2DE SQiJPA'mEaJircOTJtlAJirT van Woensdag- SS Juli 1913
Mairozenbrieven.
Ons Oorlogsdagboek.
Er is zeer dikwijls hevig gevochten in
het gedeelte van 't westelijk oorlogsterrein
waarvan we hier een kaartje geven, 't 18
liet front ten westen van den Moezel (Mosel
in het Duitsch) en bekend en vaak genoemd
is daar het Bois-Le-Prêtre (Priesterwald
zeggen de Duitschers, die thans alle Fran-
ache woorden verafschuwen)i Daarna is het
een tijdlang hier stil geweest, maar in de
eerste Julidagen -hebben de Duitschers er
veer het offensief hervat. Met groote kracht
hebben zij aanvallen beproefd in het Bois-
le-Prêtre, bij Fey-en-Haj-e, bij Regniéville
en elders. Geslaagd zijn zij er niet, wat zij
blijkbaar verlangden is niet gelukt: door
den muur der vijanden heenbreken. Maar
eenige voordeelen hebben zij er behaald: ten
noordwesten van Begniéville 600 M. loop
graven en ten noorden van Fev-en-Haj^
een stuk van een boscli. Een succes, dat
op den verderen loop van den oorlog geen
invloed zal nitoefenen, doch weer duizenden1
heeft doen vallen op het slagveld.
Oosten en Noorden en daar, werkelijk over-
winningen behalenspreekt uien va.11 een
Eknw otfensiel" op Jtefc Wosterfrant. Het leger
Tav den Kroonprins zou daar een nieuwen
aam-al doen in de Argonnen. maar die aanval
zou later worden uitgebreid tot. hot geheele
Wesfcerfronx, naar liet. schijnt. Hit is dan wel
iets bijzonders. Hot wijst er alweer op, dat
het Hpitseh© legerbestuur niet van plan is
do .Russen maar al lcvaelitigen aan to pakken,
dat zij hot zijn, die vooral een einde van den
oorlog Tveöscheil. Offers zullen hier evenmin
als in het Oosten worden gespaard. Doch
eveneens zouden wij daaruit kunnen op
maken. dat. de Duitschers niet wenschen
verder in Rusland door te dringen als de
Duifcsche troepen Warschau en Riga in bezit
hebben, de Naref- en Weiehsel-fronten hebben
geforceerd,, laten zij voorloopig het Oosten
liggen en gaat het in 't Westen aan den gang.
Dat. zal eert wanhopige poging worden, om
Oala-is te bereiken of. 7,00 mogelijk. Parijs in
to nemen. Waarschijnlijk vermoeden de ge
allieerden ook wel zoo iets en is het daarom
*00 merkwaardig rustig in de laatste dagen
aan liet Westérfront. Er zijn nog artillerie-
gevechten nu en dan. een enkele infanterie-
aanval, maar de telegrafische communique's
uit Parijs zijn zeer sober. Ook de geallieerden
•begrijpen natuurlijk, of vermoeden althans,
dat de Duitschers plannen hebl>en en zij ver
zamelen al hun kracht om hun tegenstand te
bieden, als de aanval komt.
Over 't geheel is het niéuws mager, behalve
"don uit het Oosten. Van de Dardanellen heel
weinig en dat wainige minder belangrijk. Aan
de Italiaansche grens schijnt de strijd van
dagen nu te luwen, zonder dat er van weers
kanten voordeelen van. eenig belang zijn be
haald, I11 den Kaukasus steeds dezelfde onbe
duidende schermutselingen.
OUITSCHLAND.
Een legerorder van den Kroonprins.
SAARBRIKJKEN. Do „Saarbr. Volksz."
publiceert de volgende legerorder van den
Eteoonprin?
Hoofdkwartier 19 Juli.
Kameraden
Gedurende tien. maanden hebben wij
zwaren en bloed igen. strijd den taaien
dapperen tegenstander schrede na schrede,
loopgraaf na loopgraaf naar het" zuiden
teruggedrongen. Door uw zegevierende
stormaanvallen op de door den vijand bij
zonder krachtig versterkte stelling hebt gij,
mijne Argon ne-troepen, opnieuw getoond,
dat, ofsohoon de algemeen© militaire toe
stand ons hier op het Westfront tot een
defensief optreden noopt, wij toch in staat
zijp om, zoo noodig, geduchte slagen uit
t© deelen.
Ik ben trotsch en gelukkig aan het hoofd
van zulke troepen t© mogen staan en houd
mij overtuigd, dat, wanneer het oogenblik
Soldaten zie je altijd schrijven. Alléén
aan koffiehuistafeltjes, in rijen binnen de
wanden van militaire tehuizen, 't Schijnt
voor ben een onweerstaanbare behoefte te
zijn papier te vullen met letters- en zoo in
verbinding te blijven met bun familie, De
kazerne doet blijkbaar nergens den eigen
haard vergeten. En de werkelijke oorlog
blijkbaar al evenminuit de loopgraven
strcomeu de brieven het land binnen.
Of het met de matrozen ook zoo Is?
vraagt een correspondent te Rome. Wie
weet In elk geval zijn hun epistels minder
talrijk in de kranten verschenen. En die
weinige brieven spreken van de moeilijke
en teleurstellende taak. die de Italiaansche
marine vervullen moet tegen den vijand, die
lan«s de heele Oostkust van de Adriatiscbe
Zee de schuilhoeken maar voor het kiezen
heeft en daarentegen weet, dat de Italiaan
sche oorlogsschepen na iederen kruistocht
moeten terugkeeren naar hun weinige oor-
Jogshavens en dus niets gemakkelijker is dan
dicht voor den ingang van die vïootbasissen
onderzeeërs op den loer te leggen en die
torpedo's te doen afvuren op de huistoe
varende schepen, waarvan de bemanning
door de voortdurende inspanning van het
uitkijken afgemat is.
