mm,
F:
Q 'Ï3E! SüEöaTEKTCöUniïKrT V&fi SSöiïcaae' 24 OctöOeï 19is
De Engeisciie torpedojagers.
-a Jl.jjiuUU. JLL' - '-S-M-trpnn
Het Bulgaarsche leger is thans
rr KT m
in volle actie in den strijd tegen
rv» yJc] \f (g? si
Servië, Na het Turksche, is het
Bulgaarsche leger misschien wel
jk a) /wax ©MvJif w /JJXKS
het best georganiseerde en gedis
ciplineerde in den Balkan. Koning
f \/jT tap J jïï y
Ferdinand heeft er veel werk en
zorg aan besteed en dat het in
den tweeden Balkanoorlog een
//u-kj jTWi fl Ml lAÏlE&Jv&ü
1 nederlaag leed, was best te be
grijpen: het stond tegenover de
i/TvJ v fXgiiii
Servische, Grieksche en Rumeen-
i Vil W j Xsï jwii1.-^1
sche legers.
Jfitt
We geven hier eenige typen
'fl U U/M LM-kfl I
uwi spy
uit het Bulgaarsche leger en ver
wijzen naar de cijfers;
fosSr i J® ill
1 Cavalerist (in zomer-uniform);
2 officier van den generalen staf;
3 en 4 infanteristen; 5 een gene
Mf
raal (te paard); 6 een cavalerist
(te voet); 7 cavalerist (in winter-
uniform; 8 artillerist.
voor het Britsche Roode Kruis. De Koning
zend een gift van 5000 p. st. voor het Rcode
Kruis, koningin Mary en de prins van Wa
les gaven ieder 500 p. st.
De „samenzwering tegen het kabinet."
LONDEN. De .Daily Chronicle':
bespreekt vat het blad noemt de samen
zwering tegen het kabinet", de poging om
Asquifch, Sir Edward Grey en Arthur Bal
four uit het ministerie te werpen. Onder
de deelnemers noemt het blad Lord Curzon,
Lord Milner, Car9on, en als eenige liberalen
Lloyd George en Winst-on Churchill. Het
blad zegt, dat de positie van Lloyd George
onder de raddraaiers wel heel merkwaardig
is, daar hij zeer loyaal is tegenover Asquith,
maar hij meent, dat invoering der conscrip
tie noodig is.
Hij deed deze week uit dit oogpunt twee
belangrijke benoemingen, door Chiozza
Money te benoemen tot zijn parlementairen
secretaris en Arthur Lee .t-ot militair secre
taris van het departement van munitie;
beide-n zijn krachtige voorstanders van de
invoering der conscriptie.
De „Daily Chronicle" is echter overtuigd,
dat de samenzwering voorbestemd is te mis
lukken.
Vrouwelijke conducteurs.
De hoofdcommissaris van politie te Lon
den is bereid vergunningen te geven aan
vrouwen om als conducteur van trams en
omnibussen op te treden, ten einde aldus do
hinderpalen uit den weg te ruimen voor de
vrijwillige dienstneming van het omnibus-
personeel.
RUSLAND.
Van het Oostelijk Oorioqsterrein.
PETERSBURG. Mededeeling. van den
generalen staf.
Op het westelijk front werden gisteren,
in de streek ten Z. O. van Baranowitsj, na
een on-stuimigen aanval door onze troepen
de Duitèche stellingen bij Ekimovitsji,
Odokhoostsjina, Noviki en Nagoma geno-
men.
Wij maakten in den loop van den_ dag
85 Duiteche en Oostenrijksche offficieren
en 3552 soldaten gevangen, en namen 10
mitrailleurs en een kanon.
PETERSBURG. Rapport van den gene-
ralen staf
Bij Riga op het front van de Beneden Aa
artilleriestrijd. Het Duitsehe offensief ten
oosten van het dorp Olay aan den straatweg
van Mitau is afgeslagen. Ten oosten van
Oray onafgebroken artillerie actie. Onze
luchtschepen wierpen op de omgeving van
Mitau een tientallen bommen. Volgens be
richten uit betrouwbare bron richtten deze
projectielen greote schade aan zoowel aan
den spoorweg als aan vijandelijke magazij
nen. Bij Olay schoten onze troepen een Duit
sehe vliegmachine neer; de inzittenden kwa
men om.°In de omgeving van het dorp Pla-
kanen ten oosten van Olay deden de Duit-
schers onder bescherming van een rookgor
dijn achtereenvolgens vier aanvallen, ech
ter zonder succes.
Op het front bij Friedrichstadt, Jacob-
Btadfc en bij Dunaburg niets bijzonders. Ten
noorden van het gehucht Postava werden
da Duitschers na een verwoed gevecht uit
het dorp Rcussaki geworpenruim 200 man
met een officier werden gevangen genomen.
Bij de verovering van de Duitsehe en Oos
tenrijksche stellingen ten zuidoosten van Ba-
ranovitchi werd vastgesteld, dat de vijand
maatregelen had getroffen om ons te besto-
De correspondent van de „Times" aan de
Dardanellen beschrijft in een artikel het
werk. dat de Engelsche torpedojagers vooral
in het oostelijk deel van de Middellandsche
Zee en bij de Dardanellen verricht hebben.
