ito. m
Zondag 27 Juni 1915
Orgaan voor Leger en Vloot.
kt Huwelijk van Hermance
Oorlogsnieuws.
Öïïïïöfg 45,000 exemplaren.
Onder redactie van D, MANASSEN.
Belangrijke Mededealing.
De Nederiandsche Veldpost
SOLDATENCOURANT
ADRES DER REDACTIE EN ADMINISTRATIE PALESTRINASTEAAT 10,
AMSTERDAM, TELEFOON Z.4968. DIT BLAD VERSCHIJNT DRIEMAAL PER
WEEK. LOSSE NUMMERS VOOR MILITAIREN 1 CENT, VOOR NIET-MILITAI
REN CENT, ABONNEMENT 1.50 PER DRIE MAANDEN.
Voor Ad verten! ién wende men rich tot liet Al#. Advertentie-Bureau BOUMA&C
Heerengraobt 226 Amsterdam, tot de Drukkerij Jacob van Campen" N. Z. Voorburgv.
234-240 (Keizerrijk 9) Amsterdam of tot onze Administratie, Palestrin-.-uit 1
Amsterdam. Prijs der Adyertentiön per regel HO cent. B\j abonnement reducti
De hond in den oorlog, ziedaar een opschrift voor deze plaat. We hebben
reeds eerder laten zien, welke diensten onze viervoetige vrienden in dezen oorlog
bewijzen, diensten vooral aan het „Roode Kruis". Maar in het Fransche leger wor
den ze ook nog voor wat anders gebruikt. Fransche schildwachten, vooral die op
vooruit geschoven posten staan, nemen ze mee en evenals zijn meester kijkt de hond
uit naar den vijand. En in den regel bemerkt het dier, eerder reeds dan de mensch,
do nadering van een vreemdeling. De Fransche schildwachten moeten de diensten
van' den hond als helper zeer op prijs stellen.
In den iaatsten tijd worden bij herhaling door
verschillende onderdeelen oproepingen in ,,Dc
Soldatencourant geplaatst, ten einde-tot uit
betaling van neg verschuldigde menageerden
to komen. Het is dus van het grootste L.clang
d2t ieder militair getrouw en zorgvuldig ,,Dc
^Soldatencourant" leest.
Wanneer hier of tiaar geen pak Soldaten-
couranten ontvangen wordt, is h:t slechts noo-
dig, dat do chef van het onderdes! of een der
onds'rcrficieren con pakket Soldater.courantcn
bestelt, waarna cnmidÖcHjk toezending plaats
vindt. Nergens behoeft dus ,,Dc Soldaten-
courant" te ontbreken.
DE DIRECTIE.
Koopt bij onze Adverteerders!
De advertentiën in ,,De Soldatencourant"
geven een noodzakelijke bron van inkomsten
om de uitgave van ons blad te kunnen volhou
den. Onze lezers kunnen derhalve de belangen
van hun eigen orgaan bevorderen door hun be
stellingen zooveel mogelijk bij adverteerders in
,,De Soldatencourant" te doen,
DE ADMINISTRATIE.
door A. P. BENJAiVSINSE,
Directeur Hoofdexpeditie Veldpost.
I.
Iu het Nr. van 10 Juni van de lUustnrte
Zeitung komt een rijk geïllustreerd opstel
voor van Geh. Post rat D. Grosse, waarvan
hier ccn uittreksel volgt Mat de Duitsche
veldpost in 1870/71 volbracht heeft, heeft men
na dien oorlog als tot dusver nooit bereikt,
ja zelfs als onbereikbaar beschouwd, zoozeer
J was men ten -slotte vol lof over haar. Evenals
I de veldpost in 1870 met bezwaren te kampen
heeft gehad, is dit in 1914 ook het geval ge
weest. maar nu in veel grooter mate. Bij de
mcbiliseerïng stond overal in Duitschland het
personenvervoer stil, de spoorwegen stelden al
Juin materieel ter beschikking van het leger.
De post mo--t nu maar zien waar ze bleef.
