Correspondentie.
X>Eï SOIjB ATEKTCOURAKTT van Vrijèag X October 191S
Cavalerie Oost-Indi'é. F. D. Fokkema, H. P.
T. Gier urn.
Artillerie- hier te lande. I, A. Aler, W. J.
Maalsteed, L. F. J. Mahlmeijer, P. M. J. W.
van der Slikke, D. M. J. Barnasconi, F. 0.
Boogaard, jhr. J. A. H. van der Does, G. H.
C. van Dijk, .T. C. II. Fraser, J. F. Hammer,
A. G. Jagt, E. A. A. Liera, C. J Lorentz, A.
Spruijt, W. T. van Viersen, J. W. Vintgens,
W. At. J. A. L. de Visser, jhr. F. M. W.
Michiels van Kcssenich.
Artillerie Oost-Indië. Fischer, A. C.
Hofstee. G. .T. van Driel, H. A. Munzebrock,
M. P. Pattist.
Genie hier te lande. A. Burgdorffer, A.
Janssen, J. J. Marlet, J. C. Stumphius, S. L.
Wijnbergen.
Genie Oost-Jndi'é. P. J. Droog, V. E. van
Katwijk, V. F, C. Maronier, J. W. van
Roijen, J. J. Heer ma van Voss.
De cadetten, die overgegaan zijn naar het
derde studiejaar, zullen 1 October a.s. te
Breda aan de Kon. Mil. Academie een oplei
dingscursus voor officier gaan volgen.
De nieuwbenoemde cadetten, zoowel die af
komstig zijn van de Cadettenschool als die uit
do burgermaatschappij, zullen 1 October den
cursus voor het eerste jaar Breda aan de
Academie arnvangen.
intern, brevet voor vliogen.
"Do luitenants ter zee 2e klasse H. N i e u-
wenhuis, K. W. F. Doorman en K.
Muller èn de officier-machinist 2e klasse
H. Steensma hebben in het vliegkamp te
Soesterberg met goed gevolg proeven afgelged
tot het behalen van het internationale brevet
van vlieger.
De luitenant t/zee 2e klasse A. S. Thom
son, met wisn de Minister van Marine Vrij
dagmiddag to Soesterberg een vliegtocht
maakte, behaalde reeds geruimen tijd geleden
zijn brevet.
Van detaohosring onthoven.
De majoor H. L. G. Donleben van het
I3e regiment infanterie is van zijn detachee
ring bij het 7e regiment infanterie ontheven
en naar zijn korps teruggekeerd.
De majoor G. H. C. Cramer van het 7e
regiment infanterie, gedetacheerd bij het 13e
regiment infanterie, wordt van deze detachee
ring ontheven en teruggeplaatst bij het 7e reg.
Non-activiteit.
Bij beschikking van den Minister van Oorlog
d.d. 27 September 1915 is aan den paarden
arts der 1ste klasse J. C. Numans andermaal
cn-activiteit verleend en wel tot 8 November
1916.
Verslagen.
Met St.Ct. 227 worden verzonden het Ver
slag omtrent het in 1915 in Ned.-Indië gehou
den examen voor toelating tot do Cadetten
school in Nederlandhet Verslag der werk
zaamheden van de Commissie van aanneming
voor adelborsten 2de kl.3de afd. bij het Kon.
Insfc. voor de Marine en het Verslag der werk
zaamheden van de Commissie van aanneming
van adsp.-adelborsten bij de zeemacht voor het
Internaat te Dordrecht. (St.Ct.)
Naar Oost-IndlS.
Den 7en October vertrekt met het stoomschip
„Insulinde" naar Oost-Indië een detachement
6uppletietroepen, sterk 6 sergeanten en 40 min
deren, onder hevel van den 2e-luitenant der
infanterie J. H. d e B e u k en met medegéleide
van den 2e-luit. der artillerie C. T j e e n k
W i 11 i n k, beiden bestemd voor het leger in
Ned.-Indië.
Hoofdstuk VI Staatsnegrooting.
(MARINE.)
(Slot.)
Maatregelen van materie.elen
aard als gevolg van de opheffing
van 's R ij k s werf te Amsterdam
als werf van aanbouw en herstel
ling. Terwiijl aanvankelijk op de begrooting
van 1915 een bedrag van 100.000 was opge
bracht voor do onder dit hoofd bedoelde maat
regelen, moest dit bedrag voor de definitieve
samenstelling der begrooting bij het Departe
ment tot fö0.000 worden teruggebracht in
verband met behoeften van meer dringenden
aard. Nu echter de opheffing van s Rijks werf
te Amsterdam als inrichting van aanbouw en
herstelling een voldongen feit is, behooren
thans, in aansluiting aan hetgeen reeds in
1915 werd voorbereid, de verdere maatregelen
te wordep genomen die noodig zijn om het
Mariue-etablissement te Amsterdam zoodanig
in te richten als met zijne gewijzigde bestem
ming overeenkomt.
Daartoe wordt noodig geacht het maken
eener afscheiding te land.en te water van het
ten verkoop bestemde gedeelte, het maken
eener overkapping cn helling voor lichte vaar
tuigen, hot gelijkmaken eener helling en lie*
maken van een kaaimuur, de verplaatsing
eener loods, de vert/immering van magazijnen,
do verplaatsing en inrichting van gebouwen,
het demonteeren van over te brengen werktui
gen, de overvoer naar elders en opstelling enz.
