Uit Leger en Vlooi
15IE3 -crctra "V57"oera.sci^gr S3 September X lx X E3 3
onmiddellijk hiervan kennis te geven aan
de personen, van wie geregeld corresponden
tie ontvangen wordt, aan do uitgevers van
couranten, aan den facteur van heb onder
deel van waar men vertrokken is, en aan
den facteur van het onderdeel waar men
bij geplaatst is.
Hot adres wordt gevraagd van M.v. d.
Esechort, waarschijnlijk dienende bij net
muziekkorps van een Landweer Bataljon. Ja
gers, door
H. HEITINK,
le Dep. Grenadier, 0.-kazerne,
Don Haag.
Beleefd opgave van adres gevraagd van
Johan R u ij g t, waarschijnlijk van het 21c
Rcgt. Inf., door korp. v. d. Wiel, -6e Bat.
L.W. 2o Comp.
Serg L v d. L. te Leiden. Deze centrale
commissie, onder leiding van generaal-majoor
Klcinhêns, 'is' gevestigd te 's-Gravenhage.
R ed.
Pionier. Stelling Amsterdam. Binnenkort zal
't een en ander betreffende de werving bij het
Ned. Oost-Indische leger m dit blad worden
medegedeeld. R o d.
G H. R., 's-Gravenhagc. Zie bovenstaand
antwoord aan Pionier, Stelling Amsterdam.
Red.
C. P. B. IT., Delft. Gij hebt gedurende den
tijd,' dat gij tijdelijk afgekeurd zijt geweest,
recht op soldij' on inenagegeld. Rod.
A. S., Amersfoort. Wij raden u aan nog een
wcini" geduld to hebben. Dergelijke aange
legenheden komen van zelf in ordo. R e d.
A. v. N„ Katwijk aan Zee. Zie het ant
woord aan Pionier, Stelling Amsterdam, in
dit blad. Red.
A. J. W., Beemster. Zeer zeker bestaat het
recht op de vergoeding, ten minste als do
omstandigheden daartoe aanleiding geven. Gij
kunt daartoe een verzoek richten aan don
burgemeester van uwe woonplaats. R e d.
N. P., Boskoop. Neen. Gij bebt recht op vrij
vervoer voor rekening van het Rijk naar uwe
woonplaats, dus niet van Dordrecht naar Bos
koop. Red.
J. B. R. Wij raden u aan een verzoekschrift
aan het Departement van Buitenlandsche
Zaken xo richten, waarin gij verzoekt, of dit
departement voor u moeite wil doen, om toe
stemming voor uw familie te verkrijgen zich
naar Nederland te mogen begeven. Rod.
C. G. te H., E. J. te R. en R. A. de G. te
T. Uw verzon zijn ditmaal minder .geschikt om
opgenomen te worden. Red.
Milicien lichting 1913, Milligen, Wij wen-
schen u geuk met de door u gewenschLe over
plaatsing. Red.
J. II. E., Halst. In verband met die om
standigheid kunt gij naar onze meening aan
uwe korpscommanduut het verzoek richten, om
tijdelijke overplaatsing, opdat gij voor opleiding
tot sergeant' m aanmerking kunt komen. Red.
J. B. K. v. D., Helder. Onze meening is,
dat als het faillissement nog niet geëindigd is,
men niet voor bevordering in aanmerking komt,
omdat men in een niaatschappotijzon toestand
verkeert, dio uitteraard niet toelaat gedurende
dien tijd bevorderd of beloond te worden.
Geclurepde het faillissement kan do curator
beslag leggen op alle gelden enz., die niet voor
levensoncicrhoud van den failliet en zijn gezin
noodig zijn. Een en ander is dus ter beoordee-
lino- van den curator, die echter verantwoor
ding schuldig is aan den rcchter-commissaris.
Red!
L. B. de N., üdenhout. G kunt langs den
liierareliickeu weg een met redenen oihkleed
verzoek tot overplaatsing indienen aan den
M. v. O. R o d.
M. F. K., Den Helder. Uw materieele om
standigheden zien er treurig uit. Het zal niet
gemakkelijk gaan, nog moor bronnen op te spo
ren. Gij kunt echter ten eerste beproeven voor
do meerdere vergoeding wegens kostwinnei-
schap een bezwaarschrift in te dienen bij de
Commissie van voorlichting inzake bezwaar
schriften over door de burgemeesters genomen
beslissingen nopens aanvragen om vergoedin
gen wegens kostwinnerschap". Voor steun of
crediet in verband met den toestand van uwe
zaak kunt gij u nog wenden tgt de ltegeerings-
Co.mm.ir:,sic inzake Middenatadscrediet (adren
Ministerie van Financiën, 's-Gravenhage) en
tot het hoofdbestuur der Nationale Verceniging
tot Steun aan Miliciens te 's-Gravenhage.
Red.
J. S. Rucghen. Veel kans van slagen be
staat er niet. Gij kunt echter voor eena plaat
sing als bakker een verzoekscrift richten aan
den hoofdintendant van het leger te 's-Gra
venhage. R c d.
J. G. Rosondaal. Rechtens moet de milicien
do kosten van verpleging zelf betalen. Gij kunt
echter een poging wagen hot bedrag terug te
krijgen, door een request aan den M. v. O. in
te dienon, na eerst de medewerking van uw
compagnies-commandant te hebben verkregen.
