gen. Te kwart over vier kwam de
koninklijke stoet bij de woning van den com
missaris der Koningin aan, waar de thee
werd gebruikt en de volgende personen ont
vangen rar. J. A. Tellegen, voorzitter van
het Steuncomité te Groningen, mevrouw
LobmanGeerteema, voorzitster van het
dames-comité, Joh. Aarsen, directeur der
Arbeidsbeurs, H. Baas, chef van de onder
wijzersbrigade voor het rondbrengen der on
dersteuningsgelden, H. Tinga, havenmees
ter der gemeente, U. G. Scbilthuis, voor
zitter der sub-commissie voor de prov. Gro
ningen in zake voeding van mensch en dier,
jhr- mr. dr. E. A- van Beresteijn, te Veen-
dam. voorzitter van den Gron. Landbouw-
bond en van verschillende andere com
missies.
To zes uur vertrok H. M. van de wo
ning van mr. Goer teem a om te kwart over
6 met den trein to vertrekken naar Den
Haag. Een talrijke menigte bewoog zach
op do straten waarlangs H. M- zich naar het
station begaf, en juichte Haar levendig toe.
Op het perron onderhield H. M. rich nog
eenige oogenbiikken met den burgemeester
en den oomru^aris der Koning.
Woensdagavond te 9.56 is H. M. de Ko
ningin te 's-Gravenhage teruggekeerd.;
Men meldt ons nog uit Leeuwarden!
H. M. heeft aan den Commissaris der
Koningin en aan de burgemeesters der gemeen
ten. waardoor dc tocht leidde, herhaaldelijk te
kennen gegeven, dat zij zeer getroffen was door
dc hartelijke ontvangst. Haar van de zijde der
bevolking te beurt gevallen. Ook sprak zij Hare
voldoening er over uit, dat zij door Hare
samensproking met. personen uit verschillende
kringen der bevolking een indruk mocht krijgen
van den toestand der bevolking onder de bui
tengewone omstandigheden in verschillende
declen der provincie.
Voor bet Blinden-fonds.
ET. M. de Koningin en H. M. de Koningin-
Moeder hebben belangrijke inkoopen laten
doen op de tentoonstelling van Kolff's Blin-
denfonds (voorwerpen door blinden vervaar
digd.) in de kunstzaal d'Audretsch te 's-Gra
venhage,
Te Rome begraven.
Wij vernamen, dat. het de wensch van
den overleden tijdelijken gezant bij het
Yaticaan was, te Rome te worden begraven
en ook dat zijn stoffelijk overschot daar
zou blijven rusten.
In verband met- dien wensch heeft de
bijzetting, die op het kerkhof te Rome heeft
plaats gehad, slechts een tijdelijk karakter
en zal het stoffelijk overschot eenigen tijd
later worden overgebracht naar iet Campo
Santo, waar ook dr. Schaepman begraven
ligt.
Mr. Regout's hulsel zal daar worden ge
plaatst uaast de groeve van den laatsten
gezant, die Nederland bij het Vaticaan ver
tegenwoordigd heeft, n.l. den Graaf van
Chattel,
Generaal-majoor Weber.
De ,.Avp." meldt, dat de generaal-majoor P.
W. Weber. commandant der 4e divisie, binnen
kort het leger met- pensioen gaat verlaten.
Reserve-officieren.
De ,,Avp." meldt, dat de Minister van Oor-
leg heeft bepaald, dat met- reserve-officieren,
omtrent wier blijvende ongeschiktheid voor de
waarneming van den dienst oogenblikkelijk nog
geen beslissing kan worden genomen, zal moeten
worden gehandeld in den zin van de aanschrij
ving van den Minister van Oorlog van 22 De
cember 1913, dat zij, na het geneeskundig
onderzoek in het geval dat een beroeps
officier voor nonactiviteit in aanmerking komt
in het genot zullen blijven van verlof wegens
ziekte en wel met intrekking van het c.a. reeds
verleende verlof tot herstel van gezondheid.
Gedurende dat nader verlof genieten zij 2/3
van hun traktement.
Overigens wordt natuurlijk elk geval, waarbij
dienstbelangen zijn betrokken, beheerscht dooi
den uitslag van het geneeskundig onderzoek,
waaraan de belanghebbende kan worden onder
worpen.