Bovendien behoort bij 's Rijks werf te Wil
lemsoord de z.g. eikenhoutloods te worden in
gericht tot magazijn van maohinekamerbehoef-
ten en electriciteitsbenoodigdheden.
Voor een en ander is een bedrag van 95.000
uitgetrokken.
Voor kosten van het personeel der actieve
zeemacht, bestaande in traktementen, soldijen
en toelagen is, vergeleken bij 1915, eene lioo-
gero raming van 180.000; en voorts o.a. voor
kosten van voeding eene lioogere raming van'
96.000.
Graaf Bernstorff.
Een naam, die vaak genoemd ïs in 'fc
laatste jaar, schoon vroeger meer dan in
do laatste maanden. Zijn faam is nu over
schaduwd door die van den Oostenrijkschen
gezant Dumba. Maar als Duitsoh gezant in
da Vereenigde Staten heeft hij1 een moei
lijken en verantwoordelijken post; hij moet
veel goedmaken, ,met woorden, wat zijn re
geering gedaan heeft en niet naar den zin
der Amerikanen was. Vooral na de tor
pedeering der „Lusitania" en der „Ara
bic" was zijn positie heel lastig. In den
laatsten tijd is echter de verhouding van de
Vereenïgde Staten tot Duitschland veel ver-
Het tekort aan zeeofficieren, dat in de toe
komst ten gevolge van het feit dat dn de laat
ste jaren hot aantal opengestelde plaatsen als
adelborst bij het Koninklijk Instituut voor do
Marine niet is kunnen worden vervuld, eer
zal toe- dan afnemen, noopte tot het onver
wijld treffen van maatregelen om, zonder in
eenig opzicht wijziging te brengen in het be
staande stelsel van opleiding in dezen noodtoe
stand te voorzien. De overweging, dat in den
lande een breede kring van personen bestaat,
wier zonen, hoewel door opvoeding en bescha
ving voor do betrekking van zeeofficier
geschikt te achten, verstoken zijn van on
derwijs op hoogere burgerscholen met vijfja
rigen cursus, welker einddiploma toegang geeft
tob het Koninklijk Instituut, leidde den
Minister er toe aan de Koningin voor te stel
len om door stichting van een internaat dezen
jongelingen gelegenheid te geven het onder
wijs aan de hooger© burgerschool te Dordrecht
te volgen, met verplichting om, na behaald
einddiploma, de zeeofficiersloopbaan te kiezen.
Bij Kon. besluit van 8 Juli 1915 werd dit
internaat gevestigd te Dordrecht en onder lei
ding gesteld van een gewezen zee-officier, oud
directeur van eene H. B. S. Na met goed
gevolg afgelegd eindexamen H. B. S. worden
do jongelingen benoemd tot adelborst der 2de
klasse en bij het Kon. Instituut geplaatst. De
kosten van het internaat komen ten laste van
het Rijk; aanschaffing en onderhoud van klee
ding en schoeisel, zoomede zak- en reisgeld
zijn ten laste van ouders of voogden, die bo
vendien f 300 per jaar bijdragen tijdens het
verblijf van hunne zonen aan het internaat.
De kosten per persoon worden gesci.at op
f 750 per jaar; gerekend is op 24 geplaatsten.
In verband met de reorganisatie van de
machinistenopleiding van eene drie- tot eene
vijfjarige,- welke ook reeds van toepassing zal
zijn op de aanwezige adspirant-machinisten,
zullen zij, die behooren tot de oudste afdeeling,
worden bestemd om 1 Sept. 1916 hunne op
leiding voort te zetten aan het Kon. Instituut
voor de Marino te Willemsoord. Met het oog
op do diensten, welke zij reeds gedurende de
mobilisatie op de vloot bewezen hebben, zullen
zij in plaats van te embarkeeren, gedurende
den cursus 1915—1916 bij de Marine-Machi-
nistenschool in opleiding blijven. De op hen
volgende afdeeling zaj den cursus 1915—'16
mede aan die school volgen, en op 1 September
1916 op het varende materieel worden geplaatst.
De opnemingsvaartuigen der militaire hydro-
graphie Raaf en Geep zijn 40 jaar oud
en zullen zeer spoedig aan den dienst ontval
len, zoodat het noodig is ze te vervangen.
Dit kan het goedkoopst geschieden door den
bouw van een nieuw vaartuig, dat, bemand en
uitgerust als do Hydrograaf, het werk zal
kunnen verrichten van Raaf en Geep sa
men en jaarlijks ongeveer f 10,000 minder
aan exploitatie zal kosten.
Als eerste termijn voor dit vaartuig, waar
van de totaal-kosten worden geraamd op
140,000, is opgebracht f 20,000.
Uit de Staatscourant.
Bij besch. v. d. Min. v. Marine is luit.
t. z. 2de kl. C. E. L. Helfrich met 1 Oct.
belast met het hevel over Hr. Ms. ,,Thor",
en id. id. F. A. van Vloten, onder eer
volle ontheffing van het tijd. bevel over ge-
meldcn bodem, overgepl. a/b. Hr. Ms. „Van
Galen".