R e d.
F. P., Breda. In hoeverre gij te Breda recht
op mobilisjitietoelagG hebt, hangt af van de om
standigheid of Breda" op 29 April 1915 niet
uw vaste woonplaats was. Dit laat
ste is uit uw schrijven niet op to maken. Was
op 29 April 1915 Breda uw vaste woon
plaats, dan hebt gij geen recht op mobilisa
tie-toelage, in 't andere geval wel. R e d.
J. O., Fort Spijkerboor. Wij raden u aan
oon bezwaarschrift in te dienon aan do „com
missie van voorlichting inzako bezwaarschriften
over door do burgemeesters genomen beslis
singen nopens aanvragen om vergoedingen wo-
ges kostwinnrschap in de provincie Noord-Ilol-
land." Het verzoek te zenden aan den voorzit
ter van die commissie te Haarlem. Red.
Gevonden voorwerpen.
Aan het station te B r o d a aanwezige in de
treinen achtergelaten goederen
Een koppel met bajopet no. 6870; een grijze
overjas (onderofficier) gemerkt J. Z.een
grijze mantel no. 89; eon kepi inf.eon draag
riem voor broodzakeen grijze mufs mot roode
bies en een veldflesch zonder stop.
Men schrijve aan den stationscommandant
te Breda.
Bevorderingen, mutaties, enz.
Van de 18 candidaten voor mil.-serg. van het
Resenve-Bataljon D. zijn op 15 dezer geslaagd
en aangesteld de volgende: Hess, reg. Ja
gers; Kleijn, 17e It. I.Drost, 17e R. I.;
v. Vee n. lieg. GrenadiersKaemingls,
Reg. Jagers; De Rooy, Reg. Jagers; V i s-
r, Reg. Grenadiers; v. Boeschoten, 6e
R. I. en Jaspers, 23o L. W. Bataljon.
Bevorderd van L. W. korporaal tot sergeant
de korporaals Zwaans, Baks en Broeders; be
vorderd tot korporaal de L. W. soldaat Ver-
hove, allen behoorende tot het 4le Bat. L. W.-
Inf., 2e Comp.
Geslaagd voor ruil.-sergeant de. korporaals P
de Vries, 12e Reg. Inf., J. Snijder, lo Reg.
Inf., gedetacheerd, bij het 4Go L. W. Bat
2e Camp.
Bij de 6e batterij v/h. 2o reg. véld-artillerie
zijn met ingang van 17 Sept. j.l. de miliciens
Houps en Immink en Bernard tot mil.-korpo
raal bevorderd.
Vrijdom van briefport.
Een Landweer-sergeant uit Rock an je schrijft
ons
Hot zij mij vergund, U Ed. te verzoeken
voor het onderstaande eenigo plaatsruimte in
onze „Soldatencourant" te willen toestaan, om
een en ander ter eventueele wijziging van het
besluit door de bevoegde autoriteiten in de
eerste plaats, en vervolgens onder de aan
dacht van de militairen, te brengen.
Volgens het bepaalde in de „Staatscourant",
zal het o. a. ook voor de militairen niet meer
geoorloofd zijn brieven met vrijdom van porto
te verzenden.
Ik twijfel er niet aan, of de maatregelen die,
ingaande 20 September, genomen zullen wor-
,éen, zijn het gevolg van het zeer onrechtmatig
gebruik van vrijdom van port aan militairen
immers zeker kan het eertijds nooit in de be
doeling gelegen hebben om door de gunstige
bepaling aan militairen, commisionnairs, hande
laren en anderszins vrijdom van porto te verleu
nen en op die manier gemakkelijk reclame voor
hunne ondernemingen te maken. Dat dit ge
beurde, is reeds meermalen ontdekt geworden.
Dat door deze miserabele partctijken de andere
n ilitairon geschaad zullen worden, "bewijzen de
eertijds genomen maatregelen. Op dio manier
graaft de militair zijn eigen graf.
Toch betreur ik het, dat allen over één kam
geschoren worden en dat er niet energisch
andere maatregelen genomen zijn om aan
slechte practijkeu een einde te. maken. Welis
waar kan de postdirectie door het gebruik van
briefkaarten den inhoud van het daarop ge
schrevene -onderscheiden tussclien handels- en
intieme correspondenties, maar juist de in
tieme correspondenties tussche.n bloedverwan
ten worden gewoonlijk niet per briefkaart be
handeld. De intieme aangelegenheden zullen
dus begrijpelijk per brief gaan maar dit heeft
als gevolg, dat de militair dio door, de mobili
satie toch reeds beduidende schade ondervon
den heeft, van zijn soldij een -gedeelte zal moe
ten missc-n om tijdens zijn afwezigheid gezins-
aangelcgenheden en dergel-ke to behandelen
per brief, aan porto onderworpen.
Ik zou in overweging willen geven speciaal
voor militaire correspondenties zegels gratis op
de compagniesbureau* beschikbaar te doen stel
len, voor de gehuwden b,v. 4 stuks per week
en voor de ongohuwden 2 stuks per week. De
zegels konden clan gebruikt worden op brieven
van en aan militairen. Do zo-gels zouden de
grootte kunnen hebben van de gewone post
zegels met de nationale driekleur en het woord
„militair" erop. De militairen konden aan hun
familiebetrekkingen een dergelijke postzegel
voor antwoord Insluiten. Ter vermijding van
vorvalsehing der zegels konden ze bovendien
door bet hetreffende stellinggebicd nog geper
foreerd of anderszins gewaarfnerkt worden.