Haar geheele net van posttreinen, dat 21,000
treinen omvatte, was uiteengerukt. Er bleven
alleen de militaire lokaaltreinen over. Zöóals
te begrijpen is, werden deze treinen van den
eersten dag af aan voor ao postverzending ge
bruikt, daar hierin reeds in vredestijd voor
zien was door do administratie bij de vast
stelling van de dienstregeling door spoorweg
en legerautoriteiten. Daar echter van deze
lokaaltreinen sleelits 3 tot 4 stuks dagelijks
reden en bovendien het verkeer 3 of 4 maal
zoo langzaam ging als een sneltrein, was dit
ten eenenmale voor een goed postverkeer onvol
doende. Gedurende 3 weken moest echter liier-
meo volstaan worden, en nog 2 maanden
daarna was het postverkeer uitermate moei
lijk. daar het vredesverkeer tot 70 be
perkt eerst begin November werd hersteld
en tpt dat tijdstip alleen op de hoofdlijnen
eenige sneltreinen daags reden. Zoo was het
onvermijdelijk, dat de post in de eerste maan
den in eigen land vertraagde. Over de grens
echter, voornamelijk in liet Belgische bezette
gebied, was het verkeer van militaire treinen
zoo druk, dat liet herhaaldelijk gebeurde dat
de postwagens onderweg gedurende eenige
dagen op een zijlijn werden gezet. Nog in 't
midden van September kwam het voor, dat
een speciale posttrein voor een legercorps van
Keulen tot aan 't Westelijk front 14 dagen
onderweg was. Het verkeer mot de auto's in
het bezette gebied is niet alleen afhankelijk
van den toestand van wegen en bruggen, maar
ook van de veiligheid der streek. Reeds meni
ge i vijandelijken aanval hebben de auto's en
andere voertuigen der veldpost ondervonden.
door
ALBERT CIM.
(siot:)
Da groot© dpg brak aan. Het was Paasch-
morgen toen Adrien Bastide te Chatillon
aankwam en Hermance had bericht gekre
gen, dat hij spoedig bij haar zou komen,
om een uur of twee.
Het sierlijke huisje in de Rue des Rem-
parts was van den kelder tot den zolder
schoongemaakt om deze heuglijke gebeur
tenis te vieren, de gang was geschrobt, de
parketvloer in de ontvangkamer gewreven,
zoodat hij glom als een spiegelde paden in
den tuin waren geschoffeld en geharkt en
eagen er uit als de arena in een circus.
t ,Ik verwacht vandaag bezoek, Toinette!"
,,Dat heeft de juffrouw mij al vaak ge
noog verteld. Ik wjl er niks yan zeggen,
maar!
,,Je moet zorgen, dat er niet op de stoep
meet worden gewacht, zooals dat zoo dik
wijls gebeurt."
,,Nou nog mooier
,,En den persoon dadelijk in den salon
laten," eindigde Hermance.
Zeker, juffrouw! Wat wilt u nog meer?
Ik za.l in de gang gaan staan en bij het
eerste overgaan van de bel"...
Ds be] ging over. Hermance, die voor
den haard in den salon zat, hield een boek
iu de hand om zich een houding te geven
maar ze beefde, ze beefde
De deur ging open; de mooie man, de
tamboermajoor met den langen baard ver
scheen op den drempel, maar zijn eene been
sleepte min of meer, hij had een dikken
stek in de hand, die op een kruk geleek:
de reus was mank.
Juffrouw Desrigny V1 begon h^
„Dat ben ik, mijnheer... mijnheer Bas
tide?" stamelde het kleine bocheltje, ter
wijl zij haar boek liet vallen.
„U? Is u... juffrouw Hermance Desrig-
ny... die mij heeft geschreven?..."
,,Ja..."
Én zij bleven tegenover elkaar staan,
verbaasd, met open mond en keken elkaar
verdwaasd aan.
„Maar, juffrouw, u hebt mij niet ge
zegd, u hadt mij moeten bekennen..."
„Wat, mijnheer!"
„U hadt... Neen, juffrouw, neen. Hat
gaat zoo niet! Als ik had geweten..."
„Als u... als u mij gezegd hadt, mijn
heer.
En Hermance, wier wangen purper wer
den, begon hoe langer hoe meer te beven,
en vreesde flauw te zullen vallen.
„Ja, ik had ook... dat is waar, juffrouw!
Maar u, u ook..."
„Mijnheer, ik verzoek u!... Neen!...
Goeden dag, mijnheer!"
En het arme kleine bocheltje, heelemaal
in de war gebracht, met oogen vol tjanen
en op het punt om in snikken uit te bar
sten, verliet overhaast heb vertrek, het veld
ruimend voor haar bezoeker haar es-
verloofde.
De goedige, manke reus wachtte eenige
oogenblikken geduldig, een minuut of -drie
wel; toen deed hij de deur van den salon
open, toen die van de gang en hinkeldepink
keerde hij terug naar het hotel du Cvgne
waar hii was afgestapt.
Onderweg moest hij door het schilderach
tige plantsoentje, dat daar ligt aan den
voet van een uitlooper der Vogezen, hoog
hoven de rivier; het biedt een mooi gezicht
op een groote, grazige vlakte.
