No. 170.
Woensdag 6 October 1915
Orgaan voor Leger en Vloot,
Oorlogsnieuws.
Onder redactie van D. MANASSEN.
Gezondheidsleer,
Ons Oorlogsdagboek,
Een avontuur van Ibrahim
TWEEDE JAARGANG.
DE SOLDATENCOURANT
ADRES DER REDACTIE EN ADMINISTRATIE PALESTBINASTRAAT 10,
AMSTERDAM. DIT BLAD VERSCHIJNT DRIEMAAL PER WEEK. LOSSE
NUMMERS VOOR MILITAIREN 1 CENT, VOORBURGERS 3 CENT, ABONNE
MENT VOOR MILITAIREN 0.75, VOOR BURGERS 1.50 P. DRIEMAANDEN
Voor Adyertentir-a wende men zich tot lir-t Alg. Adverfcentic-Burenu ROUMA Co,
Heerengracfit 226 Amsterdam, tot do Drukkerij „Jacob van Campen" N. Z. Voorburgwal
234-240 (Keizerrijk 0) Amsterdam of tot onto Administratie, Palestrinaatraat 10
Amsterdam. Prijs der Advertentiën per regel 30 cent. BU abonnement reductie
1
!Oe Balk.anstaten.
Sedert eenige weken gist
en woelt het in de Balkan-
staten. Bulgarije is het eerst
in woeling gekomen en reeds
eenige dagen geleden heeft
het gemobiliseerd; Grieken
land heeft hen' voorbeeld
gevolgd; in Roemenië is
men nog in afwachtiv-g,.
maar men dringt er aan op'
de mobilisatie en er gaan
oorlogzuchtige stemmen op.
Men weet dat Turkije, Ser
vië en Montenegro reeds in
den krijg zijn, en zoo kun
nen wij het weldra beleven,
dat het geheele Balkan
schiereiland mee betrokken
is in den geweldigen oorlog
vooral nu Rusland Bulgarije
dwingtomklourtebekennen.
Met het oog daarop geven
we hier een kaart, waarop
een groot gedeelte van den
Balkan is opgenomen, Ser
vië bijna geheel, Bulgarije
en Roemenië ten deele. Men
ban zich zoo een denkbeeld
vormen van de positie der
staten onderling. Bulgarije,
dat zich het spoedigst in
den strijd schijnt te zullen
storten, zal dan staan aan
de zijde der geallieerden
en zich allereerst richten
tegen Servië, dat voor twee
iaren een groot gedeelte van
Macidonië' in bezit heeft
genomen, waarop Bulgarije
aanspraak maakte. Wat Roe
menië zal doen, is nog niet
duidelijk, maar 't zal moeilijk
buiten den strijd kunnen
blijven. De geallieerden zul
len in elk geval Servië te
hulp moeten komen.
Geen audiëntie.
Blijkens bericht in do „Staatscourant"
wordt Donderdag a.s. door den Minister van
Oorlog geen audiëntie verleend.
Losse nummers.
Losse nummers van „De Soldatencourant"
worden op aanvraag dadelijk toegezonden. 3ij
de aanvraag moet voor 6!k verlangd exemplaar
1 cont aan postzegels worden Ingesloten.
door J. P. BIJL, officier van qezondheid.
XLIV.
Kampen e p biva k s. Te velde gebeurt
het dikwijls, dat de troepen" niet ondergebracht
kunnen worden in bestaande gelegenheden tot
huisvesting, dus niet kunnen kantouneeren.
Zij kunnen dan gelegerd worden in tenten
of m barakken, hetgeen men „kampeeren"
noemt, dan wel zij kunnen in de open lucht of
onder draagbaar tentmateriaal 'legeren, hetgeen
„bivakkeeren" genoemd wordt. Do vereenigde
f oepassing van kantouneeren en bivakkeeren
heet een oordbivak betrekken.
