No. 146.
Vrijdag 23 Juli 1915
Orgaan voor Leger en Vloot.
Oorlogsnieuws.
Het Russische Front.
Oplaag 45,000 ©xërHplaren.
DE SOLDATENCOIIRANT
ADRES DER REDACTIE EN ADMINISTRATIE PALESTRINASTRAAT 10,
AMSTERDAM, TELEFOON Z.49G8. DIT BLAD VERSCHIJNT DRIEMAAL PER
WEER. LQSSE NUMMERS VOOR MILITAIREN 1 CENT, VOOR NIET-MILITAI
REN 8 CENT, ABONNEMENT 1.50 PER DRIE MAANDEN.
Voor Advertentie» wende men rich tot het Alg. Advertentie-Bureau BOUMA&Co,
Heerenpracht 22C Amsterdam, tot de DrHkkerij .Jacob van Campen* N. Z. Voorburgwal
231-240 (Koiüerrjjk 9; Amsterdam of tot on re Administratie, Pale-rtrin astrant 10
Amsterdam. Prijs der Advertentiön per repel 80 cent. Bjj abonnement reductie
dwingende Ruwische bevelhebbers bieden
hardnekkigen tegenstand en wijken eerst
langzaam terug naar opnamestellingen, die
achter de thans bezette posities zijn aan
gelegd.
Het is duidelijk, dat al deze offensieve
bewegingen als naaste doel hebben de om
singeling en de overgave van Warschau.
Daarvoor was het noodig, de Russische troe
pen uit Galicië te verdrijven en ze te
noodzaken tot den terugtocht, en begon de
opmarsch naar den spoorweg Lublin
Cholm; door het bezetten van dien verbin
dingsweg zou het geheele zuidelijke front
van het Russische leger verlamd zijn en
zou Warschau moeten vallen.
Over het geheele front in Rusland is de
voortgaande beweging der Duitsch-Oosten-
rij ksche legers duidelijk geprononceerd. Het
voornaamste i6 natuurlijk de beweging aan
den Naref en in het zuiden, in de richting
van den spoorweg LublinCholm. Duiteche
en Russische berichten komen daarin over
een, dat de Russische troepen tot over den
Naref zijn teruggetrokken in het geheele
front OstrolenkaNovogeorgief, voorzoo
ver zij aan den westelijken oever geen op-
aamestellingen vonden in vestingen of
bruggehoofden.
En in de lijn LublinCholm wijken de
Russen eveneens terug in de richting van
den Boeg. Ten noorden van Sokal trokken
dë Oostenrijksche troepen den Boeg reeds
over.
Krasnostaf, de plaats waar de legers van
aartshertog Josef Ferdinand voor eenigen
tijd door de Russen werden tegengehouden,
ia volgens de Russische berichten ontruimd,
en door de Oostenrijkere bezet.
De Duitsche en Oostenrijksche berichten
melden bovendien, dat op alle fronten dui
zenden Russen werden gevangen genomen.
Uit allo berichten is wol op te maken, dat
de Russische weerstand krachtig ia geweest.
Maar ©ndanks dd hardnekkige tegenaanval
len, met gTootp volharding uitgevoerd, kon-
ém Russep hunne stellingen aan de
Pissa en de SkWa niet handhaven, en moes
ten zij achter de Naref terugtrekken; ter
wijl tegelijkertijd in het front Wilkolaz
Bychava de Oostenrijkere de Veprj over
trokken, Krasnostaf namen en de Russen
noodzaakten achter den Boeg terug te
trekken.
De kaart van het geheele gevechtsterrein,
die wij in dit nummer opnemen, doet het
groote belang van deze beweging duidelijk
uitkomen. (De gevechtslinie is daarop, naar
de berichten van Woensdag, bij benadering
aangegeventusschen Sjawli en Grodno,
een gedeelte waarover do berichten geheel
ontbreken, met een stippellijn.) Door
deze beweging toch wordt Warschau
geleidelijk ontbloot van flankdekking en
steekt het ver vooruit, in vergelijking met
de legers, die allen in oostelijke richting
teruggingen In het noorden achter den
Naref, in Polen bij de Pilitza achter den
Weiclisel en in het zuiden achter den Boeg.