Een bleek zonnetje scheen aan den wol-
keloozen hemel en niettegenstaande het heel
vroege voorjaar, was heb toch zacht in de
lucht, de knoppen begonnen al te zwellen
en de natuur ontwaakte alom.
i In het plantsoen drentelden verscheidene
Vefdpostkantoren zijn, daar zij kort achter het
front gevestigd zijn, zeer dikwijls beschoten of
door vliegeniers met bommen bestookt. Ook in
't handgemeen hebben zij zich dikwijls moeten
verdedigen. Wanneer groote troepenverplaat
singen plaats vinden, zooals in het begin regel
was, dan wordt de aanvoer zeer bemoeilijkt, of
zelfs onmogelijk, indien de kwartieren der
troepen geheim gehouden worden en de post
verbinding naar achteren daardoor in de lucht
zweeft.
Bij iedere meerdere activiteit van het leger
wordt liet veldpostverkeer gestoord, vooral als
troepenverplaatsingen hiermee in verhand
staan. Het publiek staat echter voor een
raadsel in dit geval, daar het postbestuur de
oorzaak verzwijgt, daar deze geheim is. Bij
den oorlog op meerdere, fronten ondervindt de
correspondentie bij troepenverplaatsingen nog
meer vertraging, daar de verplaatsing geheim-
wordt gehouden, zoodat de correspondentie
eerst naar de oorspronkelijke bestemming gaat
en vandaar eerst nagezonden wordt, als de
troepen uitgeladen zijn en zij hunne aankomst
bij het dichtstbijgelegen veldpostkantoor ge
meld hebben.
Het geheele Duitsche Rijk is verdeeld in 23!
groote gebieden, waarvan elk de in zijn gebied
geposte veldpostzendingen verwerkt.
Dit geschiedt op do 2-3 verzamelkantoren
voor de veldpost, die na uitbreking van den
oorlog worden opgericht. Hier worden dage-»
lijks een 8 millioen zendingen verwerkt door
eer personeel van 14,000 man. Na oontro-
leering van adres en verpakking geschiedt
doorzending naar do veldpostkantoren.
Een goed veldadres en een verpakking, die
op de lange reis berekend is, zijn twee voor
waarden, waaraan eigenlijk iedere veldpost-
brief moet voldoen. Immers, afzender en ge-'
adresseerde hebben evenveel belang er bij dat
de zending die, hoe bescheiden zij ook zij, in
het veld met groote vreugde ontvangen wordt
haar doel bereikt. Er worden evenwel in weer^
wil van de door de post verstrekte inlichtin
gen, ook door middel van de pers, nog dage
lijks meer dan 150,000 zendingen met onvol
doend adres en 9000 onvoldoend verpakte veld-
postbrieven op de verzamelkantoren ont
vangen.
Hc-t sorteeren der veldpostbrieven is veel
moeilijker dan dat van de gewone correspon
dentie. daar de brieven aan de mobiele troepen
geen plaats van bestemming dragen. Daar
deze troepen nu hier, dan daar zijn, vandaag
in 't vrije veld bivakkeeren, morgen misschien
ingekwartierd zijn in een plaats, die voor
eenige uren nog in 's vijands handen was,
moet 't veldadres beweeglijk zijn, dus uit ver
schillende deelen bestaan. Deze worden samen
gesteld uit het legerkorps, de divisie, hei
regiment, het bataljon en de compagnie)
waarbij de geadresseerde dient. Ook bij befc
sorteeren moeten de zendingen achtereen*
volgens deze onderdeelen doorloopen, daar
het zonder een dergelijk ziften van grof te'
fijn onmogelijk zou ziin bij de massa te ver
welken brieven, alle zendingen voor hetaelfutf
bataljon, dezelfde batterij en hetzelfde eska
dron van do honderden regimenten zoo snel
mogelijk te vinden en tot één post te ver-
eenigen.
In cijfers uitgedrukt zijn er tegenwoordig
16,000 onderdeelen, waarin de post op ieder
verzamel kantoor gesorteerd moet worden. En
waarom? Omdat de troepen te velde hunne
post, gesplitst in bataljons, batterijen en eska
drons, ontvangen van he*- veldpostkantoor.
De toestand in den reuzenstrijd.