Verbod van verblijf aan niet-Nederlanders
In Den Heldor.
De vice-admiraal, commandant van de Stel
ling van den Helder, belast met de uitoefe
ning van het militair gezag, bedoeld in art. 7
dor wet van 23 Mei 1899 („St.bl." no. 123),
in de gemeente Den Helder, gezien het Kon.
besluit van 8 Sept. („St.bl." 448), waarbij
deze gemeente in staat van beleg isverklaard
overwegende, dat het wenschelijk is den lp®"
o-an" tot en het verkeer binnen het gebied
der Stelling van Den Heldor to regelen over
eenkomstig do eischen der algemeeno veilig
heid gelet op art. 23 van bovengenoemde wet
verbiedt
met ing. van 1 Oct. den toegang tot en
het verkeer binnen de gemeente Den Helder
aan alle niet-Nedorlanders, onverschillig van
welke nationaliteit, geslacht of leeftijd.
Van dit verbod zijn uitgezonderd niet-Ne
derlanders als bovenbedoeld, aan welke eene
bijzondere vergunning tot toegang en verblijf
binnon deze gemeente is verleend.
Tot het bekomen dezer vergunning (pas)
zullen gegadigden zich, onder opgave van
hunne nationaliteit, van de redenen welke hun
verblijf te Den Helder wenschelijk maken,
hunne middelen van bestaan, plaats, jaar en
datum van geboorte, geslacht en alle verdere
noodig geachte inlichtingen, moeten wenden
tot den plaatselijkencommandant te Den Hel
der (Spoorstraat 7—9), welke autoriteit de
door den vicc-admiraal geteekende passen zal
uitreiken.
Alle niet-Nederlanders, thans reeds te Den
Helder gedomicilieerd, zijn verplicht vóór 8
Oct. hunne aanvraag tot den plaatselijken
commandant te richton.
Overtreding van dit verbod wordt ingevolge
art. 49 van bovengenoemde wet gestraft met
hechtenis van ten hoogste 3 maanden
(„St. Ct.")
Opleiding zee-officieren.
Bij beschikking van den Minister van Marine
van 27 September is eene commissie benoemd
om voorstellen in te dienen tot wijziging van
de opleiding der a.s. zeeofficieren in dien zin
dat deze opleiding, meer dan tot dusverre,
gericht zal zijn op de algemeens psychische en
physiologischo ontwikkeling en op de intellec-
tueele ontwikkeling naar ieders persoonlijken
aanleg.
In deze cijmmissie zijn benoemddo gepen-
sionneerde vice-admiraal G. F. Tydeman,
Voorzitter der commissie tot het examineeren
van zee-of ficicren, ais lid-voorzitterde schout
bij-nacht titulair E. E. Dullemond, comman
dant van het Koninklijk Instituut voor de
Marine; de kapitein ter zee J. J. Oudemans;
de kapitein-luitenant ter zee C. L. van Buu-
ren; de kapitein-luitenant ter zee J. W. F. J.
de Wal, als leden en do gepensionneerde kapi
tein-luitenant ter zee titulair J. Wolterbeek
Muller, als lid, tevens secretaris.
Do „Canopus".
Blijkens bij het Departement van Marine ont
vangen bericht is Hr- Ms. „Oanopus" 21 dezer
te Tandjong Priok aangekomen. (St.Ct.)
kostwinners voor de provincie Noord-Holland
is Haarlem. Red.
M. v. d. G., Rotterdam. Wanneer do lich
ting 1907 naar do landweer overgaat, is nog
niet'bekend. Vermoedelijk zal dit niet voor
de demobilisatio piaats hebben. Red.
G. G. B. 1'. te Gorinchem, schrijft ons:
„Naar aanleiding van het antwoord van do
red. aan mil. L. 3e regt. veld, betreffende het
wel aanspraak hebben op toelage als timmer
man volgens R. M. 1914 bladz. 703 en 7(j3,
ben ik zoo vrij u even mede te deelen, dat ik
juist het tegenovergestelde enkele maanden
geleden in versohillendo bladen heb gelezen,
leder militair was onder deze tijdsomstandig
heden verplicht zijn vak. 't welk hij in den bur
gerstand uitoefond, zoo noodig, zonder eeriigo
toelage uit te oefenen. G. G. B. P."
Dit is juist, maar het neemt niet weg, dat
als voor het verrichten van bepaalde werk-
z a a m heden een toelage wo r'd t
toegekend, men hiervoor in aanmerking
mag komen. Red.
B. G. P., Ede. Wij zijn het in 't algemeen
niet met u eens. Is men hospitaalsoldaat, dan
is men n. o. m. verplicht, de verpleging op
zich te nemen van alle voorkomende ziektege
vallen, ook dus gevallen van besmettelijke
ziekte. Acht men zich niet sterk genoeg, dan
is do weg, dit aan den geneesheer, die u met
de verpleging belast, mede te deelen, die u
dan vrijstelling voor de verpleging bij besmet
telijke ziekte kan verleenen. Red.