„Wij hebben nu", aldus Ashmead Bartktfc,
,.d'e veertiende maand van dezen wereldoorlog
©n onze torpedojagers zijn dezen geheelen tijd
zonder oponthoud in actie geweest. Het eerste,
wat zij te doen hadden, was do bewaking van
de Oostenrijksche vloot en het patrouilleeren
langs de Adriatische zee en in het Oostelijk
gedeelte der Middellandsche Zee. Maar eerst
toen Turkije den oorlog verklaarde, begon het
meest ingespannen deel van hun taak.
Gedurende de wintermaanden moesten zij
onafgebroken patrouilleeren buiten de Darda
nellen. en langs de Aziatische kust. Deze
maanden zullen nooit vergeten worden door
hen. die aan de operaties deelnamen. Hoe het
veder ook was, heen-en-weer geschud door
vreeselijke stormen, met hun dekken voortdu
rend nat, hielden zij de wacht bij de straat,
op de kust en bij de naburige eilanden. Soms
moesten zij van het beschutte Tenedos naar
den ingang van do straat sioomen in vreese
lijke stormen, als men geen honderd yards
voor zich uit kon zien. Wanneer zij eenmaal in
de monding van de straat zijn, hebben zij zoo-
veel last van den vierknoopsstronm en den
Oostenwind, dat zij ternauwernood in staat
ziju hun post te bewaren, vanneer zij tien
knoop varen, zoo krachtig zijn daar de elemen
ten. De kleine vaartuigen slingeren en stam
pen zoodanig, dat de meest-geoefende zeelie
den ziek worden van uitputting. Over do dek
ken slaan voortdurend hooge zeeën; niemand
aap boord kan zich droog houden en de kom
buis-lichten kunnen niet aangehouden wor
den. Do bittere kou bedekt vaak do dekken en
de brug met ijspegels^ep de jassen van de be
ken met vergiftige gassen; wij maakten ver
schillende toestellen gevuld met zulke gas
sen, buit.
Ten zuiden van de Pripjet besormden
onze troepen een reeks dorpen aan den lin
keroever van de Styr stroomafwaarts van
Rafalovka. Bij de bezetting van het dorp
Komarovu maakten wij ruim 400 man
krijgsgevangen en veroverden twee mitrail
leurs.
Een tegenaanval van de Duitschers bij
het dorp Kalki werd afgeslagen met groote
verliezen aan 's vijands zijde. Ten noorden
van het dorp Tchernysh, ten zuidoosten van
Kalki, ontwikkelen zich hevige gevechten.
De Duitschers en Oostenrijkers gebruiken
voortdurend in de gevechten aan den linker
oever van de Styr bijna uitsluitend ontplof
bare kogels.
BERLIJN. Legergroep-Hindenburg
Ten N.O. van Mitau wonnen wij den
Duna-oever van Boskowitsj tot de monding
van de Bersc. Wij maakten daar 1725 ge
vangenen en namen 6 mitrailleurs.
Legergrocp-Leopold van Beieren. Ten O.
van Baranowitej werd een Russische aanval
door een tegenaanval afgeslagen.
Legergroep-von Linsingcn. Aan de Styr
in de nabijheid van Tsartorysk nam het
plaatselijk gevecht grooter omvang aan.
Voor de Russische overmacht moest een
deel der daar strijdende Duitsehe divisie
in een achterwaarts gelegen stelling terug
gaan, waarbij eenige kanonnen, die tot het
laatst in stelling waren gebleven, verloren
gingen.
Een tegenaanval wordj ondernomen.-
De strijd in Rusland.
Paul Michaelis leest -in het „Berliner
Tageblatt" zijn landgenooten de les, die
zich er over beklagen, dat het in het oosten
niet sneller voorwaarts gaat. Hij zou hen
eenigen tijd aan het front wallen bergen en
de inspanning der troepen laten meemaken.
Ten eerste, zoo zegt hij, zouden zij dan zien,
dat het met de Russen nog volstrekt niet uit
is. De hulpbronnen der Russen zijn nog niet
uitgeput, al zijn zo ook niet onuitputtelijk. Het
Russische legerbestuur heeft, ondanks de on-
overzienbaie verliezen, nog steeds een over-
vloedigen voorraad van kanonnen en projectie
len. Het heeft geweren in overvloed en vooral
nog talrijke troepen tot zijn beschikking. Voor
zoover men naar de gevangenen oordeelen kan,
zijn deze troepen echter niet meer dezelfde.
Kort geleden zag ik hier, in Wilna, een troep
Russische gevangenen, die een zeer sléchten
indruk maakten. Het was een gemengde troep,
oud en jong, groot'en klein door elkaar,
slecht gekleed en gevoed, echt kanonnen-
vleesch. Men hoort ook wel, dat manschappen,
die juist hun opleiding achter zich hebben en
ternauwernood nog een geweer hebben afge
schoten, in do loopgraven worden gezonden.