Kampeeren en bivakkeeren is zoo oud als
het mensclidom. Niet alleen oorlogvoerende
legers, maar ook rondtrekkende volkeren zijn
dikwijls gedwongen geweest jarenlang op die
wijze to wonen. Men denke daarbij slechts aan
de rondzwerving der Israëlieten in de woestijn
en uit de beschrijving, die wij daarvan in Deu-
teronomium kunnen lezen, blijkt welke buiten
gewoon belangrijke voorzorgen door Mozes ge
nomen waren ton opzichte van de hygieuo in
de legerplaatsen.
Belangrijk zijn ook de beschrijvingen, die ons
overgebleven zijn van de kampementen der
oude Romeinen, waarvan sommige de oorsprong
geworden zijn van groote steden. Ook in de
61ste Week.
27 Sept.: Aan het oostelijk front duren de
gevechten om de verovering dooi
de Duitschers van Dünaburg
voort; bij een der acties vernietigt
de Russische cavalerie een Duifc-
sche colonue bij heb Sehighiry-
meer, Iu het zuiden bereiken de
Russen Kovel en doen zij de Oos
tenrijkere Brody ontruimen.
Daarentegen geven de Russen hun
offensief op in het Wolhynisch
vestijjggebied en trekt het Russi
sche leger zich achter de Puli
Kawkan terug.
Het Engelsche s.s. Natal"
(6500 ton) op reis van Bombay
naar Marseille door een Duitschen
onderzeeër bij Kreta getorpe
deerd; bemanning gered.
Een NederLandscha vliegma
chine bij Utrecht verongelukt;
beide inzittende officieren zwaar
gewond.
Generaal Marchaud bij den
Franschen aanval in Champagne
ernstig gewond.
Iu de Golf van Riga worden
aan boord van een der Russische
oorlogsschepen de vlootcomman-
dant en een kapitein uit een der
vijandelijke posities aan land ge
dood.
Luzk door de Russen ont
ruimd.
Volgens de berichten der Rus
een maakten zij in de afgeloopen
week aan het Styr front 38,400
wan krijgsgevangen op namen 2
middeleeuwen betrokken de strijdende troepen
dikwijls legerplaatsen. Groote verbeteringen
werden later aangebracht door onzen Prins
Maurits en door Gustaaf Adlof, den koning van
Zweden. Niet alleen in oorlogstijd, maar ook
ter oefening in vredestijd werden later kampen
opgericht, zoo bijv. in do 18e eeuw het kamp
bij Oosterhout, waar de artillerie oefende en
waarvan do overblijfselen thans nog to vinden
zijn.
Reusachtige legerplaatsen werden opgericht
door Napoleon. Het meest bekend is het Camp
do Boulogne in 1803 waar 160.000 man en
10.000 paarden gekampeerd hebben. De solda
ten maakten zelf hun barakken, dio voor een
groot deel van stroo en klei waren gebouwd. De
gezondheidstoestand was er slecht, typhus,
dysenterie en scheurbuik maakten talrijke
slachtoffers.
Een halve eeuw later werd in diezelfde streek
een kamp gebouwd, meer bekend als Camp du
Nord. Hier legerden de troepen, die samenge
trokken werden in verband met den Krimoor-
log. De barakkeu waren gedeeltelijk van hout
on werden door de manschappen voorzien van
hossen stroo, die in klei gerold waren en dan
tegen de planken bevestigd werden, om zoo
doende heter beschut te zijn tegen sterke wis
seling van temporatuur.
Ook in dit kamp liet ue gezondheidstoestand
veel te wenschen over en in 1857 werd door de
Fransche regcering clan ook besloten het te
verplaatsen naai- Chalons. Hier werden stcenen
barakken gebouwd. In iedere barak was oen
kamertje voor 4 onderofficieren en een zaal
30 M. lang, 6 M. breecf en ruim 3 M. hoog,
waar 50 soldaten ondergebracht werden.