J. J. v. d. B., Ierseke. In hoeverre militai
ren vrijgesteld zijn van het weggeld in de pro
vincie Noord-Brabant is ons met bekend. Wij
vermoeden echter, dat in dezen tijd, nu vele
militairen slechts tijdelijk in die provincie ver
blijf houden aan die weggeldheffingen moei
lijk de hand kan worden gehouden. Informeer
per telegram aan Gedeputeerde Staten van
Noord-Brabant. Red.
H. H., Roermond. Ook hij verblijf in een
ziekenzaal is de soldij bepaald op 0.04 per
dag voor een soldaat en op 0.08 voor een
korporaal. Red.
J. W. v. A., Helder. Schrijf over die aan
gelegenheid aan den burgemeester van 's-Gra-
venhage, of aan de commissie van voorlichting
in zake bezwaarschriften wegens vergoedin
gen aan kostwinners te 's Gravenhage. Red.
J. v. S., 's-Gravenhage. Uw vraag is niet
zoo gemakkelijk beantwoord. Wij veronderstel
len, dat gij niet getrouwd zijt. De hoofdzaak is
dan welke plaats op 31 Juli 1914 uwe vaste
standplaats was, indien gij als beroepsmilitair
wordt beschouwd, of wel welke uw laatste vaste
woonplaats voor opkomst onder de wapenen
was, indien gij als verlofsmilitair wordt aan
gemerkt. Bij verblijf in elke andere dan de
vorenbedoelde plaats, hebt gij recht op mobili
satietoelage. Wij raden u aan een request aan
den M.v.O. te richten, ten einde op die wijze
eene beslissing uit te lokkep. Wij vermoeden
dat gij als verlofsmilitair op grond van de gel
dende bepalingen te 's-Gravenhage verblijf
houdende, er wel recht op hebt, omdat Kam
pen waarschijnlijk uw laatste vaste woonplaats
voor opkomst onder de wapenen was. Red.
J, v. d. K., Amsterdam. Deze verlcfsregeling I
beoordeelt do compagnies-commandant. Red. I
en eenig teekengerccdschap, o.a. een jiassor-
doox, mot naam op de deksel ,,J. W. Car-
souw" in rooden inkt. Er wordt beleefd be
richt verzocht door S. S. Carsouw, matroos
2g klasse, a/b Hr. Ms. „Van Bpeyk", Den
Helder»
Book gevonden.
Op 26 Sept. heeft een met mij reizende ka
meraad uit Nispen ^cn pakje vergeten, inhou
dende een boek, get/ireld„Aan het Altaar".
Ilct boek is terug te bekomen bij milicien H.
de Koning, detachement Hendrik-Kazerno to
Zuiddorpe Z.V1,
Spelen voor do soldaten.
Verveling is een kwaad ding kam den
mcnsch tot slechte dingen voeren. Geluk
kig is er een probaat middel tegen,
arbeid. Maar men kan niet altijd arbeiden,
en er moet dus in de vrije uren een tweede
middel bijkomen, de ontspanning. Ont
spanning, die t&ver.a ©enige inspanning
vormt, niet van het lichaam, van den geest,
van het denkvermogen.
Onze mannen in het leger en op de vloot
hebben het niet gemakkelijkoefeningen,
Lange marschen, de dagelijksche corveeën
vulien een groot gedeelte van den dag en
maken hen zeker dikwijls lichamelijk moe.
Maar er blijven nog altijd, 's avonds voor
al, en niet het minst in de lange winter
avonden, uren genoeg over. Die kan men
ook nuttig besteden, met studeeren. Doch
niet altijd kan de boog gespannen zijn, en
er zijn er ook, die geen hoofd voor de studie
hebben, en dan moet er iets anders gezocht
worden. Reeds dadelijk, in 't begin der
mobilisatie, heeft men daaraan gedacht; en
onder de mannen, die inzagen, dat vooral
in dezen oorlogstijd tegen de verveling moest
worden gestreden, was de heer C. Prince te
Driebergen. Van de ,,Soldatencourant"
waren nog maar enkele nummers versche
nen, en reeds op 11 September 1914 ver
raste de heer C. Prince ons met een Dam
spel met schijven, die iedereen gemakkelijk
kan maken en die zelfs op dë afgelagenste
plaatsen hun nut kunnen doen. Later kwam
daar een dominspel bij en ten slotte een
schaakspel.
Wij brengen hier den heer Prince gaarne
een woord van lof voor wat hij voor onze
soldaten deed. Het eenige nummer van de
„Sol daten courant", dat op heb oogenblik
is uitverkocht, is No. 11, waarin zijn
damspel voorkomt. Meer dan 50.000 exem
plaren zijn daarvan de wereld ingegaan en
zullen hun nut hebben gedaan. Niet alleen
door het spelen zelf er mee, maar ook door
het. maken, het knutselen. De spelen van
den heer Prince kunnen door iedereen ver-
CORRESPONDENTIE VRAGEN.
Nogmaals zij medegedeeld dat vragen niet per
brief maar uitsluitend In deze rubriek
beantwoord worden.
Alle vragen worden, zooals onze vrienden wel
weten, regelmatig en zoo spoedig mogelijk door
ons afgedaan, zoodat het overbodig is nog weder
eens bij nader schrijven antwoord te verzoeken.
