No. IBB. Zondag 24 QctoDer 1915 Orgaan voor Leger en VBoof. Gezondheidsleer, Os aanval op Servië uit het noorden en oosten. De strijd cm de heuveis bij Belgrado. TWEËtJÉ JAARGANG. SOLDATENCOURANT adres der redactie en administratie palestrinastraat 10. amsterdam. dit blad verschijnt driemaal per week. losse nummers voor militairen 1 cent, voorburgers 3 cent, abonne ment voor militairen 0.75, voor burgers ƒ1.50 p. drie maanden Voor Advortentü-n wende men zich tot het Alp. Advertentie-Bureau ROCMA&Ca. Hoérengracht 226 Amsterdam, tot do Drukkerij .Jacob van Campen" N.Z. Voorburgwal 234-240 (Keizerrijk 0) Amsterdam of tot on zo Administratie, Palestrinastnmi 10 Amsterdam. Prijs der AdvertentiJJn per repel 30 cent. Bjj abonnement reductie De strijd in Servië. oqsten z"n de Bulgaarsche troepen liet lanrl binnengedrongen en hebben zij reeds Vranje (of Yvranje) bezet tornen zj reeds vrij dicht bij Pristina en hunnen dit afsluiten van 't zuiden, van waar de hulp moet kom? Het voornaamste strijd- tooneel is op het oogen- blilr Servië. We geven van dezen Balkanstaat met de aangrenzende landen opnieuw een kaart. Onze lezers kunnen daarop, aan de hand van de bf,- richten in ons blad. de vorderingen der Dui£- schers en Oostenrijkers en der. Bulgaren nagaan. Het is een Duitsch kaartje, doch dat doet voor de spel ling der namen niets af, tenzij voor een heel enlfOr len: bijv. de hoofdstad Bel grado heet. in het Duitsch Belgrad". Zij ligt, zoo- als onze lezers zien, heel in het noorden aan den Donau, tegenover de Hon- gaarsche stad Semlin. Deze hoofdstad werd. reeds dadelijk door de Duitsche en Oostenrijksche troepen bezet en is nu geheel in de handen der bondge- nooten. Maar ook de om trek van Belgrado is reeds in handen van dezen en we weten, dat zij al lang Gradiste (aan de Donau), Pozarewac en Semendria hebben bezet, en. dat zij nu steeds verder naar 't, zuiden zijn ge trokken. Het gevolg daar van is, dat het hof en de regeeringslichamen, die eerst vaQ Belgrado naar Nisj waren vertrokken, nu ook deze stad weer hebben verlaten en zich hebben geve'stigd te Pristina. 't Is echter de vraag, .hoelang zo daar veilig zijn, want van 't aan do Nowara, en daarmee Verkoop aan de Kiosken. Om het koopen van „De Soldatencourant" voor Ieder militair ta vergemakkelijken, hebben wij mot do Amsterdamseha Kioskenondarne. ming esn overeenkomst getroffen, voortaan zal voor den goWonen prijs van een cent per exem plaar voor ieder militair „Do Soldatencourant" te koop zijn aan cis stations: Amsterdam 1e Perron en 2e Perron, Haarlem, Laidsn, Den Haag, Rotterdam (Maas), Hoek van Holland, Hilversum, Amersfoort, Alkmaar, Den Helder, Tia!, Bussum, Apeldoorn, Zaandam, Rotterdam (Hofplein), Za'ndvoort, Scheveningen (Kur- haus) 7.H. E. 8.) en aan de Kiosken te Am sterdam en Den Haag. doar J P. BIJL, officier van qezondheicfc Lil. Kampen on bivaks. EL In sommige gevallen zal de bodem evenwel zoo hard zijn, dat do urine ©r niot indringt c-n men zal dan gewoonlijk zijn toevlucht moe ten nemen tot het gébruik van urineeremmers. In Engelsch-lndië worden dergelijke emmers, tonnen of kisten dikwijls gebruikt. Wenschelijk is zo op een behoorlijke hoogte te plaatsen of beter nog een paar trechters er in te laten uit monden. Men zal 6teeds moeten zorgen voor een goede ontsmetting met een flinke hoeveel heid kalk en evenals bij het tonnenstelsel zorg dragen, dat bij .het vervoer geen vervuiling van de omgeving optreedt. Sommigen doen eerst hooi, turfmolm of verdorde bladeren in de tonnen, waardoor de geheele inhoud later verbrand kan worden. Welk soort urinoir men ook gebruikt, het zal steeds goed zijn om de omgeving geregeld met kalkmelk te ontsmetten. Verder zal men Enkele dagen geleden, aldus, schrijft ma joor Moraht in het Berliner Tageblatt", heeft het