Ten einde een omtrekkend© beweging van
Russische troepen uit het noorden te be
letten had Von Hindenburg reeds vroegtij
dig een leger naar Koerland gezonden, dat
op Schawli aanrukte, en dat zich daar in
de richting WindauSchawli"owno uit
breidde. Dit leger volgt thans eveneens de
beweging in oostelijke richting, en heeft
zich thans .opgeveer geplaatst in de lijn
ToekkoemAlt-Auzj. opeijany Schawli
Kowno, waar het zich aansluit bij de le
gers, die over MariampolKalwarjaSoe-
walki naar den Naref zich uitbreiden.
Ten zuiden van don Weichsel, tegenover
Warschau, staat nog steeds een Duitsche
legermacht, waarvan de rechtervleugel over
de Pilitsa zich in de lijn RadomSwolen
uitstrekt, en zich aansluit bij de Oosten
rijksche troepen, die in do lijn Josefow
WilkolazKrasnostaf ageeren, den Wjepr
overtrokken, en de Russen naar den Boeg
terugdreven. Meer naar het zuiden vinden
deze Duitsch-Oostenrijksche legers aanslui
ting bij de afdeelingen die bij Grabowecz en
Groebesjof den Boeg reeda naderden, tus
schen Skomorokhy en Sokal die rivier reeds
overtrokken. En van daar loopt de Duitsch-
Oostenrijksche linie verder over Boesk en
Zloczow naar het zuiden tot aan de Zlota
Lipa en de Russische grens van Bessarabië.
Over deze geheele linie wordt sedert
eenige dagen met groote kracht gestreden.
Uit de korte officieele mededeelingen is het
duidelijk, dat van beide zijden met groote
hardnekkigheid wordt gepoogd een beslis
sing te verkrijgen. Hindenburg in het noor
den en Mackensen in 't zuiden willen de Rus
sen uit hunne stellingen verdrijven, en hun
zoo groot mogelijke verliezen t brengen,
als het niet mogelijk i6 ze tot overgave Je
Exemplaren opgevraagd.
Onze exemplaren van ,,De Soldatencourant"
van de nummers 1, 11, 12, 69, 71, 74, 83 en 98
zijn bijna ultverkooht. Wie nog exemplaren van
doze nummers onder zijn berusting hoeft en
dozo missen kan, wordt vriendelijk verzooht,
ons deze franco te willen doen toekomen, op
lat wij er andere aanvragers van geheele op
lagen een pieizler mede kunnen doen.
Premie voor onze lezers.
Zoolang de voorraad strekt zenden wij, uit- I
sluitend gedurende do maand Juli, na ont
vangst van f 1 postzegels of postwissel, de
geheele oplage van „De Soldatenoourant"
franco toe.
Na deze maand Is No. 150 van ons blad be
reikt en kost do geheele oplage f 1.50.
nUEDEDEELING.
Losse exemplaren van „De Soldatencourant",
ter aanvulling van verzamelingen, worden door
ons dadelijk na aanvrage f r a n o o toegezonden.
Slj de aanvraag moet voor elk verlangd exem-
I plaar 1 cent aan postzegels worden ingesloten.
De exemplaren met den geheolen Esperanto-
cursus verzenden wij franco na ontvangst
j van 15 cent postwissel of postzegels.
Deze prijzen gelden UITSLUITEND voor
militairen bij verzending aan hun militaire
adressen. Burgers betalen het driedubbele.
De toestand in den reuzenstrijd.
Het is nog steecis, dag aan dag, naar het
Oosten, dat onze blikken worden getrokken;
daar hebben de groote gevechten plaats, die
resultaat hebben. In het, Westen wordt ook
gestreden, eiken dag, maar de uitwerking der
artillerie-gevechten, der bejonetaanvallen, van
het werken met handgranaten of gifgassen is
steeds even gering. Deze week schijnt het
vechten in België en Noord-Frankrijk ook
eenigszins te verflauwen, al maken de nieuwste
telegrammen van den kant der geallieerden
wel gewag van eenige behaalde voordefelen.