Is het rapport van dien aard, dat van een
langdurig verlof geen herstel kan worden ver
wacht, dan kan er geen bezwaar bestaart om
op een officier, óók vóór hij zes maanden aan
den dienst is ontrokken geweest, toe te passen
het bepaalde onder de aanschrijving van den
Minister van Oorlog van 21 Juli 1903.
fn oen loopgraaf.
De militaire autoriteiten hebben een aantal
journalisten toegestaan een loopgraaf op Zorg
vliet bij Den Haag te bezoeken, een loopgraaf,
zooals men ze vindt op de oorlogsterrei nonDe
kapitein der grenadiers J. C. C. Phnff leidde
de bezoekers rond en gaf de noodige inlichtin
gen en dezen kregen dus een beeld van het
leven en werken en strijden in de loopgraaf.
In 't midden daarvan bevindt zich een peris
coop, waardoor men, zelf onder den grond
verborgen, het geheele terrein kan overzien.
De zeer vernuftig ingerichte periscoop is ver
vaardigd door den grenadier v. d. Ötigchel, in
zijn burgerleven leeraar aan een electro-tech-
nische school. De loopgraaf en wat er bij be
hoort, is gemaakt, onder leiding van den reser
ve-luitenant Dut-hil en den sergeants Mantingh
cn Ter Beek, door den pionnierploeg van het
le bat. grenadiers.
Van Vrijdag 5 tot Dinsdag 9 September is de
loopgraaf van 104 uur voor het publiek te
bezichtigen,
Landstormplichtigen.
Naar de ,,Avp." verneemt, is thans besloten
dat de landstormplichtigen der jaarklasse 1913
na hun eerste opleiding bij de depots te hebben
ontvangen, ter verdere oefening zullen over
gaan hij het veldleger.
Bij den genessk. dienst.
De student in de geneeskunde J. G. K.vlstra
is tccfdaten tot een verbintenis als adspirant-
reserve-officier van gezondheid bij het leger
hier te lande.
De student in de geneeskunde, tevens ad-
spirant-reserve-officier van gezondheid bij het
leger hier te lande, E. G. van 't Hoog, is van
zijn loopende verbintenis ontheven en heeft een
nieuwe verbintenis gesloten als adspirant-offi-
cior van gezondheid bij het leger in Ned. Oostr
fndië.
De militieplichtigo student in de geneeskunde
N. van Ilhijn is ontheven van zijn verbintenis
als adspirant-reserve-offieier van gezondheid cn
heeft een nieuwe verbintenis gesloten als adspi-
rant-officier van gezondheid bij het leger in
Oost-Indië.
Dc- militic-plichtige student in de geneeskunde
van de universiteit van Amsterdam, L. E. Key-
zer, heeft een verbintenis gesloten als adspi-
rant-reserve-officier van gezondheid bij het
Nederlandsche legerw
Gedetacheerd b. d. Luchtvaartafdeeling.
De kapitein der infanterie J. H. Hardenberg
is gedetacheerd bij de luchtvaartafdeeling tot
opleiding van waarnemer uit vliegtuigen.
(,;N. R. Ct.")
De twee kruisers.
Ton opzichte van den aanbouw der beide
snelle kruisers voor de Marine deelt nel
ilaagsch Correspondentiebureau het vol
gende mede
Zoodra de regeering besloten had tot do
mdiening van een wetsontwerp tot verster
king van de vloot in Indië met twee snelle
kruisers en vier groote onderzeebooten.en de
hoofdeischen waren vastgesteld, waaraan die
schepen hadden te voldoen, wendde de Mi
nister van Marine zi -ih dsn 22en Maart
1915 tot vier groote Nederlandsche scheeps-
bouwwerven met de vraag of zij bereid zon
denzijn voor den bouw van een of twee der
bedoelde kruisers mede te dingen.
De schepen zouden in Nederland gebouwd
moeten worden, doch vermits dergelijke
schepen, waaraan zeer nooge eischen worden
gesteld, nog niet in Nederland werden ver
vaardigd, werd de voorwaarde gesteld dat
do bouw zou moeten worden uitgevoerd on
der toezicht en garantie eener buitenland-
sclie scheepsbouw werf, die zich op dat ge
bied een goeden naam heeft verworven.