Italiaansche blad „Idea Nazio- nale", bij een bespreking van den toestand op den Balkan, er op gewezen, van hoe groot belang de vraag is, of Bulgarije tege lijkertijd met het leger-Mackensen Servië zou aanvallen, of daarmee wachten zou tot de. Duitechers in Nisj binnengerukt waren. De militaire medewerker van dit blad meen de dat de Duitsche opmarsch in heb laatste geval veel gevaarlijker zon zijn voor Duitsck- land, omdat dan Servië met al zijn krachten zich tegenover do Duitsehers zou kunnen plaatsen. In werkelijkheid vond de aanval op Servië op deze wijze plaats, dat de verbonden legers van Duitschland en Oostenrijk-Hongarije eerst den zuidelijken Donau-oever bereikten na zware gevechten, terwijl tegelijkertijd Oosten rijksche troepen voort rukten uit den Drina- Save hoek en uit het gebied van. Yisegrad om over de Drina-grens te komen en van het wes ten uit voorwaarts tö rukken. Onze aanval op de noordelijke en westelijke grens van Ser vië begon reeds don 19 September met artil- lorie-gevechten. Nu zijn, drie weken later, de Bulgaren opgerukt naar de oostelijke grens van Servië, zoodat het vijandelijke leger thans in het midcTen van een gevaarlijke drijfjacht zich bevindt. Men kan zich geen ongunstiger positie voorstellen dan die waarin zich thans de woiwode Pootnik bevindt. Het hoofdloger van do Serviërs is eerst gedwongen geworden zich te begeven naar den uitersten noordelijken rand van zijii gebied. Servië kon niet zonder strijd en een ernstige poging den toegang uit het noorden af te snijden, den aanvaller in het land land laten. Vcor het Duitsche leger was de hoofdzaak zich meester te maken van de gunstigste opmarschvoorwaarden. Deze liggen in hot hreetlo Morava-dal, op de heuvelruggen fan Belgrado tot Kragujovae eu in het Kolu-, bij voorkeur een scherm om de waterplaats maken, en ten slotte is het gewenscht om bij de nachturinoirs een lantaarn to plaatsen. Bij het vertrek uit een kamp of bivak zullen zoowel de urinoirs als' de latrines kenbaar gemaakt moeten worden om zoodoende te voorkomen, dat een volgende troep diezelfde plaats gaat omspitten of misschien voor ten ten gaat gebruiken. j Voel moeite geeft dikwijls de verwijdering van keukenwater. Wanneer do grondsoort los is, kan men door het graven van zinkputten maken, dat het keubenwater in den bodem verdwijnt. Gewoonlijk ziet men dan evenwel, dat. na ©enigen tijd het water niet meer weg zinkt. De oorzaak hiervan moet gezocht wor den in het verstoppen van de fijne openingen tusschen de zandkorrels, door cis grooto hoe veelheid vet, die in het keukenwater aanwe zig is. Om dit te voorkomen, kan men ge makkelijk een vetfilter maken en wel door middel van hooi, stroo, krullen of iets derge lijks. Men kan b.v. een vat, een kistje, een blik nemen, en hierin eenige c.M. boven den bodem een uitneembaar rooster maken. Op dit rooster komt b.v. hooi te liggen, waarop een steen om te zorgen dat. het hooi niet gaat drijven. Beneden den rooster komt een opening in het vat. Het vuile keukenwater wordt ge- loosd op liet hooi, filtreert daardoor en komt door do opening in het vat naar buiten om dan door een greppel naar do zinkput ge- I voerd te worden. Zoodra het hooi vol vet I is, wordt het op later te beschrijven wijze ver- j brand en door nieuw hooi vervangen. Derge lijke inrichtingen worden thans b.v. in het interneeringskamp te Zeist gebruikt en vol doen daar zeer goed. Het verzinken in den grond kan men dan I nog bevorderen door het graven van kuilen, die met takkenbossen enz. worden opgevuld, zooals dat bij do urinoirs is beschreven. In sommige gevallen zal men het afvalwater naar een sloot of kanaal kunnen afvoeren, in andere gevallen zal men het in tonnen moeten opvangen 'om deze dan later buiten het kamp te ïeaigen. Zoo iets kan b.v. noodig zijn