Na do liergvering van Hemberg door de
Duitsche en Oostenrijksch-Hongaarsche troe
pen kunnen we nog altijd belangstellend uit
zien, wat er op het Oosterfront verder zal
gebeuren. Dat do bondgenooten niet op hun
lauweren zullen gaan rusten, maar hun best
zullen doen om ook verder de Russen naar 't
Oosten en 't Noorden te drijven en geheel Ga-
licie van vijanden te zuiveren, is zeker. En
dat hun dit zal gelukken, er valt bijna niet
aan te twijfelen. Van de zijde der geallieerden
wordt beweerd, dat Rusland's reserves nog
lang niet zijn uitgeput, dat het nog zooveel
mannen naar de slagvelden kan zenden, als
het wil. 't Is mogelijk, al achten we deze laat
ste bewering niet geheel en al zeker. Het
groote Russische Rijk is wellicht onuitputtelijk,
wat menschenmateriaal betreft, maar iets an
wandelaars, paartjes en groepjes, die doel
loos rondslenterden, genietend van dezen
eersten lentedag.
Adrien Bastide ging aan den kant van
den weg op een stsenen bank zitten en
staarde voor zich uit naar de golvende vlak
te en het wazige verschiet en dacht na over
zijn avontuur, over zijn droevig avontuur.
Een bochel. Zij had een bochel, die
juffrouw Hermanqe Desrigny en zij had
hem er niets van gezegdDat was geen
eerlijk spel, dat was een schandelijk bedrog.
En Madhme de St. Elme, de moederlijke
directrice van het Huwelijksbureau van
Frankrijk, moest haar kinderen toch beter
kennen en waarschuwen! Dat kwam er nu
van. dat hij zich tot kwakzalvers gewend
had! Maar hij had zelf toch ook... zijn
gebrek, en hij had wel opgepast da3r een
woord over te reppenHad hij zelf dan
ook willen bedriegenNeen, dat was de
reden niet geweest. Hij had niet gedurfd.
Schaamte had hem teruggehouden. Maar...
Juffrouw Desrigny kon wel eens dezelfde
scrupules hebben gehadNatuurlijk, dat
was het bij baar ook, verlegenheid,
schaamte...
Tenminste, als zij wist, dat ze een bochel
had. Er zijn boc-heb, die denken dat zij
rochti van lijf en leden zijn en die er dus
riboit voor uit konden komen. Maar dat deed
er niet toe! Een bochel! Zij, die volgens
haar portret volmaakt scheen, een ideaal!
Neen, het ging toch niet. Hij was wel
mank. Als zij dat nog maar was geweest...
dab kon er nog mee door Maar een bochel,
een bochel!...
Adrien Bastide had het ongeluk gehad
door een moeder te zijn opgevoed, die hem
zoo verafgoodde, dat ze hem nooit uit het
oog verloor, jaloersch was op alle vrouwen,
die haar troetelkind naderden en aan haar
teedere zorgen zouden kunnen ontrukken.
Toen hij op twee-en-twintig-jarigen
leeftijd, ten-gevolge van een val -van zijn
ders is, of het genoeg heeft aan voorraden
voedsel, kleeding en vooral wapenen en muni
tie. Die zijn. in dezen oorlog evenveel, zoo niet
meer waard dan het aantal der mannen. En
daaraan ontbreekt het blijkbaar in Rusland,
zooals liet, zij 't in mindere mate, den geal
lieerden in 't Westen ontbrak. Maar hier gaat
men in dezen voorzien; Do Engelsdien vooral
hebben maar één zorg: munitie, temmen,
shrapnels en granaten maken, 't heele rijk
door. in 't moederland als in de koloni'-n.
Daarbij moeten dan komen meer mannen, die
zich beschikbaar stellen om te vechten en die
er ook wel komen.
Lloyd George, do Engelsdie minister van
oorlogsmunitie, hecfit in liet Lagerhuis een
rede gehouden ter introductie van de nieuwe
munitic-wet, hij staat bekend als een der uit
muntende sprekers cn hij heeft zijn best gedaan.
Duitschland wilde den oorlog, terwijl allen den
vrede wilden, heeft hij nog eens weer verklarn
welnu, liet moet dan ook gaan er op of er on
der, den strijd iot het bittere einde. Blijkbaar
wil men in Engeland nog geen vrede, wel in
Duitschland, zooals de soeiaal-demoerratiscfce
Rijksdagafgevaardige Quarck deel uitkomen
de socialisten in Duitschland hebben de hand
uitgestoken, die in de landen der geallieerden
hebban die niet gegrepen. Eigenaardig komt ia
'deze uitlatingen uit. dat de Duitsche regee
ringen dezen vredespogingen niets in den weg
heeft gelegd. Zou Duitschland dus werkelijk te
vinden zijn voor onderhandelingen? Wij krijgen
dien indruk, maar 't is natuurlijk moeilijk te
zeggen, of en in hoeverre het verlangen op
recht gemeend is.