Misschien konden er andere middelen worden
uitgedacht, hetgeen ik anderen militairen
gaarne ter bestudeering overlaat, om tot oen
gewenschte oplossing te komen en fraude te
vermijden.
Feestavond op Loevestoin.
Mil. sergeant A. C. J. M. Simons schrijft
ons van fort Loevestein
Donderdagavond j.l. was liier in de cantine
weer eens een voorstelling van het ons allen
welbekende trio, de lieer en mevrouw Dutreau
en de hoer Bienmns. Genoemd trio was reeds
meermalen bij ons opgetreden, en vond zoo
wel bij officiëren als bij minderen den groot
sten 'bijval. De ruime cantine was overvol,
geen hoekje was onbezet; er waren ook vele
belangstellenden van andere onderdeden en
detachementen, die speciaal voor dezo gele
genheid een tamel ijken. afstand hadden afge
legd.
Evenals do vorige keeren, bewees ook nu
weer het luide applaudiseeren na ieder num
mer, hoezeer allen voldaan waren over hetgeen
zij te zien en to hooren kregen. Do oor-
komische humorist Biiunans, liet ook van
avond weer eens een ieder onbedaarlijk lachen,
vooral in zijn rol van oppasser" cn in die
van „Jaloersche echtgenoot". Ook luit fiets-
nummer van den lieor en mevrouw Dutreau
viel reusachtig in den geest van onzo jongens.
Zulks bewees het uitbundig handgeklap na
afgoloop van dit nummer.
Mevr. Dutreau in haar costuum van matroos
en in dat van piccolo was waarlijk een zeer
aardige verschijning. Voor afwisseling tus&chcn
ieder nummer zorgde do sergeant Stcenbrinlc
door eenigo zeer mooie stukjes to spelen op
do viool met pianobegeleiding van den mili
cien v. d. Saude. Ook het, muziekkorps van
hot L.W. Bat., versterkt door enkele vesting-
artilleristen tot de bezetting béhoorende,
zorgde voor het angonaam verloop van den
avond.
R. K. Militairen Vereeniging tjSt. Martjnus"
te Soesterberg.
Sergeant Boller schrijft ons uit Soesterberg:
Donderdag 16 -Sept. to 7 uur trad als spr.
voor de leden van bovengenoemde vereeniging
op de WelEerw. heer 1'. J. van Schaiiek, to
Amersfoort, met het onderwerp: „Stamt de
rnonsch van een aap af?"
De heer -Sloenhek opende de vergadering
met gebed en heette kapelaan Van Schaick har
telijk welkom, evenals do velen, die gehoor
hadden gegeven aan den oproep van het be
stuur en verzocht den Eerw. spr. zijn lezing
te willen aanvangen.
De Eerw. spreker herinnerde, hoe voor
meer dan een halve eeuw de geleerde
heer Danvin ons kwam vertellen dat een
menseh van een aap afstamt; maar is dit
bewezen Neen immersal zeggen nu al 'hon
derd geleorden dat het zoo is, daarom nemen
wij het nog niet aan. Waarom stamt de mensch
dan niet van een aap of ander diier af? De
Eerw. spr. toont dit aan door verschillende
voorbeelden, waarin de mensch verschilt van
een aap of ander dier. In vorming van lichaam
alleen al verschilt een mensch zooveel, dat dit
door een ieder is te z:on.
Ook zegt men: de menseh stamt van een
aapsoort dio uitgestorven is; nu, dat is al zeer
-bespot!e-lijk, want uo menseben van heden zijn
dezelfden als van vroeger. Dan, heeft men
wel eens een aap gezien die iets uitgevonden
heeft, 't zij op wetenschappelijk-, kunst-, tech
nisch gebied? Neen immers. Wij mensahen
sprekeneerst denken we door ons verstand
en spreken dan.
Het- groote verschil tussclien mensch en dier
is juist liet verstand, wat de apen-theorie-ver-
koopers dan ook leelijk dwars zit, want let er i
maar op, daar spreken ze zoo min mogelijk
over. Hoe heerlijk staat dan tegen deze dwaze
theorie onze Christelijke leerhoe verheven
zijn niet dé woorden in de H. Schrift: God
schiep den menseh naar Zijn beeld en Zijn ge
lijkenis. Met een schoone peroratie eindigde
de Eerw. spreker zijn daverend toegejuichte
rede.
De voorzitter meende wel de tolk te zijn der
vergadering om kapelaan Van Schaick een
woord van oprechten dank te brengen voor de
prachtige rede voor ons gehouden. Spr. hoopte
dan ook, daar we voorloopig nog niet aan
van do 3o compie.
j Moge dit voorbeeld van samenwerking overal
navolging vinden, liet zal een sterke t-Leun
zijn voor ons leger.
16 Sept. 1915. TH. DOREBIJKK*.
fsergt. 3 compie. 42 L. W. 15.
(1) Eenigo werden overgeplaatst naar Har
derwijk reap. Alkmaar.