Het is daar nog steeds het zware geschut, dat
aan het woord is, vooral in de Argonnen en
op de Maashoogten. Met afwisselend geluk
schijnt daar gestreden te worden en wat aan
den eenen kant eergisteren gewonnen werd,
ging gisteren weer verloren, en omgekeerd. De
posities blijven voor beide tegenstanders onge
veer dezelfde, ook wat aangaat de honderden,
zoo niet duizenden slachtoffers, die eiken dag
daar valleh. Een zeer treurig resultaat en
dat ons geen dag het einde van dezen verbit
terden, bloedigen 6trijd nader brengt.
Aan hc-t Italiaar.scho front is eenige leven
digheid gekomen. Aan de Karinthische grens en
in de buurt van Görz hebben de Italianen
hevige aanvallen gedaan en er is zeer zwaar
gestreden, maar de berichten geven mot den
indruk, dat de verandering in den toestand
er groot is. Volges de Oostenrijksche telegram
men zijn alle aanvallen afgeslagen en wat de
Italianen vertellen, doet ons niet celooven aan
een overwinning van hun kant. Zij hebben op
het Carso-plateau «jenige linies loopgraven ver
overd, 2000 gevangenen gemaakt, 6 machine
geweren, 1500 geweren en veel munitie buit ge
maakt. Drie blokhuizen werden met de bajonet
veroverd. Dit zijn zeker eenige voordeelen, doch
het is niet wat men verwacht na zulk een hard
nekkig verwoed gevecht met zware artillerie
en zoo grootsck opgezet met eenige legerkorp
sen. Het schijnt de eerste groote aanval to zijn
en dan is deze vrijwel geheel afgeslagen. Maar
de Italianen lijken het er niet bij te zullen
laten en dit gevecht kan van hun kant een eer
ste zet zijn op het oorlogsschaakspel.
Aan het Ooster front daarentegen hebben er
eiken dag veranderingen plaats. Er helpt van
den kant der Russen, en der andere geallieer
den geen ontkennen aan, do Duitschers en-Oos
tenrijkers dringen hier onophoudelijk vooruit.
Nooit heeft Warschau nog in zulk een gevaar
lijke positie verkeerd, in !t Zuiden en in 't
Noorden er van dringen do vijanden van Rus
land vooruit en allengs lijkt het er op, dat de
stad zal worden ingesloten en dan moet vallen.
Hoog in 't Noorden en ver in 't Zuiden rukken
de troepen der bondgenooten snel op. In
een kleinen hoek staan de Russen nog in Gali
cië, maar in Polen en in eigenlijk Rusland, in
de provincie TYolhynië zoowel als in-Koerland
worden zij al nmor achteruitgedrongen. Libau
is al lang, ook- de Oostzeehaven Windan is in
handen der bondgenooten en dez.en naderen al
meer Riga. Aan het Njemen- en Naref-front,
aan den Boeg, de Wjepr, de Zlota-Lipa, overal
dringen de Duitschers en Oostenrijkers voor
uit. Zij staan in eigenlijk Rusland nu al bij
Kowno en Socwalki en sch nen door te zullen
dringen tot Grodno nan do Njemen. Het is een
nederlaag van Rusland, die wel indruk moet
maken op het Russische volk, ook al wil men
toegeven, dat er van een verovering van dit
land, van een eigenlijk verslaan van 't Rus
sische leger eigenlijk geen sprake kan zijn.
Welk gevolg deze verovering der bondge
nooten in 't Oosten zal hebben, is nog niet af
te zien. De geallieerden in 't Westen doen,
alsof ze zich de nederlagen van hun bondge
noot niet erg aantrekken. Zij denken er niet
aan, den strijd op te geven. Ze willen nog van
geen vrede weten. In Frankrijk zelfs de socia
listen niet, tenzij België weer vrij komt en
Elzas-Lotharingen weer bij Frankrijk. Men ver
trouwt er vast op do eindelijk© zegepraal. In
Engeland eveneens. Daar vraagt inen naar al
meer munitie, al meer. mannen, al meer geld,
en de zaak komt in orde. Geem eind© roepen de
autoriteiten, schrijft men in de pers, geen
eind©, voordat Duitachland verslagen is. Geen
einde, al moet d© 6tryd duren tot in het jaar
1916. En daar rekent men blijkbaar reeds op.
Eerst in 't volgend© voorjaar zou de overwin
ning bevochten worden.