Wat Rusland betreft, staat men eenigszins
in 't onzekere. Rusland maakt blijkbaar een
crisis door. Het volk verlangt naar den vrede
naar 't schijnt, en de Russische socialisten
ijveren er voor. Maar zij vinden geen gehoor
bij alle lagen des volks, niet bij de burgerlijke
partijen, die zich scharen om do regeering,
die ook den strijd blijkbaar nog niet moede
is. Maar onder het eigenlijke volk in Rusland
is een gisting, die men niet- te laag moet schat
ten en die ten slotte wel eens niet zonder uit
werking kon blijven op de regeering, vooral
wanneer de vijanden voortgaan de Russische
legers terug te drijven, steeds verder bet-
eigen land in. Nog eenige der tegenslagen
van de laatste weken en de oorlog kan voor
Rusland werkelijk een nederlaag worden
wat hij nog niet is.
Mogelijk, dat nu de Westerech© geallieerden
den bondgenoot in 't Oosten te hulp komen en
wapens en munitie verschaffen, het door
ondersteuning aan den eenen en bedreigingen
aan den anderen kant dwingen den strijd
voort te zetten. Als men nu aan de Dardanel-
len maar opschoot en die zeeëngte vrij
maakte, zoodat de oorlogsschepen en trans
portschepen van de geallieerden de Zwarte
Zee konden bereiken. Maar voorloopig lijkt
het daar nog niet op. De strijd blijft, er op
een zelfde hoogte en 't is de vraag, of de
Italianen, die er te hulp komen, naar men
zegt, daaraan iets kunnen veranderen.
De tijden schijnen rijp voor een vrede in
afzienbaren tijd, of voor een nog heftiger
voortzetten van den strijd, dat is de in
druk, dien men van de jongste gebeurtenissen
ontvangt. Wij leven in dagen vol groote span
ning, hier, en in alle landen. Geen der groe
pen van de tegenstanders kan zich beroemen
een zekere kans op de overwinning te hebben,
en voor die er komt, zullen nog tienduizenden
en tienduizenden vallen, die nooit weer op
staan, zal de oorlog nog millioenen en mil-
lioenen verslinden, zullen al meer landen in
den grooten strijd worden gewikkeld, die ten
slotte niet anders dan smart en verlies kan
teweeg brengen voor allen.
De verschillende telegrammen van heden
geven weer, wat er op de oorlogsvelden ge
beurt, wij zullen er bier niet over uitwei
den. Er is. tenzij aan het Oosterfront, betrek
kelijk weinig belangrijks bijgevechten in
Noord-Frankrijk en den Elzas, aan do Oosten-
rijksch-Italiaansche grens, jn de Dardanellen,
in den Kaukasus, schepen getorpedeerd en ge
zonken, is dit geen oud nieuws reeds sedert
weken, sedert maanden zelfs?
ENGELAND.
Een wijdvertakte samenzwering in Engelsch-
Indië.
Aan bet Soerabaiasch Handelsblad van
lingen omtrent de jongste samenzwering in
Engelsch-Indië:
paard bet vrije gebruik van zijn linker
been verloor, verheugde deze uitmuntende
moeder zicb bijna over dat feit, niettegen
staande zij vele tranen vergoot. Ja! Haar
Adriaantje zou nu wel altijd bij baar blij
ven. O, zij bad wel bet plan om bem uit
te huwelijken, zeker! Zij zou vroeger of
later wel een aardig vrouwtje vcor bem
weten te vinden, een zacht, volgzaam
vrouwtje met heel veel geldDat was baar
plicht als moeder en daarin zou zij niet
te kort schieten. Intusschen verliepen er
maanden en jaren, en zij bad nog niemand
gevonden. En zij stierf zonder de parel
ontdekt te hebben.
Intusschen vond Adrien, dat hij een
dagje ouder werd en dat bet boog tijd werd
om een keuze te deen en een levensgezellin
te zoeken, die zijn onwaardeerbare moeder
zou vervangen. Maar, boe te kiezenTot
wien zich te wendenZijn verlegenheid,
die nog grooter was geworden door de
opvoeding, die bij gekregen bad, zijji pijn
lijke onbeholpenheid, die zijn mankheid
hem veroorzaakte, maakte, dat hij zelf niet
zoeken konen een advertentie in de cou
rant verwittigde bem van bet bestaan van
Madame de Sainte-Elme en baar vader
landslievend bureau; bij raapte zijn moed
te zamen bet is gemakkelijk om moedig
te zijn op een afstand en met de pen
en verzocht om te worden gevoegd bij de
keurbende in de Bruidsluier", vijftig
francs advertentiekosten en twintig francs
abonnement. Toen bij den wensch vernam
van Hermance, die onder No. 19724 op
deze wijze was uitgedrukt. „Wees, 29 jaar,
knap voorkomen, beschaafd, muzikaal,
40.000 fr„ buiten wonende, in mooi buis
met tuin en beek, wensebt beer te huwen,
liefst met administratieve betrekking,"
voelde bij zicb dadelijk aangetrokken door
haar zacht, lief gezichtje en haastte zicb
haar te vragenbovendien droegen de
40.000 fr en .het mooie buisje met de beek
er. ook bet hunne toe bij, want nu zou bij
Door de censuur opgehouden, verscheen eerst
in de Britsch-Indische bladen van 3 Mei het
uitvoerig verslag van de in I^ahore behandelde
zaak betrefrendo dc in Engelsch-Indië ontdekte
samenzwering, waarvan wij onlangs reeds met
een onkel woord melding maakten. Deze l«c-
handeling werpt tevens een interessant „side
light" op den opstand t© Singapore.