Naam of nationalitteit van e&nige buiten-
landsclie werf werd in die uitnoodiging niet
genoemd. Aangezien het bekend was, dat de
vier bovenbedoelde Nederlandsche werven in
verbinding staan met eenige Britsche en
Duitsche selveopsbouwmaetschappijn, werd
verwacht, en gehoopt en dit werd tegen
de betrokken firma's ook uitgesproken
dat zoowel Britse he als Duitsche projecten
zouden worden aangeboden en cr mogelijk
heid zou bestaan om van dc ondervinding
op dit special© gebied in beide landen opge
daan. partij to kunnen trokken.
Hierop deelden allo vier do Nederlandsche
werven mede, dot zij gaarne zouden inschrij
ven en daarvoor de medewerking hadden
ingeroepen van de onderstaande Engelsehe
scheepsbouwwerven
Door Maatschappij De Scheldeaan Co
ventry syndicate, Fairfield, John Brown,
Cammell and Laird, Coventry works.
Door de Ned- Scheepsbouw Maatschappij
c.s.aan Vickers, Barrow in Furness.
Door de Rotterdamsclie Droogdok Maat
schappij aan Scot Glasgow, Beardmore,
Armstrong New Castle on Tyne.
Door Fijenoordaan Armstrong, Swan
Hunter Wiggin and Richardson to Wallsend
on Tyr.e.
Al deze firma's deelden later achtereen
volgens mede, niet te kunnen medewerken
aangezien de Britsche regeering (admirali
teit) daartegen bezwaren had, dan wel, dat
zij overbelast waren. Na den oorlog zou men
gaarne projecten leveren.
Intusschen kwam dj Maatschappij Fijen-
ccrd tot overeenstemming met de Germania-
werf te Kiel (Krupp), waarmede zij zich ook
;n verbinding had gesteld.
De Scheepsbouwmaatschappij te Amster
dam, die reeds in relatie was met de Vul-
canwerf te Hamburg, deed daarop een aan
bieding voor den bouw van een of t\vee krui
sers volgens een project van die Duitsche
werf, terwijl Fijencord een aanbieding deed
in samenwerking met De Schelde te Vlis-
singen, voor den bouw van een of twee sche
psn volgens een project van de Germania-
werf.
Aan dit laatste project werd door het De
partement de voorkeur gegeven.
Teneinde den bouw der vier onderzeebooten
zooveel mogelijk te bespoedigen, W3s aan
vankelijk besloten de uitvoering daarvan ge
lijkelijk te verdeelen over de beide werven,
die tot nu toe die soort van vaartuigen voor
de Nederlandsche Marine hebben gebouwd,
n.l- De Schelde en Fijenoord. Eerstgenoem
de firma bouwt booten volgens de planneu
van de Electric Boat Co. te New-York; de
booten te Feijenoord worden geconstrueerd
naar de projecten en onder garantie van de
firma Denny Bros te Dumbarton. Op elk
der beide werven zijn thans nog twee booten
in bouw, te Ylissingen dc No. VI en de
K III, te Fijenoord de No. VII en KIL
Tegen aanbouw van onderzeebooten te
Amsterdam bestonden onder de gegeven om
standigheden verschillende bezwaren.
Zooals de zaken nu stonden, zou dus
al het nieuw aiin te bouwen materieel op
de werven in het zuiden des lands op stapel
worden gezet. Het is duidelijk, dat dit uit
een sociaal-economisch oogpunt niet is aan te
bevelen, terwijl ook een meer gelijkmatige
verdeeling van het werk over de verschü-
lende werven meer waarborg voor een spoe
dige uitvoering zoude gevenOok zou daar
door het aan het werk verbonden risico
door een belangrijik grooter kapitaal worden
gedragen.
Dé Regeoring besloot daarom een der
kruisers te laten bouwen door de Ned.
Scheepsbouw Maatschappij te Amsterdam,
die de machines voor haar schepen laat ver
vaardigen door de Maatschappij Werkspoor
aldaar. Dit zou meebrengen, dat Fijenoord
en De Schelde den andieren kruiser voor
hun rekening zouden nemen. Aangec hm
een doelmatige verdeeling van dat werk
over die twee maatschappijen niet wel mo
gelijk bleek, werd in onderling overleg tus
schen het Dep. van Marine met bedoelde
maatschappijen overeen gekomen dat de
tweede kruiser gebouwd zou worden te Vlis-
singen, terwijl om Vlieringen niet overma
tig te belasten, aan Fijenoord drie in plaats
van twee onderzeebooten werden toege
wezen.