Onderwijs aan de gemobiliseerden.
Mil H. Banus, 4-1-7 Reg. Inf., schrijft ons
Eenigen tijd geleden ia er door den Opper
bevelhebber van Land- en Zeemacht be
paald, dat er in de a. s. wintermaanden cur
sussen zouden komen voor de gemobiliseerden.
Cursussen in verschillende» takken van onder
richt, zooals vreemde talen, Hollandscho taal
en correspondentie enz., waaraan een ieder in
d* gelegenheid werd gesteld deel to nemen.
En mij niet alleen, maar ook anderen zal het
van groot nut zijn in een of andere vreemde
taal onderricht te krijgen, opdat zij na hun
diensttijd ten minste nog wat kennen.
Voor mijn diensttijd, had ik les in een paar
vreemde talen, maar hoe gaat het verder
onder dienst. Zelfstudie raakt ver op den ach
tergrond, want den eenen keer zal je een
beetje leeren, en den anderen keer schiet het
er bij in. Maar dat gaat geheel anders als jo
op een cursus bent, dan moet je op tijd je les
kennen en je zorgt ook niet bij anderen achter
te blijven.
Maar nu zie je van bedoelde cursussen nog
niet veel verschijnen. Er is al een paar keer
gevraagd op onzo compagnie wie hier of daar
les in wou hebben en ik zelf heb mij al .3 of 4
keer daarvoor opgegeven. Tot dusverre heb ik
er echter tot mijn spijt nog niets van gehoord
en we gaan al zoo langzaam de wintermaanden
in. Zou het nu niet kunnen dat genoemde cur
sussen door Z. Exc. den Opperbevelhebber zoo
goed gemeend, eens op touw werden gezet cn
begonnen? Mij dunkt er sullen toch ook wel
eenige leeraren zijn, die zich daarvoor beschik
baar zouden willen stellen, en onder do ge-
mobiliseerden zal toch ook wel een zijn, die
les zou willen geven in een of andere taal.
En dan juist niet in groote garnizoensplaat
sen, maar vooral aan de grenzen, waar juist
do meeste tijd aan studie kan besteed worden.
In groote steden gaan velen naar een of andere
vermakelijkheid of naar een groot net café om
eens een lekker glaasje bier te drinken, maar
aan de grenzen ga je van verveling 's avonds
om 8 of 9 uur al naar bed. En het zal ook
velen aangenaam zijn, dat als zij na de mobili
satie weer in de maatschappij terug komen,
niet alles vergeten zijn, wat zij voor hun
diensttijd met veel studio hebben geleerd. Ik
hoop dat dit stukje aanleiding moge geven,
dat weldra eenige cursussen in onze grens-
plaatsjes zullen gegeven worden, en eenige
leeraren zoo goed willen zijn zich daarvoor be
schikbaar te stellen.
H. B.,
4-I-7e R I. 4c Divisie Veldleger.
Dankbetuigingen.
Langs dezen weg brengen ik cn n.echtge-
noote onzen dank aan de manschappen van het
40o Bataljon Landweer 3do comp., evenals aan
officieren -en onderofficieren voor hun goede
Wülrm en omgeving.
Een gezicht op Wilna, de Russische stad aan de Wilija, welke de Duitschers
nu hebben ingenomen. De sfcaa is een der grootste in dit Russische gebied en van
belang door haar spoorwegverbindingen.
Mil. H. Kramer a/b Hr. Ms. G. 12, schrijft ons: Als blijk van waardeering,
erkentelijkheid en dankbaarheid voor do goedheid en oprechtheid van onzen comman
dant van Hr. Ms. torpedoboot G. 12, heeft de bemanning van dezen oorlogsbodem
hem een geschenk als aandenken aangeboden, bij gelegenheid van zijn overplaatsing
naar Oost-Indiö. Het geschenk een fraaie, groote photo van de. G. 12 met haar
bemanning, waarvan bovenstaande een wedewava ia is door Z;EdelGestr. met
dankbaarheid aanvaard,
demobilisatie kunnen denken, dat kapelaan
Van Schaick in den komenden' winter nogmaals
voor ons zoude optreden.
Na eenige huishoudelijke mededeelingen werd
de vergadering met het avondgebed gesloten.
Gcoae verstandhouding onder de Militairen.
Sergeant Dorebijers, 3e Comp., 42 Bat.
L.W.I. schrijft ons
Dat de onderlinge verhouding onder de mili
tairen goed is, heeft ditmaal weer eens het 42
L. W. B. bewezen. Dikwerf werd bij dezo of
gene gelegenheid voor een betrokkene, een lijst
aangeboden ter intoekening om hem eon ver
rassing te doen toekomen en menigeen heeft
een bewijs der vriendschap uit zijn „soldaten
tijd" naar huis kunnen opzenden.
Do jongste inteekening, die we hadden was
bij do 3e Compie; bet gold den verjaardag van
den hooggewaardeerden d.d. sergeant-majoor,
den beer P. Huijbregts, actief sergeant van
het 17e Reg. Infie. Door den O. O. van ge
noemde ooinpie. werd oen bedrag van f 14.75
bijeengebracht.