wan neer 'de grondsoort zoo hard is dat niets er in zakt. In dit la.atste geval kan men het water laten verdampen. Men graaft daartoe een kuil 1.5 M. lapg eh 75 c.M. breed, aan het een;., eind 7ü c.M. diep, aan het andere eind 1.20 51. diep. Deze kuil wordt met groote veldsteenen gevuld en langs de lange zijden wordt eveneens van veldsteenen een muurtje van pl. 30 c.M. hoogte gemaakt. Op de steenen wordt een vuur gestookt. Hierdoor worden de steenen zoo heet, dat het afvalwater dat aan den diepen kant in den kuil komt, verdampt. Op de steenen muurtjes kan men een rooster leggen, zoodat men het. vuur bovendien kan gebruiken voor het koken van water enz. Men moet ook hier zorg dragen dat op eenigen afstand hiervan een greppel rondom de kuil wordt gegraven of c-n r■V;v1-">n wal. wordt gemaakt, aangezien an ders de kuil bij iedere regenbui onderloopt. Ligt. het kamn on een eenigszins hellend ter rein, dan kon men het water door greppels af- voeren naar een groot stuk grond waarin het i in den bodem verzinkt, ..een 'z.g.n. vloeiveld. De beschrijving van de ofsclien waaraan derge- I lijke vloeivelden voldoen moeten zou ons te ver I voeren. (Wordt vervolgd.) iC8s!and in ilen reuzenstrijd. Met hardnekkigen, dikwijls wankopigen moed verdedigen de Serviërs hun geboorte grond tegen de macht van vijanden, die nu zoo plotseling op hen zijn aangevallen. Er wordt melding gemaakt van Servische krijgs gevangenen, doch van slechts betrekkelijk bara-dal. Het Morava-dal is voor Servië de levensader. Wordt dez© afgebonden of allengs verkort, dan wordt het leger onbewegelijk en is het niet in staat te vechten omdat het on mogelijk wordt het te approviandeeren en het van ammunitie te voorzien. Men kan nu reeds zeggen, dat dit belang rijke aanvankelijke doel van onze operaties ons gelukt is. Terwijl onze linkervleugel zich vast zet op den noordelijken Donau-oever en tege lijkertijd de zwakke Servische troepen tusschen de IJzeren Poort en het gebied van Graddiste bedreigt, hébben het centrum en do rechter vleugel van het leger von Gallwitz op den zui delijken Donau-oever.; reeds belangrijk terrein gewonnen; zuidelijk Gradiste, langs de straat, die den Donau verbindt met de Morava, onge veer vijftig kilometer zuidwaarts. De zege ."le rend© troepen, die Ram en de sterke werken van do daar bevestigd© heuvels bestonden, hebben, samen met andere groepen van dit leger, die over het eiland Ternes marcheerden, het werk Pozarewac van drie zijden genomen. De overwinnaars van Eemendria, eveneens uit het leger von Gallwitz, zijn in opmarsch in het Morava-dal. Volgensovereenstemmende be richten van vriend en vijand wijken do Serviërs naar het zuiden terug. Het leger von Kövsss heeft vasten voet gevat tusschen Belgrado en den Save-Drina-hoek. Ten zuiden van Belgrado is de Servische tegenstand gebroken. De bs- lieerschende hoogten zijn in onze handen en do overwinnende legers trékken steeds voor waarts, waren dus niet uitgeput door do fin- stige gevochten om de hoofdstad van het land. De monding van de Kolubara bij Olii-ou ivac ligt onder ons vuur. Eveneens de Donau-i-c tr tot Sabaty. In het gebied bij deze stad werd ernstig gevochten, de Oostenrijksch-Hon gaarsche troepen behaalden er de overwinning. Van het westen, over de boneden-Drina, zijn troepen van onze bondgenooten in opmarsch in da richting van de Macwa-spoorli.jn. De situatie van het Servische leger zou ech ter nn dit succes van de bondgenoten nog niot, wanhopig genoemd kunnen worden. Het zou een groot gebied hebben om zich terug te trok ken, indien niet het ingrijpen van "het Bul gaarsclie leger ons veel dichter gebracht zou hebben bij het beslissende gevecht. Na de vlotte mobilisatie en den stillen opmarsch van esn Buïgaarsch leger naar de westelijke grens, zien wij thans hoe de