Een officier-machinist schrijft aan zijn
v«der
„Ik lees met levendige ontroering in de
couranten brieven die onze broeders van het
landleger schrijven nit do door him mood ver
loste en door hun bloed geheiligde landenge
loof me, ook de vloot verlangt vurig naar ©en
actie, die do zoo vdtorzichtige en toch zoo trot
sch© Oostennjkache vloot zou kunnen vernieti
gen. Wij alien van de marine vernomen met
geestdrift den vooruitgang van het leger onder
zijn dappere aanvoerders en zenden het elk
uur de uiting van onze toegenegenheid en
ijverzuchtige dankbaarheid toe, met, de. plech
tige belofte er me© samen to werken, zijn daden
10 volmaken, zoo gauw hot. maar mogelijk is.
„Maar zal het ons gegeven worden ons met
den vijand to meten0 Do Oostenrijksche vloot
houdt zich zoo voorzichtig verborgenrn in
secten wacht se op den geest van Togetthoff,
dl© mij echter erg doof lijkt ©n nog gocn aan
duiding geeft, dat hij zich wat wil uitrekken
na con slaap van jaren. 0, ze zijn erg dapper,
die matrozen van kockedoeg, wanneer ze met
bun tienen tegenover één staan of heel zeker
zfjn dat aan den einder zelfs niet. do rookpluim
-.■an een Ttaliaansch schip zich vertoon on za I -
ftpn bewijs daarvan geeft de laffe aanval op
oz&o onverdedigde kusten. Zoo beschouwen zij
den heldhaftigen ondergang van de „Turbine"
ali een ovenvinrrkag- het <l©et er niet-Koe, dat
komt. waarop de „Oberste Kriegsherr"- de
hervatting van. den. opmarsch beveelt, ik
mij op u verlaten kan en wij nieuwe lauwe-
takken om onze zegevierende vaandels zul
len winden.
De opperbevelhebber
.Wilhelm, "Kroonprins van
het Dhitsche Rijk en van
Pruisen.
De strijd bij Souchez.
Bern.ba.rd Tv ©Hermann vertelt in het ..Berli
ner Tag eb 1
Souchez ligt- thans platgeschoten. De huizen
hebben hun plaatsen verlaten en zijn de straat
in gesprongen. Men ruimt de pninboopen op,
maar er ontstaan steeds weer nieuwe. Door
Souchez stroomt een beek, de Carenc.ybeek. De
granaten hebben de bedding doorwoeld, waarin
zij honderd jaar lang en langer nog vreedzaam
kabbelde ©n kolkte. Zij hebben de oevers stuk
geslagen, zooda.t de beek wanhopig haar bed
ding verliet ©n een nieuwen weg zocht door de
granatenkraters. Troebel en modderig is ze
geworden. Zij verbergt haar geheimen.
Als de soldaten door de modder gewaad zijn,
zijn zij er nog niet. De loopgraven liggen op
een puar honderd meter van het. dorp af ach
ter een slagboom van vuur. De aarde opent
zich en spuwt huizenhoog vuur en. rook uit.
Daar moeten zo door. Sappen zijn er niet, dat
laat de vijand op de Lorebto niet toe. Door het
open veld moeten ze naar d© loopgraven.
Dg mannen .-zien er schoongewasschen en ge
borsteld uit. Hun uniformen echter waren eens
grijs, nu zijn ze stuk, ultgewasschen en uitge-
zwavekl. Over het rood© laken van de rond©
inut zijn grauw© lappen genaaid. De mutsen
zijn diep in de oogen gedrukt. Zoo hoort het
hij _de mannen uit do loopgraven. De sergeant-
majoor echter ziet eruit, als kwam hij jyisfc
van den kleermaker. Geen vlotje op zijn klee-
7en. Zijn handen zijn verzorgd en met den pnn-
tigen nagel van de pink wijst hij mij op de kaart
de stelling aan.
Hier is de loopgraaf. Zij vormt een rechten
hoek en zijn pinknagel wijst oj. liet. been d«t
naar tl© Lorettehoogte ligt. „Wij kregen
zwaar artillerievuur, wervehrunr, dan boelen
dag lag bet op de loopgraaf van 7 uur 's mor
gens tot 9 uur 's avonds. 28 c.M. granaten. De
loopgraaf zag er uit als of zij door een stoom
ploeg was gelijkgemaakt. Wij zagen niets meer
en wij hoorden niets meer. Een 28 c.M. sloeg
naast mij in. Spuit in do hoogte. Het was niet
zoo erg, de loopgraaaf is toegesmeten, ;ik lag
bedolven. Niemand gelooft, dat ©r nog een men-
sohel^k wezen in d© loopgraaf in leé^n kun
zijn. Öm 9 uur springt het vuur terug achter'
de loopgraaf dat geen reserves kunnen komen.