Uitbetaling vergoeding levensmiddelen
Tiveede plaatsing.
3e Eskadron 2e Rog. Huzaren.
Allen, die gedurende het tijdvak van 1
Dec. 1914 t/'m. Maart 1915 bij het 3e esk.
2e reg. huzaren gediend hebben, worden
verzocht hun tegenwoordig adres aan den
opperwachtpa, adm. v. Harderwijk, 3o esk.
2e reg. huz. bekend te maken.
K. Oostkapelle. Het recht op vrij vervoer
voor Rijksrekening bestaat alleen naar de
woonplaats. Red.
J. B. Gorinchem. Het adres van de commis
sie van voorlichting in zake vergoedingen aan
Een kijkje op het Oostelijk oorlogsterrein. Daar wordt zeer hevig gevochten,
maar op ons plaatje ziet het er kalm uit. Een vredig landschap, daarin een kruisbeeld,
zooals men langs de Russische wegen aantreft, een paar soldaten en op den weg een
zwaar bepakte wagen. Om dien wagen is het hier to doen. Hij brengt aan da mannen,
dio aan het front vechten, verheuging en misschien menige verrassing. Want het
is de wagen van den veldpost vol pakjes en brieven van huis, van vrouw, kinderen,
ouders, verloofden. Er zal door menigen, die hard vecht, verlangend naar worden
uitgezien, maar ook menige brief, menig met liefde en zorg gereed gemaakt pakje
zal te laat komen!
Wij geven hier een kijkje op een der weinige havenplaatsen, die het ver
kleinde Turkije nog bezit aan de Egeïsche Zee, nl. van Kawala. Er is sprake van
dat Turkije er thans afstand van zal doen ten gunste van Bulgarije, dat zich dan
aan de zijde van de Porte zal plaatsen. Kawala is een drukke haven en was dat
reeds veel vroeger, want het is een oude stad. Merkwaardig is in de stad een oude
Byzantijnsche burcht, verder heeft het drie groote tabaksfabrieken met 5000 werk
lieden en een waterleiding. In dio sigarenfabrieken werkt ongeveer een vierde der
bevolking. De plaats is de hoofdhaven van noord-oostelijk Macedonië en bèlanc-rijk
door uitvoer van koren, katoen en tabak.
F. D. L„ Ede. Riclit zelf een verzoekschrift
tot den burgemeester van Ti©l ter verkrijging
van de vergoeding wegens kostwinnerschap.
Red.
J. v. d. B Budel. Deze verlofsregeling ïs
ter beoordeeling van uwen compagniescomman
dant. Indien er echter geen dienstbelangen
mede gemoeid zijn, zal men uw periodiek ver
lof wel kunnen laten doorgaan. Red.
J. G. S., fort Spaarndam. Ons dunkt, dat
een landweer-infanterist, die als timmerman
op bet fort en voor de troepenloodsen dienst
doet, reoht heeft op de. toelage bepaald in bet
Recueil Militair 1914. (Zie blz, 703 en 763.)
Red.
R. B., 's-Gravenhage. Voor elke provincie is
eene afzonderlijke commissie ingesteld. Gij be
doelt waarschijnlijk de commissie vcor Zuid-
Holland. Voorzitter van die commissie is mr.
M. J. C. M. Kolkman, lid van Gedeputeerde
Staten van Zuid-Holland. Oud-minister van
Financiën te 's-Gravenhage. Red'.
Verkeerd geweer.
Hij, die de afetandsmarschen in het Stadion
meegemaakt heeft, en daar een verkeerd ge
weer heeft meegenomen "WN. 3197 serie 8102
terwijl het andere in mijn bezit is Wn. L.W.
5203 serie 3989, wordt beleefd verzocht zoo
spoedig mogelijk te schrijven aan den 2de luix.
Zon, fort Velsen, Beverwijk.
Verloren Voorwerpen.
Ondergeteekende reisde Zondagmorgen met
den militairen trein van Utrechx naar Leeu
warden, Bij Heerenreen kwam ik tot- de ont
dekking, dat er een pakje bij het mijne lag.
Waarschijnlijk is heb van een Groninger mili
tair, want te Meppel zijn er 3 uit den trein
gegaam
De eigenaar kan zich wenden tot korp. J.
de Vries, detachement pontonniers, Vlucht-
haven, Gorinchem.
J.l. Zaterdag mét permissie zijnde, moest
ik op mijn reis van AmsterdamGroningen
overstappen in Amersfoort, maar nu wil het
geval dat m'n maat en ik in een verkeerden
trein stapten, wa t we na het een der inzittenden
gevraagd te hebben, aan de weet kwamen. In
de haast uitgestapt, nam ik bij vergissing een
verkeerd pakje mee, wat toevallig in hetzelfde
soort papier gewikkeld was, maar toen was
de trein, die ongeveer half 7 in de richting
Kesteren vertrok, reeds weg. Nu heeft mis
schien die andere man, wiens pakje ik mee
nam, het mijne meegenomen. In 't pakje welk
ik nu in 't bezit heb, zit o.a. een paar sok
ken, boezeroen en een kinderjurk en boeze
laar; in mijne zat een model trui, een f rok je
vaardigd women, en heel gemakkelijk. Er
is maar voor noodig wat afval van karton,
lijm, eenige lucifersdoosjes, een scherp mes
of een schaar.
