Binnenland.
Lederzaken.
S2S
lOJEG SOLiD^TEJIXrOOURaiXrT Van -Vrijdeigr 3. October X 9 1 5
ft Is in vele opzichten een
wonderlijke geschiedenis met
dozen wereldoorlog. In het
Oosten gaat de strijd in de laat-
sto maanden vooruit, wor
den er ontzaglijke overwin
ningen behaald, maar zie overi
gens, waar ge wilt, overal
blijft' do toestand zoo goed
als onvorandord: aan 't Wes
terfront. aan «1e Dardanelleu, in
den Kaukasus, in Serviü en
zelfs aan de grens van Italië
en Oostenrijk, waar toch hot
betrekkelijk groote Italiaan-
sche leger al zijn krachten
kan geven. Er wordt hard ge
vochten daar, maar noch de
Italiaansche berichten, noch de
Oostenrijksclie communique's
geven ons het idee, dat er voor
deden aan den een of andoren
kant worden behaald. Het he
vigst wordt nog gestreden aan
hot. Isonzofront op het Plateau
van Doberdo. Artillerie en in
fanterie zijn er beurtelings,van
beide kanten, in actie, maar
cr komt in het front daar ook
zoo goed als geen verande-
winter in Engeland door te brengen dan in
de loopgraven.
De andere officier, die tot het staande
leger behoorde, was een kranige jonge Duit-
scher met steil naar boven gestreken haren.
Hij had van Augustus van het vorige jaar
af, dus gedurende den gebeden oorlog,
medegevochten en betreurde, dat hij nu niet
meer mede kou doen.
Hij was door de ontploffing bedolven
een half uur later echter, te 6 uur 30
's ochtends, was bij weder uitgegraven
door de Engelsche soldaten, die hem toen
water te drinken hadden gegeven en hem
sigaretten hadden aangeboden, hetgeen hij
ten zeerste op prijs stelde.
Een andere gevangene verklaarde, dat
ongeveer zijn gekeele regiment gevangen
was genomen, doordat bet regiment aan
dén linkervleugel bijna geheel vernietigd
jvas.
Volgens de laatste berichten van bet
front is er weder een bevig gevecht gaande
tusschen Hullucb en Loos."
De eerste gewonden in den slag bij
'Atrecht zijn in Engeland aangekomen.
Een vertegenwoordiger van de „Daily
Mail" heeft cenigen van hen gesproken en
gééft bet volgende verslag van deze gesprek
ken
De eerste was een officier, die aan hoofd
en schouder door kartets-kogels gewond
jvas.
„Eindelijk komt er leven in de brou
werij," zeide bij. „Vrijdag begon het in
ernst. Eerst werd den gelieelen dag met
„£eavies" (zware kanonnen) gevuurd.
Zaterdagochtend vroeg begon do aanval,
onder dekking van de artillerie. Onder
eën orkaan van 'kartets-vuur bogon de
voorwaartsche beweging met korte, snelle
aanloopen. De Duitsche loopgraven waren
ongeveer 400 meter ver weg. Onze jongens
gingen er vol vuur op af. Er werd soms
prachtig met de bajonet gewerkt. En go-
vangenen bij menigte; zij riepen „kame
raad" en waren gaarne bereid hunne ge-
zweren en munitie neer te smijten, om toch
maar gevangen genomen te wordenDat
was heb vreemdste en verrassendste van de
geheele geschiedenis.
„Er waren er beel veel van den land
storm en den landweer bij, maar ook een
massa jong bloed. Zij schenen verslagen en
uitgeput, er zat geen fut in en zij leken blij,
dat zij zich konden overgeven. Zij ware a
allen als vernietigd en konden nauwelijks
ieta anders dan kameraad"- of iets derge
lijks zeggen.
Kort nadat wij de eerste linie bereikt
hadden werd ik geraakt. Maar alles gaat
prachtig. De jongens houden zich taai, zoo
kranig als bantam-baantjes".
„Erg geraakt?" vrceg de verslaggever
een soldaat die in Frankrijk gewond was.
,,0 niets, alleen maar drie vingers, die
op reis zijn gegaan en een gaatje in mijn
hoofd!" Dat alles werd lachend gezegd en
toen begon bij zijn verbaal van den „duw"
in Vlaanderen.
„Vrijdagochtend vroeg wisten we allemaal
dat er iets gaande was. Het ging als electri-
teit door de loopgraven. En de jongens wa
ren niet zoo'n beetje in bun schik. Wij kre
gen bevel ons gereed te houden. Ik werd er
opgewonden van, terwijl we maar steeds
op 200 met-er scbootafstand bleven vuren.
Toen gingen wij hen te lijf. Ons troepje
liep vijftig meter ver vooruit en ging toen
liggen. Om ons been overal shrapneïlvuur.
Weer stormden we vooruit, nu wat dichter
bij de Duitscbe loopgraven. Tot zoover was
ik er goed afgekomen, alleen maar een krab
op mijn schouder. Met- den volgenden loop
zaten wij ze op bet lijf. Sommigen gingen
aan de baal, maar ik herinner me een ouden,
dikken man, die tot bet einde toe bleef
doorvechten. Hij werd in de borst getroffen.