Zeer berucht zijn de legerplaatsen tijdens
don Kriraoorlog, waar de soldaten voor een
groot deel woonden iu hutten van leem en
plaggen, een meter diep in den grond uitge
graven. Ventilatie was bijna niet aanwezig, de
deur werd zorgvuldig gesloten gehouden om de
snerpende koude beter te weren, de opening
die in het dak gemaakt was om den rook van
hot vuur door te laten, werd dichtgestopt, zoo
dra geen hout meer aanwezig was om te sto
ken. De ergste vervuiling trad op en de
gevolgen bleven niet uit. Van do "Franschen
stierven bijna 18,000 door cholera, en 12,000
kanonnen en 79 mitrailleurs.
29 Generaal Kceropatkin uit den
Russisch-Japanschen oorlog be
noemd tot bevelhebber van een
Russisch legerkorps.
30 De Engelsche troepen behalen een
overwinning in Twee Stroomen-
land en maken 1700 man Turken
gevangen.
In de afgeloopen week zijn 1357
stoomschepen in Engelsche havens
in- en uitgeklaard; zes stoomsche
pen met een gezamenlijkeu inhoud
van 20,727 ton werden in dien tijd
in dén grond geboord.
1 Oct.Duitsche tegenaanvallen op het
westelijk Engelsche front hebben
succes ten noorden van Loos,
Volgens Duitsche opgaven be
draagt het aantal gevangenen ge
durende den jongsten veldslag in
Champagne 211 officieren en
10.721 man, terwijl 35 machine
geweren werden buitgemaakt.
De legergroep Hindenburg be
stormt ten westen van Dunaburg
de vesting Grendsen, zonder voor-
loopig verder te kunnen doordrin
gt-
Volgens Duitsche berichten be
draagt het aantal gevangenen in
het oosten 421 officieren en 95,464
soldaten, terwijl buit werden ge
maakt 37 kanonnen en 298 mi
trailleurs.
Het Italiaansche s.s. „Pie-
mont" in de. lijn SyrakuseTri
polis verbrand.
2 Een eskader van 65 Fransche
vliegtuigen werpt 300 bommen
op het station Vouzières en het
.vliegkamp te Challerauce*
door typhus, terwijl slechts 20.000 het leven
heten dooi- wapengeweld.
In 1S71 bouwden de Franschen om Parijs
eveneens barakkken. Deze waren van hout en
18 M, lang, 5.5 Al. breed en 2 M. hoog; de
aarde vormde den vloer, het dak bestond, hit
pannen. Het volgend jaar betrokken de
schers een barakkenkamp bij Parijs. Hun
barakken waren groote, bijna 50 M. lang en
8 Al. breed met een gang in. het midden.
Van de kampementen uit later jaren liggen
nog versch in het geheugen de concentratie
kampen uit den oorlog iu Zuid-Afrika, waar
honderden vrouwen en kinderen aan typhus
zijn gestorven. Minder algemeen bekend is het
ontzettend hoog ziektecijfer, dat de troepen
in de Amerikaanscho kampen tijdens den oor
log met Spitnje hadden.
Men ziet dus, dat in oorlogstijd groote troo
penmachten veelal in kampementen worden
ondergebracht en dat in die kampementen soms
allerlei ziekten heorschen. Om hieruit evenwel
maar dadelijk te besluiten, dat kampeeren
schadelijk voor de gezondheid is, zou een beetje
voorbarig zijn. Integendeel, kampceren werkt
soms zeer gunstig op den gezondheidstoestand
van den troep, maar de inrichting van de kam
pen eiseht bijzondere voorzorgen en aan het
bewonen van kampen moeten bijzondere eischen
gesteld worden.
Een groot voordeel van een kamp hoven
een. kantonhement is reeds, dat de soldaten er
minder in aanraking komen met burgers en
daardoor minder kans hebben om met de een-
of andere ziekte besmet te worden. Vooral wan
neer in een plaats b.v. typhus heerscht loopen
do manschappen minder gevaar opr ziek te
worden, wanneer ze in kampen zijn onderge
bracht dan wanneer ze zijn ingekwartierd.