aanval van Bulgarije op Servië gedacht is. De Bulgaarsche hoofdaanval is gericht op dat stuk va,n het Servische ge bied, dat oostelijk van de vesting Pirot (aan de spoorlijn BelgradoSofia) tamelijk diep in het Bulgaarsche land dringt. Een Bulgaarsche legermacht (waarvan het aantal niet vast staat, volgens de eene lezing 30.000 man sterk is, volgens een andere 60.000) heeft den Kadi- bogaz-pas overschreden en zich waaiervormig uitgebreid over hét Servische gebied, zoodat ze thans staat tegenover de Servische stellin gen aan den westelijken oever van de Timok- rivier. De plaats Knjazevac is waarschijnlijk de sleutel van de Servische stelling en is van be lang, omdat ze in lipt midden ligt van de spoorlijn Nisj—Zajecar; waarlangs het verkeer gaat tusschen Servië en Roemenië. Het ver voer op deze lijn is reeds gestaakt, waar schijnlijk omdat de Servische regeering het rollend materieel niet meer veilig achtte of het brengen wilde naar Salonika voor het. transport der troepen van de Entente. Een andere Bulgaarsche leger-afdeeling is van Sofia 'opgerukt naar de Servische grens en is over de RLvasa gestoken, op weg naar de ves ting Pirot,' dat heb steunpunt is van Nisj. Pirot is een verschanst kamp, beschermd door werken van ouderen datum. In de laatste jaren is het, evenals Nisj en Zajecar. ver sterkt. De omvang van het kamp Pirot be draagt 35 viert, K.M. Verder wordt een Bul- gaarscho opmarsch gemeld in de richting van do' Vlasina-rivïer, een rechter zijrivier van de Morava, die tegenover de stad Leskovac 35 kilometer zuidelijk van Nisi, daarin uitmondt. Over een eventueel landingscorps van de entente schrijft majoor Moraht, dat deze hulp- troenen alleen van nut kunn .-.> 'din, indien zij bijtijds komen, om aan de beslissing deel te nemen. Dit is echter zeer onwaarschijnlijk. Het aantal van de landingstroepen wordt ver schillend op gegeven, van oen half mïllioen tot. 150,000. Het transport moet plaats hebben langs de spoorlijn Saloniki-Ueskjoeb. Een mili weinige in vergelijking in met de lievige slagen, die ér gestreden worden. Daar is een reden voor: liever dan zich over te geven, strijden de Serviërs tot, het laatste. Duitsche berichten maken er melding van, hoe, nadat do stellingen op den Bronowoberg veroverd waren door de Brandenburgers,'dè Serviërs nog bleven doorvechten op de hoogvlakte met een uiterste hardnekkigheid. De corres pondent van den Lok a 1 - A nzeigor meldt zelfs, dat men op verschillende punten vrou wen en kinderen zag meevechten met de troepen om den geboortegrond te verdedi gen. Maar in dezen oorlog is heldenmoed en doodsverachting alleen niet genoeg. De toe stand in Servië wordt met den dag ern stiger; voor eenige dagen werd hij gevaarlijk genoemd, nu zijn er al, die het woord „wan hopig" er het beste voor achten. De Duit sehers en Oostenrijkers komen van het noor den misschien niet zoo hard vooruit, als zij wel gewild hadden, maar de Bulgaren slagen er maar al te goed in om Zuid-Servië, dat 13 dus Servisch-Macedonië, te veroveren. De verbinding tusschen Nisj en Saloniki is ver broken en tussohen deze beide steden staan nu de Bulgaren. Hen zullen de troepen der geallieerden, die van Saloniki komen, eerst moeten verslaan, voordat zij het .Servische leger, dat opv de hoogte van Nisj allengs tus schen twee vuren komt, kunnen te hulp snellen. Het corps diplomatique, dat Nisj wilde verlaten, kan dat nu moeilijk meer, want ook Monastir schijnt, door overstroo mingen zegt men, niet meer te bereiken, en als zij daar komen, te paard, krijgen zij er nog geen spoorwegverbinding met Saloniki of met Griekenland over 't geheel. Er is weliswaar nog altijd geen verbin ding verkregen tusschen de Bulgaarsche en de Duitsch-Oostenrijksche legers, maar het schijnt den Bulgaren er vooral om te doen verder