Hun tweede rij loopgraven was ongeveer
30 meter verder en zij maakten ons het
zaakje moeilijk met bun granaten. Wij
deden niet minder ens best, zoo snel wij ze
maar konden gooien. Je arm werd er moe
van. Ja, meer weet ik er niet van. Eindelijk
kregen wij ze toch te pakken.
Als dat stukje kartets me niet geraakt
bad, dan had ik er nog wel een paar voor
mijn rekening genomen. Maar we zijn mooi
vooruitgekomen, 'f. Gaat prachtig, we wor
den alleen nog maar tegengehouden door
Duitsche kartetsen en bommen!
Ceneraal Marchand gewond.
PARIJS. Generaal Marchand werd Za
terdag bij de gevechten in Champagne ge
wond. Hij werd door een granaatsplinter
in den onderbuik getroffen. De wonde, of
schoon ernstig, schijnt niet levensgevaarlijk.
De Engelsche overwinning bij Rijsse!.
De Belgische oorlogscorrespondent van
'de „Tijd" bericht:
Reeds geruimen tijd zijn in het geheim door
'de verbondenen groot© voorbereidingen ge
maakt voor een geweldig offensief in het Wes
ten. Thans kan hierover nader worden gemeld,
omdat d© toebereidselen geëindigd zijn cn de
vijand reeds kennis maakt met do uitvoering
der plannen. Het offensief der verbondenen
in het Westen staat in verband met hot tegen
offensief der Russen in het Oosten. Hen hoeft
Jangen tijd gevraagd, waarom do legers in het
.Westen talmden, terwijl nu toch de kans van
OM offepsief gunstiger leek dan ooit, wijl do
Duiisehers hun voornaamste troepen in liet
Oosten hebben. Joffre meende echter niet eer
der te mogen overgaan tot een aanval, dan na
dat de legers der verbondenen, vooral wat
geschut en munitie betrof, in de besto condi
ties verkeerden. Terwijl de Duitschers in het
Ooston werden uitgeput, verstrekten zich de
verbondenen in het Westen. Thans zijn do En
gelsche legers, die vooral te lijden hadden aan
munitiegebrek, van een grooten nieuwen voor
raad voorzien. En ons Belgisch leger heeft ook
wat munitie en geschut- betreft, een groote aan
vulling gekregen. Wellicht hebben do lezers
reeds iets vernomen over het nieuwe geschut
dat „Yser-Ypres" is gedoopt.
Er was een zekere verandering in de opstel
ling der troepen gebracht. En 23 dezer begon
de algemeene aanval. Een heftig bombardement
werd gehouden op do Belgische kust, en een
schier ongekend heftig artillerievuur braakten
de vuurmonden der verbondenen langs licel
liet noordelijke front op de vijandelijke stellin
gen. Op sommige punten duurde het neerhage-
len der obussen meer dan twee dagen en nach
ten. Voor Rijssel bij Loos werden de verdedi
gingswerken der Duitschers als wcggeschroeid
door het vuur der Engelschen. Den dag van
Zaterdag is er verschrikkelijk gevochten. Reeds
den 23en moeten de Franschen bij Souchez de
eerste Duitscbe liuie hebben doorbroken. Rond
Yperen, in de buurt van Rijssel, hebben do En
gelschen Zaterdag en Zondag prachtig gevoch
ten met do hardnekkigste verwoedheid, man
tegen man vaak. Bij Loos verbraken zij de
Duitscbe linie algeheel en maakten zich van
alle stellingen der eerste linie meester. Ondanks
do groote verbittering, waarmede do Duit
schers tegenstand boden, moesten zij in wan
orde terug. Hun verliezen zijn uiterst groot:
circa .3000 Duitschers werden krijgsgevangen
gemaakt en een tiental stukken geschut wer
den veroverd. Zondag poogden de Duitschers
door een verwoeden tegenaanval het verlorene
te-herwinnen, maar al hun krachtsinspanning
was vergeefsch. Do doorbraak door de eerste
linie bleef gehandhaafd en de tegenaanval
stierf in hot vuur der kanonnen en tegen de
bajonetten der Engelschen. Loos zelf werd
door de Engelschen veroverd. Sinds den slag
aan do Marne en den Octoberstrijd van 1914
aan den Yser heeft het westelijke front niet
zulk een verwoed gevocht gezien als in de da
gen van Zaterdag en Zondag. Zondag waren
de Duitschers genoodzaakt hun hulptroepen
aan het Engelsche front nabij Rijssel samen to
trekken om een verdere doorbraak te voor
komen Hierdoor konden de Fransche troepen
zuidelijker hunne terreinwinsten voortzetten.
Deze Fransch-Engelscho overwinning is een
schitterende inzet van het westelijk offensief.
Met het oog óp den buit en de moreele betee-
kenis is zij van ver-strekkend belang. Toch
overschatte men in den overwinningsroes do
krijgskundige bcteekenis niet. Want wel is do
eerste linie van don vijand op verschillende
plaatsen doorbroken, is zelf3 hier en daar do
tweede linie bereikt, maar een eigenlijk ge
zegde groote doorbraak van het Duitsche front
zelf heeft» nog niet plaats gehad.
RUSLAND.
Van het Oostelijk OoHoqsterrein.