Bouw van onderzeebooten.
Naar de ,,TeI." verneemt, is aan de werf
..Feijenoord" de bouw gegund van drie groote
onderzeebooten, welke de Staten-Generaal
den afgeloopen zomer hebben gevoteerd. Op
het oogenblik heeft bedoelde werf nog onder
handen de bouw van duikbooten, waartoe
vroeger reeds besloten was. Zij doet dat met
medewerking van de Engelsehe firma Deny
Brothers, die in Den Haag een kantoor heeft-
gevestigd. Voor den bouw van do drie nieuw
ste onderzeebooten zijn geen buitenlandsche
plannen noodig, maar niettemin is hot moge
lijk, dat de werf ook daarvoor met bovenge
noemde firm3 in relatie blijft.
CORRESPOND ENTIEVRACEN.
Alle vragen worden, zooals onze vrienden wel
weten, regelmatig en zoo spoedig mogelijk door
ons afgedaan, zoodat het overbodig is nog weder
eens bij nader schrijven antwoord te verzoeken.
Allicht gaat er eene ruimo week mee heen, maar
natuurlijk eischt het oene onderzoek meer tijd
dan het andere. Het is overbodig antwoord in
een bepaald nummer te vragen. Eerlijkheids
halve worden alle vragen op de beurt afgedaan.
Uitbetaling vergoeding levensmiddelen
Eerste plaatsing.
2e Comp. Reserve Bat.
Allen die gedurende het tijdvak van 1
December 1914 tot en met 31 Maart 1915
in onderhoud zijn geweest bij de 2e Comp.
Res- Bat. III kunnen hun adres opgeven
aan den Administrateur dezer Compagnie,
ten einde in het bezit te worden gesteld van
de vergoeding voor levensmiddelen.
Nader adres verzocht.
Tweede plaatsing.
De directeur Hoofdinspectie Veldpost ver
wittigt sergeant VaoaenDungen,
dat voor hem te zijnen kantore aanwezig 13
een briefkaart, afkomstig uit Moroeni,
Roemenië. Nader adres wordt verzocht.
J. A. v. D., Hellevoetsluis. In 't algemeen
wordt geen vergoeding voor levensmiddelen
uitgekeerd, als men alleen vrijgesteld wordt
van appèls. De compagnies-commandant moet
toestemming verleenen, dat men buiten de me
nage is. In dit geval zal do sergeant-majoor
administrateur ook wel hot menagegold mogen
uitbetalen. Red.
A. D.. 's-Gravenhage. Zooals wij reeds heb
ben medegedeeld, behoeft de sergeant-lcok in
militairen hospitalen niet gediplomeerd te zijn.
Om voor sergeant-kok in één der militaire zie-
keninrichtingen in aanmerking te komen, kunt
gij een verzoekschrift aan den M. v. O. rich
ten, om op de lijst van sollicitanten voor die
betrekking te mogen worden geplaatst. Dan
moet gij eens informeeren, of in één van die
inrichtingen cene vacature is of spoedig te ver
wachten is. Red.
M. V., Weert. Het bedrag van de toe te
kennen vergoeding hangt af van den burge
meester van uwo woonplaats. Het is bij voor
baat moeilijk te zeggen, welke vergoeding zal
worden toegekend. Informeer in uwe gemeente,
wat in overeenkomstige gevallen met het uwe
wordt uitbetaald. Red.
J. S-. Helder. Gedurende een straftijd ver
vallen de verlofdagen. Red.
C. J., Bergen-op-Zoom. Als in een straftijd
geen verlofdagen vervallen, mag, dunkt ons.
ook geen verlofdagen ingehouden worden. Red.
J. J. do B., Venlö. Gij zijfc deserteur geweest
en moet dus dien tijd nadienen. Als do lichting
1902 met verlof gaat. hebt gjj er nog geen
recht op. Wellicht kunt gij goede motieven
aanvoeren, en een request langs de hiërarchie
ken weg aan den M. v. O. indienen, om met de
oude lichting, waartoe gij oorspronkelijk hebt
behoort, met klein verlof te mogen gaan. Red.
Milicien D., Leiden. Gij kunt het beproeven,
door een verzoekschrift te zenden aan den
burgemeester van uw woonplaats. Red.