Met zulke elementen, die in het ergste geval
in den wilde weg in de lucht schieten, hebben
onze geoefende soldaten gemakkelijk spel.
Maar dan ziet men weer andere gevangenen,
die goed gekleed en gevoed zijn, sterke kerels,
waarmede het niet goed kersen eten i3. Uiter
lijk schijnen ze meer waard dan onze soldaten.
Het ontbreekt hun echter aan do geestelijke
en moreele vorming, die in den oorlog de be
slissing brengt. Over het geheel moet men
zeggen, dat het weerstandsvermogen der Rus
sen sedert den val van grootvorst Nieolai Nico-
lajewitsj eer grooter dan kleiner is geworden.
Vooral in den strijd ten oosten van Wilna en
aan de Duna hebben de Russen taaien tegen
stand geboden en bieden zij dien nog. Onzo
troepen moeten zich hun weg bijna voet voor
roet door Russische loopgraven en draadver
sperringen banen en steed3 weer als zij 'den
vijand meenen te pakken te hebben, is hij hun
bijtijds weer ontglipt om een eind verder nieu
wen tegenstand te bieden.
Al deze bezwaren zouden echter minder erg
manning raken stijf bevroren. Toch onderbre
ken, ondanks dezen onaangennmen toestand,
ddestroyer-flottilles en haar dappere beman
ning nooit voor een oogenblik hun tochten in
de Middellandsche Zee en bij de Dardanellen.
Wanneer de lente komt en deze toestand
door het terugkeeren van mooi weder en
zonneschijn verbetert, dan wordt het werk
van de destroyers moeilijker, daar de actieve
operaties tegen de Dardanellen beginnen.
Op den dag van de poging om de Dardanel
len te forceeren op 18 Maart, speelden do
destroyers in het eigenlijke gevecht een weinig
beieekenende rol. maar zij deden uitstekend
werk, toen zij vóór do slagschepen de mijnen
vischten. Zij redden ook do bemanningen van
de „Irresistible" en „Ocean". Zij namen de
bemanningen van deze twee schepen over on
der een hevig vuur en kwamen er gelukkig
zonder ernstige schade af.
Xog eens bewezen zij goede diensten op den
dag van de landing op 25 April. Elke torpedo
jager had een bepaald© opdracht bij de ver
schalende landingen. Hun rol was een tweede
nfdeeling infanterie d'cht bij de kust te bren
gen, welke de eerste landings-troepen moesten
ondersteunen. Do destroyers werden to Mu-
dros geheel met troepen gevuld en zij volgden
de slagschepen naar Helles en Gaba Tepe.
Niemand zal ooit het gezicht van dio lange,
lage vaartuigen vergeten, vol gepakt met
khaki-figuren, dichter en dichter bij de kust
komende, onder het vuur van shrapnels, ge
weren en mitrailleurs, en toch niet aarzelende.
Zij stopten eerst, wanneer zij hun mannen in
do booten lieten, wanneer het ondiepe water
hen belette verder vooruit te gaan. Geduren
de deze dagen waren de destroyers voortdurend
bezig troepen te landen, de vleugels te be
schermen en de wacht te houden.
Een destroyer bewijst ieder, die in gevaar
is, vriendendiensteu. Hij kan zoo vlug bewe
gen en draaien, dat hij steeds het eerst op de
plaats i6f om te helpen.. Op een dag Jagen twee
zijn, als niet de ergste hindernis was de ellen
dige toestand van de Russische wegen. Slechts
wie deze wegen kent, vooral in RussischLit-
tauen, die kan waardeuren, vat onze troepen in
het oosten tot nog toe tot stand gebracht
hebben en zal oppassen een snel oordeel gereed
to hebben over dingen, die boven menschelijke
kracht gaan.
SERVIË.
Da oorlog in Servië.
SOFIA. Onze in Servië voorwaarts
trekkende legers heben da volgende suc
cessen behaaldIn het dal van den Ti-
mok bezetten zij de linie TeherniVrh, bet
dorp Cliarbonvesjhet dorp Adibschevasj,
heb dorp Balinasj, Inowo, Balta en Beri-
lowici. Ten zuiden van het Wlassina-moeras
namen zij de hoogte Pandjin Grob. Aan
den aanval op deze hoogte nam ook onze
cavalerie deel. Zij sabelde 180 Serviërs neer
en nam er 50 gevangen.
Ten govolge van een moedigen aanval van
het noorden uit, die gepaard ging met een
handige manoeuvre van uit hét zuiden
maakten onze troepen zich meester van hét
strategisch belangrijk punt Sultan Tepe aan
bet front bij Stracin.
Ongeveer 2000 man werden gevangen ge-
nömen en er werden 12 stuks geschut buit
gemaakt.
LONDEN. De „Daily Tel." verneemt uit
Rome: een mededeeling uit Duitsehe bron
bevestigt de berichten, dat de Servische
veldtocht een gruwelijk karakter aanneemt.