W-EENEN. De -vijand zag zich,
daar hij door de OcGfcenrijksch-Hon-
gaarsche strijdmacht aan de Styr
inet insluiting werd bedreigd, genood
zaakt, zijn met groot© offers ondernomen
offensief in liet Wolhynïsch vestinggebied op
t© geven. De terugtocht der Russen duurde
Maandag den geheelen dag. Het vijandelijk
leger trok terug achter de Pulilawkan. Onzo
legers vervolgen het.
In achterhoedegevechten ten eesten van
Luzk namen onze troepen vier Russische
officieren en 600 man gevangen.
Aan de Ikwa en in Oost-Galicio is de toe
stand dezelfde gebleven.
PETERSBURG. Op 25 Sept. om 8 uur
's morgens doodde, tijdens een beschieting
door onze schepen van de vijandelijke posi
ties te land aan de Gclf van. Riga, een vij
andelijk projectiel op een onzer schepen de
commandant Viazemsky en kapitein Svi-
nine.
Om tien uur 's morgens beëindigden onze
schepen het bombardementaan alle vijande
lijke batterijen was het zwijgen opgelegd.
Behalve de genoemde verliezen hadden we
vijf manschappen gesneuveld en acht ge
wond.
PETERSBURG. De officieuse Leger-
bode verklaart, dat- aan het Styrfront,
tusechen Luzk en Kremenez, de Russen
tusschen 14 en 24 Sept. twee kanonnen en
79 mitrailleurs veroverden en 28400 man
krijgsgevangen maakten.
Luchtschepen boven Wileika.
PETERSBURG. Eeu Zeppelin en vier
Tauben verschenen onlangs boven het dis
trict Wileika. Twee Tauben landden, de
eene met defecten motor.
De bóeren stelden den dichtstbijzijnden
Russischen post met het gebeurde in ken
nis. Een sotnie kozakken en een detache
ment motorwielrijders snelden naar de
plaats. De vliegers bemerkten hen, toen zij
op een afstand van 300 yards waren. Een
steeg op. Do Russen vuurden en omring
den de tweede Taube. De officier-aviateur
trok zijn revolver, maar werd doodgescho
ten voor hij vuren kon. De Taube, die hoog
in de lucht was, begon heen en weer te
zwaaien en viel te pletter op het veld. Do
vlieger was dood.
Intusschen vlogen de Zeppelin en oen an
dere Taube om de plaats. Zi j wierpen'bom
men, maar richtten geen persoonlijke on
gel ukk-vi aan.
De kozakken en de motorwielrijders zoch
ten i.elkmg in een naburig bosch, va a waar
z'.j vuurden op de aanvallers. Dez© trokken
af in westelijk© richting.
Ceneraal Koeropatkln,
LONDEN. Do „Times" verneemt uit Pe
tersburg, dat generaal Koeropatkin tob be
velhebber van ©en legerkorps is benoemd.
Fransche vliegers in Rusland.
Leonard Adelt, de oorlogscorrespondent van
het „Beid. Tagebl." bij het Oostenrijksche
Perskwartier, schrijft dd. 24 September:
„In de tegenwoordige gevechten aan het
Oost-Galische en Wolhynische front zijn, na
een lange pauze, wcor vijandelijke vliegers in
groote massa's te zien geweest. Du dapperheid,
waarmede deze vliegers opereerden op kleine
Fransche ren-eendekkers en ook op groote tw ee
dekkers, zoo vermetel, dat zij, vliegend
boven onze linies, door een plotseling dalen
liet vermoeden wekten dat zij getroffen waren,
om dan echter onmiddellijk daarna cp geringe
hoogt© beter te kunnen verkennen leidde tot
de veronderstelling, dat v. ij hier niet te doen
hadden met Russen, doch met Franschen. Dit
is juist gebleken. In drie toestellen, in den
laaisien tijd door ons omlaag gescheten, zaten
vier Franschen."
ITALIË.
Choleragevallen?
De „Lokal Anzeiger" verneemt uit Zwit
serland, dat er in Italië choleragevallen
zouden zijn voorgokomen en dat te Chiaeso
nu et ren ge medische controle plaats heeft
op de uit Italië komende reizigers.
SERVIË.
Het Duitsch-Oostenrijkscho offensief tegen
Servië.
ATHENE.Volgens berichten uit betrouw
bare 'Servische bronnen, is de Duitsch-Oos-
tenrijksche legermacht, die op de Pantcho-
ve-Orsova-linie zijn samengetrokken, niet
meer dan 300.000 man sterk. Zij is grooten-
deels uit oude mannen en jongelieden samen
gesteld, maar goed voorzien van krachtige
artillerie. Dez© krijgsmacht wordt echter
onvoldoende geacht en men verwacht, dat
de ontworpen veldtocht tegen Servië uitge
steld zal moeten worden.
ROEMENIË.
Uit Roemenie.
LONDEN. De „Daily Tel." ver
neemt uit RomeMaandag had te
Boekarest een groote optocht plaats van
studenten en burgerszij lrielden een
anti-Duiteche betooging en vernielden
de bureaux van 't pro-Duiteche blad
„Ser-ea". Von der Goltz kwam te
Boekarest uit Konstantinopel met vijf Duit
sche officieren op weg naar Berlijn. De of
ficieren verklaarden, dat er voor do
Duitschers niets meer te doen valt in
Turkije.