Zoo. het begint, dus. Onze luitenant, nog geen
19 jaar oud, schreeuwt. Het is als in een mie
renhoop. Overal krabbelt het. Zij komen voor
den dag. D© meeste geweren zijn onbruikbaar
geworden. Handgranaten dus: Do Franse hen
komen. Het helt hier, zij naderen snel. De
handgranaten vliegen, wij staan hier in gra-
naatkuilen. De rook is zoo dik dat men 'elkaai
niet. meer zien lean. Hen nieuwe colonne kom!
die overwinning hnn zware verliezen kost, dat
twee van onze torpedojagers voldoende geweest
zijn om hun aan/val dapper het hoofd te bieden,
dat het op het toonocl verschijnen van een van
onze schepen hun béiden op con snelle vlucht
gedreven heefthet, leven to redden door op
den loop te gaan is een overwinning voor de
kleinzonen van Togetthoff.
„Maar ik hen bang, pa, dat ze- niet te voor
schijn komen zuilen, went wc hébben ze tever
geefs uitdaagd, tof. het gevocht uitgenoodigd
on geduldig afgewacht. Nu ja, liet zijn de hel
den, dio nog op do „Turbine" vuurden, toen
zo al onbeweeglijk lag te zieltogen en liever
zonk dan zich over te geven het zijn de zonen
van ben, dip bij Lissa stukken steenkool gooi
den 7iaar onzo matrozen, die ongewapend met
ds golven worstelden
..Zie pa, als ik zeker wist nooit den dood
strijd van ©en Oostenrijksch sdhip te kunnen
bijwonen, nadat liet uit, elkaar geslagen is door
onzo kanonskogels, door de kogels van mijn
schip, zon ik liever niet. terugkeeren. En ik ge
loof, dat moesje en u er ook zoo over denken"...
Zoo schreef één, dio graag- er bij had
willen zijn, maar veel interessanter is wat
volgt, van iemand, die er werkelijk bij
was:
„De oorlog op zee geeft zonderlinge gewaar
wordingen. Op het land volgt, men den loop
er van, uren, dagen lang, onafgebroken neemt
men er deel aan door marcheeren, aanvallen,
ingraven, vechten. Dat alles geelt aan het
terrein (om hét zoo een.s to zeggen) een soort
van patina van moed en onverschilligheid te
genover hot gevaarwij, zeerobben, daaren
tegen, gaan in één moment van de meest
volmaakt© en wanhopige makend© kalmte over
tot een hevige, langdurige zenuwspanning,
waaraan men zich gedeeltelijk gewonnen kan,
We zijn nu eens in oorlog en dan weer in'
vredestijd. Hen kort, bevel: „Klaar binnen een
uur!"
Onmiddellijk krijgt de torpedojager een an
der aanziende kleine zonnetenten worden
weggenomen, de galons, ijzers, touwen boven
dele verdwijnen in den buik van liet scheepje,
de schoorsteenen .braken, wolken zwarten, olie-
acht igr-n rook, d© van hnn hoezen bevrijd© ka
nonnen blinken van geplijst staal met verschrik
kelijk (voor'den vijand!) opengesperde mon
den. Het lukt of ze hun machtig hoera, van
zege en dood de vier winden tegen willen
r pen
Boven dek verschuilen zich d© torpedo's
hun lancccrbuizon waaruit de eivormige
koppen steken, met de drie stootcra er op, die
wel snorreharen van woedende katten lijken.
Ze wachten zonder ziclj erg druk te maken,
alsof ze Ixiwusfc .waren van hun sluwe, ver
schrikkelijke maoht en 'zich niet verwaardigen
willen mee to doen aan de algemeen© bewe
ging-
,.Do zenuwspanning begint.
.Jn vroegere oorlogen zocht de uitkijk den
einder af om oen twijfelachtige vlek of ver
dachten rook te ontdekker. Als men zoo'n
aanstormen. Zij denken, dat wij er geweest, zijn,
maar wij schreeuwen hoera. Wij brullen en joe
len, ja wij jodelen en lachen. Dan aarzelen ze
toch. Nu zie ik ze van dien kant komen. Hij
wijst op de punt van. den hoek waar de Deut
sche loopgraaf naar den Loretfcoheuvel en naar
de suikerfabriek samenkomen. Daar is oen bar
rière en daarachter gaat de loopgraaf verder..
Dit gedeelte behoort den Eranschen. Daaruit
klouteren zij dus te voorschijn. In den rook
ziet de onderofficier z© te voorschijn borrelen-
„Een man vooruit met handgranaten". Ec-n
man gaat naar voren naar het hoekpunt en
werpt granaat na granaat in do opborrelende
Fransehen.
Wi© was het toch, is hij niet hier?
„Ik vras het". „Nu vertel".
Het is een Silesischo boer, wiens uniform
olijfgroen geworden is.
„Nu, ik nam mijn arm vol handgranaten en
peperde waar het uitkwam. Zoodra zij terug
komen smijt ik. Dan zijn mijn handgranaten
op en ik moet maken dat ik weg kom. Ik
loop over het open veld. Zij schieten naar mij,
maar mis. Ik spring in de loopgraaf."
De men vertelt gebrekkig. Hij stottert en
is verlegen omdat, allen grinnikend naar hem
staan kijken.
„Ja nu was er niets meer aan te doen, nu
kwamen ze.
De onderofficier kijkt om zich heen. „Wie
was in dit stuk loopgraaf
„Wij". Een jonge kerel met roode oogen,
ternauwernood 20, zijn muts bijna op den neus
en dons op zijn bruin gezicht treedt naar voren.
..Waarom hebben jullie dat stuk ontruimd'?