Bovendien is het- toezicht in een kamp gemak
kelijker dan in een kantonnement. Ondaitks alle
raadgevingen, ondanks wenken voor het be
houd der gezondheid te velde, ondanks orders
en straften zelfs, schijnt een deel der soldaten
er steeds de voorkeur aan te geven om het
kwartier zoo slordig mogelijk te hebben, de om
geving der latrines te bevuilen, de waschplaat-
seu in een modderpoel te veranderen. In kam
pen nu, kan men veel gemakkelijker cn beter
toezicht houden op reinheid en zindelijkheid
- Volgens Russische berichten
komt de Duitsche offensieve be-
weging van Diga tot Pinsk tob
staan de middengroep der Duit
sche legers onder Linsingen neemt
de Russische stelling aan de Kor-
ruin bij Czerenysz, terwijl ten
westen van Tarnopol de Russen
het Oostenrijksche leger van
Bothmer aanvallen.
Italiaansche aanval over het
geheele front in den Tolmeimsec-
tor, waarbij terrein gewonnen
wordt.
Hernieuwde actie van Oosten
rijk met Duitsche versterkingen
tsgon Servië; een Duitsch batal
jon vernietigd bij een poging om
door Sewendria te trekken.
Aan de Goradza een ontmoeting
tusschen Oostenrijksche en Mon-
tenegrijnsche troepen; ten oosten
van Trebinje dringen de Oosten
rijkers op Montenegrijnsch grond
gebied door.
Fransche vliegers werpen bom
men op Luxemburg, waarbij
eenige Luxeraburg3che soldaten
en burgers gekwetst worden.
Rusland stelt aan Bulgarije
een ultimatum tot onmiddellijke
verwijdering van Duitsche eu
Oostenrijksche officieren uit het
gemobiliseerde leger.
dan in een dorp, waar do manschappen overal
verspreid liggen.
Aan den anderen kant mag niet ontkend
worden, dat men in een kantonnement beter
beschut is tegen regen en wind, koude en
warmte, terwijl ook liet gezellig verkeer met
de bewoners vva de kwartieren de man
schappen meer opg^Xc-Iit doet zijn en hen liet
gemis van eigen liuiseïyken haard minder doet
gevoelen,
(.Wordt vervólgd.)
hen Suleiman,
Toen Beni el Abbas den troon van den
Khalief had bestegen, moest Ibrahim ben
De toestand in dsn reuzenstrijd.
De strijd aan het We sterf ronfc is^sedert
do laatste weken herleefd, zooals men weet.
En hij houdt aan, boven verwachting. Wij
gaven dezer dagen als onzo meening te
kennen,, dat nu misschien wel weer spoedig
de stilstand zou. intreden, waaraan wij zoo
gewend Waren, het lijkt er nog niet op.
Van Franschen, zoowel als van Duitschen
kant duren de artillerie-beschietingen, de
bajonetgevechten, voort, en hardnekkig is
op verschillende punten de strijd. Niëfc het
minst in Champagne en ten noorden van
Atrecht, waar in de laatste dagen vreeselijk
gevochten is. De aanvallen schijnen uit te
gaan van den kant der Franschen, zoowel
bij Souchez, als in Champagne. Willen die
een doorbraak beproeven Dit gelukt hun
dan niet, althans volgens de Duitsche
berichten. Want de Duitschers nemen blijk
baar revanche voor de voor een dag of tien
verloren 25.000 man krijgsgevangenen. Zij
geven toe, dat de Franschen op één punt,
ten oosten van Aubeaive, hun stelling zijn
binnengedrongen, maar over 't geheel was
de winst aan de zijde der Duitschers. Dat
blijkt uit het aantal gevangetien, die zij
gemaakt hebben, in 't geheel ten noorden
van Atrecht en in Champagne 211 officie
ren en 10.721 minderen; verder werden 35
machinegeweren buitgemaakt.
De Fransche legerberichteu hebben hier
tegenover niet iets dergélijks te stellen. De
Franschen maakten zich echter meester "van
een deel der vijandelijke stelling bij Mesnil,
wat dan wel hetzelfde zal zijn, waar de
Duitschers spreken van heb binnendringen
van den vijand in hun loopgraven.