VEREENIGDE STATER,
Dumba.
WASHINGTON. Dumba, de Oosten
rijksche gezant in de Vereenigde Staten,
seinde aan het ministerie van bui-
tenlandscli© zaken, dat hij bevel bad ont
vangen naar Weenen terug te keeren en dat
hij om een vrijgeleide verzocht.
LONDEN. De „Daily News" meldt, dat
dr. Dumba en zijn echtgenoote a.s. Dins
dag aan boord van de Nieuw-Amsterdam
van de HollandAmerikalijn zullen ver
trekken.
1 P ZEE.
Bemanning „Eemdijk".
De bemanning van het s.s. „Eemdijk" is
Dinsdagmiddag met de mailboot „Mecklenburg"
te Vlissïngen aangekomen. Allen waren gezond
en den doorstanen angst vrijwel te boven. Over
de ontvangst in Engeland. 6peciaal in het Zee
manshuis te Yarmouth, was men zeer tevreden.
De boot is vermoedelijk op twee mijnen geloo-
pen.
Per trein van 6 uur 10 zijn allen naar Rot
terdam doorgereisd.
Men meldt ons uit Rotterdam:
Dinsdagavond is de bemanning van het stoom
schip „Eemdijk" hier aangekomen. Een deel
stapte uit aan het Beursstation, terwijl de
overigen verder reisden naar het- station D.
P. Aan het Beursstation vernamen wij van
do daar aangekomencn, dat de „Eemdijk". die
op weg was met een lading mais van Zuid-
Amerika naar Kopenhagen, in den nacht van
verleden Woensdag op Donderdag bij Doggers-
bank is "vergaan. Het was 2\ uur 's nachts,
toen een hevige ontploffing werd vernomen,
enkele minuten later gevolgd door een tweede.
Het schip was blijkbaar op mijnen geloopen.
De schok was zoo lievig, dat de bemanning,
welke in het voorschip dn haar kooien lag,
zoo goed als door elkander werd geworpen.
In een oogwenk was van de kooien niets meer
te zien. Alles wat in het voorschip tot gruisel
geslagen. Onmiddellijk weerklonk het bevel
aan de bemanning om in de booten, die vei
ligheidshalve reeds buitenboord waren go-1
draaid, plaats te nemen. Zonder eenïg ongeval
werden deze te water gelaten met de volledige
bemanning, 39 in getal. Allen waren wel,
behoudens de derde stuurman, die bij het
afsteken van vuurpijlen enkele lichte kwets
uren had opgeloopen. Volgens getuigenis der
door ons gehoorden bleef het schip na het
ongeval nog ongeveer een half uur drijvende.
De officieren waren dan ook in de gelegen
heid om nog veel van hun bezittingen aan
kleeren in de booten te bergen. De beman
ning daarentegen verloor alle», daar onder
haar logies de ontploffingen piaafs hadden.
Binnen het ha]f uur ging het schip met don
kop het eerst naar beneden.
Na verscheidene uren in de booten te heb
ben vertoefd, werden do schipbreukelingen
opgemerkt door het Zweedsche stoomschip
„Fransara", dat hen opnam en Zaterdag
morgen 10 uur te Yarmouth landde. De offi
cieren werden daar opgenomen in het Royal
Albert Hotel, de equipage in het Zeemans
huis.
Het s.s. „Croningen".
De equipage van het Engelsche stoomschip
„Groningen", dat Donderdag 23 dezer 's mor
gens bij het Thames-vuurscbip op een mijn
liep, is gedeeltelijk to Harlingen gearriveerd.
De „Groningen" werd midscheeps getrof
fen en zonk binnen drie minuien.
De stoker Den Ouden van Rotterdam werd
direct gedood; kapitein Salmon bekwam oen
hoofdwonde en brak twee ribben, terwijl ook
do tweede machinist, qo loods en timmerman
Boonstra, de laatste ook een inwoner van Har-
lingen, gewond werden.
Èon torpedoboot bracht de gekwetsten naar
Gravescnd en do andere opvarenden naar
Londen.
Het stoomschip, dat speciaal voor Harlingen
was gebouwd, was geladen met 820 ton stuk
goederen.
De „Sant Anna".
NAPELS. De gezagvoerder van de Fr'an-
sclio stoomboot „Sant Anna" beeft voor de
autoriteiten eon verklaring afgelegd be
treffende de twee ontploffingen en den
brand die aan boord van bet schip in do
nabijheid der A^oren yoorkwamen- Het
schijnt dat d© ontploffingen werden ver
oorzaakt door verstikkende gassen en veer
tje passagiers werden door de dampen be
dwelmd, maar herstelden later weer. De
kapitein liet dadelijk na de eerste ontplof
fing draadloos liet S.O.S.-signaal geven en
]iob de reddingsbooton in gereedheid
brengen. Alle passagiers waren aan dek en
do brand was alreeds vrijwel bedwongen
tóen een tweede ontploffing plaats had. De
hitte was zoo hevig dat vela platen van het
schip smolten. De „Ancoua" kwam acht
iU"én na het uitbreken van den brand te
hulp en nam 105 passagiers aan boord. De
gezagvoerder van do „Sant Anna" heeft
achttien stukken vp- ©r lont in bezit die
hij uit heb water had opgevisoht.