Jullie heblien 't gat opengemaakt". Verwijtend
kijkt de sergeant-majoor naar don boerenjon
gen. Dezo wordt rood. Hij is soldaat en heeft
zijn eer-gevool. „Wij waren platgeschoten,
majoor, de loopgraaf was, ja die was er niet
meer."
„Is dat een reden om. te wijken'?"
„Wij hadden bevel gekregen."
„Nu goed. Zij kwamen dus door ihefc gat,
dat die daar gemaakt, hadden. Zij lew am en
heel langzaam aan. Zjj dachten dat zaakje 7*8
in orde en het gaat nu. vanzelf. Maar onze
luitenant zegt: .Wacht eens, kereltjes."
Acht man met geweer uit de loopgraaf het
veld in. Zo klauteren voor den dag, ont
plooien 'Zioh, kruipen in granaatikuiien en
beginnen te schieten. De Eranschen komen in
zoo dichte rijen aan, dat ieder schot raak
moet zijn. Zij hebben lievig© verliezen en den
ken de Hemel weet hoevelen daar aau het
schieten zijn en gaan terug. Ja zoo ging bet-
Bij ons verliest men niet zoo direct zijn posi
tieven. Het waren, zooals gezegd, maar zes
of acht man. Toen kwamen er een paar bij.
Intussohen stuitten wij den aanval van voren.
Zij waren, ons in den rug gekomen, stelden
ai machinegeweren* op.
,Wie zat toch daarginds in dé loopgraaf
bij de suikerfabriek
,Ik". Een Pool, een onderofficier mot
groene oogen, komt naar voren.
„Hébben jullie de loopgraaf gehouden?"
„We hébben zo gehouden, majoor, tot het
laatst gehouden".
En hij vertelt verder in zijn .«©braking
tee ken dat den bruisenden vijand verried,
bad gesignaleerd, was er allo mogelijke tijd
om zich tot. een eventueel gevecht voor te be
reiden/ of, als men heslist de mindere was,
in de ecu of andere haven eeh schuilplaats te
zoeken. Maar nu is er daarvan bijna niets meer
over. Als je het 't minst verwoont, springt je
schip met een. ontzettende ontploffing in de
hoogte, legt zich op één kant, en zinkt binnen
vjjfticn minuten. De onderzeeër is aan het
werk en doel- dat werk goed!
„...Den tegenwoordigen zeeooplog Ikun je
vergelijken met liet gevaar, dat een mensch
loopt, als h'j 's nachts ovc-r een draad gaat
-die tussohen do oevers van een ravijn gespan
nen is.
„Ge zult begrijpen, dat het niet de aller
gemakkelijkste zaak ter wereld is, vooral als er
een beetje zee staat, een. periscoop van ander-
halven meter lengte en 25 centimeter middel
lijn te ziendaarom moet men nauwlijks bui
tengaats altijd full speed varen in een zig
zaglijn.
„Gewoonlijk kruisen wo drio of vier dagen.
Dat zijn dan opwindende oorlogsdagen vo] ver
rassingen als men in de haven terugkomt wei
geren do oogen hun dienst, omdat z© te veel
gestaard hebben. Hens 'binnen vergeet mon
alles, ook den'oorlog....
„Met die overgangen van. grootst gevaar tot
grootste veiligheid is het bijna onmogelijk zich
die „gewoonte" te verwerven, dio de „land
rotten" krijgen. En uit dezen zieleto©stand
spruit onzo onuitputtelijko geestdrift voort,
en daarom, als er gelegenheid is to vechten,
„wee den vijand
„De „Turbine" die roemvol onderging, moest
door den vijand in zijn geschiedenis met eer
vormeld worden. De episode ontwikkelde zich
als volgt: We waren tegen donker vertrok
ken: lucht en ze© kalm, een bootje bowolkt:
liclitvonkjes spoten op ons en dartelden op de
druipende zijden van onze boot met vreem
den. donkerroodon gloed.
„Heel het eskader voer samen, in het mid
den sleepten two© torpedojagers ieder een
schip. Allergeringste snelheid....
„Het is al laat en diep donker: aJlemi ver
weerlichten toont bij schokken do zee en ons
eskader.
„Op een bevel verstrooit het zich ter ver
kenning: alleen wij en nog een torpedojager
blijven in onzen vroegeren koers. Een uitkijk
meent hét profiel van een schip zich te zien
verliezen in het duister. Alarm geslagen; be
vel: „aan de torpedo's" allen nomen snel en
zwijgend bun plaats in: niemand spreekt, maar
aller vonkelende oogen bewijzen de hevige be
geerte zich met den vijand te meten. Maar 't.
is niets. Het oog, te vermoeid van het staren,
gaf aan iets niet-bestaands vorm.
„Maar de verwachting is zeer levendig. Wo
naderen een Oostenrijksche haven en een zekere
trilling en vroolijko ontroering maakt zich van
allen meester. Onze andore torpedojagers zijn
verdwenen.
...„Een licht vooruit!"
„Werkelijk schijnt ©en blauwe lantaarn en
kele ©ogenblikken op den donkeren achter
Diritsch: „Hebben wij vuur gehad, don gehce
len dag, hebben we gezeten en gewacht.