Op zijn geboortedag was de heer H, met ver
lof en daarom moest het feestje worden uitge
steld. Gisteren was de alom beminde weer bij
de compie. terug, en zou hem een geschenk
worden aangeboden. Om -5 uur n.m. verzamel
den zich do O. O. aan tafel, welke versierd was
„met een prachtige bloemvaas omgven van het
heerlijke Trappisten". Dit was het eerste be
wijs dat er iets aan dé hand was. Alsdan nam
,als oudste, en het langst met den heer H.
'saamwerkenden collega D. het woord en begon
ongeveer als volgt
Collega Huijbregts,
„Tegelijk met uw verlofdagen ,is ook uw ge
boortedag voorbij gegaan. Dezen in den kring
uwer familie door te brengen, verschaft zonder
twijfel meer vreugde dan in ons midden. Niet
temin hebben we uwe thuiskomst verlangend
tegemoet gezien, en aan mij valt als de langst
met je samen werkenden collega de eer te beurt,
om jo namens allen, ook van hen, die ons
zoo plotseling moesten verlaten (1), een har-
telyken gelukwensch aan te bieden.
„Wat gij voor ons geweest zijt, behoef ik niet
nader to betoogen; wij allen vonden in u een
oprechten .vriend en collega, ieder mindere in
u een welwillend superieur, die er steeds op uit
is, hunnen diensttijd aangenaam te maken en
hunne belangen te behartigen. Was vroeger de
verstandhouding tusschen do O. O. onderling
niet wat men noemt ooilegiaal, na uwe komst
'bij de compie. heeft dit zich van stonde af aan
gebeterd.
„Onzen har tel ij ken dank komt j'e toe.
„Om aan dezen dank eenigszina uiting te
o-even, werd door een hier niet aanw.ezig col
lega het initiatief genomen, om bij deze ge
legenheid een inteekenlijst te openen. Ieder
heeft wat bijgedragen en zoo kon dan een
zilver horloge worden aangkfockt, met het
inschrift
P. H u ij b r e g t s,
op uw geboortedag van do O. O. der 3e compie.
-12 L. W. B., 12 Sept. 1915,
hetgeen ik je in naam van allen hiermede ter
hand stel. Wij hopen dat je nog vele jaren
hieraan zult terugdenken, cn dat dit een blij
vend symbool onzer vriendschap moge zijn!"
De lieer H. dankte bewegen, voor de blijken
van vriendschap welke hij tijdens zijn detachee
ring bij do Landweer beeft gevonden en sprak
den° wènsch uit, dat het 0.0.-koirps een voor
beeld moge vinden, in de genoegeliike samen
werking van hun collega's van. het 42ste vooral
medewerking voor het bedrag, bijeengezameld
negens een ongeluk in mijn huisgezin.
Ook na de mobilisatie zullen wij hun dank
baar zijn.
J. EL-ST en echtgenoote.
1 Hiermede betuigen de mil. torpedist L. Aard-
oom en zijn echtgenoote liun hartelijken dank
aan de h.h. officieren, onderofficieren, korpo
raals en manschappen van het Detachement
Torpedisten bij Willemstad voor bet muoie ge
schenk, dat hij bij zijn huwelijk van hen. mocht
ontvangen.
Dit bewijs van echte sympathieke verhouding
van het Detachement Torpedisten zal nog lang
na do mobilisatie hij ons in aangename herin
nering blijven.
Do mil. L. AARDOOM
Pandoerpraatje.
Geachte liedactie.
Gaarne verzoeken wij u opname van onder
staande m uw veelgelezen blad, naar aanlei
ding vfcn het panuoer-praatje in uw courant
van 10 September en ae oplossing van G. van
Haaren. Het praatje door dezen milicien uitge
zocht lijkt gewoon op mete. Het zou wei gaan
als er vier spelers waren, die net als Van Haa
ren speelden. Maar als no. 2 ruiten 8 opspeelt,
dan zal No. 1 toch zeker zijn harten 9 met bij I
leggen, maar wel zeker zijn schoppen-aas weg j
werken daar dat toch de eenigste saart is waar
op No. 1 kan betalen. Nu mijnheer, wij gelooven
niet, maar weten wel zeker ais dat No. 1 niet
behoeft te betalen. En als mil. J. van Haaren I
soms pandoeren wil leeren dan komt hij zich
maar bij den pandoerploeg te Sohravenzande
melden.
Bij voorbaat onzen hartelijken dank voor de
gegeven plaatsruimte.
De pandoerploeg „Vriendenkring".
Schravezande.
De Pandoerploeg
H. v. EWIJK.
P. DE JONGE.
J. DE JAGER.
Jb. GORTHUIS.
Geachte Redactie.
Vanmorgen lazen we in de Soldatencourant
dat twee pandoerploegen, n.l. „Eensgezind
heid" te Axel en eenige pandoerspelers van I
fort Velzen bij Beverwijk de verzuchting slaak- j
ten, dat het bedoelde pandoerpraatje, „tot de j
onmogelijkheid behoorde" respectievelijk „niet i
kon", terwijl beide zich ten zeerste aanbevo- j
len hielden een eventueele bestaande oplossing
to mogen vernemen.
Vlak daaronder zagen we echter pen oplossing
van den heer F. van Haaren. ordonnans-wiel- i
rijder staf IIIe Bat. 4e Reg. Inf. I Div'. veld-
leger.