Ongeluk met eon vliegmachine.
Omtrent het vliegongeval, waarvan mel
ding is gemaakt, meldt men ons nog uit
Utrecht
Maandagmiddag ongeveer half vier heeft
tusschen De Bilt en Blauwkapel een ernstig
vliegongeluk plaats had, vermoedelijk ver
oorzaakt door een motorgebrek. Een mili
tair vliegtuig, met den 2en luitenant L. J-
Ilofstee als stuurman en den 2en luitenant
H. Polis, uit het vliegkamp Soeslerberg
opgestegen, is bij de grens van De Bilt en
Blauwkapel van een hoogte van, naar ge
schat wordt, 100 M. gevallen, en voor een
groot deel vernield. Enkele personen, die
zich bij de plaats van het ongeval bevon
den, hadden opgemerkt dat de motor onre
gelmatig werkte en volgens sommigen stil
stond. Toen men bij de plaats kwam waar
het toestel was gevallen een weiland bij
den weg van Blauwkapel naar De Bilt
vond men de beide inzittenden bewusteloos
tusschen de overblijfselen van het vliegtuig.
Het ernstigst gekwetst is de luitenant Polis,
die behalve verschillende andere kwetsuren
een heupfractuur heeft gekregen. Luite
nant Hofstee is minder ernstig gewond.
Na eenige oogenblikken is diens bewustzijn
teruggekeerd
Luitenant Polis is in bewusteloozen toe
stand eerst naar het militair hospitaal ver
voerd en van daar naar het Sint Autonius-
gasthuis.
Dinsdagavond 10 uur was de toestand van
luitenant Hofstee bevredigend, dooh nog
zeer zorgwekkend. De toestand, van luite
nant Polis was iets gunstiger.
Onze correspondent te Zeist vernam van
docter Bendien, arts van het vliegkamp,
dat do toestand der aviateurs zorgwekkend
maar niet hopeloos is.
De Minister van Oorlog heeft telegra-
phisch den wensch te kennen gegeven, op
maatschappelijk© positio to vergelijken zijn.
Alleen bestaat ©r aanleiding om hunne trakte
menten een paar jaren bij dio van de officie
ren van gezondheid te doen achterstaan, wijl
do paardenartsen en do militair© apothekers
gemiddeld een paar jaren vroeger in dienst
treden. Hot aanvangstraktement is mitsdien
op 200 lager gesteld; de verhoogingen wor
den, met uitzondering van do eerste, telkens
2 jaar later genoten; na do eerste verliooging
blijft dan liet traktement van den paardenarts
der 2© klasse en van den militairen apotheker
der 2e klasse f 100 lager dan het verhoogd©
traktement van den officier van gezondheid
der 2e klasse. Do opvolgende verhoogingen
zijn zoodanig gedacht, dat do paardenartsen
en militairo apothekers na 15 jaren dienst in
hot genot van 3500 zullen komen; de eerst
volgende verhooging behoeft dan eerst bij be
vordering te worden toegekend.
Offi ciorenbij hetwapenderKon.
Mar echaussee. Het kwam noodig voor
do mogelijkheid te openen om bij enkele
divisiën den oudsten kapitein eventueel den
hoofdofficiersrang te verleenen, waarmede ©ene
uitbreiding van het aantal luitenant-kolonels
kan gepaard gaan. Het ligt dn do bedoeling
dezen, maatregel niet langer te treffen, dan
dit in het belang der bevordering noodig wordt
geacht.
In verband met het vorenstaande zijn de
noodig© gelden uitgetrokken.
Officieren behoorende tot het
personoel der kwartiermeesters.
Het wordt billijk geacht een misstand op te
heffen, door eene uitbreiding tot stand te bren
gen van het aantal hoofdofficieren en kapi
teins, met dien verstande, dat enkelo daartoe
geschikt© functiën, welk© tot dusver door kapi
teins en luitenants werden vervuld, in de toe
komst door hoofdofficieren en kapiteins zullen
worden waargenomen.
In verband daarmede zijn de noodige gelden
uitgetrokken.
Ook deze maatregel zal niet langer worden
volgehouden, dan tot het opheffen van den
tijdelijken misstand noodig wordt geacht.
Oprichting van eene compagnie
verlichtingstroepen en radio-
telegrafisten. Tijdens do mobilisatie
moesten een groot aantal zocklichtinsiallatiën
worden aangeschaft en werden tevens meerdere
verplantsbaro stations voor draadlooze telegra
phic «aangemaakt. Tot het onderhoud van dit
uitgebreide-materieel, alsmede tot het opleiden
en oefenen van personeel in de bediening dier
installation cn stations, is het dringend nood
zakelijk gebleken over te gaan tot de oprich
ting van eene compagnie verlichtingstroepen
en radiotelegrafisten, welke te zijner tijd in de
organisatie van het regiment genietroepen eene
plaats zullen vinden. De kosten voor de bezol
diging van het bij die compagnie in te deelen
vrijwillig dienend kader zijn op deze begrooting
uitgetrokken.