naar 't westen door te dringen, tob de grens van Albanië. Zij willen Zuid-Ser vië, het stuk vail vroeger Macedonië, waarop Bulgarijë had gerekend en dat Servië werd toegewezen. De Bulgaren zullen daar geen moeilijk spel hebben, zij vinden er een be volking, waarvan een groot gedeelte Buï gaarsch is en hun dus toegedaan. Hulp voor de Serviërs zou nu nog kun nen komen van Griekenland, maar niet lang meer, tenzij die hulp daarin zou bestaan, dat het Grieksche leger de Bulgaarsche troe pen in den rug aanviel. Maar Griekenland betoont totnogtoe evenmin eenige neiging i als Roemenië om zich in den strijd te mengen. En daar wij van de hulptroepen der geallieerden heel weinig vernemen, lijkt slechts een wonder de verovering van Servië te kunnen afwenden. Als die verovering, gelukt is, zijn de centrale mogendheden meester in den Balkan. Dat is voor hen van. ontzaglijk belang. Van zoo groot- belang zelfs, dat.men be weert, dat daarmee de oorlog geëindigd zou zijn, met een overwinning van Duitsch land en Oostenrijk dan<-, Dat g.elooven we niet. Maar wel zou Duitschlanddan door Servië en Bulgarije Konstan tin opel kunnen bereiken, het zou de Turke~ op alle wijzen te hulp kunnen komen, het zou troepen daar heen en vandaar kunnen vervoeren, het zou eindelijk Egypte kunnen aanvallen en het Suez-kanaal bedreigen, er zich van mees ter maken. Wat dit laatste beteekent vcor Engeland en Frankrijk, voor geheel West en Zuid-Europa, het is nog niet te zeg gen, maar het zal van ontzaglijken :nv'eed zijn op den oorlog, en zal dien, zoo het hem niet eindigt, tot in 't meedcogenlooze ver scherpen Zoo is het toch niet geheel onmogelijk, dat op den Balkan zoo niet de beslissing valt, toch een groote wijziging in den toe stand komt. Voor de overige fronten be hoeven we daarop niet te rekenen. Noch aan de Italiaansche grens, nóch aan ft Oos- ter- of het Westerfrent gebeurt veel bijzon ders. Op het oostelijk oorloge terrein begin- iiea de Duitsehers in 't centrum zich bbjk- taire trein kan op deze lijn niet sterker zijn dan honderd assen, in één trein kunnen dus ten hoogste vervoerd worden een infanierie- bataljon or een escadron of een baterij. Voor het vervoer van een infanterie-divisié van ongeveer 15,000 man zouden ongeveer 40 trei nen noodig ziin zonder de munitie-colonnes, tachtig met colonnes en trein. Zelfs bij dubbel spoor lean zoo'n militaire trein niet meer dan gemiddeld twee en twintig kilometer per uur afleggen. Drie tot vier dagen zouden dus ver- loopen voor een enkplo divisie het einddoel bereikt z-ou hebben. 150.000 man zijn tien dub bele divisies. Zelfs bij een verkeer dag eu nacbt zouden er minstens drie tot vier weken ver- loopeu, voor de Serviërs de zoo vurig verlang de hulp kregen. Bedenkt men echter dat tus schen Belgrado en Pirot, dus tusschen -de legers der bondgenooten en der Bulgaren slechts 240 kilometer liggen, dan zal men be grijpen. dat de hulp der entente van zeer pro blematische natuur is, want de scheidende ruimte wordt eiken dag van twee kanten ge kort en in het raidden staat het object: het Servische leger. Leouhard Adelt schrijft aan het „Ber liner Tageblatt" Servië strijdt met den moed der wanhoop en de taaiheid van een krijgshaftig bergvolk om do beslissing, waarvan misschien het lot van den gelieelen wereldoorlog afhangt. De snelle val van Belgrado, die met liet oog op de zorgvuldige toebereidselen verwacht was, en in politiek opzicht van zeer groote betee- kenis is, is militair het voorspel slechts van hevigen strijd, die van dag tot dag in omvang toeneemt. Niet in staat den bondgenooten te beletten over de rivier te trekken op het vele honderden kilometer lange front, schijnen de Serviërs vast besloten iederen voetbreed grond tot het uiterste te verdedigen ©n, als zij uit de eene verdedigingslinie