L. K., Baardwijk. Neen, in hot geval, dat
men van verlof achterblijft wegens ziekte van
een familielid, bestaat geen recht op soldij
noch menagegeld. Alleen gedurende de eerste
vier dagen van het verlof kunt gij aanspraak
daarop maken. Red.
C. Z., Amersfoort. De detacheering van de
militielichtingen 1907 en 1908 bij de landweer
is nog niet 'bekend, maar zal, dunkt ons, niet
meer "zoo lang op zich laten wachten. Wij ver
moeden in 't laatst van het loopende of in 't
begin van het volgende jaar. Red.
P. v. d. V., 's-Gravenhage. Gedurende het
ziekteverlof hebt gij recht op soldij en menage-
gold. De vergoeding wegens kostwinnerschap
houdt echter op. Gij kunt echter een request
aan den M. v. O. indienen met redenen om
kleed. om over den tijd, dat gij met ziektever
lof zijt geweest, in het genot van die vergoeding
te mogen worden gesteld. Red.
J. de H., Assen. Zonder betere gegevens, uw
bezoldiging enz., kunnen wij niet beoordeelen,
of gij reent hebt op voeding van Rijkswege. Als
gij vrijwiüig-korperaal bij de Infanterie zijt,
zoudt gij naar uw schrijven uw geheele soldij
met mobilisatietoelage voor do menage moeten
afdragen. Dat lijkt ons vreemd. Red.
K. S. te Udenhout. Men zal u van 17 tot en
met 20 October 1915 toch wel voor vergoeding
voor levensmiddelen hebben berekend, d.w.e. 4
dagen a 0.35 1.40 en van dat bedrog het
eten in het zusterklooster hebben bekostigd.
Deze kosten hebben 1.38 bedragen, zoodat gij
nog eenig voordcel daarbij hebt. Red.
iï. H., 's-Gravouhage. Als gij als schoenma
ker .dienst doet, dunkt ons, dat gij aanspraak
hebt op de betreffende toelage. Wellicht kan
een request aan den M. v. O. langs den hiër
archieken weg oplossing brengen. Red.
A. K., Tilburg. Ons dunkt, dat gij recht hebt
op die toelage. Zie ook de correspondentie
rubriek van ons blad No. 181'. Red.
P. v. R., Leiden. Richt een verzoekschrift
langs den hiërarchieken weg aan den M. v. O.
Red.
G'. W. B., Helmond. Dit kan door ons niet
worden beoordeeld. Spreek er met uwen com
mandant over. Red.
Th. G. H., Utrecht. Het menagegeld wordt
al sedert jaren uitbetaald. Gij bedoelt wellicht
sedert wanneer gedurende do eerste vier dagen
van een gewoon verlof dit wordt toegekend. Die
datum is bepaald op 1 December 1914. Red.
-I. D,, Noorbeek. Volgens uwe opgaaf hebt
gij recht op de jaarwedde van een sergeant met
twee jaren dienst, d. d. 500 per jaar. Uw
inkomen bedraagt, veronderstellende dat gij
gehuwd zijt en. 0.25 toelage per dag geniet,
voor de maand October 41.68 7.75
49.43. Red.
J. v. d. L. te Ooltgensplaat. Aaribcstedings-
couranten zijn ,.De Aannemer", weekblad
Heerengracht 255 te Amsterdam; ..Alg. Ned.
Adv. Blad", uitgever Ten Have, Den Haag en
,,De Aanbestedingscourant", Zijlstraat te
Haarlem. Red.
Overjas zoek.
Wie heeft gevonden een mil. overjas (groen
O. M.), verloren op don weg van Rotterdam
naar 's-Gravenzandc- via Delft, gem. J. G.
6001. Verzoeke beleefd bericht aan J. Haren
broek, Regt. Jag. 3-1- le div. Veldleger.
Ce vonden voorwerpen.
Door de Staatsspoorwegen is als gevonden
op het Batalj. bureel van Depot XI alhier be
zorgd een pakje inhoudende een buiten model
kepi (ongenummerd), waarin een pak tabak en
een zakje suiker; een en ander was ingepakt in
een roodc zakdoek.
Bevorderingen, mutaties enz.
Na gehouden examen zijn geslaagd voor den
..gouden kroon" de res. sergeanten H. O.