Op welke manier men dat doen kan,
de heer C. Prince, te Driebergen, is zoo
welwillend ons mee te dealen, dat hij ieder
een, die er om vraagt, mits men een
postzegel voor antwoord insluite, gratis
inlichtingen zal geven. Tevens houdt de
heer Prince gaarne demonstraties voor
comité's over het maken van spelen uit af-
val, „afvalkunst", zooals hij het noemt.
Het doet ons veel genoegen, dat de heer
Prince veel pleizier beleeft van zijn pogin
gen om de verveling onder de gemobiliseer-
den te verdrijven. Hij heeft er, wij merk
ten het in ons blad, sucoes mee, maar
bovendien weten wij, hoezeer zijn inzendin
gen op de Militaire Huisvlijttentoonstelling
te Amsterdam in Maart van dit jaar gepre
zen werden. Tal van bladen hebben ook het
werk van den heer Prince besproken. ,,den
grooten, den onuTtputtelijken, den onver-
moeiden knutselaar", zooals bijv. de „Arnh.
Courant" bem noemt. Hij verdient wel,
dat wij nog eens weer de aandacht wekken
voor zijn arbeid en pogingen, die zoo geheel
belangeloos zijn.
De Pandoerpraatjes.
Nu ons van verschillende zijden pandoer-
praatjes worden toegezonden, waarbij ons
tevens de oplossingen door de inzenders zijn
toegezegd, lijkt het ons het beste dat ande
ren ons geen oplossingen meer toesturen.
Alle pandoerders kunnen dan hun kunst
beproeven op de „praatjes" en zoodra de
oplossing van den inzenders in „De Solda-
tencourant" gepubliceerd is, nagaan of zij
het bij het rechte eind hadden.
Dus zien wij voortaan met pleizier goede
„praatjes" tegemoet, waarbij de inzender
dan tevens de oplossing moet voegen, welke
iij twee nummers later zullen plaatsen. Zoo
kan men elkander den komenden langen
avonden gezellige bezigheid verschaffen.
Het Pandoerpraatje van kanonnier Buis.
Ziehier de oplossing van het praatje uit
No. 173.
Oplossing:
le slag: lo 6peler ruiten 8, 2e speler ruiten
vroqw, 3.8 speler ruiten 10, 4e speler ruiten 7;
2e slag: 2o speler klaver heer, 3o speler rui
ten heer, 4e 6peler klaver aas, le speler klaver
vrouw
3© slag3e speler klaver hoer, 4e 6peler har
ten heer, le speler klaver 10, 2o speler schop
pen aas.
4o slag3o speler klaver 8, 4e speler ruiten
aas, le speler klaver 7, 2e speler schoppen 10.
5e slag: 4e speler ruiten 9, le speler schop
pen 8, 2e speler schoppen 9, 3e speler harten
boer.
6e slag4e speler harten 10, le speler har
ten 8, 2e speler harten aas, 3e speler harten
vrouw.
7e slag: 2e speler harten 6, 3e speler schop
pen boer, 4e speler schoppen vrouw, lo speler
harten 7.
Werpt met den vijfden slag, nadat No. 4.
ruiten 9 voortrekt, de lo speler één harten-
kaart weg, dan gooit No. 2 schoppen 9 en
No. 3 schoppen boer. Ze6de slag: Nu trekt
No. 4 schoppen 7, waarna de le speler „hangt"
met schoppen 8.
Wij ontvingen nog een nagekomen goede
oplossing van do pandoerclub Oostpolder (Uit-
huizermeeden) bestaande uit do HJI. Dam-
hoff, J. Bruining, G. H. Koning, J. Sietsema
en H. Smit van de L.W.I.
Nog ontvingen wij een goed beredeneerde
oplossing van de milicien M. Snoeck en J. van
Os, namens een pandoerclub van de lo Comp.
2o Bat. 15 Reg. Inf.
Pandoerpraatje-Croeneveld.
Kwartiermeester F. Groeneveld, M. K. W
post 9, Texel, schrijft ons:
Naar aanleiding van het reeds tweemaal ver
schijnen ran een pandoerpraatje in uw veel
gelezen bla<» verzoek ik u beleefd onderstaand
praatje te plaatsen, wat hier op do Post ge
speeld werd. Bij voorbaat mijn dank.
No. 1schoppen 7, ruiten 9, klaver 7, 10,
harten 7, 8, 9, 10.
No. 2: schoppen 9, ruiten vrouw, koning,
klaver 8, 9, harten boer, vrouw, koning.
No. 3: schoppen 8, 10, koning, aas, ruiten
7, 10, klaver a., harten a.
No. 4: schoppen boer, vrouw, ruiten 8,
boer, klaver boer, vrouw, koning, harten 6.
Spelregel: de boer mag niet verzaakt wor
den.
Pandoerpraatje c-l-22 R. I.
Mil. C. Struiken van de pandoerclub 4 1
22 R. I., zendt ons namens zijn club 't vol
gende praatje:
Speler no. 1 schoppen i810, J±ari.en
vrouw, Ruiten 7, Klaver 7—8 en Heer. Speeit
uit Harten vrouw (troef).