Doch in d© laatst© dagen geven sommige
Engelscbe bladen toe, dat reel_ afhangt van
den strijd van Rusland. Ala Warschau ralt,
als de Russische, legers gedwongen worden voor
langen tijd het offensief te laten varen, zou
dit aan den oorlog een geheel ander aanzien
geven. Is daaraan de ui terete krachtsinspan
ning der centrale mogendheden toe te schrij
ven en begrijpen dezen ook, dat Rusland eerst
onschadelijk gemaakt moet worden, voordat de
vrede kan komen, dien zij blijkbaar verlangen?
DU&T5CHLAND.
Het IJzeren Kruis.
Tot 31 Maart -werden in hot Duif echo
leger benoemd t-ot ridders van het ijzeren
kruis5 ridders-grootkruis, 6488 ridders
le klasse, 338.261 ridders tweede klasse.
In den oorlog van 1870/1871 werden be
noemd 8 ridders-grootkruis, 1304 ridders
Ie klasse, 45.791 ridders tweede klas».
Een tragisch toeval.
Een ritmeester vertelt in de „Frankfurter
Zeitung" het volgende eigenaardige geval:
Het had gedurende den nacht flink geonweerd
en daar ik vrij van dienst was maakt© ik een
kleine wandeling waarbij ik voorbij een sol-
datenkerkhof kwam dat ongeveer 300 pa» van
mijn kwartier ligt. Onze brave dorpsgeestelijke
zag ik naast een baar 6taan waarop een zeer
jonge huzaar lag. Daarnaast stonden vier oude
mannen van den landstorm, die ijverig een
graf groeven, wat in den natten grond geen ge
makkelijk werk was. E-°n kort gebed en d© klui
ten vielon noer op het lijk. Reeds wilden de
mannen van den landstorm weggaan, toen de
geestelijke hun verzocht, nog een graf te gra
ven, daar hij niet altijd mannen daarvoor had.
Alleen een van de vier bleef en ging aan het
werk. Ik sprak nog even met hem en hoorde
dat hij uit Baden kwam en een kleine boor was
met een grooto familie. De oudste jongen
moest nu opkomen. Ten slotte was hij klaar en
vol trots zag hij op zijn werk waarvoor de
geestelijke hem hartelijk dankte. Wie weet,
zei hij bij het weggaan, voor welk vroolijk
jongmensch, ik oude kerel dit graf gegra
ven heb.
Tegen den middag kwam ik weer aan het
kerkhof voorbij toen ik gaan eten. Weer ston
den daar eenige mannen ven de landweer met
den geestelijke stil to bidden. Toen ik dichterbij
kwam zag ik op do baar mijn landstormman.
Op den terugweg was hij door een granaat
splinter getroffen. Hij had voor zichzelf het
graf gegraven.
De strijd om een vaandal.
Slechts ruim 20 man van do zesde compagnie
van het infanterieregiment nr. 104, zoo ver
telt de „Nordd. Allg. "Ztg." lagen uitge
zwermd tegenover een dichtbezette vijande
lijke loopgraaf. De vaandrig lag met het vaan
del in het midden. Veel blood was er rreds ge
vloeid, maar het dappere troepje hic-ld in het
hevigste vuur taai vast aan de bereikte stel
ling. Iedere tegenaanval werd onder bloedige
verliezen voor den vijand teruggeslagen. Als
echter de eene kameraad na den anderen dood of
gewond het geweer inocst laten vallen en de
voorwaartsdringendo vijand hen rechts en links
dreigde te overvleugelen, moesten allen besef
fen dat zij zich niet konden handhaven.' Het
was hun heilige plicht het vaandel terug te
brengen.
Stap voor stap. het vijandelijk vunr steeds
beantwoordende, gingen zii om het vaandel ge
schaard terug. Toen do vijand zag waarom de
terugtocht plaats vond, versterkte hij zijn
vuur. De vaandrig, sergeant Franke uit Mitt-
weida, kreeg een kogel in den arm die dit
lichaamsdeel verbrijzelde. Het vaandel liet hij
echter niet los. Teen werd hij in den anderen
arm getroffen. Een huurman nam nu het vaan- i
del, maar viel onmiddellijk doodelijk getroffen 1
neer. Toen kreeg do onderofficier Engel uit
Hasslan de stang. Toen hij neerzeeg, nam de
vrijwilliger Kuhn uit Leipzig die over. Zoo ge
lukte het ten slotte met hevige inspanning en
groote offers het vaandel te redden. Van den
troep kwamen slechts zeven man terug.