Verbruik van aanwezige voor
raden. Aanbouw van een graan
silo. De noodzakelijkheid om onder do tegen
woordige omstandigheden op alle gebeurlijk
heden to zijn voorbereid, heeft er toe geleid
belangrijke voorraden v erplegingsbelioeften
voor hot leger bijeen te brengen, in do eerste
plaats tarwe, peulvruchten en andere levens
middelen, haver en steenkolen.
Op het oogenblik, waarop tot demobilisatie
wordt besloten, zullen dus nog belangrijke
Hoeveel Russische soldaten de Duitschers reeds krijgsgevangenen hebben ge
maakt, ze weten het misschien zelf niet. Er zijn gevallen geweest, dat er vijftig tot
negentig duizend tegelijk in hun handen vielen en we gaan niet te vei;, als we be
weren, dat zij er zooveel hebben als bijna het derde gedeelte der bevolking van.ons
land, vrouwen, kinderen en ouden van dagen meegerekend. Die honderdduizenden
krachtige mannen worden natuurlijk door de Duitschers aan het werk gestold en we
zien er hier een aantal, die in den boschrijken Harz bezig zijn boomstammen te be
werken voor een houtzagerij.
de hoogte te worden gehouden van den toe
stand der gekwetsten.
Gemobiliseerde RijkswerUlieden.
Op do vraag van den heer Helsdingen: Is de
regeering bereid mede te deelen welke maat
regelen zij voornemens is te nemen tot regeling
der positie van het raste cn tijdelijke perso
neel in Rijksdienst, voor zoover dit krachtens
do wet van 15 Juli 1915 (tot wijziging van de
landstormwet) in werkelijken dienst is of zal
worden opgeroepen, heeft de heer Cort van der
Linden, Minister van Binnenlandsche Zaken,
tijdelijk voorzitter van den Ministerraad, het
volgende geantwoord:
De Regeering is voornemens maatregelen to
nemen om de positio van burgerlijke ambte- l
naren en andere doorloopond of voor een be- j
paald werk in 's Rijksdienst werkzame perso
nen, die als dienstplichtige bij den Landstorm
ia werkelijken dienst worden gosteld, te rege-
len in den geest zooals is geschied ten aanzien
van burgerlijke ambtenaren, dio zich ingevolge
het Koninklijk besluit van 31 Juli 1914 no, 89
buitengewoon onder de wapenen bevinden.
Verslag-Steuncomité.
Het „Kon. Nationaal Steuncomité" geeft nu
en dan een bundel uit van bescheiden, waaruit
blijkt, welke arbeid door haar is en wordt ver
richt, welken steun zij ontvangt, enz. Bundel 6
dezer publicatie is thans verschenen, loopendo
van 1 April tot 31 Juli van dit jaar, dus over
vier maanden. Ofschoon ol tijfels en feiten, is
do brochure toch zeer leesbaar en interessant.
Men vindt er in de voornaamste circulaires,
persberichten en dergelijke medcdeelingen cn
vooral uitvoerige mededcelingen omtrent de in
gekomen giften, gerangschikt naar de plaatsen
van herkomst.
Hoofdstuk VIII Staatsbegroting.
- (OORLOG.)
(Slot')
Positieverbetering van mili
taire paardenartsen en apothe
kers. Overeenkomstig de reeds in do outwer-
•begrooting voor 1915 toegelichte beginselen,
zijnthans de noodig© gelden uitgetrokken,
ten ^indo' do traktementen vau de paarden
artsen en militaire apothekers te kunnen her
zien.
Het ligt in do bedoeling bij dezo herziening
do ;genoemdo officieren to beboncn op den
voet,; van officieren van gezondheid, met wie
zij op grond van hunne opleiding en hunne
voorraden beschikbaar blijven.
A 1 dio voorraden weder to gelde te maken
en dus terug te keeren tot den toestand, die
vóór do mobilisatie bestond, schijnt niet ge-
wenscht.
Uitvoerig schetst de Minister liet groote be
lang van het opleggen in eigen beheer in
doelmatig ingerichte bewaarsilo's.
Als eerste termijn is op do begrooting een
bedrag uitgetrokken van f 150,000 voor den
bouw van een silo met meelmolen, waarvan de
totaalkosten cp f 785,000 worden geraamd.
Nieuw gebouw voor de Topogra
fische Inrichting. Het voornemen is
opgevat om een nieuw gebouw voor de Topo
grafische Inrichting te stichten op een ge- I
deelte van het aan den Staat (departement van
oorlog) toebehoorendo terrein, waarop zich
thans do gebouwen der voormalige kanongie
terij bevinden.
De kosten van dien bouw worden geraamd
op 21.500. Na de voltooiing van de nieuwe
inrichting zal'hot tegenwoordige gebouw dooi
de zorg van het departement van Waterstaat
worden ingericht voor het gebruik van afdee-
lingen vau het departement van Oorlog, welke
thans in gehuurde gebouwen zijn gehuisvest en
van het technisch bureau van den inspecteur
der genie. Dientengevolge zal eerlang eene
jaarlijksche uitgave aan huur van 4150 komen
te vervallen.