Do zitting van het hof te l^ahoro werd den
27sten April geopend. Mr. Beven Petman, di»
het openbaar ministerie waarnam, zeido dat do
samenzwering ten doel had oorlog te verwek
ken tegen den keizer-koning, het Britsch-
Indisch© bestuur omver te weipen, de Euro
peanen uit het land te verjagen en ccn zelf
bestuur in te stelIeD. Dit doel wilde men met
de volgende middelen bereiken:
1. Indische soldaten ontrouw aan do regee
ring maken, hen overhalen aan het muiten te
slaan en wapens en munitie te verstrekken.
2. Hot verzamelen van manschappen, wapens
en munitie en geld om nieuwe wapens en voor
raden te koopen.
3. Geld bijeen te brengen door roof, en mot
geweld van wapens de gouvernememskassen
te plunderen, hetgeen noodzakelijk met moord
gepaard zou moeten gaan.
4. Moord op politie en officieren en ook op
Europeesehe burgers, die zich tegen de revolu-
tic zonden verzetten.
5. Het vernielen van treinen en spoorbruggen.
6. Plotselinge aanval op en vernietiging van
de Europeesehe troepen in Indië.
I 7. Het schrijven en verspreiden van sedi-
i tïeuse lectuur, het houden van oproerige rede
voeringen, etc.
I De leiders van den opstand, die hem tevens
i hadden ontworpen, hadden Britsch-Indië ver-
I laten en waren naar Amerika gereisd om daar
I steun voor hun plannen te vinden en ze rustig
I te kunnen uitwerken. Tevens werd in het
Verre Oosten „gewerkt". Ook daar werd ge-
tracht invloed te oefenen op de troepen in
Hongkong voornamelijk rooftochten werden in
verschillende districten voorbereid, bommen
werden gemaakt, in en buiten Indië. De propa
ganda voor de revolutie in Amerika cn Canada
werd gevoerd met behulp van de verspreiding
van een revolutionnair blad. „Ghadr", cn van
revolutionnaire liedjes. Dc hoofdleider der be
weging, Hardayal, sprak ook op meetings van
Indiërs in Amerika, die ook vaak door Ameri
kanen werden bijgewoond. Onder den indruk
van zijn gloeiende redevoeringen werden fond
sen gesticht voor de verspreiding van sedi-
tieuse geschriften.
Deze propaganda dateerde reeds van het
jaar 1909. Toen werden reeds bommen gevon
den en plannen ontdekt om de Engelse-hen te
verdrijven en een zelfbestuur in te stellen.
In 1910 vertrok Hardayal naar Amerika. Hij
is een bekwaam, goed onderlegd man met vele
invloedrijke relaties.
In Augustus 1914, na het uitbreken van den
oorlog, werd te San Francisco een meeting be>-
legd. Op deze vergadering riep een der tpre-
kers de Indiërs op naar hun land terug to
keeren, dat wachtte om zich van Engeland
te bevrijden.
Na deze inleiding van mr. Petman werd met
het verboor begonnen. Het binnenkomen inde
zaal van Amar Singh, een der hoofdleiders,
verwekte groote opschudding. Het hem door
den magistraat afgenomen verhoor besloeg 42
bladzijden druks. De 62 mede-beschuldigden
herkende hij voor het grootste gedeelte.
Mr. Petman zette uiteen op welke wijze be
klaagde reeds in verschillende plaatsen werk
zaam was geweest. In Korpal Singh werden de
samenzweerders spoedig ontdekt. Heb was be
kend dat den 19den Februari daar een mee
ting zou worden gehouden. Dienzelfden dag
deed de politie een inval in een verdacht huls,
waar zeven rebellen werden gearresteerd en
een groote hoeveelheid seditieuse geschriften
ia beslag werd genomen. Voorts werden brie
ven aan samenzweerders in Lahore gevonden.