't Spijt ons zeer, mijnheer van Haaren, dat
we u als divisie-collega met uw oplossing niet
kunnen feliciteerenons dunkt, dat op een der
gelijke manier het aantal mogelijkheden om
iemand „er in te praten" wel legio is"U schijnt
te onderstellen dat sp Ter No. 1 lichtelijk ge-
troubleerd is, daar u hem bij den 3en slag har
ten 9 laat spelen (in de harten is „hangen" on
mogelijk) inplaats van schoppenaas (dat volgens
u de „hangkaart" blijkt te zijn).
Direct toen we verleden week deze opgave
lazen zetten de „Optische Pandcerders" hunne
kopstukken aan 't werk. Zelfs enkele trein-
eoldaten beroepspandoerders van onze af-
deeling, werden gerequireerd onze specialitei
ten „Ko" en „Voadertje" gingen er zelfs watj
men noemt „voor zitten" en we geven u de
verzekering, mijnheer van Ilaaron, dat zooicta
steeds een slechten afloop voor elk praatje-pro
bleem, hoe ingewikkeld ook, voorspelt, daar dat
dan onverbiddelijk ten doodo is opgeschreven
Het duurde dan ook niet lang of meergenoem
de „Ko" verklaarde met do noodigo autoriteit
in zijn stem: „je krijgt 'm d'r nooit in; dat
bestaat niet!"
Ko" had gesproken en daarmede was
voor ons, amateur-pandoerders do zaak eens
voor goed afgeloopen. Achteraf blijkt nu ook
wel dat het nimmer falend oog van onzen
„praatjes-professional'', zijn reputatie hier
weer heeft gehandhaafd, daar we tot heden toe
nog geen enkele oplossing vernamen.
Ook Voadertje" was eenige oogenblikken
later van t zelfde gevoelen„dat bestaat
niet!"
Maar...! Gaan we echter aan het onderstel
len Ja, dan is het maar kinderspel, b.v,.
Als ruiten 8 maar harten 8 was geweest.
A 1 s troefboer maar verzaakt mocht worden.
Als No. 4 maar écu troef meer had gehad.
A 1 s... (en hier zouden wij bij willen voegen)
A1 s speler No. 1 bij den 3en slag maar zoo
dom was om harten 9 inplaats van schoppen
aan te spreken? Ja. Als....!
Maar laten we ons liever niet op het terrein
van de veronderstellingen wagen, ze hebben
immers geen zin en ook zal speler No. 1 heuseh
zoo dom niet zijn. Dit willen we dan tooh even
wél onderstellen
Neen, mijhoer van Haaren, u ziet dat het
oplossen van pandoerpraatjes iedere werk nog
niet is! Doch laat u dit niet ontmoedigen:
„alle begin is moeilijk", zoo ook hier, maar
ook: „de aanhouder wint" en„Ko" stelt
zich gaarne beschikbaar u de praatjes-uitzoek-
beginselen geheel belangloos bij te brengen!
Voor de plaatsing u ten zeerste dankend
De „Optische Pandocrders".
Optische Brigade,
Telegraafaideeling le Divisie.
Geachte Redactie!
Gaarne zouden wij een plaatsje hebben voor
onderstaand stukje in uw veel gelezen blad.
In de Soldatencourant van 17 September,
wordt een oplossing gegeven van het pandoer-
pi aatje, waarvan oplossing werd gevraagd in do
Soldatencourant van 10 September.
Gaarne zouden wij vernemen hoe het moge
lijk is, dat oon goede Pandoerder zich zelf er
in praat, zooals onze vriend F. van Haaren
aangeeft in den derden slag, daar toch iedere
pandoerder niet harten negen, doch schoppen
aas op de uitgespeelde ruiten 8 zal leggen,
waardoor het tevens ons inziens onmogelijk
wordt, den speler er in te praten.
Bij voorbaat dank voor de plaatsing.
Den Helder.
Ordonnansen van het stelling-Hoofdkwartier,
P. BEEMSTER.
IV. PAAP.
J. BERGWERFF.
Geachte heer Redacteur.
Beleefd verzoeken wij een plaatsje in uw
veelgelezen blad, en wel naar aanleiding van
het bewuste pandoerpraatje, ingezonden den
Iflen dezer en beantwoordt op 17 September
door den ordonnans-wielrijder F. »an Haaren.
Nu, volgens Van Haaren zou No. 1, welke
het praatje speelt, moeten betalen, maar wij
hebben al gauw gezien, dat het niet kan.
Wel als no. 1 de stommiteit zou hebben op
den 4en slag in' plaats van schoppen-aas har-
ten-9 weg te spelen. Zoo zouden wij tennynsto
doen. Immers bij harten 6, 7 en 9 zit geen ge
vaar, wel bij schoppen-aas, 8 en 10.
Bij voorbaat dankende voor de plaatsing
teeltenen wijDe Pandoerclub van kamer S.
le comp., 3e batt. Jagers, 3e sectie, Storten
bekerstraat, Den Haas.
A. v. d. CAMP
A. H. JONGEN
II. A. VAN ETERS
-s. I>E JONGH.
Geachte Redactie!