Autodiens t. Verschillende overwegingen
hebben den minister geleid tot de overtuiging,
dat het tijdens deze mobilisatie opgerichte
etappen-verplegings-auto-bataljon bij demobilï-
satio niet weder geheel zal worden opgeheven,
maar dat daarvan in vredestijd eene kern dient
te worden behouden, die het mogelijk zal ma
ken bij eene voldoende mobilisatie onmid
dellijk in den voor het gelieele leger benoo-
digden autodienst te voorzien.
Alvorens op deze 'begrooting gelden uit te
trekken voor een zoodanige kern, is nagegaan
in hoeverre de aanwezigheid daarvan in vredes
tijd aanleiding zal geven tot bezuiniging op
andere uitgaven.
Ten aanzien van liet aan particulieren in'
bedrijf geven van rijksvrachtauto's, ligt het in
liet. voornemen een contract te sluiten met een
deskundig vertrouwd persoon, die de exploita
tie van ccne auto-transportonderneming met
de militaire lasfcauto s op zich wil nemen.
Ecno desbetreffende berekening heeft in uit
zicht, gesteld, dat na aftrek van die kosten
jaarlijks een zoodanig bedrag zal overblijven,
dat daarmede bet autopark, in wellis bezit hot
leger thans door de mobilisatie is gekomen, in
stand kan worden gehouden. Aangezien ech
ter dit. batig saldo in de schatkist moet worden
gestort, zullen de kosten voor regelmatige ver
nieuwing van liet auto-materieel telkenmale
op de Oorlog,sbegvoptipg beliooren te worden
uitgetrokken. Daar het thans aanwezige mate
rieel tijdens de mobilisatie is aangeschaft, zul
len daarvoor in 1916 vermoedelijk geen uitga
ven behoeven te worden gedaan. In verband
hiermede is de betrekkelijke post voor memorie
gevoerd.
Einde ij fer. Het eindcijfer van deze ont-
werp-bogrooting bedraagt f 35,001,630.
Voor den dienst van 1915 werd bij do wet
van 13 Februari 1915 (Stbl. no. 95) toegestaan
f 33,459,976, alzoo meer aangevraagd dan voor
1915 toegestaan 1.541,754.
Onder de voornaamst© onderwerpen, die tot
de verhooging hebben medegewerkt, komen o.a.
voor
uitbreiding van het aantal reserve-ofiicieren
f 190.000uitbreiding van de luchtvaartafdoe-
ling f 127,800; buitengewone uitgaven voor den
dienst der genie, meer dan voor'l915 951,000.
De onmogelijkheid, om zelfs bij de samenstel
ling van deze begrooting den invloed t© bepa
len, dien de loop der gebeurtenissen op sommi
ge uitgaven zal hebben, heeft er toe geleid,
onderscheidene artikelen uit t© trekken tot het
zelfde bedrag, dat daarvoor op den dienst van
1915 werd toegestaan al laat het zich ook aan
zien, dat dit bedrag aanvulling zal behoeven,
hetzij uit een nader aan t© vragen buitenge
woon krediet, hetzij uit den post voor onvoor
zien© uitgaven. Dit geldt bijv. ten aanzien van
de uitgaven voor tijdelijk personeel bij het De
partement, aangezien het thans niet valt t©
zeggen in hoeverre in 1916 nog gebruik zal moe
ten worden gemaakt van de diensten van het
groot© aantal burgerpersonen, die tijdelijk
moesten worden t© werk gesteld.
Militairen medeplichtig aan smokkelarij.
De Opperbevelhebber van Land- en Zee
macht heeft bepaald, dat door de autoritei
ten, belast met het militaire gezag in het in
staat van beleg verklaard gebied, omtrent
handelingen van een militair, tijdons zijn
verblijf met verlof in dat gebied gepleegd,
waardoor hij hetzij schuldig, hetzij mede
plichtig aan, dan wel zijdelings behulpzaam
was bij pogingen tot uitvoer van ten uit
voer verboden goederen, onverwijld zal
kennis worden gegeven aan den onmiddel-
lijken chef van dien militair, met vermel
ding van de plaats of de plaatsen, waarheen
aan hem geen verlof mag worden verleend.
Koloniale werving.
Door den Opperbevelhebber van Land- en
Zeemacht, generaal Snijders, is de volgende
order voor do landmacht uitgevaardigd:
„Ten vervolge op mijn order van den 7en
September 1915, Afdeeling Beheer Landmacht
No. O.Y.I. 31778/A 3319, wordt door mij be
paald:
le. dat de militairen die zich voor overgang
of detacheering bij het Nederlandsch-Indische
leger aanmelden, bij hun korps worden ge
keurd
2e. dat de betrokken korpscommandanten
na de keuring aan den commandant der Ko
loniale Reserve zenden:
a. de keuringstaat.
b. het extract-stamboek.
c. het uittreksel uit do straflijst.
d. voor wat betreft de gehuwde onderoffi
cieren, eene verklaring betreffende do grootte
van hun gezin en den leeftijd der kinderen."
Dragen van uniform door benoomdo, doch nog
niet beëedigde reserve-officieren.