Veel verandering echter brengt difc alles
nog niet teweeg op het westelijk corlogsboo-
neel, maar het kan de aanleiding zijn tot
een verandering. Echter liggen de vijanden
hier zoo stevig tegenover elkaar, dat zelfs
eenig ackteruitdringen van de eene of an
dere partij ons we-1 niet nader tot de beslis
sing zal brengen.
In het Oosten hebben de laatste dagen
ook weinig of geen verandering gebracht.
De strijd blijft er woeden langs dezelfde
lijn, in ongeveer dezelfde omstandigheden,
't Gaat er om> vooruit te koinen: in 't
noorden bij Dünaburg, iu 't midden in <le
moerassen, en in 't zuiden van Wolhynië.
Maar we merken er niet veel van, dat dc
Duitschers vorderen, in de eerste plaats
niet bij Dünaburg, maar evenmin lezen we,
dat 'zij verder worden teruggedreven. In
het centrum blijft de toestand ook al onge
veer dezelfdevooruitkomen doen de Duit
schers niet, naar 't schijnt, maar de Rus
sen kunnen, ondanks hun optimistische
telegrammen, evenmin iets meer dóen dan
hen tegenhouden. Alleen zouden we uit de
berichten van beide kanten willen opmaken,
dat er met afwisselend geluk wordt gestre
den. In Wolhynië bpweren de Oostenrij
kers, dat zij vooruit komen, maar de Russen
spreken dat tegen, en het lijkt er wel naar,
of de Oostenrijkere nog niet ver van Luzk
en Dubno staan, en dat er nog geen sprake
van is, dat Rowno weer wordt bedreigd.
In het Oosten, blijft'de toestand der laat
ste dagen dus vrij stationair, en van de
overige oorlogsterreinen kunnen wij het
zelfde zeggen. Er komen wel berichten van
Jt Italiaansche front, maar zij zeggen ons
niet veel, altijd komen er weer dezelfde na
Suïeiman ben Abdulmelih, uit het geslacht
van Beni Umaïjeh vluchten en zich tot zijn
verzoening met den kalief verborgen hou
den. Maar die verzoening kwam weldra tot
stand.
Toen Ibrahim nu weer bij den Khalief
was, zei die eens tegen hem op een nacht;
In den tijd van je vlucht,- heb je zeker wel
■ecl avonturen beleefd, Ibrahim ben Sulei
man. Vertel ons toch eens het merkwaar
digste dat je in dezen ongelukstijd overko
men is!"
„Emir el Muminïn" (dat beteekent:
.Beheerscher van alle geloovigen") ant
woordde Ibrahim, ik zal u het zonderling
ste avontuur vertellen, dat ik gedurende
mijn verbanning heb meegemaakt.
Ik was eerst naar Kuia gevlucht. Toen
ik eeus op' een dag buiten de stad ging wan
delen, zag ik eenige menschen aankomen
die zwarte vaandels bij zich hadden. Ik was
bang, dat ze naar mij zochten en daarom
liep ik zoo gauw mogelijk langs allerlei zij
paadjes naar de stad terug, verkleedde me
en verliet mijn schuilhoekje.
Maar, daar ik niet wist, waar naar' toe
te gaan, gaf ik mijn lot aan het .toeval in
handen.
Dit voerde me naar een groot plein
waarop een hoog en statig huis stond. Ter
wijl ik het bekeek eu vol bewondering den
prachtigen stijl van het bouwwerk gade
sloeg, kwam een stoet ruiters aangaloppee-
ren en hield stil voor het huis. Aau het
hoofd reed op een edel paard een man van
krachtige gestalte. Toen ds edelman me
zag, vroeg hij wat ik verlangde. Ik ant
woordde; ,,Ik ben een vreemdeling en ik
ontvlucht den dood."
Bij deze woorden sprong hij onmiddellijk
van zijn paard opende de poort van zijn
huis en noodigde mij uit binnen te komen.
men in voor; Doberdo-plateau, Lavarone,
Folgaria, 't bruggenhoofd van Görz, enz.; er
wordt in gesproken van artillcricactios,
bajonetgeveebteu, onverhoedsche aanval
len, maar er komt geen verandering, en
nog altijd staan de Italianen overal aan de
grens, nog even ver van Görz en Triest, Oos
tenrijksche steden, die zij de Italianen in
Mei reeds binnenrukten in gedachten.