In deze plaats hadden bij de bekende adressc-n
twee dagen later huiszoekingen plaats, waar
bij wapens en wederom een massa revolution
naire geschriften werden gevonden en in be
slag genomen. Onder de aangehouden wapens
bevonden zich vier bommen.
Plannen werden ontdekt waarin de plunde
ring van het gouverncmentsbetaalkanioor te
Moga op 27 November werd voorbereid. Door
het wakkere optreden der politie werd deze
aanslag voorkomen.
Tal van diefstallen en moorden, door de sa
menzweerders bedreven, worden dan opgesomd.
Den 23s:en Januari werden in Ludhiana 3
personen vermoordeen bedrag va» 700 roe
pleen werd gestolen. Den 27sien dier maand
werden te Mannuran, in hetzelfde district, C
personen gedood door een bomontploffing. Go
stolen werd voor 19.£71 roepi<-i n. Don 29stcn
Januari werden te Jhaner 1000 roepieën ge
stolen. Bij een roofpartij op 2 Februari fceCha-
ba werden 10 porrenen door bommen gedood
en 7 zwaar gewond. Tevens werd oen groote
som gelds buitgemaakt.
Het lijstje van aanslagen gaat in dezen
geest nog voort tot 20 Feiirua: Het doel van
deze roofpartijen was gdd te verzamelen tooi
de aamenzwering. De bedrijven* van de aan
slagen waren zich allen dit doel ten volle
bewust.
Hardayal gaf voor het Hof nog eenige
bizonderheden over zijn propaganda in Ame
rika. Hij hield er dn Maart 1914 eon lezing,
die do Amorikaansche autoriteiten noopten
hem met uitzetting te bedreigen. Diezelfde
maand vertrok hij naar Zwitserland. De lei
ding van do „Ghadr" werd aan bekwame han
den overgelaten. De Britsch-Indiërs in Amerika
hadden over tal van zaken te klagen en de
„Ghadr" 6teunde hen daarbij. Een groot aan
tal 'besloot naar Indië terug te koeren, daar
hun rechten te eischen of ze met geweld van
wapenen te veroveren. „Kamagata Mara" en
de „Korea" verlieten San Fran i -o met tr.
van Indiërs nan boord.
Te Hongkong werden de Britsch-Inditche
passagiers van de ..Korea" streng door do
politie onderzocht. Daarop was echter gere
kend en er word dan ook niets verdachts ge
vonden.
„De meesten onzer", verteblo Hardayal,
„gaven valscho namen op. Do „Korea" zette to
Hongkong 70 man af, maar wij ontmoetten
er vele vrienden uit Canada, California en
Sjanghai. Van hen vernamen .wij. dat liet moei
lijk zou zijn geschikte scheepsgelegenheid naar
Indië-te vinden. Er lagen enkele schepen voor
Bombay en Calcutta bestemd, die niet meer
dan 20 Britech-indiërs tegelijk wilden vervoe
ren. Dit freigerden wij. Wij hielden geheime
vergader rage n met de Sepoys an Hongkong,
waarop revolnfcionnaire liederen werden gezon
gen.
Ten slotte poogden wij overland Brilseh-Indic"
te bereiken. Met den trein kwamen wij in Can
ton aan. Daar bezochten wij den Duitsehen
consul. Hii verzocht ons 's avonds re komen,
aangezien "liet Jïritsche consulaat, dat overal
spionnen had, in de buurt was. De Duitsche
consul kon ons echter ook niet helpen ©n wij
waren gedwongen naar Hongkong terug ie
keeren. Met 300 kameralen slaagden wij er in
Singapore te bereiken. Binnen drie dagen
wisten wij de Sepovs van onze denkbeelden te
doordringen. Wij lieten een groot aantal revo
lutionnaire liederen en geschriften achter ©n
staken naar Penang over. Daar bicven wij vier
dagen en wisten in dien tijd enkele invloed
rijke Britsch-Iudiërs voor onze partij to win
nen. Na een kort bezoek aan Rangoon, ein
digde Hardayal zijn verhaal kwam ik ein
delijk te Calcutta a3n, waar oen groot aantel
militairen en autoriteiten mij bij aankomst
van de Machina Mara" opwachtten. Mijn
rcisgenooten werden in groepen van 15 tot
20 man weggevoerd".
FRANKRIJK*
Van het Westelijk Oorlogsterrein.
BERLIJN. Aan den Oostelijkon rand van
de Loretto hoogten verdreven we den vij
and uit voor eenige dagen door hem ver
overde stuk loopgraaf. Ten Zuiden van
Souches werden de gerechten door ons met
succes voortgezet-
De Labyrinfclistelling ten zuiden .van
Neuville werd tegen een 's nachts begonnen
krachtigen aanval in een hardnekkig ge-
zijn lusten als tuinman en vïsscher kun
nen botvieren.