Naar aanleiding van 't praatje van den pan
doerploeg Torenkamer Fort „Prins Fredcrik"
Ooltgensplaat, zijn wij tot de conclusie ge
komen, alsdat het praatjesspelen er beslist
niot- in kan. Naar wij vernamen in uw veel
gelezen blad van 17 September alsdat <le
ordonnans wielrijder F van Haaren, staf III
bat. 4e reg. inf. le divisie veldleger, beweert,
alsdat de praaijesspelcr hierboven bedoeld
volgens zijn uitlegging er in gaat en betalen
moet.
Nu ondergeteekende pandoerder verklaart
alsdat de praatjes-speler er niet in kan, want
als no, toch ruiten 8 speelt dan gooit no. 1
toch zeker niet harten 9 bij maar wel schoppen
aas. Of kan soms de heer F. van Haaren niet
pandoeren? Zoo niet, nu dan noodïgen wij
hem uit eens te komen in het kamp te IJmui-
den tent 20, dan zullen wij hem wel eens pan
doeren leeren.
Hoogachtend de pandoerclub
„Tavenu".
Reserve Bat.. D. 2de Compie
Mijnheer de Redact-ur
Vergun ons een plaatsje in uw veel gelezen
blad. In onzo Soldatencourant van 10 Septem
ber wordt door den pandoerploeg Ooltgensplaat
uitlegging van een praatje gevraagd. Wij heb
ben hier over dat praatje lang zitten studee-
ron maar kwamen tot de conclusie dat het
niet ging.
Nu evenwel de ordonnans wielrijder F. van
ITaarcn in de Soldatencourant van 17 Septem
ber uitlegging geeft van dat praatje en vraagt
of hij dat niet aardig gedaan heeft, willen wij
hem vragen of hij denkt dat No. 1 zit te sla
pen en op ruiten 8 die No. 2 voorspeelt har
ten 9 zal bijspelen terwijl hij schoppen aas
hij kan spelen. Gaarne zagen wij van tic heer
Van Haaren verdere uitlegging.
U, M. de Redacteur, bij voorbaat dankende,
verblijven wij het
Keukenpersoneel Legerplaats Oldebroek
G each te Heer Redacteur.
Onderstaande regelen betreffende het „pan
doerpraatje". zag ondergeteekende gaarne in
uw geëerd blad opgenomen. Bij voorbaat mijn
welgemeenden dank.
In de courant van 17 Sept. 1.1. zag hij een
oplossing, dien betreffende, ingezonden en ge-
tcekend door den heer F. van Haaren. Deze
persoon was volgens eigen inzicht- zeer voldaan,
omdat hij dacht no. 1 van het praatje er
..aardig te hebben ingepraat", wat volgens an
deren en mij een onmogelijkheid bleet- t» zijn.
Onder do Russische steden
dio in don laatsten tijd veel
■.-enoemd ziju, behoort zeker
Wilna. liet is oen belang
rijk© stad b-langrijk vooral,
omdat zij aan con kruispunt
van spooiwegeq ligt cu ook
den we» naar Sc. Petersburg
böhocrscht. Do Duitschors,
lio roods lang in dezestreek,
Koerland, opcroeren, hebben
dan ook duidelijk genoeg
getoond, dat zij van plan
waren zich van Wilna meester
te maken, en dat is hun uu
eindelijk gelokt. Onder het
Oorlogg-nieuws in dit nummer
kunnen onze lezers het bericht
vinden, dat de Duitsch* rs
thans deze stad hebben bezet,
die door do Kussen zeer ver
st» rkt is, maar ai spoodig
schijnt verlaten. Wilna was
de hoofdstad is van een
gelijkiiamig Russisch gouver
nement cn oen groote stad
van 180,(XX) inwoners.
Mis, mijnheer v. Haaren, en wel daarom, door
dat u zetten denkt, die, ingeval gy werkelijk
moet spelen, gij nooit zo uit deen. Waarom?
Ziet hier!
Do eerste slag komt onverwijld aan speler
no. 4 door troeflw -r Mot den tweeden ring laat
u no. 2 klaveren aas bijspelen, dus den siag af
troeven. Zoodoende is do beurt van opspelen
aan no. 2; deze laat u dan uitkomen met rui
ten 8, terw ijl rio. 1 (dus de man waar alles om
gaat) harten 9 moot bijspelen.
U begrijpt toch zeker, dat wanneer no. 1 rui
ten ziet opspelen, (dien hij koelema&l niet hoeft)
onverbiddelijk het eerst zijn schoppen aas weg
<lo«t; want dat het op dio kleur aankomt, om
hem er in to spelen, begrijpt oen ieder.
Hopende dat do Iict v. Haaren het mij niet
kwalijk neemt, dat ik zijn inzicht verbeterde,
toeken ik
Hoogachtend,
Mil. A. VELTMELJER.
s H age, 17 Sept. 1915.
Militair Hospitaal.
Hctr Rcdactcurl
Dezen middag zagen wij ccn tweetal artikel
tjes in de „Soldatetoeourant" over iiot
„praatje van den Pandoerploeg van Fort
Prins Frcderik, met eerste waarvan ik het
volkomen eens ben Ook wij hebben na 4 uur
blokken niet anders kunnen vinden dan dat
door gebrek aan troef, no. 1 steeds moet win
nen. Kaar aanleiding van het tweede zou ik
den heer Van Haaren willen vragen of hij
wezenlijk zelf ook harten negen op ruiten zou
leggen, in plaats van, zooals toch de eisch van
t spel is, schop pensaas. Onzo opinie is dan
ook. dat slechts door verkeerd spel no. 1 ver
liezen kan en zien wij gaarne een andere op
lossing tegemoet.