Ulommendaal, A. Ros bach, P. F. de
Zee. A. Roder sen F. W. I. Schroder
van het 19e reg. infanterie.
Do mil. korporaals F. A. Peet, D. C. Noll
en J. v. d. Lely, van 3-1-4 R. I. zijn op 2
November bevorderd tot mil. sergeant.
De reserve-telegrafist J. v. Heest is met
ingang van 1 Nov. bevorderd tot reserve-kor
poraal.
Een lezing voor militairen,
(Van onzen eigen verslaggever.)
In het groote rijk van de insecten bracht ons
Woensdagavond de vierde lezing in dit seizoen
van de Commissie voor wetenschappelijke
lezingen voor Militairen" te Amsterdam.
Niet alleen door het gesprokene, maar ook
door de vele lichtbeelden wist de reserve-luite
nant der infanterie D e M o 1 in de aula van
het R.-K. gymnasium weer onze militairen be
lang in te boezemen voor het interessante insec
ten-rijk, meer in het bijzonder echter voor één
soort bewoners van dit rijk, namelijk voor de
lastige vijanden van den mensch.
Nadat spreker aan de hand van eenige mede
deelingen over het parasitaire leven van som
mige dieren duidelijk had gemaakt, op welke
wijze in het dierenrijk tc-n kesto van onderen
geleefd wordt, schetste hij do verschillende
vormen van parasitairisme bij de insecten. Bij
eenige soorten zijn het de vrouwtjes, die alleen
parasiteeren, bij anderen ook de mannetjes.
Speciaal over het leven van de schadelijke in
secten vertelde luitenant De Mol vervolgens
eenige wetenswaardigheden, om daarbij vooral
ook te doen uitkomen, boo schadelijk ae mug,
de gewone huisvlieg, vloo of luis voor den
mensch kan zijn door het overbrengen van
allerlei besmettelijke ziekten. Spr. wees in dit
verband o.n. op de malaria en schetste het ont
dekken van dio ziekte. Maar ook de gewone
vlieg is gevaarlijk en om dit aan te toonen,
herinnerde spr. onder meer aan het groote aan
tal gewonden, dat in de Krimoorlog overleed
doordat vliegen do besmetting overbrachten.
Thans echter worden de schadelijke insecten op
allerlei wijze bestreden.
Voor do militairen, die niet in zulk een groo-
teri getal© opgekomen frasen, nis wel ©?ns o-,i
andore avonden het geval is, was dc voordracht
van luitenant De Mol zeer leerzaam, daar zij
in het veld zeker met verschillende soorten
schadelijke ipsecten kenpis zullen maken.
Enkele lepels daags
sterken zenuwen en lichaam.
20.000 Artsen
erkennen dit schriftelijk.
Daarnaast wist de spreker bij do lichtbeel
den, vergrootingen van de insecten voorstel
lende, talrijke bijzonderheden te vertellen, die
uit een oogpunt van natuurlijke historie, weer
eens aardig waren, om aan te hooren. En be-
halve op het doek konden odzc soldaten in do
pauze door een aantal microscopen op een
tafel opgesteld, eenige insecten nog eens nauw
keurig beschouwen.
Het was een nuttige avond
In de zaal zagen wij ook dezen keer weer
verschillende officieren, o.a. majoor V 0 g e 1
van den staf van den stelling-commandant.
Detaohement 2-1-1 L. W. A.
Sergeant-majoor J. A. Burghoorn schrijft ons
Op 2 November 1.1. is tan den sergeant-ma
joor-instructeur H. Htvekes van het. le
Regiment Vesting Artillerie het onderschei-
dingsteeken voor 24-jarigtn trouwen dienst toe
gekend.
De uitreiking had plaits voor het front van
den troep, door den commandant van het deta
chement, den reserve-le-luitcnant Hijmans.
Laatstgenoemde schetste den jubilaris als een
onderofficier vol ijver ai plichtsbetrachting en
stelde hem tot voorbeeld voor de overige mili
tairen tot het detachement behoorende.
Nadat de medaille op de borst was gehecht
werden de officieren 01 onderofficieren in do
gelegenheid gesteld den heer Havekes te com-
plimenteeren. De plechtigheid werd opgeluis
terd door het militair muziekcorps.
Na a-floop daarvan werd den jubilaris door de
officieren een kleine zilveren draagmedaille aan
geboden, terwijl de onderofficieren zich daarna
vereenigden en h°ro een blijvend aandenken
schonken.