En evenals Hermance zich tot den
pastoor te Kernowen had gewend, zoo had
hij om inlichtingen gevraagd aan zijn col
lega, den registratie-ontvanger te Cbatillon-
sur-Meurthe. Deze had ongetwijfeld ver
ondersteld, dat het om een hypotheek op
het mooie huisje giug cn had de meest uit
voerige en bevredigende inlichtingen ge
geven omtrent de betrouwbaarheid en de
soliditeit van Hermance.
Toen scheen alles in orde en meende hij
verdere stappen te kunnen doen.
Maar één ding had hij nergens vernomen,
n.l. dat zij misvormd was, een bcchel had,
een bochel, die wees
Maar hij zelf was toch ook niet heelemaal
als andere stervelingen, hij was toch ook
geteekend. En zij leek zoo lief, zoo handig,
zoo zorgzaam, die kleine Hermance; zij
schreef zulke aardige, geestige brieven en
ze had zoo'n pittigen stijl... Ja, men moest
heel gelukkig zijn iu dat kleine, keurige
huisje in de Rue des Remparts, de tuin lag
zoo gunstig en de beek zag er uit, of er
veel visch in was.
In ieder geval had hij niet zoo bruusk
moeten zijn en kon hij niet weggaan zon
der zich nader te hebben verklaard. Wat
duivelJe kwam toch geen tweehonderd
kilometer ver om onverrichter zake terug
te keeren.
„Dat zou niet verstandig zijn! Nu de
eerste verbazing voorbij is. nu het ijs een
maal is gebroken, moeten we eens gced na
denken."
Hermance redeneerde intusschen onge
veer op dezelfde wijze.
Het was nog niet zoo gemakkelijk cm een
man te veroveren daar wist zij met haar
negen en twintig jaar van mee te praten
Een reden te meer, om een dien zij bijna
had. niet te laten ontsnappen.
Hij was mank;, maar zij, zip had toch...
MEN LETTE
bij het koopen van onze KARNEMELKZEEP
vooral op ons gedeponeerd Fabrieksmerk
„HET ANKER" en weigere onvoorwaar
delijk alle andere soorten. Een geregeld
gebruik dezer Zeep maakt de handen
blank als sneeuw, het gelaat zacht als
fluweel.
ALOM VERKRIJGBAAR.
GEBRS. DGBBELMANH. Zeepfabrikanten.
NIJMEGEN.
een beetje een hoogen-schouder
„Niets," bedacht ze droevig en ocgen-
scliijnlijk juist, „niets hield hem meer
hierHij zou zich haasten om te vertrekken
en daar er maar drie treinen naar Parijs
waren, twee 's morgens en een 's avonds,
zou hij wel niet tot den volgenden dag
wachtendien middag nog met den snel
trein van vieren zou hij weggaan. Zij moet
hem toch nog eens zien, als bij toeval op
den weg naar liet station wandelen.
Vlug zette ze haar hoed op, sloeg een
mantel om en ging uit. Maar op twee pas
sen van haar huis de rue d«a Remparte
was wel de kortste weg naar het station
liep ze tegen den goeden reus aan, den
I manken kolossus.
„Mijnheer Adrien! Gaat u a! weg?"
Ze zag er zoo bedroefd uit, haar oogen
waren nog zoo rood, en schenen weer dade-
I lijk vol tranen te zullen schieten, dat do
reus zich tot haar overboog en schuchter
en eerbiedig haar hand greep.
,,Ik vraag u vergiffenis, juffrouw Her
mance, vergiffenis voor zooeven! U was
zoo bedroefd... Maar ik ook... Zoo kan ik
toch niet weggaan... Mag ik weer met u
binnengaan? Nu wij elkaar eenmaal ken
nen, kunnen wij nog eens rustig praten."
Er zijn nu twee gelukkigen ia het kleine
huisje in de Rue des Remparts.
i Op een deurpaneel is een glimmende,
ovale plaat aangebracht met dit opschrift
Kantoor der Registratie. Eenige maanden
na zijn huwelijk heeft Adrien Bastide met
zijn collega te Chatillon kunnen ruilen.
En zij zijn heel gelukkig, die twee mis-
deelden, heel gelukkig met hun vreedzaam
bestaan.
Maar een vreemde.bruiloft als het.was!
Dat dwergje en de reus, de manke en de ge
bochelde. Daar zal men in Chatillon sur
Meurthe aoglang;©yer-blijven praten..