De Opperbevelhebber van Land- en Zee
macht heeft de volgende order voor de Land-
maoht uitgevaardigd
„Aangezien het is gebleken, dat bij de in den
laataten tijd benoemd© reserve-officieren en
wellicht ook bij hunne onmiddellijke chefs,
geen eenheid van opvatting bestaat aangaand©
de vraag, wanneer deze militairen de officiers
uniform mogen dragen, is door den Minister
van Oorlog bepaald, dat de hier beschouwde
reserve-officieren de officiersuniform niet mo
gen dragen vóór don dag, waarop zij zich van
het korps of de inriokting waarbij zij aanwe
zig zijn, dan wel van do plaats waar zij zioli
buiten dat korps of die inrichting mochten
bevinden, op inarscli moeten begeven om hunn©
nieuwe bestemming te volgen.
„Do Minister vestigt er evenwel do eandadht
op, dat in de benoeming tot officier van meer-
bèdoelde onderofficieren geen aanleiding be
hoeft te zijn gelegen om hen zooals in ge
wone tijden mot do leerlingen der inrichtingen
van onderwijs geschiedt in het genot van
verlof te stellen tot het tijdstip der heëediging,
ook niet wannoer de "betrokkenen dienstplich
tig zijn.
„Het vorenstaande ter kennis van de autori
teiten der Landmacht brengend©, wordt door
mij bepaald, dat voor het geval do hierbedoold©
reserve-officieren zich niot op marsoli behoeven
te hegoven om hunne nieuwe bestemming t©
volgen. 7.ij eerst óp den dag hunner beëediging
de officiers-uniform mogen dragen."
Uit de Staatscourant.
Bij K. B. is off. v. gez. 1ste lel. v/h. Ncd.-
Ind. leger A. H. de Ch au fep ié, op ver
zoek, m. ing. v. i Oct. wegens volbr. dienst
tijd eervol uit den mil. dienst ontslagen, onder
toekenning van pensioen.
Hoofdcursus.
De Minister van Oorlog brengt ter kennis,
dat in verband met den uitslag van het on
langs hier te lande gehouden vergelijkend
examen voor eene plaatsing op den Hoofdcur
sus, met ing. van 1 Oct. de volgende on
derofficieren. ter opleiding voor den rang van
2de luitenant, worden toegelaten
inf. h. t. 1. "W. J. K. Baay. E. Dijkstra,
P. G. Mantel. R. Klcmp, H. J. Kronig. J.
de Bos, j?»r. P. F._ van dor Maeson de Som-
breff, A. Tolsma. G. Lammers, B. A. Sjoerds-
ma, N. J Jelgersma, H. W. Monsees, J.
Baurdoux, H. M. F. van de Pieterman, F.
Harting, M. G. Meeuse. P. Kramer. C. W.
van Meurs, B. van der Reyden, J. Agter'nerg,
L. van Wakeren, M. E. Enthoven, H. Schnit-
ker, E. Ph. Yap Tjoug, J. P. A. Korten. E.
J. van Baarsel. R. W. B. Muller. P. Geist,
F. H. Zegers. M. A. A. Strijers, J. G. Berg
huis, L. M. H. Hendrikz, C Jansen, G. II.
Seholten, K. Siersema, L. M. Z. de Liefde,
E. J. van der Flier, J. Jonkers, J. A. M. J,
de Hoog;
v. inf. in Ned.-Indië A. F. Monsees, P. N.
Maréchal, W. A. Almekinders, Z. do Haan,
S. do Waal;
adm. h. t. I.: A. K. van Heerdo, C. J.
Schreuder, A. N. Best, N. L. F. J. Groten
dorst, J. van Wamol, J. Boogerd, G. Har-
denberg
adm. in Ned.-Indië: M. Baijens, B. H. F«
van Lent, (»>St. Ct.").
Koninklijke Militaire Academie.
Uitslag van overgangsexamens.
Van het 2e naar het 3e studiejaar gaan over
dc cadetton
Infanterie hier te lande. H. H. G. Belgra-
ver, J. H. Bramlage, J. Dommisse, B. P. F.
van Driel, E. E. T. Dulfer, J. van Engelen
burg, D. T. Hendriks, J. Hulst. C. D. Ka
merling, J. M. F. A. Kusters, H. W. Lende
rink. F. Luet, E. AL V. Masdorp, C. F. A.
Milders, E. M. A. Suijlen, P- Verschoor. T. B.
W. van de Vliervoet, K. H. O. L. van Benne-
kom, H. G. Bolk, P. J. Dom. H. L. G. Lam
bert, R. J. F. Ubaghs, J. Pel.
Infanterie Qost-lndie. R. F. H. Goedhart,
M. Behrens, M. C. H. W. van Benselcom, J.
H AI Blogg. G. A. J. Boogli, J. C. Al. Chabnt,
W. C. E. Detinger, P. W. G. Gout. G. W.
Honingh. Ar. Jacobs. P. H. Kiesel, A. J. AT.
Koster, W. E. K. Arercns. C. van Meurs. F.
G. Rosier, C. G. Toorop, L. Touwen, M. B.
Vielioff, G. Guldenaar. C. C. Küpfor, W. A.
Al. Alolenaar, J. W. Alentel.
Cavalerie hier te lande. W. C. Hooft,G.
Albnrda, .T. W. U. Doornbos. A. D. Kouff. jhr.
P„ F. H. Quarles van Ufford. ihr. G. A. Strick
J van Linschoten, P. AL H. Tielens*