In den Balkan is de opwinding nog ver
meerderd. Rusland heeft Bulgarije een ul
timatum gesteld, op zeer korten termijn,
Daar kan haast- niet anders dan een oorlog
uit volgen, en als Bulgarije meedoet-, zullen
Griekenland en Roemenië er moeilijk buiten
kunnen blijven, 't Kan niet verwonderen
als weldra geheel de Balkan is meegesleept
den den wereldstrijd.
DUITSCHLAND.
Fransche plaatsnamen afgeschaft.
BERLIJN. Bij keizerLijike verordening
is voor de gemeenten in Elzas Lotharingen,
die tot dusverre een Franschen naam
hadden, een Duitsche vastgesteld.
Brief van een krijgsgevangene,
We geven hier een brief van een Fran
schen krijgsgevangene in het kamp te
Lechfeld, waaruit wij het volgende ver
talen. De brief spreekt tegen, wat Fransche
bladen vertelden omtrent den toestand in
het kamp.
Wat mij betreft, ik heb nimmer
gehoord van oen dysenterie-epidemieeen
paar op zich zelf staande gevallen van diar-
rhée zijn voorgekomen ten gevolge van liet
water cn de verandering van voedsel, maar
het was niefc ernstig, ik zelf heb» er ook een
dag last van gehad. Nu en dan een beetje rheu-
matiek of wat keelpijn, maar dat is alles.
DÓ hygiënische maatregelen, welke door den
Duitschen geneeskundigen dienst waren geno
men, zijn uitstekend; zoodra er. ook maar
sprake is van een besmettelijk geval wordt do
patiënt naar het hospitaal gezonden, terwijl
de mannen, dio met hem samen woonden ge
heel gedesinfecteerd worden, zoowel hun klee»
ren als hot gebouw waarin zij verblijf hielden.
Het kamp is zeer goed georganiseerd; vrij
dikwijls worden krijgsgevangenen en barakken
ontsmet; men beeft daarvoor een geheel af
zonderlijk gebouw opgetrokken, met vier stoom
baden cn een douchezaal, waar 80 man tegelijk
een stortbad kunnen, krijgen, terwijl hun idee-
ren cn linnengoed, stroozak en dekens ontsmet
worden.
Bovendien zijn overal wnschbekkens" aange
bracht, waai- men zich zoo dikwijls als men
wil, handen en gezicht, ja» zelfs het geheele
lichaam kan wasschen. Volgens mijn meening
is dit kamp het beste, zoowel wat ligging als
inrichting betreft. Elke groep van vier ba
rakken heeft- een eigen keuken cn waschinrich
ting met 14 tot 16 kuipen, V. C.'s met
stroomend water; electrisch licht; een ver
zamelplaats en openluchtspelen: bosschages
enz. Kortom, wat men je ook moge vertellen,
ik ben tevreden met mijn lot, vooral dank zij
jouw pakjes, waardoor ik nu en dan weer eens
wat anders te eten"*
ENGELAND.
Oe Engelsche scheepvaart.
LONDEN. Gedurende de week, eindigen
de met 29 Sapt., zijn 1387 stoomschepen iu
de Engelsche havens in- eu uitgeklaard.
Zes stoomschepen met een gezamenlijken
inhoud van 20.727 ton werden in dien tijd
hi deu grond geboord.
Londen In het duister.
De nieuwe beperkende bepalingen op de
verlichting voor Londen zijn in werking
getreden. Voor het eerst, schrijft de Ti
mes", ondervonden de Londenaars wat bet
beteekent een weinig door de duisternis te
worden belemmerd. Maar ze namen het
nogal van den vroolijken kant op, wat meer
is dan verwacht kon worden, daar 't begrip
dat de stad in gevaar zou kunnen zijn, nog
bijna' niet bij den Londenaar is doorge
drongen. De straten waren even vol als an
ders het scheen wel of het geroezemoes nog
erger was. Het moeilijkste was dc taxi's te
vermijden, daar hun lantaarns alleen maar
Hij klom een trap op en bracht me in
eon ruime, sierlijke kamer. „Hij is voor
je gebruik!" zoi hij. Daarna wendde hij
zich tot zijn bedienden -en beval hun mij
voedsel, drank, kleeren, boeken, tabak, om
kort te gaan alles te leveren, wat ik noodig
had. Toen groette hij mij met een welwil
lend knikje en liet me alleen.