Burgers, vrouwen en kinderen nemen aan
den strijd deel. Bij het wanhopige verzet in
de omgeving van de bergen Branovo en Pa-
sulitsj werden vele vrouwen, meisjes en kna
pen door do invallende troepen neergescho
ten, toen zij zijde aan zijde met de Servische
soldaten aan den strijd deelnamen. Gemeld
wordt, dat tot dusverre de vijand geen en
kele krijgsgevangene beeft kunnen maken en
dat alle Oostenrijksch-Hongaarsche solda
ten, door de Serviërs krijgsgevangen 'ge
maakt, gewond zijn.
Ten gevolge van generaal v. Mackensen's
verzoek om versterkingen zijn drie nieuwe
Duitsehe korpsen aangekomen.
Het is juist, dab de Bulgaren Wranja be
zet hebben, maar de stad is bijna geheel on
dermijnd; 10,000 Bulgaren werden bij de
aanval op de stad gedood, zoo wordt gemeld.
LONDEN. De „Morning Post" verneemt
iufc Athene: Het ..nieuwe uit Athene blijft
schaarsch en zonder verband. De spoorweg
verbindingen zijn definitief verbroken ten
gevolge van de bezetting van Wranja door
de Bulgaren. Het ziet er naar uit alsof de
terugtocht voor de Servische hoofdmacht op
Monastir en de Grieksche grens reeds is af
gesneden. Aan den anderen kant blijken de
versterkingen van de geallieerden veel ge
ringer in aantal te zijn dan enkele dagen go-
leden geseind werd, en zelfs schijnt de bezet
ting van Strumitza niet te hebben plaats ge-
bad, ofschoon de Bulgaren daar naar de
grens zijn teruggedreven. Alles hangt ervan
af of sterke Engelsch-Fransche versterkin
gen deze week kunnen landen om tegen bet
midden van de volgende week naar bet front
te kunnen gaan.
SOFIA. Het officieel© bericht over
de operaties in het dal van den Be-
neden-Timok zegt: Stap voor stap drin
gen onze troepen vooruitzij staan reeds bij
Negotin, waar zij de Serviërs terugsloegen.
Dezen vluchten door paniek bevangen en
lieten een officier en 50 man in Duitsehe
gevangenschap;' een officier en 150 man
werden in het Timok-dal gedood.
De Duitsch-Oostenrijksche troepen be-
van onze transportschepen naast elkaar dicht
bij de Y-beach. Plotseling opende een Turk-
sche veldbatterij het vuur. De stoom-inrichting
om het anker op te hijschen, was beschadigd,
zoodat een hunner niet het anker kon ophij-
gchen. Dadelijk snelde een torpedojager te
hulp. Hij ging tusschen deze schepen en den
vijand liggen en groote zwarte rookwolken kwa
men uit de schoorsteenen, waardoor er voor do
kanonniers een scherm ontstond. Op hetzelfde
oogenblik 6treek hij een boot, om de bemanning
op te pikken, welke in de paniek over boord
was geraakt.
Een orkaan van granaten sloeg rondom de
boot in zee en het was een wonder, dat de boot
niet zonk."
Vervolgens baschrijft Ashmead Bartlett de
komst van de vijandelijke onderzeeërs in het
midden van Mei, toen de destroyer-flottilles
do oudere slagschepen en kruisers moesten be
schermen. Zij deden dit door in do onmiddel
lijke nabijheid van de slagschepen in de rondte
te kruisen en op de brug stonden mannen met
goede oogen het water af te zoeken naar een
verdacht gerimpel of een periscope. Toen had
den wij geen enkele bescherming dan dio welke
torpedojagers en trawlers met drieponders
gewapend, konden geven. Wie zal ooit de
spanning vergeten, die toen heerschte? Later
geraakte men aan de onderzeeërs gewend. Soms
kwam men in agitatie door ledige beschuit-
bussen, die in het water dreven, soms door een
hoeveelheid drijvend hout en nog meer door
een dood paard, dat juist onder water dreef
met een van zijn beenen naar boven, op de
wijze vah een periscope.
Er is een merkwaardige geschiedenis van een
jongen torpedojager-commandant, die aan den
admiraal rapporteerde, „dat hij een zeer merk-
waardigen onderzeeër gezien had met niet
minder dan vier periscopen!"
Zoodra een onderzeeër in het zicht is, stoomt
de torpedojager met volle kracht in de richting
van liet vaartuig, om dit te rammen of om j
reikten de Jinie TscherniVrhWetren
(500) Petroesjitsja Grasisj;Katscouka
(907)Orevaglova (893)Taehomitza (795)
het dorp Veberci, 5 of 6 K.M. ten O. van
KnjazevatsjJassen (800) en Gabar (875).
Bij Pirot namen onze troepen, na ver
bitterd© gevechten, een zeer belangrijk stra
tegisch punt op de Vidlie Planina.
Bij Brangja hebben onze troepen zich
vastgezet; zij zuiverden het dal der Bul-
gaarsche Morava over een uitgebreidheid
van 21 K.M. naar het noorden eu noord
oosten.
De te Wranja behaalde buit is nog niet
vastgesteld. Men weet slechte, dat er twee
xnillioen patronen voor Berd an-geweren zijn
genomen eu verder voor een xnillioen francs
tabak.