No. 2. Ruiten aas 8 en 9, Klaver 10, Schop
pen aas en boer, Harten 10 en 8.
No. 3. Harten boer 7 en 6, Klaver 9 en
vrouw, Ruiten heer en vrouw en Schoppen
vrouw.
No. 4, Harten 9 en heer. Schoppen heer en
9 Klaver aas en boer, Ruiten boer en 10.
Spelregel. Troefboer mag niet verzaakt wor
den.
D8 vereeniging O. H. B. opgericht en gevestigd
te Fort Bovensluis.
Ter aanmoediging en bevordering der huis
vlijt, als ontspanning in een daarmede 6ckaarscn
bedeeld kampement;
het bestuur van voornoemde vereemging,
kennis nemende van de door do militaire
autoriteiten aangekondigde verplaatsing van
een deel van haar geaente clientèle
zich gedrongen gevoelend uiting van erkente
lijkheid te geven voor genoten vertrouwen;
in acht nemende, de onmogelijkheid iederen
cliënt afzonderlijk aan te schrijven,
brengt door dezen, ook namens alle aan de
vereeniging verbonden werkende leden, des-
zelfs besten dank aan den WelEd. gestr. heer
commandant, h.h. 'onderofficieren, korporaals
en manschappen, voor de welwillende tege
moetkoming, voor daadwerkelijken en verleen
den financieelen steun.
Hopende, dat de tot onzen spijt van hier
vertrekkende clientèle, zich dikwerf ontepanne,
door beoefening en aanmoediging der huis-
vlijt;
beleefd ter kennis brengend, dat de vëreeni-
oing, naar gelang van omstandigheden, zich
steeds ter beschikking houdt, eventueel haar
te zenden orders volgaarne en spoedig uit te
voeren.
er op attent makende, dat alle prijsopga
ven gratis worden verstrektnieuwe en be
staande teekeningen, alsook al& mogelijke voor
werpen, gedeeltelijk of afgewerkt, naar keuze,
tegen matige vergoeding toegezonden worden,
met nadruk echter ter kennis brengend, dat
de bestaande prijzen alleen gelden voor h.h.
militairen; verzoeke voor civiele personen na
dere opgave, gratis te bekomen bij den secre
tarie.
Het Bestuur der vereeniging:
P. PBENE, voorz.
F. v. d. BROEKE, vice-voorz.
P. J. KAMPS, secretaris.
F. DE LINT, penningmeester.
J. LUTE, taxateur.
C. v. ETTEN, oommissionnair.
Feestavond van M. 0. B. I. L. I. A.
Mil. Aug. M. J. Gregoire schrijft ons uit
VGravenbage
Een krachtig bewijs wat wilskracht en samen
werking vermogen, gaf gisteren de Militaire
Vereeniging „Mobilia", opgericht uitsluitend
uit onderofficieren en minderen van de le
Comp. 2e Bat. van het Regiment Grenadiers.
Ofschoon deze vereeniging pl.m. 6 weken be
staat, heeft zij het durven wagen gisteravond
in de zaal van Concordia eene uitstekend ge
slaagde uitvoering te geven.
Onder de aanwezigen merkten wij op kolonel
Habbema. De Regiments-Cfommandant had
zich doen vertegenwoordigen door luitenant
adjudant de Groot .terwijl de Compagnie-com
mandant, kapitein Giese persoonlijk aanwezig
was. Verder zagen wij nog 3 luitenants en dq
beide Sergeant-Alajoors der Compagnie.
Do beschermheer van „Mobilia", kapitein v,
Gemert, had telegrafisch zijn gelukwenst-hen
gezonden voor hot welslagen van den feest
avond. ZEd. Gestr. was door dienstzaken ver
hinderd zeif to komen.
Na eenigo goed verzorgde muzieknummers,
waarbij do heeren v. Gigh en Willebocr blijk
gaven met veel gevoel hunne instrumenten,
respectievelijk piano en viool to bespelen, word,
na het openingswoord van den voorzitter het
„Wilhelmus", zeer verdienstelijk gezongen,
door 4 Joden in Oud-Hollandsch costuum, welk
liod door alle aanwezigen staande werd aange
hoord.
an het program, dat in zijn geheel vlot ran
stapel liep, willen wy nog ieta vermeiden: Do
voordrachten van Theo MicheLen en Mos, ware
humoristen, dio de zaal deden schudden van
het lachen. „Hannes bij do Mobilisatie van
D. L. Westergaart, het genotvolle rcandoline-
spel van D. L. George Scbaarman en d<? goochel
toeren van professor Merlin (do Landweerman
de Zoete van do 4o Comp., 31 Bat. L. \V.,
die geheel belangloos zijno medewerking ver
leende) en zijn medium Lione. Hoo schaterden
allen, töen prof. Merlin, na diverse ringen van
de aanwezigen weggetooverd te hebben, einde
lijk een, dio zoek was geraakt, aan den hals
van een zuigflesch uit een hoogen hoed te voor
schijn haalde en haar aan den eigenaar, een
onderofficier, teruggaf.