EWGELAMÖ.
De mljnworkersstaklng.
CARDIFF. Ofschoon nog geen officieelé
mededeeling is verschenen, vernemen wij
dat feitelijk een overeenkomst lot stand is
gekomen, die van kracht zal blijven tot zes
maanden na afkondiging van den vrede.
CARDIFF. Het stakingsgeschil is bijge
legd. De eiechen der arbeiders zijn ingewil
ligd, behalve op één punt.
Een leuko strijder.
Uit de „Daily Mail" doelen wij een brief
mede van een Iersch soldaat, die oorspron
kelijk in het maanblad „Sturtevant War
Letters" is verschenen. Dit te Parijs uit
gegeven blad werdt geheel geredigeerd door
personeel van de beroemde Sturtevant
machinefabriek.
„Terwijl ik wachtte op de gelegenheid
om dit epistel op de post te doen, heeft
onze oude kameraad John Ger. (hiermede
wordt de Duitscher bedoeld. Red. mij
bijna naar de andere wereld gestuurd. Er
is een kelder in de oude boerderij, waar ik
met nog een man of zes verblijf hield.
Van den buitenmuur van den kelder loopt
een loopgraaf naar de vuurlinie. In den
muur is een gat, waardoor men van buitenaf
in den kelder kan komen, die ongeveer
12 voet in het vierkant groot is. In een hoek
is een trap, dio naar boven in de boerderij
leidt.
Ik was juist van plan me eens op gebak
ken eieren te trakteeren en werd daarmede
wat in de maling genomen. Toch kreeg ik ze
netjes klaar en ik wilde me juist een boter
ham snijden, toen een verblindende vlam
omhoog sloeg en een verdoovende knal weer
klonk. terwijl de kelder met een dikken rook
gevuld werd. De eerste paar seconden wist
ik niet of ik dood. gewond of vermist was.
Toen zag ik een lichtstraal langs de trap
en dat bracht me weer tot mezelfik rende
de trap op, al de anderen achter me aan.
Nadat wij appèl hadden gehouden, bleek
het, dèt er twee man gedood en vier .man
licht gewond waren. Ik was alleen een
beetje door elkaar geschud, had een echram
jri mijn gezicht en een hevige hoofdpijn,
die gelukkig vanmorgen weer veel beter is.
Het schijnt, dat John Ger. ons een born
gestuurd had, waarschijnlijk ale souvenir.
Het projectiel was eerst op don grond
bij do vuurlinie terecht gekomen, toen weer
opgesprongen, had den muur van de boer
derij geraakt en was netjes, zonder een
woord te zoggen, door de kelderdeur gegaan.
Er was zooveel lawaai, dat wij het niet
hoorden vallen; geen van ons wist dat het
er was, yóór het vroeg: „hoe jneak
jelui 't?"
Ik stond er zes voet vandaan." Wae het
een minuut latear gekomen, dan zou ik op
twee voet afstand van de plaats waar heb
ontplofte gezeten hebben, en zou het mo
waarschijnlijk ernstig kwaad gedaan heb
ben. Wij mogen van gduk spreken, dat
wij er zoo van af gekomen zijn. De bom
was ongeveer twee voet lang bij acht inches
in doorsriede en was alleen met een ontplof
fingsmiddel gevuld."
Het was de laatste brief, dien d-ge-tig.
soldaat schreef. Zijn overschot rust nu m
Frankrijk.
FRANKRIJK.
Van het Westelijk Oorlogsferreln.
PARIJS. Rondom Scruchez en bij Nem-
viJJe-St. Vaast heftige kancmnade op 19
Juli. Geen infanterieactie. De nadht van
19 op 20 Juli werd gekenmerkt door een
heftig bombardement en ©enige gevechten
met handgranaten ten noorden van het
kasteel Carleul. Zestig projectielen werden
op Atrecht geworpen.
In het Aisnedal vrij hevige kanormade.
Soissons wordt gebombardeerd.