geworpen worden," baar reeds in te richten voor do winter kwartieren, voor den loopgravenoorlog. In het noorden trachten zij nog Dunaburg of Riga te verdveren, maar 'fc gelukt hun niet. Zij rukken hier en daar vooruit, maar wor den elders teruggeslagen en veel verande ring krijgt de frontlijn er niet. Zet men de Duitsche tegenover de Russische oorlogsbe richten, dan worden er aan weerskanten zegepralen behaald, doch die geen van beide partijen verder brengen. Alleen in het Zuiden schijnen de Russen werkelijk eenig voordeel te hebben verworven. In het Weeten wordt wel hardnekkig ge vochten, maar er komt al evenmin veran dering. De Duitechers zijn in de laat st© dagc-n de aanvallers, naar 'f. schijnt, vooral bij Loos. Bijzonder om heuve! 70 en om een kalkgroev© daar in de buurt h zeer verwoed gestreden, dcch de hardnekkige aanval der Duitsehers werd door.de Engelschen afgeslagen. Toch blijken deze niet in het bezit van heuvel 70 te zijn. ondanks al hun pogingen om zich daarvan meester te maken. BELGIË. Een nieuw ooriogskruls. HAVRE. De Belgische regeering besloot een nieuw oorlogsridderkruis in te stellen dat het beeld van den Belgischen Leeuw zal dragen. OUFTSCHLAND. Iets over de vrijwilligers. Men meldt ons van Duitsche zijde: In Duitschland sneide in begin Augustus 1914 iedereen te wapen, die maar een wa pen kon dragen. Het aantal vrijwilligers steeg reusachtig, met het gevolg dat reeds na enkele dagc-n een groot aantal regimen ten bekend maakten, dat zij wegens over compleet geen vrijwilligers meer konden aannemen. In alle steden krioelde het van vrijwilligers en met trots zeide menWij hebben honderdduuizenden vrijwilligers. Geheele regimenten werden uit vrijwilligers samengesteld. Maar spoedig blfeek, dat een en ander ook vele nadeelen had. Toen de nieuwge vormde regimenten aan het front kwamen, gedroegen zij zich over liet algemeen schit terend maar zij hadden allen dezelfde foutde jongens waren te overmoedig en wilaen maar steeds erop los. Uit vrijwilli gers kan men np eenmaal niet in enkel© weken oudgedienden maken en do ervaring kan niet bij de tegenwoordige wijze van oorlogvoeren door moed en doldriestheid worden vervangen. Het duurde niet lang of de regimenten, die uitsluitend uit vrij willigers bestonden, werden ontbonden. D© soldaten werden verdeeld over andere regi menten en ingedeeld 'tusschen oudgedien den toen nu de bedaardheid en ondervin ding van de ouderen samengingen met de voortvarendheid der vrijwilligers, verkreeg men goedo resultaten. Tntusschen kwam nog een andere fout van het vrijwilligerswezen aan het licht. Toen later enkele lichtingen werden opge roepen, bleek spoedig, welke gaten de vrij willigers daarin gemaakt hadden en her haaldelijk was het den autoriteiten nau welijks mogelijk, het vereischte aantal recruten te leveren. Er-werd steeds meer geklaagd, zoodat tenslotte de minister van oorlog bepaalde, dat het verboden was vrij willigers aan te nemen van bepaalde lick tingen. Zoo mogen bijv. thans nergens vrij willigers worden aangenomen van de lich tingen 1916, 1917 en 1918. Hierbij geldt slechts één uitzondering en wel deze, dat uit de betrokken lichtingen vrijwilligers als aspirant-officieren bij bepaalde daartoe aangewezen regimenten en officierscursussen mogen worden aangenomen. D© aanneming en indeeling van vrijwilligers boven den dienstplichtigen leeftijd is onbepaald cn zonder eenige beperking toegelaten. Vooral wijkeu zij terug in de volgende-, dio reeds ge reed is. Zooals in de straten van Belgrado soldaten der achterhoeden en komitadsji's uit huizen en V3n achter barricaden met geweren, li andgranaten en machinegeweren, ja met revolvers en dolken den bondgenooten tegen weer boden, tot zij met de bajonet neergesto ken of met geweerkolven neergeslagen werden, zoo