Daar leefde ik nu in algeheele rust en
veiligheid. Mijn beschermer bezocht me
dikwijls, maar nooit vroeg hij wie ik was en
waarom ik me zoo verborgen hield.
Hij was gewoon iederen dag met zijn ge
volg uit te rijden. Maar wanneer hij
's avonds thuis kwam stond zijn gezicht-
-terneergeslagen eu lag er een treurige uit
drukking iu de donkere oogen.
Eens, op een avond, na een vertrouwe
lijk gesprek, waagde ik het, hem de reden
van zijn treurigheid te vragen. Hij aarzel
de geen oogenblik, maar vertelde met een
gezicht, waarop groote smart te lezen 6tond:
„Ibrahim ben Suleiman ben Abdulmelih
heeft mijn vader gedood. Ik weet zeker, dat
deze vorst, voor tens hoofd de- kalief een
hoogen som heeft uitgeloofd, zich hier in
de omgeving verbbrgen houdt. lederen dag
rijd ik met mijn vrienden uit om hem te
zoeken en den dood van mijn vader te wre
ken. Maar tot nog toe is alle moeite helaas
vergeefsch geweest."
Op dat oogenblik was mijn leven me niéts
waard. Ik wilde het wel weggooien. Ik
wendde me weer tot mijn beschermer en
vroeg hem, hoe zijn vader heette.
Hij noemde mij den naam en ik kon de
waarheid van zijn woorden bevestigen.
„Luister", zei ik tegen hem. „Je hebt
tegenover mij als een vriend gehandeld en
daarom heb je aanspraak op mijn dank
baarheid. Het is dus mijn plicht je alles te
zeggen tyat ik van den moordenaar van je
licht wierpen naar voren, niet opzij. Op de
omnibussen had men noga] last met het
wisselen cn betalen van geld en om t© zien
wat men terugkreeg. Gewoonlijk zijn de
namen der straten al niet erg goed te lezen
in vele wijken van Londen en dien eer
sten avond zullen zij, die hun weg niet keu-
don geducht hebben moeten zoeken
Over liet algemeen doen do moest© •win
keliers eu part iculieren hun best om de voor-
rif ten op te volgen al blijft er ook nog
veel to wonschen.
Twee uur na het vallen van de duister
nis waren er nog heel wat lichten, dio on
bedekt waren en ramen, waarvoor de gor
dijnen niet gezakt waren. In sommigo win
kels waren de gordijnen zorgyuldig neerge
laten, maar stond de deur wagenwijd
open. Maar toch was Londen voldoende 'in
duister gehuld om oen Zeppelin bestuurder
in moeilijkheden te brengen.
FRANKRIJK.
Van het Westelijk Oorlogsterrein.
BERLIJN. Vijandelijke monitors richt
ten hedenmiddag zonder resultaat hun vuur
op Westende-bad.
Een nieuwe poging der Engolschen om
gedurende den nacht het ten noorden van
Loos gelegen verloren terrein te herwinnen
misi akte totaal. Do vijand leed. zware ver
liezen. Nadat op verschillende punten zeer
verbitterde gevechten op korten afstand
hadden plaats gehad, staakte de vijand hier
zijn aanvallen.
Een aanval van de Franschen ten oosten
van Souchezmislukte, ondanks do groote
menigte gasgranaten, waarvan de - jand ge-
bruik maakte.
Een vijandelijke aanval uit Xeuville op'
de hoogtestellingen ten oosten vau die plaats
werd afgeslagen. De vijand leed zware ver
liezen. In een nachtelijk gevecht met gra
naten, dat op ^jien aanval volgde, verloren
wij een stuk loopgraaf van 40 M.