Do clou van den avond: „Schapen in wolfs-
kieeren", gespeeld door mej. D. Itinson en do
heeren Lammers, Michelsen, Schramm, Bart de
Greef, Mos en Berkeveld, mocht een waardig
slot zijn van dezen uitstekend geslaagden feest
avond.
Voetbal-competitie 30 Divisie.
Sergeant E. Ehrbeckcr, Tclogr.-Afd. 3e Dir.,
moidt ons
Uitslag der wedstrijden gehouden van 23
Aug.22 Sept.
Inf. Mun. Trein3e Comp. Veld Pioniers 04
onder protest.
Ponton Afd.Inf. Mun. Tr?in 40
Art. Mun. Trein3e Comp. Veld Pioniers 1—L
Ponton Afd.3e Comp. eld Pioniers 23
Inf. Mun. Trein—Ponton Afd0—2
Veld-Pioniera 7 4 3 11 16— 6 1,55
gesp. gew. gel. verl. p. v. t. gem.
Veld-Pioniers 7 4 3 11 16— 6 1,55
Ait. Mun. Tr. 5 1 3 15 6—5 1,00
Tel. Afd4 2 2 4 7— 6 1,00
Pont. Afd. 6 2 1 3 5 9— 9 0,80
Inf. Mun. Tr. 6 1 1 4 3 5—17 0,50
4-1H 17 R. I.
l-III 17 R. I.
Voetbalwedstrijd 18 R.-I.-3 R. H.
Korp. J. Laats, 2e Esk. 3e Reg. Huzaren,
schrijft ouo:
Zondag 26 Sept. werd er een serie wedstrij
den gespeeld, uitgeschreven door V.V. 2o 3 R.
H. waaraan deelnamen 2, 3-R.H.18e li.
Infie. A.Y.M. 4-3o R H. Na de loiing werd
gespeeld tusschen A.Y.M. 4—3 R.H. Te kwart
voor twaalf floot de scheidesrcchter- fwachtni.
Hendriks). Al direct bleek dat beide partijen
tegen elkaar opgewassen waren. Uit een goed
genomen corner wist 4-3-R-H zijn eerste doel
punt te maken. Nummer twee ging er met een
zacht schot door heen. daarna ging de rust in.
Na de -rust kwam A.Y.M. opzetten en wist het
niet in bet doelpunt te brengen, hoewel zij
steeds in de meerderheid was, terwijl de links
buiten met het derde doelpunt den wedstrijd
eindigde voor 4-3-R.H. Had A.Y.M. een an
dere keeper gehad, dan was de 6tand beter
geweest..
Tweede wedstrijd.
De tweede wedstrijd werd gespeeld door 't
18e R. Infie. en 2e B.R. H. Om half drie floot
de scheidsrechter (Sehols). De infie. hield te
gen het eiftal van 2-3-K.H. hardnekkig stand,
doch de middenvoor (Vrijhof) wist met de eer
ste goal na twintig minuten spelens zijn elftal
de leiding te geven, waarna een luid hoera
opging van burgers en militairen. Spoedig
daarna maakte de links binnen (Schoen) do
tweede goal en daarna de M. Y. de derde,
waarmede do rust inging.
Na do rust was het 2e Esk. overwegend ster
ker. De Al. V. wist spoedig de vierde goal te
zetten daarna de 1. b. de vijfde en de zesde
door de M. Y. Teen maakte de infie. een paar
prachtige uitvallen, terwijl zij den doelverde-
diger tweemaal wisten te verschalken. Daar
bij liet het tweede Esk. het niet zitten waar
mede do l.b. het zevende doelpunt maakt© cn
met 72 overwinning vcor het 2-3-B.H.
E i n d-w e d s t r ij d.
De eindw&dstrijd kwam tusschen
4-3-R.H.— 2-3-R.H.
Reeds bij den uittrap bleek dat het 2e Esk.
verre de sterkste was daar de M. Y. in de
eerste twee minuten doelpuntte. Toen schoot
de l.b. door een f reekick dén tweeden goal.
Spoedig wist de Af. V. het derde doelpunt te
maken, waarmee do rust inging met 3—0.
Na de rost deed het 4e Esk. nog eenige uit
vallen, maar onze .doelverdediger was op zijn
hoede. Daarna doelpuntte het tweede Esk.
driemaal. Het 4e Esk. wist door een uitval
een tegenpunt te maken. Hierna wist het 2e
Esk nog tweemaal te doelpunten waarna het
einde kwam met 81 voor 2-3-R.H. waarmee
het een eereprijs (aangeboden door de Esk.
Comdt. 2-3-R.H.) en een 1ste prijs zilveren
lauwerkrans behaalde. De tweede prijs 4-3-R.
H. een zilveren medaille. Scheidsrechter De
Goederen voldeed uitstekend. Des 's avonds
werd bij den lieer Kools de prijsuitreiking ge
houden en daarna was er voor 'i elftal een ge
noeglijke avond.
Korp. J. LAAT.
2-3-R.H.
Wie helpt aan lectuur?
Ondergeteekende, thans ziekenopzichior in
do hospitaalbarak, behoorende tot het inter-
neeringïdepót ie Rijs (Gaasteriand), komt}