Loopgraaf heele maal kapot. Zijn d© Eran
schen gekomen. Hebben wij z© zien komen
door den rook. Hebben wij geschoten tot geweer
heet was. Hébbon wo in de Jinnk geschoten
Hebben we barrikad© gebouwd, dat Franseh -
raan niet bij ons kwaun. Hebben wo handgra
naten gegooid. Heen en weer. Zoo zijn ze
gevlogen. Altijd maar door, dat do steenen
de lucht dans ben. Alles rook. is morgen geko
men, heeft Eransoh/man ©en loopgraaf ge
bouwd, heeft liij hier gebouwd, dwars." Do
Pool wi'1 zeggen, dat' do Eransdheïi een loop
graaf vooruitgeschoven heb ten van uit heb ver
overd© stuk loodrecht op d© loopgraaf van
den Pool in den rug daarvan.
Hij vertelt dan verder: „Hebben wij gezegd
Eransehman heeft loopgraaf gebouwd, hebben
wo handgranaten gegooid, al maar door. Als
vv© zagen, dat zand opgeschept werd, gooiden
wij onmiddellijk. Plotseling kregen wij vuur
van granaten. Een paar uur lang vreeselijk
vuur. D© zandzakken vliegen. Ik was lieelc.-
7>iaal niet meer te zien. (Gegrinnik rondom.)
Plotseling krijgt ook hij vuur. Artillerie schiet
in zijn loopgraaf, die hij gebomvd heeft in
den nacht. Bik schot middenin. Elk! Heb ik
gezien. .Franseh© artillerie schiet op onze loop
graven, onze artillerie schiet op Frausche
loopgraven. Hoe ver? Geen honderd meter. De
vaandrig wordt goYvond. Zegt: „.Onderofficier,
neeni do sectio op je." Hoe kom ik daartoe
sectio op mij te nomen. (Gegrinnik ï-ondom.)
Nu good, ik neem sectie op me. De eene
granaat na de andere in d© Frausche Joop-
graaf. De Eranschen komen dichterbij naar
ons toe. Zoeken beschutting. Ik sta vooraan.
Ik zie eiken man. Pang .weg. Ze
vluchten voor Duitsohe granaten, komen
dichterbij, pang ik zie er een, draagt
©en gewonde op zijn rug. Pang ze vallen
heiden, zandzakken vliegen, pang hand
granaten. Fransohen kruipen uit do loopgraaf.
Zij schieten. Komt d© nacht. Zwaar artillerie
vuur op ons. Zie ik in d&n nacht Franschen
sluipen, heel duidelijk. Lichtraketten gaan
omhoog, ik zie ze komen. Ze komon niet dezen
weg. maa-r deze. Hij wijst op do kaart.
„Welk© weg?" „Deze weg". Dab is
toch dwaasheid. De nuchtere sergeant-majoor
is aan het woord.
De Poel wordt, onzeker, hij 'geeft toe. „Ja
deze weg". Wij schieten, ik hoor ze rochelen
en schreeuwen. Een roept. Heel dichtbij. Ik
Y'cvrsta ni©t wat hij wil. Wat moet ik doen?
Moot ik eruit hij halen? Ik donk misschien
maswkt hij ons zwarigheid en wenpt handgra
naten. Bij dag zie ik het was een Zwart©. Hij
was dood. 's Morgeus weer granaten. De een
na de ander. We moeten terug".
„Wat moeeten jullie?!" De onderofficier
kan zioh maar niet met het terugwijken ver
zoenen.
„Wij wanen nog maar met z'n vieren, ma
joor".
„Yan wi© is nu de loopgraaf, van de Fran
schen of van ons5" .De waarheid is dat nie
mand haar in tezit had.
Eon andere soldaat ti-eedf. naar voren, dj©
tussdhenibeide knipoogt en een eigenaardig
scherpen blik had. „Ik ben vannacht daar
geweest, ik had bevel te gaan kijken. Ik kwam
door do heek. kroop over het veld. Niets te
zien en niets te hooren. Ik kon over stukge
schoten loopgraven. Niemand is er. Dooden,
zandzakken, gebroken geweren, maar geen
mensch. J:k ga in d© Fransdh© sappen. Hier
ligt alles vol lijken. Geen levend wezen. De
Frauschman heeft de loopgraven ontruimd,
daarop hebben wij die weer bezet.
Zoo gaat het daaT toe in-de loopgraven bij
Souchez.
FRANKRIJK.
Van het Westelijk Oortogsterrein.
PARUS. Het aantal in de Vogezen
krijgsgevangen gemaakte Diuitschers "be
draagt .11 offiexeren: on 825 man, waarvan
slechte 70 gewond waren. Eén groot aantal
lijken worden in de loopgraven, gevonden.
Slechts twee Fransche bataillons na-men
deel aan bet gevecht.
Zes machine-geYveren werden in de ver
overde loopgraven gevonden.
Met de Franschen In 't nachtelijk vuur.
Heel den dag had er een felle kanonnad©
geklonken, en onrustig waren we den avond
ingegaan, zoo schrijft een correspondent
aan het Fransche front te Villes van
IS Juli. Ik bevond ine in het kamp tus-
schen Angres en Souchez. Tegen midder
nacht meende ik, dat deze nacht niet al te
veel levens zou k,osten. Doch juist toen
kwam do strijd. Hoe 't precies in z'n werk
ging, wist men nu niet te zeggen.
grond van den hemel, di© fel licht van ver oiw
„Geen twijfel meor mogelijk: d© vijand heeft
zich verraden.
„Fu-ll spoed vooruit!" Do jacht begint.
„Ons doel YVas aJloon den vijand t© verken
nen, niet hem aan to vallenen onzo zending
was daarin geslaagd: het zijn vijf torpedoja
gers, grooter dan de onze en een verkenner.