De Franschen herhaalden gisteren hunne
aanvallen in Champagne niet. Met afwisse
lende sterkte hield het artillerievuur van
den vijand aan.
Ten noorden van Le Mesnil werd de
vijand uit -een naar onze stellingen vooruit-
springende loopgraaf geworpen, waarbij hi!
belangrijke verliezen leed, ook aan krijgsge
vangenen,
In «etf gevecht met handgranaten om de
stelling ten noordwesten van Ville-sur-
Tourbe behielden wij de bovenhand.
De vijand herhaalde zijn luchtaanvallen
op Laon en Vouziers. In beide plaatsen wer
den weder een groot aantal burgers de
slachtoffers van het bommen werpen. In de
streek van Bethel werd het Fransche lucht
schip Alsace" genoodzaakt te landen. De
inzittenden werden gevangen genomen.
Zondag te 8 uur 36 's voormiddags worden
door Fransche vliegers bommen geworpen
op de neutrale stad Luxemburg. Twee
Luxemburgscbe soldaten, oen arbeider en
een winkeljuffrouw werden gekwetst.
Een legerorder van Maarschalk French.
LONDEN. Veldmaarschalk Frensch heeft
op 30 Sept. de volgende dagorder uitge
vaardigd „Wij hebben thans een beslis
send stadium in den grooten slag, die op
25 September begou, bereikt. Onze bond-
genooten zijn in het zuiden in de laatste
verschansingslinie van den vijand doorge
drongen en hebben een groot aantal gevan
genen en een aantal kanonnen venneêsterd.
Het tiende Fransche legerkorps, onmiddel
lijk aansluitend aan onzen rechtervleugel,
stiet op hevig verzet, maar had schitterend
succes en slaagde er iu zich te verzekeren
ven de belangrijke positie, bekend ais de
Vimy-keten. De operatiën der Britsche
troepen hadden groot succes en brachten
belangrijke resultaten. In den ochtend van
25 September vielen het eerste en vierde
corps aan en vermeesterden de eerste,
meest krachtige vijandelijke verdedigings
linie, zich uitstrekkend van onzen uitersten
vader weet, en je zijn schuilplaats ver
raden.
„Ken je hem dan?", vroeg hij verbaasd.
„Ja", zei ik langzaam. „Hij zit tegen
over je."
Wij zagen elkander een vreeselijke minuut
zwijgend aau .Toon zei mijn gastheer. „Ik
geloof, dat heb ongeluk je zoo heeft terneer
geslagen dat je alieen een middel zoekt om
dit ellendige leven een einde te
maken."
Ik schudde het hoofd.
„Wat ik gezegd heb, is de waarheid. Het
lot heeft me in je macht gebracht; je moet
je plicht doen en het- vergoten bloed wre
ken."
Toen vertelde ik hem in alle bijzonder
heden, onder welke omstandigheden 2>jn
vader om het leven gekomen was.
Hij twijfelde nu niet langer en zei:
„Wat mijn armen vaderbetreft, zal je
jezelf op den dag van heb jongste gezicht,
van aangezicht tot aangezicht tegenover
hem te verantwoorden hebben, voor den
stoel van den hoogsten Rechter, die tus
schen jullie beiden zijn uitspraak zal doen.
Ik zal je niet verraden. Je bent mijn gast
en ik wij het heilige recht niet schenden,
dat mij aan jou bindt. .Maar, daar ik van
nu af, van mezelf niet zeker meer ben, ver
zoek ik je mijn huis te verlaten."
Bij deze woorden gaf hij me een beure
met 500 dinar ('een munt van ongeveer
50 ets.) „Neem dit geld", zei hij, „je zult
het kunnen gebruiken." Ik wees de edel
moedige aanbieding van de hand en verliet
het huis, vol bewondering over de groot
moedigheid en de menschelijkheid van dezen
vijand.
Dit is, o Emil e! Muminin, het eigenaar
digste avontuur dat ik in den vreeeelijken
tijd van mijn verbanning neb beleefd."