Aan bet station te Bojanowitsj werd onge
veer een millioen K.G. hooi gevonden.
Onze over EgriPalanka opdringende
troepen deden een aanval op de sterke stel
ling, en sloegen de Serviërs terüg, die zij
snel naar Koemanowo vervolgen.
In Let- dal der Bregalnitza gaat ons offen
sief bliksemsnel vooruit. Het geheel© dal
en de vlakte van Otsche Polje is in onze
handen; ook de steden Kotsjana, Radowitz,
Fipkilisse en Nikratowo.
Onze cavalerie, dio de terugtrekkende
Serviërs vervolgt, achterhaalde zij bij Kis-
seli en dreef zij volkomen uiteen. Ongeveer
2000 Serviërs werden gevangen genomen.
De anderen konden door de duisternis van
den nacht ontvluchten.
De bevolking ontvangt de Bulgaarsche
troepen met geestdrift. Overal wbrden de
soldaten met bloemen ontvangen, en harte
lijk begroet.
WEENEN- (Officieel.) Onze troepen
rukten Saxac binnen. De vlakte van
Macva is van vijanden gezuiverd. Het
leger van generaal Yon Kövess en de
ten weerszijden van den Morawa ageerende
Duitsehe troepen dringen in nauwe aaneen
sluiting steeds dieper het Servisch gebied
binnen.
Van de Oostenrijksch-Hongaarsche troe
pen onder generaal Von Kövess rukte de
westelijke groep op naar de hoogte van Ko-
labara tot in het, mondingsgebied van de
Turya, terwijl de oostelijke groep, ten zui
den van Grocka onder gevechten de Rolja-
laagte overtrok.
De Bulgaren wonnen tusschen Zajecar-
Knojzevatsj terrein in het Timokdal en na
deren ten westen van Pirot de hoofdwer
ken op geschutsafstand. Een der Bulgaar
sche legers bevocht met vooruitgeschoven
troepen den uitgang in het bekken van
Koemanova en in bet Wardardal.
BULGARIJE.
Bulgarije en Griekenland.
SALON IK I.. Een deel der Bulgaar
sche pers, dat de meoning weergeeft
van deu koning en de regiering,
dringt er bij Griekenland op aan, de
Fr a nsch-Engelsche troepen van zijn grond
gebied te verjagen. Indien Griekonland
daartoe niet in staat is, zegt de „Kam-
bana, zullen wij ons wel met die operatie
belasten. In elk geval, volgens de berich
ten uit Bulgarije, sohijnt de openbare mee
ning er zeer opgewonden te zijn, en wordt
de orde er slechts gehandhaafd door de
krachtigste onderdrukkingsmaatregolen.
Koning Ferdinand naar het front.
SOFIA. Do Aigence Bulgare meldt,
dat koning Ferdinand zicli naar het,
front begaf. Hij woond© bet artillerie-
gevecht bij voor de sterke stelling van
Sfcrazin, welker verovering den weg naar
Koemanovo opent.
ROEMENIË.
Do toestand in Roemenië.
LONDEN. De „Da-i'" Tel." verneemt uit
Rome: Volgens telegrammen uit Bceobarest
beginnen de oppositiebladen een heftige
campagne tegen den koning. Vooral de
„Adeverul" is zeer beslist en beeft don
koning zelfs bedreigd met een opstand.
GRIEKENLAND.
Cyprus aan Criekenland?
LONDEN. De „Daily Telegraph" ver
klaart uit goede bron te hebben vernomen,
dat Groot Britannië heeft aangeboden Cyp
rus onmiddellijk aan Griekenland af te
staan, zoo dit land zich bij de Entente aan
sluit.
LONDEN. Naar aanleiding van het be
richt van enkele bladen, dat de Britsche re
geering Cyprus aan Griekenland zou hebben
aangeboden, indien dit zich bij de Entente
aansluit, is van belang, een telegram uit
Athene aan de „Times" meldend dat bet
kabinet Dinsdagavond een langdurige zit
ting hield, waarin naar het schijnt over de
buitenlandsche politiek is gesproken. De
besprekingen tusschen regeering eu de am
bassadeurs der Entente over de interpre
tatie van het Servisoh-Grieksche verdrag
duren nog voort. Er zijn nog geen positieve
resultaten verkregen.
het ie dwingen aan de oppervlakte to komen
door het achterna te jagen. Onder d© hand
halen do slagschepen en de transportschepen
de ankers op en beginnen eenige evoluties met
volle kracht te varen naar alle streken van het
kompas, om daarna in een andere richting te
stoomen. Inderdaad lijkt het soms, alsof elke
stuurman op de vloot gek is geworden, want
elke minuut wordt het roer "van stuurboord
naar bakboord geworpen, zoodat het 6chip een
ziV-zag-koers neemt. Verscheiden van derge
lijke spannende oogenbükken hadden wij in die
dagen, maar ondanks alle voorzorgen en waak
zaamheid, was het onmogelijk de „Triumph"
of de „Majestic" te redden.