„Wo probccrcn dus terug te keeren naar
ouz© basis
,,D© vijand, zes maal sterker dan wij, ver
volgt ons; Zijn torpedojagers bohooren tot het
best© ©n nieuwst© eskader; do onze daaren
tegen is van 1901.
„Onze mannen staan aan do stukken klaar
zooveel mogelijk staal en vuur over den nade
renden vijand te strooien.
„Mon Y-aart 30 zeemijlen (50 kilometer per
uur). Geen van beiden opent het vuur om
niet den juïsten afstand to verraden. Tussehen
de ander© werktuigen lichten do richters der
stukken. Stilt© en Kalmte. AHeen hot haastig
slaan der schroeven en het hijgen der machines
geven in do nachtstilte een machtige noot aan.
Het is do bende van do hazcYvinden op een
hijgenden wolf losgelaten
„Do vallende nevel veroorlooft ons niet de
bewegingen van den vijand goed te onderschei
don, en hij bevindt zich in dezelfde omstandig
heden.
„De nevel begunstigt onze bewegingen. De
Oostenrijksche jagers bemerken die. niet en
blijven volharden bij hun nu nutteloos geworden
plan van omsingeling, terwijl wij met volle
kracht naar stoomen.
„Wo Yvaron vrij. De. vervolging had (over
tachtig kilometer) wel drie uur geduurd.' Maar
de „Turbine" liep in do val. Zo had zioh van
het eskader verwijderd en ontmoette den
vijand, toen die van zijn roemlooze vervolging
terugkeerde. In het nauw gebracht, nam ze het
gevecht aan
Wat een verGchil in toon en kleur tus-
schen deze zeebescbrijvingen, waarin opper
machtig de ontzetting van de hinderlagen
heersebt en die van de landsoldaten, die
veel zekerder zijn van het komend oogenblik
en het dreigend gevaar in het gezicht zien!
50st© Wede.
12 Juli; Hot veelbestreden kerkhof bij
Atrecht raakt weer in üuitsehe
handen. Twee Fransche officieren
en 163 man gevangen genomen.
Een Duitsch aviateur wordt bij
Atrecht binnen do Fransche linies
neergeschoten.
De Italianen werpen den vijand
hij de Pal Grande uit do voorst©
loopgraaf met groote verliezen
yoor den laatste.
Doch rondom het reeds befaamd geworden
kerkhof, was een hevig gevecht outbrand.
Alles was nu in leven en beweging. Van de
plaats waar ik mij bevond kon ik goed
waarnemen hoe er gestreden werd. Tus
sohen de puinen van het kerkhof was men
handgemeen. Snel achtereen klonken de. ont
ploffingen van de hónderden handgranaten.
Daar tusschendoor zoo nu en dan geweer
schoten en het geluid van den mitrailleur.
Doch boven alles uit links eu rechts, voor
en achter, het kanon.
Volgens een Franseh kapitein, hadden dc
Duitschers beproefd, den heuvel af te ko
men en het kamp der Fransehen te over
vallen. De vooruit geschoven Fransche post
had evenwel intijds de voornemens der te
genpartij gesignaleerd, en nu waren de aan
vallers aangevallen geworden. Men streed
nu om zoo mogelijk die hoogte te nemen
Soms wa-s 't als tuimelden heele troepen lie
den den heuvel af. Ik zag niets dan ondui
delijke schimmen. Zoo nu en dan, wanneer
de zoeklichten schenen, zag men als lichte
nevelvlekken de troependeelen iu elkander
YvarrenDaar van beide partijen de unifor
men licht van kleur zijn,* is in het blee-ke
zoeklicht niet goed te zien wie Franseh of
Duitsch is. Tenminste niet op den afstand
waar ik mij bevond. Dichter bij herkent
men elkander natuurlijk wel. Te twee uur
was de aanval tot staan gekomen. Beide
partijen hadden hunne posities behouden.
Toen ik tegen den morgen dood
vermoeid in slaap viel, was men reeds
begonnen met het weghalen der doo-
den. Ik ba/d mij- met eenige soldaten
neergelegd in ee7i granaatkuil in het
veld. Na twee uren kwam men ons wek
ken en zeide men ons. dat we daar in de
vuurlijn lagen. We waren zóó slaperig, dat
wc maar vólden blijven liggen. Pas toen een
auto van de ambulance kwam en ons mee
nam naar een veiliger oord, gaven we ons
moeite op te staan. Men haalde ons na een
kYY-artier weer slapende uit de kar. Vreemd
toch dat een mensch, als hij oververmoeid
is, onverschillig voor gevaar, gaat slapen
waar hij is.
Een executie.
Onze correspondent schrijft uit Bouvlgny d.d.
18 Juli
't Was nog heel vroeg in den morgen, toon
w© een patrouille zagen met 1-Yveo lieden in hun
midden. Spoedig had ik gehoord vrat dit be-
teekende. 't Waren twe-o mannen, die op Tiee-
terdaad betrapt waren op spionage. Reeds ©er-
der deelde ik mede dat er gespioneerd we'rd en
berichten werden gegeven door middel van
het oplaten van kleine ballonnetjes, 't Was
hierbij dat de tYvee mannen Yvaren betrapt. Zo
waren afkomstig uit den ElzaS en deden dienst
als wegYverkers. 'Reëds langen tijd kwam liet
voor dat nachtelijk© transporten werden be
schoten. En het viel op dat dit steeéls gebeurde
als ze den yy ind mee hadden. Men ging dus
nauwgezet speuren. Nu bleek dezer dagen bij
©en appèl dat er van d© Yvegwerkers tYve© ont
braken. Plotseling zag men eenige ballonnetjes,
en nadat men étez© neergeschoten had, vond
men briefjes waarin troepentransporten wer
den aangekondigd. Men vond na eenig zoeken
ook de lieden die do afzenders moesten zijn.