houden ook de geregelde troepen het uit tot het handgemeen in de loopgraven en in de versterkte steunpunten. Zoo is ook het kleine getal gevangenen verklaarbaar, dat thans nog geen duizend bedraagt en in geen verhouding staat tot het hooge percentage van do ge vallenen. Aan de oevers van de Macwa en de Posa- wiua hebben zich gevechten om den overtocht ontwikkeld. Sterke Oostenrijksch-Hongaarsche troepen hebben de benedsn-Drina en bij Obre- nowac ook de Save geforceerd en bezetten nu de met biezen begroeide moerassen van dc 5Iacwa en trachten door beschieting of door langzame omtrekkende bewegingen de weinige liooger liggende wegen machtig te worden, die de Serviërs met takkebos-versperringen, vol ledige aard vestingen en een dicht net van prikkeldraad versperd houden. Het centrum van den strijd is liet heuvelland ten zuiden van Belgrado. Daar hebben de Serviërs vol gens Engolsche plannen, een viervoudige ver dedigingslinie aangelegd, die het geheele ter rein het karakter van een moderne vesting geeft. De eerste linie strekte zich onmiddellijk aan den zuidrand der stad van Topsider tot Welki- wradcar, gemiddeld honderd meter boven de huizen van Belgrado uit. Ze was met mijnvel- clen, wolfskuilen en tien meter breede draad en takkebos-versperringen gedekt en rijke lijk van artillerie voorzien, in het bijzonder ook van scheepskauonnen van Franschen en Engel schen oorsprong. Ze lag echter op zeven kilome ter afstand gemakkelijk binnen het bereik van do vestingkanonnen van Semlin. En werd door trommelvuur geheel in elkaar geschoten, tor- wijl in Belgrado nog straatgevechten geleverd werden, te midden van brandende en stukge schoten huizen. Zoo konden de Duitsche en Oostenrijksch-Hongaarsche stormcolonneü bijna in Zuid-Duitecliland hebben zich vel© lie- 'den als vrijwilliger aangemeld, die reeds boven do 45 jaren zijn. JToo prijzenswaar dig dit ook is, zoo zijn ook hier schaduw zijden. Een goed soldaat, dio tegen do ver moeienissen van o©n hedendaagzehon oorlog moet bestand zijn, kan niet ouder dan 35 jaar zijn. Personen boven d© 45, hebben i voor den strijd aan het front zeer weinig waarde. Daarentegen zijn dezo vrijwilli gers achter het front, op bureaux, in hos pitalen enz. zeer goed to gebruikenwaar door bovendien honderden beschikbaar komen voor den frontdienst. Na. dezen oorlog zullen in Duitsobland ongetwijfeld ook voor het vrij wil ligerswo- zon ingrijpende wijzigingen worden tot stand gebracht. ENGELAND* De terechtstelling van miss Cavell. LONDEN. Het perpbureau publi ceert een modedeeling van den Amerikaanschen ambassadeur te Lon den, die het rapport bevat van de legatie t© Brussel over het proces en de terechtstel ling door de Duitechers van de Briteche pleegzuster Cavell, die schuldig was aan het onderdak geven aan geallieerde Eolda- ten. Het rapport toont, dat de Duitecho autoriteiten de belofte niet vervulden om alle phasen der zaak aan de Amerikaansch© legatie te Brussel mede t© doelenDe Duit sehers deden integendeel hun best om het feit van de veroordeeling en de onmiddel lijke voltrekking van het vonnis t© beman telen voor de legatie, die eerst, langs offi- cieusen weg kennis kreeg van de feiten eu nog trachtte verdaging te verkrijgen van de uitvoering van het vonnis, maar zonder resultaat. De legatie bericht, dat mcj. Cavel] te vijf uur 's avonds van 11 October werd gevon nist en dat zc te twee uur in den morgen van den 12den werd terechtgesteld. De vertegenwoordigers van de Ameri- kaansche legatie en do Spaanscho gezant, Villalobar, verlangden uitstel en wezen op den gruwel om een vrouw terecht te stellen, vooral nu zij niet van spionnago was be schuldigd. Zij wezen eveneens er op, dat do belofte niet was vervuld om de legatie op de hoogte te houden en op het vreselijk effect dat zulk