Deze ongelukken noodzaakten ons onze ma-
rinc-taktiok te veranderen. Do slagschepen,
welke zoolang het leger vergezeld hadden,
moesten zich verborgen houden, zoolang zij
niet noodig waren, do vijandelijke werken te
bombardeeren en wanneer zij dit deden, dan
beschermden de torpedojagers hen tegen den
onzichtbaren vijand."
Wat do destroyers gedaan hebben dozen zo-
mor is veel. „Ik bob", aldus besluit do „Ti-
mes"-man, nooit een destroyer voor anker ge
zien gedurende meer dan elke uren. Zij doen
denken aan een troep honden, die losgelaten
worden, als een onderzeeër bemerkt wordt. Do
wijze waarop zij kunnen draaien is verbazing
wekkend.
"Wanneer millioenen thuis kalm in bed sla
pen. wanneer hondorden en duizenden soldaten
in de loopgraven liggen, om beschutting to zoe
ken, houden de destroyers in het Oostelijk doel
van de Middellandsche Zee en bij de Dardanel
len de wacht, overspoeld door hooge golven, op
en neer geworpen als kurken, bedekt met ijs
en blootgesteld aan liovige wind, regen óf
sneeuw. Do bemanningen bobben een vreeae-
lijk leven, waartegen alleen menschen van ijzer
bestand zijn. Maar zij blijven op bun post.' Zij
laten de ijzeren greep rondom bet Turkscho
rijk niet I03, en telkens als een Turk uit zijn j
LONDEN. De „Daily News" verneemt
I uit ParijsMen gelooft, dat de aanbiedin-
j gen van de Entente aan Griekenland een
aancienlijke uitbreiding van Grieksch grond-
gebied langs de Aegisclie zee omvatten met
grondgebied in Klein-Azië.
TURKIJE.
De Bagdacl-spoorweg.
Het traject Islahic—-Radjic van den
Bagdad-spoorwcg word Woensdag in
exploitatie genomen. De beide genoemde
stations liggen ten oosten van Am anus in
het noorden van Aleppo.
Door de opening van dit traject is het
Syrische net 47 K.M. verder genaderd tot
de reeds geboorde hoofdtunnel van de
gcheele spoorlijn bij Bagtsche.
ZUID-AFRIKA.
De verkiezingen In Zuid-Afrika,
KAAPSTAD. Generaal Botha is te Lcs-
berg gekozen.
(Tegencandidaat van Botha was alleen de
nationalist, advocaat Van Hees. Red.)
KAAPSTAD. Er is zeer druk gestemd in
het gelxeele land. Te middernacht was het
bekend, dat dertig unionist-em, veertien le
den der Zuid-Afrikaansche partij, vier leden
der arbeiderspartij en een nationalist waren
(De uitslag iu de steden, waar de unionis
ten hun sterksten aanhang hebben, is
natuurlijk eerder bekend dan die der uit
gestrekte landelijke districten. Red.)
Te Potchefstroom waar de rebellie
eigenlijk oorsprong vond werd de can-
didaat der Bothapartij gekozen met een
meerderheid van vijftig procent.
De arbeidersleider Cresswell is gevallen.
KAAPSTAD. Generaal Smuts, minister
van verdediging, is te Pretoria-West geko
zen. Tegenover hem stonden een nationalist
en een arbeiderscandidaafc.
MEXICO.
De gezant der Vereenigde Staten van
Noord-Amerika te 's-Gravenhage deelt me
de, dat hij het volgende telegram *hiit
Washington heeft ontvangen
„De regeering heeft gisteren de tegen
woordige regeering van Mexico, van welke
generaal Venestieno Caranza het uitvoeren
de hoofd is, erkend."
President Wilson he&t den uitvoer van
wapens eu munitie naar Mexico verboden.
Bij nadere beschikking werd nog bepaald,
dat dit verbod niet geldt ten aanzien van
Caranza-, zoodat munitie, voor hem be
stemd, ongehinderd kan worden uitgevoerd.
OP ZEE.
Do actie der Engoische onderzeeërs In de
Oostzee.
De maritieme correspondent van de „Ti
mes" zegt naar aanleiding van het optreden
der Engelsche onderzeeërs in de Oostzee,
dab het aantal schepen dat door hen tot
zinken is gebracht of gedwongen werd op
de kust te loopen, reeds 30 beloopt. In de
tweede week werden tweemaal zooveel sche
pen vernietigd als in de eerste. Uit dit feit
blijkt wol hoe hulpeloos de Duitsehe han
delsvloot tegenover dit optreden der En-
gelschen is. Eene vergelijking der werk
zaamheid der Engelsche onderzeeërs met
die der Duitsehe moet dan ook in het voor
deel der eersten uitvallen, wanneer men
nagaat hoe groot de Duitsehe verliezen zijn
in een zoo kort tijdsverloop en bij een verge
lijkenderwijs zooveel kleiner aantal schepen,
verspreid over een betrekkelijke kleine zee
oppervlakte, en die dus gemakkelijker door
de Duitsehe marine bewaakt kunnen wor
den dan de Engelsche handelsvloot, die
over zoovele zeeën is verspreid.