In een bosclije hadden ze een klein© inrichomg
tot fabricatie van waterstofgas. Het was zoo
duidelijk dat ze schuldig waren, dat ze wel
moesten "bekennen. Zij onderteekenden hunne
bekentenis. Hierna veroordeelde een krijgsraad
hen ter dood. Daar ze bleken feitelijk in Duit
se hen militairen dienst te staan en zij zich
overigens moedig gedroegen, yy'erden ze tot
den kogel veroordeeld.
üngeblinddoekt plaatsten ze zicli tegen den
muur van een in puin geschoten huis, ©n na
eenige minuten lagen ze dood ter aarde.
Hoeveel ik ook reeds gezien had, dit dooden
van ongewapenden deed mij toch dubbel pijn
lijk aan. Ook do executanten verklaarden, dat
dit het ellendigst© oorlogswerk is dat ze ken
nen, en zij haddon toch ook eerbied voor den
durf dier mannon, die niet uit winstbejag had
den gespioneerd.
RUSLAND.
Van het Oostelijk Oorloqsterrein.
Het leg&r van generaal Von Bulow zege
vierde bij Sjawli. over het vijfde Russische
leger. Sedert tien dagen voortdurend in
gevecht, op inarsch en op vervolging, slaag
den de Duitsohe troepen Vrijdag er in do
Russen bij RozalinSzadof tot den slag
te dwingen, te verslaan en uiteen te jagen.
Sedert het begin dezer operaties op 14 Juli
Do treiler „Haïnton" wordt ge
torpedeerd door een Duitsche TJ-
boot. De bemanning wordt gered:
Een Franseh luchteskader van 35
vliegtuigen bombardeert het Duit
sche strategische station bij Viqu-
eulles-los-ïïattonchatcl; op ver
schillende plaatsen ontstaat brand.
Fransche aanvallen met handhom
men op de suikerfabriek van Sou
chez worden afgeslagen.
Do Duitsche loopgraven worden
als gevolg van de herovering van 't
kerkhof bij Atrecht, waarbij ulc de
Cabaret Rouge werd genomen, 600
M. vooruit gelegd. Het aantal ge
vangenen steeg tot 3 Fransche of
ficieren en 215 man.
TYvee Duitsche aanvallen- bij
Croix-de-Carmee en Bois-le-Prêtre
(Argonnen) werden afgeslagen.
De Engelsehe monitors Severn
en Monitor vernielen de Duitsche
kruiser „Konigsberg" in de mon
ding van Rufigi (O.-Afr.)
De totale inschrijving op de
nieuwe Engelsehe oorlogsleening
bedraagt ongeveer 600 millioen
p. st.
.President Poincaré ontvangt van
den koning van Italië de Annun-
ziata-orde.
Krachtig offensief van het leger
van den kroonprins in de Argon
nen. Bij Vienne-le-Chateau (Ar-
gonnon) nemen de Duitsche troe
pen 1000 M. loopgraven en de
hopgte 285, waarbij 51 Fransche
officieren, 2581 man en veel oor
logsmateriaal worden genomen.
'n Engelsch vliegtuig wordt bij
Yperen tot landen gedwongen.
De Belgische vliegenier Michel
Lagrange valt bij liet proefvliegen
en is dadelijk dood.
Begin van de groote offensievo
bewegiug in Rusland.
Verbitterd^ gevechten in het
Argonnemvoucl. Het aantal Fran
sche gevangenen stijgt tot f offi
cieren en 3688 man. TYvee Fran
seh© vliegeniers worden gedwon
gen binnen de Duitsche linies te
dalen
Aan het Russische front ver
overen do Duitsch© troepen Fran-
ciz koro, Osova, Krocska em wer
den tezamen 3000 Russen en veel
oorlogsbuit genomen.
De Franschen hernemen hoogte
werden 27,000 gevangenen gemaakt, 25
kanonnen, 40 mitrailleurs, en meer Jau
100 gevulde en bespannen ammünitie-wa
gons, benevens talrijke bagage en anderi
krijgsvoorraden buit gemaakt.
Aan den Naref 'worden do vestingen
Rosban en Pulfcusk in een krachtigen ou-
Yvesrstaanbaren stormaanval door het leo-er
van generaal Von GaJhY'jtz genomen. De
overgang over den Naref tussehen de beide
vestingen werd bewerkstelligd. Talrijke
Duitecho strijdkrachten staan roede aan deu
zuidelijken oever.
Meer naar heb noorden en zuiden drin
gen de Duitsche troepen naar de rivier.
Iu de gevechten tussehen Njemen en
Weicheel zijn sedert 14 Juli 41,000 gevan
genen gemaakt, 14 kanonnen en 90 mi
trailleurs buit gemaakt. Wat in Roshan en
Pultusk aan krijgsvoorraden is buit ge
maakt is nog niet te overzien.
Voor Warschau vielen in de laatste da
gen in kleine .gevechten 1750 gevangenen
pn 2 mitrailleurs in onze handen.