Zichtbaar aangedaan dankte do jubilaris voor
de door hem ontvangen bewijzen van erkenning
en kameraadschap.
Uit do Residentie.
•Sergeant Fred. v. d. Oh. schrijft 011s uit
's-Gravenhage:
Dinsdagavond 2 November waren liet de
freule W. Hooft, baron C. J. Collot d'Escury
en de heer H. Kemper, die in de Malaikka'-
kapel te 's-Gravenhage voor de militairen een
concert gaven.
De freule deed ons genieten van haar schoon
vioolspel en de heer d'Escury van zijn voortref
felijke stem, terwijl de lieer Kemper, 'behalve
in sohoone pianomuziek, zich een meester ,iu
het fluiten toonde. Het programma, was met
zorg gekozen, zoodat de toehoorders, die on
danks het slechte weer in grooten getale waren
opgekomen, een en al aandacht waren. Het
langdurig applaus na 'ieder nummer bewees
hoezeer men genoot.
Aan het eind van liet concert word door een
der militairen aan freule Hooft een prachti
ge bloemruiker aangeboden, terwijl hij zich
de tolk van allo aanwezigen noemde door dit
edele drietal hartelijk dank to betuigen voor
den genotvollen avond, dien zij de soldaten heb
ben geschonken en de hoop uitsprak, dat het
bij het verlaten der zaal niet zou 1 wezen een
Vaarwel", "doch een hartelijk „Tot weer-
Yerder komt een woord van openlijken dank
toe aan de freule B. v. B. en ds. Meiscbke,
aan wie wij dezen onvergetelijken avond door
hunne onvermoeiden ijver te danken hebben.
De kolonels Habbema en De Ridder deden van
hunne belangstelling in alle9 wat men voor de
militairen doet blijken door hunne tegenwoor
digheid, terwijl enkele andere autoriteiten be
richt van verhindering hadden gezonden»
d. W. Kloin,
Men schrjjft ons:
1 November 1915 is voor de 2e Compagnie
I Bataljon 18e Regiment Infanterie een onver
getelijke dag.
Na 15 maanden mobilisatie heeft ons een slag
getroffen, die niet gemakkelijk, ja, we kunnen
wel zeggen, de geheele mobilisatie niet meer te
vergoeden is. De door allen hooggeachte chef,
de reserve-kapitein J. "VV. Klein, is na als een
oompagnies commandant een moeilijken tijd bij
het Veldleger te hebben medegemaakt (de eer
ste 11 maanden als le luitenant, daarna in zijn
tegenwoordigen rang) als officier toegevoegd
aan den Inspecteur van den Landstorm. Voor
waar een bijzondere onderscheiding. Het is oen
bewijs, hoe deze nog betrekkelijk jonge officier
zich ook van de algemeene achting der hoo-
gere autoriteiten heeft verzekerd. Jarenlang
leider van de volksweerbaarheid, heeft hij zich
reeds eene algemeene bekandbeid in den lande
verworven; en nog, ook gedurende de mobilisa
tie ijvert hij door, om steeds nader te komen tot
zijn doel: ..het volksleger". Vandaar dan ook,
d3t hij zich bijzonder voelde aangetrokken tot
den Landstorm en hij hoopte nog eens oene
plaats bij dat instituut te veroveren, teneinde
zich met geheel zijn kracht te kunnen geven
aan de weerbaarmaking van geheel het volk.
En hij heeft zulk een plaats bekomen. De toon
aangevende mannen hebben in hem gezienthe
right man on the right place".
Is het wonder, dat we zulk ecnen man. met
Freihorr Hans von Wangenhelm t«
Voor eenige dagen is te Konstantinopel
overleden de Duitsche gezant aldaar "Von
Wanganbeim. Zijn dood had iets tragisch,
juist nu zoo hevig gevochten wordt in den
Balkan, een strijd, die, welbeschouwd,
hoofdzakelijk gestreden wordt om het bezit
van Konstantinopel. Nog slechts enkele
weken van csn ziekteverlof teruggekeerd,
stortte ven Wangenheiru weer in cn over
leed weldra- Von Wangenheim. wiens por
tret we hier geven, heeft in do laaie!© jaren
vesl gedaan voor de steeds namv"- aaneen
sluiting van D'uitschland en Tiwkije*