De Duitschers hebben tegen deze werk
zaamheid der Engelsche onderzeeërs slechts
weinig kunnen uitrichten. Het eenige feit
dat zij konden aanhalen is, dat een Zeppe
lin in één geval een onderzeeër kon nood
zaken zijn prooi los te laten.
Het zal waarschijnlijk nog lang duren,
vóór de bijzonderheden omtrent het optre
den der Engelsche onderzeeërs bekend zul
len worden, omdat die onder bevel der Rus
sische admiraliteit staan, die slechts zooveel
bekend maakt als zij in het belang dier
actie zelf noodig en nuttig acht.
Nu echter de Engelsche onderzeeërs bewe
zen hebben, hoe zeer zij in staat zijn de
Duitsehe heerschappij in de Oostzee te 'be
dreigen en de Duitsehe handelsscheepvaarf
in di© wateren te belemmeren, zal hun aan
tal waarschijnlijk uitgebreid worden.
Da vernieling van de „Ramazan".
Omtrent de vernieling van het Engelsche
troepentransportschip „Ramazan" in de
Egeïscbe Zoo door een Oostenrijkschen on
derzeeër op 19 September bericht het bu
reau-Wol ff uit KonstantinopelToen het
stoomschip door den onderzeeër genood-
sttiÜingon in Europa of Azië kijkt, ziet hij op
zee dezo grimmig© schildwachten.
De nieuwe Engelsche monilors.
Een aanvulling van het R e u t e r-teüegram
over de nieuw© monitors aan de Dardanellen
brengt do Engelsche mail. Aan den brief aan
d© „Daily Telegraph" van Ashmead Bartlett
ontleenen wij nog liet volgende:
Onzo machtig© prae-dreadnought-vloot was
plotseling met lamheid geslagen. Vijf groot©
schepen waren al getorpedeerd de „Irresisti
ble", „Ocean", „Goliath". „.Triumph" en
Majestic"; wij kouden ons de luxe niet per-
initteeien om ook de rest van onze Dardanel-
len-vloot aan eenzelfde lot bloot te stellen.
Goliath had het afgelegd tegen David. De
..Queen Elizabeth" mot 'haar kanonnen van
85.5 c.M. verdween in het verschiet, gevolgd
door andere schepen. Goed zoo, dachten de
Turken, die komt nooit weerom, maar ras kwam
de ontgoocheling, in den vorm van een vaartuig
van wonderlijken vorm. Het had een loozen
romp, die bijna vlak op het water lagvoorop
stond een kanon van 23 c.M. en achterop een
van 15 c.M. Het had eigenlijk meer van een
Cbineesch© pagode, maar de taal die het sprak
was in orde, zooals do Turken na een dag of
wat konden waarnemen.
Toen kwam er nog een ander klein drijvend
ding met een bemanning van 70 koppen, dat
niet meer dan 2 kanonnen van 15 c.M. voerde.
Veel plaats was er niet op, d© bemanning had
dan ook op de reis van Engeland meer aan de
reeling gehangen dan aan boord gewoond. Men
kan zich d© minachting en het leedvermaak
voorstellen hij de Turken op het gezicht van
dezo bespottelijke booten.
De sensatie en niet alleen bij de Turken,
maar ook bij onze eigen vloot bereikte haar
toppunt, toen op een goeden dag bij d© ha-
von yan Kephalos een allerdwaast iets kwam
2Z2T3
Kennisgevingen
-ax- VOOT >ar
Verloving, Ondertrouw,
Geboorte, enz.
- InvitatiCn, Dankbetuigingen, Menu's -
Programma's, Balboekjes, Visitekaarten,
- Luxepapier, Artistiek Stempelwerk
B. van Mantgem, Hofleverancier
Singel 562, hoek Vijzelstraat, Amst,
lormamint-Tabletten
vprnletigen de bacteriën yan
verkoudheid. Influenza, angina,
roodvonk enz., In mond en
keel en beschermen
tegen Besmetting
zaakt werd te stoppen, liet het zijn reddinge
booten te water. D© Engelsche bemanning
nam daarin plaats en vertrok met grooten
spoed.
Het stoomschip werd daarna door het
geschut van den onderzeeër beschoten. Toen
het reeds zinkende was, vertoonden zich
plotseling een groot aantal Indische solda
ten op het voordek. Voor de redding dier
ongelukkigen kon niets meer worden gedaan,
daar de Engelsche bemanning al de booten
in gebruik had genomen, terwijl de equi
page van den onderzeeër wegens het groote
aantal der Indiërs er waren er oOO
aan geen redding kon denken.
aacht op onderzeeër».
TRELLEBORG. Volgens een hier
ent vangen telegram, werden nadat
Duitsehe vliegers gerapporteerd
hadden, dat zich bij Stubbenkammer (Rii-
gen) twee Engelsche onderzeeërs bevonden,
de te Sas6nitz gestationneerde torpedojagers
uitgezonden om jacht te maken op de onder
zeeërs. Zij noodzaakten deze dan ook in
noordoostelijke richting terug te trekken.