Ten noorden van de Pilitza bereikten d(
Duitsche troepen den Weiehsel.
Tussehen den mond der Pilitza, tot
Kosjenietej, ten N.W. van Iwangorod, is
de vijand over den Weiehsel teruggedreven.
Voor Iwangorod zijn onze troepen heli
westelijk front der vesting meer genaderd.
In tussehen woedt tussehen We iehsel en
Boeg de strijd hardnekkig.
In den omtrek van Sokal werd een Rus
sische aanval op een bruggehoofdsteïïing
afgeslagen.^ Daarbij heeft een Thüringscli
regiment zich voornamelijk onderscheiden,'
Aan de Duitsche en Oostenrijksche troe
pen van heb leger van Von Woyrich, en
aian de Jegens van v. Ma-ckensen vielen
sedert 14 Juli ongeveer 50,000 gevange
nen in handen. Hét juiste aantal, en de
materieel© buit, is nog niet te overzien.
[RozoJin ligt 17 K.M. ten noordnoordoos
ten van Szadof.] 1
PETERSBURG. Rapport va n den- gsne-
ralen staf
In de omgeving va-n Mitau hadden geen
ingrijpende wijzigingen in den toestand
plaats.
Op de wegen van Sjawli en Rossieny blijft
Me vijand oprukken in de richting van
Ponewjesk, waar evenals aan dc rivier
LaYvena den 24en gevechten werden gele
verd.
Op het Naref front deed de vijand in den
loojx van den nacht en den morgen van
24 Juli een reeks hardnekkige aanvallen op
den oostelijken oever van de Pissa in de
-omgeving van Servatka, zonder nochtans
eenig succes te behalenhij leed zware ver
liezen.
In den secter tussehen Roslian en Ostro--
lehka verijdelden wij eveneens krachtige
pogingen van den vijand om op versohillende
punten den Naref over te trekken.
In den sector RoshanPultusk slaagde de
vij_and den 23 Juli erin, een gedeelte van
zijn' strijdkrachten op den linkeroever van
Jen Naref to werpen, waar hij thans tracht
zich vast te zetten.
Op den linkeroever van den Weiehsel
deed de vijand den 24 en' vruchtelooz© aan
vallen in de richting van 3?iasetchno.
Tussehen Weiehsel en Boeg werd de vijand
gedwongen door onze troepenas.1 vallen zijn
opmarkscli te staken hij trad nög- slechts
op bij Groebesehaf, waar onze troepen iu
den nacht van 24 Juli en den volgencleu
morgen de vijandelijke aanvallen op het
front WoislawitzaGorodlo afsloegen.
Aan Boog, Zlota Lipa en Dnjester werd
alleen gevochten bij heb dorp Dobrotwer,
waar oen bloedige plaatselijke strijd
woedde.
Een poging van den vijand om zich vast
te zetten op den rechteroever van den Boeg
mislukte.
iTALIË.
Oostenrijk en Italië.
ROME. Twee Italiaansohe hydroplalxeo
IjoTOibardeerden mét succes het spoonvegsta-
tion Riva en keerden behouden terug.
In den nacht van 23 Juli werd een aanval
op onze stellingen in Knrintbië afgeslagen.
J>e vijand deed Zaterdag drie hevi.ee aan
vallen op de stellingen, die "wij op den
285 in de Argonnen.
Do oproep der landstormplich-
ligeu van de jaren 18781894 iu
Hongarije wordt wegens den gun-
stigcoi stand der troepen uitgesteld
tot 15 Augustus.
Generaal Talsoni, gouverneur
van Tripoli, wordt naar Italië
teruggeroepen en vervangen door
generaal Ameglio, gouverneur van
Cyrenaïca.
Italiaansche vliegers doen een
aanval op het Oostenrijksche kamp
bij Oörz en richten met hun bom
men veel schade aan.
De spion Rosenthal te Londen
terechtgesteld.
Gevechten aan den Dnjester,
waarbij door de Oostenrijksche
troepen 12 Russische officieren en
1300 man gevangen werden ge
nomen. In de omgeving van Sokal
nemen de Oostenrijkers verschil
lende belangrijke steunpunten.
Terugtocht van de Russen in
Galieië, over het «©heele front
tussehen Pissa en Weiehsel en
naar do Nareflinie. Vervolging
door de Duitsohe troepen.
Actie van de Russische vloot in
de Zwarte Zee, Yvaarbij twee stoom-
booten en eenige schepen met
steenkool geladen, henevens eenige
zeilschepen werden vernietigd
Aaï-tehertog Ivarl Frans Jozef
door Keizer Wilhelm bevorderd tot
Generaal-Majoor 'en Vice-Admi-
raal.
Duitsche strijdkrachten breken
door de vijandelijke limes aan den
Boven-Bystricsj en ten Noorden
van Krasnik en vennessteren Rus
sische stellingen.
- De legers van Von Gallwitz,
Von Soholz en Von Woyrsch ne
men vel© Russische officieren en
duizenden soldaten gevangen en
maken oorlogsmateriaal buit.
Groote vrouwenbebooging te
loonden. Zij eischen het recht om
het vaderland in dit gewichtig
tijdstip te steunen. 40.000 vrouwen
trekken naar Whitehall, waar
Lloyd George een toespraak houdt.
Het. Republikeinsoho lid van
hot Ttaliaansche Partem wit, Barv.i-
lai is benoemd tot Minister zender
portefeuille.