In Argonne gevecht met handgranaten.
Op de Maashoogten deden de Duitschers
gistermiddag twee geweldige aanvallen op
de Fransche stellingen in de groep ten zui
den van Souvaux, welke echter weiden af
geslagen. Do Duitschers bombardeerden
daarop de Fransche loopgraven en deden
met zwakke strijdkrachten een reeks kleine
aanvallen, welke alle werden afgeslagen.
De vijand leed zware verliezen. De nacht
van 19-20 Juli was zeer bewogen, maar zon
der infanterieactie, behalve bij de Tranchée
de Calonne, waar twee aanvalspogingen der
Duitschers gemakkelijk werden belet.
Een Fransch vliegtuig maakte jacht op
een Duitscher, en schoot hem neer met rni-
trailieurvuur. De Duitschers viel binnen de
Duitsche linies, waarop de Fransche artille
rie het vliegtuig verder vernielde.
Een escadrille van zes vliegmachines bom
bardeerde hedenmorgen het station van
Kolmar. Acht zware en acht lichte projec
tielen werden op de gebouwen, rails en trei
nen geworden. Aan het goederenstation en
het groote station was de aangerichte scbade
waar te nemen. Geen enkel projectiel viel in
de et-ad. De Fransche vliegers keerden on
beschadigd terug. Vier vliegers wierpen den
19en Juli 48 projectielen op het spoorweg
kruispunt Challerouge ten zuiden yan
Vouchers.
PARIJS. Met oomrauniqué bericht
slechts omtrent lokale kanounadea en een
hevige beschieting van Reims, waarbij
verscheiden burgers den docd vonden.
Een Fransch luchtschip wierp Maandag
nacht 23 bommen op het militaire station
en het munitie-depot- van Vigneulles-les-
Hattonehatel (ten noordoosten van St.
Mihiel.)
RUSLAND.
Van het Oostelijk Oorloqsterreln.
PETERSBURG. In de lijn Riga.Schav-
ii bereikten <io vijandelijk© kolannes fcet
front ToekkoemDoblen en rukten den
lSen in zuidelijke richting op tegen Hof-
zumbergeBehnen. Ten noorden van het
dorp Oknïany had in den avond van 17
Juli een raid docr een detachement ko
zakken plaats in den rug van den vijand,
wa^bij een groot konvooi werd opgelicht.
Bij Popeliany bleven wij den vijand van
nabij bestoken.
Aanvallen der Duitschers tegen de stel
ling bij Chawli in den nacht van 18 Juli
werden docr ons met succes afgeslagen.
Op het front aan de overzijde van de Nje
men wierpen wij den vijand in denzelfden
nacht uit de laatste der loopgraven, door
hem den. löen veroverd.
Op het Naref front ging de vijand tob heb
offensief 'over en veroverde op den rechter
oever van de P..-sa in den nacht van 18 Juli
het dorp Poredy.
Aan den linkeroever van de Skwa weiden
de vijandelijke aanvallen op de dorpen
Vyck en Pchetchniak afgeslagen.
Ten westen van Omoalief trekken onze
troepen geleidelijk terug op de bruggehoof
den van de Nare:, waarbij in den avond van
17 Juli een verbitterd achterhoedegevecht
geleverd werd bij de stad Makof. Bij het
dorp Karnevo deed een onzer regimenten
een schitterende tegenaanval.
In de richting van Lublin werden vijan
delijke aanvallen cp het front Wilkolaz
Bykhava in den loop van 18 Juli afge
slagen.
Aan Wjepr maakte de vijand zich in den
vroegen morgen van 18 Juli meester van
Krasnostaf en den rivierovergan^ stroomop
waarts. In den loop van 19 Juli bleven ae
vijandelijke aanvallen tusschen de beek, dio
loopt van Rybtchevitze naar het dorp Pias-
ki en de Wjepr zonder resultaat.
Op den rechteroever van de Wjepr sloe
gen wij verschillende uiterst hardnekkige
aanvallen bij Krasnostaf en de rivier Wolit-
za af. Niettemin daagde de vijand erin hij
de monding van de Wolitza (in de Wjepr)
en het dorp Gaevniki zich vast te zetten
op den rechteroever .van,die, rivier, igoea