De onderzeeërs bleven echter den geheelen
tijd onder water, zoodat het niet mogelijk
was ze t© beschieten.
BinnenSand.
Mr. L. H. W, Ragout.
Naar wij vernemen is mr. L. H. W.
Reg o ut, tijdelijk en buitengewoon ge
zant van Nederland bij het Vaticaan, ern
stig ongesteld. Ook het departement van
buitenlandsche zaken kreeg hiervan bericht.
Militaire Tehuizen.
Cee8telfJko verzorging.
Vrijdom van port.
De heer Duymaer van Twist heeft 30 Sept.
de volgende vragen gericht tot den Ministor
van Oorlog:
lo. In de vergadering van do Tweede Ka uer
van 15 Juli 1915 heeft do Minister van Oo-'>g
verklaard, te willen overwegen of liet- binnen
toelaatbare grenzen mogelijk zal zijn, l ier c»
daar iets te doen met betrekking tot het ver?
leenen van subsidie aan do militaire tehuizel).
Heeft dezo overweging reeds tob eenig resul
taat geleid?
Ho. Is het onderzoek naar de juistheid dor
beweerde ongenoegzaamheid van de geestelijke
verzorging der gemobiliseerde troepen, aav-
van in de Memorie van Antwoord op let
wetsontwerp tot het in dienst houden van in-
gelijfden bij do militie bij brief van 10 Jnh
1915 sprake is, reeds afgeloopen? En zoo ja,-
welk resultaat heeft onderzoek opgol irvj
IIIo. Is de Minister van Oor- b -reid 2ij-,
nerzijds te bevorderen dn totstandk j ning i-jn
een koninklijk besluit waarbij vrijdom van port
ten behoeve van de militairen wordt verheid,
zooals dit was geregeld bij koninklijk besluit
van 28 Augustus 1914, no. 60?
De Minister van Oorlog, do heer Bosboom,
heeft op deze schriftelijk gestelde vravt j
gisteren het volgende, eveneens schrift© jifc,
geantwoord.
Ad lm. Door ondergeteekende is in b§t be
gin van September j.l. een opgaaf gevraagd
van de bestaande militaire tehuizen, Pro-
testantsche en Roomsch-Katholieke, zoomede
van het bedrag, hetwelk als bijdrage voor do
instandhouding voor elk tehuis noodzakelijk
moet worden geacht.
Zoodra door hem over do noodige gegevens
wordt beschikt, zal nader worden overwogen
wat ten dezo kan worden gedaan.
Ad Hm. Door ondergeieekendo is aan den
toenmaligen veldprediker in algemcenen dienst
bij het leger to velde, ds. A. S. Talma, ge
vraagd te willen meedeelen of de klacht, om
trent de onvoldoendheid der geestelijke verzor
ging van militairen geuit, al of niet ge.
grond is.
In antwoord daarop deelde deze mede, dat
de klacht niet gegrond mag worden geacht.
aangevaren, of liever aangewaggeld, want met
een gans was het nog best t© vergelijke^. Op
een afstand was het niet t© zien wat zijkant
of voor- en achterkant was, want het gevaar
te leek zuiver rond. Het dek was volkomen
pl3t en daarboven stak alleen een enorme ge
schutstoren uit.
Zooiets had men nog nooit gezien. Hot schip
ging voor anker liggen en de bemanning ging
baden. Wat was dat? Zij liepen op het water?
Dat wonder moesten wij onderzoekenvan allo
kanten kwamen de Engelscben in bootjes op
dagen. Toen werd het ons duidelijk, dat vlak
heneden de oppervlakte van het water een
buik was aangebracht, die aan beide zijden
van het schip 10 voet uitstak, en die dus een
soort plankier vormde, waarover do golven net
hocnspoelden. Daarin schuilt het heele geheim.
Di© buik is opgevuld met een mengsel van din
gen, die ik niet mag noemen, en waarin do
torpedo ontploft zonder het schip zelf te be
schadigen.
Het uiterlijk van deze schepen kon men Jcwa-
lijk als bevallig betitelen en vergeleken bjj-de
slank© torpedojagers zijn het dikke oude we
duwen, die een jong meisj© ohaperonneeren,
Later kwamen er nog meer van dergelijk©
zeemonsters, groot ©n klein van allen moge!ij
ken vorm en elke mogelijke gedaante, som
mige met een naam, ander© alleen met een
nummer.
Men noemt ze nu monitors, maar wel be
schouwd zijn het drijvende kanonneerstellages.
TJïfc de mededeelingen van Ashmead Bartlett
blijkt nog, dat do Engolschen dit nieuwe mo
nitor-type zoo snel iu vrij groot aantal in
dienst'hebben kunnen stellen door oude krui
sers van 25 jaar geleden «rvoor to verbouwen.
De beschermende sijstukken zijn hier mot sta
len etengen en met staaltouw aan do zijden
van de schepen gehangen. Zö zien er uit als
schepen, die in een vreeslijken storm zijn ge
weest, zoodat nagenoeg alles van dek is ge
slagen, .Ct,")