een summiere terechtstel ling op de openbare raeening in België en elders zou hebben en op.de mogelijkheid van represailles. Baron v. Lanckeü ant woordde, dat de militaire gouverneur tc be slissen had en dat zelfs het gezag van den Keizer niet tusschen .beide kon komen, in dien de gouverneur heb beroep verwierp. De lieer Villalobar nam zelfs Von Lancken ter zijde en maakte dezen krachligen opmer kingen, die hij aarzelde om dezen in bijzijn van de jongere officieren van den staf te zeggen. MejCavell sprak het Hof voor de ver- oordeeiing toe, legde verklaringen af om trent de verschillende feiten waarvoor ze erd vervolgd. Zij sprak zonder beven en toonde groote helderheid, zelfs preciseerde zij vaak vorige getuigenverklaringen. Toen haar gevraagd werd, waarom ze d© soldaten h;elp om naar Engeland te komen, antwoordde zijdat als ze dit niet had ge daan, die mannen zouden r.iju doodgescho ten. Zij deed dus slechte haar plicht jegens haar land door hun levens to redden. De Engelsche geestelijke, die haar te tien uur 's avonds in de cel bezocht om haar bij te staan, vond haar bewonderenswaardig kalm en sterk. Zij vertelde hem dat ze zeer goed wist wat ze deed toen ze haar daden bekende en aldus den krijgsraad feitelijk- al het noodige bewijs leverde. Zij verklaarde gelukkig te zijn dat ze stierf voor haar land. Trafalgardag, LONDEN. Trafalgardag werd Donderdag met ongeëvenaarde geestdrift herdacht en ilt thans samen met den insameling3d3g tegelijkertijd-met de Servische achterhoede de eerste linie bereiken en deze met do'bajontet nemen, eer de vijand de mogelijkheid had door liet bombardement de ontstane schaden weer te herstellen. Even snel viel de tweede verdedi gingslinie tusschen de dorpen Zeklinjo en Mirijewo. De Duitsche bataljons vervolgden in het westelijk gedeelte de uit Sarkowo geworpen vijanden tusschen het Makis-moeras en de Topejderska-beek. op den weg naar Zeleznik, waar hij probeerde stand te houden. Ook uit dit dorp geworpen, vluchtten do Servische afdee- lingen in verwarring naar het zuiden, zonder met het centrum weer in contact to kunnen bomen. Dit hield zich vocrrloopig nog in de derde en sterkste verdedigingslinie, op de heuvelreeks Strazwa, Coenak, Ekmekloek en Eridno-Brdo, waarvan de gemiddelde hoogte 2.50 meter be draagt en die op tien tot twaalf kilometer af stand van onze artillerie-stellingen op do noord zijde van de Save ligt. Hadden tot dusver de zware Oostenrijksch-Hongaarscli en Duitsche kaonnen, namelijk de 15 centimeter houwitsers, de 24 centimeter mortieren van Krupp en do 30.5 centimeter Sboda-morticrcn het voornaam ste werk gedaan, nu waren het de verdragende 10.4 centimeter stalen kanonnen der Oosten rijkers, die over Belgrado en de voor de stel ling liggende hoogten heen bres op bres ill de schansen van de Serviërs-sloegen. De intu^schen door de stad heen gekomen batterijen ljfelpen mee. De dekkingen stortten in. en de granaten dooddc-n honderden verdedigers. De overleven den hielden dit vreeselijke bombardement niet uit. Toen onze tirailleurslinies spronggewijze naderbij kwamen en met hun handgranaten nog meer verwarring veroorzaakten, kon het moe dige voorbeeld van de Servische officieren de uitgeputte troepen niet meer voor een paniek bewaren. 5Iet moeite gelukte het den officieren de manschappen in de volgende stelling te ver zamelen, die op den 566 meter hooge Avala-berg en het naburige Welki steunt. Even belangrijk als dit succes is dat van bet meer naar het oos ten opereerende leger Von Gallwitz. die het ge deelte van de beneden 5Iorawa en Mlawa in zijn maclit gebracht en lang3 beide rivieren voor waart© dringend, de noordelijke en oostelijke versterkingen van Posara wac bestormd

Krantenbank Zeeland

De Soldatencourant. Orgaan voor Leger en Vloot | 1915 | | pagina 1