Verder wcnsch ik u er nog opmerkzaam op
te maken, dat het gedicht „Do Grcote
Maaiers", geplaatst door grenadier A. B„ van
de hand van Karei Versnaeyen, reeds in 1866
't tijdschrift „Bato" verschenen is en dus do
heer A. li. hiermede zijn boekje te buiten is
gegaan, door 't op zijn eigen naam in to zen
den. Met besten dank voor de opname,
J. WALRAVEN,
2-III-IV Vest.-Art.
Geachte Redactie!
Naar aanleiding van do oplossing 't Praatje
v/d Pandoerploeg Torenkamer hort Prins
Frederik gaarne een kleine opmerking.
Naar onze meening mag no. 1 in geen go-
val een harten (9) bijspelen, daar hij cr op
harten onmogelijk in kan, doch is hij verplicht
ziju hoogste schoppen (hier aas) bij te spelen,
zoodat er dan volgens onze meening geen kans
meer bc-staat, dat hij er op schoppen in raakt,
want no. 2 houdt schoppen heer, v r o u w en
troeven over. Wij mccDen dan ook, dat de
oplossing van F. van Haaren foutief is en
hadden gaarne nadere toelichting in uw blad.
De Pandaerclub
Petten (N.-H.)
Geachte Redactie.'
Ik lees daar in uw blad ccn oplossing voor
hot praatje in uw blad van 10 Sept. opgegeven
door den pandoerploeg „Prins Frederik" to
Ooltgensplaat. Maar als de oplosser altijd zoo
kaartspeelt, dan zal hij naar mijn inzicht zijn
tractewent wel altijd verliezen, want dat is
tenminste geen kaartspel, want als hij bij den
derden slag schoepen aas speelt in piaats van
harten 9, dan is hij niot meer te vangen.
Bij voorbaat mijn dank voor de verleende
plaatsruimte.
P. J. VERSTRA ETEN,
Milt air Hospitaal,
Breda.
Mijnheer de Redacteur.
In de Soldatencourant van 17 Sept. zagen
wij do oplossing van het Pan doer vraagstuk.
Het lijkt ons wonderbaar, dat de oplossing
dour niet meer personen is ingezonden. Hh-r-
onder geven wij een andere oplossing van het
vraagstuk. Gaarne zagen wij het in de Solda
tencourant.
Do kaarten zijn als volgt verdeeld
No. 1harten 6, 7, 9, schoppen 3, 9, 10,
aas. klaveren 8.
No. 2klaveren aaa, heer, 10, 9, 7, schop
pen koor en vrouw, ruiten 8.
No. 3: klaveren vrouw, harten aas. vrouw,
boT. s. ruiten heer, vrouw en 10.
No. 4l uiten 7, 9, boer, aas, schoppen 7 en
boer, klaveren boer. harten 10.
No. 1 speelt: kl. 8, 2. kl. 9, 3- kl. vrouw,
1. kl. boor.
No. 4 harten 10. 1. h. 9. 2. s. vrouw. 3 h. 8.
No. 4 s. boer, 1 s. 10, 2. s. heer, 3 h. boer.
No. 2 r. S, 3. r. 10, 4. h. am1 s. aas.
No. 4 s. 7
Do Pandmrploeg „Vlutr Inzicht",
le Reg. Veld.-art. Bart. -3 A 3e stuk.
Geachte Redacti
Gauw zagen wij de oplossing van 't praatje
in de Soldatencourant. Wat waren wc bil!
Immers, we hadden er zóó lang op gestudeerd
cn waren ook tot de overtuiging gekomen,
dat 't niet kon
Als stoompandoerder had onze makker een
stok kaarten in de werkkiel en tijdens 't
kwartier rust probeerden we 't in de loop
graaf te spelen, zooals de pandoerdcr F. van
Haaren aangaf. Nu kwamen wc- niet alleen
tot de overtuiging dat 't niet kon, maar
tevens dat genoemde pnndoerder zeer slecht
speelt.
Iedereen begrijpt toch wol dat een „goed"
pandoerdcr op den vierden slag niet harten 9,
maar wel schoppenaas weggooit. F.n gauw ook!
Weet de pandoerder Van Haaren geen
betere oplossing, want zooals deze zijn er vel".
U, mijnheer do redacteur, dank ik voor do
plaatsruimte.
G. POPPE.
Voorzitter van de Pandoerploeg Neuzen.
neer Redacteur.
Naar aanleiding van het inge-z. stukje uit d»
Sol datencourant van Vrijdag 17 September
No. 170 verzoeken wij u beleefd bet onder
staande in uwe courant ie willen opnemen,
naar aanleiding van hc* schrijven van d-n heer
F. v. Kaawen, ord.-wjélriider Staf. 3o Bat. te
Regt. Inf. Ie Divisie Veldleger over zijn
„Pandoer Praatje".
Onzes inziens is-hu daarin beslist abuis, want
hij moet niet d"nk<-n dat hii altijd met infan
terie zit t" kaarten. Te berinnen
Als troefboer niet verzaakt mag wordent